wén yuàn èr
文苑二
zhū jǐn shěn tíng fāng xià zhī róng lì è wāng hàng fú céng chén zhuàn zhào yù zhào xìn wáng jùn wáng yán nián hé mèng yáo láo xiào yú luó tiān chǐ sū ěr chē téng fāng xǔ suì hán hǎi liú dà kuí hú zōng xù wáng zhuó lǐ kǎi chén jǐng yuán dài hēng zhǎng hǎi wú lín cáo yín bào zhēn gāo è liú wén lín shěn bǐng zhèn dì bǐng qiān bǐng xùn zhào yī qīng cáo rén hǔ wú tài lái huáng wén lián hú tiān yóu péng zhào sūn yuán méi chéng jìn fāng zhāng wèn táo wáng yòu zēng zǐ fù zhù wéi gào wàn guāng tài wéi gào zi zhé shào qí dào wáng tài yuè wú xī qí yáng fāng càn yáng kuí wú zī xú wén jìng zhào qīng lí wāng yuè zhū shì xiù gāo shù rán jiǎng shì quán wāng rèn yáng hòu zhào yóu yí wú sōng liáng lè jūn zhào yì huáng jǐng rén lǚ xīng yuán yáng lún xú shū shòu yán zhǎng míng zi guān zhū yún wēng fāng gāng yáo nài wú dìng lǔ jiǔ gāo chén yòng guāng wú dé xuán sòng dà zūn qián lín duān mù guó hú wú wén pǔ zhāng xué chéng zhāng zōng yuán yáo zhèn zōng wú lán tíng qí yùn shì zhāng mù hé qiū tāo féng mǐn chāng sòng xiāng zhào xī huáng fǎ shì shàn sūn yuán xiāng guō lín yùn jìng zhào huái yù lí jiǎn zhāng jǐn fāng zhāng jǐn lín huáng dān shū lǚ jiān hú yì cháng zhāng shì yuán zhāng hǎi shān zhāng lǚ
○諸錦沈廷芳 夏之蓉 厲鶚汪沆 符曾 陳撰 趙昱 趙信王峻王延年 何夢瑤 勞孝輿 羅天尺 蘇珥 車騰芳 許遂韓海劉大櫆胡宗緒 王灼 李鍇 陳景元 戴亨 長海 吳麟 曹寅鮑珍 高鶚 劉文麟 沈炳震 弟炳謙 炳巽 趙一清 曹仁虎吳泰來 黃文蓮 胡天游彭兆蓀 袁枚程晉芳 張問陶 王又曾子復 祝維誥 萬光泰維誥子喆 邵齊燾王太岳 吳錫麒 楊芳燦楊揆 吳鼒 徐文靖 趙青藜汪越 朱仕琇 高澍然 蔣士銓汪軔 楊垕 趙由儀 吳嵩梁 樂鈞趙翼 黃景仁 呂星垣楊倫 徐書受 嚴長明 子觀 朱筠 翁方綱姚鼐吳定 魯九皋陳用光 吳德旋 宋大樽 錢林 端木國瑚 吳文溥章學誠章宗源 姚振宗 吳蘭庭 祁韻士 張穆 何秋濤 馮敏昌宋湘 趙希璜 法式善孫原湘 郭麟 惲敬趙懷玉 黎簡張錦芳 張錦麟黃丹書 呂堅 胡亦常 張士元張海珊 張履
zhū jǐn, zì xiāng qī, xiù shuǐ rén. shǎo shí jiā pín lòu, zhé jiù dú shū sì, zhǔ rén jìng qí qín xué, zì suǒ guān lǎn. gù sì lì wèi zhī yán yù, míng dà qǐ. yōng zhèng èr nián jìn shì. qián lóng chū, shì hóng bó, shòu biān xiū. bì mén zhuàn shù, bù yì quán yào. zhì zuǒ zàn shàn, suì gào guī. zhe yǒu máo shī shuō xiǎng lǐ bǔ wáng xià xiǎo zhèng zhù jí jiàng fū gé jí.
諸錦,字襄七,秀水人。少時家貧陋,輒就讀書肆,主人敬其勤學,恣所觀覽。顧嗣立為之延譽,名大起。雍正二年進士。乾隆初,試鴻博,授編修。閉門撰述,不詣權要。至左贊善,遂告歸。著有毛詩說、饗禮補亡、夏小正注及絳跗閣集。
xiān shì kāng xī jǐ wèi zhēng bó xué hóng rú, dé rén chēng shèng. gāo zōng yù jí, fù jǔ xíng yān, nèi wài jiàn dá èr bǎi liù shí qī rén, shì liè yī děng zhě wǔ rén, jǐn dì sān èr děng shí rén. míng nián bǔ shì, xù qǔ sì rén, qián táng chén zhào lún rén hé shěn tíng fāng gāo yóu xià zhī róng, jiē shì liè èr děng zhě yě. zhào lún zì yǒu chuán.
先是康熙己未徵博學鴻儒,得人稱盛。高宗御極,復舉行焉,內外薦達二百六十七人,試列一等者五人,錦第三;二等十人。明年補試,續取四人,錢塘陳兆侖、仁和沈廷芳、高郵夏之蓉,皆試列二等者也。兆侖自有傳。
tíng fāng, zì wǎn shū. yóu jiān shēng jǔ hóng bó, shòu biān xiū, qiān yù shǐ. zòu huǐ dū chéng zhì huà sì nèi míng yān wáng zhèn zào xiàng jí lǐ xián suǒ zhuàn sòng dé bēi, bào kě. chū wèi dēng lái qīng dào, qiān hé nán àn chá shǐ. tíng fāng shǎo cóng fāng bāo yóu, wèi wén wú xiān tiāo zhī xí. shī xué běn chá shèn xíng. zhe yǐn zhuō zhāi jí jí shí sān jīng zhù shū zhèng zì xù jīng yì kǎo děng shū.
廷芳,字畹叔。由監生舉鴻博,授編修,遷御史。奏毀都城智化寺內明閹王振造像及李賢所撰頌德碑,報可。出為登萊青道,遷河南按察使。廷芳少從方苞游,為文無纖佻之習。詩學本查慎行。著隱拙齋集及十三經註疏正字、續經義考等書。
zhī róng, zì fú shang. yōng zhèng shí yī nián jìn shì. jǔ hóng bó, yǐ jiǎn tǎo diǎn shì fú jiàn, yòu dū guǎng dōng hú nán xué zhèng. qí xiào shì yě, bì yǐ tōng jīng xué gǔ wèi xiān.
之蓉,字芙裳。雍正十一年進士。舉鴻博,以檢討典試福建,又督廣東、湖南學政。其校士也,必以通經學古為先。
dāng shí shì yī děng zhě, liú lún jū shǒu, cì zé nán chéng pān ān lǐ jīn tán yú zhèn qián táng háng shì jùn èr děng zì zhào lún děng sān rén wài, wèi wú xī yáng dù wāng, hé zé liú yù lín, xiū níng wāng shì huáng chéng xún, qián táng chén shì fán, tiān tāi qí zhào nán, huì jī zhōu zhǎng dēng. qí xù qǔ zhě, yī děng yí xìng wàn sōng líng, èr děng tóng xiāng zhū quán nán ān hóng shì zé shí píng zhāng hàn, fán shí jiǔ rén. wéi lún yù lín guān zuì xiǎn, ér shì jùn zhào nán jí zhào lún yóu zhī míng yú shì yún.
當時試一等者,劉綸居首,次則南城潘安禮、金壇于振、錢塘杭世駿;二等自兆侖等三人外,為無錫楊度汪,菏澤劉玉麟,休寧汪士湟、程恂,錢塘陳士璠,天台齊召南,會稽周長登。其續取者,一等宜興萬松齡,二等桐鄉朱荃、南安洪世澤、石屏張漢,凡十九人。惟綸、玉麟官最顯,而世駿、召南及兆侖尤知名於世雲。
lì è, zì tài hóng, qián táng rén. jiā pín, xìng gū qiào, bù gǒu hé. shǐ wèi shī jí dé jiā jù. yú xué wú suǒ bù kuī, yī fā zhī yú shī. kāng xī wǔ shí jiǔ nián, lǐ fú diǎn shì zhè jiāng, dé è juǎn, yuè qí xiè biǎo, yuē: cǐ bì shī rén yě! jí lù zhī. jì xié rù dōu, yóu yǐ shī jiàn shǎng tāng yòu céng. zài shì lǐ bù bù dì. qián lóng yuán nián, jǔ hóng bó, wù xiě lùn zhì shī qián, yòu bào bà. qí hòu fù dōu quán, xíng cì tiān jīn, liú yǒu rén chá wèi rén shuǐ xī zhuāng, shāng yǒng shù yuè, bù jiù xuǎn, guī. zú, nián liù shí yī.
厲鶚,字太鴻,錢塘人。家貧,性孤峭,不苟合。始為詩即得佳句。於學無所不窺,一發之於詩。康熙五十九年,李紱典試浙江,得鶚卷,閱其謝表,曰:「此必詩人也!」亟錄之。計偕入都,尤以詩見賞湯右曾。再試禮部不第。乾隆元年,舉鴻博,誤寫論置詩前,又報罷。其後赴都銓,行次天津,留友人查為仁水西莊,觴詠數月,不就選,歸。卒,年六十一。
è sōu qí shì bó. yáng zhōu mǎ yuē guǎn xiǎo líng lóng shān guǎn fù cáng shū, è jiǔ kè qí suǒ, duō jiàn sòng rén jí, wèi sòng shī jì shì yī bǎi juǎn. yòu nán sòng huà yuàn lù liáo shǐ shí yí dōng chéng zá jì zhū shū, jiē bó qià xiáng shàn. shī kè jīn jiǎn, yóu gōng wǔ yán, yǒu zì dé zhī qù. shī yú yì shàn nán sòng zhū jiā zhī zhǎng. xiān shì běn cí xī, xǐ jū qián táng, gù réng yǐ sì míng shān fán xiè míng qí jí yún. è cháng yǔ zhào xìn fú céng děng rén gè wèi nán sòng zá shì shī yī bǎi shǒu, zì cǎi zhū shū wèi zhī zhù, zhēng yǐn hào bó, kǎo shǐ shì zhě zhòng zhī.
鶚搜奇嗜博。揚州馬曰琯小玲瓏山館富藏書,鶚久客其所,多見宋人集,為宋詩紀事一百卷。又南宋畫院錄、遼史拾遺、東城雜記諸書,皆博洽詳贍。詩刻釒柬,尤工五言,有自得之趣。詩餘亦擅南宋諸家之長。先世本慈谿,徙居錢塘,故仍以四明山樊榭名其集雲。鶚嘗與趙信、符曾等人各為南宋雜事詩一百首,自采諸書為之注,徵引浩博,考史事者重之。
wāng hàng, zì shī lǐ. shǎo cóng è shòu shī, yì shì hóng bó bào bà. qí hòu dà xué shì shǐ yí zhí jiāng yǐ jīng xué jiàn, yǐ mǔ lǎo cí.
汪沆,字師李。少從鶚受詩,亦試鴻博報罷。其後大學士史貽直將以經學薦,以母老辭。
tóng shí zhè jiāng jǔ hóng bó wèi lù yòng zhě, fú céng, zì yòu lǔ. guān hù bù láng zhōng. yín xiàn chén zhuàn zuì tuī fú qí shī. zhuàn, zì léng shān, máo qí líng dì zǐ. yǐ bù yī jiàn, wèi jiù shì. rén hé zhào yù, zì gōng píng. gòng shēng. dì xìn, zì chén yuán. guó xué shēng. xiōng dì tóng jǔ. jiā yǒu chí guǎn zhī shèng, xǐ gòu shū. lián jiāng chén shì shì shàn táng shū sàn chū, jiē guī zhī.
同時浙江舉鴻博未錄用者,符曾,字幼魯。官戶部郎中。鄞縣陳撰最推服其詩。撰,字楞山,毛奇齡弟子。以布衣薦,未就試。仁和趙昱,字功平。貢生。弟信,字辰垣。國學生。兄弟同舉。家有池館之勝,喜購書。連江陳氏世善堂書散出,皆歸之。
wáng jùn, zì gěn zhāi, cháng shú rén. shǎo yǔ tóng lǐ sòng jūn yù shī shì chén zǔ fàn, yī shí bìng chēng wáng sòng. yōng zhèng èr nián jìn shì, shòu biān xiū. lì diǎn zhè jiāng guì zhōu yún nán xiāng shì. qián lóng chū, gǎi yù shǐ, bài guān fǔ sān rì, hé zuǒ dōu yù shǐ péng wéi xīn jiǎo zhà kē bǐ, zhí shēng zhèn dū xià. yǐ mǔ yōu qù guān, suì bù chū. zhǔ jiǎng ān dìng yún lóng zǐ yáng shū yuàn. qí xué zhǎng yú shǐ, yóu jīng dì lǐ. cháng yǐ shuǐ jīng zhèng wén jí zhù hùn xiáo, yù yī yī lí dìng zhī, ér bǔ táng yǐ hòu shuǐ dào zhī qiān biàn, jí dì míng zhī tóng yì, wèi shuǐ jīng guǎng zhù, shǒu zì shǔ gǎo, wèi xiá chéng yě. wéi chéng hàn shū zhèng wù sì juǎn. qián dà xīn wèi jià sān liú shì wú shì kān wù shàng yě. shū fǎ mó lǐ běi hǎi, suǒ shū bēi jié shèng xíng yú shí.
