strong lǎo fǔ rú lùn wén zhāo zhòng yuàn èr shì nǚ duó shuǐ qǐ zhēng duān strong
老腐儒论文招众怨 二侍女夺水起争端
cí yuē:
词曰:
zhǐ jiǔ jiā bīn xiāo yǒng zhòu, fǔ shǔ jiāng rén chòu. xiāo guǎn jǐn tíng yīn, luàn dào sī wén, rě dé tóng xí zhòu.
旨酒佳宾消永昼,腐鼠将人臭。箫管尽停音,乱道斯文,惹得同席咒。
chá fáng shì nǚ jiāo xiāng gòu, wèi shuǐ zhēng xiān hòu. liǎng fù bù xiāng píng, bǐ cǐ chéng chóu kòu.
茶房侍女交相诟,为水争先后。两妇不相平,彼此成仇寇。
yòu diào zuì huā yīn.
——右调《醉花阴》。
huà shuō zhōu liǎn yǔ huì niáng chéng jiù le qīn shì, nán nǚ gè suì le xīn yuàn, máng luàn le sì wǔ tiān, fāng jiāng xǐ shì wán bì. zhōu liǎn fēn fù zhòng jiā rén, jiāng qí jiā gé bì fáng ér zū yú rén zhù, yī yìng wù jiàn, jù lìng bān huí. jiāng shěn xiāng réng qǐng huí yuán jiù shū fáng zhù, zhòng jiā rén yuè fā míng bái zhè yī wán yào de zuò yòng. páng shì jiàn huì niáng yǐ guò mén, liàng lǎo gòng shēng yě méi shén me fǎ zǐ fǎn huǐ, yòu jí zhe yào qǐng nǚ ér hé nǚ xù, fēi gòng shēng lái bù kě. zhe dà ér zi kě dà ná le hé qí rén píng jù gǎo ér, yòu jiào dào le tā xǔ duō huà, xiàng zhōu liǎn jiā jiè le gè mǎ hé yī bù xià rén xiāng suí, dào guǎng xìn fǔ chéng qù qǐng gòng shēng.
话说周琏与蕙娘成就了亲事,男女各遂了心愿,忙乱了四五天,方将喜事完毕。周琏吩咐众家人,将齐家隔壁房儿租与人住,一应物件,俱令搬回。将沈襄仍请回原旧书房住,众家人越发明白这一丸药的作用。庞氏见蕙娘已过门,量老贡生也没什么法子反悔,又急着要请女儿和女婿,非贡生来不可。着大儿子可大拿了何其仁凭据稿儿,又教道了他许多话,向周琏家借了个马和一步下人相随,到广信府城去请贡生。
kě dà dào le chéng nèi, xiān àn zhōng jiàn le tā gū zhàng zhāng chōng, bìng tā gū niáng qí shì, jiāng zhōu jiā qián hòu zuò qīn huà, cóng tóu zhì wěi xì shuō le yī biàn, jīn fèng mǔ mìng lái qǐng tā fù qīn. qí shì yǔ páng shì yì jiàn dào shì bù yuē ér tóng, tīng jiàn zhōu tōng jiā fù zú, biàn mǎn xīn huān xǐ, fǎn kuā jiǎng páng shì zuò de jí shì. suí qǐng gòng shēng dào lǐ biān, jiāng kě dà lái qǐng, bìng hé zhōu jiā zuò qīn huà, tì kě dà yuè le yī fān. bǎ yí gè gòng shēng qì de miàn qīng chún bái, zì jǐ jiāng liǎn dǎ le jǐ xià. suí jí ruǎn tān zài yī biān. huāng de zhāng chōng fū fù bǎi bān kāi jiě, yòu jiāng hé qí rén lì de píng jù gǎo ér, zhāng chōng gāo shēng lǎng sòng, niàn yǔ gòng shēng tīng.
可大到了城内,先暗中见了他姑丈张充,并他姑娘齐氏,将周家前后做亲话,从头至尾细说了一遍,今奉母命来请他父亲。齐氏与庞氏意见到是不约而同,听见周通家富足,便满心欢喜,反夸奖庞氏做的极是。随请贡生到里边,将可大来请,并和周家做亲话,替可大说了一番。把一个贡生气的面青唇白,自己将脸打了几下。随即软瘫在一边。慌得张充夫妇百般开解,又将何其仁立的凭据稿儿,张充高声朗诵,念与贡生听。
gòng shēng tīng le píng jù shàng huà, xīn zhōng cái lüè kuān le xiē. wèn kě dà zuò qīn jǔ dòng, kě dà jiàng zhōu jiā zěn bān fán qīn yǒu xiàng hé zhǐ huī jiā shuō huà, yǔ le yī qiān èr bǎi liǎng yín zi, hé zhǐ huī fū fù tóng xiě le píng jù, zhōu jiā zěn bān xià dìng, jiā zhōng zěn bān zhī yìng, dào qǔ de nà rì, zěn bān rè nào, mǎn chéng dà xiǎo wén wǔ guān yuán bìng dì fāng shàng dà jiā dōu qù bài hè, dào wǒ men jiā bài xǐ de, yě yǒu sān sì shí rén, jù shì wén huì zhōng xiù cái tóng shēng, hé yè xiān shēng wēn xiān shēng, bié rén wèi lái. yòu yán zhōu jiā jiào le sān bān xì, chàng le wǔ tiān, wǒ sòng qīn nà rì, yě kàn le xì, rú jīn mǔ qīn yào qǐng mèi zǐ hé mèi fū, xū de fù qīn huí jiā fāng hǎo. kě dà yuè wán, qí shì bāng shuō dào:" xiàng zhè yàng rén jiā, wǒ zhí nǚ ér zuò gè xí fù, yě bù wǎng le zài gē ge qián tóu tuō yī chǎng. zhè shì yī wàn nián xún bù chū lái de hǎo jī yuán, zhǐ hèn wǒ méi shēng xià yǒu rén cái de nǚ ér. ruò yǒu, bù dàn zuò zhèng shì, biàn yǔ zhōu jiā zuò gè piān fáng, wǒ yě yuàn yì. gē ge jí gāi sù huí, fāng duì zhōu qìng jia hǎo kàn. wǒ suí hòu hái yào zhe mèi fū bǔ sòng lǐ wù, jiāng lái yǒu jí zhàng tā chǔ lī."
