strong lǎo láng guān fàn yán jiù wèi shàng xián chéng xiàng dāng miàn hé dèng tōng strong
老郎官犯顏救魏尚 賢丞相當面劾鄧通
què shuō wén dì jì shè chún yú yì, lìng tā fù nǚ guī jiā. yòu yīn tí yíng shū zhōng, yǒu xíng zhě bù kě fù shǔ yī yǔ, dà wèi gǎn dòng, suì xià zhào gé chú ròu xíng. zhào yún:
卻說文帝既赦淳于意,令他父女歸家。又因緹縈書中,有刑者不可復屬一語,大為感動,遂下詔革除肉刑。詔云:
shī yuē: kǎi tì jūn zǐ, mín zhī fù mǔ, jīn rén yǒu guò, jiào wèi shī ér xíng yǐ jiā yān, huò yù gǎi guò wèi shàn, ér dào wú yáo zhì, zhèn shén lián zhī! fū xíng zhì duàn zhī tǐ, kè jī fū, zhōng shēn bù xī, hé qí tòng ér bù dé yě! qǐ wèi mín fù mǔ zhī yì zāi? qí chú ròu xíng, yǒu yǐ yì zhī!
詩曰:愷悌君子,民之父母,今人有過,教未施而刑已加焉,或欲改過為善,而道無繇至,朕甚憐之!夫刑至斷肢體,刻肌膚,終身不息,何其痛而不德也!豈為民父母之意哉?其除肉刑,有以易之!
chéng xiàng zhāng cāng děng fèng zhào hòu, gǎi dìng xíng lǜ, tiáo yì shàng wén. xiàng lái hàn lǜ guī dìng ròu xíng, yuē fēn sān zhǒng, yī wèi qíng, jiù shì miàn shàng kè zì èr wèi yì, jiù shì gē bí sān wèi duàn zuǒ yòu zhǐ, jiù shì bǎ zú zhǐ jié qù. jīng zhāng cāng děng huì yì gǎi zhì, nǎi shì qíng xíng gǎi chōng kǔ gōng, fá wèi chéng dàn chōng chéng dàn jí dàn xī shǒu chéng, jiàn qián zhù. yì xíng gǎi zuò chī sān bǎi, duàn zhǐ xíng gǎi zuò chī wǔ bǎi, wén dì bìng jiē yī yì. sì shì zuì rén shòu xíng, miǎn de cán huǐ shēn tǐ, zhè suī shì wén dì de rén zhèng, dàn fēi yóu xiào nǚ tí yíng shàng shū, wén dì yì wèi bì liú yì jí cǐ. kě jiàn tí yíng bù dàn quán xiào, bìng qiě quán rén. xiǎo xiǎo nǚ zǐ, néng zuò chū zhè bān měi jǔ, guài bù dé qiān gǔ liú fāng le! jí lì chǎn yáng. hòu lái wén dì wén chún yú yì shàn yī, yòu fù zhào dào dōu zhōng, wèn tā xué zì hé shī, zhì hǎo hé rén? jù yóu yì xiáng xì zòu duì, jì chú xún cháng bìng zhèng wài, gòng liáo qí bìng shí yú rén, tǒng zài qí dì. xiǎo zi wú xiá jù lù, kàn guān shì yuè shǐ jì zhōng cāng gōng liè chuán, biàn néng fēn xiǎo. cāng gōng jiù shì chún yú yì, yì céng wèi tài cāng lìng, gù hàn rén hào wèi cāng gōng.
丞相張蒼等奉詔後,改定刑律,條議上聞。向來漢律規定肉刑,約分三種,一為黥,就是面上刻字;二為劓,就是割鼻;三為斷左右趾,就是把足趾截去。經張蒼等會議改制,乃是黥刑改充苦工,罰為城旦舂;城旦即旦夕守城,見前注。劓刑改作笞三百,斷趾刑改作笞五百,文帝並皆依議。嗣是罪人受刑,免得殘毀身體,這雖是文帝的仁政,但非由孝女緹縈上書,文帝亦未必留意及此。可見緹縈不但全孝,並且全仁。小小女子,能做出這般美舉,怪不得千古流芳了!極力闡揚。後來文帝聞淳于意善醫,又復召到都中,問他學自何師,治好何人?俱由意詳細奏對,計除尋常病症外,共療奇病十餘人,統在齊地。小子無暇具錄,看官試閱《史記》中倉公列傳,便能分曉。倉公就是淳于意,意曾為太倉令,故漢人號為倉公。
huà fēn liǎng tóu: qiě shuō xiōng nú qián kòu dí dào, lüè dé xǔ duō rén chù, bǎo zài ér qù. jiàn qián huí. wén dì yòng cháo cuò jì, yí mín shū sù, jiā yì biān fáng, cái suàn píng ān le liǎng sān nián. zhì wén dì shí sì nián dōng jì, xiōng nú yòu dà jǔ rù kòu, qí bīng gòng yǒu shí sì wàn zhòng, rù cháo nà, yuè xiāo guān, shā bì běi dì dū wèi sūn áng, yòu fēn bīng rù shāo huí zhōng gōng. gōng xì qín shí suǒ jiàn. qián fēng jìng dá yōng xiàn gān quán děng chù, jǐng bào lián dá dōu zhōng. wén dì jí mìng zhòng wèi zhōu shě, láng zhōng lìng zhāng wǔ, bìng wèi jiāng jūn, fā chē qiān shèng, qí zú shí wàn, chū tún wèi běi, bǎo hù zhǎng ān. yòu bài chāng hóu lú qīng wèi shàng jùn jiāng jūn. níng hóu wèi chì wèi běi dì jiāng jūn, lóng lǜ hóu zhōu zào wèi lǒng xī jiāng jūn, sān lù chū fā, fēn shù biān jiāng. yī miàn dà yuè rén mǎ, shēn jiào lìng, hòu kào shǎng, zhǔn bèi yù jià qīn zhēng. qún chén yī zài jiàn zǔ, tǒng jiē bù cóng, zhí zhì báo tài hòu wén xī cǐ shì, jí lì zǔ zhǐ, wén dì zhǐ hǎo shùn cóng mǔ jiào, bà qīn zhēng yì, lìng pài dōng yáng hóu zhāng xiàng rú wèi dà jiāng jūn, lǜ tóng jiàn chéng hóu dǒng chì, nèi shǐ luán bù, lǐng zhe dà duì, wǎng jī xiōng nú. xiōng nú qīn rù sāi nèi, sāo rǎo yuè yú, jí wén hàn bīng lái yuán, fāng bá yíng chū sài. zhāng xiàng rú děng chí zhì biān jìng, zhuī niè fān bīng, hǎo duō lǐ bù jiàn hú mǎ, liào zhī kòu yǐ qù yuǎn, bù jí yāo jī, nǎi yǐn bīng nán hái, nèi wài jiě yán.
