xiǎn dé sān nián chūn zhēng yuè yǐ wèi shuò, dì bù shòu cháo hè. qián sī kōng sū yǔ guī zú. dīng yǒu, lǐ gǔ zòu, pò huái zéi yú shàng yáo. wù xū, fā dīng fū shí wàn chéng jīng shī luó chéng. gēng zǐ, zhào qǔ cǐ yuè bā rì xìng huái nán. diàn zhōng jiān mǎ cóng yūn miǎn suǒ jū guān, zuò gān méi wài sūn nǚ huò shì zhī zī chǎn, wèi rén suǒ sòng gù yě. xīn chǒu, yǐ xuān huī nán yuàn shǐ xiàng xùn wèi quán dōng jīng liú shǒu, yǐ duān míng diàn xué shì wáng pǔ wèi fù liú shǒu. rén yín, chē jià fā jīng shī, dīng wèi, lǐ gǔ zòu, zì shòu zhōu yǐn jūn tuì shǒu zhèng yáng. xīn hài, lǐ zhòng jìn zòu, dà pò huái zéi yú zhèng yáng, zhǎn shǒu èr wàn yú jí, fú shī sān shí lǐ, lín zhèn zhǎn zéi dà jiāng liú yàn zhēn, shēng qín piān jiāng xián shī lǎng yǐ xià, huò róng jiǎ sān shí wàn shì mǎ wǔ bǎi pǐ. xiān shì, lǐ gǔ zhù jūn yú shòu chūn chéng xià, yǐ gōng qí chéng, jì ér huái nán yuán jūn dà zhì, nǎi yǔ jiāng zuǒ móu yuē: zéi jūn zhōu zhào jiāng jí zhèng yáng, wǒ shī wú shuǐ zhàn zhī bèi, wàn yī qiáo liáng bù shǒu, zé dà jūn gé jué yǐ, bù rú quán shī tuì shǒu zhèng yáng fú qiáo, yǐ qí luán hé. zhū jiāng jiē yǐ wèi rán, suì fán qí liáng cǎo ér tuì. jūn huí zhī jì wú fù yán zhěng, gōng sī zhī jiān pō duō wáng shī, huái běi yì fū yì yǒu xiàn yú zéi jìng zhě. dì wén zhī, jí zhào shì wèi dōu zhǐ huī shǐ lǐ zhòng jìn lǜ shī fù zhī. shí huái zéi chéng lǐ gǔ tuì jūn zhī shì, fā zhàn zhào shù bǎi sōu yán huái ér shàng, qiě zhāng duàn qiáo zhī shì, yàn zhēn yǐ dà jūn liè zhèn ér jìn. lǐ zhòng jìn jì zhì zhèng yáng, wén huái jūn zài jìn, lǜ zhū jiāng dù qiáo ér jìn, yǔ zéi jūn yù, zhòng jìn děng hé shì jī zhī, yī gǔ ér bài zhī. mǎ lìng nán táng shū: shì zōng qīn zhēng, xíng zhì yǔ zhèn, wén qiàn jūn què, yì táng bīng bì zhuī zhī, qiǎn lǐ zhòng jìn jí qū zhèng yáng, yuē: táng bīng qiě zhì, yí jí jī zhī. yàn zhēn děng wén qiàn tuì jūn, jiē yǐ wèi qiè, bì jiāng xián shī lǎng yuē: zhuī zhī kě dà huò. liú rén shàn shǐ rén yù zhī yuē: jūn lái fù yuán, wèi jiāo zhàn ér dí rén tuì, bù kě cè yě, shèn wù zhuī zhú. jūn wèi dà jiāng, ān wēi yǐ zhī, tuō yǒu bù lì, dà shì qù yǐ. qián jūn zhāng quán yuē yì yuē: bù kě zhuī. yàn zhēn yuē: jūn róng zài wǒ, rǔ bèi hé zhī? jǔ wú shì zhě zhǎn! bǐ zhì zhèng yáng, ér zhòng jìn xiān zhì, wèi jí shí ér zhàn. yàn zhēn shī lì rèn yú jù mǎ, yòu kè mù wèi shòu, hào jié mǎ pái, yǐ pí náng bù tiě jí lí yú dì. zhōu bīng jiàn ér zhī qí qiè, yī gǔ ér bài zhī, yàn zhēn sǐ yú zhèn. shā huò zhī wài, jiàng zhě sān qiān yú rén, jiē wèi wǒ jiāng zhào cháo suǒ shā. jiǎ yín, chē jià zhì zhèng yáng. yǐ shì wèi dōu zhǐ huī shǐ lǐ zhòng jìn wèi huái nán dào héng yíng dōu zhāo tǎo shǐ, mìng zǎi chén lǐ gǔ pàn shòu zhōu xíng fǔ shì. yǐ mǎo, chē jià dù huái. bǐng chén, zhì shòu zhōu chéng xià, yíng yú zhōu xī běi féi shuǐ zhī yáng, zhào yí zhèng yáng fú qiáo yú xià cài. gēng shēn, yào bīng yú chéng xià. chūn míng tuì cháo lù yún: jiā yǒu fàn lǔ gōng zá lù, jì shì zōng qīn zhēng zhōng zhèng, zhù bì chéng xià, zhōng yè yǒu bái hóng zì féi shuǐ qǐ, gèn shù zhàng, xià guàn chéng zhōng, shù kè fāng méi. rén xū, jīn shàng zòu, pò huái zéi wàn yú zhòng yú wō kǒu, zhǎn wěi bīng mǎ dōu jiān hé yán xī děng, huò zhàn chuán wǔ shí sōu.
顯德三年春正月乙未朔,帝不受朝賀。前司空蘇禹珪卒。丁酉,李穀奏,破淮 賊於上窯。戊戌,發丁夫十萬城京師羅城。庚子,詔取此月八日幸淮南。殿中監馬 從贇免所居官,坐乾沒外孫女霍氏之資產,為人所訟故也。辛丑,以宣徽南院使向 訓為權東京留守,以端明殿學士王朴為副留守。壬寅,車駕發京師,丁未,李穀奏, 自壽州引軍退守正陽。辛亥,李重進奏,大破淮賊於正陽,斬首二萬餘級,伏屍三 十里,臨陣斬賊大將劉彥貞,生擒偏將咸師朗已下,獲戎甲三十萬事、馬五百匹。 先是,李穀駐軍於壽春城下,以攻其城,既而淮南援軍大至,乃與將佐謀曰:「賊 軍舟棹將及正陽,我師無水戰之備,萬一橋樑不守,則大軍隔絕矣,不如全師退守 正陽浮橋,以俟鑾輅。」諸將皆以為然,遂燔其糧草而退。軍回之際無復嚴整,公 私之間頗多亡失,淮北役夫亦有陷於賊境者。帝聞之,急詔侍衛都指揮使李重進率 師赴之。時淮賊乘李穀退軍之勢,發戰棹數百艘沿淮而上,且張斷橋之勢,彥貞以 大軍列陣而進。李重進既至正陽,聞淮軍在近,率諸將渡橋而進,與賊軍遇,重進 等合勢擊之,一鼓而敗之。馬令《南唐書》:世宗親征,行至圉鎮,聞蒨軍卻,意 唐兵必追之,遣李重進急趨正陽,曰:「唐兵且至,宜急擊之。」彥貞等聞蒨退軍, 皆以為怯,裨將咸師朗曰:「追之可大獲。」劉仁贍使人喻之曰:「君來赴援,未 交戰而敵人退,不可測也,慎勿追逐。君為大將,安危以之,脫有不利,大事去矣。」 前軍張全約亦曰:「不可追。」彥貞曰:「軍容在我,汝輩何知?沮吾事者斬!」 比至正陽,而重進先至,未及食而戰。彥貞施利刃於拒馬,又刻木為獸,號捷馬牌, 以皮囊布鐵蒺藜於地。周兵見而知其怯,一鼓而敗之,彥貞死於陣。殺獲之外,降 者三千餘人,皆為我將趙晁所殺。甲寅,車駕至正陽。以侍衛都指揮使李重進為淮 南道行營都招討使,命宰臣李穀判壽州行府事。乙卯,車駕渡淮。丙辰,至壽州城 下,營於州西北淝水之陽,詔移正陽浮橋於下蔡。庚申,耀兵於城下。《春明退朝 錄》云:家有《范魯公雜錄》,記世宗親征忠正,駐蹕城下,中夜有白虹自淝水起, 亘數丈,下貫城中,數刻方沒。壬戌,今上奏,破淮賊萬餘眾於渦口,斬偽兵馬都 監何延錫等,獲戰船五十艘。