贡生听了凭据上话,心中才略宽了些。问可大做亲举动,可大将周家怎般烦亲友向何指挥家说话,与了一千二百两银子,何指挥夫妇同写了凭据,周家怎般下定,家中怎般支应,到娶的那日,怎般热闹,满城大小文武官员并地方上大家都去拜贺,到我们家拜喜的,也有三四十人,俱是文会中秀才、童生,和叶先生、温先生,别人未来。又言周家叫了三班戏,唱了五天,我送亲那日,也看了戏,如今母亲要请妹子和妹夫,须得父亲回家方好。可大说完,齐氏帮说道:“像这样人家,我侄女儿做个媳妇,也不枉了在哥哥前投托一场。这是一万年寻不出来的好机缘,只恨我没生下有人才的女儿。若有,不但做正室,便与周家做个偏房,我也愿意。哥哥即该速回,方对周亲家好看。我随后还要着妹夫补送礼物,将来有藉仗他处哩。”
zhāng chōng yě jí kǒu de yù yáng, gòng shēng de miàn kǒng fāng huí zhuǎn guò xiē lái. wèn kě dà dào:" méi rén shì shuí?"
张充也极口的誉扬,贡生的面孔方回转过些来。问可大道:“媒人是谁?”
kě dà:" méi yǒu méi rén."
可大:“没有媒人。”
gòng shēng míng mù yáo tóu dào:" nán hū miǎn yú jīn zhī shì yǐ."
贡生瞑目摇头道:“难乎免于今之世矣。”
yòu wèn dào:" xué xiào zhōng péng yǒu yì lùn rú hé?"
又问道:“学校中朋友议论如何?”
kě dà dào:" yě méi rén xué wǒ men, yě méi rén xiào wǒ men."
可大道:“也没人学我们,也没人笑我们。”
gòng shēng hèn dào:" chǔn cái! nǐ hé nǐ mǔ qīn jìng shì yí gè niáng dù zhōng yǎng chū lái de!"
贡生恨道:“蠢才!你和你母亲竟是一个娘肚中养出来的!”
zì jǐ yòu xiǎng zhe, shì yǐ chéng jiù, biàn zài mèi zǐ jiā zhù dào sǐ hòu, shǎo bu dé gǔ shi yě yào huí jiā. suí jí cí zhāng chōng qǐ shēn. zhāng chōng fū fù yòu liú zhù le yì tiān, cì zǎo fù zǐ gè qí jiǎo lì huí lái. gòng shēng kǒng pà kě dà yǔ yán xū jiǎ, jiāng dào chéng mén, zhe kě dà xiān qù jiā zhōng, zhǐ āi dào hūn hēi shí hòu, fāng rù le chéng.
自己又想着,事已成就,便在妹子家住到死后,少不得骨殖也要回家。随即辞张充起身。张充夫妇又留住了一天,次早父子各骑脚力回来。贡生恐怕可大语言虚假,将到城门,着可大先去家中,只挨到昏黑时候,方入了城。
tā sù yǒu gè zhī jǐ péng yǒu, jiào zuò wēn ér lì, yě shì běn chéng zhōng yí gè lǎo xiù cái, jīng nián jiā yǐ jiào xué dù rì. qí chù jǐ jiē wù, hé qí gòng shēng yì bān. zhǐ yǒu yī jiàn, bǐ gòng shēng líng tòu xiē, hái zhī dào ài qián, yī xiàn rén dōu yàn wù tā, wéi gòng shēng yǔ tā zhì hòu. tā yòu yǒu gè wài hào, jiào" wēn dà quán", yī shēng jiāng yī bù zhū zǐ dà quán kǔ dú, měi féng yuàn shì, zuò chū lái de wén zhāng hé jiǎng shū yě chà bù duō. suī kǎo bù shàng yī děng èr děng, què yě fàng bù liǎo tā sì děng wǔ děng. jiē yīn tā míng bái tí gù yě. gòng shēng xún dào tā shū fáng shí, yǐ shì diǎn dēng shí fēn. yī rù mén, jiàn wēn ér lì zhèng duān zuò bì mù, yǔ yí gè dà xiē de xué shēng jiǎng zhèng xīn chéng yì. xué shēng shuō dào:" qí xiān shēng lái le."
他素有个知己朋友,叫做温而厉,也是本城中一个老秀才,经年家以教学度日。其处己接物,和齐贡生一般。只有一件,比贡生灵透些,还知道爱钱,一县人都厌恶他,惟贡生与他至厚。他又有个外号,叫“温大全”,一生将一部《朱子大全》苦读,每逢院试,做出来的文章和讲书也差不多。虽考不上一等、二等,却也放不了他四等、五等。皆因他明白题故也。贡生寻到他书房时,已是点灯时分。一入门,见温而厉正端坐闭目,与一个大些的学生讲正心诚意。学生说道:“齐先生来了。”
nà wēn ér lì fāng cái zhēng kāi yǎn, yī jiàn gòng shēng, xiào dào:" zi lái jǐ rì yǐ?"
那温而厉方才睁开眼,一见贡生,笑道:“子来几日矣?”
gòng shēng dào:" cái lái."
贡生道:“才来。”
shuō bà, liǎng rén gè duān duān zhèng zhèng yī yī, rán hòu jiù zuò.
说罢,两人各端端正正一揖,然后就坐。
gòng shēng dào:" dì dé liáng báo, xíng yú huà qiàn, zhì lìng pìn jī sī chén, jiāng xiǎo nǚ tōu jià yú běn chéng fù hù zhōu tōng zhī zǐ zhōu liǎn, xiān shēng zhī fǒu?"
贡生道:“弟德凉薄,刑于化歉,致令牝鸡司晨,将小女偷嫁于本城富户周通之子周琏,先生知否?”
wēn ér lì dào:" wú wén qí yǔ yǐ, wèi jiàn qí rén yě."
温而厉道:“吾闻其语矣,未见其人也。”
gòng shēng dào:" wǒ bèi sī wén zhōng gōng lùn ruò hé?"
贡生道:“我辈斯文中公论若何?”
wēn ér lì dào:" suī wú méi shuò zhī yán, jì xì zūn fū rén zhǔ cái, yì suàn yǒu fù mǔ zhī mìng, jiào yú qiáng xiāng cóng zhě pō yōu."