話分兩頭:且說匈奴前寇狄道,掠得許多人畜,飽載而去。見前回。文帝用鼌錯計,移民輸粟,加意邊防,才算平安了兩三年。至文帝十四年冬季,匈奴又大舉入寇,騎兵共有十四萬眾,入朝那,越蕭關,殺斃北地都尉孫卬,又分兵入燒回中宮。宮系秦時所建。前鋒徑達雍縣甘泉等處,警報連達都中。文帝亟命中尉周舍,郎中令張武,並為將軍,發車千乘,騎卒十萬,出屯渭北,保護長安。又拜昌侯盧卿為上郡將軍。寧侯魏遫為北地將軍,隆慮侯周灶為隴西將軍,三路出發,分戍邊疆。一面大閱人馬,申教令,厚犒賞,準備御駕親征。群臣一再諫阻,統皆不從,直至薄太后聞悉此事,極力阻止,文帝只好順從母教,罷親征議,另派東陽侯張相如為大將軍,率同建成侯董赤,內史欒布,領着大隊,往擊匈奴。匈奴侵入塞內,騷擾月余,及聞漢兵來援,方拔營出塞。張相如等馳至邊境,追躡番兵,好多里不見胡馬,料知寇已去遠,不及邀擊,乃引兵南還,內外解嚴。
wén dì yòu jué dé qīng xián, ǒu yīn zhèng gōng wú shì, chéng niǎn xún xíng. lù guò láng shǔ, jiàn yī lǎo rén zài qián yíng jià, yīn jí gǎi róng jìng lǐ dào: fù lǎo zài cǐ, xiǎng shì xiàn wèi láng guān, jiā jū hé chù? lǎo rén dá dào: chén xìng féng míng táng, zǔ běn zhào rén, zhì chén fù shí shǐ xǐ jū dài dì. wén dì hū rán jì qǐ qián qíng, biàn jiē rù dào: wǒ qián zài dài guó, yǒu shàng shí jiān gāo qū, lǚ xiàng wǒ shuō jí zhào jiāng lǐ qí, chū zhàn jù lù xià, fēi cháng xiāo yǒng, kě xī jīn yǐ mò shì, wú cóng wěi rèn, dàn wǒ cháng měi fàn bù wàng. fù lǎo kě yì shú xī cǐ rén fǒu? féng táng dào: chén sù zhī lǐ qí cái yǒng, dàn shàng bù rú lián pō lǐ mù ne. wén dì yě zhī lián pō lǐ mù, shì zhào guó liáng jiāng, bù yóu de fǔ bì tàn xī dào: wǒ shēng yǐ wǎn, hèn bù dé pō mù wèi jiāng, ruò dé cǐ rén, hái pà shén me xiōng nú? dào yán wèi jué, hū wén féng táng lǎng shēng dào: bì xià jiù shì de zhe pō mù, yě wèi bì néng zhòng yòng lī. zhè liǎng jù huà rě dòng wén dì nù yì, lì jí diào zhuǎn le tóu, mìng jià huí gōng, jì dào gōng zhōng, zuò le piàn kè, yòu zhuǎn xiǎng féng táng suǒ yán, dìng fēi wú duān táng tū, bì yǒu tè bié yuán yīn, nǎi fù lìng nèi shì, zhào táng rù wèn. é qǐng jiān táng yǐ dào lái, dài tā xíng guò le lǐ, biàn kāi kǒu jié wèn dào: jūn cóng hé chù kàn chū, shuō wǒ bù néng zhòng yòng pō mù? táng dá shuō dào: chén wén shàng gǔ míng wáng, mìng jiāng chū shī, fēi cháng zhèng zhòng, lín xíng shí bì xiān tuī gǔ qū xī yǔ yǔ dào: kǔn yǐ nèi, tīng mìng guǎ rén kǔn yǐ wài, tīng mìng jiāng jūn, jūn gōng jué shǎng, tǒng guī jiāng jūn chù zhì, xiān xíng hòu zòu. zhè bìng bú shì kōng tán suǒ bǐ. chén wén lǐ mù wèi zhào jiāng, biān shì zū shuì, tǒng dé zì yòng, xiǎng shì kào zú, bù bì bào xiāo, jūn shàng bù wèi yáo zhì, suǒ yǐ mù dé jié jǐn zhì néng, shǒu biān què lǔ. jīn bì xià néng rú cǐ xìn rèn me? jìn rì wèi shàng wèi yún zhōng shǒu, suǒ shōu shì zū, jǐn gěi shì zú, qiě zì chū sī qián, zǎi niú zhì jiǔ, biàn xiǎng jūn lì shè rén, yīn cǐ jiāng shì xiào mìng, lù lì wèi biān. xiōng nú yī cì rù sāi, jiù bèi shàng lǜ zhòng jié jī, zhǎn guó wú shù, shā dé tā bào tóu shǔ cuàn, bù gǎn zài lái. bì xià què wèi tā bào gōng bù shí, suǒ chà dí shǒu zhī liù jí, biàn bǎ tā chǐ guān xià yù, fá zuò kǔ gōng, zhè bú shì fǎ tài míng, shǎng tài qīng, fá tài zhòng me? zhào cǐ kàn lái, bì xià suī dé lián pō lǐ mù, yì wèi bì néng yòng. chén zì zhī yú zhuàng, mào chù jì huì, sǐ zuì sǐ zuì! lǎo tóu zi què shì tǐng yìng. shuō zhe, jí miǎn guān kòu shǒu. wén dì què zhuǎn nù wèi xǐ, máng lìng zuǒ yòu jiāng táng fú qǐ, mìng tā chí jié yì yù, shè chū wèi shàng, réng shǐ wèi yún zhōng shǒu. yòu bài táng wèi chē qí dū wèi, wèi shàng zài chū zhèn biān, xiōng nú guǒ rán wèi wēi, bù gǎn jìn sāi, cǐ wài biān fáng shǒu jiāng, yì yóu wén dì zhuó liàng xuǎn yòng, běi fāng yī dài, fù dé shǎo ān. zì cóng wén dì sì wèi yǐ lái, zhì cǐ yǐ yǒu shí sì wǔ nián, zhè shí sì wǔ nián jiān, chú xiōng nú rù kòu wài, zhǐ jì běi yī chǎng pàn luàn, xún yuè jí píng, jiù shì xiōng nú wèi huàn, yě bù guò sāo rǎo biān yú, jiū jìng wèi cháng shēn rù. ér qiě wáng shī yī chū, lì jí tuì qù, wài wú dà biàn, nèi wú dà yì, zài jiā wén dì juān zū jiǎn shuì, qín zhèng ài mín, shǐ zhōng yǐ gōng jiǎn wèi zhì, bù gǎn wú gù shēng fēng, suǒ yǐ lì shǒu cháng fǎ, mín ān gù yè, sì hǎi yǐ nèi, yàn rán wú shì, hǎo suàn shì chéng píng shì jiè, hào dàng qián kūn. yuán shì hàn cháo quán shèng shí dài.
