strong zhù dìng táo xiàng liáng bài sǐ tún ān yáng sòng yì sàng shēng strong
駐定陶項梁敗死 屯安陽宋義喪生
què shuō lǐ sī shòu le xíng xùn, bàng lüè zhì qiān yú xià, jìng zhì hūn yūn bù xǐng. zhào gāo lìng zuǒ yòu qǔ guò lěng shuǐ, pēn shàng sī miàn, sī cái sū xǐng zhuǎn lái. zài jīng gāo hè lìng gōng shí, sī kǒng zhòng zāo bàng lüè, bù dé yǐ dāng táng wū fú, suí jí qiān hái yù zhōng. sī qiě rěn tòng zuò shū, zì xù qián gōng, shàng wàng èr shì cóng qīng fā luò, tè měi yù lì chéng jiāng jìn qù, piān yòu wèi zhào gāo suǒ wén, hū lì rù zé dào: qiú fàn zěn de shàng shū? rǔ mò fēi shòu tā huì tuō me? shuō dé yù lì hún pò fēi yáng, huāng máng zì chēng bù gǎn, kòu xiè ér chū. sī shū dāng rán huǐ qù, bù dé shàng wén. zhào gāo fù shǐ xīn fù rén wěi wèi yù shǐ, jí shì zhōng yè zhě děng guān, sī wǎng àn yàn, zhì zài zhì sān, sī yī hū yuān, biàn jí chī zhàng jiāo xià, bù lìng fān gòng, sì jīng èr shì pài rén fù shěn, sī yǐ wèi tú shòu chī zhàng, wú cóng míng yuān, bù rú pàn le yī sǐ, wū gōng liǎo shì. fù shěn yuán hái bào èr shì, èr shì xǐ shuō dào: ruò fēi zhào jūn, jǐ wèi lǐ sī suǒ mài! yú shì sī suì yàn chéng sǐ zuì. jí sān chuān chá bàn yuán hái dōu, xiān xiàng zhào gāo chù chén míng, shuō shì lǐ yóu zhèn wáng, sǐ wú duì zhèng, zhèng hǎo niē zào fǎn cí, gòu chéng dà yù. zhào gāo xǐ shén, suì lìng tā niē cí zòu bào.
卻說李斯受了刑訊,搒掠至千餘下,竟至昏暈不醒。趙高令左右取過冷水,噴上斯面,斯才甦醒轉來。再經高喝令供實,斯恐重遭搒掠,不得已當堂誣服,隨即牽還獄中。斯且忍痛作書,自敘前功,尚望二世從輕發落,特浼獄吏呈將進去,偏又為趙高所聞,呼吏入責道:「囚犯怎得上書?汝莫非受他賄托麼?」說得獄吏魂魄飛揚,慌忙自稱不敢,叩謝而出。斯書當然毀去,不得上聞。趙高復使心腹人偽為御史,及侍中謁者等官,私往按驗,至再至三,斯一呼冤,便即笞杖交下,不令翻供,嗣經二世派人覆審,斯以為徒受笞杖,無從明冤,不如拚了一死,誣供了事。覆審員還報二世,二世喜說道:「若非趙君,幾為李斯所賣!」於是斯遂讞成死罪。及三川查辦員還都,先向趙高處陳明,說是李由陣亡,死無對證,正好捏造反詞,構成大獄。趙高喜甚,遂令他捏詞奏報。
èr shì yì nù, jìng lìng sī bèi shòu wǔ xíng, bìng zhū sān zú. yīng yǒu cǐ bào.
二世益怒,竟令斯備受五刑,並誅三族。應有此報。
kě lián lǐ sī jiā nèi, suǒ yǒu zǐ dì zú dǎng, yī gǔ nǎo ér ná dào fǎ tíng, yǔ lǐ sī yī tóng kǔn fù, tuī chū shì cáo. sī gù cì zǐ wū yàn dào: wǒ yù yǔ rǔ zài qiān huáng quǎn, chū shàng cài dōng mén, gǎn bǔ jiǎo tù, yǐ bù néng zài dé le! shuō zhe, dà kū bù zhǐ, cì zǐ yì kū, jiā shǔ wú yī bù kū. é ér jiān xíng guān zhì, xiān mìng jiāng lǐ sī cì zì, cì gē bí, cì jié zuǒ yòu zhǐ, yòu cì xiāo shǒu, yòu cì zhǎn wèi ròu ní. wǔ xíng yòng bì, sī hún zǎo rù ā bí dì yù. yú wài zǐ dì zú dǎng děng, yī bìng zhū sǐ, zhēn luò de yīn fēng cǎn cǎn, yuān pò shěn shěn. zǒng jì lǐ sī yī mén, chú zhǎng zi yóu wèi sān chuān shǒu wài, zhū nán duō shàng qín gōng zhǔ, zhū nǚ duō jià qín gōng zǐ, xiǎn guì wú bǐ. lǐ sī yě cháng tàn wù jí bì shuāi, zhōng yīn tān liàn lù wèi, dào xíng nì shī, hài de zhè bān jié guǒ, kě jiàn guì fù èr zì, zuì zú wù rén, yuàn hòu shì kàn zuò bǎng yàng, qiē wù tān xīn bù zú ne! mù gǔ chén zhōng, wú cǐ yì xiǎng.
