zhào jiāng mǎ fú jūn zhào shē zhī qī, zhào kuò zhī mǔ yě. qín gōng zhào, xiào chéng wáng shǐ kuò dài lián pō wéi jiāng. jiāng xíng, kuò mǔ shàng shū yán yú wáng yuē:" kuò bù kě shǐ jiāng." wáng yuē:" hé yǐ?" yuē:" shǐ qiè shì qí fù, fù shí wéi jiāng, shēn suǒ fèng fàn zhě yǐ shí shù, suǒ yǒu zhě yǐ bǎi shù. dài wáng jí zōng shì suǒ cì bì zhě, jǐn yǐ yǔ jūn lì shì dài fū. shòu mìng zhī rì, bù wèn jiā shì. jīn kuò yī dàn wèi jiāng, dōng xiàng ér cháo jūn lì, lì wú gǎn yǎng shì zhī zhě. wáng suǒ cì jīn bó, guī jǐn zāng zhī. nǎi rì shì biàn lì tián zhái kě mǎi zhě. wáng yǐ wéi ruò qí fù hū? fù zǐ bù tóng, zhí xīn gè yì. yuàn wù qiǎn." wáng yuē:" mǔ zhì zhī, wú jì yǐ jué yǐ." kuò mǔ yuē:" wáng zhōng qiǎn zhī, jí yǒu bù chēng, qiè dé wú suí hū?" wáng yuē:" bù yě." kuò jì xíng, dài lián pō. sān shí yú rì, zhào bīng guǒ bài, kuò sǐ jūn fù. wáng yǐ kuò mǔ xiān yán, gù zú bù jiā zhū. jūn zǐ wèi kuò mǔ wèi rén zhì. shī yuē:" lǎo fū guàn guàn, xiǎo zi juē juē, fěi wǒ yán mào, ěr yòng yōu xuè." cǐ zhī wèi yě.
赵将马服君赵奢之妻,赵括之母也。秦攻赵,孝成王使括代廉颇为将。将行,括母上书言于王曰:“括不可使将。”王曰:“何以?”曰:“始妾事其父,父时为将,身所奉饭者以十数,所友者以百数。大王及宗室所赐币者,尽以与军吏士大夫。受命之日,不问家事。今括一旦为将,东向而朝军吏,吏无敢仰视之者。王所赐金帛,归尽臧之。乃日视便利田宅可买者。王以为若其父乎?父子不同,执心各异。愿勿遣。”王曰:“母置之,吾计已决矣。”括母曰:“王终遣之,即有不称,妾得无随乎?”王曰:“不也。”括既行,代廉颇。三十余日,赵兵果败,括死军覆。王以括母先言,故卒不加诛。君子谓括母为仁智。诗曰:“老夫灌灌,小子蹻蹻,匪我言耄,尔用忧谑。”此之谓也。
sòng yuē: xiào chéng yòng kuò, dài pō jù qín, kuò mǔ xiàn shū, zhī qí fù jūn, yuàn zhǐ bù dé, qǐng zuì zhǐ shēn, kuò sǐ cháng píng, qī zǐ dé cún.
颂曰:孝成用括,代颇距秦,括母献书,知其覆军,愿止不得,请罪止身,括死长平,妻子得存。