文帝又覺得清閒,偶因政躬無事,乘輦巡行。路過郎署,見一老人在前迎駕,因即改容敬禮道:「父老在此,想是現為郎官,家居何處?」老人答道:「臣姓馮名唐,祖本趙人,至臣父時始徙居代地。」文帝忽然記起前情,便接入道:「我前在代國,有尚食監高祛,屢向我說及趙將李齊,出戰巨鹿下,非常驍勇,可惜今已歿世,無從委任,但我嘗每飯不忘。父老可亦熟悉此人否?」馮唐道:「臣素知李齊材勇,但尚不如廉頗李牧呢。」文帝也知廉頗李牧,是趙國良將,不由的撫髀嘆息道:「我生已晚,恨不得頗牧為將,若得此人,還怕甚麼匈奴?」道言未絕,忽聞馮唐朗聲道:「陛下就是得着頗牧,也未必能重用哩。」這兩句話惹動文帝怒意,立即掉轉了頭,命駕回宮,既到宮中,坐了片刻,又轉想馮唐所言,定非無端唐突,必有特別原因,乃復令內侍,召唐入問。俄頃間唐已到來,待他行過了禮,便開口詰問道:「君從何處看出,說我不能重用頗牧?」唐答說道:「臣聞上古明王,命將出師,非常鄭重,臨行時必先推轂屈膝與語道:閫以內,聽命寡人;閫以外,聽命將軍,軍功爵賞,統歸將軍處置,先行後奏。這並不是空談所比。臣聞李牧為趙將,邊市租稅,統得自用,饗士犒卒,不必報銷,君上不為遙制,所以牧得竭盡智能,守邊卻虜。今陛下能如此信任麼?近日魏尚為雲中守,所收市租,盡給士卒,且自出私錢,宰牛置酒,遍饗軍吏舍人,因此將士效命,戮力衛邊。匈奴一次入塞,就被尚率眾截擊,斬馘無數,殺得他抱頭鼠竄,不敢再來。陛下卻為他報功不實,所差敵首隻六級,便把他褫官下獄,罰作苦工,這不是法太明,賞太輕,罰太重麼?照此看來,陛下雖得廉頗李牧,亦未必能用。臣自知愚戇,冒觸忌諱,死罪死罪!」老頭子卻是挺硬。說着,即免冠叩首。文帝卻轉怒為喜,忙令左右將唐扶起,命他持節詣獄,赦出魏尚,仍使為雲中守。又拜唐為車騎都尉,魏尚再出鎮邊,匈奴果然畏威,不敢近塞,此外邊防守將,亦由文帝酌量選用,北方一帶,復得少安。自從文帝嗣位以來,至此已有十四五年,這十四五年間,除匈奴入寇外,只濟北一場叛亂,旬月即平,就是匈奴為患,也不過騷擾邊隅,究竟未嘗深入。而且王師一出,立即退去,外無大變,內無大役,再加文帝蠲租減稅,勤政愛民,始終以恭儉為治,不敢無故生風,所以吏守常法,民安故業,四海以內,晏然無事,好算是承平世界,浩蕩乾坤。原是漢朝全盛時代。
dàn wén dì yī shēng de lì, shì bào dìng lǎo shì wú wèi de zōng zhǐ, jiù shì tài hòu báo shì, yì sù hǎo huáng lǎo jiā yán. mǔ zǐ xìng zhì xiāng tóng, suì yǐn chū yī liǎng gè páng mén zuǒ dào, yào xiǎng lái féng yíng shàng yì, yāo chǒng qiú róng. yǒu kǒng jí zuān, hǎo sì jì shēng chóng yì bān. yǒu yī gè lǔ rén gōng sūn chén, shàng yán qín dé shuǐ dé, hàn chéng qín hòu, dāng wèi tǔ dé, tǔ sè shǔ huáng, bù jiǔ bì yǒu huáng lóng chū xiàn, qǐng gǎi zhēng shuò, yì fú sè, yī lǜ shàng huáng, yǐ yīng tiān ruì yún yún. wén dì dé shū, qǔ shì chéng xiàng zhāng cāng, cāng sù jiū xīn lǜ lì, dú wèi hàn dé shuǐ dé, gōng sūn chén suǒ yán fēi shì, liǎng rén dōu shì xiā shuō. wén dì gē guò bù tí. piān shì wén dì shí wǔ nián chūn yuè, lǒng xī de chéng jì dì fāng, jìng chēng huáng lóng chū xiàn, dì fāng guān lì, wèi zēng qīn jiàn, dàn jù zhe yī shí chuán wén, jū rán zòu bào. wén dì xìn yǐ wèi zhēn, suì bǎ gōng sūn chén shì zuò yì rén, shuō tā néng yù zhī wèi lái, zhào wèi bó shì. dāng xià yǔ zhū shēng shēn míng tǔ dé, yì jí gǎi yuán yì fú děng shì, bìng mìng lǐ guān dìng dìng jiāo sì dà diǎn. dài zhì jiāo sì lǐ dìng, yǐ shì chūn mù, nǎi zé yú sì yuè shuò rì, qīn xìng yōng jiāo, jì sì wǔ dì. sì shì gōng sūn chén dé méng chǒng juàn, fǎn jiāng chéng xiàng zhāng cāng, shū dàn xià qù.