可憐李斯家內,所有子弟族黨,一古腦兒拿到法庭,與李斯一同捆縛,推出市曹。斯顧次子嗚咽道:「我欲與汝再牽黃犬,出上蔡東門,趕捕狡兔,已不能再得了!」說着,大哭不止,次子亦哭,家屬無一不哭。俄而監刑官至,先命將李斯刺字,次割鼻,次截左右趾,又次梟首,又次斬為肉泥。五刑用畢,斯魂早入阿鼻地獄。餘外子弟族黨等,一併誅死,真落得陰風慘慘,冤魄沈沈。總計李斯一門,除長子由為三川守外,諸男多尚秦公主,諸女多嫁秦公子,顯貴無比。李斯也嘗嘆物極必衰,終因貪戀祿位,倒行逆施,害得這般結果,可見貴富二字,最足誤人,願後世看作榜樣,切勿貪心不足呢!暮鼓晨鐘,無此異響。
qiě shuō zhào gāo jì hài sǐ lǐ sī, suì dé dài sī hòu rèn, zuò le yī gè zhōng chéng xiàng, fán jūn guó dà shì, dōu guī tā yī rén bāo lǎn, èr shì shì kuǐ lěi yì bān, háo wú zhǔ quán. gāo yīn huò luàn rì jí, tè zhì shū zhāng hán, zé chéng píng dào. zhāng hán kùn shǒu pú yáng, yě xiǎng chū qí zhì shèng, jiàn lì zhàn gōng, měi rì pài qiǎn zhēn qí, tàn tīng xiàng liáng jūn qíng, yǐ biàn chéng xì dìng jì. xiàng liáng zhù bīng dìng táo chéng xià, shì zhí yín yǔ jiān xún, bù biàn lì gōng. pèi gōng xiàng yǔ, zì yōng qiū hái gōng wài huáng, yì wèi yǔ suǒ zǔ, dàn bǎ wài huáng chéng wéi zhù, wèi chí jiǔ jì. xiàng liáng lǚ shèng ér jiāo, jì bù jiāng liǎng jūn zhào huí, yòu fù zhú rì kuān xiè, dàn zài yíng zhōng yǐn jiǔ xiāo qiǎn, suǒ yǒu jūn jì jūn lǜ, jǐ hū gē qǐ yī biān, bù fù guò wèn, quán yíng jiāng shì, yì lè dé xiāo yáo zì zài, kuài huó jǐ tiān. zhè zhǒng qíng xíng, zǎo bèi qín tàn kuī zhī, wǎng bào zhāng hán, hán shàng kǒng bīng lì wèi zú, bù gǎn qīng chū, dàn xiàng gè chù zhēng diào bīng mǎ. dài zhì gè jūn qū jí, fāng tú dà jǔ, yǔ xiàng liáng jué yī cí xióng.
且說趙高既害死李斯,遂得代斯後任,做了一個中丞相,凡軍國大事,都歸他一人包攬,二世似傀儡一般,毫無主權。高因禍亂日亟,特致書章邯,責成平盜。章邯困守濮陽,也想出奇制勝,建立戰功,每日派遣偵騎,探聽項梁軍情,以便乘隙定計。項梁駐兵定陶城下,適值霪雨兼旬,不便力攻。沛公項羽,自雍邱還攻外黃,亦為雨所阻,但把外黃城圍住,為持久計。項梁屢勝而驕,既不將兩軍召回,又復逐日寬懈,但在營中飲酒消遣,所有軍紀軍律,幾乎擱起一邊,不復過問,全營將士,亦樂得逍遙自在,快活幾天。這種情形,早被秦探窺知,往報章邯,邯尚恐兵力未足,不敢輕出,但向各處徵調兵馬。待至各軍趨集,方圖大舉,與項梁決一雌雄。
xiàng liáng huī xià, yǒu yī móu shì sòng yì, chá zhī qín bīng rì zēng, yǐn yǐ wèi yōu, suì rù zhàng jiàn xiàng liáng dào: gōng dù jiāng dào cǐ, lǚ pò qín jūn, wēi míng rì shèng, kě xǐ wú guò jīn rì, kě jù yì wú guò jīn rì, dà yuē zhàn shèng yǐ hòu, jiāng yì jiāo, zú yì duò, jiāo duò bì bài, bù rú bù shèng. shì kàn gè yíng jiāng shì, yǐ jiàn jiāo le, yǐ shāo duò le, qín bīng suī bài, qín jiāng zhāng hán, jiū jìng shì jīng guò bǎi zhàn, bù kě qīng shì. jìn wén tā lǚ cì tiān bīng, bì jiāng yǔ wǒ jué yī sǐ dòu ruò wǒ jūn bù xiān jiè bèi, yī dàn bèi tā xí jī, rú hé dǐ dí! suǒ yǐ yì rì yè dān yōu, wèi gōng zēng jù ne. xiàng liáng dào: jūn yì tài jué duō xīn. zhāng hán lǚ cì bài tuì, nà lǐ hái gǎn zài lái! jiù shǐ tā zhú rì tiān bīng, yě bù guò shǒu zhe pú yáng bà le kuàng tiān gōng lián rì xià yǔ, lù shàng ní nìng de hěn, zěn néng gōng wǒ, yī qí tiān qíng, wǒ jí dāng gōng kè cǐ chéng, qù shā nà zhāng hán, kàn tā táo wǎng hé chù! shuō zhì cǐ, xiān rán dà xiào. jiāo tài rú huì.
項梁麾下,有一謀士宋義,察知秦兵日增,引以為憂,遂入帳諫項梁道:「公渡江到此,屢破秦軍,威名日盛,可喜無過今日,可懼亦無過今日,大約戰勝以後,將易驕,卒易惰,驕惰必敗,不如不勝。試看各營將士,已漸驕了,已稍惰了,秦兵雖敗,秦將章邯,究竟是經過百戰,不可輕視。近聞他屢次添兵,必將與我決一死斗;若我軍不先戒備,一旦被他襲擊,如何抵敵!所以義日夜擔憂,為公增懼呢。」項梁道:「君亦太覺多心。章邯屢次敗退,那裡還敢再來!就使他逐日添兵,也不過守着濮陽罷了;況天公連日下雨,路上泥濘得很,怎能攻我,一俟天晴,我即當攻克此城,去殺那章邯,看他逃往何處!」說至此,掀髯大笑。驕態如繪。
sòng yì shàng yù yǒu yán, xiàng liáng xiān jiē rù dào: wǒ qián nǐ zhēng jí qí shī, tóng qù gōng qín, piān tián róng yǒu huái sī yuàn, wàng wǒ dà huì, wǒ běn xiǎng qiǎn shǐ jié zé, zhǐ yīn yī shí wú xiá, yán wù duō rì, jīn ruò lǜ zhāng hán zēng bīng, yǔ wǒ wèi nán, bù rú zài zhào tián róng, lǜ shī lái huì. róng ruò réng rán bù zhì, wǒ què yào yí bīng gōng qí le. sòng yì jiàn liáng yǔ yì zhī lí, liào nán zài jiàn, méi tóu yī zhòu, jì shàng xīn lái, jí xiàng xiàng liáng shuō dào: gōng rú yù shǐ qí, chén yuàn yī wǎng. liáng xīn rán xǔ nuò, yì jí qǐ shēn cí xíng, chū yíng dōng qù. yuè kuài yuè miào.
