zǐ mò zi yán yuē: fán chū yán tán, zé bì kě ér bù xiān lì yí ér yán. ruò bù xiān lì yí ér yán, pì zhī yóu yùn jūn zhī shàng ér lì zhāo xī yān yě, wǒ yǐ wèi suī yǒu zhāo xī zhī biàn, bì jiāng zhōng wèi kě dé ér cóng dìng yě, shì gù yán yǒu sān fǎ.
子墨子言曰：凡出言談，則必可而不先立儀而言。若不先立儀而言，譬之猶運鈞之上而立朝夕焉也，我以為雖有朝夕之辯，必將終未可得而從定也，是故言有三法。

hé wèi sān fǎ? yuē: yǒu kǎo zhī zhě, yǒu yuán zhī zhě, yǒu yòng zhī zhě. è hū kǎo zhī? kǎo xiān shèng dài wáng zhī shì è hū yuán zhī? chá zhòng zhī ěr mù zhī qǐng, è hū yòng zhī? fā ér wèi zhèng hū guó, chá wàn mín ér guān zhī. cǐ wèi sān fǎ yě.
何謂三法？曰：有考之者，有原之者，有用之者。惡乎考之？考先聖大王之事；惡乎原之？察眾之耳目之請，惡乎用之？發而為政乎國，察萬民而觀之。此謂三法也。

gù xī zhě sān dài shèng wáng yǔ tāng wén wǔ, fāng wèi zhèng hū tiān xià zhī shí, yuē: bì wù jǔ xiào zǐ ér quàn zhī shì qīn, zūn xián liáng zhī rén ér jiào zhī wèi shàn. shì gù chū zhèng shī jiào, shǎng shàn fá bào. qiě yǐ wèi ruò cǐ, zé tiān xià zhī luàn yě, jiāng shǔ kě dé ér zhì yě shè jì zhī wēi yě, jiāng shǔ kě dé ér dìng yě. ruò yǐ wèi bù rán, xī jié zhī suǒ luàn, tāng zhì zhī zhòu zhī suǒ luàn, wǔ wáng zhì zhī. dāng cǐ zhī shí, shì bù yú ér mín bù yì, shàng biàn zhèng ér mín gǎi sú. cún hū jié zhòu ér tiān xià luàn, cún hū tāng wǔ ér tiān xià zhì. tiān xià zhī zhì yě, tāng wǔ zhī lì yě tiān xià zhī luàn yě, jié zhòu zhī zuì yě. ruò yǐ cǐ guān zhī, fū ān wēi zhì luàn, cún hū shàng zhī wèi zhèng yě, zé fū qǐ kě wèi yǒu mìng zāi! gù xī zhě yǔ tāng wén wǔ, fāng wèi zhèng hū tiān xià zhī shí, yuē: bì shǐ jī zhě dé shí, hán zhě dé yī, láo zhě dé xī, luàn zhě dé zhì. suì dé guāng yù lìng wèn yú tiān xià. fū qǐ kě yǐ wèi mìng zāi! gù yǐ wèi qí lì yě. jīn xián liáng zhī rén, zūn xián ér hǎo gōng dào shù, gù shàng dé qí wáng gōng dà rén zhī shǎng, xià de qí wàn mín zhī yù, suì dé guāng yù lìng wèn yú tiān xià. yì qǐ yǐ wèi qí mìng zāi! yòu yǐ wèi lì yě.
故昔者三代聖王禹、湯、文、武，方為政乎天下之時，曰：「必務舉孝子而勸之事親，尊賢良之人而教之為善。」是故出政施教，賞善罰暴。且以為若此，則天下之亂也，將屬可得而治也；社稷之危也，將屬可得而定也。若以為不然，昔桀之所亂，湯治之；紂之所亂，武王治之。當此之時，世不渝而民不易，上變政而民改俗。存乎桀、紂而天下亂，存乎湯、武而天下治。天下之治也，湯、武之力也；天下之亂也，桀、紂之罪也。若以此觀之，夫安危治亂，存乎上之為政也，則夫豈可謂有命哉！故昔者禹、湯、文、武，方為政乎天下之時，曰：「必使飢者得食，寒者得衣，勞者得息，亂者得治。」遂得光譽令問於天下。夫豈可以為命哉！故以為其力也。今賢良之人，尊賢而好功道術，故上得其王公大人之賞，下得其萬民之譽，遂得光譽令問於天下。亦豈以為其命哉！又以為力也。