温而厉道:“虽无媒妁之言,既系尊夫人主裁,亦算有父母之命,较逾墙相从者颇优。”
gòng shēng dào:" cǐ shì dà guān míng jiào, wú lì zǒng bù néng sì zhōu tōng yú shì cháo, yì bì yǔ zhī xié wáng."
贡生道:“此事大关名教,吾力总不能肆周通于市朝,亦必与之偕亡。”
wēn ér lì dào:" bào hǔ píng hé, sǐ ér bù huǐ zhě, wú bù yǔ yě. bù guān qí jǐng gōng zhī yán hū? jì bù néng lìng, yòu bù shòu mìng, shì jué wù yě. xiōng zhī jiā shì yuǎn bù jí qí, ér yù yǔ qiáng wú xiāng liè, wú jiàn qí qì jiǎ yè bīng zǒu yě bì yǐ."
温而厉道:“暴虎凭河,死而不悔者,吾不与也。不观齐景公之言乎?既不能令,又不受命,是绝物也。兄之家势远不及齐,而欲与强吴相埒,吾见其弃甲曳兵走也必矣。”
gòng shēng dào:" rán zé nài hé?"
贡生道:“然则奈何?”
wēn ér lì dào:" chéng shì bù shuō, suì shì bù jiàn. ruò zhōu tōng jiāo yǐ dào, jiē yǐ lǐ, sī shòu zhī ér yǐ yǐ."
温而厉道:“成事不说,遂事不谏。若周通交以道,接以礼,斯受之而已矣。”
gòng shēng dào:" jǐn xiè jiào."
贡生道:“谨谢教。”
yú shì bié le wēn ér lì, huí dào jiā zhōng.
于是别了温而厉,回到家中。
páng shì zǎo zài shū fáng zhōng děng hòu, huàn chéng mǎn miàn xiào róng, jiāng gòng shēng tuī rù nèi fáng. shōu shí chū jí hǎo de fàn shí, yǔ gòng shēng jiē fēng, bǎ huì niáng dào zhōu jiā hǎo chù, shuō de tiān huā luàn zhuì, gòng shēng zǒng shì yī yán bù fā. páng shì péi liǎo bù shì, yòu bài le liǎng bài, gòng shēng fāng lüè xiào le xiào. xuán jí yòu jiāng liǎn fàng xià, páng shì zhe gòng shēng dìng guī nǚ ér nǚ xù huí mén rì qī, gòng shēng zhǐ shì dī tóu chī fàn. chī bà fàn, biàn dào shū fáng zhōng qù shuì. páng shì fù lā le rù lái, páng shì tì tā tuō yī jiě dài, tóng rù bèi zhōng, lǒu bào zhù shuō xiào.
庞氏早在书房中等候,换成满面笑容,将贡生推入内房。收拾出极好的饭食,与贡生接风,把蕙娘到周家好处,说的天花乱坠,贡生总是一言不发。庞氏陪了不是,又拜了两拜,贡生方略笑了笑。旋即又将脸放下,庞氏着贡生定归女儿、女婿回门日期,贡生只是低头吃饭。吃罢饭,便到书房中去睡。庞氏复拉了入来,庞氏替他脱衣解带,同入被中,搂抱住说笑。
gòng shēng réng shì yī yán bù fā. páng shì huí nǚ xù qíng qiē, mò nài hé jiāng gòng shēng qǐ lái, nào le gè shàng zuò, cái jiāng gòng shēng fèng chéng huān xǐ. liǎng rén hé hǎo bà, páng shì fù shāng yì huí mén huà. gòng shēng dào:" pìn nǚ ér yóu nǐ, huí nǚ ér yě yóu nǐ. zhì yú nǚ xù, wǒ bù dàn huí tā mén, wǒ lián miàn yě bù yǔ nà chù shēng xiàng jiàn. tā shì fù qī pín, jiān bà le wǒ nǚ ér, wǒ bù bào chóu jiù gòu tā pián yí le. nán dào hái jiào tā gēn suí nǚ ér shàng mén wú lǐ me?"
贡生仍是一言不发。庞氏回女婿情切,没奈何将贡生起来,闹了个上坐,才将贡生奉承欢喜。两人和好罢,庞氏复商议回门话。贡生道:“聘女儿由你,回女儿也由你。至于女婿,我不但回他门,我连面也不与那畜生相见。他恃富欺贫,奸霸了我女儿,我不报仇就够他便宜了。难道还教他跟随女儿上门无礼么?”
páng shì xiào dào:" nǐ yòu lái le! dāng rì wǒ fù qīn huí nǐ mén shí, nǐ yě céng gēn suí zhe wǒ qù. nǐ nà wú lǐ, qǐ zhǐ yī cì? wǒ fù qīn bào fù de nǐ shì shén me? zhǐ yǒu gèng jiā yī fān gōng jìng dài nǐ."
庞氏笑道:“你又来了!当日我父亲回你门时,你也曾跟随着我去。你那无礼,岂止一次?我父亲报复的你是什么?只有更加一番恭敬待你。”
gòng shēng xiǎng le xiǎng, yě xiào le.
贡生想了想,也笑了。
cì rì, páng shì yī zǎo yòu qǔ guò xiàn shū lái, zhe gòng shēng zhái rì zi. gòng shēng dìng zài xià yuè chū èr rì. páng shì yě bù zháo gòng shēng pò chāo, zì jǐ ná chū yín zi lái, biǎo fáng wū, gù pú fù, mǎi bàn gè sè shí wù, dào èr shí jiǔ rì, jí xià tiě dào zhōu jiā.