王峻,字艮齋,常熟人。少與同里宋君玉師事陳祖范,一時並稱王宋。雍正二年進士,授編修。歷典浙江、貴州、雲南鄉試。乾隆初,改御史,拜官甫三日,劾左都御史彭維新矯詐苛鄙,直聲震都下。以母憂去官,遂不出。主講安定、雲龍、紫陽書院。其學長於史,尤精地理。嘗以水經正文及注混淆,欲一一釐定之,而補唐以後水道之遷變,及地名之同異,為水經廣注,手自屬稿,未暇成也。惟成漢書正誤四卷。錢大昕謂駕三劉氏、吳氏刊誤上也。書法橅李北海,所書碑碣盛行於時。
wáng yán nián, zì jiè méi, qián táng rén. yōng zhèng sì nián jǔ rén. qián lóng chū, jǔ hóng bó, hòu guān guó zi jiān xué zhèng. shí qī nián, huì shì, yǐ qí nián jìn sī yè, cì hàn lín yuàn shì jiǎng xián. yán nián shǐ xué qià shú, cháng bǔ yuán shū tōng jiàn jì shì běn mò, yǐ yuán shū bù yán tián zhì, zé dù dì jū mín zhī fǎ wáng bù yán cáo yùn, zé záo qú yǐn hé zhī lì sāi bù yán fǔ bīng, zé gēng mù zhàn shǒu zhī gōng huī. zhì yú yē lǜ chī zhāng liáo hǎi, ér chén bāng zhān shū bù jiù qí zhōng dǎng xiàng hǔ shì hé huáng, xuē yīng qí shū bù xiáng qí shǐ. shào jiàn ān zhě yòu rú cǐ, bù kě bù jí zhèng zhī yě. háng shì jùn xù zhī, bǐ yán nián yú táng dù jūn qīng sòng liú zhōng yuán fù yún. wǎn nián, dà xué shì jiǎng pǔ liú tǒng xūn jiē yǐ jīng xué jiàn, yòu zì jìn chéng suǒ zhe shū, shàng jiā xǔ yān.
王延年,字介眉,錢塘人。雍正四年舉人。乾隆初,舉鴻博,後官國子監學政。十七年,會試,以耆年晉司業,賜翰林院侍講銜。延年史學洽熟,嘗補袁樞通鑑紀事本末,以原書不言田制,則度地居民之法亡;不言漕運,則鑿渠引河之利塞;不言府兵,則耕牧戰守之功隳。至於耶律鴟張遼海,而陳邦瞻書不究其終;党項虎視河、湟,薛應旂書不詳其始。紹建安者又如此,不可不亟正之也。杭世駿序之,比延年於唐杜君卿、宋劉中原父雲。晚年,大學士蔣溥、劉統勛皆以經學薦,又自進呈所著書,上嘉許焉。
hé mèng yáo, zì bào zhī, nán hǎi rén. huì shì qí shì xué guǎng dōng, yī yǐ tōng jīng xué gǔ wèi jiào. mèng yáo yǔ tóng lǐ láo xiào yú wú shì zhōng, shùn dé luó tiān chǐ sū ěr chén shì hé chén hǎi liù, pān yú wú qiū yī shí bìng qǐ, yǒu huì mén bā zǐ zhī mù. yōng zhèng bā nián chéng jìn shì, chū zǎi yuè xī, zhì yù míng shèn, zhōng fèng tiān liáo yáng zhī zhōu. xìng zhǎng yú shī, jiān tōng yīn lǜ suàn shù. wèi cài yuán dìng lǜ lǚ xīn shū, běn yuán jiǔ zhāng, wèi zhī xùn shì. gèng qǔ yù zhì lǜ lǚ zhèng yì yán jiū bā yīn xié lǜ hé shēng zhī yòng, shù qí dà yào. cān yǐ cáo tíng dòng qín xué, wèi shū yī biān. shí chēng qí jué zé jīng dāng. yòu zhe suàn dí, shù méi shì zhī xué, jiān chǎn shù lǐ jīng yùn lì xiàng kǎo chéng zhī zhǐ. jiāng fān wèi jìn shì wèi cǐ xué zhě, zhī yǒu fǎ, bù zhī fǎ zhī suǒ yǐ rán zhī zhī zhě, wéi mèng yáo yě.
何夢瑤,字報之,南海人。惠士奇視學廣東,一以通經學古為教。夢瑤與同里勞孝輿、吳世忠,順德羅天尺、蘇珥、陳世和、陳海六,番禺吳秋一時並起,有「惠門八子」之目。雍正八年成進士,出宰粵西,治獄明慎,終奉天遼陽知州。性長於詩,兼通音律算術。謂蔡元定律呂新書,本原九章,為之訓釋。更取御製律呂正義研究八音協律和聲之用,述其大要。參以曹廷棟琴學,為書一編。時稱其決擇精當。又著算迪,述梅氏之學,兼闡數理精蘊、曆象考成之旨。江藩謂近世為此學者,知有法,不知法之所以然;知之者,惟夢瑤也。
xiào yú, zì ruǎn zhāi. qián lóng yuán nián, zhào shì hóng bó, wèi yòng. yǐ bá gòng shēng tíng shì dì wǔ, chū wèi qián zhōng lìng. zhì gǔ zhōu tún wù, zú jiǎn wàn shān zhōng. jiāng qù, mín pān yuán yuē: gōng láo kǔ yǐ yī shí wǒ! jiē qì xià. lì jǐn píng lóng quán zhèn yuǎn zhū yì, jiē yǒu jī. zú yú guān.
孝輿,字阮齋。乾隆元年,召試鴻博,未用。以拔貢生廷試第五,出為黔中令。治古州屯務,足繭萬山中。將去,民攀轅曰:「公勞苦以衣食我!」皆泣下。歷錦屏、龍泉、鎮遠諸邑,皆有績。卒於官。
tiān chǐ, zì lǚ xiān. nián shí qī, yīng xué shǐ shì. shì qí shǒu lù qí fù shī shì zhū shēng, míng dà qǐ. zhēng hóng bó, niàn qīn lǎo bù jiù, yǐ jǔ rén zhōng. yōng zhèng shí xiū yī tǒng zhì, yǔ xiào yú tóng zuǎn yuè chéng. xiào yú wǔ sú, bèi kǒu yǔ, tiān chǐ lì bái zhī. suǒ jū lǐ yuē shí hú, shì yǐ qián yǒu fàn shí hú, yīn chēng hòu shí hú yǐ bié zhī yún.
天尺,字履先。年十七,應學使試。士奇手錄其賦、詩示諸生,名大起。徵鴻博,念親老不就,以舉人終。雍正時修一統志,與孝輿同纂粵乘。孝輿忤俗,被口語,天尺力白之。所居里曰石湖,世以前有范石湖,因稱後石湖以別之雲。
ěr, zì ruì yī. wèi wén zhǎng yú xù jì, shī yǒu bié qù, shū fǎ yì gōng. huì shì qí chēng zhī yuē nán hǎi míng zhū. jǔ hóng bó, yǐ mǔ lǎo, cí bù shì. qián lóng chū xiāng jǔ, yī shì lǐ bù, suì bù chū.
珥,字瑞一。為文長於序記,詩有別趣,書法亦工。惠士奇稱之曰「南海明珠」。舉鴻博,以母老,辭不試。乾隆初鄉舉,一試禮部,遂不出。
shí yuè dōng jǔ hóng bó zhě, yòu yǒu pān yú chē téng fāng, zì tú nán. kāng xī mò, yǔ lǐ rén xǔ suì tóng zhēng. zhì jīng hòu qī, jí qǐ zhōng yǎng guī. hòu wèi hǎi fēng xué guān. xué shǐ wú hóng yǎ zhòng zhī, cháng cóng róng wèn qí zhū zi pō yǒu yīng shì zhě hū, téng fāng yǐ jiē shī xué duì, wú yì tàn yì yān.
時粵東舉鴻博者,又有番禺車騰芳,字圖南。康熙末,與里人許遂同徵。至京後期,即乞終養歸。後為海豐學官。學使吳鴻雅重之,嘗從容問其諸子頗有應試者乎,騰芳以皆失學對,吳益嘆異焉。
suì, zì yáng yún. kāng xī zhōng jǔ rén. wèi qīng hé lìng, juān bū fù, mín dé zhī. zuò shì qù zhí. xún fǔ jiàn yīng hóng bó, gé yú bù yì, wèi shì guī.
遂,字揚雲。康熙中舉人。為清河令,蠲逋賦,民德之。坐事去職。巡撫薦應鴻博,格於部議,未試歸。
hán hǎi, zì wěi wǔ, yì pān yú rén yě. yōng zhèng shí yī nián jìn shì, guān fēng chuān jiào yù. dà fǔ yù jiàn yīng hóng bó, hǎi fù shī yǐ jiàn zhì, dà fǔ lǎn shī è rán, suì bù fù qiáng. hǎi yì xuán zú.
韓海,字偉五,亦番禺人也。雍正十一年進士,官封川教諭。大府欲薦應鴻博,海賦詩以見志,大府覽詩愕然,遂不復強。海亦旋卒。
liú dà kuí, zì cái fǔ, yī zì gēng nán, tóng chéng rén. zēng zǔ rì dí, míng mò guān shè xiàn xùn dǎo, xiāng lǐ yǎng qí gāo jié. qí hòu lěi shì jiē wèi zhū shēng, zhì dà kuí yì yǒu míng. shǐ nián èr shí yú rù jīng shī, shí fāng bāo fù hǎi nèi zhòng wàng, hòu shēng yǐ wén yè zhě bù qīng xǔ yǔ, dú qí shǎng dà kuí. yōng zhèng zhōng, liǎng dēng fù bǎng, jìng bù huò jǔ. qián lóng yuán nián, bāo jiàn yīng cí kē, dà xué shì zhāng tíng yù chù luò zhī, yǐ ér huǐ. shí wǔ nián, tè yǐ jīng xué jiàn, fù bù lù. jiǔ zhī, xuǎn yī xiàn jiào yù, shù nián gào guī. jū cōng yáng jiāng shàng bù fù chū, nián bā shí sān, zú.
劉大櫆,字才甫,一字耕南,桐城人。曾祖日翟,明末官歙縣訓導,鄉里仰其高節。其後累世皆為諸生,至大櫆益有名。始年二十餘入京師,時方苞負海內重望,後生以文謁者不輕許與,獨奇賞大櫆。雍正中,兩登副榜,竟不獲舉。乾隆元年,苞薦應詞科,大學士張廷玉黜落之,已而悔。十五年,特以經學薦,復不錄。久之,選黟縣教諭,數年告歸。居樅陽江上不復出,年八十三,卒。
dà kuí xiū gàn měi rán, néng yǐn quán rù kǒu. zòng shēng dú gǔ shī wén, líng qí yīn jié, jiē shén huì lǐ jiě. tóng chéng zì fāng bāo wèi gǔ wén zhī xué, tóng shí yǒu dài míng shì hú zōng xù. míng shì bèi huò, zōng xù bó xué, míng bù shèn xiǎn. dà kuí suī yóu bāo mén, chuán qí yì fǎ, ér cái diào dú chū, zhe hǎi fēng shī wén jí. yáo nài jì qǐ, qí xué shuō shèng xíng yú shí, yóu tuī fú dà kuí. shì suì chēng yuē fāng liú yáo.
大櫆修幹美髯,能引拳入口。縱聲讀古詩文,聆其音節,皆神會理解。桐城自方苞為古文之學,同時有戴名世、胡宗緒。名世被禍,宗緒博學,名不甚顯。大櫆雖游苞門,傳其義法,而才調獨出,著海峰詩文集。姚鼐繼起,其學說盛行於時,尤推服大櫆。世遂稱曰「方劉姚」。
zōng xù, zì xí cān. kāng xī mò, yǐ jǔ rén jiàn chōng míng shǐ guǎn zuǎn xiū. yōng zhèng bā nián jìn shì, shòu biān xiū, qiān guó zi jiān sī yè. shǎo gū pín, mǔ pān kǔ jié, kè zhī yán ér yǒu fǎ. gǎn fèn lì xué, zì jīng shǐ yǐ dǎi lǜ lì bīng xíng liù shū jiǔ zhāng lǐ yí yīn lǜ zhī lèi, mò bù yán qióng. zhe yì guǎn hóng fàn huáng jí yí yì gǔ jīn lè tōng lǜ yǎn shù dù yǎn cān zhù zhòu yè yí xiàng shuō suì chà xīn lùn cè liàng dà yì méi hú wèn dá jiǔ jiǔ qiǎn shuō zhèng zì tōng shān wù zhèng méng jiě dà xué jiǎng yì fāng yú kǎo nán hé běi hé lùn jiāo lái hé kǎo tái wān kǎo liǎng jiè biàn miáo jiāng jì shì děng shū. zì wèi shī wén yuē huán yú jí, gǔ zǎo guò dà kuí. dà kuí tóng yì mén rén zì yáo nài wài tuī wáng zhuó.
宗緒,字襲參。康熙末,以舉人薦充明史館纂修。雍正八年進士,授編修,遷國子監司業。少孤貧,母潘苦節,課之嚴而有法。感憤勵學,自經史以逮律歷、兵刑、六書、九章、禮儀、音律之類,莫不研窮。著易管、洪範皇極疑義、古今樂通、律衍數度衍參注、晝夜儀象說、歲差新論、測量大意、梅胡問答、九九淺說、正字通芟誤、正蒙解、大學講義、方輿考、南河北河論、膠萊河考、台灣考、兩戒辨、苗疆紀事等書。自為詩文曰環隅集,古藻過大櫆。大櫆同邑門人自姚鼐外推王灼。
zhuó, zì bīn lù. qián lóng wǔ shí yī nián jǔ rén, xuǎn dōng liú jiào yù. cháng guǎn yú shè, yǔ jīn bǎng chéng yáo tián jí wǔ jìn zhāng huì yán zhū rén xiāng yǒu shàn. yī rì jiàn huì yán huáng shān fù, yuē: zi zhī cái kě zhuī gǔ zuò zhě, hé bì tuō qí liáng yǐ xià zì yù hū! huì yán suì qì lì tǐ wèi gǔ wén. zhuó suǒ zhe huǐ shēng shī wén chāo, bào guì xīng wèi kān xíng yān.