但文帝一生得力,是抱定老氏無為的宗旨,就是太后薄氏,亦素好黃老家言。母子性質相同,遂引出一兩個旁門左道,要想來逢迎上意,邀寵求榮。有孔即鑽,好似寄生蟲一般。有一個魯人公孫臣,上言秦得水德,漢承秦後,當為土德,土色屬黃,不久必有黃龍出現,請改正朔,易服色,一律尚黃,以應天瑞云云。文帝得書,取示丞相張蒼,蒼素究心律歷,獨謂漢得水德,公孫臣所言非是,兩人都是瞎說。文帝擱過不提。偏是文帝十五年春月,隴西的成紀地方,競稱黃龍出現,地方官吏,未曾親見,但據着一時傳聞,居然奏報。文帝信以為真,遂把公孫臣視作異人,說他能預知未來,召為博士。當下與諸生申明土德,議及改元易服等事,並命禮官訂定郊祀大典。待至郊祀禮定,已是春暮,乃擇於四月朔日,親幸雍郊,祭祀五帝。嗣是公孫臣得蒙寵眷,反將丞相張蒼,疏淡下去。
gǔ rén shuō dé hǎo, tóng shēng xiāng yīng, tóng qì xiāng qiú, yǒu le yī gè gōng sūn chén, zì rán chàng yǔ hé rǔ, shēng chū dì èr gè gōng sūn chén lái le. dāng shí zhào guó zhōng yǒu yī xīn yuán píng, shēng xìng guāi qiǎo, zhuān hǎo qī rén. wén dé gōng sūn chén xīn yāo zhǔ chǒng, biàn qù xué xí le jǐ jù shù yǔ, yě jí pǎo zhì zhǎng ān, yì què qiú jiàn. wén dì yǐ jiàn rù mí tuán, yù yǒu fāng shì dào lái, dāng rán huān yíng, lì mìng zuǒ yòu chuán rù. xīn yuán píng bài yè yǐ bì, biàn xìn kǒu hú zhōu dào: chén wàng qì qián lái, yuàn bì xià wàn suì! wén dì dào: rǔ jiàn yǒu hé qì? píng dá shuō dào: zhǎng ān dōng běi jiǎo shàng, jìn yǒu shén qì yīn yūn, jié chéng wǔ cǎi. chén wén dōng běi wèi shén míng suǒ jū, jīn yǒu wǔ cǎi huì jù, míng míng shì wǔ dì ā hù, wèi wèi guó xiáng. bì xià yí shàng dá tiān ruì, jiù dì lì miào, fāng kě yǒng yǎng shén xiū. wén dì diǎn shǒu chēng shàn, biàn lìng píng liú jū què xià, shǐ tā zhǐ shì yǒu sī, jiù wǔ cǎi huì jí de dì zhǐ, zhú zào miào yǔ, gōng sì wǔ dì. píng běn shì niē zào chū lái, yǒu shén me yí dìng dì diǎn, bù guò yǒu yán zài xiān, shuō zài dōng běi jiǎo shàng, yīng gāi rú yán bàn lǐ. dāng jí xié tóng yǒu sī, chū dōng běi mén, xíng zhì wèi yáng, yí shén yí guǐ de wàng le yī huí, rán hòu jiǎn dìng kuān chǎng de dì jī, xìng gōng zhú cí. cí yǔ zhōng gòng shè wǔ diàn, àn zhe dōng nán xī běi zhōng wèi zhì, pèi chéng qīng huáng hēi chì bái yán sè, qīng dì jū dōng, chì dì jū nán, bái dì jū xī, hēi dì jū běi, huáng dì jū zhōng, yě shì fù huì gōng sūn chén de wàng tán, zhǔ zhāng hàn wèi tǔ dé, shì guī huáng dì àn lǐ zhǔ chí. kuàng qiě zhái zhōng ér zhì, dāng wáng zhě guì, zhèng hǎo còu hé shí jūn xīn lǐ, jiè bó huān xīn. hǎo róng yì zào chéng miào mào, yǐ shì wén dì shí yǒu liù nián, wén dì yuán zhào jiù lì, réng qí zhì mèng xià yuè jí, qīn wǎng wèi yáng, zhì wǔ dì miào nèi jì sì. jì shí jǔ qǐ guàn huǒ, yān yàn chōng xiāo, chà bù duō yǔ yún qì xiāng sì. xīn yuán píng shí yì suí zhe, jiù zhǐ wèi ruì qì xiāng yīng, bù ruò jìng shuō shén qì. yǐn de wén dì xīn wèi yì cháng. jí jì bì hái gōng, biàn bān chū yī dào zhào lìng, bài xīn yuán píng wèi shàng dài fū, hái yǒu xǔ duō shǎng cì, yuē zhí qiān jīn, yú shì shǐ bó shì zhū shēng, zhāi jí liù jīng zhōng yí yǔ, jí chéng wáng zhì yī piān, xiàn jīn shàng shì liú chuán, liè rù lǐ jì zhōng. lǐ jì zhōng wáng zhì yǐ hòu, biàn shì yuè lìng yī piān, nèi shù wǔ dì sī lìng shì, xiǎng yì wèi cǐ shí suǒ biān. xīn yuán píng yòu lián hé gōng sūn chén, qǐng fǎng táng yú gǔ zhì, xíng xún shòu fēng chán lǐ yí. wén dì fù wèi suǒ huò, chì lìng bó shì tuǒ yì diǎn lǐ, bó shì děng zhuó gǔ zhēn jīn, miǎn bù dé gè fèi xīn cái, yǒu xū shí rì. wén dì què yě bù lái cuī cù, yóu tā xú dìng.
