strong zhū nì yān nán yán qín zuò kēng jiàng zú zhí rù hán guān strong
誅逆閹難延秦祚 坑降卒直入函關
què shuō yán lè fǎn bào zhào gāo, gāo wén èr shì yǐ sǐ, zì rán dà xǐ, lì jí qū rù gōng zhōng, qiǎng dé chuán guó yù xǐ, xuán guà shēn shàng. běn xiǎng zì jǐ cuàn wèi, yīn kǒng zhōng wài bù fú, qiě jiāng gōng zǐ yīng tái jǔ shǎng qù, qí yǔ chǔ jūn jiǎng dìng hé yì, zài zuò hòu tú. zhǔ jiàn yǐ dìng, nǎi zhào jí yī bān cháo chén, jí zōng shì gōng zǐ, dāng zhòng xiǎo shì dào: èr shì bù kěn cóng jiàn, zì xíng bào nüè, tiān xià lí pàn, rén rén yuàn fèn, jīn rì yǐ zì wěn le. gōng zǐ yīng rén hòu dé zhòng, yīng gāi sì lì. wéi wǒ qín běn yī wáng guó, zì shǐ huáng tǒng yù tiān xià, nǎi chēng huáng dì, xiàn zài liù guó fù xìng, hǎi nèi fēn liè, qín dì bǐ qián yì xiǎo, bù yīng kōng yán dì hào, kě réng zhào qián chēng wáng wèi shì. dà zhòng wén yán, xīn zhōng tǒng jiē fǎn duì, yīn wèi jī wēi suǒ zhì, wèi gǎn yì yì, zhǐ hǎo miǎn qiáng zuò dá, tīng píng cái duó. zhào gāo biàn lìng zǐ yīng zhāi jiè, zé rì miào jiàn, xíng shòu xǐ lǐ. yī miàn shōu shí èr shì shī shǒu, shì zuò xún cháng bǎi xìng yì bān, cǎo cǎo guān liàn, gǎo zàng dù nán yí chūn yuàn zhōng. sān nián huáng dì, qiú shēng bù dé, sǐ qiě bù xǔ fú gǔn miǎn, yě jué kě lián!
卻說閻樂返報趙高,高聞二世已死,自然大喜,立即趨入宮中,搶得傳國玉璽,懸掛身上。本想自己篡位,因恐中外不服,且將公子嬰抬舉上去,俟與楚軍講定和議,再作後圖。主見已定,乃召集一班朝臣,及宗室公子,當眾曉示道:「二世不肯從諫,恣行暴虐,天下離畔,人人怨憤,今日已自刎了。公子嬰仁厚得眾,應該嗣立。惟我秦本一王國,自始皇統馭天下,乃稱皇帝,現在六國復興,海內分裂,秦地比前益小,不應空沿帝號,可仍照前稱王為是。」大眾聞言,心中統皆反對,因為積威所制,未敢異議,只好勉強作答,聽憑裁奪。趙高便令子嬰齋戒,擇日廟見,行受璽禮。一面收拾二世屍首,視作尋常百姓一般,草草棺殮,藁葬杜南宜春苑中。三年皇帝,求生不得,死且不許服袞冕,也覺可憐!
gōng zǐ yīng suī bèi tuī lì, zì sī zhào gāo shì zhǔ, dà nì bù dào, tǎng fēi shè fǎ jiā zhū, jiāng lái bì zhì cuàn wèi. páng gù dà chén gōng zǐ, wú yī kě yǔ tóng móu, zhǐ yǒu xī xià èr ér, xì shì qīn shēng gǔ ròu, bù fáng mì shāng, nǎi huàn rù yǔ yǔ dào: zhào gāo gǎn shì èr shì, qǐ shàng wèi wǒ! bù guò bù zhì wèi tuǒ, zàn jiè wǒ zuò gè kuǐ lěi, xú tú fèi lì. wǒ bù xiān shā zhào gāo, zhào gāo bì qiě shā wǒ le. èr zi tīng zhe, bù jīn qì xià.
公子嬰雖被推立,自思趙高弒主,大逆不道,倘非設法加誅,將來必致篡位。旁顧大臣公子,無一可與同謀,只有膝下二兒,系是親生骨肉,不妨密商,乃喚入與語道:「趙高敢弒二世,豈尚畏我!不過布置未妥,暫借我做個傀儡,徐圖廢立。我不先殺趙高,趙高必且殺我了。」二子聽着,不禁泣下。
zhèng mì yì jiān, hū yǒu yī rén liáng qiāng qū rù dào: kě hèn chéng xiàng zhào gāo, qiǎn shǐ wǎng chǔ yíng qiú hé, jiāng yào dà shā zōng shì, zì chēng wèi wáng, yǔ chǔ jūn píng fēn guān zhōng le. zi yīng yī qiáo, nǎi shì xīn fù tài jiān hán tán, kě yǔ mì shāng, yīn dī shēng zhǔ fù dào: wǒ yuán liào tā bù huái hǎo yì, jīn shǐ wǒ zhāi jiè shù rì, rù miào gào zǔ, míng míng shì yù jiù miào zhōng shā wǒ, wǒ dāng tuō bìng bù xíng, miǎn zāo dú shǒu. hán tán dá dào: gōng zǐ dàn yán yǒu bìng, shàng fēi shàn cè. zi yīng dào: wǒ ruò bù qù gào miào, gāo bì zì xíng lái qǐng, rǔ kě yǔ wǒ èr zi, xiān fú liǎng páng, qí tā jìn jiàn, tū chū cì gāo, dà huàn biàn kě yǒng chú le. tán xīn rán lǐng mìng, yǔ zi yīng èr zi yù xiān zhǔn bèi, zhuān děng zhào gāo jìn lái, yī tóng xià shǒu.