èr yuè bǐng yín, xìng xià cài. zhǎn qián jì zhōu mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ kāng yǎn yú lù zuǒ, zuò qiáo dào bù jǐn yě. lǎng zhōu jié dù shǐ wáng jìn kuí zòu, lǐng bīng rù huái nán jiè. wù chén, lú shòu xún jiǎn shǐ sī chāo zòu, pò huái zéi sān qiān yú shèng táng, huò dōu jiān wěi jí zhōu cì shǐ gāo bì yǐ xiàn. zhào shì zhī. bīng bù shàng shū zhāng zhāo zòu, zhǔn zhào zhuàn jí bīng fǎ, fēn wèi shí juǎn, fán sì shí èr mén, mù zhī wèi zhì zhǐ bīng fǎ, shàng zhī. yōu zhào bāo měi, réng yǐ qì bì cì zhī. rén shēn, jīn shàng zòu, pò huái zéi wàn wǔ qiān rén yú qīng liú shān, chéng shèng gōng xià chú zhōu, qín wěi mìng jiāng zhōu jié dù shǐ chōng xíng yíng yīng yuán shǐ huáng fǔ huī, cháng zhōu tuán liàn shǐ chōng yīng yuán dōu jiān yáo fèng yǐ xiàn. wáng
二月丙寅,幸下蔡。斬前濟州馬軍都指揮使康儼於路左,坐橋道不謹也。朗州 節度使王進逵奏,領兵入淮南界。戊辰,廬壽巡檢使司超奏,破淮賊三千於盛唐, 獲都監偽吉州刺史高弼以獻。詔釋之。兵部尚書張昭奏,准詔撰集兵法,分為十卷, 凡四十二門,目之為《制旨兵法》,上之。優詔褒美,仍以器幣賜之。壬申,今上 奏,破淮賊萬五千人於清流山,乘勝攻下滁州,擒偽命江州節度使、充行營應援使 皇甫暉,常州團練使、充應援都監姚鳳以獻。王
zhì mò jì: lǐ jǐng wén shì zōng qīn zhì huái shàng, ér chú zhōu qí kòng è, qiě yuán shòu zhōu, mìng dà jiāng huáng fǔ huī jiān jūn yáo fèng tí bīng shí wàn è qí dì. tài zǔ yǐ zhōu shī shù qiān yǔ huī yù yú qīng liú guān ài lù, zhōu shī dà bài, huī zhěng quán shī rù qì chú zhōu chéng xià, huì yì rì zài chū. tài zǔ bīng jù guān xià, qiě yú huī bīng zài zhì, wén zhū cūn rén, yún yǒu zhèn zhōu zhào xué jiū zài cūn zhōng jiào xué, duō zhì jì, cūn mín yǒu zhēng sòng zhě, duō qǐng yǐ jué qū zhí. tài zǔ wǎng fǎng zhī, xué jiū yuē: wǒ yǒu qí jì, suǒ wèi yīn bài wèi shèng, zhuǎn huò wèi fú. jīn guān xià yǒu jìng lù, rén wú xíng zhě, suī pái jūn yì bù zhī zhī, nǎi shān zhī bèi yě, kě yǐ zhí dǐ chéng xià. fāng zhí xī jiàn shuǐ dà zhǎng zhī shí, bǐ bì wèi wǒ jì bài zhī hòu, wú gǎn niè qí hòu zhě, chéng néng yóu shān bèi xiǎo lù lǜ bīng fú xī jiàn shuǐ zhì chéng xià, zhǎn guān ér rù, kě yǐ dé zhì. tài zǔ dà xǐ, qiě mìng xué jiū yǐ zhǐ qí lù, xué jiū yì bù cí, ér qiǎn rén qián dǎo, jí xià lìng shì shī, yè cóng xiǎo lù xíng, sān jūn kuà mǎ fú xī jiàn yǐ pò chéng, huī guǒ bù wèi bèi. duó mén yǐ rù, huī shǐ wén zhī, lǜ qīn bīng huàn jiǎ yǔ tài zǔ xiàng zhàn, sān zòng ér sān qín zhī, suì xià chú zhōu. jiǎ xū, jiāng nán guó zhǔ lǐ jǐng qiǎn sì zhōu yá jiāng wáng zhī lǎng jī shū yī hán zhì chú zhōu, běn zhōu yǐ wén, shū chēng táng huáng dì fèng shū yú dà zhōu huáng dì, qí lüè yún: yuàn chén xiōng shì, yǒng fèng lín huān, shè huò fǔ jiàn yuǎn tú, xià jiāo xiǎo guó, xī bān zú chéng, bǐ yì cāng qián, qìng jī quǎn zhī xiāng wén, fèng qióng yáo yǐ wèi hǎo, bì dāng suì chén shān zé zhī lì, shǎo zhù jūn lǚ zhī xū. qián qí bào zhāng, yǐ dá gāo mìng, dào tú cháo tǎn, lǐ bì xī xíng yún. shū zòu bù dá. yǐ hài, jīn shàng zhí sòng suǒ huò jiāng nán èr jiāng huáng fǔ huī yáo fèng zhì xíng zài, zhào shì zhī. rén wǔ, jiāng nán guó zhǔ lǐ jǐng qiǎn qí chén wěi hàn lín xué shì hù bù shì láng zhōng mó wěi gōng bù shì láng wén lǐ yuàn xué shì lǐ dé míng děng fèng biǎo lái shàng, xù yuàn yī dà guó chēng chén nà gòng zhī yì, réng jìn jīn qì qiān liǎng, jǐn qǐ líng luó èr qiān pǐ jí yù yī xī dài chá míng yào wù děng, yòu jìn kào jūn niú wǔ bǎi tóu, jiǔ èr qiān dàn. shì rì, cì mó děng jǐn qǐ líng luó èr bǎi pǐ, yín qì yī bǎi liǎng, xí yī jīn dài ān mǎ děng. bǐng xū, shì wèi mǎ jūn zhǐ huī hán lìng kūn zòu, shōu xià yáng zhōu. dōng dōu shì lüè hán lìng kūn chuán: lǜ bīng xí yáng zhōu, jiāng lì kāi mén yǐ yíng zhī, lìng kūn zhěng zhòng ér rù, shì bù yì sì, rén shén yuè. dīng hài, shòu zhōu chéng nèi zuǒ shén wèi jūn shǐ xú xiàng děng yī shí bā rén lái bēn. gēng yín, lǎng zhōu jié dù shǐ wáng jìn kuí shàng yán lǐng bīng rù è zhōu jiè, gōng zhǎng shān zhài, shā zéi jūn sān qiān yú zhòng. xīn mǎo, jīn shàng biǎo wěi mìng tiān zhǎng jūn zhì zhì shǐ gěng qiān yǐ běn jūn jiàng, huò liáng cǎo èr qiān yú wàn. shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ hán lìng kūn shàng yán, tài zhōu jiàng. guǐ sì, jīng nán shàng yán, lǎng zhōu jié dù shǐ wáng jìn kuí wèi bù jiāng pān shū sì suǒ shā. jiǔ guó zhì wáng kuí chuán: lǐng zhòng bī yí chūn, dào chū zhǎng shā, yào bīng jīn bō tíng, yǒu mì fēng jí sǎn gài zhōng, zhàn zhě yǐ wèi bù lì, suì liú zhǎng shā, lìng xíng yíng fù shǐ máo lì lǐng bīng nán xià, yǐ pān shū sì zhāng wén biǎo wèi qián fēng. shū sì nù, zhì lǐ líng yōng zhòng ér hái. kuí wén bīng pàn, nǎi chéng qīng gě bēn guī wǔ líng, shū sì zhuī shā zhī yú lǎng zhōu chéng wài. qiǎn rén yì tán zhōu, qǐng zhōu xíng féng wèi shuài, xíng féng zhì lǎng zhōu, zhǎn shū sì yú shì.
