strong dé yè jī chéng yīn shì fù shàn yuán fā dòng huà shēn xiāng strong
德業積成陰世富 善緣發動化身香
huà shuō lǎo cán zhèng zài xiǎo xiàng zhōng zhān wàng, hū jiàn yī gè shào nián fù rén jiāng tā jiào zhù, kàn lái shí fēn miàn shàn, zhǐ shì xiǎng bù qǐ lái, zhǐ hǎo suí tā jìn qù. yuán lái zhè jiā jǐn yǒu liǎng jiān lóu fáng, wài miàn shì kè tīng, lǐ jiān biàn shì wò fáng le. lǎo cán jìn le kè wū, bǐ cǐ xíng lǐ zuò xià, zǐ xì yī kàn, wèn dào: nǐ kě shì shí jiā mèi mei bú shì? nà fù rén dào: shì ya! èr gē nǐ jìng rèn bù dé wǒ le! xiāng bié běn yě yǒu le shí nián, wú guài nǐ jì bù dé le. hái jì dāng nián zài yáng zhōu, èr gē ge lái le, shàng shàng xià xià méi yǒu yī gè rén bù xǐ huān. nà shí wǒ men jiě mèi men tóng jū de sì wǔ gè rén, dōu lái chū gé. shuí zhī bú dào wǔ nián, jià de jià, sǐ de sǐ, wǔ fēn qī sàn. huí xiǎng qǐ lái, zěn bù jiào rén shāng xīn ne! shuō zhuó yǎn lèi jiù liú xià lái le. lǎo cán dào: āi! dāng nián shí shěn niáng jiàn wǒ qù, tóng qīn zhí ér yì bān dài wǒ. shuí zhī wǒ shàng běi fāng qù le jǐ nián, qǐ chū tīng shuō mèi mei nǐ chū gé le, bú dào yī èr nián, yòu tīng nǐ qù shì le, yòu yī èr nián, tīng shuō shí shěn niáng yě qù shì le. huí xiǎng rén zài shì jiān, zhēn rú zuò mèng yì bān, yī xǐng zhī hòu, mèng zhōng guāng jǐng quán bù xiāng gān, qǐ bù kě tàn! dāng chū qīn qī gù jiù, yī gè yī gè de, tīng shuō qián hòu sǐ qù, dōu yǒu xǔ duō shāng gǎn, xiàn zài bù zhī bù jué de wǒ yě sǐ le, qī qī huáng huáng de, wǒ yě bù zhī dào zài nǎ lǐ qù de shì hǎo. jīn rì jiàn zhe mèi mei, zhēn rú jiàn zhe zhì qīn gǔ ròu yì bān. bù zhī mèi mei xiàn zài shì tóng shěn shěn yī kuài ér zhù bú shì? bù zhī mèi mei jiàn zhe wǒ de fù qīn mǔ qīn méi yǒu? shí gū niáng dào: wǒ nǎ lǐ néng jiàn zhe bó fù bó mǔ ne? wǒ xiǎng bó fù bó mǔ de wèi rén, xiǎng bì zǎo yǐ shàng le tiān le, qǐ shì wǒ men guǐ shì jiè de rén suǒ néng dé jiàn ne! jiù shì wǒ de fù mǔ, wǒ yě méi yǒu jiàn zhe, tīng shuō zài sì chuān ne. jiū jìng zěn yàng yě bù dé zhī, zhēn shì qī cǎn. lǎo cán dào: rán zé mèi mei yī gè rén zhù zài zhè lǐ ma? shí gū niáng liǎn yī hóng, shuō dào: cán kuì sǐ rén, wǒ xiàn zài yīn jiān yòu jià le yī huí le. wǒ xiàn zài de zhàng fū shì gè xiǎo shén dào, zhǐ shì pí qì fēi cháng bào nüè, kāi kǒu biàn mà, jǔ shǒu biàn dǎ, rěn rǔ wàn fēn, què yě méi yī diǎn zhǐ wàng. shuō zhe shuō zhe, nà lèi biàn diǎn diǎn dī dī de xià lái.
話說老殘正在小巷中瞻望,忽見一個少年婦人將他叫住,看來十分面善,只是想不起來,只好隨她進去。原來這家僅有兩間樓房,外面是客廳,裡間便是臥房了。老殘進了客屋,彼此行禮坐下,仔細一看,問道:「你可是石家妹妹不是?」那婦人道:「是呀!二哥你竟認不得我了!相別本也有了十年,無怪你記不得了。還記當年在揚州,二哥哥來了,上上下下沒有一個人不喜歡。那時我們姐妹們同居的四五個人,都來出閣。誰知不到五年,嫁的嫁,死的死,五分七散。回想起來,怎不叫人傷心呢!」說着眼淚就流下來了。老殘道:「噯!當年石嬸娘見我去,同親侄兒一般待我。」誰知我上北方去了幾年,起初聽說妹妹你出閣了,不到一二年,又聽你去世了,又一二年,聽說石嬸娘也去世了。回想人在世間,真如做夢一般,一醒之後,夢中光景全不相干,豈不可嘆!當初親戚故舊,一個一個的,聽說前後死去,都有許多傷感,現在不知不覺的我也死了,淒悽惶惶的,我也不知道在哪裡去的是好。今日見着妹妹,真如見着至親骨肉一般。不知妹妹現在是同嬸嬸一塊兒住不是?不知妹妹見着我的父親母親沒有?」石姑娘道:「我哪裡能見着伯父伯母呢?我想伯父伯母的為人,想必早已上了天了,豈是我們鬼世界的人所能得見呢!就是我的父母,我也沒有見着,聽說在四川呢。究竟怎樣也不得知,真是悽慘。」老殘道:「然則妹妹一個人住在這裡嗎?」石姑娘臉一紅,說道:「慚愧死人,我現在陰間又嫁了一回了。我現在的丈夫是個小神道,只是脾氣非常暴虐,開口便罵,舉手便打,忍辱萬分,卻也沒一點指望。」說着說着,那淚便點點滴滴的下來。