rán jīn fū yǒu mìng zhě, bù shí xī yě sān dài zhī shèng shàn rén yǔ? yì wáng xī sān dài zhī bào bù xiào rén yǔ? ruò yǐ shuō guān zhī, zé bì fēi xī sān dài shèng shàn rén yě, bì bào bù xiào rén yě.
然今夫有命者，不識昔也三代之聖善人與？意亡昔三代之暴不肖人與？若以說觀之，則必非昔三代聖善人也，必暴不肖人也。

rán jīn yǐ mìng wèi yǒu zhě. xī sān dài bào wáng jié zhòu yōu lì, guì wèi tiān zǐ, fù yǒu tiān xià, yú cǐ hū bù ér jiǎo qí ěr mù zhī yù, ér cóng qí xīn yì zhī pì, wài zhī qū chěng tián liè bì gē, nèi zhàn yú jiǔ lè, ér bù gù qí guó jiā bǎi xìng zhī zhèng, fán wèi wú yòng, bào nì bǎi xìng, suì shī qí zōng miào. qí yán bù yuē wǒ bà bù xiào, wú tīng zhì bù qiáng, bì yuē wú mìng gù jiāng shī zhī. suī xī yě sān dài bà bù xiào zhī mín, yì yóu cǐ yě. bù néng shàn shì qīn qī jūn zhǎng, shén è gōng jiǎn ér hǎo jiǎn yì, tān yǐn shí ér duò cóng shì, yī shí zhī cái bù zú, shì yǐ shēn yǒu xiàn hū jī hán dòng něi zhī yōu, qí yán bù yuē wú bà bù xiào, wú cóng shì bù qiáng, yòu yuē wú mìng gù jiāng qióng. xī sān dài wěi mín, yì yóu cǐ yě.
然今以命為有者。昔三代暴王桀、紂、幽、厲，貴為天子，富有天下，於此乎不而矯其耳目之欲，而從其心意之辟，外之驅騁田獵畢戈，內湛於酒樂，而不顧其國家百姓之政，繁為無用，暴逆百姓，遂失其宗廟。其言不曰我罷不肖，吾聽治不強，必曰吾命固將失之。雖昔也三代罷不肖之民，亦猶此也。不能善事親戚、君長，甚惡恭儉而好簡易，貪飲食而惰從事，衣食之財不足，是以身有陷乎饑寒凍餒之憂，其言不曰吾罷不肖，吾從事不強，又曰吾命固將窮。昔三代偽民，亦猶此也。