古人說得好,同聲相應,同氣相求,有了一個公孫臣,自然倡予和汝,生出第二個公孫臣來了。當時趙國中有一新垣平,生性乖巧,專好欺人。聞得公孫臣新邀主寵,便去學習了幾句術語,也即跑至長安,詣闕求見。文帝已漸入迷團,遇有方士到來,當然歡迎,立命左右傳入。新垣平拜謁已畢,便信口胡謅道:「臣望氣前來,願陛下萬歲!」文帝道:「汝見有何氣?」平答說道:「長安東北角上,近有神氣氤氳,結成五采。臣聞東北為神明所居,今有五采匯聚,明明是五帝呵護,蔚為國祥。陛下宜上答天瑞,就地立廟,方可永仰神庥。」文帝點首稱善,便令平留居闕下,使他指示有司,就五采薈集的地址,築造廟宇,供祀五帝。平本是捏造出來,有什麼一定地點,不過有言在先,說在東北角上,應該如言辦理。當即偕同有司,出東北門,行至渭陽,疑神疑鬼的望了一回,然後揀定寬敞的地基,興工築祠。祠宇中共設五殿,按着東南西北中位置,配成青黃黑赤白顏色,青帝居東,赤帝居南,白帝居西,黑帝居北,黃帝居中,也是附會公孫臣的妄談,主張漢為土德,是歸黃帝暗裡主持。況且宅中而治,當王者貴,正好湊合時君心理,借博歡心。好容易造成廟貌,已是文帝十有六年,文帝援照舊例,仍俟至孟夏月吉,親往渭陽,至五帝廟內祭祀。祭時舉起爟火,煙焰沖霄,差不多與雲氣相似。新垣平時亦隨着,就指為瑞氣相應,不若徑說神氣。引得文帝欣慰異常。及祭畢還宮,便頒出一道詔令,拜新垣平為上大夫,還有許多賞賜,約值千金,於是使博士諸生,摘集六經中遺語,輯成《王制》一篇,現今尚是流傳,列入《禮記》中。《禮記》中《王制》以後,便是《月令》一篇,內述五帝司令事,想亦為此時所編。新垣平又聯合公孫臣,請仿唐虞古制,行巡狩封禪禮儀。文帝復為所惑,飭令博士妥議典禮,博士等酌古斟今,免不得各費心裁,有需時日。文帝卻也不來催促,由他徐定。
yī rì jià guò zhǎng mén, hū yǒu wǔ rén zhàn zài dào běi, suǒ zhe fú sè, gè bù xiāng tóng. zhèng yào liú shén xì qiáo, piān wǔ rén sàn zǒu wǔ fāng, bù zhī qù xiàng. cǐ shí wén dì yǐ jīng chū shén, àn jì wǔ rén yī fú, hǎo sì fēn zhe qīng huáng hēi chì bái wǔ sè, mò fēi jiù shì wǔ dì bù chéng. yīn jí zhào wèn xīn yuán píng, píng lián shēng chēng shì. wèi zēng xiáng wèn, biàn jí chēng shì, míng míng shì tā yī rén shǐ guāi. wén dì nǎi mìng jiù zhǎng mén tíng pàn, zhú qǐ wǔ dì tán, yòng zhe tài láo wǔ jù, wàng kōng zhì jì. yǐ ér xīn yuán píng yòu yì què chēng qí, shuō shì què xià yǒu bǎo yù qì. dào yán fǔ bì, guǒ yǒu yī rén shǒu pěng yù bēi, rù xiàn wén dì. wén dì qǔ guò yī kàn, bēi shì yě bù guò xún cháng, wéi yǒu sì zhuàn zì kè zhe, nǎi shì rén zhǔ yán shòu yī yǔ, bù jīn dà xǐ, biàn mìng zuǒ yòu qǔ chū huáng jīn, shǎng cì lái rén, qiě yīn xīn yuán píng wàng qì yǒu yàn, yì jiā tè shǎng. píng yǔ lái rén xiè cì chū lái, yòu shì yī zhǒng hǎo jiāo yì. wén dì jìng jiāng yù bēi dāng zuò qí zhēn, xiǎo xīn xié zhe, rù gōng shōu cáng qù le. píng jiàn wén dì róng yì shòu qī, fù xiǎng chū yī fān qí yǔ, shuō shì rì dāng zài zhōng. kàn guān shì xiǎng, yì tiān de hóng rì, dōng xiàn xī méi, rén rén gòng zhī, nà lǐ yǒu yǐ dào xī biān, zhuǎn xiàng dōng biān de qí wén? bù yì xīn yuán píng xiā sān huà sì, jū rán yǒu shǐ guān fù hè, bào chēng rì què zài zhōng. xiǎng shì yǒu huī gē fǎn rì de shén jì. wén dì shàng xìn wèi zhēn shì, xià zhào gǎi yuán, jiù yǐ shí qī nián wèi yuán nián, hàn shǐ zhōng jiào zuò hòu yuán nián. yuán rì jiāng jiè, xīn yuán píng fù gòu zào yāo yán, jìn bái wén dì, wèi zhōu dǐng shěn rù sì shuǐ, yǐ yǒu duō nián, jiàn qián wén. xiàn zài hé jué jīn dī, yǔ sì shuǐ xiàng tōng, chén wàng jiàn fén yīn yǒu jīn bǎo qì, xiǎng shì zhōu dǐng yòu yào chū xiàn, qǐng bì xià lì cí fén yīn, xiān dǎo hé shén, fāng néng zhì ruì děng yǔ. shuō dé wén dì yòu shēng chī xiǎng, lì mìng yǒu sī jiū gōng pǐ cái, zhì fén yīn jiàn zào miào yǔ, wèi qiú dǐng jì. yǒu sī fèng mìng xìng zhú, jí qiè wèi néng gào jùn, zhuǎn yǎn jiān biàn shì hòu yuán nián yuán rì, yǒu zhào cì tiān xià dà pú, yǔ mín tóng lè.
一日駕過長門,忽有五人站在道北,所着服色,各不相同。正要留神細瞧,偏五人散走五方,不知去向。此時文帝已經出神,暗記五人衣服,好似分着青黃黑赤白五色,莫非就是五帝不成。因即召問新垣平,平連聲稱是。未曾詳問,便即稱是,明明是他一人使乖。文帝乃命就長門亭畔,築起五帝壇,用着太牢五具,望空致祭。已而新垣平又詣闕稱奇,說是闕下有寶玉氣。道言甫畢,果有一人手捧玉杯,入獻文帝。文帝取過一看,杯式也不過尋常,惟有四篆字刻着,乃是「人主延壽」一語,不禁大喜,便命左右取出黃金,賞賜來人,且因新垣平望氣有驗,亦加特賞。平與來人謝賜出來,又是一種好交易。文帝竟將玉杯當作奇珍,小心攜着,入宮收藏去了。平見文帝容易受欺,復想出一番奇語,說是日當再中。看官試想,一天的紅日,東現西沒,人人共知,那裡有已到西邊,轉向東邊的奇聞?不意新垣平瞎三話四,居然有史官附和,報稱日卻再中。想是有揮戈返日的神技。文帝尚信為真事,下詔改元,就以十七年為元年,漢史中叫做後元年。元日將屆,新垣平復構造妖言,進白文帝,謂周鼎沈入泗水,已有多年,見前文。現在河決金堤,與泗水相通,臣望見汾陰有金寶氣,想是周鼎又要出現,請陛下立祠汾陰,先禱河神,方能致瑞等語。說得文帝又生痴想,立命有司鳩工庀材,至汾陰建造廟宇,為求鼎計。有司奉命興築,急切未能告竣,轉眼間便是後元年元日,有詔賜天下大酺,與民同樂。
zhèng zài pǔ tiān gòng qìng de shí hòu, hū yǒu rén zòu hé xīn yuán píng, shuō tā qī jūn wǎng shàng, nòng shén dǎo guǐ, méi yī yǔ bú shì xū tán, méi yī shì bú shì wěi zào, dùn lìng duò rù mí tuán de wén dì, shì zuì fāng xǐng, bó rán dòng nù, jìng bǎ xīn yuán píng gé zhí wèn zuì, fā jiāo tíng wèi shěn xùn. tíng wèi jiù shì zhāng shì zhī, zǎo zhī xīn yuán píng suǒ wèi bù zhèng, cǐ cì dào tā shǒu zhōng, xīn yuán píng hái yǒu hé xìng, yī jīng shì zhī wēi xià shì pò, méi nài hé jiāng guǐ yù jì liǎ, hé pán shuō chū, qì qiú shì zhī bǎo quán shēng mìng. shì zhī zěn kěn róng qíng? bù dàn yàn chéng sǐ zuì, hái yào jiāng tā jiā zú lǎo xiǎo, yī tǐ pián zhū. zhè yàn àn fù zòu shǎng qù, dé yāo wén dì pī zhǔn, biàn yóu shì zhī pài chū xíng guān, lì bǎ xīn yuán píng bǎng chū shì cáo, yī dāo liǎng duàn. zhǐ shì xīn yuán píng de jiā xiǎo, gēn le xīn yuán píng rù dōu, bù guò xiǎng shòu bàn nián fù guì, yě luò de shēn shǒu liǎng fēn, zhè què zhēn zhèng bù zhí de ne! fú wèi huò yǐ, hé bì qiáng qiú!