lǎo cán dào: nǐ hé yǐ yào jià de ne? shí gū niáng dào: nǐ xiǎng wǒ sǐ de shí hòu, cái shí jiǔ suì, xìng shàng hái méi yǒu fàn shén me zuì, yán wáng nà lǐ zhǐ guò le yī táng, jiù fàng wǒ zì yóu le. zhǐ shì wǒ suī rán zì yóu, yī gè shào nián nǚ rén, shàng nǎ lǐ qù ne? wǒ pó jiā de wēng gū zhǎo bu zháo, wǒ niáng jiā de fù mǔ zhǎo bu zháo, jiào wǒ shàng nǎ lǐ qù ne? dǎ tīng bié rén, jù shuō fán shēng chǎn guò ér nǚ de, pó jiā cái yǒu rén lái jiē, bù céng shēng chǎn guò de, pó jiā jiù bù suàn zhè gè rén le. ruò shì tóng zhàng fū qíng yì hǎo de, zhàng fū yǒu xì niàn zhī qíng, pó jiā yě yǒu rén lái jiē, jiāng lái jì pèi shēng zǐ, yī yàng de jì sì. zhè suī rán wú hòu, shàng bù zhì yú dòng něi. nǐ xiǎng wǒ nà yáng jiān de zhàng fū, zì jǐ xiān bù chéng gè rén, lián tā fù mǔ tīng shuō yě zuò le yě guǐ, dōu dé bù zháo tā de yī diǎn jì sì, kuàng fū qī qíng yì, gèng rú fēng mǎ niú bù xiāng gān le. zǒng zhī, rén fán zuò le nǚ shēn, dì yī xū jià gè yǒu dé xíng de rén jiā, bù jū zěn yàng dōu shì xiǎng fú de. tíng yī huì wǒ zhǐ gěi nǐ kàn, nà xī shān jiǎo xià yī dà fáng zi yǒu jǐ bǎi jiān, pú bì rú yún, hé děng kuài lè. zài yáng jiān shí bù guò yī gè qióng xiù cái, yī nián zhēng bù shàng bǎi shí diào qián. zhǐ wèi qí rén hǎo shàn, yòu xiào shùn fù mǔ, dào yīn jiān jiù zhè děng kuò qì. qí shí hái bú shì dà xiào ne! ruò dà xiào de rén, zǎo yǐ shàng tiān le, wǒ men xiǎng kàn yī yǎn dōu kàn bù zháo ne. nǚ rén ruò jià le méi yǒu dé xíng de rén jiā, jiù kě pà de hěn. ruò gēn zhe tā jiā de xíng wèi qù zuò, biàn xià le dì yù, gèng kǔ bù kě nài, xiàng wǒ yǐ jīng suàn bù xìng zhī xìng le. ruò zài méi dé xíng de rén jiā, zì jǐ zhī dào xiū jī, qí chéng jiù de bǐ yǒu dé xíng rén jiā de chéng jiù hái yào dà dé duō ne. zhǐ shì dāng nián zài yáng shì shí bù zhī zhè xiē dào lǐ, dào le yīn jiān suī rán zhī dào, jǐ bù zhōng yòng le. rán ér jīn tiān pèng jiàn èr gē ge, què yòu shì wàn fēn qìng xìng de shì. zhǐ pàn wàng nǐ huí yáng hòu nǔ lì xiū wèi, tǎng ruò nǐ chéng le dào, wǒ yě kě yǐ tuō lí kǔ hǎi le.
老殘道:「你何以要嫁的呢?」石姑娘道:「你想我死的時候,才十九歲,幸尚還沒有犯甚麼罪,閻王那裡只過了一堂,就放我自由了。只是我雖然自由,一個少年女人,上哪裡去呢?我婆家的翁姑找不着,我娘家的父母找不着,叫我上哪裡去呢?打聽別人,據說凡生產過兒女的,婆家才有人來接,不曾生產過的,婆家就不算這個人了。若是同丈夫情義好的,丈夫有繫念之情,婆家也有人來接,將來繼配生子,一樣的祭祀。這雖然無後,尚不至於凍餒。你想我那陽間的丈夫,自己先不成個人,連他父母聽說也做了野鬼,都得不着他的一點祭祀,況夫妻情義,更如風馬牛不相干了。總之,人凡做了女身,第一須嫁個有德行的人家,不拘怎樣都是享福的。停一會我指給你看,那西山腳下一大房子有幾百間,僕婢如雲,何等快樂。在陽間時不過一個窮秀才,一年掙不上百十吊錢。只為其人好善,又孝順父母,到陰間就這等闊氣。其實還不是大孝呢!若大孝的人,早已上天了,我們想看一眼都看不着呢。女人若嫁了沒有德行的人家,就可怕的很。若跟着他家的行為去做,便下了地獄,更苦不可耐,像我已經算不幸之幸了。若在沒德行的人家,自己知道修積,其成就的比有德行人家的成就還要大得多呢。只是當年在陽世時不知這些道理,到了陰間雖然知道,己不中用了。然而今天碰見二哥哥,卻又是萬分慶幸的事。只盼望你回陽後努力修為,倘若你成了道,我也可以脫離苦海了。」
lǎo cán dào: zhè huà qí le. wǒ mù xià yě shì gè guǐ, tóng nǐ yī yàng, wǒ rú hé néng hái yáng ne? jí shǐ hái yáng, wǒ yòu zhī dào zěn xiū jī! jí shǐ zhī dào xiū jī, jiǎo xìng chéng le dào, yòu yǔ nǐ yǒu shèn me xiāng qiān ne? shí gū niáng dào: yī fū dé dào, jiǔ zú shēng tiān. wǒ bù zài nǐ jiǔ zú nèi ma? nà shí lián wǒ diē mā dōu yào jiàn miàn lī! lǎo cán dào: wǒ tīng shuō yī fū dé dào, jiǔ zǔ shēng tiān. nà yǒu gè jiǔ zú shēng tiān zhī shuō ma? shí gū niáng dào: jiǔ zǔ shēng tiān, jí shì jiǔ zú shēng tiān. jiǔ zǔ xiǎng dà fú, jiǔ zú yì méng shǎo huì, kàn qīn qī yuǎn jìn de fēn bié. dàn shì jiǔ zú zhī nèi, rú yǐ xià dì yù zhě, bù néng dé yì. xiàng wǒ men běn lái wú zuì zhě, yí dìng kě yǐ méng fú lī! lǎo cán dào: bú yào shuō chéng dào shì nán jí de shì, jiù shì hái yáng kǒng pà yě bù yì bà! shí gū niáng dào: wǒ kàn nǐ yī shēn de shēng qì, jué bú shì gè guǐ, yí dìng yào hái yáng de. dàn shì jiāng lái shàng tiān, mò wàng le wǒ kǔ hǎi zhōng rén, xìng shèn xìng shèn. lǎo cán dào: nà gè zì rán. zhǐ shì wǒ xiàn zài yǒu xǔ duō shì yào qǐng jiào yú nǐ. guǐ zhù de shì shén me dì fāng, rén shuō zài fén mù lǐ, wǒ kàn zhè jiē shì tóng yáng jiān yī yàng, duàn bú shì fén mù kě zhī. shí gū niáng dào: nǐ qǐng chū lái, wǒ shuō gěi nǐ tīng.
