strong xù hóu fēng yōu dài xiāo chéng xiàng dìng cháo yí gōng chū shū sūn tōng strong
序侯封優待蕭丞相 定朝儀功出叔孫通
què shuō gāo zǔ yòu zhí hán xìn, hái zhì luò yáng, nǎi dà shè tiān xià, bān fā zhào shū. dài fū tián kěn jìn hè dào: bì xià de le hán xìn, yòu zhì qín zhōng, qín dì dài hé zǔ shān, dì shì xióng jù, dōng lín zhū hóu, pì rú gāo wū jiàn líng, yóu shàng xiàng xià, pèi rán mò yù, suǒ yǐ qín dé bǎi èr, èr wàn rén kě dāng zhū hóu bǎi wàn rén. hái yǒu qí dì, bīn jū hǎi bīn, dōng yǒu láng yá jí mò de fù ráo, nán yǒu tài shān de bǎo zhàng, xī yǒu zhuó hé jí huáng hé. de zhì xiàn, běi yǒu bó hǎi de lì yì, dì fāng èr qiān lǐ, yě shì tiān rán shēng jiù de xióng fēng, suǒ yǐ qí dé shí èr, èr wàn rén kě dāng zhū hóu shí wàn rén. zhè nǎi suǒ wèi dōng xī liǎng qín ne. bì xià zì dōu qín zhōng, gèng xū zhù zhòng qí dì, ruò fēi qīn zi qīn dì, bù yí shǐ wèi qí wáng, hái wàng bì xià shěn shèn hòu xíng! gāo zǔ huǎng rán yǒu wù dào: rǔ yán shén shàn, zhèn dāng yī cóng. tián kěn nǎi tuì, qún chén zài páng tīng zhe, zǒng dào gāo zǔ jí rì xià lìng, fēng zǐ dì wèi qí wáng. bù yì qí wáng de fēng zhào, bìng wèi bān xià, nà shè miǎn hán xìn de yù zhǐ, què chuán dì chū lái. dà zhòng cái zhī tián kěn suǒ yán, bú shì tú qǐng fēn fēng zǐ dì, bìng qiě yù yǒu jiù miǎn hán xìn de yì sī. hán xìn dì yī cì gōng láo, shì dìng sān qín, dì èr cì gōng láo, jiù shì píng qí, tián kěn bù biàn míng shuō, què xiān jiāng hán xìn tí chū, zài bǎ qí qín xíng shèng, lüè shuō yī biàn, jiào gāo zǔ zì qù xì sī. gāo zǔ què yě guāi jué, biàn suí kǒu chēng shàn, qiě sī hán xìn gōng duō guò shǎo, jiū wèi zēng míng lù fǎn zhuàng, ruò bǎ tā xià yù lùn xíng, bì zī zhòng yì. yīn cǐ jué yì shè miǎn, dàn jiàng fēng hán xìn wèi huái yīn hóu. xù chū tián kěn gāo zǔ liǎng rén de wēi yì, xīn xì shì fā.
卻說高祖誘執韓信,還至洛陽,乃大赦天下,頒發詔書。大夫田肯進賀道:「陛下得了韓信,又治秦中,秦地帶河阻山,地勢雄踞,東臨諸侯,譬如高屋建瓴,由上向下,沛然莫御,所以秦得百二,二萬人可當諸侯百萬人。還有齊地,瀕居海濱,東有瑯琊即墨的富饒,南有泰山的保障,西有濁河即黃河。的制限,北有渤海的利益,地方二千里,也是天然生就的雄封,所以齊得十二,二萬人可當諸侯十萬人。這乃所謂東西兩秦呢。陛下自都秦中,更須注重齊地,若非親子親弟,不宜使為齊王,還望陛下審慎後行!」高祖恍然有悟道:「汝言甚善,朕當依從。」田肯乃退,群臣在旁聽着,總道高祖即日下令,封子弟為齊王。不意齊王的封詔,並未頒下,那赦免韓信的諭旨,卻傳遞出來。大眾才知田肯所言,不是徒請分封子弟,並且寓有救免韓信的意思。韓信第一次功勞,是定三秦,第二次功勞,就是平齊,田肯不便明說,卻先將韓信提出,再把齊秦形勝,略說一遍,叫高祖自去細思。高祖卻也乖覺,便隨口稱善,且思韓信功多過少,究未曾明露反狀,若把他下獄論刑,必滋眾議。因此決意赦免,但降封韓信為淮陰侯。敘出田肯高祖兩人的微意,心細似發。
xìn jì yù shè, bù dé bù rù cháo xiè ēn. jí tuì huí yù dǐ, shí cháng yàng yàng bù lè, tuō jí bù cháo. gāo zǔ yǐ duó tā quán wèi, liào wú néng wèi, yīn yě bù zài jì jiào. wéi gōng chén shàng wèi fēng shǎng, zhū jiāng duō bàn zhēng gōng, jù sòng bù xiū, gāo zǔ bù dé bù xuǎn chū shù rén, fēng wèi liè hóu, yuē lüè rú xià:
信既遇赦,不得不入朝謝恩。及退回寓邸,時常怏怏不樂,託疾不朝。高祖已奪他權位,料無能為,因也不再計較。惟功臣尚未封賞,諸將多半爭功,聚訟不休,高祖不得不選出數人,封為列侯,約略如下:
xiāo hé fēng zàn hóu, cáo cān fēng píng yáng hóu, zhōu bó fēng jiàng hóu, fán kuài fēng wǔ yáng hóu, lì shāng fēng qǔ zhōu hóu, xià hóu yīng fēng rǔ yīn hóu, guàn yīng fēng yǐng yīn hóu, fù kuān fēng yáng líng hóu, jìn shè fēng jiàn wǔ hòu, wáng xī fēng qīng yáng hóu, xuē ōu fēng guǎng yán hóu, chén yīng fēng táng yì hóu, zhōu xiè fēng xìn wǔ hòu, lǚ zé fēng zhōu lǚ hóu, lǚ shì zhī fēng jiàn chéng hóu, kǒng xī fēng liǎo hóu, chén hè fēng fèi hóu, chén xī fēng yáng xià hóu, rèn áo fēng qū ā hóu, zhōu chāng fēng fén yīn hóu, jí zhōu kē cóng dì. wáng líng fēng ān guó hóu, shěn shí qí fēng pì yáng hóu.