灼,字濱麓。乾隆五十一年舉人,選東流教諭。嘗館於歙,與金榜、程瑤田及武進張惠言諸人相友善。一日見惠言黃山賦,曰:「子之才可追古作者,何必託齊、梁以下自域乎!」惠言遂棄儷體為古文。灼所著悔生詩文鈔,鮑桂星為刊行焉。
lǐ kǎi, zì tiě jūn, hàn jūn zhèng huáng qí rén. zǔ héng zhōng, fù dōu tǒng. hú guǎng zǒng dū huī zǔ zi. kǎi qǔ dà xué shì suǒ é tú nǚ, jiā shì guì shèng, qí yú róng lì pō rú yě. xìng yǒu ài, xiōng yī shān qí shān shì bù suí, kǎi shěng yī shān shù suǒ, lěi yuè nǎi guī. qí shān bà guān hái, wú zhái, yǐ jǐ wū shòu zhī, bìng yù chǎn wèi qīng sù bū. cháng yī chōng guān kù bǐ tiē shì, xuán qì qù. qián lóng yuán nián, jǔ hóng bó, wèi zhōng xuǎn. shí wǔ nián, zhào jǔ jīng xué, dà chén jiāo zhāng lùn jiàn, yǐ lǎo jí cí. shǎo hǎo shān shuǐ, yóu zōng suǒ zhì, wù qióng qí qí. kǔ shì míng, wèi tiě dāng wǎ fǒu, yī nú fù yǐ cóng. kè jiāng nán, cháng yuè yè xié qín kè fàn zhōu cǎi shí, dàn dà yá zhī zhāng, kòu xián hé zhī, shuǐ sù zhě jiē jīng qǐ, rén mò cè qí zhì yě. kǎi jì yǐ wū ràng xiōng, nǎi zhú shì pán shān zhì qīng fēng xià, bì hù dān yín, hǎn jiē rén shì. suì yī zhì chéng zhōng, yī èr rì jí qù. jū pán shān èr shí zài ér mò. shī gǔ ào qiào xuē. zhe jié cháo jí, yòu zhe yuán yì jí chūn qiū tōng yì shàng shǐ.
李鍇,字鐵君,漢軍正黃旗人。祖恆忠,副都統。湖廣總督輝祖子。鍇娶大學士索額圖女,家世貴盛,其於榮利泊如也。性友愛,兄伊山、祈山仕不遂,鍇省伊山戍所,累月乃歸。祈山罷官還,無宅,以己屋授之,並鬻產為清宿逋。嘗一充官庫筆帖式,旋棄去。乾隆元年,舉鴻博,未中選。十五年,詔舉經學,大臣交章論薦,以老疾辭。少好山水,遊蹤所至,務窮其奇。苦嗜茗,為鐵鐺瓦缶,一奴負以從。客江南,嘗月夜挾琴客泛舟採石,彈大雅之章,扣舷和之,水宿者皆驚起,人莫測其致也。鍇既以屋讓兄,乃築室盤山廌青峰下,閉戶躭吟,罕接人事。歲一至城中,一二日即去。居盤山二十載而歿。詩古奧峭削。著睫巢集,又著原易及春秋通義、尚史。
chén jǐng yuán, zì shí lǘ, hàn jūn xiāng hóng qí rén. shī nǐ mèng jiāo jiǎ dǎo. yǒu shí lǘ jí. yǔ dài hēng zhǎng hǎi wèi liáo dōng sān lǎo.
陳景元,字石閭,漢軍鑲紅旗人。詩擬孟郊、賈島。有石閭集。與戴亨、長海為「遼東三老」。
hēng, zì tōng gān, hào suì táng, shěn yáng rén, yuán jí qián táng. fù zǐ, yǐ shì shù liáo, jiàn yì shù chuán. hēng, kāng xī liù shí nián jìn shì. guān shān dōng qí hé xiàn zhī xiàn, yǐ kàng zhí wǔ shàng guān, jiě zǔ qù. jì jū jīng shī, jiā yì pín, yàn rú yě. wèi rén dǔ yú zhì xìng, bù qīng rán nuò, sù dūn fēng yì. qí shī zōng dù shǎo líng, shàng sù hàn wèi, zhuō rán míng jiā. yǒu qìng zhī táng shī jí.
亨,字通乾,號遂堂,瀋陽人,原籍錢塘。父梓,以事戍遼,見藝術傳。亨,康熙六十年進士。官山東齊河縣知縣,以抗直忤上官,解組去。寄居京師,家益貧,晏如也。為人篤於至性,不輕然諾,夙敦風義。其詩宗杜少陵,上溯漢、魏,卓然名家。有慶芝堂詩集。
zhǎng hǎi, zì huì chuān, nà lǎ shì, mǎn zhōu xiāng bái qí rén, zhèn ān jiāng jūn mǎ qí zi. lì yǔ yīn, zhǎng hǎi bù jiù. xí bǔ hù bù kù shǐ, yòu táo, yuē: kù shǐ sī tǎng zàng, suì fēng rù, jù yān. táo sǐ, fēi táo fù guì yě. qí mǔ xián, tīng zhī, suì bù yī zhōng qí shēn. chōng yuǎn rèn zhēn, qù wú róng xīn. bó gǔ duō shí, shì jīn shí shū huà, dāng yì zé qīng náng gòu zhī. cháng xí qiú xíng diào, jiě qiú yǐ jì qī sàng. guī tú jiàn wèi jiàn shū, mǎi zhī, fù jiě qí yī. yóu shì zhōng hán jí, nǎi yí rán yuē: huò duō yǐ! zhōng suì ài yì shuǐ léi xī zhī shèng, zhú dà bō ān, yīn yǐ wèi hào. wǎn rù jīng jū wěi xiàng, yòu yán qí gé yuē yù héng, xuán huà sì bì, duì zhī yín fěng. qí shī jǔ yuē gǔ rén, ér bù jiāo yú gù, duàn jù yóu guān jué yī shí. lùn shī yǐ xìng qíng wèi zhǔ, jǔ mí lì zhī xí ér kōng zhī. yǒu léi xī cǎo táng shī. qián lóng jiǔ nián, zú, nián liù shí yǒu qī.
長海,字彙川,納喇氏,滿洲鑲白旗人,鎮安將軍瑪奇子。例予蔭,長海不就。檄補戶部庫使,又逃,曰:「庫使司帑藏,歲豐入,懼焉。逃死,非逃富貴也。」其母賢,聽之,遂布衣終其身。沖遠任真,趣無容心。博古多識,嗜金石書畫,當意則傾囊購之。嘗襲裘行吊,解裘以濟戚喪。歸塗見未見書,買之,復解其衣。由是中寒疾,乃夷然曰:「獲多矣!」中歲愛易水雷溪之勝,築大盋菴,因以為號。晚入京居委巷,又顏其閣曰「玉衡」,懸畫四壁,對之吟諷。其詩矩矱古人,而不膠於固,斷句尤冠絕一時。論詩以性情為主,舉靡麗之習而空之。有雷溪草堂詩。乾隆九年,卒,年六十有七。
liáo dōng yǐ shī wén míng zhě, yòu yǒu wú lín, zì zi ruì, hào wǎn tíng, mǎn zhōu xiāng huáng qí rén. kāng xī sì shí jiǔ nián jǔ rén, shòu nèi gé zhōng shū. yǔ kǎi tóng jǔ hóng bó, yǔ xiū míng shǐ, zuǎn běn jì, chōng míng shǐ gāng mù zuǎn xiū guān. shàn shī wén, jiān gōng shān shuǐ. zhe yǒu shǔ gǔ shān fáng jí.
遼東以詩文名者,又有吳麟,字子瑞,號晚亭,滿洲鑲黃旗人。康熙四十九年舉人,授內閣中書。與鍇同舉鴻博,與修明史,纂本紀,充明史綱目纂修官。善詩文,兼工山水。著有黍谷山房集。
cáo yín, zì liàn tíng, hàn jūn zhèng bái qí rén, shì jū shěn yáng, gōng bù shàng shū xǐ zi. lèi guān tōng zhèng shǐ jiāng níng zhī zào. yǒu liàn tíng shī wén cí chāo.
曹寅,字楝亭,漢軍正白旗人,世居瀋陽,工部尚書璽子。累官通政使、江寧織造。有楝亭詩文詞鈔。
bào zhēn, zì guān tíng, mì shū yuàn dà xué shì bào chéng xiān yì. qián lóng chū, guān jiā xìng hǎi fáng tóng zhī. yǒu dào yú táng quán jí.
鮑珍,字冠亭,秘書院大學士鮑承先裔。乾隆初,官嘉興海防同知。有道腴堂全集。
gāo è, zì lán shù, yì hàn jūn qí rén. qián lóng liù shí nián jìn shì. yǒu lán shù shī chāo. zhì dào guāng nián zé yǒu liú wén lín, zì xiān qiáo, liáo yáng rén. jiǔ suì néng shī. yǐ jìn shì yòng guǎng dōng zhī xiàn, zǒng dū lín zé xú qì zhī. quán píng yuǎn, jiān zhǎng lè. sú hàn, xǐ xiè dòu, wén lín fǔ lì rèn, dān yú jù rù jiě zhī, zhòng luó bài, jiē shì bīng, sú wèi zhī yì. bǔ wén chāng, dīng yōu. zài xuǎn hé nán shěn qiū. shí huàn fěi, shè fāng lüè qín qí qú, dào zéi xī jī. yǐ wǔ shàng guān hé jiàng, suì guī, zhǔ shěn yáng shū yuàn. lùn shī yǐ wǎn zhì wèi zōng, yǔ bì yǒu jì tuō. yīng guāng wěi qì, yī fā zhī yú shī. lùn zhě wèi zú jì liáo dōng sān lǎo. yǒu xiān qiáo shī chāo. qí mén rén wáng nǎi xīn, zì xuě qiáo, chéng dé rén. yì néng shī, yǒu xuě qiáo shī shèng.
高鶚,字蘭墅,亦漢軍旗人。乾隆六十年進士。有蘭墅詩鈔。至道光年則有劉文麟,字仙樵,遼陽人。九歲能詩。以進士用廣東知縣,總督林則徐器之。權平遠,兼長樂。俗悍,喜械鬥,文麟甫蒞任,單輿遽入解之,眾羅拜,皆釋兵,俗為之易。補文昌,丁憂。再選河南沈丘。時患匪,設方略擒其渠,盜賊息跡。以忤上官劾降,遂歸,主瀋陽書院。論詩以婉至為宗,語必有寄託。英光偉氣,一發之於詩。論者謂足繼遼東三老。有仙樵詩鈔。其門人王乃新,字雪樵,承德人。亦能詩,有雪樵詩賸。
shěn bǐng zhèn, zì dōng fù, guī ān rén. shǎo xǐ bó lǎn, dú shǐ yú nián yuè shì xì, rén suǒ hū zhě, bì mò shí zhī. cháng zhe xīn jiù táng shū hé chāo, jì chuán yǐ jiù shū wèi gāng, fēn zhù xīn shū wèi mù jiù zhì duō chuǎn lüè, zé yǐ xīn shū wèi gāng, fēn zhù jiù shū wèi mù. yòu bǔ liè fāng zhèn biǎo, bài bà chéng xí zhū jié mù, jī shù shí hán shǔ nǎi chéng. yòu zhe èr shí sì shǐ sì pǔ: yī jì yuán, èr fēng jué, sān zǎi zhí, sì shì fǎ. qí tǐ chū yú biǎo lì, ér biàn qí páng xíng xié shàng wèi biāo mù. qián lóng yuán nián, yǔ dì bǐng qiān jiē yǐ gòng shēng shì hóng bó, bào bà. yú nián, zú, nián wǔ shí jiǔ. zú hòu liù nián, shì láng qián chén qún zòu jìn qí táng shū hé chāo, zhào fù shū jú, cǎi lù táng shū kǎo zhèng zhōng.
沈炳震,字東父,歸安人。少喜博覽,讀史於年月世系,人所忽者,必默識之。嘗著新舊唐書合鈔,紀傳以舊書為綱,分注新書為目;舊志多舛略,則以新書為綱,分注舊書為目。又補列方鎮表,拜罷承襲諸節目,積數十寒暑乃成。又著二十四史四譜:一紀元,二封爵,三宰執,四諡法。其體出於表歷,而變其旁行斜上為標目。乾隆元年,與弟炳謙皆以貢生試鴻博,報罷。逾年,卒,年五十九。卒後六年,侍郎錢陳群奏進其唐書合鈔,詔付書局,採錄唐書考證中。
bǐng qiān, zì yòu zī, bǐng zhèn jì dì yě. cì dì bǐng xùn, zì yì zhān. zhe shuǐ jīng zhù jí shì dìng é, jù míng huáng shěng céng kān běn, yǐ jǐ yì xiào dìng zhī. biàn jiǎn gǔ jí, lù qí wén zì yì tóng zhě, jiān fù zhū jiā kǎo dìng zhī shuō. zhōu xiàn yán gé, zé xī yǐ jīn míng shì yān. chū wèi jiàn zhū móu tǔ wéi běn, hòu qiú dé, duō yǔ zhī hé. tóng shí zhì shuǐ jīng zhě, yǒu quán zǔ wàng zhào yī qīng.
炳謙,字幼孜,炳震季弟也。次弟炳巽,字繹旃。著水經注集釋訂譌,據明黃省曾刊本,以己意校定之。遍檢古籍,錄其文字異同者,間附諸家考訂之說。州縣沿革,則悉以今名釋焉。初未見朱謀〈土韋〉本,後求得,多與之合。同時治水經者,有全祖望、趙一清。
yī qīng, zì chéng fū, rén hé rén. guó zi jiān shēng. fù yù, jì fù xìn, jiàn lì è chuán. yī qīng bǐng qí jiā xué, bó jí qún shū. shuǐ jīng zhù chuán xiě é duó, ōu yáng xuán wáng yī chēng qí jīng zhù hùn xiáo, zǔ wàng yòu wèi dào yuán zhù zhōng yǒu zhù. yī qīng yīn cóng qí shuō, biàn yàn wén yì, lí xī zhī, shǐ wén shǔ ér yǔ bù zá. yòu táng liù diǎn zhù chēng sāng qīn suǒ yǐn tiān xià zhī shuǐ bǎi sān shí qī, jiāng hé zài yān, jīn shǎo èr shí yī shuǐ. kǎo chóng wén zǒng mù, shuǐ jīng zhù sān shí liù juǎn, gài sòng dài yǐ yì qí wǔ juǎn. cǐ èr shí yī shuǐ, jí zài suǒ yì zhōng. yú shì zá cǎi tā shū, zhèng yǐ běn zhù, dé fǔ míng děng shí bā shuǐ. yòu fēn luò shuǐ luò yú shuǐ, qīng zhuó zhāng, dà xiǎo liáo shuǐ, zēng duō èr shí yī, yǔ liù diǎn zhù hé. wèi shuǐ jīng zhù shì, yòu chéng shuǐ jīng jiān kān wù, yǐ zhèng zhū móu tǔ wéi zhī shī. fāng guān chéng dū zhí lì, zhuàn zhí lì hé qú zhì, yī qīng suǒ cǎo chuàng, ér dài zhèn yào shān zhī. qí zì zhe yǒu dōng qián wén jí.