宋義尚欲有言,項梁先接入道:「我前擬徵集齊師,同去攻秦,偏田榮有懷私怨,忘我大惠,我本想遣使詰責,只因一時無暇,延誤多日,今若慮章邯增兵,與我為難,不如再召田榮,率師來會。榮若仍然不至,我卻要移兵攻齊了。」宋義見梁語益支離,料難再諫,眉頭一皺,計上心來,即向項梁說道:「公如欲使齊,臣願一往。」梁欣然許諾,義即起身辭行,出營東去。越快越妙。
zǒu zhì bàn tú, shì yù qí shǐ gāo líng jūn xiǎn, miǎn bù dé hù xiāng jiē tán. yì biàn wèn xiǎn dào: jūn jiāng wǎng jiàn wǔ xìn jūn me? xiǎn dá shēng chēng shì. yì yòu yǔ shuō dào: wǒ shòu wǔ xìn jūn chāi qiǎn, chū shǐ guì guó, yī shì wèi liǎng guó xiū hé, èr shì wèi yī jǐ bì huò, yuàn jūn yì bù kě sù jìn, miǎn shòu zāi yāng. xiǎn bù jīn chà yì, xiáng wèn yuán yīn, yì dá dào: wǔ xìn jūn lǚ zhàn lǚ shèng, yǐ zhì jiāo yíng, shì zú yì duō xiè dài, kǒng nán zài zhàn. wǒ wén qín jiāng zhāng hán, lián rì zēng bīng, zhì zài bào fù, wǔ xìn jūn qīng shì qín jūn, jù jiàn bù nà, jiāng lái bì wèi suǒ chéng, bù bài hé dài? jūn jīn qián qù, wèi miǎn shòu lěi, kàn lái hái shì xú xú jiù dào, fāng kě wú yú. wǒ liào zhè xún rì nèi, wǔ xìn jūn jiù yào shī bài le! xiǎn shì xìn fēi xìn, nǎi yǔ yì gǒng shǒu yī bié, gè zǒu gè lù. zì sī yì wèi chǔ chén, yǒu cǐ guān zhào, bù wèi wú yīn, jīn hé fáng chí chí wú xíng, jiào wèi tuǒ dāng. suì zhǔ fù yú fū, huǎn huǎn qián jìn.
走至半途,適遇齊使高陵君顯,免不得互相接談。義便問顯道:「君將往見武信君麼?」顯答聲稱是。義又與說道:「我受武信君差遣,出使貴國,一是為兩國修和,二是為一己避禍,願君亦不可速進,免受災殃。」顯不禁詫異,詳問原因,義答道:「武信君屢戰屢勝,已致驕盈,士卒亦多懈怠,恐難再戰。我聞秦將章邯,連日增兵,志在報復,武信君輕視秦軍,拒諫不納,將來必為所乘,不敗何待?君今前去,未免受累,看來還是徐徐就道,方可無虞。我料這旬日內,武信君就要失敗了!」顯似信非信,乃與義拱手揖別,各走各路。自思義為楚臣,有此關照,不為無因,今何妨遲遲吾行,較為妥當。遂囑咐輿夫,緩緩前進。
guǒ rán gāo líng jūn wèi dào chǔ yíng, wǔ xìn jūn yǐ jīng bài wáng. yuán lái xiàng liáng qiǎn qù sòng yì, réng rán kuān chí de hěn, bù dàn jūn zhōng wèi zēng jiè yán, jiù shì chì hòu xún zú, yě tīng tā sàn chù, bù jiā jiǎn chá. shí dāng qiū jì, qī fēng kǔ yǔ, lián xiāo bù zhǐ, bǎ dìng táo chéng xià de jǐ zuò chǔ yíng, zhí yā dé hēi qì mí màn, bù jiàn tiān rì. biàn shì bù xiáng zhī zhào. chǔ jūn yě wú rén zhàn hòu, dàn zhī zhòu cān yè sù, cuō tuó guò qù. yī xī jù ān shuì yíng zhōng, hū wén yíng wài hǎn shā lián tiān, hǎo sì qiān jūn wàn mǎ, bēn shā jìn lái. chǔ jūn fāng cái jīng qǐ, dàn jiàn sì miàn tǒng shì huǒ guāng, zhào chè nèi wài, yī duì duì de dí jūn, tǒng xiàng yíng mén zhōng tū rù, jiàn rén biàn kǎn, yù mǎ biàn cì, xià dé chǔ jūn dào duǒ bù jí. miǎn qiáng chí le jūn xiè, shàng qián lán zǔ, nà lǐ shì dí jūn duì shǒu, tú duàn sòng le xǔ duō tóu lú. zuì lì hài de shì hòu miàn dà jiāng, jīn kuī tiě jiǎ, yuè mǎ wǔ dāo, fēng rèn suǒ jí, xuè ròu héng fēi, yuè shǐ chǔ rén sàng dǎn, zhǐ hèn zì jǐ wèi shēng yǔ yì, bù néng fēi shàng tiān kōng, táo tuō xìng mìng. hái yǒu zhè wèi wǔ xìn jūn xiàng liáng, cāng huáng chū zhàng, dān chuān zhe yī shēn cháng fú, zhí zhe yī bǎ duǎn jiàn, yào xiǎng chōng chū dà yíng, mì lù táo shēng. yuān jiā pèng zhe xiá lù, zhèng yǔ dí jūn zhōng dà jiāng xiāng zhí, bèi tā lán zhù. liǎng xià lǐ zhēng qǐ fēng lái, yī gè shì zhǎng dāo luàn pī, guāng yàn bī rén, yī gè shì duǎn jiàn nán zhī, xīn dǎn yǐ luò. cái yuè piàn shí, jí yóu dí shuài yī dāo duò xià, pī zuò liǎng duàn. dí shuài wèi shuí? jiù shì qín jiāng zhāng hán. hán jì zhāo jí bīng mǎ, yín yè mào zhe fēng yǔ, lái jié chǔ yíng, xiàng liáng háo bù yù bèi, zì rán zhōng le hán jì, yī sǐ bù zú, hái yào hài jí quán jūn, zhè biàn jiào zuò jiāo bīng bì bài, yīng le sòng yì de qián yán ne. qián huí shù zhāng hán jié yíng, shì shùn xù ér xià, cǐ huí què yòng dào bǐ, yù jiàn tū wù.