蕭何封酇侯,曹參封平陽侯,周勃封絳侯,樊噲封舞陽侯,酈商封曲周侯,夏侯嬰封汝陰侯, 灌嬰封潁陰侯, 傅寬封陽陵侯, 靳歙封建武侯,王吸封清陽侯,薛歐封廣嚴侯,陳嬰封堂邑侯,周緤封信武侯,呂澤封周呂侯,呂釋之封建成侯,孔熙封蓼侯,陳賀封費侯,陳豨封陽夏侯,任敖封曲阿侯,周昌封汾陰侯,即周苛從弟。王陵封安國侯,審食其封辟陽侯。
hái yǒu zhāng liáng chén píng, jiǔ cān wéi wò, gōng zài zàn xiāng, gāo zǔ tè jiāng zhāng liáng zhào rù, shǐ zì zé qí dì sān wàn hù. liáng dá shuō dào: chén zài xià pī bì nán, wén bì xià qǐ bīng, nǎi zhì liú yì xiāng huì, zhè shì tiān yì jǔ chén shòu bì xià. bì xià tīng yòng chén móu, xìng de yǒu gōng, jīn dàn cì fēng liú yì, chén yuàn yǐ zú, zěn gǎn dāng sān wàn hù ne? gāo zǔ nǎi fēng liáng wèi liú hóu, liáng bài xiè ér tuì. sì yòu zhào rù chén píng, yīn chén píng wèi hù yǒu xiāng rén, jiù fēng tā wèi hù yǒu hóu. píng bài ràng dào: zhè bú shì chén de gōng láo, qǐng bì xià lìng fēng tā rén. gāo zǔ dào: wǒ yòng xiān shēng jì huà, zhàn shèng gōng qǔ, wèi hé bù dé yán gōng? píng dá shuō dào: chén ruò fēi wèi wú zhī, zěn de jìn shì bì xià? gāo zǔ jiā tàn dào: rǔ kě wèi bù wàng běn le! nǎi chuán jiàn wú zhī, tè cì qiān jīn, qiě lìng píng réng rán shòu fēng. píng yǔ wú zhī yī tóng xiè ēn, rán hòu tuì chū. liáng píng liǎng rén, bì jìng cōng míng.
還有張良陳平,久參帷幄,功在贊襄,高祖特將張良召入,使自擇齊地三萬戶。良答說道:「臣在下邳避難,聞陛下起兵,乃至留邑相會,這是天意舉臣授陛下。陛下聽用臣謀,幸得有功,今但賜封留邑,臣願已足,怎敢當三萬戶呢?」高祖乃封良為留侯,良拜謝而退。嗣又召入陳平,因陳平為戶牖鄉人,就封他為戶牖侯。平拜讓道:「這不是臣的功勞,請陛下另封他人。」高祖道:「我用先生計畫,戰勝攻取,為何不得言功?」平答說道:「臣若非魏無知,怎得進事陛下?」高祖嘉嘆道:「汝可謂不忘本了!」乃傳見無知,特賜千金,且令平仍然受封。平與無知一同謝恩,然後退出。良平兩人,畢竟聰明。
yī bān yǒu gōng zhàn jiāng, kàn dào zhāng liáng chén píng, jù dé fēng hóu, xīn xià yǐ yǒu xiē bù fú, àn xiǎng liǎng rén yǒu móu wú yǒng, yě shòu róng fēng, zhēn shì wàn xìng! dàn shǎng suī yì gōng, zǒng hái shuō dé guò qù. dú yǒu xiāo hé ān jū guān zhōng, háo wú shū jī, fǎn jiāng tā fēng wèi zàn hóu, shí yì dú duō, jiū jìng shén me lǐ yóu? yīn jí yuē tóng jìn jiàn, qí xiàng gāo zǔ zhì wèn dào: chén děng pī jiān zhí ruì, qīn lín zhàn zhèn, duō zhì bǎi yú zhàn, shǎo yì shù shí zhàn, jiǔ sǐ yī shēng, cái dé yāo shòu ēn cì. jīn xiāo hé bìng wú hàn mǎ gōng láo, tú nòng wén mò, ān zuò lùn yì, rú hé shǎng cì dú lóng, chū chén děng shàng? chén děng bù jiě, hái qǐng bì xià míng shì! gāo zǔ dào: zhū jūn yì zhī tián liè fǒu? zhuī shā shòu tù, kào zhe liè gǒu, fā zòng zhǐ shì, kào zhe liè fū. zhū jūn gōng chéng kè dí, què yǔ liè gǒu xiāng sì, tú rán qǔ de jǐ zhī zǒu shòu bà le. xiāo hé néng fā zòng zhǐ shì, shǐ liè gǒu zhú qǔ shòu tù, zhè zhèng kě bǐ dé liè fū. jù cǐ kàn lái, zhū jūn bù guò gōng gǒu, xiāo hé què shì gōng rén! kuàng qiě xiāo hé jǔ zú xiāng suí, duō zhì shù shí rén, shì wèn zhū jūn cóng wǒ, néng yǒu shù shí rén me? wǒ suǒ yǐ zhòng shǎng xiāo hé, yuàn zhū jūn wù yí! zhū jiāng cái bù gǎn zài yán, wéi xīn zhōng zǒng hái wèi qiè. hòu lái pái zhì liè hóu wèi cì, gāo zǔ yòu yù jǔ hé wèi shǒu, zhū jiāng huāng máng jìn yán dào: píng yáng hóu cáo cān, gōng chéng lüè dì, gōng láo zuì duō, yí jiù shǒu wèi. gāo zǔ bù jué shěn yín, zhèng xiǎng shè cí yù dá, còu qiǎo yǒu yī yè zhě guān míng. è qiān qiū, chū bān fā yì dào: píng yáng hóu cáo cān, suī yǒu gōng chéng lüè dì de gōng láo, jiū bù guò shì yī shí de zhàn jī, huí yì zhǔ shàng yǔ chǔ xiāng zhēng, xiān hòu gòng lì wǔ nián, sàng shī shī zhòng, lǚ zhì bài běi, kuī dé xiāo hé jū shǒu guān zhōng, qiǎn bīng bǔ quē, shū liáng jì kùn, cái dé zhuǎn wēi wèi ān, zhè nǎi shì gōng chuán wàn shì, bǐ zhòng bù tóng. chén yì yǐ wèi shǎo bǎi cáo cān, hàn shàng wú huàn, shī yī xiāo hé, hàn bì wú chéng, nài hé yù jiāng yī shí zhàn jī, yǎn gài wàn shì fēng gōng! jīn dāng yǐ xiāo hé wèi dì yī, cì shǔ cáo cān. gāo zǔ xǐ gù zuǒ yòu dào: rú è jūn yán, cái suàn gōng píng. yīn jí mìng xiāo hé liè dì yī wèi, tè cì tā jiàn lǚ shàng diàn, rù cháo bù qū. yī miàn yòu bāo jiǎng qiān qiū, wèi jìn xián yīng shòu shàng shǎng, jiā fēng qiān qiū wèi ān píng hóu. yíng hé shàng yì, jiū jìng qǔ qiǎo. zhū jiāng ǎo bù guò gāo zǔ, fēn fēn qū tuì. gāo zǔ fǎn rù nèi diàn, yòu xiǎng qǐ cóng qián shí shì, yóu sì shàng fù xián yáng, bié rén gè sòng qián sān bǎi, wéi xiāo hé sòng qián wǔ bǎi, jìn yí dú hòu, xiàn zài wǒ wèi tiān zǐ, yīng gāi tè bié chóu bào, suì yòu jiā shǎng hé shí yì èr qiān hù, bìng fēng hé fù mǔ xiōng dì shí yú rén. èr bǎi qián dé huàn shí yì èr qiān hù, zhēn hǎo yī zhǒng dà jiāo yì.
