qī shì nǚ zhě, lǔ qī shì yì zhī nǚ yě. guò shí wèi shì rén. dāng mù gōng shí, jūn lǎo, tài zǐ yòu. nǚ yǐ zhù ér xiào, páng rén wén zhī, mò bù wéi zhī cǎn zhě. qí lín rén fù cóng zhī yóu, wèi yuē:" hé xiào zhī bēi yě? zi yù jià yé? wú wèi zi qiú ǒu." qī shì nǚ yuē:" jiē hū! shǐ wú yǐ zi wèi yǒu zhī, jīn wú shí yě. wú qǐ wèi bù jià bù lè ér bēi zāi! wú yōu lǔ jūn lǎo, tài zǐ yòu." lín fù xiào yuē:" cǐ nǎi lǔ dài fū zhī yōu, fù rén hé yǔ yān!" qī shì nǚ yuē:" bù rán, fēi zi suǒ zhī yě. xī jìn kè shè wú jiā, xì mǎ yuán zhōng. mǎ yì chí zǒu, jiàn wú kuí, shǐ wǒ zhōng suì bù shí kuí. lín rén nǚ bēn suí rén wáng, qí jiā qiàn wú xiōng xíng zhuī zhī. féng lín shuǐ chū, nì liú ér sǐ. lìng wú zhōng shēn wú xiōng. wú wén hé rùn jiǔ lǐ, jiàn rù sān bǎi bù. jīn lǔ jūn lǎo bèi, tài zǐ shǎo yú, yú wěi rì qǐ. fū lǔ guó yǒu huàn zhě, jūn chén fù zǐ jiē bèi qí rǔ, huò jí zhòng shù, fù rén dú ān suǒ bì hū! wú shén yōu zhī. zi nǎi yuē fù rén wú yǔ zhě, hé zāi!" lín fù xiè yuē:" zi zhī suǒ lǜ, fēi qiè suǒ jí." sān nián, lǔ guǒ luàn, qí chǔ gōng zhī, lǔ lián yǒu kòu. nán zǐ zhàn dòu, fù rén zhuǎn shū bù dé xiū xī. jūn zǐ yuē:" yuǎn yǐ qī shì nǚ zhī sī yě!" shī yún:" zhī wǒ zhě, wèi wǒ xīn yōu, bù zhī wǒ zhě, wèi wǒ hé qiú." cǐ zhī wèi yě.
漆室女者,鲁漆室邑之女也。过时未适人。当穆公时,君老,太子幼。女倚柱而啸,旁人闻之,莫不为之惨者。其邻人妇从之游,谓曰:“何啸之悲也?子欲嫁耶?吾为子求偶。”漆室女曰:“嗟乎!始吾以子为有知,今无识也。吾岂为不嫁不乐而悲哉!吾忧鲁君老,太子幼。”邻妇笑曰:“此乃鲁大夫之忧,妇人何与焉!”漆室女曰:“不然,非子所知也。昔晋客舍吾家,系马园中。马佚驰走,践吾葵,使我终岁不食葵。邻人女奔随人亡,其家倩吾兄行追之。逢霖水出,溺流而死。令吾终身无兄。吾闻河润九里,渐洳三百步。今鲁君老悖,太子少愚,愚伪日起。夫鲁国有患者,君臣父子皆被其辱,祸及众庶,妇人独安所避乎!吾甚忧之。子乃曰妇人无与者,何哉!”邻妇谢曰:“子之所虑,非妾所及。”三年,鲁果乱,齐楚攻之,鲁连有寇。男子战斗,妇人转输不得休息。君子曰:“远矣漆室女之思也!”诗云:“知我者,谓我心忧,不知我者,谓我何求。”此之谓也。
sòng yuē: qī shì zhī nǚ, jì lǜ shén miào, wéi lǔ qiě luàn, yǐ zhù ér xiào, jūn lǎo sì yòu, yú bèi jiān shēng, lǔ guǒ rǎo luàn, qí fá qí chéng.
颂曰:漆室之女,计虑甚妙,维鲁且乱,倚柱而啸,君老嗣幼,愚悖奸生,鲁果扰乱,齐伐其城。