果然高陵君未到楚營,武信君已經敗亡。原來項梁遣去宋義,仍然寬弛得很,不但軍中未曾戒嚴,就是斥堠巡卒,也聽他散處,不加檢查。時當秋季,淒風苦雨,連宵不止,把定陶城下的幾座楚營,直壓得黑氣瀰漫,不見天日。便是不祥之兆。楚軍也無人占候,但知晝餐夜宿,蹉跎過去。一夕俱安睡營中,忽聞營外喊殺連天,好似千軍萬馬,奔殺進來。楚軍方才驚起,但見四面統是火光,照徹內外,一隊隊的敵軍,統向營門中突入,見人便砍,遇馬便刺,嚇得楚軍倒躲不及。勉強持了軍械,上前攔阻,那裡是敵軍對手,徒斷送了許多頭顱。最利害的是後面大將,金盔鐵甲,躍馬舞刀,鋒刃所及,血肉橫飛,越使楚人喪膽,只恨自己未生羽翼,不能飛上天空,逃脫性命。還有這位武信君項梁,倉皇出帳,單穿着一身常服,執着一把短劍,要想衝出大營,覓路逃生。冤家碰着狹路,正與敵軍中大將相值,被他攔住。兩下里爭起鋒來,一個是長刀亂劈,光焰逼人,一個是短劍難支,心膽已落。才閱片時,即由敵帥一刀剁下,劈作兩段。敵帥為誰?就是秦將章邯。邯既招集兵馬,夤夜冒着風雨,來劫楚營,項梁毫不預備,自然中了邯計,一死不足,還要害及全軍,這便叫做驕兵必敗,應了宋義的前言呢。前回述章邯劫營,是順敘而下,此回卻用倒筆,愈見突兀。
chǔ yíng zhōng shī le zhǔ shuài, méi tóu luàn pǎo, dāng bèi qín bīng yǎn shā yī zhèn, duō bàn bì mìng. zhǐ yǒu jǐ gè mìng bù gāi sǐ de bīng shì, liū chū yíng wài, táo wǎng wài huáng, bào zhī pèi gōng xiàng yǔ. xiàng yǔ bù tīng yóu kě, tīng le shū fù zhèn wáng, bù yóu de bēi cóng zhōng lái, fàng shēng dà kū. pèi gōng yì wèi lèi xià, dài yǔ tíng zhù kū shēng, fāng yǔ yǔ shāng yì dào: wǔ xìn jūn yǐ sǐ, jūn xīn bù miǎn yáo dòng, cǐ chù duàn nán zài zhù le. wǒ děng zhǐ hǎo dōng guī, bǎo wèi huái wáng, dǐ yù qín jūn. yǔ yě yǐ wèi rán, nǎi chè wài huáng wéi, yǐn bīng dōng hái. dào chū chén xiàn, fù yāo tóng lǚ chén jūn, gòng zhì jiāng zuǒ, zé dì fēn zhù. lǚ chén jūn zhù péng chéng dōng, xiàng yǔ jūn zhù péng chéng xī, pèi gōng jūn zhù dàng jùn, bǐ cǐ liè chéng jī jiǎo, yuē wèi shēng yuán. sì kǒng huái wáng jū zhù xū yí, wèi qín suǒ gōng, yīn qǐng tā yí dōu péng chéng. huái wáng yī yì qiān dōu, zhì péng chéng hòu, mìng jiāng xiàng yǔ lǚ chén liǎng jūn, bìng zuò yī chù, zì wèi tǒng shuài. mù tóng néng zuò tǒng shuài, què shì bù fán. wéi pèi gōng jūn réng shǐ liú dàng, shòu wèi dàng jùn zhǎng, fēng wǔ ān hóu. hào xiàng yǔ wèi lǔ gōng, fēng zhǎng ān hóu, jìn lǚ chén wèi sī tú, qiě shǐ lǚ chén fù qīng wèi lìng yǐn. bù shǔ yǐ dìng, zhuān dài zhāng hán dào lái, yǔ tā sī shā. piān zhāng hán bù lái gōng chǔ, fǎn qù gōng zhào, tā dào shì xiàng liáng yǐ sǐ, chǔ wú néng wèi, suǒ yǐ běi qù. huái wáng wén qín jūn běi xíng, liào zhī wèi dì kōng xū, jí shǐ wèi bào wǎng lüè wèi dì. wèi bào bēn chǔ jiàn qián huí. gěi bīng qiān rén, jí rì chū fā. bào què yě shùn shǒu, jìng dé píng dìng èr shí yú chéng, pài rén bào jié. huái wáng nǎi mìng bào wèi wèi wáng, shǐ zuò píng fān, zhè qiě màn biǎo.
楚營中失了主帥,沒頭亂跑,當被秦兵掩殺一陣,多半斃命。只有幾個命不該死的兵士,溜出營外,逃往外黃,報知沛公項羽。項羽不聽猶可,聽了叔父陣亡,不由的悲從中來,放聲大哭。沛公亦為淚下,待羽停住哭聲,方與羽商議道:「武信君已死,軍心不免搖動,此處斷難再駐了。我等只好東歸,保衛懷王,抵禦秦軍。」羽也以為然,乃撤外黃圍,引兵東還。道出陳縣,復邀同呂臣軍,共至江左,擇地分駐。呂臣軍駐彭城東,項羽軍駐彭城西,沛公軍駐碭郡,彼此列成犄角,約為聲援。嗣恐懷王居住盱眙,為秦所攻,因請他移都彭城。懷王依議遷都,至彭城後,命將項羽呂臣兩軍,並作一處,自為統帥。牧童能作統帥,卻是不凡。惟沛公軍仍使留碭,授為碭郡長,封武安侯。號項羽為魯公,封長安侯,進呂臣為司徒,且使呂臣父青為令尹。部署已定,專待章邯到來,與他廝殺。偏章邯不來攻楚,反去攻趙,他道是項梁已死,楚無能為,所以北去。懷王聞秦軍北行,料知魏地空虛,即使魏豹往略魏地。魏豹奔楚見前回。給兵千人,即日出發。豹卻也順手,竟得平定二十餘城,派人報捷。懷王乃命豹為魏王,使作屏藩,這且慢表。
qiě shuō qí shǐ gāo líng jūn xiǎn, zài tú zhōng huǎn xíng shù rì, guǒ dé xiàng liáng sǐ hào, cái fú sòng yì xiān jiàn, xìng de bì zāi. zhǐ yīn shǐ mìng shàng wèi jiāo xiè, bù biàn huí qí, qiě zài tú zhōng tàn tīng chǔ rén xiāo xī, zài dìng xíng zhǐ. sì wén chǔ huái wáng qiān dōu péng chéng, liú xiàng děng tóng xīn jiā fǔ, bīng wēi fù zhèn, nǎi gǎi dào zhuǎn qū péng chéng, rù jiàn huái wáng, chuán dá shǐ mìng. huái wáng yī lǐ jiē jiàn, cì zuò yǔ tán. xiǎn wèn jí sòng yì shǐ qí, yǒu wú huí lái, huái wáng dá chēng shàng wèi. xiǎn yòu shù jí tú cì xiāng yù, xìng de sòng yì zhǐ shì, bù zhì jí huò děng qíng, huái wáng è rán dào: yì hé yǐ zhī xiàng jūn bì bài? xiǎn dá dào: jù sòng shǐ yán, wǔ xìn jūn zhì jiāo qì mǎn, yǐ lù bài xiàng, hòu lái bú dào shù rì, jìng rú suǒ liào. shì xiǎng bīng wèi jiāo zhàn, xiān jiàn bài zhēng, qǐ bú shì tè bié zhī bīng me? huái wáng diǎn tóu chēng shì.