一清,字誠夫,仁和人。國子監生。父昱,季父信,見厲鶚傳。一清稟其家學,博極群書。水經注傳寫訛奪,歐陽玄、王禕稱其經、注混淆,祖望又謂道元注中有注。一清因從其說,辨驗文義,離析之,使文屬而語不雜。又唐六典注稱桑欽所引天下之水百三十七,江、河在焉,今少二十一水。考崇文總目,水經注三十六卷,蓋宋代已佚其五卷。此二十一水,即在所佚中。於是雜采他書,證以本注,得滏、洺等十八水。又分漯水、漯餘水,清、濁漳,大小遼水,增多二十一,與六典注合。為水經注釋,又成水經箋刊誤,以正朱謀〈土韋〉之失。方觀承督直隸,撰直隸河渠志,一清所草創,而戴震要刪之。其自著有東潛文集。
cáo rén hǔ, zì lái yīn, jiā dìng rén. shǎo chēng qí cái. qián lóng èr shí èr nián, nán xún, xiàn fù, zhào shì liè yī děng, cì jǔ rén, shòu nèi gé zhōng shū. èr shí liù nián, chéng jìn shì, xuǎn shù jí shì, shòu biān xiū. měi yù dà lǐ, gāo wén diǎn cè, duō chū qí shǒu. zhuó yòu zhōng yǔn, chōng rì jiǎng qǐ jū zhù guān, lèi qiān shì jiǎng xué shì. wǔ shí yī nián, shì xué yuè dōng. fāng àn shì lián zhōu, wén mǔ fù, kù shǔ bēn sàng, zhòu yè hào qì, jìng yǐ huǐ, zú yú tú.
曹仁虎,字來殷,嘉定人。少稱奇才。乾隆二十二年,南巡,獻賦,召試列一等,賜舉人,授內閣中書。二十六年,成進士,選庶吉士,授編修。每遇大禮,高文典冊,多出其手。擢右中允,充日講起居注官,累遷侍講學士。五十一年,視學粵東。方按試連州,聞母訃,酷暑奔喪,晝夜號泣,竟以毀,卒於途。
rén hǔ yǐ wén zì shòu zhǔ zhī, shēng huá guān dū xià, lǚ diǎn wén héng. shī zōng sān táng, ér shén míng biàn huà, yī xǐ cū shuài tiāo qiǎo zhī xí. gé lǜ chún yǎ, yùn niàng shēn hòu, wèi yī shí suǒ tuī. zhe yǒu wǎn wěi shān fáng shī jí róng jìng táng wén gǎo. yǔ wáng míng shèng wáng chǎng qián dà xīn zhào wén zhé jí wú tài lái huáng wén lián chēng wú zhōng qī zǐ. míng shèng děng sì rén jiē zì yǒu chuán.
仁虎以文字受主知,聲華冠都下,屢典文衡。詩宗三唐,而神明變化,一洗粗率佻巧之習。格律醇雅,醞釀深厚,為一時所推。著有宛委山房詩集、蓉鏡堂文稿。與王鳴盛、王昶、錢大昕、趙文哲及吳泰來、黃文蓮稱「吳中七子」。鳴盛等四人皆自有傳。
tài lái, zì qǐ jìn, zhǎng zhōu rén. qián lóng èr shí wǔ nián jìn shì, yòng nèi gé zhōng shū. qǐ bìng guī, zhú suì chū yuán yú mù dú. cáng shū duō sòng yuán shàn běn. bì yuán yán zhǔ guān zhōng jí dà liáng shū yuàn, yǔ hóng liàng jí bèi wǎng hái chàng hè. qí shī yī běn yú yáng, zhe yǒu jìng míng xuān yàn shān táng děng jí.
泰來,字企晉,長洲人。乾隆二十五年進士,用內閣中書。乞病歸,築遂初園於木瀆。藏書多宋、元善本。畢沅延主關中及大梁書院,與洪亮吉輩往還唱和。其詩一本漁洋,著有淨名軒、硯山堂等集。
wén lián, zì fāng tíng, shàng hǎi rén. guān zhī xiàn, yǒu tīng yǔ jí.
文蓮,字芳亭,上海人。官知縣,有聽雨集。
hú tiān yóu, zì zhì wēi, shān yīn rén, chū xìng fāng, míng yóu. fù bǎng gòng shēng. qián lóng yuán nián, shàng shū rèn lán zhī jiàn jǔ hóng bó, cì nián bǔ shì, bí nǜ dà zuò, tóu juǎn chū. shí sì fāng wén shì yún jí jīng shī, měi zhì jiǔ gāo huì, fēn tí mìng fù, tiān yóu zhé chū shù qiān yán, chén bó jué lì, jiàn zhě xián jīng fú. xìng gěng jiè, gōng qīng yù zhāo zhì yī jiàn, bù kě dé. hòu jǔ jīng xué, zài bào bà. kè shān xī, zú. zhe yǒu shí sì shān fáng jí.
胡天游,字稚威,山陰人,初姓方,名游。副榜貢生。乾隆元年,尚書任蘭枝薦舉鴻博,次年補試,鼻衄大作,投卷出。時四方文士雲集京師,每置酒高會,分題命賦,天游輒出數千言,沉博絕麗,見者咸驚服。性耿介,公卿欲招致一見,不可得。後舉經學,再報罷。客山西,卒。著有石笥山房集。
zì yán gǔ wén xué hán yù, rán wǎng wǎng sè xiǎn shì liú tuì, fēi qí zhì yě. lì tǐ wén zì sān táng ér xià, rì qū tuí mí. qīng chū chén wéi sōng máo qí líng shāo zhèn qǐ zhī, zhì tiān yóu ào yǎn rù gǔ, suì zhēn jí shèng. ér shào qí dào kǒng guǎng sēn hóng liàng jí bèi jì qǐ, cái lì suǒ zhì, jiē zú míng jiā. hòu shù shí nián ér yǒu zhèn yáng péng zhào sūn, yǐ xuǎn shēng liàn sè shèng, míng zhòng yī shí.
自言古文學韓愈,然往往澀險似劉蛻,非其至也。儷體文自三唐而下,日趨頹靡。清初陳維崧、毛奇齡稍振起之,至天游奧衍入古,遂臻極盛。而邵齊燾、孔廣森、洪亮吉輩繼起,才力所至,皆足名家。後數十年而有鎮洋彭兆蓀,以選聲煉色勝,名重一時。
zhào sūn, zì xiāng hán. shǎo yǒu cái míng, jiǔ kùn wú suǒ yù. jǔ dào guāng yuán nián xiào lián fāng zhèng. hú kè jiā wèi jiāng sū bù zhèng shǐ, kè qí suǒ. shí zǒng dū yǐ guó yòng bù zú yì jiā fù, zhào sūn wèi kè jiā lì chén qí bù kě, shì dé qǐn. yòu xié gù guǎng qí tóng xiào yuán běn tōng jiàn jí wén xuǎn, shì chēng qí jīng qiàn. wǎn yī céng yù liǎng huái yán yùn shǐ shǔ. zhe xiǎo mó shāng guǎn jí, yù wèi diǎn dìng zhī.
兆蓀,字湘涵。少有才名,久困無所遇。舉道光元年孝廉方正。胡克家為江蘇布政使,客其所。時總督以國用不足議加賦,兆蓀為克家力陳其不可,事得寢。又偕顧廣圻同校元本通鑑及文選,世稱其精槧。晚依曾燠兩淮鹽運使署。著小謨觴館集,燠為點定之。
yuán méi, zì zi cái, qián táng rén. yòu yǒu yì bǐng. nián shí èr, bǔ xiàn xué shēng. ruò guàn, shěng shū fù guǎng xī fǔ mù, xún fǔ jīn hóng jiàn ér yì zhī, shì yǐ tóng gǔ fù, lì jiù, shén guī lì. huì kāi bó xué hóng cí kē, suì shū jiàn zhī. shí hǎi nèi jǔ zhě èr bǎi yú rén, méi nián zuì shǎo, shì bào bà. qián lóng sì nián, chéng jìn shì, xuǎn shù jí shì. gǎi zhī xiàn jiāng nán, lì lì shuǐ jiāng pǔ shù yáng, diào jù jiāng níng. shí yǐn jì shàn wèi zǒng dū, zhī méi cái, méi yì yù shì jǐn qí néng. shì rén zhì yǐ suǒ pàn shì zuò gē qǔ kè xíng sì fāng. méi bù yǐ lì néng zì xǐ, jì ér yǐn jí jiā jū. zài qǐ fā shǎn xī, dīng fù yōu guī, suì dié qǐng yǎng mǔ. bo zhú jiāng níng xiǎo cāng shān, hào suí yuán, chóng shì chí guǎn, zì shì yōu yóu qí zhōng zhě wǔ shí nián. shí chū yóu jiā shān shuǐ, zhōng bù fù shì. jǐn qí cái yǐ wèi wén cí shī gē, míng liú zào qǐng wú xū rì, huī xié dié dàng, rén rén yì mǎn. hòu shēng shào nián yī yán zhī měi, chēng zhī bù róng kǒu. dǔ yú yǒu yì, biān xiū chéng jìn fāng sǐ, jǔ jiè quàn wǔ qiān jīn fén zhī, qiě xù qí gū yān.
袁枚,字子才,錢塘人。幼有異稟。年十二,補縣學生。弱冠,省叔父廣西撫幕,巡撫金鉷見而異之,試以銅鼓賦,立就,甚瑰麗。會開博學鴻詞科,遂疏薦之。時海內舉者二百餘人,枚年最少,試報罷。乾隆四年,成進士,選庶吉士。改知縣江南,歷溧水、江浦、沭陽,調劇江寧。時尹繼善為總督,知枚才,枚亦遇事盡其能。市人至以所判事作歌曲刻行四方。枚不以吏能自喜,既而引疾家居。再起發陝西,丁父憂歸,遂牒請養母。卜築江寧小倉山,號隨園,崇飾池館,自是優遊其中者五十年。時出遊佳山水,終不復仕。盡其才以為文辭詩歌,名流造請無虛日,詼諧詄盪,人人意滿。後生少年一言之美,稱之不容口。篤於友誼,編修程晉芳死,舉借券五千金焚之,且恤其孤焉。
tiān cái yǐng yì. lùn shī zhǔ shū xiě xìng líng, tā rén yì suǒ yù chū, bù dá zhě xī wèi dá zhī. shì duō xiào qí tǐ. zhe suí yuán jí, fán sān shí yú zhǒng. shàng zì gōng qīng xià zhì shì jǐng fù fàn, jiē zhī qí míng. hǎi wài liú qiú yǒu lái qiú qí shū zhě. rán méi xǐ shēng sè, qí suǒ zuò yì pō yǐ huá yì huò shì jī yún. zú, nián bā shí èr.
天才穎異。論詩主抒寫性靈,他人意所欲出,不達者悉為達之。士多效其體。著隨園集,凡三十餘種。上自公卿下至市井負販,皆知其名。海外琉球有來求其書者。然枚喜聲色,其所作亦頗以滑易獲世譏雲。卒,年八十二。
jìn fāng, zì yú mén, jiāng dū rén. jiā shì yè cuó. qián lóng chū, liǎng huái yīn fù, chéng shì yóu háo chǐ. jìn fāng dú hǎo rú, gòu shū wǔ wàn juǎn, bù wèn shēng chǎn, qìng qí zī. shǎo wèn jīng yì yú cóng fù tíng zuò, xué gǔ wén yú liú dà kuí. ér yǔ yuán méi shāng pán zhū rén wǎng fù chàng hè, shén xiāng de yě. qián lóng qī nián, zhào shì, shòu zhōng shū. shí qī nián, chéng jìn shì, yǐ lì bù yuán wài láng wèi sì kù guǎn zuǎn xiū, shū chéng gǎi biān xiū. wǎn suì yì qióng, guān jīng shī zhì bù néng jǔ huǒ. jiù bì yuán móu guī jì, dǐ guān zhōng yī yuè zú, nián liù shí qī. jìn fāng yú yì shū shī lǐ jiē yǒu zhuàn shù, yòu yǒu zhū jīng dá wèn qún shū tí bá jí yuán shī wén jí.
晉芳,字魚門,江都人。家世業鹺。乾隆初,兩淮殷富,程氏尤豪侈。晉芳獨好儒,購書五萬卷,不問生產,罄其貲。少問經義於從父廷祚,學古文於劉大櫆。而與袁枚、商盤諸人往復唱和,甚相得也。乾隆七年,召試,授中書。十七年,成進士,以吏部員外郎為四庫館纂修,書成改編修。晚歲益窮,官京師至不能舉火。就畢沅謀歸計,抵關中一月卒,年六十七。晉芳於易、書、詩、禮皆有撰述,又有諸經答問、群書題跋、蕺園詩文集。
zhāng wèn táo, zì zhòng yě, suì níng rén, dà xué shì péng hé xuán sūn. yǐ shī míng, shū huà yì jù shèng. qián lóng wǔ shí wǔ nián jìn shì, yóu jiǎn tǎo gǎi yù shǐ, fù gǎi lì bù láng zhōng. chū zhī lái zhōu fǔ, wǔ shàng guān yì, suì qǐ bìng. yóu wú yuè, wèi jǐ, zú yú sū zhōu. shǐ jiàn yuán méi, méi yuē: suǒ yǐ lǎo ér bù sǐ zhě, yǐ wèi dú jūn shī ěr! qí qīn yì zhī rú cǐ. zhe yǒu chuán shān jí.