正密議間,忽有一人踉蹌趨入道:「可恨丞相趙高,遣使往楚營求和,將要大殺宗室,自稱為王,與楚軍平分關中了。」子嬰一瞧,乃是心腹太監韓談,可與密商,因低聲囑咐道:「我原料他不懷好意,今使我齋戒數日,入廟告祖,明明是欲就廟中殺我,我當託病不行,免遭毒手。」韓談答道:「公子但言有病,尚非善策。」子嬰道:「我若不去告廟,高必自行來請,汝可與我二子,先伏兩旁,俟他進見,突出刺高,大患便可永除了。」談欣然領命,與子嬰二子預先準備,專等趙高進來,一同下手。
gāo zhèng qiǎn rén yì pèi gōng yíng, yù fēn wáng guān zhōng, piān pèi gōng bù kěn yǔn xǔ, chì hái gāo shǐ. gāo bù dé chěng jì, qiě kǒng rén xīn yì sàn, jí yù zi yīng gào miào, zhèn dìng yī shí, yīn cǐ dìng le rì qī, pài rén wǎng bào zi yīng, zi yīng bìng bù tuī cí. jiè qī zhè yī rì, gāo xiān zhì miào zhōng, dài le duō shí, jìng bù jiàn zi yīng dào lái. yī zài chāi rén cuī cù, huí chēng gōng zǐ yǒu jí, bù néng qīn lín. gāo fèn rán dào: jīn rì hé rì, shàng hǎo bù zhì me? wǒ dāng qīn wǎng sù jià. jīn rì shì rǔ sǐ qī, rǔ shàng bù zhī me? shuō bì, jí cōng cōng chí fù zhāi gōng. xià mǎ rù mén, yáo jiàn zi yīng fú àn jiǎ mèi, biàn dà shēng hū dào: gōng zǐ jīn yǐ wèi wáng, sù yí rù miào gào zǔ, nài hé bù xíng! dào yán wèi jué, liǎng páng qū chū sān rén, chí rèn zhì qián, hē shēng shì jūn luàn zéi, hái gǎn hú yán! zhào gāo bù jí dá huà, yǐ bèi hán tán shǒu qǐ dāo luò, kǎn dǎo dì shàng, zài jīng zi yīng èr zi, shuāng rèn bìng jǔ, lián xià èr dāo, dāng jí sòng mìng. yě yǒu cǐ rì. zi yīng jiàn zhào gāo yǐ zhū, jí zhào qún chén rù gōng, zhǐ shì gāo shī, lì shù zuì è. qún chén zhēng sòng zi yīng yīng míng, qiě yán gāo sǐ bù zú bì gū, yīng yí sān zú. cóng qián hé jiē wú yán? zi yīng diǎn shǒu, biàn lìng wèi duì wǎng bǔ zhào gāo jiā shǔ, bìng jí zhào chéng yán lè yī bìng ná dào, jù chù sǐ xíng, yú shì wǎng gào zǔ miào, sì dēng dà wèi, zhēng bīng qiǎn jiāng, wǎng shǒu yáo guān.
高正遣人詣沛公營,欲分王關中,偏沛公不肯允許,叱還高使。高不得逞計,且恐人心益散,急欲子嬰告廟,鎮定一時,因此定了日期,派人往報子嬰,子嬰並不推辭。屆期這一日,高先至廟中,待了多時,竟不見子嬰到來。一再差人催促,回稱公子有疾,不能親臨。高憤然道:「今日何日,尚好不至麼?我當親往速駕。」今日是汝死期,汝尚不知麼?說畢,即匆匆馳赴齋宮。下馬入門,遙見子嬰伏案假寐,便大聲呼道:「公子今已為王,速宜入廟告祖,奈何不行!」道言未絕,兩旁趨出三人,持刃至前,喝聲弒君亂賊,還敢胡言!趙高不及答話,已被韓談手起刀落,砍倒地上,再經子嬰二子,雙刃並舉,連下二刀,當即送命。也有此日。子嬰見趙高已誅,亟召群臣入宮,指示高屍,歷數罪惡。群臣爭頌子嬰英明,且言高死不足蔽辜,應夷三族。從前何皆無言?子嬰點首,便令衛隊往捕趙高家屬,並及趙成閻樂一併拿到,俱處死刑,於是往告祖廟,嗣登大位,徵兵遣將,往守嶢關。
tàn bào zhì pèi gōng yíng, jù shù dǐ xì, pèi gōng jí yù yǐn bīng jìn jī, zhāng liáng jìn yán dào: qín bīng shàng qiáng, wèi kě qīng gōng. liáng wén shǒu guān qín jiāng, xì yī tú jiā zǐ, bì rán tān lì, yuàn gōng zàn liú yíng zhōng, dàn shǐ rén jī zhe jīn bǎo, wǎng dàn qín jiāng, yī miàn jiù yáo guān sì jìn, dēng shān zhāng qí, zuò wèi yí bīng, qín jiāng nèi tān zhòng lù, wài qiè qiáng bīng, hái yǒu shèn me bù jiàng? pèi gōng yī yì shī xíng, mìng lì shí qí jī bǎo rù guān, zhāo yòu qín jiāng, qiě bō bù bīng shù qiān, qiāo qiāo shàng shān, biàn liè qí zhì. qín jiāng dēng guān dōng wàng, dàn jiàn gāo dī shàng xià, tǒng shì chǔ zhì shù zhe, bù yóu de dǎn liè xīn hán. kě qiǎo lì shēng kòu guān rù jiàn, sòng shàng duō zhēn, yǐn de qín jiāng xīn huā nù kāi, kàn yī yàng, ài yī yàng, biàn wèn pèi gōng hé gù hòu yí? lì shēng dào: pèi gōng sù yǎng dà míng, suǒ yǐ bèi wù zhì yì, tōng gào jiāng jūn, jiāng jūn shì xiǎng shì zhì jīn rì, qín cháo shàng néng zhǎng cún me? jiāng jūn ruò gū shǒu guān zhōng, yuàn wèi qín sǐ, pèi gōng yǒu jīng bīng shù shí wàn, dāng yǔ jiāng jūn xiāng jiàn. wéi wén jiāng jūn míng chá shì jī, shú zhī lì hài, suǒ yǐ xiān lǐ hòu gōng, gǎn qǐng jiāng jūn míng shì. qín jiāng bù dài tīng bì, biàn yǐ yī kǒu yīng chéng, yuàn yǔ pèi gōng lián hé, tóng gōng xián yáng. suǒ wèi lì lìng zhì hūn.