正在普天共慶的時候,忽有人奏劾新垣平,說他欺君罔上,弄神搗鬼,沒一語不是虛談,沒一事不是偽造,頓令墮入迷團的文帝,似醉方醒,勃然動怒,竟把新垣平革職問罪,發交廷尉審訊。廷尉就是張釋之,早知新垣平所為不正,此次到他手中,新垣平還有何幸,一經釋之威嚇勢迫,沒奈何將鬼蜮伎倆,和盤說出,泣求釋之保全生命。釋之怎肯容情?不但讞成死罪,還要將他家族老小,一體駢誅。這讞案復奏上去,得邀文帝批准,便由釋之派出刑官,立把新垣平綁出市曹,一刀兩段。只是新垣平的家小,跟了新垣平入都,不過享受半年富貴,也落得身首兩分,這卻真正不值得呢!福為禍倚,何必強求!
wén dì jīng cǐ yī wù, dà wèi sǎo xìng, chì bà fén yīn miào gōng, jiù shì wèi yáng wǔ dì cí zhōng, yì zhǐ lìng cí guān, suí shí zhì lǐ, bù fù qīn jì. tā rú xún shòu fēng chán de yì àn, yě cóng cǐ bù wèn, fù zhū bīng gé le. wéi chéng xiàng zhāng cāng, zì bèi gōng sūn chén duó chǒng, zhé chēng bìng bù cháo, qiě nián yǐ jiǔ shí zuǒ yòu, yuán shì lǎo mài lóng zhōng, bù kān rèn shì, yīn cǐ qiān yán nián yú, zhōng zhì bìng miǎn. wén dì běn yù zhòng rèn dòu guǎng guó. zhuǎn sī guǎng guó nǎi shì hòu dì, shǔ zài sī qīn, jiù shǐ tā zhe yǒu xián míng, jiū bù yí shì rén yǐ sī. guǎng guó guǒ xián, hé fáng dài xiāng. wén dì zì wèi wú sī, shí shì chéng zhū lǚ fù zhé, nǎi yǒu cǐ jǔ. nǎi cóng jiù chén zhōng cǎi zé yī rén, dé le yī gè guān nèi hóu shēn tú jiā, xiān lìng tā wèi yù shǐ dài fū, xuán jí shēng qiān xiàng wèi, dài cāng hòu rèn. cāng tuì guī yáng wǔ yuán jí, kǒu zhōng wú chǐ, shí rǔ wèi shēng, xiǎng shòu zhì bǎi yú suì, fāng cái shì shì. nà shēn tú jiā xì shì liáng rén, céng suí gāo zǔ zhēng zhàn yǒu gōng, dé fēng liè hóu, nián jì yì yǐ chuí lǎo, dàn yǔ zhāng cāng xiāng bǐ, què hái xiāng chà èr sān shí nián. píng shí gāng fāng lián zhèng, bù shòu sī yè, jí jìn wèi chéng xiàng, gèng shì jí xié bǐng zhèng, shǒu fǎ bù ā. yī rì rù cháo zòu shì, mò jiàn wén dì zuǒ cè, xié lì zhe yī gè shì chén, xíng shén dài chí, shì yǒu juàn róng, hěn jué dé kàn bù guò qù. yī qí gōng shì zòu bì, biàn jiāng shì chén zhǐ shì wén dì dào: bì xià ruò chǒng ài shì chén, bù fáng shǐ tā fù guì, zhì ruò cháo tíng yí zhì, bù kě bù sù yuàn bì xià wù shì zòng róng! wén dì xiàng zuǒ yī gù, zǎo yǐ qiáo zhe, dàn kǒng shēn tú jiā zhǐ míng hé zòu, lián máng chū yán zǔ zhù dào: jūn qiě wù yán, wǒ dāng sī xíng jiào jiè bà le. jiā wén yán yù fèn, miǎn qiáng rěn zhù le qì, tuì cháo chū qù. guǒ rán wén dì fǎn rù nèi tíng, bìng wèi yī zhe qián yán, shēn jiè shì chén.