老殘道:「這話奇了。我目下也是個鬼,同你一樣,我如何能還陽呢?即使還陽,我又知道怎修積!即使知道修積,僥倖成了道,又與你有甚麼相千呢?」石姑娘道:「一夫得道,九族升天。我不在你九族內嗎?那時連我爹媽都要見面哩!」老殘道:「我聽說一夫得道,九祖升天。那有個九族升天之說嗎?」石姑娘道:「九祖升天,即是九族升天。九祖享大福,九族亦蒙少惠,看親戚遠近的分別。但是九族之內,如已下地獄者,不能得益。像我們本來無罪者,一定可以蒙福哩!」老殘道:「不要說成道是難極的事,就是還陽恐怕也不易罷!」石姑娘道:「我看你一身的生氣,決不是個鬼,一定要還陽的。但是將來上天,莫忘了我苦海中人,幸甚幸甚。」老殘道:「那個自然。只是我現在有許多事要請教於你。鬼住的是什麼地方,人說在墳墓里,我看這街市同陽間一樣,斷不是墳墓可知。」石姑娘道:「你請出來,我說給你聽。」
liǎng rén biàn chū le dà mén. shí gū niáng biàn zhǐ nà kōng zhōng fǎng fó xiàng huáng yún shì de suǒ zài, shuō dào: nǐ jiàn zhè shàng tóu le méi yǒu? nà jiù shì nǐ men de dì pí. zhè jiǎo xià cǎi de, shì wǒ men de dì pí. yīn yáng bù tóng tiān, gèng bù tóng dì ne! zài xià yī céng, shì guǐ sǐ wèi jiàn ěr de dì fāng. guǐ dào rén shì qù huì zuò suì, jiàn ěr dào guǐ shì lái yì huì zuò suì. guǐ pà jiàn ěr, bǐ rén pà guǐ hái yào pà dé xiōng ne! lǎo cán dào: guǐ yǔ rén jì bù tóng dì, guǐ hé yǐ néng dào rén shì ne? shí gū niáng dào: sú yǔ cháng yán, guǐ xíng dì zhōng, rú yú xíng shuǐ zhōng guǐ bù jiàn dì, yì rú yú bù jiàn shuǐ. nǐ cǐ kè jí zài dì zhōng, nǐ jiàn yǒu dì ma? lǎo cán dào: wǒ zhǐ jiàn jiǎo xià yǒu dì, nán dào zhè kōng zhōng dōu shì dì ma? shí gū niáng dào: kě bú shì ne! wǒ qiě gěi píng jù nǐ kàn. biàn shǒu càn zhe lǎo cán de shǒu dào: wǒ tóng nǐ qù kàn nǐ men de dì qù. fǎng fó xiàng bǎ shēn zi wǎng shàng yī zǎn shì de, zǎo yǐ lì zài kōng zhōng, yuán lái yào dōng jiù dōng, yào xī jiù xī, pō wèi yǒu qù. biàn jí lì wǎng shàng yóu qù. shí gū niáng zhǐ dào: nǐ kàn, shàng biān jiù shì nǐ men de dì pí le. nǐ kàn, yǒu jǐ gè rén zài nà lǐ huà zhǐ ne.
兩人便出了大門。石姑娘便指那空中仿佛像黃雲似的所在,說道:「你見這上頭了沒有?那就是你們的地皮。這腳下踩的,是我們的地皮。陰陽不同天,更不同地呢!再下一層,是鬼死為漸耳的地方。鬼到人世去會作祟,漸耳到鬼世來亦會作祟。鬼怕漸耳,比人怕鬼還要怕得凶呢!」老殘道:「鬼與人既不同地,鬼何以能到人世呢?」石姑娘道:「俗語常言,鬼行地中,如魚行水中;鬼不見地,亦如魚不見水。你此刻即在地中,你見有地嗎?」老殘道:「我只見腳下有地,難道這空中都是地嗎?」石姑娘道:「可不是呢!我且給憑據你看。」便手摻着老殘的手道:「我同你去看你們的地去。」仿佛像把身子往上一攢似的,早已立在空中,原來要東就東,要西就西,頗為有趣。便極力往上游去。石姑娘指道:「你看,上邊就是你們的地皮了。你看,有幾個人在那裡化紙呢。」
kàn nà rén shì dì pí shàng rén, fǎng fú zhàn zài bō lí bǎn shàng, kàn de qīng qīng chǔ chǔ. zhǐ jiàn nà shàng biān yǒu sān gè rén zhèng huà zhǐ qián, huà guò de, biàn yī chuàn yī chuàn guà xià lái le. qí xià yǒu bā jiǔ gè guǐ zài nà lǐ qiǎng zhǐ qián. lǎo cán wèn dào: zhè shì jiàn shén shì? shí gū niáng dào: zhè sān rén huà zhǐ, yí dìng shì qí jiā sǐ le rén, huà gěi sǐ rén de. nà sǐ rén yǒu zuì, bèi guǐ chà jū le qù, dé bù zháo, suǒ yǐ dōu bèi zhè xiē yě guǐ qiǎng le qù le. lǎo cán dào: wǒ zhèng yào qǐng jiào, zhè yáng jiān de suǒ huà zhǐ qián yín dìng zi, guǒ yǒu yòng ma? shí gū niáng shuō: zì rán yǒu yòng, guǐ quán kào zhè gè. lǎo cán dào: wǒ wèn nǐ, gè shěng fēng sú bù tóng, yín qián zhǐ dìng yì dōu bù tóng, dào dǐ nǎ yī shěng xíng de shì kào de zhù de ne? shí gū niáng dào: dōu shì yī yàng, nǎ yī shěng xíng shén me zhǐ qián, nǎ yī shěng guǐ jiù yòng shén me zhǐ qián. lǎo cán dào: pì rú wǒ men yāo yóu tiān xià de rén, féng shí guò jié jì zǔ shāo zhǐ qián, huò yòng jiā xiāng fǎ zǐ, huò yòng běn dì fǎ zǐ, yǒu fáng ài méi fáng ài ne? shí gū niáng dào: dōu wú fáng ài. pì rú yáng zhōu rén zài fú jiàn zuò shēng yì, dé de qián dōu shì làn bǎn yáng qián, huì dào yáng zhōu jiù biàn chéng yīng yáng, bù guò shāo wēi shé hào ér yǐ. běi wǔ shěng yòng yín zi, nán jīng wú hú yòng běn yáng, tōng huì qǐ lái hái bú shì yī yàng ma? yīn shì yì fù rú cǐ, dé le bié shěng de qián, huàn zuò běn shěng tōng yòng de qián, dài le qù biàn liǎo.