探報至沛公營,具述底細,沛公即欲引兵進擊,張良進言道:「秦兵尚強,未可輕攻。良聞守關秦將,系一屠家子,必然貪利,願公暫留營中,但使人齎着金寶,往啖秦將,一面就嶢關四近,登山張旗,作為疑兵,秦將內貪重賂,外怯強兵,還有甚麼不降?」沛公依議施行,命酈食其齎寶入關,招誘秦將,且撥部兵數千,悄悄上山,遍列旗幟。秦將登關東望,但見高低上下,統是楚幟豎着,不由的膽裂心寒。可巧酈生叩關入見,送上多珍,引得秦將心花怒開,看一樣,愛一樣,便問沛公何故厚遺?酈生道:「沛公素仰大名,所以備物致意,通告將軍,將軍試想事至今日,秦朝尚能長存麼?將軍若孤守關中,願為秦死,沛公有精兵數十萬,當與將軍相見。惟聞將軍明察事機,熟知利害,所以先禮後攻,敢請將軍明示。」秦將不待聽畢,便已一口應承,願與沛公連和,同攻咸陽。所謂利令智昏。
lì shēng dāng jí gào bié, hái bào pèi gōng. pèi gōng shén xǐ, fù yù lìng lì shēng rù guān dìng yuē, páng yǒu yī rén chū zǔ dào: bù kě! jù. bù kě! pèi gōng bǎ tóu huí gù, jiù shì qián rì xiàn jì de zhāng liáng. bù jué dòng le yí xīn, wèn wèi hé yì? wǒ yì yào yí. zhāng liáng dào: zhè bù guò qín jiāng yī rén, tān lì qīng nuò, liào tā bù xià wèi bì jǐn cóng. wǒ ruò zhòu yǔ lián hé, rù guān tóng háng, wàn yī bǐ zhòng shēng biàn, qián xí wǒ jūn, kě wēi shú shén! zuì hǎo shì chéng tā bù bèi, jí rì yǎn jī, dìng huò quán shèng. shì cóng jiǎ tú miè guó de yí jì biàn huà chū lái. pèi gōng lián shēng chēng shàn, biàn lìng bù jiāng zhōu bó, yǐn bù bīng qián yú kuì shān, rào chū yáo guān hòu miàn, jìng xí qín yíng. qín jiāng fāng yǐ wèi lì shēng qù hòu, bì lái xù yuē, ān xīn dài zhe. měng tīng dé yī shēng hǎn qǐ, jí yǒu xǔ duō dí bīng, cóng yíng hòu shā lái, qín bīng máng wú tóu xù, hái dào shì zuò mèng yì bān, fēn fēn jīng kuì, qín jiāng bù shí hé yīn, qīn zhì yíng hòu chá kàn, bù fáng yī dà jiāng chí dāo tū rù, zhí zhì miàn qián, dāo guāng shǎn chù, yǐ bǎ qín jiāng pī kāi tóu lú, nǎo jiāng bèng liú, sǐ yú fēi mìng. shí shì gāi sǐ!
酈生當即告別,還報沛公。沛公甚喜,復欲令酈生入關訂約,旁有一人出阻道:「不可!句。不可!」沛公把頭回顧,就是前日獻計的張良。不覺動了疑心,問為何意?我亦要疑。張良道:「這不過秦將一人,貪利輕諾,料他部下未必盡從。我若驟與連和,入關同行,萬一彼眾生變,潛襲我軍,可危孰甚!最好是乘他不備,即日掩擊,定獲全勝。」是從假途滅虢的遺計變化出來。沛公連聲稱善,便令部將周勃,引步兵潛逾蕢山,繞出嶢關後面,徑襲秦營。秦將方以為酈生去後,必來續約,安心待着。猛聽得一聲喊起,即有許多敵兵,從營後殺來,秦兵茫無頭緒,還道是做夢一般,紛紛驚潰,秦將不識何因,親至營後察看,不防一大將持刀突入,直至面前,刀光閃處,已把秦將劈開頭顱,腦漿迸流,死於非命。實是該死!
zhè dà jiāng jiù shì zhōu bó. bó xì pèi yì pín mín, shǎo shí xué zhī cán bó, zhuàn qián hú kǒu, yòu yīn tā shàn néng chuī xiāo, cháng wǎng sàng jiā chōng yì, liè rù lè gōng. jì ér jiàn jiè zhuàng nián, shēn zhǎng lì dà, xué xí gōng mǎ, wú bù jù jīng. pèi lìng wén tā jì yǒng, yǐn wèi zhōng juān. guān míng. jí pèi gōng qǐ bīng rù chéng, bó jí tóu xiào huī xià, zhàn bì xiān qū, suǒ xiàng yǒu gōng. pèi gōng wèi dàng jùn zhǎng, bài bó wèi hǔ bì lìng, jí suí jūn xī xiàng, yóu duō zhàn jī. zhì shì fù shā sǐ qín jiāng, tà píng qín yíng, guān shàng shǒu zú, yì jiē dùn qù. pèi gōng yòu yǐn jūn rù guān, jiē yīng zhōu bó, zhuī shā qín bīng. dào le lán tián xiàn nán jìng, yù yǒu shù jiāng lán jié, biàn tòng jī yī zhèn. shù jiāng dà bài, táo huí xián yáng. sì shì yán tú wú zǔ, zhí dǐ bà shàng.