且說齊使高陵君顯,在途中緩行數日,果得項梁死耗,才服宋義先見,幸得避災。只因使命尚未交卸,不便回齊,且在途中探聽楚人消息,再定行止。嗣聞楚懷王遷都彭城,劉項等同心夾輔,兵威復震,乃改道轉趨彭城,入見懷王,傳達使命。懷王依禮接見,賜座與談。顯問及宋義使齊,有無回來,懷王答稱尚未。顯又述及途次相遇,幸得宋義指示,不至及禍等情,懷王愕然道:「義何以知項君必敗?」顯答道:「據宋使言,武信君志驕氣滿,已露敗象,後來不到數日,竟如所料。試想兵未交戰,先見敗征,豈不是特別知兵麼?」懷王點頭稱是。
shì yǒu còu qiǎo, zhèng zhí sòng yì huí lái, jí yóu huái wáng lì kè zhào jiàn, wèn míng shǐ qí qíng xíng, yì jù shí fù chén, wú fēi shuō shì qí yuàn xiū hé, zhǐ yīn guó nèi wèi dìng, suǒ yǐ zàn huǎn chū shī. huái wáng fù yǔ yǔ xiàng liáng bài zhuàng, yì dá dào: chén zǎo zhī yǒu cǐ huò biàn, wǔ xìn jūn bù kěn tīng chén, yīn zhì bài wáng. huái wáng nǎi gèng shāng jí jù qín zhèng cè, yì réng zhǔ zhāng xī jìn, wèi bì xū zé yī liáng jiāng, jiǎo fǔ jiān shī, jìn zhǐ yǒu fǎ, fāng kě chéng gōng. huái wáng dà xǐ, suì liú sòng yì jū shì zuǒ yòu, suí shí yǔ yì. yī miàn qiǎn huí qí shǐ, lìng tā fù mìng. qí qí shǐ qù hòu, nǎi biàn zhào zhū jiāng, huì yì gōng qín. huái wáng shǒu xiān kāi kǒu dào: qín shǐ huáng bào nüè rén mín, hǎi nèi jiāo yuàn, jīn èr shì yóu wèi wú dào, zì sù wēi wáng, qián wǔ xìn jūn xī xiàng jìn gōng, suǒ guò jiē kè, bù xìng zhōng dào shī jì, hū zāo bài cuò, xiàn nǐ zài jiē zài lì, shì miè bào qín, hái wèn hé rén gǎn dāng cǐ rèn? shuō zhì cǐ, jí gù shì liǎng páng, jiàn zhū jiāng chēng mù jié shé, wú yī yīng mìng. huái wáng fù lǎng shēng dào: zhū jūn tīng zhe, jīn rì wú lùn hé rén, dàn néng huī bīng xī xiàng, shǒu xiān rù guān, biàn dāng lì wèi qín wáng. yán wèi yǐ, jí yǒu yī rén yīng shēng dào: mò jiāng yuàn wǎng! shì huái wáng jī lì chū lái. wǎng zì fāng cái shuō bì, yòu yǒu yī rén lì shēng dào: wǒ yì yuàn wǎng! xū dāng ràng wǒ xiān qù. liǎng rén kǒu wěn, biàn yǒu qū bié. huái wáng qiáo zhe, dì yī gè yīng shēng de nǎi shì pèi gōng, dì èr gè lì shēng de jiù shì xiàng yǔ, liǎng rén tǒng yào xī xíng, fǎn nòng dé huái wáng zuǒ yòu wèi nán, fǔ shǒu shěn yín. xiàng yǔ yòu jìn shuō dào: shū fù liáng zhàn sǐ dìng táo, chóu shàng wèi bào, mò jiāng yì guān zǐ zhí, shì bù gān xiū! jīn yuàn qǐng bīng shù qiān, dǎo rù qín guān, fù chóu xuě chǐ, jiù shǐ liú jì yuàn wǎng, mò jiāng yì jué yǔ tóng háng, qián qū shā zéi. huái wáng tīng zhe, fāng xú shēng dào: liǎng jiāng néng tóng xīn miè qín, shàng yǒu hé yán? xiàn qiě bù shǔ bīng mǎ, zé rì qǐ xíng.
事有湊巧,正值宋義回來,即由懷王立刻召見,問明使齊情形,義據實復陳,無非說是齊願修和,只因國內未定,所以暫緩出師。懷王復與語項梁敗狀,義答道:「臣早知有此禍變,武信君不肯聽臣,因致敗亡。」懷王乃更商及拒秦政策,義仍主張西進,謂必須擇一良將,剿撫兼施,進止有法,方可成功。懷王大喜,遂留宋義居侍左右,隨時與議。一面遣回齊使,令他復命。俟齊使去後,乃遍召諸將,會議攻秦。懷王首先開口道:「秦始皇暴虐人民,海內交怨,今二世尤為無道,自速危亡,前武信君西向進攻,所過皆克,不幸中道失計,忽遭敗挫,現擬再接再厲,誓滅暴秦,還問何人敢當此任?」說至此,即顧視兩旁,見諸將瞠目結舌,無一應命。懷王復朗聲道:「諸君聽着,今日無論何人,但能麾兵西向,首先入關,便當立為秦王。」言未已,即有一人應聲道:「末將願往!」是懷王激勵出來。往字方才說畢,又有一人厲聲道:「我亦願往!須當讓我先去。」兩人口吻,便有區別。懷王瞧着,第一個應聲的乃是沛公,第二個厲聲的就是項羽,兩人統要西行,反弄得懷王左右為難,俯首沈吟。項羽又進說道:「叔父梁戰死定陶,仇尚未報,末將誼關子侄,誓不甘休!今願請兵數千,搗入秦關,復仇雪恥,就使劉季願往,末將亦決與同行,前驅殺賊。」懷王聽着,方徐聲道:「兩將能同心滅秦,尚有何言?現且部署兵馬,擇日啟行。」
pèi gōng xiàng yǔ, fèng lìng qū chū. shàng yǒu lǎo jiāng shù rén, wèi zēng gào tuì, xù xiàng huái wáng jìn yán dào: xiàng yǔ wèi rén, piāo hàn cán rěn, qián cì wǎng gōng xiāng chéng, yuè yú cái dé pò rù, tā yīn rì jiǔ huái hèn, zòng bīng tú lù, zhí bǎ xiāng chéng bǎi xìng, shā dé yī gè bù liú. sì fù zhuǎn gōng chéng yáng, yòu jiāng quán chéng rén mín, rèn qíng cán shā. cǐ wài suǒ guò dì fāng, wú bù kù dài, rú cǐ xiōng bào, zěn hǎo lìng tā tǒng jūn? kuàng chǔ bīng qǐ yì yǐ lái, chén wáng xiàng liáng, tǒng jiē wú chéng, zhè dōu wèi le yǐ bào yì bào, bù zú fú rén, suǒ yǐ zhōng guī bài sǐ. jīn jì dìng yì gōng qín, bù yīng dān kào wǔ lì, xū dé yī zhōng hòu zhǎng zhě, zhàng yì xī xíng, yán tú yuē shù jūn shì, wèi yù fù lǎo, fēi zhì wàn bù dé yǐ, bù kě jiā zhū, bǐ qín dì bǎi xìng, kǔ qín yǐ jiǔ, ruò dé yì shī qián qù, chú bào jiù mín, zì rán dān shí xiāng yíng, wú sī bù fú. gù wèi dài wáng jì, xiàng yǔ jué bù kě qiǎn, níng kě dú qiǎn pèi gōng! pèi gōng kuān dà yǒu míng, bì bù zhì rú xiàng yǔ de cán bào ne. huái wáng dào: wǒ zhī dào le! zhū lǎo jiāng fāng xìng cí ér chū. huái wáng fǎn rù nèi shì, miǎn bù dé dà fèi chóu chú, zì sī yǔ ruò bù qiǎn, shì zì bèi qián yán ruò qiǎn lìng tóng wǎng, bì zhì suǒ guò cán lüè, dà fú mín yì. xiǎng le duō shí, jiū jìng shì bù qiǎn wèi jiā.