看那人世地皮上人,仿佛站在玻璃板上,看得清清楚楚。只見那上邊有三個人正化紙錢,化過的,便一串一串掛下來了。其下有八九個鬼在那裡搶紙錢。老殘問道:「這是件甚事?」石姑娘道:「這三人化紙,一定是其家死了人,化給死人的。那死人有罪,被鬼差拘了去,得不着,所以都被這些野鬼搶了去了。」老殘道:「我正要請教,這陽間的所化紙錢銀錠子,果有用嗎?」石姑娘說:「自然有用,鬼全靠這個。」老殘道:「我問你,各省風俗不同,銀錢紙錠亦都不同,到底哪一省行的是靠得住的呢?」石姑娘道:「都是一樣,哪一省行甚麼紙錢,哪一省鬼就用甚麼紙錢。」老殘道:「譬如我們邀游天下的人,逢時過節祭祖燒紙錢,或用家鄉法子,或用本地法子,有妨礙沒妨礙呢?」石姑娘道:「都無妨礙。譬如揚州人在福建做生意,得的錢都是爛板洋錢,匯到揚州就變成英洋,不過稍微折耗而已。北五省用銀子,南京、蕪湖用本洋,通匯起來還不是一樣嗎?陰世亦復如此,得了別省的錢,換作本省通用的錢,代了去便了。」
lǎo cán wèn dào: jì sì zǔ fù, néng dé fǒu? shí gū niáng dào: yí dìng néng dé, dàn yǒu fèn bié rú zi sūn jì sì shí niàn jí zǔ fù, suī gé qiān lǐ wàn lǐ, zǔ fù lì kè gǎn yīng, lì kè biàn lái xiǎng shòu. rú bù dāng yī huí shì, suí biàn fèng xíng gù shì, háo wú gǎn qíng, zǔ fù zài yīn jiān bù néng zhī jué, wǎng wǎng bèi yě guǐ qiǎng qù. suǒ yǐ kǒng shèng rén shuō jì rú zài, jiù shì zhè gè yuán gù. shèng rén néng tōng yōu míng, suǒ yǐ zhì lǐ zuò lè, jiē shì jí jīng wēi de dào lǐ. hòu rén bù kěn shēn xīn tǐ huì, jiù shī zhī yù yuǎn le. lǎo cán yòu wèn. yáng jiān yǒu shāo fáng huà kù de shì, yǒu yòng méi yòng ne? shí gū niáng shuō: yǒu yòng. dàn shì fáng zi yī shì, bù bǐ yín qián, kě yǐ suí chù biàn huàn. hé chù huà de kù fáng, jí zài hé chù, bù néng nuó yí. rán yǒu yī gè fǎ zǐ, yě kě yǐ xíng. rú huà kù shí, dǐ xià tián mǎn lú xí, mò jiào tā zhe tǔ, zhè fáng zi huà dào yīn jiān, jiù rú chuán zhī yī yàng, suī qiān lǐ wàn lǐ yě qiān dé qù. lǎo cán diǎn tóu dào: pō yǒu zhì lǐ.