一班有功戰將,看到張良陳平,俱得封侯,心下已有些不服,暗想兩人有謀無勇,也受榮封,真是萬幸!但賞雖溢功,總還說得過去。獨有蕭何安居關中,毫無殊績,反將他封為酇侯,食邑獨多,究竟什麼理由?因即約同進見,齊向高祖質問道:「臣等披堅執銳,親臨戰陣,多至百餘戰,少亦數十戰,九死一生,才得邀受恩賜。今蕭何並無汗馬功勞,徒弄文墨,安坐論議,如何賞賜獨隆,出臣等上?臣等不解,還請陛下明示!」高祖道:「諸君亦知田獵否?追殺獸兔,靠着獵狗,發縱指示,靠着獵夫。諸君攻城克敵,卻與獵狗相似,徒然取得幾隻走獸罷了。蕭何能發縱指示,使獵狗逐取獸兔,這正可比得獵夫。據此看來,諸君不過功狗,蕭何卻是功人!況且蕭何舉族相隨,多至數十人,試問諸君從我,能有數十人麼?我所以重賞蕭何,願諸君勿疑!」諸將才不敢再言,惟心中總還未愜。後來排置列侯位次,高祖又欲舉何為首,諸將慌忙進言道:「平陽侯曹參,攻城略地,功勞最多,宜就首位。」高祖不覺沈吟,正想設詞諭答,湊巧有一謁者官名。鄂千秋,出班發議道:「平陽侯曹參,雖有攻城略地的功勞,究不過是一時的戰績,回憶主上與楚相爭,先後共歷五年,喪師失眾,屢致敗北,虧得蕭何居守關中,遣兵補缺,輸糧濟困,才得轉危為安,這乃是功傳萬世,比眾不同。臣意以為少百曹參,漢尚無患,失一蕭何,漢必無成,奈何欲將一時戰績,掩蓋萬世豐功!今當以蕭何為第一,次屬曹參。」高祖喜顧左右道:「如鄂君言,才算公平。因即命蕭何列第一位,特賜他劍履上殿,入朝不趨。一面又褒獎千秋,謂進賢應受上賞,加封千秋為安平侯。」迎合上意,究竟取巧。諸將拗不過高祖,紛紛趨退。高祖返入內殿,又想起從前時事,由泗上赴咸陽,別人各送錢三百,惟蕭何送錢五百,贐儀獨厚,現在我為天子,應該特別酬報,遂又加賞何食邑二千戶,並封何父母兄弟十餘人。二百錢得換食邑二千戶,真好一種大交易。
zhū jiāng suī bù miǎn sī yì, dàn jiū jìng yǔ hé wú chóu, dào yě hán rěn guò qù. wéi hán xìn céng zuò guò dà shuài, suǒ yǒu xǔ duō zhàn jiāng, tǒng jiē lì shǔ huī xià, bù yì shì shì biàn qiān, shēng jiàng wú dìng, qián shí bù jiāng, duō de fēng hóu, zì jǐ yì bù guò yī gè hóu jué, fǎn yào yǔ tā chēng xiōng dào dì, zhēn zhèng yuān kǔ de hěn. yī rì mèn zuò wú liáo, nǎi chéng zhe qīng chē, chū wài xiāo qiǎn. yí lù xíng lái, jīng guò wǔ yáng hóu fán kuài zhái mén, běn yì shì bù yuàn jìn qù, piān bèi fán kuài wén zhī, lián máng chū lái yíng jiē, zhí lǐ shén gōng, réng rú qián shí zài jūn shí hòu, xiàng xìn guì bài, zì chēng chén pú. qiě yǔ xìn dào: dài wáng nǎi kěn xià lín chén jiā, zhēn shì róng xìng jí le! hán xìn zhì cǐ, zì jué nán yǐ wèi qíng, bù dé bù xià chē dá lǐ, rù mén xiǎo zuò, lüè tán piàn kè, biàn jí cí chū. kuài gōng sòng chū mén, qí xìn dēng chē, fāng cái fǎn rù. xìn bù jīn shī xiào dào: wǒ nǎi yǔ kuài děng wèi wǔ me? shuō zhe, cōng cōng hái dǐ. sì shì gēng shēn jū jiǎn chū, miǎn de zhuàng jiàn zhòng jiāng, duō rě chóu fán. hé bù guà guān guī xiū? zhè qiě màn biǎo.