銍《默記》:李景聞世宗親至淮上,而滁州其控扼,且援壽州,命大將皇甫暉、 監軍姚鳳提兵十萬扼其地。太祖以周師數千與暉遇於清流關隘路,周師大敗,暉整 全師入憩滁州城下,會翊日再出。太祖兵聚關下,且虞暉兵再至,聞諸村人,雲有 鎮州趙學究在村中教學,多智計,村民有爭訟者,多請以決曲直。太祖往訪之,學 究曰:「我有奇計,所謂因敗為勝,轉禍為福。今關下有徑路,人無行者,雖牌軍 亦不知之,乃山之背也,可以直抵城下。方值西澗水大漲之時,彼必謂我既敗之後, 無敢躡其後者,誠能由山背小路率兵浮西澗水至城下,斬關而入,可以得志。」太 祖大喜,且命學究以指其路,學究亦不辭,而遣人前導,即下令誓師,夜從小路行, 三軍跨馬浮西澗以迫城,暉果不為備。奪門以入,暉始聞之,率親兵擐甲與太祖巷 戰,三縱而三擒之,遂下滁州。甲戌,江南國主李景遣泗州牙將王知朗齎書一函至 滁州,本州以聞,書稱唐皇帝奉書於大周皇帝,其略云:「願陳兄事,永奉鄰歡, 設或俯鑒遠圖,下交小國,悉班卒乘,俾乂蒼黔,慶雞犬之相聞,奉瓊瑤以為好, 必當歲陳山澤之利,少助軍旅之須。虔俟報章,以答高命,道塗朝坦,禮幣夕行」 雲。書奏不答。乙亥,今上縶送所獲江南二將皇甫暉、姚鳳至行在,詔釋之。壬午, 江南國主李景遣其臣偽翰林學士戶部侍郎鍾謨、偽工部侍郎文理院學士李德明等奉 表來上,敘願依大國稱臣納貢之意,仍進金器千兩,錦綺綾羅二千匹及御衣、犀帶、 茶茗、藥物等,又進犒軍牛五百頭,酒二千石。是日,賜謨等錦綺綾羅二百匹,銀 器一百兩,襲衣、金帶、鞍馬等。丙戌,侍衛馬軍指揮韓令坤奏,收下揚州。《東 都事略·韓令坤傳》:率兵襲揚州,將吏開門以迎之,令坤整眾而入,市不易肆, 人甚悅。丁亥,壽州城內左神衛軍使徐象等一十八人來奔。庚寅,朗州節度使王進 逵上言領兵入鄂州界,攻長山寨,殺賊軍三千餘眾。辛卯,今上表偽命天長軍制置 使耿謙以本軍降,獲糧草二千餘萬。侍衛馬軍都指揮使韓令坤上言,泰州降。癸巳, 荊南上言,朗州節度使王進逵為部將潘叔嗣所殺。《九國志·王逵傳》:領眾逼宜 春,道出長沙,耀兵金波亭,有蜜蜂集傘蓋中,占者以為不利,遂留長沙,令行營 副使毛立領兵南下,以潘叔嗣、張文表為前鋒。叔嗣怒,至澧陵擁眾而還。逵聞兵 叛,乃乘輕舸奔歸武陵,叔嗣追殺之於朗州城外。遣人詣潭州,請周行逢為帥,行 逢至朗州,斬叔嗣於市。
sān yuè bǐng shēn, xíng guāng zhōu cì shǐ hé chāo zòu, guāng zhōu wěi mìng dōu jiān zhāng chéng hàn yǐ chéng guī shùn, xún shòu chéng hàn jí zhōu cì shǐ. gēng zǐ, wén wǔ bǎi liáo zài shàng biǎo qǐng tīng lè, zhào yǔn zhī. xíng shū zhōu cì shǐ guō lìng tú zòu, shōu xià shū zhōu. lóng píng jí wáng shěn qí chuán: shì zōng zhēng huái, shū zhōu jiān bì bù xià, yǐ guō lìng tú wèi cì shǐ, mìng shěn qí sī chāo jiāng bīng gōng chéng, yī xī bá zhī. lìng tú rù, fù jiàn zhú yú jùn rén. shěn qí fāng jìn jūn yuán huáng zhōu, wén lìng tú bèi zhú, nǎi xuǎn qí xián méi xí chéng, yè bài qí zhòng ér fù nà zhī. jiāng nán guó zhǔ lǐ jǐng biǎo sòng xiān gé guò cháo tíng bīng shì yī bǎi wǔ shí rén zhì xíng zài. qí jūn jí shǔ jūn yě, qín fèng zhī yì, wèi wáng shī suǒ qín, pèi lì zhū jūn, jí dù huái, zhé fù nán yì. dì nù qí bēn cuàn, jǐn lù zhī. bǐng wǔ, jiāng nán guó zhǔ lǐ jǐng qiǎn qí chén wěi sī kōng sūn chéng wěi lǐ bù shàng shū wáng chóng zhì děng fèng biǎo lái shàng, réng jìn jīn yī qiān liǎng yín shí wàn liǎng luó qǐ èr qiān pǐ, yòu jìn shǎng gěi jiāng shì chá juàn jīn yín luó bó děng. gēng xū, liǎng zhè zòu, qiǎn dà jiāng lǜ bīng gōng cháng zhōu. yán zhōu liú hòu lǐ yàn yūn zòu, fān zhòng yǔ bù mín wèi luàn, xún yǔ bīng sī dōu jiān yán wǎn yǎn shā, huò qí qiú shuài gāo nào ér děng shí rén, zhé yú shì. yàn yūn běn jiǎ rén yě, tān ér hǎo lì, fān hàn zhī mín yuàn qí qīn kè, gù zhì yú shì. xīn hài, cì jiāng nán lǐ jǐng shū yuē:
三月丙申,行光州刺史何超奏,光州偽命都監張承翰以城歸順,尋授承翰集州 刺史。庚子,文武百僚再上表請聽樂,詔允之。行舒州刺史郭令圖奏,收下舒州。 《隆平集·王審琦傳》:世宗征淮,舒州堅壁不下,以郭令圖為刺史,命審琦、司 超將兵攻城,一夕拔之。令圖入,復見逐於郡人。審琦方進軍援黃州,聞令圖被逐, 乃選騎銜枚襲城,夜敗其眾而復納之。江南國主李景表送先隔過朝廷兵士一百五十 人至行在。其軍即蜀軍也,秦、鳳之役,為王師所擒,配隸諸軍,及渡淮,輒復南 逸。帝怒其奔竄,盡戮之。丙午,江南國主李景遣其臣偽司空孫晟、偽禮部尚書王 崇質等奉表來上,仍進金一千兩、銀十萬兩、羅綺二千匹,又進賞給將士茶絹金銀 羅帛等。庚戌,兩浙奏,遣大將率兵攻常州。延州留後李彥頵奏,蕃眾與部民為亂, 尋與兵司都監閻綰掩殺,獲其酋帥高鬧兒等十人,磔於市。彥頵本賈人也,貪而好 利,蕃漢之民怨其侵刻,故至於是。辛亥,賜江南李景書曰:
qǐng zì yǒu táng shī yù, tiān bù fāng jiān, cháo cài sàng luàn zhī yú, zhū lǐ zhàn zhēng zhī hòu, zhōng xià duō gù, liù jì yú zī, hǎi xiàn guā fēn, yīng háo dǐng zhì, zì wèi shēng jiào, gè shàn zhēng lí, lián héng ér jiāo jié sì yí, chéng xìn ér píng líng shàng guó. huá fēng bù jìng, fǒu yùn suǒ zhōng, fán bǎi yǒu xīn, shú bù xìng fèn? zhèn wěi chéng xiān xùn, gōng hé yǒng tú, dé bù dài yú qián wáng, dào bù fāng yú wǎng gǔ. rán ér shàn yī bǎi zhōu zhī fù shù, wò sān shí wàn zhī jiǎ bīng, qiě nóng zhàn jiāo xiū, shì zú lè yòng, sī yù bào lèi cháo zhī sù yuàn, shuā wàn xìng zhī bāo xiū. shì yǐ jiàn wèi yǐ lái, huái ān bù xiá, pò yōu bìng zhī jù kòu, shōu qín fèng zhī quán fēng, bīng bù gào pí, mín yǒu yú lì. yī zuó huí jūn lǒng shàng, wèn zuì jiāng gān, wǒ shí yǒu cí, jiù jiāng shuí zhí? zhèn qīn tí jīn gǔ, xún dù huái féi, shàng shùn tiān xīn, xià fú rén yù, qián fēng suǒ xiàng, bǐ zhòng wú yí, qì jiǎ jiāng shī, dòng yíng chuān gǔ. shōu chéng xùn dì, yǐ guò chú yáng, qǐ yǒu luò qí zhǎo yá, zhé qí yǔ yì, kuì qí xīn fù, è qí kēng hóu ér bù wáng zhě zāi!