沛公項羽,奉令趨出。尚有老將數人,未曾告退,續向懷王進言道:「項羽為人,慓悍殘忍,前次往攻襄城,月余才得破入,他因日久懷恨,縱兵屠戮,直把襄城百姓,殺得一個不留。嗣復轉攻城陽,又將全城人民,任情殘殺。此外所過地方,無不酷待,如此凶暴,怎好令他統軍?況楚兵起義以來,陳王項梁,統皆無成,這都為了以暴易暴,不足服人,所以終歸敗死。今既定議攻秦,不應單靠武力,須得一忠厚長者,仗義西行,沿途約束軍士,慰諭父老,非至萬不得已,不可加誅,彼秦地百姓,苦秦已久,若得義師前去,除暴救民,自然簞食相迎,無思不服。故為大王計,項羽決不可遣,寧可獨遣沛公!沛公寬大有名,必不至如項羽的殘暴呢。」懷王道:「我知道了!」諸老將方興辭而出。懷王返入內室,免不得大費躊躇,自思羽若不遣,是自背前言;若遣令同往,必至所過殘掠,大拂民意。想了多時,究竟是不遣為佳。
cì rì shēng táng yì shì, pèi gōng xiàng yǔ, dōu lái bǐng qǐng chū bīng de rì qī. huái wáng gù yǔ xiàng yǔ, jiào tā zàn liú péng chéng, bù bì yǔ pèi gōng tóng háng. xiàng yǔ bù jīn bào zào qǐ lái, zhèng yào yǔ huái wáng biàn lùn, kě qiǎo wài miàn yǒu rén rù bào, shuō shì zhào guó shǐ chén, qián lái qiú jiàn. huái wáng zhèng kǒng xiàng yǔ duō yán, lè dé dǎ duàn le tā, jí mìng zuǒ yòu zhào rù zhào shǐ. zhào shǐ liáng qiāng jìn lái, xíng guò le lǐ, biàn jiāng guó shū chéng shàng. huái wáng suī zuò guò mù tóng, jiū jìng yòu shí dú shū shí zì, wèi cháng wàng què, kuàng qiě tiān zī cōng mǐn, yī xí biàn shú, suǒ yǐ kàn dào lái shū, jiù zhī zhào shǐ lái chǔ qǐ yuán. yuán lái qín jiāng zhāng hán, yí bīng gōng zhào, zhào wáng xiē shǐ jiāng jūn chén yú, chū bīng dǐ dí, chī le yī gè dà bài zhàng, tuì zhì jù lù. zhào xiāng zhāng ěr, jí fèng zhào wáng xiē rù jù lù chéng, lìng chén yú tún yíng chéng běi, bǎo hù chéng chí. zhāng hán zài chéng nán xià zhài, jiù jí yuán zhú qǐ yǒng dào, liǎng miàn dié qiáng, bǐ tōng liáng lù, zì dū bīng shì gōng chéng, zhòu yè bù chuò. chéng zhōng dāng rán wēi jí, bù dé bù qiǎn shǐ sì chū, fēn dào qiú yuán. huái wáng jiāng lái shū yuè bì, chuán shì zhū jiāng, rě dé xiàng yǔ xióng xīn bó bó, yòu xiǎng qù gōng shā zhāng hán, tì shū bào chóu. dāng xià qǐng mìng yù xíng, huái wáng shuō dào: cǐ xíng zhèng yào fán jūn, dàn xū yǒu rén tóng qù, fāng wèi wǒ xīn! wú fēi fáng tā cán nüè. suì jí mìng sòng yì wèi shàng jiāng, jiā hào qīng zi guān jūn, qīng zi xì shí rén bāo měi zhī cí, jí yǔ gōng zǐ xiāng lèi. guān dú qù shēng, yǒu tǒng jūn zhī yì. zuò wèi tǒng shuài, xiàng yǔ wèi cì jiāng, fàn zēng wèi mò jiāng, lǜ bīng shù wàn, qián wǎng jiù zhào.