次日,庞氏一早又取过宪书来,着贡生择日子。贡生定在下月初二日。庞氏也不着贡生破钞,自己拿出银子来,裱房屋,雇仆妇,买办各色食物,到二十九日,即下帖到周家。
zhì chū èr rì, xiān shì huì niáng zǎo lái, dǎ bàn de zhū wéi cuì rào, fěn zhuāng yù zhuó, gēn suí le sì fáng jiā rén xí fù, liǎng gè nǚ sī, bài jiàn diē mā hé xiōng sǎo, xù shuō pó jiā xiāng dài qíng jǐng. zhōu liǎn jiàn gòng shēng huí lái, bié wú huà shuō, xīn shàng shén xǐ. zhè rì xiān yī féi mǎ, dài lǐng duō rén, dào qí jiā mén shǒu, kě dà kě jiǔ jiē le rù qù. hǎo bàn rì, gòng shēng fāng chū lái yǔ zhōu liǎn xiāng jiàn. nà yán sè jiān, jiù xiàng xiān shēng jiàn le tú dì yì bān, háo wú yì diǎn xiào róng. zhōu liǎn xīn shàng dà bù zì zài. suí hòu qù jiàn páng shì, páng shì mǎn kǒu lǐ jiào" gū yé" bù jué, xiāng dài jí qí qīn rè.
至初二日,先是蕙娘早来,打扮的珠围翠绕,粉妆玉琢,跟随了四房家人媳妇,两个女厮,拜见爹妈和兄嫂,叙说婆家相待情景。周琏见贡生回来,别无话说,心上甚喜。这日鲜衣肥马,带领多人,到齐家门首,可大、可久接了入去。好半日,贡生方出来与周琏相见。那颜色间,就像先生见了徒弟一般,毫无一点笑容。周琏心上大不自在。随后去见庞氏,庞氏满口里叫“姑爷”不绝,相待极其亲热。
wǔ jiān, nèi wài liǎng zhuō, wài miàn shì gòng shēng hé liǎng gè ér zi xiāng péi. xí jiān, bié de huà bù shuō, zhǐ shì lái huí pán wèn zhōu liǎn xué wèn. yòu yǔ zhōu liǎn jiǎng le liǎng zhāng mèng zǐ. cóng cǐ zǎo wǔ dōu shì gòng shēng péi fàn, jiǎng lùn wén zhāng. zhōu liǎn xīn è zhī zhì. zhǐ zhù le liǎng tiān, dìng yào hé huì niáng huí qù. páng shì nà lǐ kěn yī? yòu miǎn qiǎng zhù le liǎng tiān, cái fàng tā fū fù tóng huí. lín xíng, lǎo gòng shēng jiāng zì jǐ zuò de wén zì bā shí piān, sòng zhōu liǎn zuò mì běn. zài gòng shēng kàn de shì mò dà rén qíng, fēi nǚ xù, wài rén xiǎng yào yī piān bù néng. zài zhōu liǎn kàn de, hái bù rú gè xiǎng pì.
午间,内外两桌,外面是贡生和两个儿子相陪。席间,别的话不说,只是来回盘问周琏学问。又与周琏讲了两章《孟子》。从此早午都是贡生陪饭,讲论文章。周琏心恶之至。只住了两天,定要和蕙娘回去。庞氏那里肯依?又勉强住了两天,才放他夫妇同回。临行,老贡生将自己做的文字八十篇,送周琏做密本。在贡生看的是莫大人情,非女婿,外人想要一篇不能。在周琏看的,还不如个响屁。
guò le jǐ tiān, zhōu tōng shè xì jiǔ qǐng gòng shēng huì qīn, yòu yuē le xǔ duō bīn kè xiāng péi.
过了几天,周通设戏酒请贡生会亲,又约了许多宾客相陪。
gòng shēng cí le liǎng cì fāng lái. gāng cái zuò xià, biàn yào huì yè xiān shēng. zhōu tōng jiāng shěn xiāng qǐng lái, gòng shēng zhǐ kàn le liǎng zhé xì, biàn zhe bà chàng, yǔ shěn xiāng lùn qǐ wén lái. fǔ rú de yì sī, yào zài zhòng bīn kè qián, jiè shěn xiāng mài nòng zì jǐ yě shì dà xué wèn rén, jiāng shěn xiāng zàn bù jué kǒu. yòu jiāng zhōu liǎn jiào dào miàn qián, shuō dào:" yè xiān shēng xué wèn bǐ wǒ hái dà, nǐ xū xū xīn qǐng jiào, shòu yì liáng duō."
贡生辞了两次方来。刚才坐下,便要会叶先生。周通将沈襄请来,贡生只看了两折戏,便着罢唱,与沈襄论起文来。腐儒的意思,要在众宾客前,借沈襄卖弄自己也是大学问人,将沈襄赞不绝口。又将周琏叫到面前,说道:“叶先生学问比我还大,你须虚心请教,受益良多。”
bīn kè men jù zhī tā shì gè shū dāi zi, bù guò xīn lǐ xiào tā, zhǐ shì bù dé kàn xì, wèi miǎn rén rén dù zhōng yào mà tā jǐ jù. jiǔ xí wán hòu, nèi wài nán nǚ dǎ suàn zhe kàn wǎn xì. zhōu tōng zhēn jiǔ hòu, jīn gǔ cái fā, gòng shēng yòu zhe bà chàng, pàn mìng de yǔ shěn xiāng lùn wén. huì niáng zài píng hòu jí de yào sǐ, kǒng rě gōng pó yàn wù. chāi rén qǐng le sān sì cì, gòng shēng kǒu lǐ dā yìng, zhǐ bù dòng shēn. jiē yīn tā jiàn zhòng rén dōu kàn tā, yuè fā dé yì qǐ lái, lùn wén bù yǐ, nà lǐ hái gù dé huì niáng? shěn xiāng zhī jiǔ fú zhòng yì, qǐng tā dào shū fáng zhōng xì jiǎng. gòng shēng zhì zài mài nòng cái xué, rú hé kěn qù? shěn xiāng yòu bù hǎo bì qù, kǒng dé zuì xià shǎo dōng jiā fù. zhǐ jiǎng lùn de zhòng bīn kè jiē sàn, tiān yǐ èr gǔ, bié le zhōu tōng fù zǐ chū lái. dào dà mén wài, hái hé shěn xiāng xiāng dìng gǎi rì lùn wén, yí lù kuài huó zhī zhì. jiāng dào zì jǐ mén qián, cái xiǎng qǐ huì niáng qǐng tā shuō huà, yòu fù shēn huí dào zhōu jiā jiào mén. zhōu jiā tīng dé shì gòng shēng, yí gè gè jǐn tuī shuì shú, gòng shēng huán qiāo dǎ bù yǐ. kuī de gòng shēng jiā lǎo hàn, tā hái lüè zhī diǎn shì qíng, jiāng gòng shēng kāi jiě huí qù. cì rì, chuán shuō de huì niáng zhī dào, xīn shàng yòu qì yòu kuì, gào zhī zhōu liǎn. zhōu liǎn jiāng guǎn mén rén měi gè dǎ le èr shí bǎn, hái gǎn qù yī rén. cǐ hòu, zhōu jiā méi yí gè bù yàn wù gòng shēng.