這大將就是周勃。勃系沛邑貧民,少時學織蠶箔,賺錢糊口,又因他善能吹簫,常往喪家充役,列入樂工。既而漸屆壯年,身長力大,學習弓馬,無不具精。沛令聞他技勇,引為中涓。官名。及沛公起兵入城,勃即投效麾下,戰必先驅,所向有功。沛公為碭郡長,拜勃為虎賁令,及隨軍西向,尤多戰績。至是復殺死秦將,踏平秦營,關上守卒,亦皆遁去。沛公又引軍入關,接應周勃,追殺秦兵。到了藍田縣南境,遇有戍將攔截,便痛擊一陣。戍將大敗,逃回咸陽。嗣是沿途無阻,直抵霸上。
shì nián shì wèi xià zhèng shí yuè jiān, qín wáng zǐ yīng yán qín jiù lì, fāng zài gǎi yuán, jiāo xiāng qìng hè, shì nián wèi hàn yuán nián, gù tè tí míng. bù yì bài jiāng kuì bīng, lù xù táo huí, bào chēng pèi gōng jūn yǐ bī dū xià. zi yīng wén bào, huáng jí shī cuò, máng jí dà chén jì yì. hǎo duō shí lái le sān wǔ rén, tǒng jiē shù shǒu wú cè, mò gǎn fā yán. zi yīng yuè jiā jiāo zhuó, é yǒu jūn shū dì rù, qǔ guò yī yuè, nǎi shì pèi gōng zhāo xiáng shū. zi yīng xiǎng le yī huì, jì bù néng zhàn, yòu bù néng shǒu, zhǐ hǎo yī shū chū jiàng. nǎi jià zhe sù chē, chéng zhe bái mǎ, yòng dài tào jǐng, pěng zhe chuán guó yù xǐ, liú lèi chū chéng, zhì zhǐ dào páng, shǒu hòu pèi gōng. pèi gōng lǐng zhe quán jūn, zhěng duì chí rù, gē chán bìng yào, tú yù wú jīng. jì zhì zi yīng miàn qián, zi yīng bù dé bù qū xī jiù guì, fǔ shǒu qǐng jiàng. shǐ huáng zǐ sūn, chū chǒu zhì cǐ, dāng shì shǐ huáng zài rì bǎi sī bú dào. pèi gōng jiē le yù xǐ, mìng tā qǐ shēn, xié rù xián yáng, zhòng jiāng zhōng huò qǐng shā zi yīng, miǎn zī hòu huàn, pèi gōng dào: huái wáng qiǎn wǒ rù qín, zhèng yīn wǒ kuān róng dà dù, bù wèi yǐ shèn, kuàng rén yǐ tóu xiáng, hái yào shā tā, yě shì bù xiáng, jūn děng xìng wù duō yán! shuō zhe, suì zhào guò shǔ lì jiào tā kān guǎn zi yīng, zì lǜ jiāng zuǒ rù diàn qù le. zǒng jì zi yīng wèi wáng, zhǐ yǒu sì shí liù rì, biàn bǎ qín shì jiāng shān, shuāng shǒu fèng xiàn. zhè bìng fēi zi yīng wù guó, shí yóu shǐ huáng èr shì, zào niè tài shēn, suǒ yǐ yǒu cǐ cǎn xiàng ne. píng duàn de què. huà xiū xù fán.
是年適為夏正十月間,秦王子嬰沿秦舊例,方在改元,交相慶賀,是年為漢元年,故特提明。不意敗將潰兵,陸續逃回,報稱沛公軍已逼都下。子嬰聞報,惶急失措,忙集大臣計議。好多時來了三五人,統皆束手無策,莫敢發言。子嬰越加焦灼,俄有軍書遞入,取過一閱,乃是沛公招降書。子嬰想了一會,既不能戰,又不能守,只好依書出降。乃駕着素車,乘着白馬,用帶套頸,捧着傳國玉璽,流淚出城,至軹道旁,守候沛公。沛公領着全軍,整隊馳入,戈鋋並耀,徒御無驚。既至子嬰面前,子嬰不得不屈膝就跪,俯首請降。始皇子孫,出醜至此,當是始皇在日百思不到。沛公接了玉璽,命他起身,偕入咸陽,眾將中或請殺子嬰,免滋後患,沛公道:「懷王遣我入秦,正因我寬容大度,不為已甚,況人已投降,還要殺他,也是不詳,君等幸勿多言!」說着,遂召過屬吏叫他看管子嬰,自率將佐入殿去了。總計子嬰為王,只有四十六日,便把秦室江山,雙手奉獻。這並非子嬰誤國,實由始皇二世,造孽太深,所以有此慘象呢。評斷的確。話休敘煩。
qiě shuō pèi gōng jì rù diàn zhōng, yǔ zhòng xiū xī, jiāng shì děng chéng xì qǔ cái, gè qù dǎ kāi fǔ kù, xié chū jīn yín bǎo bèi, dà jiā fēn yòng. dú xiāo hé zì wǎng chéng xiàng fǔ, tè mì qín cháo tú jí yī bìng shōu cáng, hǎo dài rì hòu jiǎn chá, dé zhī hǎi nèi qíng xíng, fán guān sāi xiǎn yào, hù kǒu duō guǎ děng shì, dōu kě àn tú xún suǒ, yī mù liǎo rán. zhè jiù shì xiāo hé tè bié jīng xì, yǔ tā rén bù tóng. bù kuì wèi zuǒ hàn yuán xūn. pèi gōng yě chèn zhe xián xiá, rù gōng tàn shì, dàn jiàn diāo lóu huà dòng, qū xiè huí láng, yī bù bù de yǐn rén rù shèng, yī céng céng de huàn yàng shēng xīn, dào le nèi wài biàn diàn, duān dì shì guī mó hóng lì, gòu zhú jīng gōng, suǒ yǒu huā huā sè sè de wéi zhàng, qí qí guài guài de zhēn wán, luó liè sì wéi, mù bù shèng dǔ. zuì kě lián de shì yī bān měi rén ér, jiāo qiè qiè de qián lái yíng jiē, yǒu de shì é méi bàn cù, yǒu de shì qiú lǐng dī chuí, yǒu de shì fěn liǎn shēng hóng, yǒu de shì yún huán duǒ cuì, yǒu de shì dài yǔ hǎi táng, yíng yíng yù lèi, yǒu de shì yíng fēng yáng liǔ, niǎo niǎo shēng zī, pèi gōng zuǒ gù yòu pàn, bù jīn rě dòng nà hào sè xīn cháng, yī miàn chuán yù miǎn lǐ, yī miàn bù rù zhèng qǐn, jiāng shēn zuò dìng, hǎo duō shí bù jiàn chū lái.