張問陶,字仲冶,遂寧人,大學士鵬翮玄孫。以詩名,書畫亦俱勝。乾隆五十五年進士,由檢討改御史,復改吏部郎中。出知萊州府,忤上官意,遂乞病。游吳、越,未幾,卒於蘇州。始見袁枚,枚曰:「所以老而不死者,以未讀君詩耳!」其欽挹之如此。著有船山集。
xiōng wèn ān, zì hài bái. jǔ rén. jiā jū fèng mǔ, dàn yú róng lì. qí shī cái chāo yì, yǔ wèn táo yǒu èr nán zhī mù.
兄問安,字亥白。舉人。家居奉母,淡於榮利。其詩才超逸,與問陶有二難之目。
wáng yòu céng, zì shòu míng, xiù shuǐ rén. qián lóng shí liù nián, nán xún zhào shì, cì jǔ rén, shòu nèi gé zhōng shū. shí jiǔ nián, chéng jìn shì, shòu xíng bù zhǔ shì. tóng xiàn qián zài lùn shī zōng huáng tíng jiān, wù zhuì shēn záo xiǎn, bù duò jiù kē. yòu céng yǔ zhū pèi rán chén xiàng zhōng zhù wéi gào hé zhī, hào nán guō wǔ zǐ. yòu yǒu wàn guāng tài wāng mèng xuān zhòng fēn jiē yǔ tóng shí xiāng zú lì, lì qiú juān qì chén ài, wú yī yǔ xiāng xí qǔ. wèi shī bù yì zhǐ qù, yì bù tóng tǐ gé. shí mù wèi xiù shuǐ pài, ér yòu céng yǔ wéi gào guāng tài yóu gōng.
王又曾,字受銘,秀水人。乾隆十六年,南巡召試,賜舉人,授內閣中書。十九年,成進士,授刑部主事。同縣錢載論詩宗黃庭堅,務縋深鑿險,不墮臼科。又曾與朱沛然、陳向中、祝維誥和之,號「南郭五子」。又有萬光泰、汪孟鋗、仲鈖皆與同時相鏃礪,力求捐棄塵壒,毋一語相襲取。為詩不異指趣,亦不同體格。時目為秀水派,而又曾與維誥、光泰尤工。
yòu céng zú, qí zi fù qǐ zài dìng qí shī, hào dīng xīn lǎo wū jí. bì yuán wèi zhī xù, wèi yú hàn wèi liù cháo jí táng sòng zhū jiā wài, néng róng huì biàn huà zì chéng yī jiā, qǔ cái yú zhòng suǒ bù jīng jiàn, yòng yì yú qián rén suǒ wèi fā, yóu yòu céng suǒ dú dào yún.
又曾卒,其子復乞載定其詩,號丁辛老屋集。畢沅為之序,謂於漢、魏、六朝及唐、宋諸家外,能融會變化自成一家,取材於眾所不經見,用意於前人所未發,尤又曾所獨到雲。
wéi gào, zì xuān chén. qián lóng sān nián jǔ rén, guān nèi gé zhōng shū. yǒu lǜ xī shī chāo. guāng tài, zì xún chū. qián lóng yuán nián jǔ rén. yǒu zhè pō jū shì jí. wéi gào shī, quán zǔ wàng chēng qí jùn yǎ, lǐ kǎi chēng qí chún jìng. guāng tài shī, háng shì jùn chēng qí xiù lǎng, zài yì chēng qí qǐ lì. gài suī zōng tíng jiān, ér duàn liàn jīng dào, jué wú xī jiāng chá yā jié qū zhī xí. pèi rán, jǔ rén, zhī gāo ān xiàn, zú guān. xiàng zhōng kè sǐ liáng zhōu, shī chuán zhě chà shǎo. mèng xuān, jìn shì, lì bù zhǔ shì zhòng fēn, jǔ rén: jiē yǒu jí. ér fù yǔ zài zi shì xī, wéi gào zi zhé xiāng yǔ chēng. shī shǒu jiā fǎ. shì xī yǐ jiàn zài chuán, yǒu jǐ shān lǎo wū jí.
維誥,字宣臣。乾隆三年舉人,官內閣中書。有綠谿詩鈔。光泰,字循初。乾隆元年舉人。有柘坡居士集。維誥詩,全祖望稱其俊雅,李鍇稱其醇靜。光泰詩,杭世駿稱其秀朗,載亦稱其綺麗。蓋雖宗庭堅,而鍛煉精到,絕無西江槎枒詰屈之習。沛然,舉人,知高安縣,卒官。向中客死涼州,詩傳者差少。孟鋗,進士,吏部主事;仲鈖,舉人:皆有集。而復與載子世錫,維誥子喆相與稱。詩守家法。世錫已見載傳,有麂山老屋集。
fù, zì dūn chū. guān hé nán yān líng zhī xiàn. yǒu shù xuān táng wǎn qíng xuān èr jí. yuán cǎi rù wú huì yīng cái jí.
復,字敦初。官河南鄢陵知縣。有樹萱堂、晚晴軒二集。沅采入吳會英才集。
zhé, zì míng fǔ. qián lóng èr shí wǔ nián jǔ rén. yǒu xī jiàn shī chāo.
喆,字明甫。乾隆二十五年舉人。有西澗詩鈔。
mèng xuān zi rú yáng, qián lóng sì shí wǔ nián huì shì, tíng shì jiē dì yī, yì yǔ fù děng chàng hè.
孟鋗子如洋,乾隆四十五年會試,廷試皆第一,亦與復等唱和。
shào qí dào, zì shū mián, zhāo wén rén. yòu yì mǐn, fǔ shòu shū jí néng le dà yì. qián lóng qī nián jìn shì, yǐ biān xiū jū cí guǎn shí nián. cháng xiàn dōng xún sòng, shí chēng bān yáng zhī yà, qún gōng zhēng yù zhì mén xià. qí dào yì dù yí kuàng, shū luò luò yě. nián sān shí liù, jí bà guī. zì yán qí shì yuē dào shān lù yǐn. zhǔ cháng zhōu lóng chéng shū yuàn, hóng liàng jí huáng jǐng rén jiē cóng shòu xué. shàn wèi lì tǐ wén, qì gé pái ào, yì yù jiǎo chén wéi sōng wú qǐ zhāng zǎo gōng sān jiā zhī shī. zú, nián wǔ shí yǒu èr. zhe yù zhī táng jí.
邵齊燾,字叔宀,昭文人。幼異敏,甫受書即能了大義。乾隆七年進士,以編修居詞館十年。嘗獻東巡頌,時稱班、揚之亞,群公爭欲致門下。齊燾意度夷曠,殊落落也。年三十六,即罷歸。自顏其室曰「道山祿隱」。主常州龍城書院,洪亮吉、黃景仁皆從受學。善為儷體文,氣格排奡,意欲矯陳維崧、吳綺、章藻功三家之失。卒,年五十有二。著玉芝堂集。
wáng tài yuè, zì jī píng, dìng xìng rén. qí dào tóng nián jìn shì, shòu jiǎn tǎo. yóu shì dú chū bǔ gān sù píng qìng dào, diào xī ān, qiān hú nán àn chá shǐ. diào yún nán, zhuó bù zhèng shǐ, zuò shì luò zhí. mìng chōng sì kù guǎn zǒng zuǎn guān. sì shí sān nián, réng shòu jiǎn tǎo. hòu qiān sī yè, zú. tài yuè lì guān yǒu huì zhèng, yóu liú xīn shuǐ lì, yǔ qí dào zuì shàn, pián wén qīng gāng jiǎn zhí yì xiāng jìn. yǒu qīng xū shān fáng jí.
王太岳,字基平,定興人。齊燾同年進士,授檢討。由侍讀出補甘肅平慶道,調西安,遷湖南按察使。調雲南,擢布政使,坐事落職。命充四庫館總纂官。四十三年,仍授檢討。後遷司業,卒。太岳蒞官有惠政,尤留心水利,與齊燾最善,駢文清剛簡直亦相近。有清虛山房集。
wú xī qí, zì gǔ rén, qián táng rén. xìng zhì xiào. qián lóng sì shí nián jìn shì, shòu biān xiū. lèi qiān jì jiǔ, yǐ qīn lǎo qǐ yǎng guī. zhǔ jiǎng yáng zhōu ān dìng lè yí shū yuàn. xī qí gōng yīng zhì shī wén, jiān shàn yǐ shēng. zhè zhōng shī pài, qián yǒu zhū yí zūn chá shèn xíng, jì zhī zhě háng shì jùn lì è. èr rén cú xiè hòu, tuī xī qí, yì lín fèng wèi guī niè yān. zhe yǒu zhèng shān fáng jí. quán jiāo wú zī cháng jí lù qí dào liàng jí xī qí jí liú xīng wěi yuán méi sūn xīng yǎn kǒng guǎng sēn céng yù zhī wén wèi bā jiā sì liù yún. cǐ bā jiā wài, yǒu jīn guì yáng fāng càn, yǔ dì kuí bìng fù shí míng.
吳錫麒,字穀人,錢塘人。性至孝。乾隆四十年進士,授編修。累遷祭酒,以親老乞養歸。主講揚州安定樂儀書院。錫麒工應制詩文,兼善倚聲。浙中詩派,前有朱彝尊、查慎行,繼之者杭世駿、厲鶚。二人殂謝後,推錫麒,藝林奉為圭臬焉。著有正山房集。全椒吳鼒嘗輯錄齊燾、亮吉、錫麒及劉星煒、袁枚、孫星衍、孔廣森、曾燠之文為八家四六雲。此八家外,有金匱楊芳燦,與弟揆並負時名。
fāng càn, zì róng shang. mǔ mèng wǔ sè què jí tíng shù ér shēng. shī wén huá shàn, xué shǐ péng yuán ruì dà yì zhī. qián lóng sì shí èr nián bá gòng shēng. tíng shì dé zhī xiàn, bǔ gān sù zhī fú qiāng. huí mín tián wǔ fǎn, xiàn mín mǎ chēng jì yīng zhī. wèi fā, fāng càn cóng chēng jì shēng mǎ yìng lóng zhēn dé, lì bǔ zhǎn zhī, yīn chéng shǒu. zéi yǎn zhì, yǐ wú yīng, jiě wéi qù. hàn yìng lóng xiè qí móu, yáng yán yìng lóng gù yǔ tōng, yuē wǔ rì hòu xiàn chéng yě. ā guì dǎi yìng lóng, jiāng shā zhī, zú yǐ fāng càn yán dé miǎn. xù gōng, zhuó zhī líng zhōu, gù bù lè wài lì, rù zī wèi hù bù yuán wài láng. yǔ xiū huì diǎn, yì wù jì lǎn. wèi cí zhāng, cháng yuē: sè bù yù lì, qì bù yù zòng, chén bó ào yǎn, sī pián tǐ zhī néng shì yǐ. dīng mǔ yōu, pín shén, yù shū yǐ guī. zhe fú róng shān guǎn shī wén chāo.
芳燦,字蓉裳。母夢五色雀集庭樹而生。詩文華贍,學使彭元瑞大異之。乾隆四十二年拔貢生。廷試得知縣,補甘肅之伏羌。回民田五反,縣民馬稱驥應之。未發,芳燦從稱驥甥馬映龍偵得,立捕斬之,因城守。賊奄至,以無應,解圍去。憾映龍泄其謀,揚言映龍故與通,約五日後獻城也。阿桂逮映龍,將殺之,卒以芳燦言得免。敘功,擢知靈州,顧不樂外吏,入貲為戶部員外郎。與修會典,益務記覽。為詞章,嘗曰:「色不欲麗,氣不欲縱,沉博奧衍,斯駢體之能事矣。」丁母憂,貧甚,鬻書以歸。著芙蓉山館詩文鈔。
kuí, zì lì shang. qián lóng zhōng, zhào shì jǔ rén, shòu zhōng shū. cóng fú kāng ān zhēng wèi cáng. guān zhì sì chuān bù zhèng shǐ. yǒu téng huā guǎn gǎo.
揆,字荔裳。乾隆中,召試舉人,授中書。從福康安征衛藏。官至四川布政使。有藤花館稿。
zī, zì shān zūn. jiā qìng sì nián jìn shì, zhōng shì jiǎng xué shì. yǐ mǔ lǎo gào guī, zhǔ jiǎng yáng zhōu. yì zhǎng pián tǐ, yǒu xī cài shū wū jí.
鼒,字山尊。嘉慶四年進士,終侍講學士。以母老告歸,主講揚州。亦長駢體,有夕蔡書屋集。
xú wén jìng, zì wèi shān, dāng tú rén. fù zhāng dá, yǐ xiào yì chēng xiāng lǐ. wén jìng wù gǔ xué, wú suǒ bù kuī. zhù shù shén fù, jiē yuán jù jīng shǐ. yōng zhèng gǎi yuán, nián wǔ shí qī, shǐ jǔ jiāng nán xiāng shì. shì láng huáng shū lín diǎn shì hái cháo, yǐ dé sān bù xiǔ shì zì jīn, gài zhǐ wén jìng jí rèn qǐ yùn chén zǔ fàn yě. qián lóng gǎi yuán, shì hóng bó, bù yù. zhān shì zhāng péng chōng yǐ suǒ zhe shān hé liǎng jiè kǎo guǎn chéng shuò jì jìn chéng, cì guó zi jiān xué zhèng. shí qī nián, zhēng jīng xué, rù dōu. huì kāi wàn shòu ēn kē, suì yǔ shì, nián bā shí liù, yǐ lǎo shòu cì jiǎn tǎo, gěi jiǎ guī. zú, nián jiǔ shí yú. qí suǒ zhe yòu yǒu zhōu yì shí yí yǔ gòng huì jiān zhú shū tǒng jiān zhū shū.