宾客们俱知他是个书呆子,不过心里笑他,只是不得看戏,未免人人肚中要骂他几句。酒席完后,内外男女打算着看晚戏。周通斟酒后,金鼓才发,贡生又着罢唱,拚命的与沈襄论文。蕙娘在屏后急的要死,恐惹公婆厌恶。差人请了三四次,贡生口里答应,只不动身。皆因他见众人都看他,越发得意起来,论文不已,那里还顾得蕙娘?沈襄知久拂众意,请他到书房中细讲。贡生志在卖弄才学,如何肯去?沈襄又不好避去,恐得罪下少东家妇。只讲论的众宾客皆散,天已二鼓,别了周通父子出来。到大门外,还和沈襄相订改日论文,一路快活之至。将到自己门前,才想起蕙娘请他说话,又复身回到周家叫门。周家听得是贡生,一个个尽推睡熟,贡生还敲打不已。亏得贡生家老汉,他还略知点世情,将贡生开解回去。次日,传说的蕙娘知道,心上又气又愧,告知周琏。周琏将管门人每个打了二十板,还赶去一人。此后,周家没一个不厌恶贡生。
zài shuō huì niáng zì dào zhōu jiā yuè yú, yú lěng shì qián bǎi bān chéng shùn, xiàn xiǎo yīn qín, fàng zhe xǔ duō yā huán pú fù, tā piān yào dì chá sòng shuǐ, bù gé sān wǔ tiān, biàn yǔ gōng pó sòng zhēn zhǐ, yě yǒu zì jǐ zuò de, yě yǒu zhōu liǎn mǎi de, fèng chéng de lěng shì xǐ ài bù guò, wú rì bù zài zhōu tōng qián shuō xīn fù xián xiào. huì niáng piān yòu bù huí bì zhōu tōng, jiàn le jiù diē zhǎng diē duǎn, chēng hū de làn shú. zhōu tōng yě shèn shì huān xǐ. zhōu liǎn yǐ pài le liǎng fáng jiā rén xí fù, liǎng gè nǚ sī, zǎo wǎn cì hou. lěng shì chú yǔ zhū cuì yī fú děng lèi wài, yòu jiāng zì jǐ liǎng gè nǚ sī yě yǔ le huì niáng.
再说蕙娘自到周家月余,于冷氏前百般承顺,献小殷勤,放着许多丫环仆妇,他偏要递茶、送水,不隔三五天,便与公婆送针指,也有自己做的,也有周琏买的,奉承的冷氏喜爱不过,无日不在周通前说新妇贤孝。蕙娘偏又不回避周通,见了就爹长爹短,称呼的烂熟。周通也甚是欢喜。周琏已派了两房家人媳妇,两个女厮,早晚伺候。冷氏除与珠翠衣服等类外,又将自己两个女厮也与了蕙娘。
hé shì kàn zài yǎn zhōng, dōu shì àn qì nǎo. yòu jiān zhōu liǎn zì qǔ huì niáng hòu, tōng wèi dào tā fáng nèi yī xiǔ. yě yǒu zài lěng shì fáng zhōng yǔ huì niáng jiàn miàn shí hòu, liǎng rén dōu bù shuō huà. měi jiàn huì niáng kuī gōng pó yì zhǐ, biàn mài nòng cōng míng, zuò zài rén xiān, xíng róng de zì jǐ hé kuài mù tou yí yàng. sù cháng jù shì hé zhōu liǎn tóng chī fàn, rú jīn shì dú zì yí gè chī, yǐn shí yě jiàn cì fěi bó. yòu jiān jiā zhōng zhèi xiē dà xiǎo nán fù, méi yí gè bù qū shí fù shì, jiāng xīn dà nǎi nǎi jǔ zài tiān shàng, piàn yǔ yī chū, bēn zǒu bù dié. zì jǐ yào yòng diǎn chī shí, huò mǎi diǎn wù jiàn, bú shì zhè gè shuō méi yǒu, jiù shì nà gè tuī méi gōng fū. jí huò yǒu rén qù, mǎi lái duō shì bù kān yòng zhī wù, qiě hái lì kè yào qián. zhǐ zhèi xiē, dōu shì wú qióng qì fèn, fù mǔ jiā yào le qián, yòu bù yǔ zuò zhǔ, wéi yǒu rì yè kū qì ér yǐ. yě yǒu rén quàn tā, kān pò shí rè, yǔ huì niáng hé hǎo, jí huì niáng wǎn huí zhàng fū. tā tīng le, gèng shì qì shàng xià bù lái, fǎn jiāng quàn tā de rén shǔ shuō bú shì, shuí hái guǎn tā?
何氏看在眼中,都是暗气恼。又兼周琏自娶蕙娘后,通未到他房内一宿。也有在冷氏房中与蕙娘见面时候,两人都不说话。每见蕙娘窥公婆意旨,便卖弄聪明,做在人先,形容的自己和块木头一样。素常俱是和周琏同吃饭,如今是独自一个吃,饮食也渐次菲薄。又兼家中这些大小男妇,没一个不趋时附势,将新大奶奶举在天上,片语一出,奔走不迭。自己要用点吃食,或买点物件,不是这个说没有,就是那个推没功夫。即或有人去,买来多是不堪用之物,且还立刻要钱。只这些,都是无穷气愤,父母家要了钱,又不与做主,惟有日夜哭泣而已。也有人劝他,勘破时热,与蕙娘和好,藉蕙娘挽回丈夫。他听了,更是气上下不来,反将劝他的人数说不是,谁还管他?