頃自有唐失御,天步方艱,巢、蔡喪亂之餘,硃、李戰爭之後,中夏多故,六 紀於茲,海縣瓜分,英豪鼎峙,自為聲教,各擅烝黎,連衡而交結四夷,乘釁而憑 陵上國。華風不競,否運所鍾,凡百有心,孰不興憤?朕猥承先訓,恭荷永圖,德 不迨於前王,道不方於往古。然而擅一百州之富庶,握三十萬之甲兵,且農戰交修, 士卒樂用,思欲報累朝之宿怨,刷萬姓之包羞。是以踐位已來,懷安不暇,破幽、 並之巨寇,收秦、鳳之全封,兵不告疲,民有餘力。一昨回軍隴上,問罪江干,我 實有辭,咎將誰執?朕親提金鼓,尋渡淮、淝,上順天心,下符人慾,前鋒所向, 彼眾無遺,棄甲殭屍,動盈川谷。收城徇地,已過滁陽,豈有落其爪牙,折其羽翼, 潰其心腹,扼其吭喉而不亡者哉!
zǎo zhě, sì zhōu zhǔ jiāng dì sòng dào shū yī hán xún yòu shǐ rén zhōng mó lǐ dé míng zhì, jī suǒ shàng biǎo jí gòng fèng yī fú yāo dài jīn yín qì bì chá yào niú jiǔ děng jīn yòu shǐ rén sūn chéng děng bìng dào xíng cháo. guān qí jiàng shēn tīng mìng, yǐn jiù gào qióng, suǒ wèi jūn zǐ jiàn jī, bù qí zhōng rì, gǒu fēi dá shí, shú néng ruò sī? dàn yǐ fèn wǔ xìng róng, suǒ yǐ tǎo bù fú dūn xìn míng yì, suǒ yǐ huái yuǎn rén. wǔ dì sān wáng shèng dé dà yè, héng yòng cǐ dào, yǐ zhèng wàn bāng.
蚤者,泗州主將遞送到書一函;尋又使人鍾謨、李德明至,齎所上表及貢奉衣 服腰帶、金銀器幣、茶藥牛酒等;今又使人孫晟等併到行朝。觀其降身聽命,引咎 告窮,所謂君子見機,不俟終日,苟非達識,孰能若斯?但以奮武興戎,所以討不 服;惇信明義,所以懷遠人。五帝三王盛德大業,恆用此道,以正萬邦。
zhèn jīn gōng tǒng róng shī, gōng xíng tǎo fá, gào yú jiāo miào shè jì, xún yú jiāng xiàng gōng qīng, tiān yòu qí zhōng, guó wú yì lùn. gǒu bù néng huī fù nèi dì, shēn huà biān jiāng, biàn yì bān xuán, zhēn tóng xì jù, zé hé yǐ guāng zǔ zōng zhī liè, yàn shì shù zhī xīn, fěi dú wéi tiān, jiān qiě fú zhòng. dàn yǐ huái nán bù nèi, yǐ dìng liù zhōu, lú shòu háo huáng, dà jūn xī jí, zhǐ qī kè rì, lā xiǔ fén kū, qí yú shù chéng, fēi zú jiè yì. bì ruò jǐn huái diān zhī tǔ dì, wèi dà guó zhī tí fēng, yóu shì yuǎn tú, qǐ tóng mí fù. rú cǐ zé jiāng nán lì zú xī qiǎn fàng hái, jiāng běi jūn mín bìng dāng liú zhù, miǎn wéi wù lèi zhī xìng, bǐ ān xiāng tǔ zhī qíng. zhì yú xuē qù zūn chēng, yuàn shū chén lǐ, fēi wú gù shì, shí yǒu qián guī. xiāo chá fèng zhōu, bù shī fù yōng zhī dào sūn quán shì wèi, zì tóng fān guó zhī yí. gǔ yě suī rán, jīn zé bù qǔ, dàn cún cháng hào, hé shuǎng suì hán. tǎng jiān shì dà zhī xīn, zhōng bù pò rén yú xiǎn, shì zī zhēn què, cí fěi zhī yóu, qí zhū jùn zhī xī lái, jí dà jūn zhī lì bà. zhì yú tiān dì, xìn ruò dān qīng, wǒ wú bǐ qī, ěr wú wǒ zhà, yán jǐn yú cǐ, gèng bù fán yún, gǒu yuē wèi rán, qǐng zì zī jué.
朕今躬統戎師,龔行討伐,告於郊廟社稷,詢於將相公卿,天誘其衷,國無異 論。苟不能恢復內地,申畫邊疆,便議班旋,真同戲劇,則何以光祖宗之烈,厭士 庶之心,匪獨違天,兼且咈眾。但以淮南部內,已定六州,盧、壽、濠、黃,大軍 悉集,指期克日,拉朽焚枯,其餘數城,非足介意。必若盡淮甸之土地,為大國之 提封,猶是遠圖,豈同迷復。如此則江南吏卒悉遣放還,江北軍民並當留住,免違 物類之性,俾安鄉土之情。至於削去尊稱,願輸臣禮,非無故事,實有前規。蕭察 奉周,不失附庸之道;孫權事魏,自同籓國之儀。古也雖然,今則不取,但存常號, 何爽歲寒。儻堅事大之心,終不迫人於險,事資真愨,辭匪枝游,俟諸郡之悉來, 即大軍之立罷。質於天地,信若丹青,我無彼欺,爾無我詐,言盡於此,更不繁雲, 苟曰未然,請自茲絕。
qiè yǐ yáng chūn zài hòu, shù wù yíng sī, yuàn wú fèi yú jié xuān, gèng zì qī yú ài zhòng. yīn chén fēi yuǎn, fēng rǎng yóu shū, qiào xiǎng suǒ shēn, láo yú mèng mèi.
竊以陽春在候,庶務縈思,願無廢於節宣,更自期於愛重。音塵非遠,風壤猶 殊,翹想所深,勞於夢寐。
yòu cì qí jiāng zuǒ shū yuē:
又賜其將佐書曰:
zhèn zì lèi mà chū shī, huī máo wèn zuì, jué zhǎng huái ér diàn jī, zhǐ jiàn yè yǐ yīng yáng, dàn xī zhī jiān, kè jié xiāng jì. zhì ruò bīng xìng zhī suǒ zì, xìn qǐ zhī suǒ lái, shèng fù zhī duān ní, róng jiǎ zhī cì dì, bù láo jǐn yù, bì xiǎng jù zhī. jìn zhě jīn líng shǐ rén, jì lái xíng què, zhuī huǐ qián shì, wěi zhì dà cháo, fēi wú xiè jiù zhī cí, yì yǒu bà jūn zhī qǐng, dàn yǐ nán bāng zhī tǔ dì, běn zhōng xià zhī fēng jiāng, gǒu shī kè fù zhī qī, dà gū cháo yě zhī wàng, yǐ xìng shì yì, gù bù tú hái, bì ruò zì huái yǐ nán, huà jiāng wèi jiè, jǐn guī zhōng guó, yóu shì yuǎn tú. suǒ yún yuàn wèi wài chén, qǐ bǐ hú zhè, bǐ jì fú yì, zhèn qǐ rěn rén, bì dāng bié yì fēng chóng, dài yǐ shū lǐ. fán ěr jiāng zuǒ, gè jǐn nǎi xīn, shàn wèi guó jiā zhī móu, miǎn zé héng jiǔ zhī lì.