諸將雖不免私議,但究竟與何無仇,倒也含忍過去。惟韓信曾做過大帥,所有許多戰將,統皆隸屬麾下,不意世事變遷,升降無定,前時部將,多得封侯,自己亦不過一個侯爵,反要與他稱兄道弟,真正冤苦得很。一日悶坐無聊,乃乘着輕車,出外消遣。一路行來,經過舞陽侯樊噲宅門,本意是不願進去,偏被樊噲聞知,連忙出來迎接,執禮甚恭,仍如前時在軍時候,向信跪拜,自稱臣僕。且語信道:「大王乃肯下臨臣家,真是榮幸極了!」韓信至此,自覺難以為情,不得不下車答禮,入門小坐,略談片刻,便即辭出。噲恭送出門,俟信登車,方才返入。信不禁失笑道:「我乃與噲等為伍麼?」說着,匆匆還邸。嗣是更深居簡出,免得撞見眾將,多惹愁煩。何不掛冠歸休?這且慢表。
qiě shuō gāo zǔ jì fēng shǎng gōng chén, fù jì qǐ tián kěn jì yì, yào jiāng zǐ dì fēn fēng chū qù, zhèn fǔ sì fāng. jiāng jūn liú jiǎ, xì shì gāo zǔ cóng xiōng, suí zhàn yǒu gōng, yīng gāi shǒu xiān jiā fēng. cì xiōng zhòng yǔ shǎo dì jiāo, gèng shì tóng fù suǒ shēng, yì yīng bì tā fēng tǔ, liè wèi píng fān. nǎi fēn chǔ dì wèi èr guó, huà huái wèi jiè, huái dōng hào wèi jīng dì, jiù fēng jiǎ wèi jīng wáng huái xī réng chǔ jiù chēng, biàn fēng jiāo wèi chǔ wáng. dài dì zì chén yú shòu lù, jiǔ wú wáng fēng, yīn jiāng zhòng fēng wèi dài wáng. qí yǒu qī shí sān xiàn, bǐ jīng chǔ dài dì fāng kuò dà, tè jiāng shù zhǎng zi féi, fēng wèi qí wáng, jí yòng cáo cān wèi qí xiāng, zuǒ féi tóng qù. fēn míng shì cún zhe sī jiàn. yú shì tóng xìng zhū wáng, gòng dé sì guó. wéi cóng zi xìn bù dé fēn fēng, liú jū lì yáng. hòu lái tài gōng shuō jí, hái yí shì gāo zǔ shī jì, gāo zǔ fèn rán shuō dào: ér bìng fēi wàng huái, zhǐ yīn xìn mǔ dù liàng xiá xiǎo, bù yuàn fēn gēng, ér suǒ yǐ shàng yǒu yú hèn ne. shì jiàn dì yī yī huí. ā sǎo yuán shì qì xiǎo, ā shū yì fēi zhēn dà dù. tài gōng mò rán wú yán. gāo zǔ jiàn fù yì wèi qiè, nǎi fēng xìn wèi gēng xié hóu. hào wèi gēng xié, shǐ zhōng bù kěn shì xián. kàn guān shì xiǎng, gāo zǔ duì zhe zhí ér, hái shì zhè bān jì jiào, bù kěn jù fēng. tā rú cóng zhēng zhū jiāng, qǐ zhǐ èr sān shí rén, qián cǐ xiāo hé děng de le hóu fēng, wú fēi yīn tā qīn jiù guān xì, duō nián mò nì, suǒ yǐ tè jiā fēng shǎng. cǐ wài wèi zēng yāo fēng, shàng bù shèng shù. dà zhòng duō bàn xiàng yú, miǎn bù dé hù shēng jiē yuàn, yǐn yǒu wéi yán.
且說高祖既封賞功臣,復記起田肯計議,要將子弟分封出去,鎮撫四方。將軍劉賈,系是高祖從兄,隨戰有功,應該首先加封。次兄仲與少弟交,更是同父所生,亦應畀他封土,列為屏藩。乃分楚地為二國,劃淮為界,淮東號為荊地,就封賈為荊王;淮西仍楚舊稱,便封交為楚王。代地自陳余受戮,久無王封,因將仲封為代王。齊有七十三縣,比荊楚代地方闊大,特將庶長子肥,封為齊王,即用曹參為齊相,佐肥同去。分明是存着私見。於是同姓諸王,共得四國。惟從子信不得分封,留居櫟陽。後來太公說及,還疑是高祖失記,高祖憤然說道:「兒並非忘懷,只因信母度量狹小,不願分羹,兒所以尚有餘恨呢。」事見第一一回。阿嫂原是器小,阿叔亦非真大度。太公默然無言。高祖見父意未愜,乃封信為羹頡侯。號為羹頡,始終不肯釋嫌。看官試想,高祖對着侄兒,還是這般計較,不肯遽封。他如從征諸將,豈止二三十人,前此蕭何等得了侯封,無非因他親舊關係,多年莫逆,所以特加封賞。此外未曾邀封,尚不勝數。大眾多半向隅,免不得互生嗟怨,隱有違言。
yī rì gāo zǔ zài luò yáng nán gōng, pái huái zhān gù, ǒu cóng fù dào shàng wàng jiāng chū qù, jiàn yǒu yī cù rén jù jí shuǐ bīn, yán zhe shā tān, jiē lián zuò zhe, shēn shàng tǒng shì wǔ guān dǎ bàn, jiāo tóu jiē ěr, bù zhī shāng liáng hé shì. yī shí wú cóng suǒ jiě, zhǐ hǎo zài qù xuān zhào zhāng liáng, dài wèi jiě jué. dài zhì zhāng liáng dào lái, biàn yǔ liáng shù jí qíng xíng. liáng háo bù chóu sī, suí kǒu dá dào: zhè nǎi shì xiāng jù móu fǎn ne! yī míng jīng rén. gāo zǔ è rán dào: wèi hé móu fǎn? liáng jiě shuō dào: bì xià qǐ zì bù yī, yǔ zhū jiāng gòng qǔ tiān xià, jīn suǒ fēng jiē gù rén qīn ài, suǒ zhū jiē píng shēng sī yuàn, zěn de bù lìng rén yí wèi ne! yí wèi yī shēng, bì duō gù lǜ, kǒng jīn rì wèi dé shòu fēng, tā rì fǎn zhì shòu lù, bǐ cǐ huàn dé huàn shī, suǒ yǐ jí bù xiá zé, xiāng jù móu fǎn le. gāo zǔ dà jīng dào: shì qiě nài hé? liáng bàn shǎng cái dào: bì xià píng rì, duì zhe zhū jiāng, hé rén zuì wèi zēng xián? gāo zǔ dào: wǒ suǒ zuì hèn de jiù shì yōng chǐ. wǒ qǐ bīng shí, céng jiào tā liú shǒu fēng yì, tā wú gù jiàng wèi, yóu wèi zǒu zhào, yóu zhào jiàng zhāng ěr. zhāng ěr qiǎn lìng zhù wǒ gōng chǔ, wǒ yīn tiān xià wèi píng, zhuǎn zhàn xū rén, bù dé yǐ jiāng tā shōu lù. jí chǔ wèi wǒ miè, yòu bù biàn wú gù jiā zhū, zhǐ de miǎn qiáng róng rěn, xiǎng lái shí shì kě hèn ne! yōng chǐ shù nián xíng jī, zhèng hǎo jiè kǒu xù guò. liáng jí shuō dào: sù fēng cǐ rén wèi hóu, fāng kě wú yú. gāo zǔ wéi liáng shì cóng, jiù shǐ bù yuàn fēng tā, yě zhǐ hǎo quán cóng bàn lǐ. yuè sù zài nán gōng zhì jiǔ, yàn huì qún chén, miàn jiā jiǎng lì. jí yàn bì sàn xí, jìng chuán chū zhào mìng, fēng yōng chǐ wèi shí fāng hóu. yōng chǐ gèng xǐ chū wàng wài, jí qū rù xiè, jiù shì wèi dé fēng hóu de jiāng lì, yì jiē xǐ yuè dào: yōng chǐ qiě dé fēng hóu, wǒ bèi hái yǒu hé lǜ ne? bù chū zhāng liáng suǒ liào. sì shì xiāng ān wú shì, bù fù shēng xīn. gāo zǔ wén zhe, zì rán xǐ wèi.