yī rì, yě shì hé dāng yǒu shì. zhōu tōng jiā nèi gòng shì liǎng chù chá fáng, zhè rì guǎn nèi chá fáng de rén gào jià huí jiā, zhòng fù rén zhǐ zhī yòng shuǐ, yòng jìn le, què méi rén tiān shuǐ. hé shì yào xǐ le shǒu zuò zhēn zhǐ, chà xiǎo yā tou yù lán lái qǔ shuǐ. yù lán jiàn liǎng bǎ dà hú fàng zài zào tái qián, dōu shì kōng hú, zhòu mà le chá fū jǐ jù, biàn cóng gāng nèi shèng shuǐ zài hú nèi. shǎo kè, shuǐ xiǎng qǐ lái. bù yì huì niáng yīn zhōu liǎn qù huì wén, yào chèn kòng ér xǐ jiǎo, cì hou tā de yí gè yā tou luò hóng, tí le pén ér, yě dào chá fáng zhōng qǔ shuǐ. hé shì jiā yù lán jiāng shuǐ dùn de dà xiǎng qǐ lái, luò hóng zǒu zhì, tí qǐ hú biàn xiàng pén nèi qīng qù. jí de yù lán bào zhù hú liáng ér dà rǎng dào:" wǒ jiā nǎi nǎi děng de yào xǐ shǒu, wǒ hǎo róng yì dùn le zhè bàn rì, cái dé gǔn le, nǐ dào huì tú xiàn chéng me!"
一日,也是合当有事。周通家内共是两处茶房,这日管内茶房的人告假回家,众妇人止知用水,用尽了,却没人添水。何氏要洗了手做针指,差小丫头玉兰来取水。玉兰见两把大壶放在灶台前,都是空壶,咒骂了茶夫几句,便从缸内盛水在壶内。少刻,水响起来。不意蕙娘因周琏去会文,要趁空儿洗脚,伺候他的一个丫头落红,提了盆儿,也到茶房中取水。何氏家玉兰将水顿的大响起来,落红走至,提起壶便向盆内倾去。急的玉兰抱住壶梁儿大嚷道:“我家奶奶等的要洗手,我好容易顿了这半日,才得滚了,你到会图现成么!”
luò hóng dào:" wǒ jiā nǎi nǎi yě jí de yào xǐ jiǎo, nǐ ràng wǒ qīng le, nǐ zài dùn bà."
落红道:“我家奶奶也急的要洗脚,你让我倾了,你再顿罢。”
yù lán dào:" wǒ wèi shén me ràng nǐ? děng wǒ qīng le, nǐ zài dùn yě bù chí."
玉兰道:“我为什么让你?等我倾了,你再顿也不迟。”
luò hóng dào:" wǒ yǔ nǐ fēn yòng le bà?"
落红道:“我与你分用了罢?”
yù lán dào:" wǒ wèi shén me hé nǐ fēn yòng?"
玉兰道:“我为什么和你分用?”
luò hóng dào:" zhè shuǐ zhe nǐ bà zhù bù chéng?"
落红道:“这水着你霸住不成?”
shuō zhe, tí hú biàn qīng. yù lán bào zhù hú liáng ér, sǐ yě bù fàng, kǒu lǐ luàn mà qǐ lái. mà de luò hóng nǎo le, jiāng hú xiàng yù lán huái nèi yī tuī, dào:" jiù ràng nǐ!"
说着,提壶便倾。玉兰抱住壶梁儿,死也不放,口里乱骂起来。骂的落红恼了,将壶向玉兰怀内一推,道:“就让你!”
bù yì yù lán tóng hú jù dào, nà shuǐ biàn tàng zài yù lán tóu liǎn shàng, shāo de dà kū dà jiào. luò hóng lián máng chōu fú tā. shuí xiǎng hé shì de dà nǚ sī shùn huá yě lái cuī shuǐ, jiàn yù lán shāo huài tóu liǎn, què dài yào wèn, luò hóng dào:" tā jí zhe yào qīng shuǐ, bù zhī zěn me jiāng hú bān dào, lián tā yě yā zài dì xià, wǒ zài zhè lǐ fú tā."
不意玉兰同壶俱倒,那水便烫在玉兰头脸上,烧的大哭大叫。落红连忙搊扶他。谁想何氏的大女厮舜华也来催水,见玉兰烧坏头脸,却待要问,落红道:“他急着要倾水,不知怎么将壶搬倒,连他也压在地下,我在这里扶他。”
yù lán liǎng shǒu bào zhe miàn kǒng, dà kū dào:" nǐ jiāng wǒ tuī dǎo, duó wǒ de shuǐ, shāo wǒ de liǎn, hái shuō shì wǒ bān dào de."
玉兰两手抱着面孔,大哭道:“你将我推倒,夺我的水,烧我的脸,还说是我搬倒的。”
shùn huá tīng le, yī jù bù yán yǔ, jiāng yù lán xié tuō rù hé shì fáng zhōng qù le.
舜华听了,一句不言语,将玉兰斜拖入何氏房中去了。
hé shì jiàn yī fú jìn shī, tóu liǎn shàng yǒu xiē bái pào, máng wèn dào:" shì zěn me lái?"
何氏见衣服浸湿,头脸上有些白泡,忙问道:“是怎么来?”
shùn huá jiāng luò hóng duó shuǐ tuī dǎo yù lán, shāo le tóu liǎn huà, nù hèn hèn de shuō le yī biàn. hé shì tīng bà, bù yóu de xīn huǒ jiù hèn yī qí fā zuò, jí jí de zǒu dào chá fáng, zhǐ zhuó luò hóng mà dào:" nǐ gè bù zhēng yǎn de nú cái! nǐ cì hou le gè yín fù, biàn kuáng de méi yàng ér le. nǐ zhàng zhe shuí de shì tóu, gǎn qī fù wǒ?"
舜华将落红夺水推倒玉兰,烧了头脸话,怒恨恨的说了一遍。何氏听罢,不由的新火旧恨一齐发作,急急的走到茶房,指着落红骂道:“你个不睁眼的奴才!你伺候了个淫妇,便狂的没样儿了。你仗着谁的势头,敢欺负我?”
luò hóng dào:" kàn me, dà nǎi nǎi jiā yù lán zì jǐ jiāng hú bān dào, shāo le liǎn, yǔ wǒ shén me xiāng gān? biàn zhè yàng mà wǒ? mà wǒ bà le, zěn me lián wǒ jiā nǎi nǎi yě mà qǐ lái?"