xī zhě bào wáng zuò zhī, qióng rén shù zhī, cǐ jiē yí zhòng chí pǔ. xiān shèng wáng zhī huàn zhī yě, gù zài qián yǐ, shì yǐ shū zhī zhú bó, lòu zhī jīn shí, zuó zhī pán yú, chuán yí hòu shì zǐ sūn. yuē: hé shū yān cún? yǔ zhī zǒng dé yǒu zhī yuē: yǔn bù zhe wéi tiān, mín bù ér bǎo. jì fáng xiōng xīng, tiān jiā zhī jiù. bù shèn jué dé, tiān mìng yān bǎo? zhòng huī zhī gào yuē: wǒ wén yǒu xià rén jiǎo tiān mìng yú xià, dì shì shì zēng, yòng shuǎng jué shī. bǐ yòng wú wèi yǒu, gù wèi jiǎo ruò yǒu ér wèi yǒu, fū qǐ wèi jiǎo zāi! xī zhě jié zhí yǒu mìng ér xíng, tāng wèi zhòng huī zhī gào yǐ fēi zhī. tài shì zhī yán yě, yú qù fā yuē: è hū jūn zǐ! tiān yǒu xiǎn dé, qí xíng shén zhāng. wèi jiàn bù yuǎn, zài bǐ yīn wáng. wèi rén yǒu mìng, wèi jìng bù kě xíng, wèi jì wú yì, wèi bào wú shāng. shàng dì bù cháng, jiǔ yǒu yǐ wáng shàng dì bù shùn, zhù jiàng qí sàng. wéi wǒ yǒu zhōu, shòu zhī dà dì. xī zhòu zhí yǒu mìng ér xíng, wǔ wáng wèi tài shì qù fā yǐ fēi zhī. yuē: zi hú bù shàng kǎo zhī hū shāng zhōu yú xià zhī jì? cóng shí jiǎn zhī piān yǐ shàng, jiē wú zhī. jiāng hé ruò zhě yě?
昔者暴王作之，窮人術之，此皆疑眾遲朴。先聖王之患之也，固在前矣，是以書之竹帛，鏤之金石，琢之盤盂，傳遺後世子孫。曰：「何書焉存？」禹之《總德》有之曰：「允不著惟天，民不而葆。既防凶星，天加之咎。不慎厥德，天命焉葆？」《仲虺之誥》曰：「我聞有夏人矯天命於下，帝式是增，用爽厥師。」彼用無為有，故謂矯；若有而謂有，夫豈為矯哉！昔者桀執有命而行，湯為《仲虺之告》以非之。《太誓》之言也，於去發曰：「惡乎君子！天有顯德，其行甚章。為鑑不遠，在彼殷王。謂人有命，謂敬不可行，謂祭無益，謂暴無傷。上帝不常，九有以亡；上帝不順，祝降其喪。惟我有周，受之大帝。」昔紂執有命而行，武王為《太誓》去發以非之。曰：子胡不尚考之乎商、周、虞、夏之記？從十簡之篇以尚，皆無之。將何若者也？