文帝經此一悟,大為掃興,飭罷汾陰廟工,就是渭陽五帝祠中,亦止令祠官,隨時致禮,不復親祭。他如巡狩封禪的議案,也從此不問,付諸冰閣了。惟丞相張蒼,自被公孫臣奪寵,輒稱病不朝,且年已九十左右,原是老邁龍鍾,不堪任事,因此遷延年余,終致病免。文帝本欲重任竇廣國。轉思廣國乃是後弟,屬在私親,就使他著有賢名,究不宜示人以私。廣國果賢,何妨代相。文帝自謂無私,實是懲諸呂覆轍,乃有此舉。乃從舊臣中採擇一人,得了一個關內侯申屠嘉,先令他為御史大夫,旋即升遷相位,代蒼後任。蒼退歸陽武原籍,口中無齒,食乳為生,享壽至百餘歲,方才逝世。那申屠嘉系是梁人,曾隨高祖征戰有功,得封列侯,年紀亦已垂老,但與張蒼相比,卻還相差二三十年。平時剛方廉正,不受私謁,及進為丞相,更是嫉邪秉正,守法不阿。一日入朝奏事,驀見文帝左側,斜立着一個侍臣,形神怠弛,似有倦容,很覺得看不過去。一俟公事奏畢,便將侍臣指示文帝道:「陛下若寵愛侍臣,不妨使他富貴,至若朝廷儀制,不可不肅;願陛下勿示縱容!」文帝向左一顧,早已瞧着,但恐申屠嘉指名劾奏,連忙出言阻住道:「君且勿言,我當私行教戒罷了。」嘉聞言愈憤,勉強忍住了氣,退朝出去。果然文帝返入內廷,並未依着前言,申戒侍臣。
jiū jìng zhè shì chén xìng shén míng shuí? yuán lái jiào zuò dèng tōng. xiàn rèn dà zhōng dài fū. tōng běn shǔ jùn nán ān rén, wú shén cái shí, zhǐ yǒu shuǐ zhōng xíng chuán, shì tā zhuān zhǎng. zhǎn zhuǎn rù dōu, móu dé le yī gè guān xián, hào wèi huáng tóu láng, huáng tóu láng de zhí shǐ, biàn shì yù chuán shuǐ shǒu, xiàng dài huáng mào, gù yǒu shì chēng. tōng dé chōng shì zhí, yě suàn jiǎo xìng, xiǎng shén me yì wài chāo qiān, piān piān shí lái yùn zhì, jí xīng zhào lín, yī xiǎo xiǎo duò gōng, jìng dé shàng yīng yù mèng, píng dì shēng tiān. shuō jiāng qǐ lái, yě shì yóu wén dì huái zháo mí xìn, wù bǎ nà yōng fū sú zǐ, kàn zuò qí cái. xiān shì wén dì cháng dé yī mèng, mèng jiàn zì jǐ téng kōng ér qǐ, jǐ rù jiǔ xiāo, xiāng jù bù guò zhǐ chǐ, jìng zhì lì liàng wèi zú, yù shàng wèi shàng, qiǎo lái le huáng tóu láng, bǎ wén dì zú xià, jí lì yī tuī, fāng dé shàng dēng tiān jiè. wén dì fēi cháng xǐ huān, fǔ kàn zhè huáng tóu láng, qià zhǐ jiàn tā yī gè bèi yǐng, yī fú xià miàn, hǎo sì yǐ jīng pò liè, lòu chū yī kǒng. zhèng yào huàn tā zhuǎn shēn, xiáng shì miàn mù, shì bèi jī shēng yī jiào, jìng zhì jīng xǐng. wén dì huí sī mèng jìng, lì lì bù wàng, biàn xiǎng zài huáng tóu láng zhōng, liú xīn chá yuè, xiào nà yīn gāo zōng yīng mèng qiú xián gù shì, jì dé qí féng.
究竟這侍臣姓甚名誰?原來叫做鄧通。現任大中大夫。通本蜀郡南安人,無甚才識,只有水中行船,是他專長。輾轉入都,謀得了一個官銜,號為黃頭郎,黃頭郎的職使,便是御船水手,向戴黃帽,故有是稱。通得充是職,也算僥倖,想甚麼意外超遷,偏偏時來運至,吉星照臨,一小小舵工,竟得上應御夢,平地升天。說將起來,也是由文帝懷着迷信,誤把那庸夫俗子,看做奇材。先是文帝嘗得一夢,夢見自己騰空而起,幾入九霄,相距不過咫尺,竟致力量未足,欲上未上,巧來了黃頭郎,把文帝足下,極力一推,方得上登天界。文帝非常喜歡,俯瞰這黃頭郎,恰只見他一個背影,衣服下面,好似已經破裂,露出一孔。正要喚他轉身,詳視面目,適被雞聲一叫,竟致驚醒。文帝回思夢境,歷歷不忘,便想在黃頭郎中,留心察閱,效那殷高宗應夢求賢故事,冀得奇逢。
shì dú shū rù mó le.
是讀書入魔了。
shì rì zǎo qǐ shì cháo, xìng zhí zhōng wài wú shì, jí lìng qún chén tuì bān, zì wǎng jiàn tái xún shì yù chuán. jiàn tái zài wèi yāng gōng xī piān, páng yǒu cāng chí, shuǐ sè jiē cāng, xiàng yǒu yù chuán tíng bó, huáng tóu láng yuē shù shí bǎi rén. wén dì fēn fù zuǒ yòu, mìng jiāng huáng tóu láng xī shù zhào lái, tīng hòu chuán wèn. huáng tóu láng bù zhī hé yòng? zhǐ hǎo zhàn zhàn jīng jīng, qián lái jiàn jià. wén dì dài tā bài bì, jù lìng lì zài zuǒ biān, āi cì xú xíng, xiàng yòu guò qù. yī bān huáng tóu láng, zūn zhǐ huǎn bù, xíng guò le hǎo jǐ shí rén, qiǎo qiǎo lún zhe dèng tōng, yě yī bù yī bù de zhào shì xíng zǒu, cái lüè guò yù zuò qián, zhǐ tīng dé yī shēng lún yīn, jiào dào lì zhù, xià dé dèng tōng lěng hàn zhí liú, miǎn qiáng bì lì yī páng. děng dào dà zhòng zǒu wán, yòu wén wén dì chuán yù, zhào lìng guò wèn. tōng zhǐ de shàng qián shù bù, dào yù zuò qián guì xià, fǔ shǒu fú zhe. zhì wén dì wèn jí xìng míng, bù dé bù jù shí chén bào. sì tīng dé huáng yán hé ǎi, bá chōng shì chén, fāng jué xǐ chū wàng wài, kòu tóu xiè ēn. wén dì qǐ shēn huí gōng, jiào tā suí zhe, tā jí máng pá qǐ, jǐn jǐn gēn zhe yù jià, tóng rù gōng zhōng. huáng tóu láng děng yuǎn yuǎn wàng jiàn, tǒng jiē jīng yì, jiù shì wén dì zuǒ yòu de suí yuán, yì jù mò míng qí miào yú shì hù xiāng tuī cè, yì lùn fēn fēn. wǒ yě qí guài. qí shí shì méi yǒu tā gù, wú fēi wèi le dèng tōng hòu yī, shì yǒu yī kǒng, zhèng yǔ wén dì mèng zhōng xiāng hé, gèng jiān dèng fán tǐ zuò dèng zì zuǒ páng, shì yī dēng zì, wén dì hái dào zhù tā dēng tiān, yīng shǔ cǐ rén, suǒ yǐ píng bái dì jiāng tā bá zhuó, zuò wèi yīng mèng xián chén. shí shì dāi xiǎng. hòu lái jiàn tā yōng lù wú néng, yě bù wèi guài, fǎn qiě rì jiā chǒng ài. tōng què yī wèi jiāng shùn, suī rán méi yǒu yì jì, zú yāo ruì shǎng, dàn néng shǐ zhōng bù wǔ dì yì, yǐ zú gù chǒng tī róng. bú dào liǎng sān nián, jìng shēng rèn dà zhōng dài fū, yuè dāo ēn yù. yǒu shí wén dì xián yóu, qiě shùn biàn zhì tōng jiā xiū xī, yàn yǐn jǐn huān, qián hòu shǎng cì, bù kě shèng jì.