一日高祖在洛陽南宮,徘徊瞻顧,偶從復道上望將出去,見有一簇人聚集水濱,沿着沙灘,接連坐着,身上統是武官打扮,交頭接耳,不知商量何事。一時無從索解,只好再去宣召張良,代為解決。待至張良到來,便與良述及情形。良毫不籌思,隨口答道:「這乃是相聚謀反呢!」一鳴驚人。高祖愕然道:「為何謀反?」良解說道:「陛下起自布衣,與諸將共取天下,今所封皆故人親愛,所誅皆平生私怨,怎得不令人疑畏呢!疑畏一生,必多顧慮,恐今日未得受封,他日反致受戮,彼此患得患失,所以急不暇擇,相聚謀反了。」高祖大驚道:「事且奈何?」良半晌才道:「陛下平日,對着諸將,何人最為憎嫌?」高祖道:「我所最恨的就是雍齒。我起兵時,曾叫他留守豐邑,他無故降魏,由魏走趙,由趙降張耳。張耳遣令助我攻楚,我因天下未平,轉戰需人,不得已將他收錄。及楚為我滅,又不便無故加誅,只得勉強容忍,想來實是可恨呢!」雍齒數年行跡,正好藉口敘過。良急說道:「速封此人為侯,方可無虞。」高祖惟良是從,就使不願封他,也只好權從辦理。越宿在南宮置酒,宴會群臣,面加獎勵。及宴畢散席,竟傳出詔命,封雍齒為什邡侯。雍齒更喜出望外,疾趨入謝,就是未得封侯的將吏,亦皆喜躍道:「雍齒且得封侯,我輩還有何慮呢?」不出張良所料。嗣是相安無事,不復生心。高祖聞着,自然喜慰。
zhuǎn yǎn jiān yǐ shì xià lìng, gāo zǔ jū luò duō rì, yì niàn jiā juàn, yīn qǐ bì huí zhì lì yáng, shěng shì tài gōng. tài gōng shì gè xiāng jiān chū shēn, jiàn le gāo zǔ, wú fēi yī zhe jiā cháng qíng shì. gāo zǔ shǒu zhe zǐ dào, měi cháo nǎi fù, bì zài bài wèn ān, qiě zhuó dìng wǔ rì yī zhāo, wèi cháng shī yuē, zǒng suàn shì xiào sī wéi zé de yì sī. dú yǒu yī shì cóng tài gōng de jiā lìng, jiàn gāo zǔ jí wèi yǐ jiǔ, rú hé tài gōng shàng wú zūn hào, jí qiè yòu bù biàn míng yán, nǎi xiǎng chū yī fǎ, jìn xiàng tài gōng shuō dào: huáng dì suī shì tài gōng de ér zi, jiū jìng shì gè rén zhǔ tài gōng suī shì huáng dì de fù qīn, jiū jìng shì gè rén chén, nài hé lìng rén zhǔ bài rén chén ne! tài gōng wén suǒ wèi wén, nǎi jīng wèn jiā lìng, xū yòng hé zhǒng lǐ yí, jiā lìng jiào tā yōng huì yíng mén, cái suàn hé lǐ. tài gōng biàn jí jì zhe, dài zhì gāo zǔ rù cháo, jí máng chí zhǒu chū yíng, qiě qián qiě què. gāo zǔ dà wèi chà yì, huāng máng xià chē, fú zhù tài gōng. tài gōng dào: huáng dì nǎi shì rén zhǔ, tiān xià gòng yǎng, wèi hé wèi wǒ yī rén, zì luàn tiān xià fǎ dù ne. gāo zǔ měng rán xǐng wù, xīn zhī yǒu shī, yīn jiāng tài gōng fú rù, wǎn yán pán wèn. tài gōng pǔ shí chéng què, jiù bǎ jiā lìng suǒ yán, xiáng shù yī biàn. gāo zǔ yě bù duō shuō, cí bié huí gōng, jí mìng zuǒ yòu qǔ chū huáng jīn wǔ bǎi jīn, jiào tā shǎng gěi tài gōng jiā lìng. yī miàn shǐ cí chén nǐ zhào, zūn tài gōng wèi tài shàng huáng, dìng dìng sī cháo lǐ yí. yú shì tài gōng dé zuò xiǎng zūn róng, bù bì yōng huì yíng mén le. gāo zǔ chēng dì yú nián, zūn mǔ wàng fù, quán shì bù xué wú shù, hé zhāng liáng děng yì wèi wén rù qǐng? kě jiàn liáng děng bù guò bà zuǒ, wèi zú chēng wèi dì zuǒ.