朕自類禡出師,麾旄問罪,絕長淮而電擊,指建業以鷹揚,旦夕之間,克捷相 繼。至若兵興之所自,釁起之所來,勝負之端倪,戎甲之次第,不勞盡諭,必想具 知。近者金陵使人,繼來行闕,追悔前事,委質大朝,非無謝咎之辭,亦有罷軍之 請,但以南邦之土地,本中夏之封疆,苟失克復之期,大辜朝野之望,已興是役, 固不徒還,必若自淮以南,畫江為界,盡歸中國,猶是遠圖。所云願為外臣,乞比 湖、浙,彼既服義,朕豈忍人,必當別議封崇,待以殊禮。凡爾將佐,各盡乃心, 善為國家之謀,勉擇恆久之利。
chū, lǐ jǐng qiǎn zhōng mó lǐ dé míng fèng biǎo zhì xíng què, shǐ rén miàn zòu yún: běn guó zhǔ yuàn gē shòu háo sì chǔ guāng hǎi liù zhōu zhī dì, guī yú dà cháo. dì zhì zài jǐn qǔ jiāng běi zhū jùn, bù yǔn qí qǐng. shǐ rén jiàn wáng shī jí gōng shòu yáng, lǐ dé míng zòu yuē: yuàn bì xià kuān chén shù rì zhī zhū, róng chén zì wǎng jiāng nán, qǔ běn guó biǎo, jǐn xiàn jiāng běi zhī dì. dì xǔ zhī, nǎi lìng lǐ dé míng wáng chóng zhì jī cǐ shū yǐ cì lǐ jǐng.
初,李景遣鍾謨、李德明奉表至行闕,使人面奏云:「本國主願割壽、濠、泗、 楚、光、海六州之地,歸於大朝。」帝志在盡取江北諸郡,不允其請。使人見王師 急攻壽陽,李德明奏曰:「願陛下寬臣數日之誅,容臣自往江南,取本國表,盡獻 江北之地。」帝許之,乃令李德明、王崇質齎此書以賜李景。
xià sì yuè jiǎ zǐ, yǐ xú zhōu jié dù shǐ wǔ xíng dé wèi háo zhōu chéng xià xíng yíng dōu bù shǔ, yǐ qián dèng zhōu jié dù shǐ hòu zhāng wèi shòu zhōu chéng xià shuǐ zhài dōu bù shǔ. jǐ sì, chē jià fā shòu chūn, xún huái ér dōng. xīn wèi, yáng zhōu zòu, jiāng nán dà pò liǎng zhè jūn yú cháng zhōu. chū, liǎng zhè qián chù chéng zhào qiǎn bù jiāng lǜ bīng gōng cháng zhōu, wèi jiāng nán dà jiāng lù mèng jùn suǒ bài, jiāng zuǒ xiàn méi zhě shén zhòng, lǐ jǐng yì yǐ biǎo wén. yǐ hài, zhù bì yú háo zhōu chéng xià. dīng chǒu, yáng zhōu hán lìng kūn pò jiāng nán zéi jūn yú zhōu zhī dōng jìng, huò dà jiāng lù mèng jùn. jīn shàng biǎo dà pò jiāng nán jūn yú liù hé, zhǎn shǒu wǔ qiān jí. shí lǐ jǐng chéng cháng zhōu zhī jié, qiǎn lù mèng jùn lǐng bīng pò tài zhōu, wáng shī bù shǒu, hán lìng kūn yù qì yáng zhōu ér huí. dì nù, jí qiǎn diàn qián dōu zhǐ huī shǐ zhāng yǒng dé shuài qīn bīng wǎng yuán zhī, yòu mìng jīn shàng lǐng bù qí èr qiān rén tún yú liù hé. é ér lù mèng jùn lǐng qí tú zì hǎi líng dǐ yáng zhōu, lìng kūn yíng jī, bài zhī, shēng qín mèng jùn. lǐ jǐng qiǎn qí dì qí wáng dá lǜ dà zhòng yóu guā bù jì jiāng, jù liù hé yī shè ér shè shān. jū shù rì, nǎi qì shān lái pò guān jūn. jīn shàng huī bīng yǐ jī zhī, zéi jūn dà bài, yú zhòng fù jiāng nì sǐ zhě bù kě shèng jì. jǐ mǎo, hán lìng kūn zòu, bài chǔ zhōu zéi jiāng mǎ zài guì wàn yú zhòng yú wān tóu yàn, huò lián zhōu cì shǐ qín jìn chóng. bǐng xū, yǐ xuān huī nán yuàn shǐ xiàng xùn wèi quán huái nán jié dù shǐ, chōng yán jiāng zhāo tǎo shǐ yǐ shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ hán lìng kūn chōng yán jiāng fù zhāo tǎo shǐ. sòng shǐ xiàng gǒng chuán: yáng zhōu chū píng, nán táng lìng jìng shàng chū shī móu shōu fù, hán lìng kūn yǒu qì chéng zhī yì, jí yì zhào gǒng fù xíng zài, bài huái nán jié dù shǐ, yī qián xuān huī shǐ jiān yán jiāng zhāo tǎo shǐ, yǐ lìng kūn wèi fù. shí zhōu shī jiǔ zhù huái yáng, dōu jiāng zhào cháo bái yán yù děng jiāo zì héng bào, bù xiāng bǐng cóng, wéi wù tān làn, zhì yǒu jié rén fù nǚ zhě. jí gǒng zhì, lù qí bù fǎ zhě shù bèi, jūn zhōng sù rán. dīng hài, chē jià fā háo zhōu, xìng wō kǒu. jǐ chǒu, yǐ qián hú nán jié dù shǐ mǎ xī chóng wèi zuǒ yǔ lín tǒng jūn.
夏四月甲子,以徐州節度使武行德為濠州城下行營都部署,以前鄧州節度使候 章為壽州城下水寨都部署。己巳,車駕發壽春,循淮而東。辛未,揚州奏,江南大 破兩浙軍於常州。初,兩浙錢俶承詔遣部將率兵攻常州,為江南大將陸孟俊所敗, 將佐陷沒者甚眾,李景亦以表聞。乙亥,駐蹕於濠州城下。丁丑,揚州韓令坤破江 南賊軍於州之東境,獲大將陸孟俊。今上表大破江南軍於六合,斬首五千級。時李 景乘常州之捷,遣陸孟俊領兵迫泰州,王師不守,韓令坤欲棄揚州而回。帝怒,急 遣殿前都指揮使張永德帥親兵往援之,又命今上領步騎二千人屯於六合。俄而陸孟 俊領其徒自海陵抵揚州,令坤迎擊,敗之,生擒孟俊。李景遣其弟齊王達率大眾由 瓜步濟江,距六合一舍而設柵。居數日,乃棄柵來迫官軍。今上麾兵以擊之,賊軍 大敗,餘眾赴江溺死者不可勝紀。己卯,韓令坤奏,敗楚州賊將馬在貴萬餘眾於灣 頭堰,獲漣州刺史秦進崇。丙戌,以宣徽南院使向訓為權淮南節度使,充沿江招討 使;以侍衛馬軍都指揮使韓令坤充沿江副招討使。《宋史·向拱傳》:揚州初平, 南唐令境上出師謀收復,韓令坤有棄城之意,即驛召拱赴行在,拜淮南節度使,依 前宣徽使兼沿江招討使,以令坤為副。時周師久駐淮陽,都將趙晁、白延遇等驕恣 橫暴,不相稟從,惟務貪濫,至有劫人婦女者。及拱至,戮其不法者數輩,軍中肅 然。丁亥,車駕發濠州,幸渦口。己丑,以前湖南節度使馬希崇為左羽林統軍。
wǔ yuè rén chén shuò, yǐ wō kǒu wèi zhèn huái jūn. wù xū, chē jià hái jīng, fā wō kǒu. mǎ lìng nán táng shū: tiān zǐ zhù yú wō kǒu, yóu yù zài xìng yáng zhōu, zǎi xiàng fàn zhì yǐ shī lǎo qì jiàn, nǎi bān shī. yǐ mǎo, shàng zhì zì huái nán, zhào shè dū xià jiàn jìn zuì rén. dīng sì, chén zhōu jié dù shǐ wáng lìng wēn zú. wù wǔ, yǐ jiāng nán wěi mìng dōng dōu fù liú shǒu gōng bù shì láng féng yán lǔ wèi tài fǔ qīng. jǐ wèi, tài zǐ bīn kè yú dé chén zú. xīn yǒu, zhào: tiān xià gōng sī zhī zào bù bó jí zhū sè pǐ duàn, fú chǐ jīn liǎng, bìng xū yī xiàng lái zhì dù, bù dé qīng ruò jiǎ wěi, fàn zhě qín zhuō sòng guān.