是日早起視朝,幸值中外無事,即令群臣退班,自往漸台巡視御船。漸台在未央宮西偏,旁有滄池,水色皆蒼,向有御船停泊,黃頭郎約數十百人。文帝吩咐左右,命將黃頭郎悉數召來,聽候傳問。黃頭郎不知何用?只好戰戰兢兢,前來見駕。文帝待他拜畢,俱令立在左邊,挨次徐行,向右過去。一班黃頭郎,遵旨緩步,行過了好幾十人,巧巧輪着鄧通,也一步一步的照式行走,才掠過御座前,只聽得一聲綸音,叫道立住,嚇得鄧通冷汗直流,勉強避立一旁。等到大眾走完,又聞文帝傳諭,召令過問。通只得上前數步,到御座前跪下,俯首伏着。至文帝問及姓名,不得不據實陳報。嗣聽得皇言和藹,拔充侍臣,方覺喜出望外,叩頭謝恩。文帝起身回宮,叫他隨着,他急忙爬起,緊緊跟着御駕,同入宮中。黃頭郎等遠遠望見,統皆驚異,就是文帝左右的隨員,亦俱莫名其妙;於是互相推測,議論紛紛。我也奇怪。其實是沒有他故,無非為了鄧通後衣,適有一孔,正與文帝夢中相合,更兼鄧(繁體作鄧)字左旁,是一登字,文帝還道助他登天,應屬此人,所以平白地將他拔擢,作為應夢賢臣。實是呆想。後來見他庸碌無能,也不為怪,反且日加寵愛。通卻一味將順,雖然沒有異技,足邀睿賞,但能始終不忤帝意,已足固寵梯榮。不到兩三年,竟升任大中大夫,越叨恩遇。有時文帝閒遊,且順便至通家休息,宴飲盡歡,前後賞賜,不可勝計。
dú chéng xiàng shēn tú jiā, zǎo yǐ qiáo bù shàng yǎn, yào xiǎng zuó qù cǐ nú, còu qiǎo jiàn tā dài màn shī yí, lè dé chéng jī miàn hé. jí wén dì chū yán huí hù, fèn fèn tuì guī, zì sī yī bù zuò, èr bù xiū, suǒ xìng qiǎn rén zhào tōng, lìng zhì xiāng fǔ yì shì, hǎo jiā chéng jiè. tōng wén chéng xiàng jiàn zhào, liào tā bù huái hǎo yì, wèi kěn qián wǎng, nǎ zhī yī shǐ fǔ qù, yī shǐ yòu lái, chuán chēng chéng xiàng yǒu mìng, dèng tōng bú dào, dāng qǐng zhǐ chù zhǎn. tōng jīng huāng de liǎo bù dé, máng rù gōng gào zhī wén dì, qì qǐng zhuǎn huán. wén dì dào: rǔ qiě qián qù, wǒ dāng shǐ rén zhào rǔ biàn liǎo. zhè shì wén dì zhǎng hòu chù. tōng zhì cǐ méi fǎ, bù dé bù qū chū gōng zhōng, zhuǎn yì xiāng fǔ. yí dào mén shǒu, zǎo yǒu rén dài zhe, yǐn rù zhèng tīng, dàn jiàn shēn tú jiā zhěng sù yì guān, gāo zuò táng shàng, mǎn liǎn dài zhe shā qì, hǎo sì yī wèi huó yán luó wáng. cǐ shí jìn tuì liǎng nán, zhǐ hǎo yìng zhe tóu pí, xiàng qián cān yè, bù yì shēn tú jiā kāi kǒu yī shēng, biàn shuō chū yī gè zhǎn zì! yǒu fèn jiào:
獨丞相申屠嘉,早已瞧不上眼,要想捽去此奴,湊巧見他怠慢失儀,樂得乘機面劾。及文帝出言回護,憤憤退歸,自思一不做,二不休,索性遣人召通,令至相府議事,好加懲戒。通聞丞相見召,料他不懷好意,未肯前往,那知一使甫去,一使又來,傳稱丞相有命,鄧通不到,當請旨處斬。通驚慌的了不得,忙入宮告知文帝,泣請轉圜。文帝道:「汝且前去,我當使人召汝便了。」這是文帝長厚處。通至此沒法,不得不趨出宮中,轉詣相府。一到門首,早有人待着,引入正廳,但見申屠嘉整肅衣冠,高坐堂上,滿臉帶着殺氣,好似一位活閻羅王。此時進退兩難,只好硬着頭皮,向前參謁,不意申屠嘉開口一聲,便說出一個斬字!有分教:
yán lì zú jīng yōng shù dǎn, gāng fāng yóu jiàn dà chén fēng.
嚴厲足驚庸豎膽,剛方猶見大臣風。
bì jìng dèng tōng xìng mìng rú hé, qiě zhì xià huí fēn jiě.
畢竟鄧通性命如何,且至下回分解。
yǔ yǒu zhī guān guò zhī rén rú běn huí xù shù wén dì, mò fēi guò jǔ, dàn néng gǎi guò bù lìn, shàng bù shī wèi rén zhǔ ěr. wén dì zhī chéng bàn wèi shàng, zuì qīng fá zhòng, dé féng táng shù yǔ ér jí shè zhī, shì wén dì zhī néng gǎi guò, jí wén dì zhī néng quán rén yě. tā rú gōng sūn chén gàn jìn yú xiān, xīn yuán píng shòu qī yú hòu, wén dì jǐ duò rù mí tuán, fù yīn piàn yǔ zhī shàng chén, jǔ xīn yuán píng ér zhū yí zhī, shì wén dì zhī néng gǎi guò, jí wén dì zhī néng quán rén yě. jué hòu yīn dēng tiān zhī huàn mèng, shòu shuǐ shǒu yǐ gāo guān, làn yǔ míng qì, bù wèi wú jiù. rán zhòng chéng xiàng ér qīng xìng chén, zú shǐ dèng tōng zhī yīng zhào, shǐ de shì chéng, cǐ yì wèi shǐ yīn guò jiàn rén zhī yī duān yě. shǐ chēng wén dì wèi rén jūn, qí shàng fēi guò yù zhī lùn hū!
語有之;觀過知仁;如本回敘述文帝,莫非過舉,但能改過不吝,尚不失為仁主耳。文帝之懲辦魏尚,罪輕罰重,得馮唐數語而即赦之,是文帝之能改過,即文帝之能全仁也。他如公孫臣干進於先,新垣平售欺於後,文帝幾墮入迷團,復因片語之上陳,舉新垣平而誅夷之,是文帝之能改過,即文帝之能全仁也。厥後因登天之幻夢,授水手以高官,濫予名器,不為無咎。然重丞相而輕幸臣,卒使鄧通之應召,使得示懲,此亦未始因過見仁之一端也。史稱文帝為仁君,其尚非過譽之論乎!