轉眼間已是夏令,高祖居洛多日,憶念家眷,因啟蹕回至櫟陽,省視太公。太公是個鄉間出身,見了高祖,無非依着家常情事。高祖守着子道,每朝乃父,必再拜問安,且酌定五日一朝,未嘗失約,總算是孝思維則的意思。獨有一侍從太公的家令,見高祖即位已久,如何太公尚無尊號,急切又不便明言,乃想出一法,進向太公說道:「皇帝雖是太公的兒子,究竟是個人主;太公雖是皇帝的父親,究竟是個人臣,奈何令人主拜人臣呢!」太公聞所未聞,乃驚問家令,須用何種禮儀,家令教他擁篲迎門,才算合禮。太公便即記着,待至高祖入朝,急忙持帚出迎,且前且卻。高祖大為詫異,慌忙下車,扶住太公。太公道:「皇帝乃是人主,天下共仰,為何為我一人,自亂天下法度呢。」高祖猛然省悟,心知有失,因將太公扶入,婉言盤問。太公樸實誠愨,就把家令所言,詳述一遍。高祖也不多說,辭別回宮,即命左右取出黃金五百斤,叫他賞給太公家令。一面使詞臣擬詔,尊太公為太上皇,訂定私朝禮儀。於是太公得坐享尊榮,不必擁篲迎門了。高祖稱帝逾年,尊母忘父,全是不學無術,何張良等亦未聞入請?可見良等不過霸佐,未足稱為帝佐。
dàn tài gōng shēng píng, xǐ pǔ bù xǐ huá, ài dòng bù ài jìng, cóng qián xiāng lǐ xiāo yáo, wú jū wú shù, dào hái qīng xián zì zài, piān zuò le tài shàng huáng, shòu le xǔ duō shù fù, fǎn bǐ bù dé jū xiāng shí hòu, kě yǐ suí biàn yóu xíng, yīn cǐ cháng tí jí gù xiāng, yǒu yì dōng guī. xiāng cūn fēng wèi yuán bǐ huáng dōu wèi shèng, kě xī sú zǐ fán fū, wèi néng jiě cǐ! gāo zǔ lüè yǒu suǒ wén, qiě jiàn tài gōng duō lǜ shǎo lè, yě yǐ qiáo tòu sān fēn, nǎi shǐ qiǎo jiàng wú kuān, chí wǎng fēng yì, bǎ gù xiāng de tián yuán wū yǔ, huì chéng tú yàng, xié rù luò yáng, jiù zé lì yáng fù jìn de lí yì dì fāng, zhào yàng jiàn zhú. zhú lí máo shè, róng yì gào chéng. fù yóu fēng yì zhào rù xǔ duō fù lǎo, jí fù rú ruò gān rén, sǎn jū shì dì, nǎi qǐng tài shàng huáng xiá shí wǎng yóu, yǔ fù lǎo děng liè zuò tán xīn, bù jū lǐ jié, tài shàng huáng cái dé yán xiào zì rú, yì chóu wèi lè. zhè yě wèi shǐ fēi qū tǐ qīn xīn, cái yǒu cǐ jǔ ne. bù méi xiào sī. gāo zǔ yòu míng lí yì wèi xīn fēng, chuí wèi jì niàn. shì qiě màn biǎo.
但太公生平,喜朴不喜華,愛動不愛靜,從前鄉里逍遙,無拘無束,倒還清閒自在,偏做了太上皇,受了許多束縛,反比不得居鄉時候,可以隨便遊行,因此常提及故鄉,有意東歸。鄉村風味原比皇都為勝,可惜俗子凡夫,未能解此!高祖略有所聞,且見太公多慮少樂,也已瞧透三分,乃使巧匠吳寬,馳往豐邑,把故鄉的田園屋宇,繪成圖樣,攜入洛陽,就擇櫟陽附近的驪邑地方,照樣建築。竹籬茅舍,容易告成。復由豐邑召入許多父老,及婦孺若干人,散居是地,乃請太上皇暇時往游,與父老等列坐談心,不拘禮節,太上皇才得言笑自如,易愁為樂。這也未始非曲體親心,才有此舉呢。不沒孝思。高祖又名驪邑為新豐,垂為紀念。事且慢表。
qiě shuō gāo zǔ jì ān dùn le tài shàng huáng, fù xiǎng dào yī bān gōng chén, jǔ zhǐ cū háo, quán rán méi yǒu lǐ fǎ, qǐ chū shì jí qín kē jìn, gǎi cóng jiǎn yì, bù liào shān fán jiù jiǎn, fǎn shēng xǔ duō bì duān, yǒu gōng zhū jiāng, rèn yì xíng dòng, wǎng wǎng rù gōng yàn huì, xuān yǔ yī táng, cǐ kuā bǐ jìng, zhāng dà jǐ gōng, shèn zhì zuì hòu qǐ wǔ, dà hū dà jiào, bá jiàn jī zhù, nào dé bù chéng yàng zi. shì cǐ yě mán jǔ dòng, ruò zài bù jiā jìn zhǐ, cháo tíng jiāng biàn zuò chǎo nào chǎng, rú hé shì hǎo! kě qiǎo yǒu gè xuē rén shū sūn tōng, shì qín cháo bó shì chū shēn, zhǎn zhuǎn guī hàn, réng wèi bó shì, hào jì sì jūn. píng shí sù wù chuǎi mó, néng cì rén zhǔ xǐ nù, suì chéng jiān rù jiàn dào: rú shēng nán yǔ jìn qǔ, kě yǔ shǒu chéng, xiàn zài tiān xià yǐ dìng, cháo yí bù kě bù sù, chén yuàn wǎng lǔ zhēng jí rú shēng, jí chén suǒ yǒu de dì zǐ, bìng zhì dōu zhōng, jiǎng xí cháo yí. gāo zǔ dào: cháo yí yào gǎi dìng, dàn kǒng lǐ fán nán xíng. shū sūn tōng dào: chén wén wǔ dì bù tóng lè, sān wáng bù tóng lǐ, wù zài yīn shí zhì yí, fāng kě hé yòng. jīn qǐng lüè cǎi gǔ lǐ, yǔ qián qín yí zhì, zhé zhōng zhuó dìng, xiǎng bù zhì fán rù nán xíng le. gāo zǔ dào: rǔ qiě qù shì bàn, zǒng jiào róng yì jǔ xíng, biàn hǎo dìng duó.
