qí xuān wáng wèn yuē: qí huán jìn wén zhī shì kě dé wén hū?
齊宣王問曰：「齊桓、晉文之事可得聞乎？」
mèng zǐ duì yuē: zhòng ní zhī tú wú dào huán wén zhī shì zhě, shì yǐ hòu shì wú chuán yān. chén wèi zhī wén yě. wú yǐ, zé wáng hū?
孟子對曰：「仲尼之徒無道桓、文之事者，是以後世無傳焉。臣未之聞也。無以，則王乎？」
yuē: dé hé rú, zé kě yǐ wáng yǐ? yuē: bǎo mín ér wáng, mò zhī néng yù yě. yuē: ruò guǎ rén zhě, kě yǐ bǎo mín hū zāi? yuē: kě. yuē: hé yóu zhī wú kě yě? yuē: chén wén zhī hú hé yuē, wáng zuò yú táng shàng, yǒu qiān niú ér guò táng xià zhě, wáng jiàn zhī, yuē: niú hé zhī? duì yuē: jiāng yǐ xìn zhōng. wáng yuē: shě zhī! wú bù rěn qí hú sù, ruò wú zuì ér jiù sǐ dì. duì yuē: rán zé fèi xìn zhōng yǔ? yuē: hé kě fèi yě? yǐ yáng yì zhī! bù shí yǒu zhū? yuē: yǒu zhī. yuē: shì xīn zú yǐ wáng yǐ. bǎi xìng jiē yǐ wáng wèi ài yě, chén gù zhī wáng zhī bù rěn yě. wáng yuē: rán. chéng yǒu bǎi xìng zhě. qí guó suī biǎn xiǎo, wú hé ài yī niú? jí bù rěn qí hú sù, ruò wú zuì ér jiù sǐ dì, gù yǐ yáng yì zhī yě. yuē: wáng wú yì yú bǎi xìng zhī yǐ wáng wèi ài yě. yǐ xiǎo yì dà, bǐ è zhī zhī? wáng ruò yǐn qí wú zuì ér jiù sǐ dì, zé niú yáng hé zé yān? wáng xiào yuē: shì chéng hé xīn zāi? wǒ fēi ài qí cái. ér yì zhī yǐ yáng yě, yí hū bǎi xìng zhī wèi wǒ ài yě.
曰：「德何如，則可以王矣？」曰：「保民而王，莫之能御也。」曰：「若寡人者，可以保民乎哉？」曰：「可。」曰：「何由知吾可也？」曰：「臣聞之胡齕曰，王坐於堂上，有牽牛而過堂下者，王見之，曰：『牛何之？』對曰：『將以釁鐘。』王曰：『舍之！吾不忍其觳觫，若無罪而就死地。』對曰：『然則廢釁鐘與？』曰：『何可廢也？以羊易之！』不識有諸？」曰：「有之。」曰：「是心足以王矣。百姓皆以王為愛也，臣固知王之不忍也。」王曰：「然。誠有百姓者。齊國雖褊小，吾何愛一牛？即不忍其觳觫，若無罪而就死地，故以羊易之也。」曰：「王無異於百姓之以王為愛也。以小易大，彼惡知之？王若隱其無罪而就死地，則牛羊何擇焉？」王笑曰：「是誠何心哉？我非愛其財。而易之以羊也，宜乎百姓之謂我愛也。」
yuē: wú shāng yě, shì nǎi rén shù yě, jiàn niú wèi jiàn yáng yě. jūn zǐ zhī yú qín shòu yě, jiàn qí shēng, bù rěn jiàn qí sǐ wén qí shēng, bù rěn shí qí ròu. shì yǐ jūn zǐ yuǎn páo chú yě.
曰：「無傷也，是乃仁術也，見牛未見羊也。君子之於禽獸也，見其生，不忍見其死；聞其聲，不忍食其肉。是以君子遠庖廚也。」