徐文靖,字位山,當塗人。父章達,以孝義稱鄉里。文靖務古學,無所不窺。著述甚富,皆援據經史。雍正改元,年五十七,始舉江南鄉試。侍郎黃叔琳典試還朝,以得三不朽士自矜,蓋指文靖及任啟運、陳祖范也。乾隆改元,試鴻博,不遇。詹事張鵬翀以所著山河兩戒考、管城碩記進呈,賜國子監學正。十七年,徵經學,入都。會開萬壽恩科,遂與試,年八十六,以老壽賜檢討,給假歸。卒,年九十餘。其所著又有周易拾遺、禹貢會箋、竹書統箋諸書。
zhào qīng lí, zì rán yī, jīng xiàn rén. jiǔ suì néng wén, qián lóng yuán nián, jǔ huì shì dì yī, xuǎn shù jí shì, shòu biān xiū, chōng zhè jiāng xiāng shì kǎo guān. qiān yù shǐ, zài chōng zhè jiāng kǎo guān, mǔ yōu guī, fú què, hái tái, yòu chōng hú nán kǎo guān. zài tái qián hòu wǔ nián, yǒu zhí shēng. rú qǐng qīng tún tián guī yùn dīng chí mǐ jìn jì mín shí tí hào xiàn guī gōng xìng xī běi shuǐ lì yòu hé zǒng dū gāo bīn shì láng zhōu xué jiàn zòu kāi juān lì, qǐ yán lì zhī duān, wèi hài shén dà. suǒ yán néng chí dà tǐ, bù wèi jī qiè zhī lùn. xún yǐ ěr jí qǐ xiū, nián bā shí yú, zú. qīng lí wài hé nèi yán, yǐ bù qī wèi zhǔ. shòu gǔ wén yì fǎ yú fāng bāo, bāo chēng jí mén zhōng rú qīng lí zhě, kě xìn qí cāo xíng zhī zhōng bù mí. zhe yǒu shù fāng jū jí, dú zuǒ guǎn kuī, yú chūn qiū èr bǎi sì shí èr nián chuān xué shén shēn.
趙青藜,字然一,涇縣人。九歲能文,乾隆元年,舉會試第一,選庶吉士,授編修,充浙江鄉試考官。遷御史,再充浙江考官,母憂歸,服闋,還台,又充湖南考官。在台前後五年,有直聲。如請清屯田、歸運丁、弛米禁、濟民食、提耗羨歸公、興西北水利;又劾總督高斌、侍郎周學健奏開捐例,啟言利之端,為害甚大。所言能持大體,不為激切之論。尋以耳疾乞休,年八十餘,卒。青藜外和內嚴,以不欺為主。受古文義法於方苞,苞稱及門中如青藜者,可信其操行之終不迷。著有漱芳居集,讀左管窺,於春秋二百四十二年穿穴甚深。
xiān shì qīng lí tóng jùn yǐ shǐ xué chēng zhě, tuī nán líng wāng yuè, zì shī tuì. kāng xī sì shí sì nián jǔ rén. shí pín lì jié, shǒu lìng xián zhé jié zhì jìng. bù wàng gàn yè. zhe lǜ yǐng cǎo táng jí, chōng dàn diǎn bó. qí dú shǐ jì shí biǎo, pái bǐ jiù wén, gōu jī wēi yì, suǒ de yóu duō.
先是青藜同郡以史學稱者,推南陵汪越,字師退。康熙四十四年舉人。食貧勵節,守令咸折節致敬。不妄干謁。著綠影草堂集,沖淡典博。其讀史記十表,排比舊文,鈎稽微義,所得尤多。
zhū shì xiù, zì fěi zhān, jiàn níng rén. zī xìng lǎng wù, ér jì sòng zhuō, rì kě shù shí yán, yuán bǐ wèi wén zhé lì jiù. cóng nán fēng wāng shì lín xué gǔ wén, lín bié qǐng yì, shì lín yuē: zi dàn tōng xí zhū jīng, zé shì wú yǔ kàng yǐ. shì xiù jīng chà qí yán, suì yǐ jǐ yì qiú zhī jīng chuán, páng jí bǎi jiā zhū zi shū, yī yǐ chāng lí wèi zōng. fù dōu yù shǐ léi hóng jiàn qí wén, tàn wèi chún gǔ chōng dàn, jìn gǔ dà jiā, zì shì míng dà zhe. qián lóng jiǔ nián, jǔ xiāng shì dì yī. yú sì nián, chéng jìn shì, xuǎn shù jí shì. sàn guǎn, chū zhī xià jīn xiàn, mín wèi zhī yáo yuē: xià jīn qīng, wǒ gōng néng. zài rèn qī nián, yǐ hé jué, gǎi fú níng fǔ xué jiào shòu. guī, zhǔ áo fēng jiǎng xí zhě shí nián, zú, nián liù shí liù.
朱仕琇,字斐瞻,建寧人。資性朗悟,而記誦拙,日可數十言,援筆為文輒立就。從南豐汪世麟學古文,臨別請益,世麟曰:「子但通習諸經,則世無與抗矣。」仕琇驚詫其言,遂以己意求之經傳,旁及百家諸子書,一以昌黎為宗。副都御史雷鋐見其文,嘆為醇古沖澹,近古大家,自是名大著。乾隆九年,舉鄉試第一。逾四年,成進士,選庶吉士。散館,出知夏津縣,民為之謠曰:「夏津清,我公能。」在任七年,以河決,改福寧府學教授。歸,主鰲峰講席者十年,卒,年六十六。
shì xiù yǐ gǔ wén cí zì lì, qí yì yù zhuī gǔ zhī lì yán zhě. yǐ wèi qīng mù zhě wéi tiān, dàn bó zhě wéi shuǐ, hán zhī jǔ zhī, dé qí miào yǐ wèi wén zhě wéi rén. cháng yǔ yǒu rén shū yuē: wèi wén zài xiān gāo qí zhì. qí xīn yǒu yǐ zì dé, zé wú xīn yóu gǔ rén zhī xīn yě, yǐ guān gǔ rén zhī yán, yóu wú yán yě. rán hòu biàn qí shì fēi yān, jiū qí chéng wěi yān, dìng qí gāo xià yān, rú hēi bái zhī pàn yú qián yǐ. yú shì shùn qí jié cì yān, hái qí xùn gǔ yān, chén qián qí yì yùn yān, diào hé qí xīn qì yān, jiǔ zé zì rán hé zhī, yòu jiǔ zé biàn huà shēng zhī. yú shì wén zhī gāo yě, rú lèi tǔ zhī chéng tái, rú hóng jiàn zhī zài tiān, yǒu mò zhī qí suǒ yǐ rán zhě. shì xiù yǔ dà xìng zhū yún jí dì guī yǒu shàn, yún tuī fú qí wén shèn zhì. zhe méi yá wén jí.
仕琇以古文辭自力,其意欲追古之立言者。以為清穆者惟天,澹泊者惟水,含之咀之,得其妙以為文者惟人。嘗與友人書曰:「為文在先高其志。其心有以自得,則吾心猶古人之心也,以觀古人之言,猶吾言也。然後辨其是非焉,究其誠偽焉,定其高下焉,如黑白之判於前矣。於是順其節次焉,還其訓詁焉,沉潛其義蘊焉,調和其心氣焉,久則自然合之,又久則變化生之。於是文之高也,如累土之成台,如鴻漸之在天,有莫知其所以然者。」仕琇與大興朱筠及弟珪友善,筠推服其文甚至。著梅崖文集。
fú jiàn gǔ wén zhī xué zì shì xiù. qí hòu zài chuán yǒu gāo shù rán, zì yǔ nóng, guāng zé rén. jiā qìng qī nián jǔ rén, shòu nèi gé zhōng shū. wèi jǐ, yí bìng guī. yán shuō jīng chuán, yóu dǔ shì chāng lí jí. qí wén chén yì zhèng, yán bù guò wù, gāo shì chén ài zhī biǎo. míng bù rú shì xiù, yào qí zì dé zhī qù, yǒu bù qiú rén zhī néng zì shù lì zhě. zhe chūn qiū shì jīng lùn yǔ sī jì hán wén gù jí yì kuài xuān wén jí.
福建古文之學自仕琇。其後再傳有高澍然,字雨農,光澤人。嘉慶七年舉人,授內閣中書。未幾,移病歸。研說經傳,尤篤嗜昌黎集。其文陳義正,言不過物,高視塵壒之表。名不如仕琇,要其自得之趣,有不求人知能自樹立者。著春秋釋經、論語私記、韓文故及抑快軒文集。
jiǎng shì quán, zì xīn yú, qiān shān rén. jiā gù pín, sì suì, mǔ zhōng shì shòu shū, duàn zhú miè wèi diǎn huà, zǎn cù chéng zì jiào zhī. jì zhǎng, gōng wèi wén, xǐ yín yǒng. yóu jǔ rén guān zhōng shū. qián lóng èr shí èr nián, chéng jìn shì, shòu biān xiū. wén míng jí shén, qiú yuē xiū péng yuán ruì bìng jiàn qí cái. xuán qǐ bìng guī. dì lǚ cóng yuán ruì xún zhī, yuán ruì zhī shì quán mǔ lǎo duì. dì cì shī yuán ruì, yǒu jiāng xī liǎng míng shì zhī jù. shì quán gǎn ēn juàn, lì jí qǐ bǔ guān, jì míng yǐ yù shǐ yòng. wèi jǐ, réng yǐ bìng qǐ xiū, suì zú, nián liù shí èr.
蔣士銓,字心餘,鉛山人。家故貧,四歲,母鍾氏授書,斷竹篾為點畫,攢簇成字教之。既長,工為文,喜吟詠。由舉人官中書。乾隆二十二年,成進士,授編修。文名藉甚,裘曰修、彭元瑞並薦其才。旋乞病歸。帝屢從元瑞詢之,元瑞之士銓母老對。帝賜詩元瑞,有「江西兩名士」之句。士銓感恩眷,力疾起補官,記名以御史用。未幾,仍以病乞休,遂卒,年六十二。
shì quán fù xìng fěi cè, yǐ gǔ xián zhě zì lì, jí rén zhī nán rú bù jí. shī cí xióng jié, zhì xù shù jié liè, néng shǐ dú zhě gǎn qì. zhe zhōng yǎ táng jí. shǎo shí yǔ wǔ níng wāng rèn nán chāng yáng hòu wèi kūn dì jiāo, chū rù bì xié, cái wù yǔ gòng.
士銓賦性悱惻,以古賢者自勵,急人之難如不及。詩詞雄傑,至敘述節烈,能使讀者感泣。著忠雅堂集。少時與武寧汪軔、南昌楊垕為昆弟交,出入必偕,財物與共。
rèn, zì yú tíng, yōu gòng shēng. hòu, zì zi zài, jǔ rén, běn tiān quán liù fān zhāo tǎo xuān wèi shǐ sūn, yōng zhèng chū, gǎi tǔ guī liú, ān zhì jiāng xī, suì wèi nán chāng rén. shī míng yǔ rèn xiāng liè. shì quán shén tuī fú zhī. tóng shí yǒu nán fēng zhào yóu yí, zì shān nán. yǔ shì quán děng bìng chēng sì zǐ. qí hòu jì qǐ zhě, yuē dōng xiāng wú sōng liáng lín chuān lè jūn.
軔,字魚亭,優貢生。垕,字子載,舉人,本天全六番招討宣慰使孫,雍正初,改土歸流,安置江西,遂為南昌人。詩名與軔相埒。士銓甚推服之。同時有南豐趙由儀,字山南。與士銓等並稱四子。其後繼起者,曰東鄉吳嵩梁、臨川樂鈞。
sōng liáng, zì lán xuě. yǐ jǔ rén guān zhōng shū, xuǎn zhī qián xī zhōu. zhe xiāng sū shān guǎn jí. shēng bō wài yí, cháo xiān lì cáo pàn shū jīn lǔ jìng yǐ méi huā yī kān gòng fèng zhī, chēng wèi shī fú. rì běn jiǎ rén chì sì jīn gòu qí shī shàn. qí míng zhòng rú cǐ.
嵩梁,字蘭雪。以舉人官中書,選知黔西州。著香蘇山館集。聲播外夷,朝鮮吏曹判書金魯敬以梅花一龕供奉之,稱為詩佛。日本賈人斥四金購其詩扇。其名重如此。
jūn, chū míng gōng pǔ, zì yuán shū. jiā qìng liù nián jǔ rén. yǔ sōng liáng tóng wèi wēng fāng gāng dì zǐ. zhe qīng zhī shān guǎn jí.
鈞,初名宮譜,字元淑。嘉慶六年舉人。與嵩梁同為翁方綱弟子。著青芝山館集。
zhào yì, zì yún sōng, yáng hú rén. shēng sān suì néng shí zì, nián shí èr, wèi wén yī rì chéng qī piān, rén qí qí cái. qián lóng shí jiǔ nián, yóu jǔ rén zhōng míng tōng bǎng, yòng nèi gé zhōng shū, rù zhí jūn jī, dà xué shì fù héng yóu zhòng zhī. èr shí liù nián, fù chéng jìn shì, diàn shì nǐ yī jiǎ dì yī, wáng jié dì sān. gāo zōng wèi shǎn xī zì guó cháo yǐ lái wèi yǒu yǐ yī jiǎ yī míng jí dì zhě, suì bá jié ér yí yì dì sān, shòu biān xiū.
趙翼,字耘松,陽湖人。生三歲能識字,年十二,為文一日成七篇,人奇其才。乾隆十九年,由舉人中明通榜,用內閣中書,入直軍機,大學士傅恆尤重之。二十六年,復成進士,殿試擬一甲第一,王傑第三。高宗謂陝西自國朝以來未有以一甲一名及第者,遂拔傑而移翼第三,授編修。
hòu chū zhī zhèn ān fǔ. yuè mín shū gǔ cháng shè cāng, yòng zhú kuāng, yǐ quán dài gài. yǒu sī yīn gòu mǎ jì diān jūn, bié zhì dà kuāng liǎn gǔ, hòu suì bù gé, mín kǔ zhī. yì tīng mín yòng jiù kuāng, zì quán, chí xiàn qù, mín yóu shì gǎn jī, měi chū xíng, zhēng jiān yú guò qí cūn. xiān shì zhèn mín fù fèng rù yún nán tǔ fù zhōu wèi jiān, bǔ huò bǎi yú rén, fù fèng gù yì qù, qián shǒu yǐ shì bà guān. yǐ ér fù fèng sǐ, yàn qí shī liáng shì. zǒng dū lǐ shì yáo yí qí wèi qián shǒu dào dì, yì shēn biàn, zǒng dū nù, hé zhī. shì cháo tíng yòng bīng miǎn diān, mìng yì fù jūn zàn huà, nǎi zhuī hé shū hái. fù héng jì zhì diān, jīng lüè bīng shì, yì yǐ dà bīng dù jiá jiū jiāng, bié qiǎn piān shī cóng pǔ ěr jìn. yì wèi pǔ ěr jù jiá jiū jiāng sì qiān yú lǐ, bù rú yóu jiāng dōng àn jìn dì qǔ měng mì, rú qí cè rù gào. qí hòu jiá jiū bīng zāo zhàng duō jí bìng, ér ā guì suǒ tǒng jiāng dōng àn yī jūn dú wán, zú yǐ chǎn shì. xún diào shǒu guǎng zhōu, zhuó guì xī bīng bèi dào. yǐ guǎng zhōu yàn yù jiù àn jiàng jí, suì qǐ guī, bù fù chū.