次日升堂議事,沛公項羽,都來稟請出兵的日期。懷王顧語項羽,叫他暫留彭城,不必與沛公同行。項羽不禁暴躁起來,正要與懷王辯論,可巧外面有人入報,說是趙國使臣,前來求見。懷王正恐項羽多言,樂得打斷了他,急命左右召入趙使。趙使踉蹌進來,行過了禮,便將國書呈上。懷王雖做過牧童,究竟幼時讀書識字,未嘗忘卻,況且天資聰敏,一習便熟,所以看到來書,就知趙使來楚乞援。原來秦將章邯,移兵攻趙,趙王歇使將軍陳余,出兵抵敵,吃了一個大敗仗,退至巨鹿。趙相張耳,亟奉趙王歇入巨鹿城,令陳余屯營城北,保護城池。章邯在城南下寨,就棘原築起甬道,兩面迭牆,俾通糧路,自督兵士攻城,晝夜不輟。城中當然危急,不得不遣使四出,分道求援。懷王將來書閱畢,傳示諸將,惹得項羽雄心勃勃,又想去攻殺章邯,替叔報仇。當下請命欲行,懷王說道:「此行正要煩君,但須有人同去,方慰我心!」無非防他殘虐。遂即命宋義為上將,加號卿子冠軍,卿子系時人褒美之辭,即與公子相類。冠讀去聲,有統軍之意。作為統帥,項羽為次將,范增為末將,率兵數萬,前往救趙。
zhào shǐ xiān guī, sòng yì děng suí hòu chū fā, xíng zhì ān yáng, dùn bīng bù jìn. huái wáng shēn xìn sòng yì, bù yù yáo zhì, yóu tā zì dìng xíng zhǐ, wéi lìng qiǎn pèi gōng xī xíng. pèi gōng bié guò huái wáng, chū dōu jiù dào, yù zhe chén shèng xiàng liáng sàn zú, yī bìng shōu jí, yuē dé wàn rén. fù zhì dàng jùn zhāo lǐng jiù bù, gòng tóng xī jìn, guò le chéng yáng gàng lǐ èr xiàn, lián pò qín jūn èr shù, jī zǒu qín jiāng wáng lí, yīn xiàng chāng yì jìn fā. shí yǐ wèi qín èr shì sān nián le. shì nián wèi qín wáng zhī suì, bù néng cóng lüè.
趙使先歸,宋義等隨後出發,行至安陽,頓兵不進。懷王深信宋義,不欲遙制,由他自定行止,惟另遣沛公西行。沛公別過懷王,出都就道,遇着陳勝項梁散卒,一併收集,約得萬人。復至碭郡招領舊部,共同西進,過了成陽槓里二縣,連破秦軍二戍,擊走秦將王離,因向昌邑進發。時已為秦二世三年了。是年為秦亡之歲,不能從略。
qín jiāng wáng lí, bài zǒu hé běi, tóu zhāng hán jūn, hán lìng tā zhù gōng jù lù, jù lù shǒu bīng, yuè jiā xiōng jù, rì wàng chǔ jūn rù yuán. piān sòng yì dòu liú ān yáng, bù kěn jìn bīng, shèn zhì zhào shǐ yī zài dūn cù, réng rán bù xíng. jiē lián zhù le sì shí liù rì, bù jiāng děng jù mò míng qí miào, xiàng yǔ gèng rěn nài bú zhù, rù zhàng yǔ yì dào: qín bīng wéi zhào shén jí, wǒ jūn jì yǐ lái yuán, yīng gāi sù dù huáng hé, yǔ qín jiāo zhàn, wǒ wèi wài hé, zhào wèi nèi yīng, qín bīng biàn kě pò miè, wèi shén me jiǔ zhù cǐ jiān, zuò shī shí jī ne? sòng yì yáo shǒu dào: gōng yán cuò le! gǔ yàn yǒu yán, dāng bó niú méng, bù dāng pò jǐ shī, méng dà shī xiǎo, wǒ děng yīng cóng dà chù xià shǒu, fāng dé dà gōng. jīn qín bīng gōng zhào, jiù shǐ zhàn shèng, bīng yì bì pí, wǒ kě chéng bì jìn gōng, wú lǜ bù pò. ruò qín bīng bù néng shèng zhào, wǒ biàn gǔ xíng xī jìn, zhí rù qín guān, hái yào qù gù shén me zhāng hán? wǒ suǒ yǐ àn bīng bù jìn, zhuān dài qín zhào liǎng jūn, jué yī shèng fù, fāng dìng jìn zhǐ, gōng yì hé bì xìng jí, qiě zhù wèi jiā. zǒng zhī pī jiān zhí ruì, wǒ bù rú gōng yùn chóu jué cè, gōng shàng bù rú wǒ lī. yán yǐ, gǔ zhǎng dà xiào. yì néng zhī liáng, bù néng zhī yǔ, xiǎng shì mìng yǐ gāi jué le.
秦將王離,敗走河北,投章邯軍,邯令他助攻巨鹿,巨鹿守兵,越加恟懼,日望楚軍入援。偏宋義逗留安陽,不肯進兵,甚至趙使一再敦促,仍然不行。接連住了四十六日,部將等俱莫名其妙,項羽更忍耐不住,入帳語義道:「秦兵圍趙甚急,我軍既已來援,應該速渡黃河,與秦交戰,我為外合,趙為內應,秦兵便可破滅,為甚麼久駐此間,坐失時機呢?」宋義搖首道:「公言錯了!古諺有言,當搏牛虻,不當破蟣虱,虻大虱小,我等應從大處下手,方得大功。今秦兵攻趙,就使戰勝,兵亦必疲,我可乘敝進攻,無慮不破。若秦兵不能勝趙,我便鼓行西進,直入秦關,還要去顧甚麼章邯?我所以按兵不進,專待秦趙兩軍,決一勝負,方定進止,公亦何必性急,且住為佳。總之披堅執銳,我不如公;運籌決策,公尚不如我哩。」言已,鼓掌大笑。義能知梁,不能知羽,想是命已該絕了。
yǔ fèn fèn ér chū. shǎo qǐng yǒu jūn lìng chuán chū dào: měng rú hǔ, hěn rú yáng, tān rú láng, qiáng bù kě shǐ, jù yīng chù zhǎn! zhè shù yǔ míng míng shì zhǐ zhe xiàng yǔ, qì dé xiàng yǔ sān shī bào zhà, qī qiào shēng yān, hèn bù dé shǒu rèn sòng yì, lì jí dù hé. nà sòng yì quán rán bù cǎi, qiě qiǎn zi xiāng wǎng zuò qí xiāng, qīn sòng zhì wú yán dì fāng, yǐn jiǔ gāo huì, zì míng dé yì. huì zhí tiān qì yán hán, yǔ xuě fēn fēi, shì zú qiě dòng qiě jī, bù dé yī cān, dú sòng yì táng huáng gāo zuò, yǔ zhū jiāng háo yǐn dà jué, tán xiào shēng fēng. kàn guān shì xiǎng! rú cǐ xíng wèi, néng lìng zhòng rén xīn fú me? jiāng zú xū gòng cháng gān kǔ, yì hào wèi zhī bīng, nài hé bù xiǎo.