且說沛公既入殿中,與眾休息,將士等乘隙取財,各去打開府庫,攜出金銀寶貝,大家分用。獨蕭何自往丞相府,特覓秦朝圖籍一併收藏,好待日後檢查,得知海內情形,凡關塞險要,戶口多寡等事,都可按圖尋索,一目了然。這就是蕭何特別精細,與他人不同。不愧為佐漢元勛。沛公也趁着閒暇,入宮探視,但見雕樓畫棟,曲榭迴廊,一步步的引人入勝,一層層的換樣生新,到了內外便殿,端的是規模宏麗,構築精工,所有花花色色的帷帳,奇奇怪怪的珍玩,羅列四圍,目不勝睹。最可憐的是一班美人兒,嬌怯怯的前來迎接,有的是蛾眉半蹙,有的是蝤領低垂,有的是粉臉生紅,有的是雲鬟嚲翠,有的是帶雨海棠,盈盈欲淚,有的是迎風楊柳,裊裊生姿,沛公左顧右盼,不禁惹動那好色心腸,一面傳諭免禮,一面步入正寢,將身坐定,好多時不見出來。
tū yǒu yī jiāng qū rù dào: pèi gōng yù yǒu tiān xià ne? hái shì zuò gè fù jiā wēng, biàn suàn mǎn zhì ne? pèi gōng kàn shì fán kuài, mò rán bù dá, dàn dāi dāi de zuò zhe. chī le. kuài yòu dào: pèi gōng yī rù qín gōng, nán dào jiù shòu mí bù chéng! shì kàn qín gōng yǒu cǐ shē lì, suǒ yǐ zhì wáng, pèi gōng hé xū cǐ wù, qǐng sù hái jūn bà shàng, wú liú gōng zhōng! pèi gōng réng rán bù dòng, xú xú dá dào: wǒ zì jué kùn juàn, jīn xī biàn zài cǐ yī xiǔ bà! kàn zhòng yī bān měi rén le. kuài bù jué dòng nǎo, yòu kǒng chū yán táng tū, fǎn zhì chù nù, biàn zhuǎn shēn qū chū, qù xún nà zhì shì zhāng liáng. kě qiǎo zhāng liáng jìn lái, jí yǔ yǔ pèi gōng qíng xíng, měi tā jìn jiàn. liáng diǎn tóu jìng rù, yǔ pèi gōng shuō dào: qín wèi wú dào, gù gōng dé zhì cǐ, gōng wèi tiān xià chú cán qù bào, shǒu yí fǎn qín bì zhèng, lì yǔ gēng xīn. jīn shǐ rù qín dū, biàn xiǎng jū cǐ wèi lè, kǒng zuó rì qín wáng, míng rì gōng wáng, hé kǔ wèi le yī shí ān yì, zì bài chuí chéng? gǔ rén yǒu yán: liáng yào kǔ kǒu lì yú bìng, zhōng yán nì ěr lì yú xíng, yuàn gōng tīng fán kuài yán, wù zì qǔ huò.
突有一將趨入道:「沛公欲有天下呢?還是做個富家翁,便算滿志呢?」沛公看是樊噲,默然不答,但呆呆的坐着。痴了。噲又道:「沛公一入秦宮,難道就受迷不成!試看秦宮有此奢麗,所以致亡,沛公何需此物,請速還軍霸上,毋留宮中!」沛公仍然不動,徐徐答道:「我自覺睏倦,今夕便在此一宿罷!」看中一班美人了。噲不覺動惱,又恐出言唐突,反致觸怒,便轉身趨出,去尋那智士張良。可巧張良進來,即與語沛公情形,浼他進諫。良點頭徑入,與沛公說道:「秦為無道,故公得至此,公為天下除殘去暴,首宜反秦敝政,力與更新。今始入秦都,便想居此為樂,恐昨日秦亡,明日公亡,何苦為了一時安佚,自敗垂成?古人有言:良藥苦口利於病,忠言逆耳利於行,願公聽樊噲言,勿自取禍。」
pèi gōng tīng le liáng yán, dào yě fān rán zì wù, qǐ shēn qū chū, xìng yǒu cǐ ěr. fēng fǔ kù, bì gōng shì, jìng huí bà shàng. zhào jí fù lǎo háo jié, kǎi rán yǔ yǔ dào: fù lǎo kǔ qín kē fǎ, bù wèi bù jiǔ, fěi bàng shòu zú zhū, ǒu yǔ biàn qì shì, shǐ zhū fù lǎo tòng kǔ zhì jīn, rú hé dé wèi mín shàng? jīn wǒ fèng huái wáng mìng lìng, fá bào jiù mín, huái wáng céng yǒu yuē yǔ, xiān rù qín guān, biàn kě chēng wáng, jīn wǒ yǐ rù guān zhōng, dāng wèi qín wáng. cóng cǐ yǔ zhū fù lǎo děng yuē fǎ sān zhāng: shā rén chù sǐ, shāng rén jí dào dǐ zuì, wài rú wáng qín kē fǎ, yī lǜ chú qù, fán guān lì rén mín, tǒng kě ān zhěn, bù bì jīng huáng, wǒ suǒ yǐ hái jūn bà shàng, bù guò dài bié jūn dào lái, gòng dìng yuē shù, yú wú tā yì. fù lǎo háo jié, dāng rán xīn xǐ, bài xiè ér qù. pèi gōng jí chuán lìng dà xiǎo sān jūn, bù dé sāo rǎo jū mín, wéi lìng lì zhǎn. yòu shǐ rén huì tóng qín lì, ān fǔ jùn xiàn, qín mín huān xīn gǔ wǔ, wéi kǒng pèi gōng bù wèi qín wáng, pèi gōng yīn zài bà shàng zhù zā, tīng hòu xiàng yǔ xiāo xī.