shì gù zǐ mò zǐ yuē: jīn tiān xià zhī jūn zǐ zhī wèi wén xué chū yán tán yě, fēi jiāng qín láo qí wéi shé, ér lì qí chún wěn yě, zhōng shí jiāng yù qí guó jiā yì lǐ wàn mín xíng zhèng zhě yě. jīn yě wáng gōng dà rén zhī suǒ yǐ zǎo cháo yàn tuì, tīng yù zhì zhèng, zhōng cháo jūn fēn ér bù gǎn dài juàn zhě, hé yě? yuē: bǐ yǐ wèi qiáng bì zhì, bù qiáng bì luàn qiáng bì níng, bù qiáng bì wēi. gù bù gǎn dài juàn. jīn yě qīng dài fū zhī suǒ yǐ jié gǔ gōng zhī lì, dān qí sī lǜ zhī zhī, nèi zhì guān fǔ, wài liǎn guān shì shān lín zé liáng zhī lì, yǐ shí guān fǔ ér bù gǎn dài juàn zhě, hé yě? yuē: bǐ yǐ wèi qiáng bì guì, bù qiáng bì jiàn qiáng bì róng, bù qiáng bì rǔ. gù bù gǎn dài juàn. jīn yě nóng fū zhī suǒ yǐ zǎo chū mù rù, qiáng hū gēng jià shù yì, duō jù shū sù ér bù gǎn dài juàn zhě, hé yě? yuē: bǐ yǐ wèi qiáng bì fù, bù qiáng bì pín qiáng bì bǎo, bù qiáng bì jī. gù bù gǎn dài juàn. jīn yě fù rén zhī suǒ yǐ sù xìng yè mèi, qiáng hū fǎng jī zhī rèn, duō zhì má tǒng gé xù, kǔn bù shān, ér bù gǎn dài juàn zhě, hé yě? yuē: bǐ yǐ wèi qiáng bì fù, bù qiáng bì pín qiáng bì nuǎn, bù qiáng bì hán. gù bù gǎn dài juàn. jīn suī wú zài hu wáng gōng dà rén, kuì ruò xìn yǒu mìng ér zhì xíng zhī, zé bì dài hū tīng yù zhì zhèng yǐ, qīng dài fū bì dài hū zhì guān fǔ yǐ, nóng fū bì dài hū gēng jià shù yì yǐ, fù rén bì dài hū fǎng jī zhī rèn yǐ. wáng gōng dà rén dài hū tīng yù zhì zhèng, qīng dài fū dài hū zhì guān fǔ, zé wǒ yǐ wèi tiān xià bì luàn yǐ nóng fū dài hū gēng jià shù yì, fù rén dài hū fǎng jī zhī rèn, zé wǒ yǐ wèi tiān xià yī shí zhī cái, jiāng bì bù zú yǐ. ruò yǐ wèi zhèng hū tiān xià, shàng yǐ shì tiān guǐ, tiān guǐ bù shǐ, xià yǐ chí yǎng bǎi xìng, bǎi xìng bù lì, bì lí sàn, bù kě de yòng yě. shì yǐ rù shǒu zé bù gù, chū zhū zé bù shèng. gù suī xī zhě sān dài bào wáng jié zhòu yōu lì zhī suǒ yǐ gòng yǔn qí guó jiā, qīng fù qí shè jì zhě, cǐ yě.
是故子墨子曰：今天下之君子之為文學、出言談也，非將勤勞其惟舌，而利其唇吻也，中實將欲其國家邑里萬民刑政者也。今也王公大人之所以蚤朝晏退，聽獄治政，終朝均分而不敢怠倦者，何也？曰：彼以為強必治，不強必亂；強必寧，不強必危。故不敢怠倦。今也卿大夫之所以竭股肱之力，殫其思慮之知，內治官府，外斂關市、山林、澤梁之利，以實官府而不敢怠倦者，何也？曰：彼以為強必貴，不強必賤；強必榮，不強必辱。故不敢怠倦。今也農夫之所以蚤出暮入，強乎耕稼樹藝，多聚叔粟而不敢怠倦者，何也？曰：彼以為強必富，不強必貧；強必飽，不強必飢。故不敢怠倦。今也婦人之所以夙興夜寐，強乎紡績織紝，多治麻統葛緒，捆布縿，而不敢怠倦者，何也？曰：彼以為強必富，不強必貧；強必暖，不強必寒。故不敢怠倦。今雖毋在乎王公大人，蕢若信有命而致行之，則必怠乎聽獄治政矣，卿大夫必怠乎治官府矣，農夫必怠乎耕稼樹藝矣，婦人必怠乎紡績織紝矣。王公大人怠乎聽獄治政，卿大夫怠乎治官府，則我以為天下必亂矣；農夫怠乎耕稼樹藝，婦人怠乎紡績織紝，則我以為天下衣食之財，將必不足矣。若以為政乎天下，上以事天鬼，天鬼不使，下以持養百姓，百姓不利，必離散，不可得用也。是以入守則不固，出誅則不勝。故雖昔者三代暴王桀、紂、幽、厲之所以共抎其國家，傾覆其社稷者，此也。

shì gù zǐ mò zi yán yuē: jīn tiān xià zhī shì jūn zǐ, zhōng shí jiāng yù qiú xìng tiān xià zhī lì chú tiān xià zhī hài, dāng ruò yǒu mìng zhě zhī yán, bù kě bù qiáng fēi yě. yuē: mìng zhě, bào wáng suǒ zuò, qióng rén suǒ shù, fēi rén zhě zhī yán yě. jīn zhī wèi rén yì zhě, jiāng bù kě bù chá ér qiáng fēi zhě, cǐ yě.
是故子墨子言曰：今天下之士君子，中實將欲求興天下之利、除天下之害，當若有命者之言，不可不強非也。曰：命者，暴王所作，窮人所術，非仁者之言也。今之為仁義者，將不可不察而強非者，此也。