五月壬辰朔,以渦口為鎮淮軍。戊戌,車駕還京,發渦口。馬令《南唐書》: 天子駐於渦口,猶欲再幸揚州,宰相范質以師老泣諫,乃班師。乙卯,上至自淮南, 詔赦都下見禁罪人。丁巳,陳州節度使王令溫卒。戊午,以江南偽命東都副留守、 工部侍郎馮延魯為太府卿。己未,太子賓客於德辰卒。辛酉,詔:「天下公私織造 布帛及諸色匹段,幅尺斤兩,並須依向來制度,不得輕弱假偽,犯者擒捉送官。
liù yuè jiǎ zǐ, yǐ fèng xiáng jié dù shǐ wáng jǐng wèi qín zhōu jié dù shǐ, jiān xī miàn yán biān dōu bù shǔ yǐ xuān huī nán yuàn shǐ chén zhōu jié dù shǐ xiàng xùn wèi huái nán jié dù shǐ, yī qián nán yuàn xuān huī shǐ, jiā jiǎn xiào tài wèi yǐ cáo zhōu jié dù shǐ hán tōng wèi xǔ zhōu jié dù shǐ, jiā jiǎn xiào tài wèi yǐ bó zhōu fáng yù shǐ wáng quán bīn wèi lǒng zhōu fáng yù shǐ, yáo lǐng lì zhōu zhāo wǔ jūn liǎng shǐ liú hòu. bǐng yín, xǔ zhōu wáng yàn chāo yí zhèn yǒng xìng jūn, dèng zhōu tián jǐng xián yí zhèn fū zhōu. yù shǐ zhōng chéng yáng zhāo jiǎn zhī zá shì yù shǐ zhào lì shì yù shǐ zhāng jiū bìng tíng rèn, zuò jū yù shī shí yě. dīng mǎo, yǐ hàn lín xué shì hù bù shì láng táo gǔ wèi bīng bù shì láng, chōng hàn lín xué shì chéng zhǐ yǐ shuǐ bù yuán wài láng zhī zhì gào hù zài dù zhī yuán wài láng wáng zhù, bìng běn guān chōng hàn lín xué shì yǐ gěi shì zhōng gāo fáng wèi yòu sàn qí cháng shì yǐ qián dōu guān láng zhōng zhī zhì gào xuē jū zhèng wèi zuǒ jiàn yì dài fū, chōng zhāo wén guǎn xué shì, pàn guǎn shì. rén shēn, qū shè huái nán dào zhū zhōu jiàn jìn zuì rén, zì jīn nián liù yuè shí yī rì yǐ qián, fán yǒu wéi fàn, wú wèn qīng zhòng, bìng bù qióng wèn. xiān shǔ jiāng nán zhī shí, yīng yǒu fēi lǐ kē yáo, wú míng pèi lǜ, yī qiè tíng bà yún. wù yín, yǐ yòu wèi shàng jiāng jūn hù yàn kē wèi tài zǐ tài shī zhì shì. gēng chén, yǐ xī jīng liú shǒu wáng yàn wèi fèng xiáng jié dù shǐ. wù zǐ, shēng shàn guó jūn wèi bīn zhōu. huái nán dào zhāo tǎo shǐ lǐ zhòng jìn zòu, shòu zhōu zéi jūn gōng nán zhài, wáng shī bù lì. xiān shì, zhào bù jūn dōu zhǐ huī shǐ lǐ jì xūn yíng yú shòu zhōu zhī nán, gōng zéi lěi. shì rì, zéi jūn chū chéng lái gōng wǒ jūn, pò shān ér rù, qí gōng chéng zhī jù bìng wèi zéi suǒ fén, jiāng shì sǐ zhě shù bǎi rén. lǐ zhòng jìn zài dōng zhài, yì bù néng jiù. shí chéng jiān wèi xià, shī lǎo yú wài, jiā zhī shǔ dú, liáng yùn bù jì. lǐ jì xūn sàng shī zhī hòu, jūn wú gù zhì, zhū jiāng yì yù tuì jūn, lài jīn shàng zì liù hé lǐng bīng guī què, guò qí chéng xià, yīn wèi zhù liú xún rì, wáng shī fù zhèn.
六月甲子,以鳳翔節度使王景為秦州節度使,兼西面沿邊都部署;以宣徽南院 使、陳州節度使向訓為淮南節度使,依前南院宣徽使,加檢校太尉;以曹州節度使 韓通為許州節度使,加檢校太尉;以亳州防禦使王全斌為隴州防禦使,遙領利州昭 武軍兩使留後。丙寅,許州王彥超移鎮永興軍,鄧州田景咸移鎮鄜州。御史中丞楊 昭儉、知雜侍御史趙礪、侍御史張糾並停任,坐鞫獄失實也。丁卯,以翰林學士、 戶部侍郎陶穀為兵部侍郎,充翰林學士承旨;以水部員外郎知制誥扈載、度支員外 郎王著,並本官充翰林學士;以給事中高防為右散騎常侍;以前都官郎中、知制誥 薛居正為左諫議大夫,充昭文館學士,判館事。壬申,曲赦淮南道諸州見禁罪人, 自今年六月十一日已前,凡有違犯,無問輕重,並不窮問。先屬江南之時,應有非 理科徭,無名配率,一切停罷雲。戊寅,以右衛上將軍扈彥珂為太子太師致仕。庚 辰,以西京留守王晏為鳳翔節度使。戊子,升贍國軍為濱州。淮南道招討使李重進 奏,壽州賊軍攻南寨,王師不利。先是,詔步軍都指揮使李繼勛營於壽州之南,攻 賊壘。是日,賊軍出城來攻我軍,破柵而入,其攻城之具並為賊所焚,將士死者數 百人。李重進在東寨,亦不能救。時城堅未下,師老於外,加之暑毒,糧運不繼。 李繼勛喪失之後,軍無固志,諸將議欲退軍,賴今上自六合領兵歸闕,過其城下, 因為駐留旬日,王師復振。
qiū qī yuè xīn mǎo shuò, yǐ wǔ qīng jūn jié dù shǐ zhī tán zhōu jūn fǔ shì zhōu xíng féng wèi lǎng zhōu dà dū dū, chōng wǔ píng jūn jié dù shǐ, jiā jiǎn xiào tài wèi jiān shì zhōng. dīng yǒu, yǐ tài zǐ bīn kè lú jià wèi lǐ bù shàng shū zhì shì, yǐ gěi shì zhōng lǐ míng wèi dà lǐ qīng. gēng zǐ, lú zhōu xíng yíng dōu bù shǔ liú zhòng jìn zòu, pò huái zéi qiān yú yú zhōu jiè. dīng wèi, háo zhōu xíng yíng dōu bù shǔ wǔ xíng dé zòu, bài huái zéi èr qiān rén yú zhōu jiè. gēng xū, tài zǐ tài bǎo wáng rén yù zú. xīn hài, huáng hòu fú shì hōng. huái nán jié dù shǐ xiàng xùn zì yáng zhōu bān shī, huí zhù shòu chūn. shí wáng shī gōng shòu chūn, jīng nián wèi xià, jiāng huái dào zéi chōng chì, shū qí hé tài děng zhōu fù wèi wú rén suǒ jù, gù qì yáng zhōu bìng lì yú shòu chūn yān. mǎ lìng nán táng shū: xiàng xùn qǐng qì yáng zhōu, bìng lì yǐ gōng shòu chūn, nǎi fēng fǔ kù fù zhǔ zhě, qiǎn huái nán jiù jiāng àn xún chéng zhōng, qiū háo bù fàn ér qù. huái rén dà yuè, jiē fù qiǔ liáng yǐ sòng zhōu shī.