後出知鎮安府。粵民輸穀常社倉,用竹筐,以權代概。有司因購馬濟滇軍,別置大筐斂穀,後遂不革,民苦之。翼聽民用舊筐,自權,持羨去,民由是感激,每出行,爭肩輿過其村。先是鎮民付奉入雲南土富州為奸,捕獲百餘人,付奉顧逸去,前守以是罷官。已而付奉死,驗其屍良是。總督李侍堯疑其為前守道地,翼申辨,總督怒,劾之。適朝廷用兵緬甸,命翼赴軍贊畫,乃追劾疏還。傅恆既至滇,經略兵事,議以大兵渡戛鳩江,別遣偏師從普洱進。翼謂普洱距戛鳩江四千餘里,不如由江東岸近地取猛密,如其策入告。其後戛鳩兵遭瘴多疾病,而阿桂所統江東岸一軍獨完,卒以蕆事。尋調守廣州,擢貴西兵備道。以廣州讞獄舊案降級,遂乞歸,不復出。
wǔ shí èr nián, lín shuǎng wén fǎn tái wān, shì yáo fù mǐn zhì jūn, yāo yì yǔ jù. shí zǒng bīng chái dà jì chéng shǒu bàn zài, yǐ yì zi xī hái rù gào. dì yì dòng, yù dà jì yǐ bīng hù mín nèi dù. shì yáo yǐ xún yì, yì yuē: zǒng bīng yù nèi dù jiǔ yǐ, dàn guó fǎ gù bù gǎn. jīn yī qì chéng, zé lù ěr mén wèi zéi yǒu, quán tái xiū yǐ! jí dà bīng zhì, wú lù kě rù. yí fēng hái cǐ zhǐ. shì yáo wù, cóng zhī, míng rì jiē zhuī hái qián zhǐ zhī yù, shì yáo yīng shū shǎng ér dà jiāng jūn fú kāng ān xù zhì, suì dé yóu lù ěr mén jìn bīng pò zéi, jiē yì jì yě.
五十二年,林爽文反台灣,侍堯赴閩治軍,邀翼與俱。時總兵柴大紀城守半載,以易子析骸入告。帝意動,諭大紀以兵護民內渡。侍堯以詢翼,翼曰:「總兵欲內渡久矣,憚國法故不敢。今一棄城,則鹿耳門為賊有,全台休矣!即大兵至,無路可入。宜封還此旨。」侍堯悟,從之,明日接追還前旨之諭,侍堯膺殊賞;而大將軍福康安續至,遂得由鹿耳門進兵破賊,皆翼計也。
shì píng, cí guī, yǐ zhù shù zì yú. yóu suì shǐ xué, zhe niàn èr shǐ zhā jì huáng cháo wǔ gōng jì shèng gāi yú cóng kǎo yán pù zá jì ōu běi shī jí. jiā qìng shí wǔ nián, zhòng yàn lù míng, cì sān pǐn xián. zú, nián bā shí liù. tóng shí yuán méi jiǎng shì quán yǔ yì qí míng, ér yì yǒu jīng shì zhī lüè, wèi jǐn qí yòng. suǒ wèi shī wú bù rú rén yì suǒ yù wèi, yì qí cái yōu yě.
事平,辭歸,以著述自娛。尤邃史學,著廿二史劄記、皇朝武功紀盛、陔餘叢考、檐曝雜記、甌北詩集。嘉慶十五年,重宴鹿鳴,賜三品銜。卒,年八十六。同時袁枚、蔣士銓與翼齊名,而翼有經世之略,未盡其用。所為詩無不如人意所欲為,亦其才優也。
qí tóng lǐ xué rén hòu yú yì ér zhī míng zhě, yǒu hóng liàng jí sūn xīng yǎn zhào huái yù huáng jǐng rén yáng lún lǚ xīng yuán xú shū shòu, hào wèi pí líng qī zǐ. liàng jí xīng yǎn huái yù zì yǒu chuán.
其同里學人後於翼而知名者,有洪亮吉、孫星衍、趙懷玉、黃景仁、楊倫、呂星垣、徐書受,號為「毗陵七子」。亮吉、星衍、懷玉自有傳。
jǐng rén, zì zhòng zé, wǔ jìn rén. jiǔ suì yīng xué shǐ zhě shì, lín shì yóu méng bèi suǒ jù. hòu yǐ mǔ lǎo kè yóu sì fāng, mì shēng dǒu wèi yǎng. zhū yún dū xué ān huī, zhāo rù mù. shàng sì xiū xì, fù shī tài bái lóu. jǐng rén nián zuì shǎo, zhe bái jiá lì rì yǐng zhōng, qǐng kè chéng shù bǎi yán, zuò kè xián chuò bǐ. shí shì zǐ shì dāng tú, wén shǐ zhě gāo huì, bì jí lóu xià, xián cóng xī tóng qǐ bái jiá shào nián shī jìng xiě, míng dà zào. cháng zì hèn qí shī wú yōu bìng háo shì qì, suì yóu jīng shī. gāo zōng sì shí yī nián dōng xún, zhào shì èr děng. wǔ yīng diàn shū qiān, lì dé zhǔ bù. shǎn xī xún fǔ bì yuán qí qí cái, hòu zī zhī, yuán lì wèi xiàn chéng, quán yǒu rì yǐ, wèi zhài jiā suǒ pò, bào bìng yú tài xíng, dào zú. liàng jí chí qí sàng guī, nián sān shí wǔ. zhe liǎng dāng xuān jí. zi yǐ shēng, tōng zhèng shì lǐ, shàn shū, zǎo zú.
景仁,字仲則,武進人。九歲應學使者試,臨試猶蒙被索句。後以母老客游四方,覓升斗為養。朱筠督學安徽,招入幕。上巳修禊,賦詩太白樓。景仁年最少,著白袷立日影中,頃刻成數百言,坐客咸輟筆。時士子試當塗,聞使者高會,畢集樓下,咸從奚童乞白袷少年詩競寫,名大噪。嘗自恨其詩無幽、並豪士氣,遂游京師。高宗四十一年東巡,召試二等。武英殿書籤,例得主簿。陝西巡撫畢沅奇其才,厚貲之,援例為縣丞,銓有日矣,為債家所迫,抱病逾太行,道卒。亮吉持其喪歸,年三十五。著兩當軒集。子乙生,通鄭氏禮,善書,早卒。
lún, zì dūn wǔ. qián lóng zhōng jìn shì, cāng wú xiàn zhī xiàn. zhe yǒu dù shī jìng quán.
倫,字敦五。乾隆中進士,蒼梧縣知縣。著有杜詩鏡詮。
xīng yuán, zì shū nuò, dà xué shì gōng wǔ shì sūn. qián lóng wǔ shí nián, bì yōng lǐ chéng, jìn sòng cè, qīn qǔ yī děng yī míng, xuǎn xùn dǎo. hòu guān hé jiān xiàn zhī xiàn. yǒu bái yún cǎo táng jí.
星垣,字叔諾,大學士宮五世孫。乾隆五十年,辟雍禮成,進頌冊,欽取一等一名,選訓導。後官河間縣知縣。有白雲草堂集。
shū shòu, fù gòng shēng. yè xiàn zhī xiàn. yǒu jiào jīng táng jí.
書受,副貢生。葉縣知縣。有教經堂集。
yán zhǎng míng, zì dào fǔ, jiāng níng rén. yòu qí huì. nián shí yī, wèi lǐ fú suǒ shǎng, gào fāng bāo yuē: guó qì yě! suì cóng bāo shòu yè. xún jiǎ guǎn yáng zhōu mǎ shì, jǐn dú qí cáng shū. gāo zōng èr shí qī nián nán xún, yǐ zhū shēng xiàn fù, cì jǔ rén, yòng nèi gé zhōng shū, rù jūn jī. zhǎng míng tōng gǔ jīn, duō zhì shù, gōng yú zòu dú, dà xué shì liú tǒng xūn zuì qí qí cái. hù bù zòu tiān xià qián liáng zá xiàng míng mù fán duō, qǐng bìng rù dì dīng zhēng shōu, zhǎng míng yuē: jīn zhī zá xiàng zhé zhēng yín, jiē gǔ zhèng gōng yě. ruò qù qí míng, tā rì lì wàng zhī, wèi qí wù guān suǒ xū, bì qiě zài zhēng, shì shǐ mín zhòng kùn yě. tǒng xūn yuē shàn, nǎi zòu yǐ zhī. dà xué shì wēn fú zhēng dà jīn chuān, yù zhǎng míng cóng xíng, zhǎng míng gù cí. tuì, yǒu jiù zhī zhě, dá yuē: shì jiāng bài méi, wú nài hé cóng zhī! jì ér wēn fú guǒ jūn kuì yǐ sǐ, suí wǎng zhě jiē jǐn.
嚴長明,字道甫,江寧人。幼奇慧。年十一,為李紱所賞,告方苞曰:「國器也!」遂從苞受業。尋假館揚州馬氏,盡讀其藏書。高宗二十七年南巡,以諸生獻賦,賜舉人,用內閣中書,入軍機。長明通古今,多智數,工於奏牘,大學士劉統勛最奇其才。戶部奏天下錢糧雜項名目繁多,請併入地丁徵收,長明曰:「今之雜項折徵銀,皆古正供也。若去其名,他日吏忘之,謂其物官所需,必且再徵,是使民重困也。」統勛曰善,乃奏已之。大學士溫福征大金川,欲長明從行,長明固辭。退,有咎之者,答曰:「是將敗沒,吾奈何從之!」既而溫福果軍潰以死,隨往者皆盡。
zhǎng míng zài jūn jī qī nián, gàn mǐn yì zhòng, rán yì yǐ shì jiàn jí. qí jiù luó hào yuán shì, rén yóu xǐ chēng zhī. hào yuán, yún nán liáng dào yě. fēn cháng shǔ lì wāng yīng jiǎo suǒ kuī tǎng jīn, yǒu zhào yú qī jí zhū. hào yuán jiǎo bù rú shù, yú qī shí rì, dié qǐng chí xiàn. shàng xià qí yì, shí tǒng xūn zhǔ shì lǐ bù, qiū cáo wú gǎn rèn qí shì zhě. zhǎng míng yīn wō gǔ rù wéi, jiàn tǒng xūn, wèi yán wāng yǐ juān fù, jiāng yè zǔ shòu chū dōu, dú zuò hào yuán, yì wèi xié, yí réng zé wāng zì jiǎo. tǒng xūn yuē: jù shū gǎo hū? yuē: jù. jí zhèn xiù chū zhī, cí yì míng xī. shū rù bào kě, yù suì jiě. qí tā shì duō lèi cǐ. rén yǒu tú qí xiàng sì zhī zhě. sān shí liù nián, zhuó shì dú. cháng hù bì mù lán, dà xuě zhōng shī tuó yǐ bìng suǒ zhuāng wù, yuè rì gù lì yǐ yǐ zhì. wèn hé yǐ zhī wèi wú wù, yuē: jūn jī guān pī yáng qiú zhě dú jūn ěr. zhǎng míng láo ér qiǎn zhī.
長明在軍機七年,幹敏異眾,然亦以是見嫉。其救羅浩源事,人尤喜稱之。浩源,雲南糧道也。分償屬吏汪應繳所虧帑金,有詔逾期即誅。浩源繳不如數,逾期十日,牒請弛限。上下其議,時統勛主試禮部,秋曹無敢任其事者。長明因撾鼓入闈,見統勛,為言汪已捐復,將曳組綬出都,獨坐浩源,義未協,宜仍責汪自繳。統勛曰:「具疏稿乎?」曰:「具。」即振袖出之,辭義明晰。疏入報可,獄遂解。其他事多類此。人有圖其像祀之者。三十六年,擢侍讀。嘗扈蹕木蘭,大雪中失橐扆並所裝物,越日故吏以扆至。問「何以知為吾物」,曰:「軍機官披羊裘者獨君耳。」長明勞而遣之。
hòu yǐ yōu guī, suì bù fù chū. kè bì yuán suǒ, wèi dìng zòu cí. yòu zhǔ jiǎng lú yáng shū yuàn. bó xué qiáng jì, suǒ dú shū, huò jǔ wèn, wú bù néng duì. wèi shī wén yòng sī zhōu mì, hé yì ér dāng yú qíng. zhe máo shī dì lǐ shū zhèng wǔ jīng suàn shù bǔ zhèng sān jīng sān shǐ dá wèn shí jīng kǎo yì hàn jīn shí lì xiàn zhēng yú lù děng shū.
後以憂歸,遂不復出。客畢沅所,為定奏詞。又主講廬陽書院。博學強記,所讀書,或舉問,無不能對。為詩文用思周密,和易而當於情。著毛詩地理疏證、五經算術補正、三經三史答問、石經考異、漢金石例、獻徵餘錄等書。
zi guān, zì zi jìn. shì xué, hǎo jīn shí wén zì. fù qǐ guī hòu, zhú guī qiú cǎo táng, cáng shū èr wàn juǎn, guān dān huáng jǐ mǎn. zhe jiāng níng jīn shí jì, qián dà xīn shén gāo qí pǐn jié.