老殘問道:「祭祀祖、父,能得否?」石姑娘道:「一定能得,但有分別、如子孫祭祀時念及祖、父,雖隔千里萬里,祖、父立刻感應,立刻便來享受。如不當一回事,隨便奉行故事,毫無感情,祖、父在陰間不能知覺,往往被野鬼搶去。所以孔聖人說『祭如在』,就是這個原故。聖人能通幽明,所以制禮作樂,皆是極精微的道理。後人不肯深心體會,就失之愈遠了。」老殘又問。「陽間有燒房化庫的事,有用沒用呢?」石姑娘說:「有用。但是房子一事,不比銀錢,可以隨處變換。何處化的庫房,即在何處,不能挪移。然有一個法子,也可以行。如化庫時,底下填滿蘆席,莫教他着土,這房子化到陰間,就如船隻一樣,雖千里萬里也牽得去。」老殘點頭道:「頗有至理。」
yú shì tóng huí dào jiā lǐ, lüè zuò yī kè, kě qiǎo shí gū niáng de zhàng fū yě jiù guī lái, jiàn yǒu nán zǐ zài fáng, nù mù ér shì, wèn shí gū niáng zhè shì hé rén? shí gū niáng dà yǒu hú sù zhī fú, yǔ yán jiǎn sè. lǎo cán bù nài fán, gāo shēng shuō dào: wǒ xìng tiě, míng jiào tiě bǔ cán, yǔ shí gū niáng xì biǎo zǐ mèi. jīn rì cóng guì zhái mén kǒu guò, jiàn wǒ biǎo mèi zài cǐ, wǒ suì rù mén wèn xùn yī qiè. wǒ què bù zhī yīn cáo guī jǔ, qīn qī zhǔn xǔ xiāng wǎng lái fǒu? rú qí bù xǔ, zé mào mèi zhī zuì zài wǒ, yǔ shí gū niáng wú shè. nà rén tīng le, xiàng le lǎo cán zǐ xì kàn le yī huì, shuō: zài xià míng zhé lǐ sī, běn xì yuán cháo rén, zài yīn cáo zuò le xiǎo guān, yú jīn wǔ bǎi yú nián le. yuán qī xiàn mǎn, zhuǎn shēng shān dōng qù le, gù yòu xù qǔ lìng biǎo mèi wèi qī. bù zhī xiān shēng huì gù, shī lǐ shén duō. xiān shēng dà míng, yáng shì suī bù shèn dà, yīn jiān jiǔ yǐ rú léi zhèn ěr. dàn fēng wén xiān shòu shàng wèi mǎn qī, jí mǎn qī yì bù huì xián sàn rú cǐ, jiū jìng shì hé yuán gù, qǐ lüè shì yī èr. lǎo cán dào: zài xià yì bù zhī hé gù, wén xì yīn yī gè rén mìng qiān lián àn jiàn, bèi chāi rén jū lái. jì zì jiàn le yán luó tiān zǐ, què yī jù yě bù céng wèn dào. yuán àn jiū jìng shì nǎ yī àn, shì hé dì hé rén hé shì. yǔ wǒ hé gān xì, quán bù zhī dào, shén wèi mèn mèn. zhé lǐ sī xiào dào: yīn jiān àn jiàn, bù bǐ yáng shì, xiān shēng yí dào, àn qíng zǎo yǐ bīng xiāo wǎ jiě, gù wú yōng zhí xún. dàn shì jì méng huì gù, lǐ yí bèi jiǔ zhuàn kuǎn dài, wéi yīn jiān jiǔ shí, dà bù lì yú shēng rén, gù bù gǎn yǐ xiāng jìng zhī yì zhì hài zūn tǐ. lǎo cán dào: chū cì shí jīng, yì duàn bù gǎn xiāng rǎo. dàn jì méng bù qì, yǒu yī shì qǐng jiào. pū cǐ kè gū hún piāo pō, wú suǒ yī jù, bù zhī rú hé shì hǎo? zhé lǐ sī dào: gé xià bú shì fā yuàn yào yóu lǎn yīn jiè ma? děng dào gé xià yóu xìng shuāi shí, zì rán jiù fǎn běn hái yuán le, cǐ kè yě bù biàn shēn shuō. yòu dào: shè xià tài xiá ài, wǒ men tóng dào jiǔ lóu shàng rè nào yī shà ér bà!
於是同回到家裡,略坐一刻,可巧石姑娘的丈夫也就歸來,見有男子在房,怒目而視,問石姑娘這是何人?石姑娘大有觳觫之伏,語言蹇澀。老殘不耐煩,高聲說道:「我姓鐵,名叫鐵補殘,與石姑娘系表姊妹。今日從貴宅門口過,見我表妹在此,我遂入門問訊一切。我卻不知陰曹規矩,親戚准許相往來否?如其不許,則冒昧之罪在我,與石姑娘無涉。」那人聽了,向了老殘仔細看了一會,說:「在下名折禮思,本系元朝人,在陰曹做了小官,於今五百餘年了。原妻限滿,轉生山東去了,故又續娶令表妹為妻。不知先生惠顧,失禮甚多。先生大名,陽世雖不甚大,陰間久已如雷震耳。但風聞仙壽尚未滿期,即滿期亦不會閒散如此,究竟是何原故,乞略示一二。」老殘道:「在下亦不知何故,聞系因一個人命牽連案件,被差人拘來。既自見了閻羅天子,卻一句也不曾問到。原案究竟是哪一案,是何地何人何事。與我何干係,全不知道,甚為悶悶。」折禮思笑道:「陰間案件,不比陽世,先生一到,案情早已冰消瓦解,故無庸直詢。但是既蒙惠顧,禮宜備酒撰款待,惟陰間酒食,大不利於生人,故不敢以相敬之意致害尊體。」老殘道:「初次識荊,亦斷不敢相擾。但既蒙不棄,有一事請教。仆此刻孤魂飄泊,無所依據,不知如何是好?」折禮思道:「閣下不是發願要遊覽陰界嗎?等到閣下遊興衰時,自然就返本還原了,此刻也不便深說。」又道:「舍下太狹隘,我們同到酒樓上熱鬧一霎兒罷!」