秋七月辛卯朔,以武清軍節度使、知潭州軍府事周行逢為朗州大都督,充武平 軍節度使,加檢校太尉、兼侍中。丁酉,以太子賓客盧價為禮部尚書致仕,以給事 中李明為大理卿。庚子,盧州行營都部署劉重進奏,破淮賊千餘於州界。丁未,濠 州行營都部署武行德奏,敗淮賊二千人於州界。庚戌,太子太保王仁裕卒。辛亥, 皇后符氏薨。淮南節度使向訓自揚州班師,回駐壽春。時王師攻壽春,經年未下, 江、淮盜賊充斥,舒、蘄、和、泰等州復為吳人所據,故棄揚州併力於壽春焉。馬 令《南唐書》:向訓請棄揚州,並力以攻壽春,乃封府庫付主者,遣淮南舊將按巡 城中,秋毫不犯而去。淮人大悅,皆負糗糧以送周師。
bā yuè rén xū, hé yáng bái zhòng zàn yí zhèn jīng zhōu, zhāng zé yí zhèn hé zhōng. jiǎ zǐ, yǐ qián dèng zhōu jié dù shǐ hóu zhāng fù wèi dèng zhōu jié dù shǐ, yǐ shì wèi bù jūn dōu zhǐ huī shǐ zhāng xìn jūn jié dù shǐ lǐ jì xūn wèi hé yáng jié dù shǐ. yǐ chǒu, tài pú qīng jù kě jiǔ tíng rèn, zuò wèi jǔ guān lèi yě. wù chén, duān míng diàn xué shì wáng pǔ zhuàn chéng xīn lì shàng zhī, mìng yuē xiǎn dé qīn tiān lì, shàng qīn wèi zhì xù, réng fù sī tiān jiān xíng yòng. diàn qián dōu zhǐ huī shǐ zhāng yǒng dé zòu, pò huái zéi yú xià cài. xiān shì, jiāng nán lǐ jǐng yǐ wáng shī yóu zài shòu zhōu, qiǎn qí jiāng lín rén zhào guō tíng wèi lǜ shuǐ lù jūn zhì xià cài, yù duó fú liáng, yǐ zhōu shí xīn chú, chéng fēng zòng huǒ, yǒng dé yù zhī. yǒu qǐng, fēng shì dào zhǐ, zéi zhòng shāo què, yīn wèi guān jūn suǒ bài. jǐ mǎo, gōng bù shì láng wáng mǐn tíng rèn, zuò jiàn zǐ xù chén nán jīn wèi hé yáng jì shì yě.
八月壬戌,河陽白重贊移鎮涇州,張澤移鎮河中。甲子,以前鄧州節度使侯章 復為鄧州節度使,以侍衛步軍都指揮使、彰信軍節度使李繼勛為河陽節度使。乙丑, 太僕卿劇可久停任,坐為舉官累也。戊辰,端明殿學士王朴撰成新曆上之,命曰 《顯德欽天曆》,上親為制序,仍付司天監行用。殿前都指揮使張永德奏,破淮賊 於下蔡。先是,江南李景以王師猶在壽州,遣其將林仁肇、郭廷謂率水陸軍至下蔡, 欲奪浮梁,以舟實薪芻,乘風縱火,永德御之。有頃,風勢倒指,賊眾稍卻,因為 官軍所敗。己卯,工部侍郎王敏停任,坐薦子婿陳南金為河陽記室也。
jiǔ yuè bǐng wǔ, yǐ duān míng diàn xué shì zuǒ sàn qí cháng shì quán zhī kāi fēng fǔ shì wáng pǔ wèi shàng shū hù bù shì láng, chōng shū mì fù shǐ yǐ yòu yǔ lín tǒng jūn jiāo jì xūn wèi zuǒ tún wèi shàng jiāng jūn yǐ zuǒ wèi shàng jiāng jūn yáng chéng xìn wèi yòu yǔ lín tǒng jūn yǐ zuǒ jiān mén shàng jiāng jūn sòng yán wò wèi yòu shén wǔ tǒng jūn.
九月丙午,以端明殿學士、左散騎常侍、權知開封府事王朴為尚書戶部侍郎, 充樞密副使;以右羽林統軍焦繼勛為左屯衛上將軍;以左衛上將軍楊承信為右羽林 統軍;以左監門上將軍宋延渥為右神武統軍。
dōng shí yuè xīn yǒu, zàng xuān yì huáng hòu yú yì líng. guǐ hài, yǐ yòu shén wǔ tǒng jūn sòng yán wò wèi lú zhōu xíng yíng fù bù shǔ. yǐ chǒu, shū zhōu cì shǐ guō lìng tú zé shòu guó zhōu jiào liàn shǐ, zuò qì jùn táo guī yě. bǐng yín, zhào yuē: zhū sī zhí yuán jiē xì zòu bǔ, dāng zhí yì zhī jì, xī jí gōng qín, jí tīng xuǎn zhī shí, yóu zī gàn mǐn, gǒu fēi shèn zé, jiàn zhì yīn xún. yīng zhū sī sì jiān, jīn hòu shōu bǔ yì rén, bìng xū rén cái jùn lì, shēn yán kě cǎi, shū zhá kān zhōng, zì qián xíng zhǐ, wěi wú é làn, lēi běn sī guān sòng lì bù, yǐn yàn rén cái, kǎo xiào bǐ zhá. qí zhōng xuǎn zhě, lián suǒ shì shū jī jí zhèng shēn yǐn guò zhōng shū, yú cóng qián hòu gé chì chù fēn, réng měi nián zhǐ de yí dù zòu bǔ. dīng mǎo, xuān yì huáng hòu shén zhǔ rù miào, shí yǒu sī qǐng wèi hòu lì bié miào, lǐ yě. jǐ sì, zhào: zhāng hé yǐ běi jùn xiàn, bìng xǔ yán huò tōng shāng, zhú chù yǒu jiǎn lǔ zhī dì, yī rèn rén hù jiān liàn. rén shēn, yǐ wǔ píng jūn jié dù fù shǐ zhī tán zhōu jūn fǔ shì yǔ wén qióng wèi wǔ qīng jūn jié dù shǐ, zhī tán zhōu jūn fǔ shì. guǐ yǒu, huái nán zhāo tǎo shǐ lǐ zhòng jìn zòu, pò huái zéi yú shèng táng, zhǎn èr qiān jí. tài zǐ bīn kè zhì shì xuē rén qiān zú. bǐng zǐ, xiāng zhōu jié dù shǐ shǒu tài wèi jiān zhōng shū lìng chén wáng ān shěn qí jiā shǒu tài shī. shěn qí zhèn hàn shàng shí yú nián, zhì shì lái cháo, gù yǐ mìng chǒng zhī. guǐ wèi, yòu shí yí zhào shǒu wēi zhàng yī bǎi, pèi shā mén dǎo. shǒu wēi běn cūn mín yě, xíng mào pǔ yě, cū xué wèi wén. qián nián tú bù shàng shū, dì yǐ jí yú qǔ shì, shòu yòu shí yí, wén zhě hài qí shì. zhì shì wèi qī fù suǒ sòng, zhāng qí chǒu xíng, gù zhú zhī. dōng dōu shì lüè zhāng zhāo chuán yún: shì zōng hǎo bá qí qǔ jùn, yǒu zì bù yī shàng shū xià wèi yán shì zhě, duō bù cì jìn yòng. zhāo jiàn yuē: xī táng chū liú jì mǎ zhōu qǐ tú bù, tài zōng zhuó yòng wèi xiāng, qí hòu zhū pǔ liǔ càn zài xià liáo, zhāo zōng yì yǐ dà yòng, rán zé tài zōng yòng zhī yú qián ér guó xìng, zhāo zōng yòng yú hòu ér guó wáng, shì zhī nán zhī yě rú cǐ. chén yuàn bì xià cún jiù fǎ ér yòng rén, yǐ liú mǎ wèi jiàn, zhū liǔ wèi jiè, zé shàn yǐ. jiǎ shēn, xuān shòu jīn shàng tóng zhōu jié dù shǐ jiān diàn qián dōu zhǐ huī shǐ, xuān shòu nèi wài mǎ bù jūn dōu jūn tóu yuán yàn wèi cáo zhōu jié dù shǐ jiān shì wèi bù jūn dōu zhǐ huī shǐ. wù zǐ, yòu shén wǔ tǒng jūn zhāng yàn chāo zú.