沛公聽了良言,倒也翻然自悟,起身趨出,幸有此爾。封府庫,閉宮室,竟回霸上。召集父老豪傑,慨然與語道:「父老苦秦苛法,不為不久,誹謗受族誅,偶語便棄市,使諸父老痛苦至今,如何得為民上?今我奉懷王命令,伐暴救民,懷王曾有約語,先入秦關,便可稱王,今我已入關中,當為秦王。從此與諸父老等約法三章:殺人處死,傷人及盜抵罪,外如亡秦苛法,一律除去,凡官吏人民,統可安枕,不必驚惶,我所以還軍霸上,不過待別軍到來,共定約束,余無他意。」父老豪傑,當然心喜,拜謝而去。沛公即傳令大小三軍,不得騷擾居民,違令立斬。又使人會同秦吏,安撫郡縣,秦民歡欣鼓舞,惟恐沛公不為秦王,沛公因在霸上駐紮,聽候項羽消息。
xiàng yǔ zì shōu fú zhāng hán, yóu dōng rù xī, xíng zhì xīn ān, mò wén qín bīng yǒu móu biàn xiāo xī, yòu rě dòng xiàng yǔ yī piàn shā jī. yuán lái qín cháo shèng shí, gè chù lì zú, zhēng diào rù dōu, wǎng wǎng wèi qín bīng suǒ nüè dài, cǐ cì lián tóng xiàng yǔ, zhàn shèng gōng qǔ, zuò le shàng shǒu, nà qín bīng fǎn wèi jiàng lǔ, zì rán shòu zhe bào fù, bèi tā líng rǔ. qín bīng suì sī xiāng gào yǔ dào: zhāng jiāng jūn wú duān tóu chǔ, jiào wǒ děng yī tóng guī jiàng, wǒ děng bèi tā hōng piàn, zì rù luó wǎng, chōng zuò gè guó nú lì. rú chǔ jūn dé chéng shèng rù guān, wǒ děng shàng dé yī jiàn gǔ ròu, sǐ yě gān xīn fǒu zé, gè guó lì zú, bǎ wǒ děng lǔ lüè dōng guī, qín bì shā wǒ fù mǔ qī zǐ, nài hé nài hé! zhè zhǒng yì lùn, jiàn jiàn de chuán dào gè guó jūn zhōng, gè guó jūn jiāng, biàn qù gào zhī xiàng yǔ. xiàng yǔ dào: wǒ zì yǒu jì! shuō zhe, jí zhào yīng bù pú jiāng jūn rù zhàng, yǔ tā miàn yǔ dào: qín bīng suī rán tóu xiáng, wén tā sī xià móu yì, xīn shén bù fú, ruò wǒ jūn dào le qín guān, jiàng bīng bù kěn tīng wǒ hào lìng, cù rán shēng biàn, zuò wèi nèi yīng, wǒ jūn shàng néng shēng hái me? kàn lái zhǐ yǒu xiān xíng xià shǒu, yín yè wéi jī, bǎ tā yī bìng shā sǐ, zhǐ liú zhāng hán sī mǎ xīn dǒng yì sān rén, tóng tā rù qín, fāng kě wú yú. yī yǔ shā sǐ èr shí wàn rén, yǔ xīn hé dú!
項羽自收服章邯,由東入西,行至新安,驀聞秦兵有謀變消息,又惹動項羽一片殺機。原來秦朝盛時,各處吏卒,徵調入都,往往為秦兵所虐待,此次聯同項羽,戰勝攻取,做了上手,那秦兵反為降虜,自然受着報復,被他凌辱。秦兵遂私相告語道:「章將軍無端投楚,教我等一同歸降,我等被他哄騙,自入羅網,充做各國奴隸。如楚軍得乘勝入關,我等尚得一見骨肉,死也甘心;否則,各國吏卒,把我等擄掠東歸,秦必殺我父母妻子,奈何奈何!」這種議論,漸漸的傳到各國軍中,各國軍將,便去告知項羽。項羽道:「我自有計!」說着,即召英布蒲將軍入帳,與他面語道:「秦兵雖然投降,聞他私下謀議,心甚不服,若我軍到了秦關,降兵不肯聽我號令,猝然生變,作為內應,我軍尚能生還麼?看來只有先行下手,夤夜圍擊,把他一併殺死,只留章邯司馬欣董翳三人,同他入秦,方可無虞。」一語殺死二十萬人,羽心何毒!
yīng bù pú jiāng jūn, shòu le miàn mìng, jiù qù yù bèi tuǒ dāng, dài dào yè bàn, chèn zhe yuè sè wú guāng, yǐn bīng chū yíng, wǎng xí jiàng bīng. jiàng bīng zài xīn ān chéng nán, kào shān lì zhài, shěn shěn yè shuì. yīng bù zhǐ huī bù zhòng, bǎ tā sān miàn wéi zhù, dān liú hòu miàn shān lù, gù yì zòng tā táo zǒu. yòu fēn bīng yǔ pú jiāng jūn, lìng tā shàng shān fú zhe, dài yǒu qín bīng rù shān, biàn yòng shǐ shí pāo fā, bù shǐ yí liú. pú jiāng jūn fēn tóu zì qù, yīng bù yǔ bīng shì xiū xī piàn shí, dà yuē pú jiāng jūn yǐ kě shàng shān, nǎi qū dòng bīng shì, pò yíng zhí rù. jiàng bīng fāng cái jīng qǐ, shuì yǎn mó hu, bù zhī wài bīng cóng hé chù shā dào, jiù shì sī mǎ xīn yì wèi zhī mì jì, huāng máng chū lái, dōu tóu yù zhe yīng bù, yīng bù dào: jūn wèi quán yíng tǒng lǐng, nài hé yíng zhōng móu biàn, shàng ān rán shuì zháo lī! kuī dé wǒ jūn yǐ zhēn pò nì móu, qián lái jiǎo shā, jūn kě sù wǎng xiàng shàng jiāng yíng, zì qù shēng biàn, miǎn de lián zuò ne. sī mǎ xīn zhōng le bù jì, jí mì dé yī mǎ, jiāng shēn yuè shàng, jiā biān jìng qù. yīng bù fàng chū sī mǎ xīn, biàn jiāng yíng mén dǔ zhù, qín bīng táo chū yī gè, shā sǐ yī gè, táo chū liǎng gè, shā sǐ yī shuāng. kě lián qín bīng qián wú qù lù, zhǐ de xiàng hòu táo shēng, hòu miàn dōu shì shān gǔ, qī gāo bā dī, jiù shì rì jiān xíng zǒu, yě fáng shī zú, kuàng qiě tiān sè yòu àn, xīn nèi yòu jí, máng bù zé lù, duō bàn duò rù gǔ zhōng. hū jiàn shān shàng huǒ jù qí míng, hái dào shì yù zhe jiù xīng, shuí zhī què shì cuī mìng shǐ, huò fàng jiàn, huò zhì shí, yī bān táo bīng, bù shòu jiàn shāng, jiù zāo shí yā. dào le jī shēng yuǎn qǐ, shǔ sè wēi míng, èr shí wàn rén, yǐ jīng sǐ wán, jiǎn zhí shì yī gè bù liú le! cǎn hū bù cǎn!