biàn yuē lǎo cán yī tóng chū le dà mén, lǎo cán wèn xiàng nǎ fāng zǒu, xī lǐ sī shuō: wǒ yǐn lù bà. jiù qián xíng guǎi le jǐ gè wān, zǒu le sān sì tiáo dà jiē, xíng dào yī chù, yíng miàn yǒu tiáo dà hé, hé biān yǒu zuò jiǔ lóu, dēng zhú huī huáng, zhào yào rú tóng bái rì. shàng dé lóu qù, yī jiān yī jiān de yǎ zuò, rú fēng wō yì bān. zhé lǐ sī jiǎn le yī gè zuò tóu rén qù, yǒu gè jiǔ bǎo sòng shàng cài dān lái. zhé gōng xuǎn le jǐ yàng xiǎo cài, yòu mìng qǔ huā míng cè lái. zhé gōng qǔ de, dì yǔ lǎo cán shuō: gé xià zuì xǐ zhāo zhì míng huā, qǐng kàn yīn shì bǐ yáng jiān hé rú? lǎo cán jiē guò cè zi lái jīng dào: yīn wèn hé yǐ yì yǒu cǐ shì. pū wèi dài qián lái, bù hǎo xiāng lèi. zhé gōng dào: xiē xiǎo dōng dào, shàng zuò dé qǐ, qǐng jí tiāo xuǎn kě yě. lǎo cán dǎ kāi yī kàn, jì bú shì běi fāng de jīn guì yù lán, yòu bú shì nán fāng de bǎo bǎo yuàn yuàn, cè shàng fèn zhe shěng fèn, xiě dào mǒu shěng mǒu xiàn mǒu mǒu shì. dà jīng bù zhǐ, shuō dào: zhè bù dōu shì liáng jiā fù nǚ ma? hé yǐ dāng zhe jì nǚ! zhé lǐ sī dào: cǐ shì yán zhī shén zhǎng. yīn jiān běn wú jì nǚ, xì pú sà fā dà cí bēi, suǒ yǐ xiǎng chū zhè gè fǎ zǐ. yīn jiān de jì nǚ, jiē xì yáng jiān de mìng fù fá chōng guān jì de, què zhǐ rù jiǔ lóu péi zuò, bù jiàn zhěn xí. yīn jiān yì yǒu jiàn zhěn xí de chāng jì, nà dōu shì yě guǐ suǒ wèi de shì le, lǎo cán wèn dào: yáng jiān mìng fù, hé yǐ yào fá chōng guān jì ne? zhé lǐ sī dào: yīn qí è kǒu zhòu mà suǒ zhì. fán yáng jiān zhòu mà rén hé shì zhě, lái shēng bì mìng zì shòu. rú hǎo zhòu mà rén duǎn mìng zǎo sǐ děng, lái shì bì tiān zhé yí dù, huò yī suì ér sǐ, huò liǎng sān suì ér sǐ. yáng jiān jì nǚ, běn xì qián shēng fàn zuì zhī rén, pàn lìng tóu shēng jì nǚ, shòu rǔ shòu qì, gèng shòu biān pū děng lèi zhǒng zhǒng kǔ chǔ. jiāng kǔ chǔ shòu jǐn, yě yǒu jí shēn xiǎng fú de, yě yǒu lái shēng xiǎng fú de, wéi zuì zhòng zhě, yī shēng shòu kǔ, wú yǒu kuài lè shí hòu. ruò liáng jiā fù nǚ, zì jǐ zhàng fū mián huā sù liǔ, zì jǐ bù néng yǐ xián dé gǎn huà, lìng zhàng fū huí xīn, què jí kǒu zhòu mà jì nǚ, bìng zhòu mà zhàng fū zài bèi mà de yī biān, què xiāo le xǔ duō zuì, jiǎn qù shòu kǔ de nián xiàn. rú yīng gāi shòu shí nián kǔ de, bèi rén zhòu mà dé duō, jiù jiǎn zuò jiǔ nián huò bā nián bù děng. ér zhòu mà rén de, yī miàn zhòu mà dé duō le, yīn lǜ yīng pàn qí lái shēng tóu shēng jì nǚ, yí dù yì shòu zhǒng zhǒng kǔ nǎo, yǐ xiāo qí jí kǒu zhòu mà zhī zuì. wéi fàn cǐ guò de dà duō, běi fāng shàng shǎo, nán fāng jǐ zhì wú rén bù fàn, gù pú sà cí bēi, jiāng qí fàn zhī qīng zhě, yǐ tā bié yàng kǒu tóu gōng dé dǐ xiāo. ruò fàn dé zhòng zhě, fá lìng zài yīn jiān chōng guān jì ruò gān nián, mǎn xiàn yǐ hòu wǎng shēng tā fāng, zǒng kàn tā zhòu mà de shù mù, dìng tā chōng jì de nián xiàn.
便約老殘一同出了大門,老殘問向哪方走,析禮思說:「我引路罷。」就前行拐了幾個彎,走了三四條大街,行到一處,迎面有條大河,河邊有座酒樓,燈燭輝煌,照耀如同白日。上得樓去,一間一間的雅座,如蜂窩一般。折禮思揀了一個座頭人去,有個酒保送上菜單來。折公選了幾樣小菜,又命取花名冊來。折公取得,遞與老殘說:「閣下最喜招致名花,請看陰世比陽間何如?」老殘接過冊子來驚道:「陰問何以亦有此事。仆未帶錢來,不好相累。」折公道:「些小東道,尚做得起,請即挑選可也。」老殘打開一看,既不是北方的金桂玉蘭,又不是南方的寶寶媛媛,冊上分着省份,寫道某省某縣某某氏。大驚不止,說道:「這不都是良家婦女嗎?何以當着妓女!」折禮思道:「此事言之甚長。陰間本無妓女,系菩薩發大慈悲,所以想出這個法子。陰間的妓女,皆系陽間的命婦;罰充官妓的,卻只入酒樓陪坐,不薦枕席。陰間亦有薦枕席的娼妓,那都是野鬼所為的事了,」老殘問道:「陽間命婦,何以要罰充官妓呢?」折禮思道:「因其惡口咒罵所致。凡陽間咒罵人何事者,來生必命自受。如好咒罵人短命早死等,來世必天折一度,或一歲而死,或兩三歲而死。陽間妓女,本系前生犯罪之人,判令投生妓女,受辱受氣,更受鞭撲等類種種苦楚。將苦楚受盡,也有即身享福的,也有來生享福的,惟罪重者,一生受苦,無有快樂時候。若良家婦女,自己丈夫眠花宿柳,自己不能以賢德感化,令丈夫回心,卻極口咒罵妓女,並咒罵丈夫;在被罵的一邊,卻消了許多罪,減去受苦的年限。如應該受十年苦的,被人咒罵得多,就減作九年或八年不等。而咒罵人的,一面咒罵得多了,陰律應判其來生投生妓女,一度亦受種種苦惱,以消其極口咒罵之罪。惟犯此過的大多,北方尚少,南方幾至無人不犯,故菩薩慈悲,將其犯之輕者,以他別樣口頭功德抵銷。若犯得重者,罰令在陰間充官妓若干年,滿限以後往生他方,總看他咒罵的數目,定他充妓的年限。」