且說高祖既安頓了太上皇,復想到一班功臣,舉止粗豪,全然沒有禮法,起初是嫉秦苛禁,改從簡易,不料刪繁就簡,反生許多弊端,有功諸將,任意行動,往往入宮宴會,喧語一堂,此夸彼競,張大己功,甚至醉後起舞,大呼大叫,拔劍擊柱,鬧得不成樣子。似此野蠻舉動,若再不加禁止,朝廷將變作吵鬧場,如何是好!可巧有個薛人叔孫通,是秦朝博士出身,輾轉歸漢,仍為博士,號稷嗣君。平時素務揣摩,能伺人主喜怒,遂乘間入見道:「儒生難與進取,可與守成,現在天下已定,朝儀不可不肅,臣願往魯徵集儒生,及臣所有的弟子,並至都中,講習朝儀。」高祖道:「朝儀要改定,但恐禮繁難行。」叔孫通道:「臣聞五帝不同樂,三王不同禮,務在因時制宜,方可合用。今請略采古禮,與前秦儀制,折中酌定,想不至繁縟難行了。」高祖道:「汝且去試辦,總教容易舉行,便好定奪。」
tōng shòu mìng ér chū, dāng jí qǐ xíng zhì lǔ, zhāo jí le èr sān shí gè rú shēng, zhǔ shǐ suí xíng rù dōu, gòng dìng cháo yí. gè rú shēng lè dé pān yuán, qíng yuàn xiāng suí, dú yǒu liǎng shēng bù kěn tóng háng, qiě dāng miàn cháo xiào dào: gōng qián shì qín, jì shì chǔ, hòu fù shì hàn, lì shì shù zhǔ, xiǎng dōu shì qū yì fèng chéng, cái dé zhè bān chǒng guì. jīn tiān xià cū dìng, sǐ wèi jǐn zàng, shāng wèi jǐn fù, nǎi yù jù xìng lǐ lè, tán hé róng yì! gǔ lái shèng dì míng wáng, bì xiān jī dé bǎi nián, rán hòu lǐ lè kě xìng, gōng bù guò jí cǐ xiàn yú bà le. wǒ liǎng rén qǐ kěn xué gōng, qǐng gōng sù xíng, wú dé wū wǒ! kě wèi yōng zhōng jiǎo jiǎo. shū sūn tōng bèi tā yī cháo, qiáng yán wèi xiào dào: rǔ liǎng rén bù zhī shì wù, zhēn shì bǐ rú. nǎi suí tā zì biàn, dàn yǔ yuàn xíng zhū rú shēng, fǎn huí yuán lù. yòu cóng xuē dì zhāo hū dì zǐ bǎi yú rén, tóng zhì lì yáng, xiān jiāng cháo yí dà lüè, gōng tóng shāng dìng, zhú tiáo kāi míng. sì qiě shí dì liàn xí, wǎng jiù jiāo wài kuàng dì, jiǎn yī kuān chǎng chǎng suǒ, yǔ zhòng yǎn lǐ. wéi yīn cháo yí běn zhǐ, shì zài cháo shàng jǔ xíng, lǐ yīng yóu shì chén dào chǎng, qīn zì xué xí, fāng miǎn cuò wù, nǎi zòu wén gāo zǔ, qǐng bō xuǎn zuǒ yòu wén lì ruò gān míng, zhì yǎn lǐ chǎng guān xí yí wén. gāo zǔ dāng rán yī yán, jí pài wén lì shù shí rén, suí tōng qián qù. dà zhòng dào le jiāo wài, yǐ yǒu rén zài chǎng pù shè, shù zhe xǔ duō zhú gān, dāng zuò wèi zhì de biāo zhǔn, yòu yòng mián xiàn cuō chéng shéng suǒ, héng fù zhú gān shàng miàn, jiù bǐ jiē cǐ, fēn huà dì wèi, zài bǎ jiǎn xià de máo cǎo, kǔn fù chéng shù, yī shù yī shù de zhí lì qǐ lái, huò zài shàng miàn, huò zài xià miàn, zuò wèi zūn bēi gāo xià de cì xù. zhè gè míng mù, kě jiào zuò mián zuì xí yí. bù zhì yǐ dìng, rán hòu shǐ shì chén rú shēng dì zǐ děng, quán chōng wén wǔ bǎi guān, jí wèi shì jìn bīng, yī zhe cǎo dìng de yí zhù, zhú tiáo yǎn xí, yīng qū jí qū, yīng lì jí lì, yīng jìn jí jìn, yīng tuì jí tuì, zhōu xuán yǒu xù, dòng zuò yǒu guī, hǎo róng yì xí le yuè yú, fāng jué yǎn shú. dāng yóu shū sūn tōng rù cháo, qǐng gāo zǔ qīn chū yī guān, gāo zǔ biàn jí wǎng shì, dàn jiàn zhū rén yǎn xí de lǐ yí, wú fēi shì zūn jūn yì chén, shàng kuān xià yán. liǎng yǔ kuò jǐn. biàn xīn rán yǔ tōng dào: wǒ néng wèi cǐ, jǐn kě zhào xíng. yǔ bà huí gōng, yòu bān zhào qún chén, lìng gè fù yǎn lǐ chǎng guān lǐ, zhǔn yú cì nián suì shǒu jǔ xíng.
通受命而出,當即啟行至魯,招集了二三十個儒生,囑使隨行入都,共定朝儀。各儒生樂得攀援,情願相隨,獨有兩生不肯同行,且當面嘲笑道:「公前事秦,繼事楚,後復事漢,歷事數主,想都是曲意奉承,才得這般寵貴。今天下粗定,死未盡葬,傷未盡復,乃欲遽興禮樂,談何容易!古來聖帝明王,必先積德百年,然後禮樂可興,公不過藉此獻諛罷了。我兩人豈肯學公,請公速行,毋得污我!」可謂庸中佼佼。叔孫通被他一嘲,強顏為笑道:「汝兩人不知世務,真是鄙儒。」乃隨他自便,但與願行諸儒生,返回原路。又從薛地招呼弟子百餘人,同至櫟陽,先將朝儀大略,公同商定,逐條開明。嗣且實地練習,往就郊外曠地,揀一寬敞場所,與眾演禮。惟因朝儀本旨,是在朝上舉行,理應由侍臣到場,親自學習,方免錯誤,乃奏聞高祖,請撥選左右文吏若干名,至演禮場觀習儀文。高祖當然依言,即派文吏數十人,隨通前去。大眾到了郊外,已有人在場鋪設,豎着許多竹竿,當做位置的標準,又用綿線搓成繩索,橫縛竹竿上面,就彼接此,分劃地位,再把剪下的茅草,捆縛成束,一束一束的植立起來,或在上面,或在下面,作為尊卑高下的次序。這個名目,可叫做綿蕞習儀。布置已定,然後使侍臣儒生弟子等,權充文武百官,及衛士禁兵,依着草定的儀注,逐條演習,應趨即趨,應立即立,應進即進,應退即退,周旋有序,動作有規,好容易習了月余,方覺演熟。當由叔孫通入朝,請高祖親出一觀,高祖便即往視,但見諸人演習的禮儀,無非是尊君抑臣,上寬下嚴。兩語括盡。便欣然語通道:「我能為此,盡可照行。」語罷回宮,又頒詔群臣,令各赴演禮場觀禮,准於次年歲首舉行。