冬十月辛酉,葬宣懿皇后於懿陵。癸亥,以右神武統軍宋延渥為廬州行營副部 署。乙丑,舒州刺史郭令圖責授虢州教練使,坐棄郡逃歸也。丙寅,詔曰:「諸司 職員皆系奏補,當執役之際,悉藉公勤,及聽選之時,尤資干敏,苟非慎擇,漸致 因循。應諸司寺監,今後收補役人,並須人材俊利,身言可采,書札堪中,自前行 止,委無訛濫,勒本司關送吏部,引驗人材,考校筆札。其中選者,連所試書跡及 正身引過中書,余從前後格敕處分,仍每年只得一度奏補。」丁卯,宣懿皇后神主 入廟,時有司請為後立別廟,禮也。己巳,詔:「漳河以北郡縣,並許鹽貨通商, 逐處有鹼鹵之地,一任人戶煎煉。」壬申,以武平軍節度副使、知潭州軍府事宇文 瓊為武清軍節度使,知潭州軍府事。癸酉,淮南招討使李重進奏,破淮賊於盛唐, 斬二千級。太子賓客致仕薛仁謙卒。丙子,襄州節度使、守太尉、兼中書令、陳王 安審琦加守太師。審琦鎮漢上十餘年,至是來朝,故以命寵之。癸未,右拾遺趙守 微杖一百,配沙門島。守微本村民也,形貌樸野,粗學為文。前年徒步上書,帝以 急於取士,授右拾遺,聞者駭其事。至是為妻父所訟,彰其醜行,故逐之。《東都 事略·張昭傳》云:世宗好拔奇取俊,有自布衣上書、下位言事者,多不次進用。 昭諫曰:「昔唐初劉洎、馬周起徒步,太宗擢用為相,其後硃朴、柳璨在下僚,昭 宗亦以大用,然則太宗用之於前而國興,昭宗用於後而國亡,士之難知也如此。臣 願陛下存舊法而用人,以劉、馬為鑑,硃、柳為戒,則善矣。」甲申,宣授今上同 州節度使兼殿前都指揮使,宣授內外馬步軍都軍頭袁彥為曹州節度使兼侍衛步軍都 指揮使。戊子,右神武統軍張彥超卒。
shí yī yuè jǐ chǒu shuò, zhào fèi tiān xià wú míng cí miào. gēng zǐ, rì nán zhì, dì bù shòu cháo hè, yǐ xuān yì huáng hòu qiān fù rì jìn yě. yǐ sì, jiāng nán jìn fèng shǐ sūn chéng xià yù sǐ, jiāng nán jìn fèng shǐ zhōng mó zé shòu yào zhōu sī mǎ. wù shēn, fàng huá shān yǐn zhě chén tuán guī shān. dì sù wén tuán yǒu dào shù, zhēng zhī fù què, yuè yú fàng hái jiù yǐn. gēng xū, diàn qián dōu zhǐ huī shǐ zhāng yǒng dé zòu, bài háo zhōu sòng liáng jūn èr qiān rén yú xià cài, duó mǐ chuán shí yú sōu. zǎi chén lǐ gǔ yǐ fēng bì qǐng gào shí xún, sān shàng biǎo qiú jiě suǒ rèn, bù yǔn.
十一月己丑朔,詔廢天下無名祠廟。庚子,日南至,帝不受朝賀,以宣懿皇后 遷祔日近也。乙巳,江南進奉使孫晟下獄死,江南進奉使鍾謨責授耀州司馬。戊申, 放華山隱者陳摶歸山。帝素聞摶有道術,征之赴闕,月余放還舊隱。庚戌,殿前都 指揮使張永德奏,敗濠州送糧軍二千人於下蔡,奪米船十餘艘。宰臣李穀以風痹請 告十旬,三上表求解所任,不允。
shí èr yuè jǐ wèi shuò, yǐ gěi shì zhōng zhāng zhù wèi guāng lù qīng, zhù sù yǐ guān míng yǔ zǔ huì tóng, xún gǎi mì shū jiān, pàn guāng lù sì shì. xīn yǒu, yǐ xǔ zhōu jié dù shǐ hán tōng jiān shì wèi mǎ bù jūn dōu yú hòu. rén xū, yǐ yòu lǐng jūn dà jiāng jūn quán pàn sān sī zhāng měi lǐng sān sī shǐ. rén shēn, yǐ huá zhōu jié dù shǐ jiān diàn qián dōu zhǐ huī shǐ fù mǎ dū wèi zhāng yǒng dé wèi diàn qián dōu diǎn xiào. fā chén cài sòng bó yǐng cáo dān děng zhōu dīng fū chéng xià cài. xīn sì, gù xiāng yì lìng liú jū fāng zèng yòu bǔ què, nán shì héng cì xué jiū chū shēn, jiǎng lián lì yě. guǐ hài, zhào bīng bù shàng shū zhāng zhāo zuǎn xiū tài zǔ shí lù jí liáng jūn wáng táng qīng tài dì liǎng cháo shí lù. wǔ dài huì yào yún: tóng xiū zhuàn guān wěi zhāng zhāo dìng míng zòu qǐng, zhì sì nián zhēng yuè, zhāng zhāo zòu qǐng guó zi jì jiǔ yǐn zhuō tài zǐ zhān shì liú wēn sǒu tóng biān xiū. yòu zhào yuē: shǐ guǎn suǒ shǎo shū jí, yí lìng běn guǎn zhū chù qiú fǎng bǔ tián. rú yǒu shōu de shū jí zhī jiā, bìng xǔ jìn shū rén jù bù zhì duō shǎo děng dì, gè yǔ ēn zé, rú shì juàn zhì shǎo zhě, liàng gěi zī bó. rú guǎn nèi yǐ yǒu zhī shū, bù zài jìn nà zhī xiàn. réng wěi zhōng shū mén xià, yú cháo guān nèi xuǎn chà sān shí rén, jù jiàn zài shū jí, gè qiú zhēn běn jiào kān, shǔ xiào guān xìng míng, zhú yuè jù gōng kè shēn bào zhōng shū mén xià. wù zǐ, huái nán dào zhāo tǎo shǐ lǐ zhòng jìn zòu, pò huái zéi èr qiān rén yú tā shān běi.
十二月己未朔,以給事中張鑄為光祿卿,鑄訴以官名與祖諱同,尋改秘書監, 判光祿寺事。辛酉,以許州節度使韓通兼侍衛馬步軍都虞候。壬戌,以右領軍大將 軍、權判三司張美領三司使。壬申,以滑州節度使兼殿前都指揮使、駙馬都尉張永 德為殿前都點校。發陳、蔡、宋、亳、潁、曹、單等州丁夫城下蔡。辛巳,故襄邑 令劉居方贈右補闕,男士衡賜學究出身,獎廉吏也。癸亥,詔兵部尚書張昭纂修太 祖實錄及梁均王、唐清泰帝兩朝實錄。《五代會要》云:同修撰官委張昭定名奏請, 至四年正月,張昭奏請國子祭酒尹拙、太子詹事劉溫叟同編修。又詔曰:「史館所 少書籍,宜令本館諸處求訪補填。如有收得書籍之家,並許進書人據部帙多少等第, 各與恩澤,如是卷帙少者,量給資帛。如館內已有之書,不在進納之限。仍委中書 門下,於朝官內選差三十人,據見在書籍,各求真本校勘,署校官姓名,逐月具功 課申報中書門下。」戊子,淮南道招討使李重進奏,破淮賊二千人於塌山北。