lǎo cán dào: rén zài yáng jiān xié jì yǐn jiǔ, shèn zhì mián huā sù liǔ, yǒu zuì méi yǒu? zhé gōng dào: yán bù néng wú zuì, dàn shì yǒu kě yǐ dǐ xiāo zhī zuì ěr. rú yǐn jiǔ rú hūn, yì bù néng wú zuì, cǐ děng tǒng wèi zhī yǒu kě dǐ xiāo zhī zuì, gù wú dà fáng ài. lǎo cán dào: jì shì yáng jiān xié jì yǐn jiǔ yǒu zuì, hé yǐ yīn jiān yòu kě yǐ xié jì yǐn jiǔ, qǐ dǎo fǎn wú zuì yé? zhé gōng dào: yì yǒu wēi zuì. suǒ yǐ měi jiào yī jú, chū qián liǎng qiān wén, cǐ qián jí shú zuì qián yě. lǎo cán dào: yáng jiān jiào jú, yě xū chū qián, suǒ chū zhī qián kě suàn shú zuì bù suàn ne? zhé gōng dào: yě suàn yě bù suàn. hé yǐ wèi zhī yě suàn yě bù suàn? yīn chū qián zhě suàn guān zuì, kě yǐ dǐ xiāo bù chū qián suàn sī zuì, bù zhǔn dǐ xiāo, yǔ diào xì liáng jiā fù nǚ yī yàng. suǒ yǐ jiào zuò yě suàn yě bù suàn. lǎo cán dào: hé yǐ yáng jiān chū le qián hái suàn kě yǐ dǐ xiāo zhī gōng zuì, ér yīn jiān chū le qián jí biàn dǐ xiāo wú zuì, shì hé dào lǐ ne? zhé gōng dào: yáng jiān jiào jú, zì rán shì xiá xiè de yì sī, yīn jiān jiào jú zé dà bù rán. fán yǒu qián zhī fù guǐ, bù dàn hǎo jiào jú, bìng qiě hǎo duō jiào jú. yīn guān jì chū jú. měi chū yī cì jú, dǐ xiāo qīng kǒu zhòu mà yī cì. ruò chū jú duō zhě, zǎo zǎo dǐ xiāo qīng jìng, biàn kě wǎng shēng tā fāng, suǒ yǐ yīn jiān fù wēng xǐ duō jiào jú, ràng tā zǎo zǎo xiāo zuì de yì sī, xì fā yú cí bēi de niàn tóu, gù wú zuì. bù dàn wú zuì, qiě hái yǒu wēi gōng ne. suǒ yǐ yǒu zuì wú zuì, zhuān zhēng zài zhè fā niàn shí yě. ruò yáng jiān wèi cí bēi niàn shàng fā dòng de, yì wú yú zuì yě. lǎo cán diǎn tóu tàn xī.
老殘道:「人在陽間挾妓飲酒,甚至眠花宿柳,有罪沒有?」折公道:嚴不能無罪,但是有可以抵銷之罪耳。如飲酒茹葷,亦不能無罪,此等統謂之有可抵銷之罪,故無大妨礙。」老殘道:「既是陽間挾妓飲酒有罪,何以陰間又可以挾妓飲酒,豈倒反無罪耶?」折公道:「亦有微罪。所以每叫一局,出錢兩千文,此錢即贖罪錢也。」老殘道:「陽間叫局,也須出錢,所出之錢可算贖罪不算呢?」折公道:「也算也不算。何以謂之也算也不算?因出錢者算官罪,可以抵銷;不出錢算私罪,不准抵銷,與調戲良家婦女一樣。所以叫做也算也不算。」老殘道:「何以陽間出了錢還算可以抵銷之公罪,而陰間出了錢即便抵銷無罪,是何道理呢?」折公道:「陽間叫局,自然是狎褻的意思,陰間叫局則大不然。凡有錢之富鬼,不但好叫局,並且好多叫局。因官妓出局。每出一次局,抵銷輕口咒罵一次。若出局多者,早早抵銷清淨,便可往生他方,所以陰間富翁喜多叫局,讓他早早消罪的意思,系發於慈悲的念頭,故無罪。不但無罪,且還有微功呢。所以有罪無罪,專爭在這發念時也。若陽間為慈悲念上發動的,亦無餘罪也。」老殘點頭嘆息。
zhé gōng dào: jiǎng le bàn tiān xián huà, nǐ hái méi yǒu diǎn rén, dào dǐ jiào shuí ya? lǎo cán suí shǒu zhǐ le yī míng. zhé gōng shuō: bù kě bù kě! zhì shǎo sì míng. lǎo cán wú fǎ, yòu zhǐ le sān míng. zhé gōng yì jiǎn le sì míng, jiāo yǔ jiǔ bǎo qù le. bú dào liǎng miǎo zhōng gōng fū, jù yǐ lái dào. lǎo cán liú xīn kàn qù, gè gè róng mào duān lì, yì fù huà méi tú fěn, yàn fú nóng zhuāng suī qiáng zuò huān xiào, què lìng yǒu yī zhǒng yīn lěng zhī qì, bī rén jī fū, hán máo sēn sēn yù shù qǐ lái. zuò le piàn kè gè zì sàn qù.
折公道:「講了半天閒話,你還沒有點人,到底叫誰呀?」老殘隨手指了一名。折公說:「不可不可!至少四名。」老殘無法,又指了三名。折公亦揀了四名,交與酒保去了。不到兩秒鐘工夫,俱已來到。老殘留心看去,個個容貌端麗,亦復畫眉塗粉,艷服濃妝;雖強作歡笑,卻另有一種陰冷之氣,逼人肌膚,寒毛森森欲豎起來。坐了片刻各自散去。
zhé gōng fù le qián chāo, yǔ lǎo cán chū lái, shuō: wǒ men qù fǎng yī gè péng yǒu ba. lǎo cán shuō: shén hǎo. zǒu le shù shí bù, dào le yī jiā, zhú lí máo shè, dào yě yōu yǎ. zhé gōng kòu mén, chū lái yī gè xiǎo tóng kāi mén, ràng èr rén jìn qù, jìn dé dà mén, yī gè yuàn luò, shàng miàn sān jiān chǎng tīng. jìn dé chǎng tīng, jué zhuō yǐ tiáo tái, yì fù bù zhì dé jǐng jǐng yǒu tiáo qiáng shàng què wú zì huà, sān miàn fěn bì, yī mǒ guāng de, zhǐ yǒu xī miàn bì shàng tí zhe jǐ xíng dà zì, zì yǒu chá wǎn kǒu dà. lǎo cán zǒu shàng qián qù yī kàn, yuán lái shì yī shǒu qī lǜ. xiě dào:
折公付了錢鈔,與老殘出來,說:「我們去訪一個朋友吧。」老殘說:「甚好。」走了數十步,到了一家,竹籬茅舍,倒也幽雅。折公扣門,出來一個小童開門,讓二人進去,進得大門,一個院落,上面三間敞廳。進得敞廳,覺桌椅條台,亦復布置得井井有條;牆上卻無字畫,三麵粉壁,一抹光的,只有西面壁上題着幾行大字,字有茶碗口大。老殘走上前去一看,原來是一首七律。寫道:
yě huǒ nán xiāo cùn cǎo xīn, bǎi nián chá rǎn dào rú jīn.