英布蒲將軍,受了面命,就去預備妥當,待到夜半,趁着月色無光,引兵出營,往襲降兵。降兵在新安城南,靠山立寨,沈沈夜睡。英布指麾部眾,把他三面圍住,單留後面山路,故意縱他逃走。又分兵與蒲將軍,令他上山伏着,待有秦兵入山,便用矢石拋發,不使遺留。蒲將軍分頭自去,英布與兵士休息片時,大約蒲將軍已可上山,乃驅動兵士,破營直入。降兵方才驚起,睡眼模糊,不知外兵從何處殺到,就是司馬欣亦未知秘計,慌忙出來,兜頭遇着英布,英布道:「君為全營統領,奈何營中謀變,尚安然睡着哩!虧得我軍已偵破逆謀,前來剿殺,君可速往項上將營,自去聲辯,免得連坐呢。」司馬欣中了布計,急覓得一馬,將身躍上,加鞭徑去。英布放出司馬欣,便將營門堵住,秦兵逃出一個,殺死一個,逃出兩個,殺死一雙。可憐秦兵前無去路,只得向後逃生,後面都是山谷,七高八低,就是日間行走,也防失足,況且天色又暗,心內又急,忙不擇路,多半墮入谷中。忽見山上火炬齊明,還道是遇着救星,誰知卻是催命使,或放箭,或擲石,一班逃兵,不受箭傷,就遭石壓。到了雞聲遠起,曙色微明,二十萬人,已經死完,簡直是一個不留了!慘乎不慘!
yīng bù pú jiāng jūn, kēng jǐn jiàng bīng, fǎn bào xiàng yǔ. xiàng yǔ zǎo yǐ jiē jiàn sī mǎ xīn, hǎo yán wèi yù, liú zhì běn yíng, zì jǐ zuò dài xiāo xī. jí liǎng jiāng fù mìng, cái dé fàng xīn jìn bīng, bá yíng xī zhǐ. tú zhōng yǐ wú qín lěi, rú rù wú rén zhī jìng, yī kǒu qì pǎo zhì hán gǔ guān, guān mén què shì jǐn bì, shàng miàn liè zhe shǒu zú, yě shì chǔ jūn, zhǐ suí fēng dàng yàng de qí zhì, dāng zhōng dōu yǒu liú zì xiě zhe. yǔ zài tú zhōng, yǐ wēi wén pèi gōng rù guān yīn xìn, zhì cǐ jiàn yǒu liú zì qí zhì, yuè jué xīn zhōng zháo máng, biàn yǎng hū shǒu zú dào: rǔ děng tì hé rén shǒu guān? shǒu zú dá dào: fèng pèi gōng lìng, zài cǐ shǒu zhe. yǔ fù dào: pèi gōng yǐ rù xián yáng fǒu? shǒu zú yòu dá dào: pèi gōng zǎo pò xián yáng, xiàn zài bà shàng zhù zā. yǔ jí shuō dào: wǒ lǜ dà jūn qián lái, rǔ děng kuài kuài kāi guān, shǐ wǒ rù jiàn pèi gōng. shǒu zú dào: pèi gōng yǒu mìng, wú lùn hé jūn, bù zhǔn fàng rù! yǔ dà nù dào: liú jì wú lǐ, jìng gǎn jù wǒ me? biàn lìng yīng bù děng nǔ lì gōng guān, zì zài hòu miàn jiān dū, tuì hòu lì zhǎn. yīng bù děng huī bīng měng gōng, yán guān jià qǐ yún tī, mào xiǎn shàng dēng. shǒu bīng bù guò shù qiān, gù zuǒ shī yòu, gù yòu shī zuǒ, rú hé jìn è dé zhù. bú dào yī rì, biàn bèi yīng bù děng yuè dēng guān shàng, shā sàn shǒu bīng, suí jí kāi guān yíng rù xiàng yǔ, jìn zhì xì dì.
英布蒲將軍,坑盡降兵,返報項羽。項羽早已接見司馬欣,好言慰諭,留置本營,自己坐待消息。及兩將復命,才得放心進兵,拔營西指。途中已無秦壘,如入無人之境,一口氣跑至函谷關,關門卻是緊閉,上面列着守卒,也是楚軍,只隨風蕩漾的旗幟,當中都有劉字寫着。羽在途中,已微聞沛公入關音信,至此見有劉字旗幟,越覺心中着忙,便仰呼守卒道:「汝等替何人守關?」守卒答道:「奉沛公令,在此守着。」羽復道:「沛公已入咸陽否?」守卒又答道:「沛公早破咸陽,現在霸上駐紮。」羽急說道:「我率大軍前來,汝等快快開關,使我入見沛公。」守卒道:「沛公有命,無論何軍,不准放入!」羽大怒道:「劉季無禮,竟敢拒我麼?」便令英布等努力攻關,自在後面監督,退後立斬。英布等揮兵猛攻,沿關駕起雲梯,冒險上登。守兵不過數千,顧左失右,顧右失左,如何禁遏得住。不到一日,便被英布等躍登關上,殺散守兵,隨即開關迎入項羽,進至戲地。
shí yǐ tiān mù, jiù zài xì dì xī shǒu, zā xià yíng pán. zhè dì fāng jiào zuò hóng mén, yǔ zài yíng zhōng shè yàn, dà xiǎng shì zú, qiě yǔ jiāng zuǒ shāng yì, duì fù pèi gōng. yǒu zhǔ zhāng jué liè de, yǒu zhǔ zhāng cóng huǎn de, yǔ yì bù néng zì jué, hū lái le yī gè shǐ rén, shuō shì pèi gōng zuǒ sī mǎ cáo wú shāng, yǒu jī mì shì chuán bào. yǔ jí zhào tā rù zhàng, nà rén shàng qián guì bǐng, wèi yóu cáo wú shāng chà lái. yǔ wèn wèi hé shì? nà rén dào: pèi gōng yù wáng guān zhōng, yòng qín zi yīng wèi xiāng, qín gōng fǔ zhōng yī qiè zhēn bǎo, dōu xiǎng jù wèi jǐ yǒu le. yǔ bù jīn yuè qǐ, pāi àn dà mà dào: kě hèn liú bāng, mù wú tā rén, wǒ míng rì dìng yào miè tā! fàn zēng zài páng jìn yán dào: pèi gōng jū shān dōng shí, tān cái hào sè, jīn rù qín guān, wén tā bù qǔ cái wù, bù jìn fù nǚ, xiān hòu ruò chū liǎng rén, zhè dìng shì jù yǒu dà zhì, bù kě xiǎo qù! qiě zēng yǐ lìng wàng qì rén shì, yáo guān bǐ yíng, jù yán yíng shàng yǒu lóng hǔ xíng, dié chéng wǔ cǎi, jiù shì tiān zǐ qì. ruò cǐ shí bù chú, hái dāng liǎo de! qǐng jiāng jūn hào lìng jiāng shì, jí jī wù shī! zēng jì zhī yǒu tiān zǐ qì, yīng gāi shě cǐ jiù bǐ, cái suàn zhì shì, nài hé shàng yù nì tiān xíng shì ne? yǔ hàn rán dào: wǒ pò yī liú bāng, rú cuī kū xiǔ, yǒu hé nán chù! jīn rì dà zhòng yǐn yàn, shí yòu hūn yè, qiě ràng tā huó zhe yī xiāo, míng chén jìn jī biàn liǎo. shuō bà, qiǎn huí lái shǐ, zhǔ tā hái bào cáo wú shāng, míng rì jìn bīng, qǐng zuò nèi yīng, lái shǐ yīng shēng zì qù.