wèi jǐ yǐ qiū jǐn dōng lái, lì dāng gǎi suì, réng yán qín zhì. qiǎo zhí xiāo hé chí zòu dào lái, bào chēng zhǎng lè gōng gào chéng. zhǎng lè gōng jiù shì qín cháo de xìng lè gōng, xiāo hé jiān gōng xiū zhú, yǐ jīng gào jùn. gāo zǔ zhèng hǎo còu biàn, suì zhì zhǎng lè gōng guò nián. wèi jǐ wèi hàn cháo qī nián yuán dàn, gè guó zhū hóu wáng yǔ dà xiǎo wén wǔ bǎi guān, jūn yì xīn gōng cháo hè. tiān sè wēi míng, biàn yǒu yè zhě guān míng jiàn qián. dài zhe, jiàn le zhū hóu qún chén, dāng jí yī cì yǐn rù, xù lì dōng xī liǎng jiē. diàn zhōng zǎo chén liè yí zhàng, fēi cháng sēn yán. wèi guān zhāng qí, láng zhōng zhí jǐ, zuǒ yòu fēn zhàn, jiā bì duì yíng. dà xíng guān míng. sù lì diàn páng, jì yǒu jiǔ rén, zhí sī chuán mìng, yíng sòng bīn kè. dài zhì gāo zǔ chéng niǎn chū lái, wèi guān láng zhōng, jiāo shēng chuán jǐng, jiū chì bǎi guān. gāo zǔ xú xú xià niǎn, nán miàn shēng zuò, fāng yóu dà xíng chuán hū chū lái, lìng zhū hóu wáng chéng xiàng liè hóu yǐ xià, zhú bān jìn jiàn. zhū hóu wáng chéng xiàng liè hóu děng, qū qiāng rù diàn, yī yī bài hè. gāo zǔ bù guò lüè lüè qiàn shēn, biàn suàn dá lǐ, dà xíng fù chuán yǔ píng shēn, dà zhòng cái gǎn qǐ shēn qū tuì, réng guī wèi cì zhàn lì. yú shì fēn pái yán yàn, chēng wèi fǎ jiǔ. gāo zǔ jiù àn yàn yǐn, yú rén fēn xí shì yàn, páng lì yù shǐ shù rén, zhù yì jiān chá, zhòng jiē qū shēn fǔ shǒu, mò gǎn shī yí, bìng qiě bù gǎn shàn yǐn, xū àn zhe zūn bēi cì dì, pěng shāng shàng shòu, rán hòu fāng dé gè yǐn shù zhī. jiǔ zhì jiǔ xún, yè zhě biàn jìn qǐng bà xí, ǒu yǒu yīn zuì wàng qíng, lüè lüè qiàn shēn, biàn bèi yù shǐ yǐn qù, bù zhǔn zài zuò, yīn cǐ yíng tíng sù jìng, yǔ qián shí yàn huì zhuàng tài, dà bù xiāng tóng. jí dà zhòng xiè yàn sàn guī, gāo zǔ yì tuì rù nèi tíng, bù yóu de dà xǐ dào: wǒ jīn rì fāng zhī huáng dì de zūn guì le! zhèng shì:
未幾已秋盡冬來,例當改歲,仍沿秦制。巧值蕭何馳奏到來,報稱長樂宮告成。長樂宮就是秦朝的興樂宮,蕭何監工修築,已經告竣。高祖正好湊便,遂至長樂宮過年。未幾為漢朝七年元旦,各國諸侯王與大小文武百官,均詣新宮朝賀。天色微明,便有謁者官名見前。待着,見了諸侯群臣,當即依次引入,序立東西兩階。殿中早陳列儀仗,非常森嚴。衛官張旗,郎中執戟,左右分站,夾陛對楹。大行官名。肅立殿旁,計有九人,職司傳命,迎送賓客。待至高祖乘輦出來,衛官郎中,交聲傳警,糾飭百官。高祖徐徐下輦,南面升坐,方由大行傳呼出來,令諸侯王丞相列侯以下,逐班進見。諸侯王丞相列侯等,趨蹌入殿,一一拜賀。高祖不過略略欠身,便算答禮,大行復傳語平身,大眾才敢起身趨退,仍歸位次站立。於是分排筵宴,稱為法酒。高祖就案宴飲,餘人分席侍宴,旁立御史數人,注意監察,眾皆屈身俯首,莫敢失儀,並且不敢擅飲,須按着尊卑次第,捧觴上壽,然後方得各飲數巵。酒至九巡,謁者便進請罷席,偶有因醉忘情,略略欠伸,便被御史引去,不准再坐,因此盈廷肅靜,與前時宴會狀態,大不相同。及大眾謝宴散歸,高祖亦退入內廷,不由的大喜道:「我今日方知皇帝的尊貴了!」正是:
bá jiàn hān gē chéng wǎng shì, sù bān jiù xù dǔ xīn yí.
拔劍酣歌成往事,肅班就序睹新儀。
gāo zǔ jì dà xǐ guò wàng, dāng rán yào zhòng shǎng shū sūn tōng. yù zhī tōng dé hé shǎng cì, qiě dài xià huí zài xiáng.
高祖既大喜過望,當然要重賞叔孫通。欲知通得何賞賜,且待下回再詳。
gōng rén gōng gǒu zhī yù, bù wèi wú jiàn, dàn bì pì zhū jiāng wèi gǒu mǎ, yì wèi miǎn nǐ yú bù lún. zi yú shì wèi jūn zhī shì chén rú quǎn mǎ, zé chén shì jūn rú guó rén, gāo zǔ wèi néng zhī bǐ, tú yǐ quǎn mǎ shì gōng chén, wú huò hū shā zhōng ǒu yǔ, chén xià bù ān, fǎn cè zhě qiě sì qǐ yě. kuàng fēng tóng xìng ér jì yì xìng, quán chū sī qíng, zūn shēng mǔ ér wàng shēng fù, jǐ kuī zǐ dào, shéng yǐ xiū qí zhì píng zhī dà fǎ, yǒu kuì duō yǐ, hé zú yǔ yǔ wáng zhě zhī lǐ lè píng? shū sūn tōng chuǎi mó qiú hé, yù qǐ cháo yí, tú yǐ mián zuì cóng shì, yí jī hòu shì ér gāo zǔ fǎn xǐ chū wàng wài, tàn wèi huáng dì zhī guì, jí jīn shǐ zhī. kuā wài guān ér shī zhēn yì, wū zú zhì zhì? cǐ lǔ liǎng shēng zhī suǒ yǐ bù kěn cóng xíng, ér míng jié dú gāo qiān gǔ yě.
功人功狗之喻,不為無見,但必譬諸將為狗馬,亦未免擬於不倫。子輿氏謂君之視臣如犬馬,則臣視君如國人,高祖未能知比,徒以犬馬視功臣,無惑乎沙中偶語,臣下不安,反側者且四起也。況封同姓而忌異姓,全出私情,尊生母而忘生父,幾虧子道,繩以修齊治平之大法,有愧多矣,何足與語王者之禮樂平?叔孫通揣摩求合,欲起朝儀,徒以綿蕞從事,貽譏後世;而高祖反喜出望外,嘆為皇帝之貴,及今始知。夸外觀而失真意,烏足制治?此魯兩生之所以不肯從行,而名節獨高千古也。