落红道:“看么,大奶奶家玉兰自己将壶搬倒,烧了脸,与我什么相干?便这样骂我?骂我罢了,怎么连我家奶奶也骂起来?”
hé shì dà nù dào:" wǒ biàn mà nà yín fù, nǐ gǎn zěn me? wǒ qiě dǎ dǎ nǐ, jiào nǐ zhī dào gè shàng xià!"
何氏大怒道:“我便骂那淫妇,你敢怎么?我且打打你,教你知道个上下!”
pū lái biàn jiāng luò hóng jiū zhù, yòng shǒu zài tóu liǎn shàng luàn pāi. luò hóng yòng shǒu yī tuī, xiǎn jiāng hé shì tuī dǎo. kǒu zhōng jī jī nóng nóng jǐ jù, shuō dào:" zūn zhòng xiē ér, dào bù rě rén xiào huà bà."
扑来便将落红揪住,用手在头脸上乱拍。落红用手一推,险将何氏推倒。口中唧唧哝哝几句,说道:“尊重些儿,到不惹人笑话罢。”
hé shì qì de luàn dǒu, pū xiàng qián yòu yào dǎ. zǎo lái le xǔ duō pú fù, jiāng hé shì quàn jiě kāi. luò hóng chèn kòng ér pǎo qù, yī wǔ yī shí kū sù huì niáng, yòu tiān le mà huì niáng de jǐ jù huà. huì niáng yě dòng qǐ dà qì nǎo lái, yī zhí dào chá fáng yuàn nèi.
何氏气的乱抖,扑向前又要打。早来了许多仆妇,将何氏劝解开。落红趁空儿跑去,一五一十哭诉蕙娘,又添了骂蕙娘的几句话。蕙娘也动起大气恼来,一直到茶房院内。
hé shì jiāng yào huí qù, jiàn huì niáng gēn zhe wǔ liù ge fù nǚ zài hòu miàn zǒu lái, bù yóu de lěng xiào dào:" hú zi qù le, jiào zhe lǎo hǔ lái le. wǒ zhèng yào xún nǐ lī."
何氏将要回去,见蕙娘跟着五六个妇女在后面走来,不由的冷笑道:“狐子去了,叫着老虎来了。我正要寻你哩。”
huì niáng dào:" nǐ de yā tou bān dào hú, shāo le liǎn, yǔ wǒ de yā tou hé gān? nǐ dǎ le wǒ de yā tou yě bà le, nǐ píng bái mà wǒ zěn de?"
蕙娘道:“你的丫头搬倒壶,烧了脸,与我的丫头何干?你打了我的丫头也罢了,你平白骂我怎的?”
hé shì dào:" nǐ jiā zhǔ ér nú cái yě xiū jiāng shì lì shǐ jìn le, wǒ dāng rì yě céng dǎ yǒu shì lì shí zǒu guò, zěn me zhāo nǚ sī ná gǔn shuǐ shāo rén? nǐ zhe tā ná dāo shā rén, bù gēng kuài xiē!"
何氏道:“你家主儿奴才也休将势利使尽了,我当日也曾打有势利时走过,怎么着女厮拿滚水烧人?你着他拿刀杀人,不更快些!”
huì niáng dào:" dà sǎo, nǐ cóng jīn hòu yào ān fèn xiē ér. hàn zi hé nǐ wú yuán, nǐ hé bì kǔ kǔ xún chèn wǒ. nán dào bǎ wǒ biàn chéng gè hàn zi, cóng xīn ài nǐ bù chéng?"
蕙娘道:“大嫂,你从今后要安分些儿。汉子和你无缘,你何必苦苦寻趁我。难道把我变成个汉子,从新爱你不成?”
hé shì dà nù dào:" nǐ jiào wǒ dà sǎo, wǒ biàn jiào nǐ xiǎo fù."
何氏大怒道:“你叫我大嫂,我便叫你小妇。”
huì niáng dào:" nǐ biàn shuō wǒ shì gè xiǎo fù, wǒ què shì míng luó dǎ gǔ hé chéng wén wǔ guān sòng lǐ bài hè qǔ lái de. nǐ xiān shí dào yě shì gè dà fù, bèi nǐ lǎo zi xiě wén yuē lì píng jù, zhǐ yī qiān èr bǎi liǎng yín zi, jiù mài chéng le gè zhēn xiǎo fù le. nǐ ruò shǎo yǒu rén qì, jiù gāi zì jìn, gǎn hé wǒ jiào lùn dà xiǎo!"
蕙娘道:“你便说我是个小妇,我却是鸣锣打鼓、阖城文武官送礼拜贺娶来的。你先时到也是个大妇,被你老子写文约、立凭据,只一千二百两银子,就卖成了个真小妇了。你若少有人气,就该自尽,敢和我较论大小!”
hé shì yòu xiū yòu qì, mà dào:" zéi yín fù, nǐ bú shì bèi rén xiān jiān hòu qǔ de me? nǐ wèn wèn zhè yī jiā shàng xià, nà gè bù zhī dào?"
何氏又羞又气,骂道:“贼淫妇,你不是被人先奸后娶的么?你问问这一家上下,那个不知道?”
huì niáng dào:" xiān jiān hòu qǔ, wǒ yě bù huí bì. dàn wǒ hái shì jiào zì jǐ hàn zi jiān de, bù xiàng nǐ gè zéi yín fù."
蕙娘道:“先奸后娶,我也不回避。但我还是教自己汉子奸的,不像你个贼淫妇。”
hé shì dào:" bù xiàng wǒ shén me? wǒ jīn rì jiù hé nǐ yào rén!"
何氏道:“不像我什么?我今日就和你要人!”
huì niáng dào:" nǐ yǒu nǐ nà niáng lǎo zi mài le nǐ, jiù gòu nǐ yī shēng xiāo shòu le, hái wèn wǒ yào rén."
蕙娘道:“你有你那娘老子卖了你,就够你一生消受了,还问我要人。”
hé shì dào:" nǐ yě yǒu rén ài nǐ, wǒ jīn rì duàn sòng le nǐ bà, yǔ nǐ gè zhòng rén ài bù chéng!"
何氏道:“你也有人爱你,我今日断送了你罢,与你个众人爱不成!”
shuō zhe, biàn xiàng huì niáng pū lái. zǎo bèi zhòng fù rén yī èr shí zhī shǒu lán zhù. hé shì dà hǎn dào:" nǐ men zhòng rén dǎ wǒ me! bǎ nǐ men zhè yī qún bàng hǔ chī shí méi liáng xīn de nú cái!"