野火難消寸草心,百年茬苒到如今。
qiáng gēn qiū yǐn chuī cán dí, wū jiǎo yā xiāo nòng hǎo yīn.
牆根蚯蚓吹殘笛,屋角鴉梟弄好音。
yǒu jiǔ yǒu huā chūn jì jì, wú fēng wú yǔ zhòu chén chén.
有酒有花春寂寂,無風無雨晝沉沉。
xián lái yè zhàng qiū jiāo wài, chóng dié hán yún wàn lǐ shēn.
閒來曳杖秋郊外,重迭寒雲萬里深。
lǎo cán zài qiáng shàng dú shī, zhǐ tīng zhé lǐ sī wèn nà xiǎo tóng dào: nǐ zhǔ rén nǎ lǐ qù le! xiǎo tóng dá dào: jīn rì shì tā de jì chén, tā jiā céng sūn jì diàn tā ne, tā xiǎng shòu qù le. zhé lǐ ēn dào: nà me huí lái hái zǎo ne, wǒ men qù ba. lǎo cán yòu suí zhé gōng chū lái. zhé gōng wèn lǎo cán shàng nǎ lǐ qù ne, lǎo cán dào: wǒ bù zhī dào shàng nǎ lǐ qù. zhé gōng níng le yī níng shén, hū rán xiàng lǎo cán shēn shàng wén le yòu wén, shuō: wǒ men huí qù, hái dào wǒ men shè xià zuò zuò ba.
老殘在牆上讀詩,只聽折禮思問那小童道:「你主人哪裡去了!」小童答道:「今日是他的忌辰,他家曾孫祭奠他呢,他享受去了。」折禮恩道:「那麼回來還早呢,我們去吧。」老殘又隨折公出來。折公問老殘上哪裡去呢,老殘道:「我不知道上哪裡去。」折公凝了一凝神,忽然向老殘身上聞了又聞,說:「我們回去,還到我們舍下坐坐吧。」
bú dào jǐ shí, yǐ dào zhé gōng jiā xià. fāng jìn le mén, shí gū niáng yíng jiē shàng lái, zǒu zhì lǎo cán miàn qián, yòng bí zi xiù le liǎng xiù, méi kāi yǎn xiào de shuō: gōng xǐ èr gē ge! zhé gōng dào: wǒ běn xiǎng tóng tiě xiān shēng zài yóu liǎng chù de, hū rán wén zhe ruò yǒu tán xiāng wèi shì de, wǒ zhī dào bì shì tā shēn shàng fā chū lái de, zǐ xì yī wén guǒ rán, suǒ yǐ wǒ shuō gǎn jǐn huí jiā ba. wǒ men yào zhān hǎo dà de guāng ne! shí gū niáng dào: kě pàn wàng chū hǎo rì zi lái le. zhé lǐ sī shuō: nǐ kàn cǐ kè xiāng qì yòu dà dé duō le. lǎo cán zhǐ shì lèng, shuō: wǒ bù dǒng nǐ men shuō de shén me huà. shí gū niáng shuō: èr gē ge, nǐ zì jǐ wén wén kàn. lǎo cán guǒ rán yòng bí zi xiù le xiù, jué dé yǒu gǔ zǐ tán xiāng wèi, shuō: nǐ men shāo tán xiāng de ma? shí gū niáng shuō: yīn jiān nǎ yǒu tán xiāng shāo! yào yǒu tán xiāng, zǎo bù zài zhè lǐ le. zhè shì èr gē ge nǐ shēn shàng fā chū lái de tán xiāng, bì shì zài yáng jiān jié dé fú pú sà de shàn yuán, cǐ kè fā dòng, qǐng kè nǐ jiù yào shàng xī fāng jí lè shì jiè de. wǒ men zhè lǐ yǒu nǐ zhè wèi fú pú sà lái yī cì, bù xiǎo de yào shòu duō shǎo fú ne!
不到幾時,已到折公家下。方進了門,石姑娘迎接上來,走至老殘面前,用鼻子嗅了兩嗅,眉開眼笑的說:「恭喜二哥哥!」折公道:「我本想同鐵先生再游兩處的,忽然聞着若有檀香味似的,我知道必是他身上發出來的,仔細一聞果然,所以我說趕緊回家吧。我們要沾好大的光呢!」石姑娘道:「可盼望出好日子來了。」折禮思說:「你看此刻香氣又大得多了。」老殘只是愣,說:「我不懂你們說的甚麼話。」石姑娘說:「二哥哥,你自己聞聞看。」老殘果然用鼻子嗅了嗅,覺得有股子檀香味,說:「你們燒檀香的嗎?」石姑娘說:「陰間哪有檀香燒!要有檀香,早不在這裡了。這是二哥哥你身上發出來的檀香,必是在陽間結得佛菩薩的善緣,此刻發動,頃刻你就要上西方極樂世界的。我們這裡有你這位佛菩薩來一次,不曉得要受多少福呢!」
zhèng zài yì lùn, zhǐ jué nà xiāng wèi yuè lái dé nóng le, liǎng jiān xiǎo lóu hū rán biàn chéng jīn què yín tái yì bān. nà zhé lǐ sī fū fù yī fú yě biàn dé huá lì le, miàn mù yě biàn dé guāng cǎi dé duō le, lǎo cán chà yì bù jiě hé gù, zhèng yù xún wèn, wèi zhī hòu shì rú hé? qiě tīng xià huí fēn jiě.
正在議論,只覺那香味越來得濃了,兩間小樓忽然變成金闕銀台一般。那折禮思夫婦衣服也變得華麗了,面目也變得光彩得多了,老殘詫異不解何故,正欲詢問,未知後事如何?且聽下回分解。