時已天暮,就在戲地西首,紮下營盤。這地方叫作鴻門,羽在營中設宴,大饗士卒,且與將佐商議,對付沛公。有主張決裂的,有主張從緩的,羽亦不能自決,忽來了一個使人,說是沛公左司馬曹無傷,有機密事傳報。羽即召他入帳,那人上前跪稟,謂由曹無傷差來。羽問為何事?那人道:「沛公欲王關中,用秦子嬰為相,秦宮府中一切珍寶,都想據為己有了。」羽不禁躍起,拍案大罵道:「可恨劉邦,目無他人,我明日定要滅他!」范增在旁進言道:「沛公居山東時,貪財好色,今入秦關,聞他不取財物,不近婦女,先後若出兩人,這定是具有大志,不可小覷!且增已令望氣人士,遙觀彼營,據言營上有龍虎形,迭成五采,就是天子氣。若此時不除,還當了得!請將軍號令將士,急擊勿失!」增既知有天子氣,應該舍此就彼,才算智士,奈何尚欲逆天行事呢?羽悍然道:「我破一劉邦,如摧枯朽,有何難處!今日大眾飲宴,時又昏夜,且讓他活着一宵,明晨進擊便了。」說罷,遣回來使,囑他還報曹無傷,明日進兵,請作內應,來使應聲自去。
kàn guān tīng shuō! xiàng yǔ yǒu zhòng sì shí wàn, hào chēng bǎi wàn, qì yàn wú bǐ. pèi gōng zhǐ yǒu bīng shí wàn rén, bǐ nà xiàng yǔ bù xià, sì chéng zhōng jǐn dé yī chéng. bìng qiě hóng mén bà shàng, xiāng jù zhǐ sì shí lǐ, yòu méi yǒu shèn me xiǎn zǔ, yǔ bīng yī fā jí zhì, rú hé zhē lán? yǎn jiàn dé yī qiáng yī ruò, yī zhòng yī guǎ, pèi gōng shēng sǐ guān tóu, jiù zài dàn xī jiān le. nǎ zhī rén yǒu qiān suàn, tiān jiào yī suàn, tiān yì yǐ shǔ pèi gōng, dāng rán yǒu jiù xīng chū xiàn, huà xiǎn wèi yí. xiǎo zi yǒu shī yǒng dào:
看官聽說!項羽有眾四十萬,號稱百萬,氣焰無比。沛公只有兵十萬人,比那項羽部下,四成中僅得一成。並且鴻門霸上,相距止四十里,又沒有甚麼險阻,羽兵一發即至,如何遮攔?眼見得一強一弱,一眾一寡,沛公生死關頭,就在旦夕間了。那知人有千算,天教一算,天意已屬沛公,當然有救星出現,化險為夷。小子有詩詠道:
dào dǐ tiān xīn shì hǎo shēng, yún lóng dú hù pèi gōng yíng,
到底天心是好生,雲龍獨護沛公營,
rèn tā yà fù duō móu suàn, zěn jí cāng qióng shì tīng míng?
任他亞父多謀算,怎及蒼穹視聽明?
yù zhī hé rén wǎng jiù pèi gōng, xià wén zì dāng shuō míng.
欲知何人往救沛公,下文自當說明。
zi yīng bù dòng shēng sè, néng zhū zhào gāo, wèi shǐ fēi yīng míng zhǔ jiǎ shǐ qín shàng kě wèi, zi yīng dé zài wèi shù nián, xìng lì chú hài, jiù shuāi qǐ bì, zé qín yì bù zhì jù wáng. rán rú shǐ huáng zhī bào nüè, èr shì zhī yú wán, qǐ shàng dé chuán zhū jiǔ yuǎn? zi yīng bù xìng, wèi shǐ huáng zhī sūn, xián ér shī wèi, qiě wèi xiàng yǔ suǒ shā, zǔ zōng bù shàn, yí huò zi sūn, bào yīng qí guǒ bù shuǎng yú! xiàng yǔ yǐ bào yì bào, kēng sǐ qín jiàng zú èr shí wàn rén, wú dào ruò cǐ, níng néng jiǔ cún? pèi gōng suī ruò, dú néng chú bào jiù mín, yuē fǎ sān zhāng, qiě cái wù wú suǒ qǔ, fù nǚ wú suǒ xìng, yī biàn zhì dào, tiān mìng yōu guī, xiàng yǔ qǐ néng jiā hài hū? fàn zēng yú xiàng yǔ zhī bào, bìng bù jìn jiàn, qiě jī xiàng yǔ zhī nù, yù hài pèi gōng. rén wèi qí zhì, wú wèi qí yú, rú zēng zhě hé zú dào yān!
子嬰不動聲色,能誅趙高,未始非英明主;假使秦尚可為,子嬰得在位數年,興利除害,救衰起弊,則秦亦不至遽亡。然如始皇之暴虐,二世之愚頑,豈尚得傳諸久遠?子嬰不幸,為始皇之孫,賢而失位,且為項羽所殺,祖宗不善,貽禍子孫,報應其果不爽歟!項羽以暴易暴,坑死秦降卒二十萬人,無道若此,寧能久存?沛公雖弱,獨能除暴救民,約法三章,且財物無所取,婦女無所幸,一變至道,天命攸歸,項羽豈能加害乎?范增於項羽之暴,並不進諫,且激項羽之怒,欲害沛公。人謂其智,吾謂其愚,如增者何足道焉!