羽忿忿而出。少頃有軍令傳出道:「猛如虎,狠如羊,貪如狼,強不可使,俱應處斬!」這數語明明是指着項羽,氣得項羽三屍暴炸,七竅生煙,恨不得手刃宋義,立即渡河。那宋義全然不睬,且遣子襄往做齊相,親送至無鹽地方,飲酒高會,自鳴得意。會值天氣嚴寒,雨雪紛飛,士卒且凍且飢,不得一餐,獨宋義堂皇高坐,與諸將豪飲大嚼,談笑生風。看官試想!如此行為,能令眾人心服麼?將卒須共嘗甘苦,義號為知兵,奈何不曉。
xiàng yǔ suī rán liè xí, xiōng zhōng què shuō bù chū de fán zào, dàn jiè jiǔ jiāo chóu, hē gān le shù dà gōng. dài zhì jiǔ lán xí sàn, sòng xiāng dōng qù, sòng yì guī yíng, yuē mò shì yè cān shí hòu, shì zú dōu yī qí huì shí, yǔ dú wú xīn xià shàn, zì chū xún xíng, tīng dé shì zú qiě shí qiě tán, hù yǒu yuàn yán, bù yóu de jī qǐ sù fèn, chéng jī yù fā. yī qí dà zhòng shí bì, jí qū rù xuān yán dào: wǒ děng mào hán qián lái, shí wèi jiù zhào pò qín qǐ jiàn, wèi hé jiǔ liú cǐ dì, bù wén jìn xíng? fāng jīn suì jī mín pín, shì zú shí yù shū, jūn yíng wú xiàn liáng, nǎi shàng yǐn jiǔ gāo huì, bù sī yǐn bīng dù hé, wǎng jiù zhào sù, hé gōng qín bīng, fǎn shuō yào chéng tā pí bì. shì xiǎng qín bīng qiáng hàn, gōng yī xīn lì de zhào guó, shì rú cuī kū, zhào miè qín qiě yì qiáng, hé bì zú chéng? kuàng wǒ guó xīn zāo bài nǜ, zhǔ shàng zuò bù ān xí, jǐn fā jìng nèi bīng shì, shǔ zhū shàng jiāng jūn, guó jiā ān wēi, zài cǐ yī jǔ, jīn shàng jiāng jūn bù xù shì zú, dàn gù sī móu, zhè hái hǎo suàn de shè jì chén me? dà zhòng tīng le, suī wèi gǎn gāo shēng xiǎng yīng, dàn yǐ shì quán tǐ zàn chéng. xiàng yǔ kuī tòu zhòng yì, fāng cái guī qǐn. sòng yì yǐ jīng jiǔ zuì, huí yíng biàn shuì, yī xiē ér méi yǒu zhī xiǎo. jìng biàn zuò hú tú chóng.
項羽雖然列席,胸中卻說不出的煩躁,但借酒澆愁,喝乾了數大觥。待至酒闌席散,宋襄東去,宋義歸營,約莫是夜餐時候,士卒都一齊會食,羽獨無心下膳,自出巡行,聽得士卒且食且談,互有怨言,不由的激起宿憤,乘機欲發。一俟大眾食畢,即趨入宣言道:「我等冒寒前來,實為救趙破秦起見,為何久留此地,不聞進行?方今歲饑民貧,士卒食芋菽,軍營無現糧,乃尚飲酒高會,不思引兵渡河,往就趙粟,合攻秦兵,反說要乘他疲敝。試想秦兵強悍,攻一新立的趙國,勢如摧枯,趙滅秦且益強,何敝足乘?況我國新遭敗衄,主上坐不安席,盡發境內兵士,屬諸上將軍,國家安危,在此一舉,今上將軍不恤士卒,但顧私謀,這還好算得社稷臣麼?」大眾聽了,雖未敢高聲響應,但已是全體贊成。項羽窺透眾意,方才歸寢。宋義已經酒醉,回營便睡,一些兒沒有知曉。竟變做糊塗蟲。
dào le yì rì zǎo qǐ, yǔ jiè jìn yè wèi míng, dà tà bù chí rù yì zhàng, yì fāng zài guàn xǐ, bèi yǔ zǒu jìn shēn páng, bá jiàn kǎn yì, huò de yī shēng, yǐ jiāng yì shǒu jí pī luò zhàng xià. xiǎo zi yǒu shī tàn dào:
到了翌日早起,羽借進謁為名,大踏步馳入義帳,義方在盥洗,被羽走近身旁,拔劍砍義,砉的一聲,已將義首級劈落帳下。小子有詩嘆道:
màn yán zhì shí guǒ chāo qún, yī sǐ hé shū wǔ xìn jūn!
漫言智識果超群,一死何殊武信君!
cái shí shì cái tú sù huò, kě lián shēn shǒu yǐ zhōng fēn.
才識恃才徒速禍,可憐身首已中分。
yǔ jì shā sǐ sòng yì, fù xiāo le tā de shǒu jí, tí chū zhàng qián, jǔ shì dà zhòng.
羽既殺死宋義,復梟了他的首級,提出帳前,舉示大眾。
yù zhī dà zhòng shì fǒu fú yǔ, qiě kàn xià huí biàn zhī.
欲知大眾是否服羽,且看下回便知。
xiàng liáng zhī sǐ, shī zhī yú jiāo, sòng yì zhī sǐ, yì wèi shǐ fēi jiāo suǒ zhì. yì zhī xiàng liáng zhī jiāo bīng bì bài, ér guǒ wèi qí suǒ liào, xǔ xǔ rán zì kuā xiān jiàn zhī míng, gài yì jiāo yǐ. jí huái wáng zhào rù mù zhōng, chǒng xìn rì shēn, gèng zú niàng chéng yì zhī jiāo tài. jí zhuó wèi shàng jiāng jūn, gěi yǐ měi hào, bì yǐ zhòng quán, ér yì zhī jiāo nǎi yì shén. fū jiù bīng rú jiù huǒ rán, qǐ kě zhōng dào dòu liú, yuè yú bù jìn hū? kuàng xíng bīng yǐ ruì qì wèi zhǔ, ruì qì yī shuāi, hé zú yù dí? yì cháng yǐ cǐ jī xiàng liáng, ér bù zhī zì dǎo cǐ zhé, jí shǐ xiàng yǔ wú shā yì zhī jǔ, yì ān zài ér bù zhì bài yě! shì rén zé míng, chù jǐ zé hūn, wú yú sòng yì yì yún.
項梁之死,失之於驕,宋義之死,亦未始非驕所致。義知項梁之驕兵必敗,而果為其所料,詡詡然自誇先見之明,蓋亦驕矣。及懷王召入幕中,寵信日深,更足釀成義之驕態。及擢為上將軍,給以美號,畀以重權,而義之驕乃益甚。夫救兵如救火然,豈可中道逗留,月余不進乎?況行兵以銳氣為主,銳氣一衰,何足禦敵?義嘗以此譏項梁,而不知自蹈此轍,即使項羽無殺義之舉,亦安在而不致敗也!視人則明,處己則昏,吾於宋義亦云。