说着,便向蕙娘扑来。早被众妇人一二十只手拦住。何氏大喊道:“你们众人打我么!把你们这一群傍虎吃食、没良心的奴才!”
zhèng rǎng luàn zhe, lěng shì cóng hòu yuàn pǎo lái, mà dào:" nǐ liǎng gè yě yǒu yí gè yǒu fù dào de, tōng jiāng qiān chǐ bù gù, yě bù pà jiā rén men xiào huà. wǒ zhōu mén qīng bái chuán jiā, kěn jiào nǐ liǎng gè huài wǒ mén fēng, wǒ zhǐ yòng yī zhǐ xiū shū, dǎ fā de nǐ liǎng gè lí mén lí hù. hái bù kuài huí fáng zhōng qù me!"
正嚷乱着,冷氏从后院跑来,骂道:“你两个也有一个有妇道的,通将谦耻不顾,也不怕家人们笑话。我周门清白传家,肯教你两个坏我门风,我只用一纸休书,打发的你两个离门离户。还不快回房中去么!”
liǎng rén jiàn pó pó biàn le miàn sè, fāng gè hán nù huí fáng. shǎo kè, huì niáng biàn dào lěng shì fáng zhōng kòu tóu péi zuì, sù shuō hé shì xiān dǎ xiān mà, zì jǐ bù dé bù hé tā biàn lùn. lěng shì dào:" biàn lùn shén me? nǐ ruò bù chū lái, yě méi zhè fān chǎo nào le. duì zhe nà dà xiǎo jiā rén, chéng gè shèn me yàng zi? jiāng lái chuán bō chū qù, lián wǒ yě jiào rén jiā shuō xiào huài le."
两人见婆婆变了面色,方各含怒回房。少刻,蕙娘便到冷氏房中叩头陪罪,诉说何氏先打先骂,自己不得不和他辨论。冷氏道:“辨论什么?你若不出来,也没这番吵闹了。对着那大小家人,成个甚么样子?将来传播出去,连我也教人家说笑坏了。”
huì niáng dào:" wǒ men yuán hé qín shòu yí yàng, wàn bān dōu chū zài nián qīng, mā kuān guò zhè yī cì, xià cì tā mà sǐ wǒ yě zài bù gǎn jiào lùn le."
蕙娘道:“我们原和禽兽一样,万般都出在年轻,妈宽过这一次,下次他骂死我也再不敢较论了。”
shuō zhe yòu guì le xià qù. lěng shì bù yóu de jiù xiào le. yī biān lā qǐ, shuō dào:" wǒ ér, nǐ píng gōng dào shuō, wǒ dài nǐ bǐ hé shì xí fù hé rú?"
说着又跪了下去。冷氏不由的就笑了。一边拉起,说道:“我儿,你凭公道说,我待你比何氏媳妇何如?”
huì niáng dào:" chéng mā mā ēn diǎn, dài wǒ bǐ tā shí qiáng shù bèi."
蕙娘道:“承妈妈恩典,待我比他实强数倍。”
lěng shì dào:" què yòu lái. wǒ jì dài nǐ hǎo, nǐ nǚ xù yòu dài nǐ hǎo, nà hé shì xí fù rú jīn hái yǒu shuí lǐ lùn tā? wǒ yí gè zuò fù mǔ de, bù gāi guǎn nǐ men sù xiē shì, dàn zì nǐ guò mén hòu sì shí yú tiān, nǐ nǚ xù cóng wèi rù tā de fáng mén. rén fēi mù shí, nǐ jiào tā xīn shàng rú hé guò děi qù? lùn qǐ lái, nǐ gāi tiáo tíng zhè shì, cái shì míng bái' zhōng shù' liǎng gè zì de rén."
冷氏道:“却又来。我既待你好,你女婿又待你好,那何氏媳妇如今还有谁理论他?我一个做父母的,不该管你们宿歇事,但自你过门后四十余天,你女婿从未入他的房门。人非木石,你教他心上如何过得去?论起来,你该调停这事,才是明白‘忠恕’两个字的人。”
huì niáng dào:" mā jiào xùn de jí shì. wǒ yě quàn guò nǚ xù jǐ cì, tā zǒng bù kěn tīng."
蕙娘道:“妈教训的极是。我也劝过女婿几次,他总不肯听。”
lěng shì dào:" nǐ nǚ xù jīn rì huì wén qù le, tā huí lái ruò zhī dào, yòu bì yǔ hé shì xí fù zuò duì. wǒ zǒng jiāo zài nǐ shēn shàng. nǐ nǚ xù ruò yǒu piàn yán, nǐ jiù jiàn bù dé wǒ le."
冷氏道:“你女婿今日会文去了,他回来若知道,又必与何氏媳妇作对。我总交在你身上。你女婿若有片言,你就见不得我了。”
huì niáng dào:" zhǐ pà wài biān yǒu rén gào sù tā, què bù guǎn wǒ shì."
蕙娘道:“只怕外边有人告诉他,却不管我事。”
lěng shì dào:" zhè shì kāi hòu mén de huà le. nǐ men shào nián rén bù shí qīng zhòng, wǒ zhǐ pà jī chū yì wài shì lái."
冷氏道:“这是开后门的话了。你们少年人不识轻重,我只怕激出意外事来。”
huì niáng mǎn kǒu yìng chéng. wǎn jiān, zhōu liǎn huí lái, děng tā ān xiē le, fāng shuō jí yǔ hé shì rǎng nào, yòu shù lěng shì dīng zhǔ de huà, fāng jiāng zhè shì dà jiā diū kāi.
蕙娘满口应承。晚间,周琏回来,等他安歇了,方说及与何氏嚷闹,又述冷氏叮嘱的话,方将这事大家丢开。
zhèng shì:
正是:
fǔ rú fù nèi wú yú wù, zhǐ zhòng sī wén jiǎng diǎn gù.
腐儒腹内无余务,只重斯文讲典故。
èr fù liǎng xīn tóng yí lù, jiè míng zhēng shuǐ shí zhēng cù.
二妇两心同一路,借名争水实争醋。