子觀,字子進。嗜學,好金石文字。父乞歸後,築歸求草堂,藏書二萬卷,觀丹黃幾滿。著江寧金石記,錢大昕甚高其品節。
zhū yún, zì zhú jūn, dà xìng rén. qián lóng jiǎ xū jìn shì, xuǎn shù jí shì, shòu biān xiū. yóu zàn shàn dà kǎo zhuó shì dú xué shì, lǚ fēn xiào xiāng huì shì. gēng yín, diǎn fú jiàn xiāng shì, xīn mǎo, dū ān huī xué zhèng.
朱筠,字竹君,大興人。乾隆甲戌進士,選庶吉士,授編修。由贊善大考擢侍讀學士,屢分校鄉會試。庚寅,典福建鄉試,辛卯,督安徽學政。
zhào qiú yí shū, zòu yán hàn lín yuàn cáng yǒng lè dà diǎn nèi duō gǔ shū, qǐng kāi jú xiào jí. xuán fèng shàng yù: jūn jī dà chén yì fù zhū yún tiáo zòu jiào hé yǒng lè dà diǎn yī jié, yǐ pài jūn jī dà chén wèi zǒng cái. yòu zhū yún suǒ zòu jiāng yǒng lè dà diǎn zé qǔ shàn xiě, gè zì wèi shū, jí měi shū xiào qí dé shī, cuō jǔ dà zhǐ, xù yú běn shū juàn shǒu zhī chù, jí lìng chéng bàn gè yuán, jiāng gè yuán shū xiáng xì jiǎn yuè, bìng shū zhōng yào zhǐ zǒng xù yá lüè, chéng hòu cái dìng yòu jiāng lái shū chéng, zhù míng sì kù quán shū. sì kù quán shū zì cǐ shǐ. yún yòu qǐng fǎng hàn xī píng táng kāi chéng gù shì, jiào zhèng shí sān jīng wén zì, lè shí tài xué. wèi jǐ, zuò shì jiàng biān xiū, chōng sì kù quán shū zuǎn xiū guān, jiān xiū rì xià jiù wén kǎo. gāo zōng cháng chēng yún xué wèn wén zhāng shū guò rén. xún, fù dū xué fú jiàn. guī, zú, nián wǔ shí yǒu sān.
詔求遺書,奏言翰林院藏永樂大典內多古書,請開局校輯。旋奉上諭:「軍機大臣議復朱筠條奏校核永樂大典一節,已派軍機大臣為總裁。又朱筠所奏將永樂大典擇取繕寫,各自為書,及每書校其得失,撮舉大旨,敘於本書卷首之處,即令承辦各員,將各原書詳細檢閱,並書中要旨總敘厓略,呈候裁定;又將來書成,著名四庫全書。」四庫全書自此始。筠又請仿漢熹平、唐開成故事,校正十三經文字,勒石太學。未幾,坐事降編修,充四庫全書纂修官,兼修日下舊聞考。高宗嘗稱筠學問文章殊過人。尋,復督學福建。歸,卒,年五十有三。
yún bó wén hóng lǎn, yǐ jīng xué liù shū xùn shì. wèi jīng xué běn yú wén zì xùn gǔ, zhōu gōng zuò ěr yǎ, shì gǔ jū shǒu bǎo shì jiào liù shū, shuō wén jǐn cún. yú shì xù shuō wén jiě zì kān bù zhī. shì xué suǒ zhì, yóu yǐ rén cái jīng shù míng yì wèi jí wù, jí yǐn hòu jìn, cháng ruò bù jí. yīn cái shī jiào, shì duō yīn yǐ dé míng, shí yǒu zhū mén dì zǐ zhī mù. hǎo jīn shí wén zì, wèi kě zuǒ zhèng jīng shǐ. zhū shǐ bǎi jiā, jiē kǎo dìng qí shì fēi tóng yì. wèi wén yǐ zhèng kǒng jīng yì, qiān gù shǐ shū wèi zhì, ér cān yǐ hán sū. shī chū rù táng sòng, bù míng yī jiā, bìng wèi shì zhòng. yún ruì rán yǐ xìng qǐ sī wén wèi jǐ rèn, sōu luó wén xiàn, biǎo zhāng fēng huà, yī qiè pò yá àn ér wèi zhī. hào kè, shàn yǐn, tán xiào qióng rì yè. jiǔ hān lùn tiān xià shì, zì bǐ lǐ yuán lǐ fàn mèng bó, jī yáng qīng zhuó, fēn bié xié zhèng, wén zhě sǒng rán. zhe yǒu sì hé jí děng.
筠博聞宏覽,以經學、六書訓士。謂經學本於文字訓詁,周公作爾雅,釋詁居首;保氏教六書,說文僅存。於是敘說文解字刊布之。視學所至,尤以人才經術名義為急務,汲引後進,常若不及。因材施教,士多因以得名,時有朱門弟子之目。好金石文字,謂可佐證經史。諸史百家,皆考訂其是非同異。為文以鄭、孔經義,遷、固史書為質,而參以韓、蘇。詩出入唐、宋,不名一家,並為世重。筠銳然以興起斯文為己任,搜羅文獻,表章風化,一切破崖岸而為之。好客,善飲,談笑窮日夜。酒酣論天下事,自比李元禮、范孟博,激揚清濁,分別邪正,聞者悚然。著有笥河集等。
wēng fāng gāng, hào tán xī, dà xìng rén. qián lóng rén shēn jìn shì, xuǎn shù jí shì, shòu biān xiū. zhuó sī yè, lèi zhì nèi gé xué shì. xiān hòu diǎn jiāng xī hú běi shùn tiān xiāng shì, dū guǎng dōng jiāng xī shān dōng xué zhèng. jiā qìng yuán nián, yù qiān sǒu yàn. sì nián, zuǒ qiān hóng lú sì qīng. shí èr nián, zhòng yàn lù míng, cì sān pǐn xián. shí jiǔ nián, zài yàn ēn róng, jiā èr pǐn qīng, nián bā shí èr yǐ. yòu sì nián, zú.
翁方綱,號覃溪,大興人。乾隆壬申進士,選庶吉士,授編修。擢司業,累至內閣學士。先後典江西、湖北、順天鄉試,督廣東、江西、山東學政。嘉慶元年,預千叟宴。四年,左遷鴻臚寺卿。十二年,重宴鹿鳴,賜三品銜。十九年,再宴恩榮,加二品卿,年八十二矣。又四年,卒。
fāng gāng jīng yán jīng shù, cháng wèi kǎo dìng zhī xué, yǐ zhōng yú yì lǐ wèi zhǔ, lùn yǔ yuē duō wén yuē què yí yuē shèn yán, sān zhě bèi ér kǎo dìng zhī dào jǐn. shí qián zài chì dài zhèn wèi pò suì dà dào, fāng gāng wèi: gǔ xùn míng wù, qǐ kě mù wèi pò suì? kǎo dìng xùn gǔ, rán hòu néng jiǎng yì lǐ yě rán zhèn wèi shèng rén zhī dào, bì yóu diǎn zhì míng wù dé zhī, zé bù jǐn rán.
方綱精研經術,嘗謂考訂之學,以衷於義理為主,論語曰「多聞」、曰「闕疑」、曰「慎言」,三者備而考訂之道盡。時錢載斥戴震為破碎大道,方綱謂:「詁訓名物,豈可目為破碎?考訂訓詁,然後能講義理也;然震謂聖人之道,必由典制名物得之,則不盡然。」
fāng gāng dú qún jīng, yǒu shū lǐ lùn yǔ mèng zǐ fù jì, bìng wèi jīng yì kǎo bǔ zhèng. yóu jīng jīn shí zhī xué, suǒ zhe liǎng hàn jīn shí jì, pōu xī háo máng, cān yǐ shuō wén zhèng yì, kǎo zhèng zhì jīng. suǒ wèi shī, zì zhū jīng zhù shū, yǐ jí shǐ chuán zhī kǎo dìng, jīn shí wén zì zhī pá shū, jiē guàn chè yáng yì qí zhōng. lùn zhě wèi néng yǐ xué wèi shī. tā zhe yǒu fù chū zhāi quán jí jí lǐ jīng mù cì sū shī bǔ zhù děng.
方綱讀群經,有書、禮、論語、孟子附記,並為經義考補正。尤精金石之學,所著兩漢金石記,剖析毫芒,參以說文、正義,考證至精。所為詩,自諸經註疏,以及史傳之考訂,金石文字之爬梳,皆貫徹洋溢其中。論者謂能以學為詩。他著有復初齋全集及禮經目次、蘇詩補註等。
yáo nài, zì jī chuán, tóng chéng rén, xíng bù shàng shū wén rán xuán sūn. qián lóng èr shí bā nián jìn shì, xuǎn shù jí shì, gǎi lǐ bù zhǔ shì. lì chōng shān dōng hú nán xiāng shì kǎo guān, huì shì tóng kǎo guān, suǒ de duō zhī míng shì. sì kù guǎn kāi, chōng zuǎn xiū guān. shū chéng, yǐ yù shǐ jì míng, qǐ yǎng guī.
姚鼐,字姬傳,桐城人,刑部尚書文然玄孫。乾隆二十八年進士,選庶吉士,改禮部主事。歷充山東、湖南鄉試考官,會試同考官,所得多知名士。四庫館開,充纂修官。書成,以御史記名,乞養歸。
nài gōng wèi gǔ wén. kāng xī jiān, shì láng fāng bāo míng zhòng yī shí, tóng yì liú dà kuí jì zhī. nài shì fù fàn yǔ dà kuí shàn, nài běn suǒ wén yú jiā tíng shī yǒu jiān zhě, yì yǐ zì dé, suǒ wèi wén gāo jiǎn shēn gǔ, yóu jìn ōu yáng xiū céng gǒng. qí lùn wén gēn jí yú dào dé, ér tàn yuán yú jīng xùn. zhì qí qiǎn shēn zhī jì, yǒu gǔ rén suǒ wèi cháng yán. nài dú jué qí wēi, fā qí yùn, lùn zhě yǐ wèi cí mài yú fāng, lǐ shēn yú liú. sān rén jiē jí tóng chéng, shì chuán yǐ wèi tóng chéng pài.
鼐工為古文。康熙間,侍郎方苞名重一時,同邑劉大櫆繼之。鼐世父范與大櫆善,鼐本所聞於家庭師友間者,益以自得,所為文高簡深古,尤近歐陽修、曾鞏。其論文根極於道德,而探原於經訓。至其淺深之際,有古人所未嘗言。鼐獨抉其微,發其蘊,論者以為辭邁於方,理深於劉。三人皆籍桐城,世傳以為桐城派。
nài qīng yuē guǎ yù, jiē rén jí hé ǎi, wú guì jiàn jiē lè yǔ jǐn huān ér yì suǒ bù kě, zé què hū bù yì qí suǒ shǒu. shì yán xué pǐn jiān bèi, tuī nài wú yì cí. cháng fǎng wáng shì zhēn wǔ qī yán gǔ tǐ shī xuǎn wèi jīn tǐ shī xuǎn, lùn zhě yǐ wèi jīng dāng yún. zì gào guī hòu, zhǔ jiǎng jiāng nán zǐ yáng zhōng shān shū yuàn sì shí yú nián, yǐ huì dí hòu jìn wèi wù. jiā qìng shí wǔ nián, zhòng fù lù míng, jiā sì pǐn xián. èr shí nián, zú, nián bā shí yǒu wǔ. suǒ zhe yǒu jiǔ jīng shuō shí qī juǎn, lǎo zi zhuāng zi zhāng yì, xī bào xuān wén jí èr shí juǎn shī jí èr shí juǎn, sān chuán bǔ zhù sān juǎn, fǎ tiè tí bá èr juǎn bǐ jì sì juǎn.
鼐清約寡慾,接人極和藹,無貴賤皆樂與盡懽;而義所不可,則確乎不易其所守。世言學品兼備,推鼐無異詞。嘗仿王士禎五七言古體詩選為今體詩選,論者以為精當雲。自告歸後,主講江南紫陽、鍾山書院四十餘年,以誨迪後進為務。嘉慶十五年,重赴鹿鳴,加四品銜。二十年,卒,年八十有五。所著有九經說十七卷,老子、莊子章義,惜抱軒文集二十卷、詩集二十卷,三傳補註三卷,法帖題跋二卷、筆記四卷。
zi jǐng héng, jǔ rén, zhī xiàn. yǒu juàn cái, nài gù gōng shū, jǐng héng xué qí bǐ fǎ, néng luàn zhēn.
子景衡,舉人,知縣。有雋才,鼐故工書,景衡學其筆法,能亂真。
wú dìng, zì diàn lín, shè xiàn rén. jǔ xiào lián fāng zhèng. yǔ yáo nài xiāng yǒu shàn, lùn wén yán yú fǎ. nài měi wèi wén shì dìng, dìng suǒ bù kě, bì jǐn yán, dé dāng nǎi zhǐ. dìng cháng yǔ chén yòng guāng yuē: xiān shēng xū huái shàn qǔ, wèi wén shàng rú shì, qí wèi xué kě zhī yǐ. zhe yǒu zhōu yì jí zhù shí juǎn, zǐ shí quán shān fáng wén jí shí èr juǎn shī jí liù juǎn.
吳定,字殿麟,歙縣人。舉孝廉方正。與姚鼐相友善,論文嚴於法。鼐每為文示定,定所不可,必盡言,得當乃止。定嘗語陳用光曰:「先生虛懷善取,為文尚如是,其為學可知矣。」著有周易集注十卷,紫石泉山房文集十二卷、詩集六卷。
lǔ jiǔ gāo, yuán míng shì jì, zì jié fēi, xīn chéng rén. cháng cóng nài wèn gǔ wén fǎ, yòu shǐ qí shēng chén yòng guāng jí nài mén. qián lóng sān shí liù nián jìn shì, xuǎn shān xī xià xiàn, yǐ jī láo zhì jí zú. suǒ zhe yuē shān mù jū shì jí.
魯九皋,原名仕驥,字絜非,新城人。嘗從鼐問古文法,又使其甥陳用光及鼐門。乾隆三十六年進士,選山西夏縣,以積勞致疾卒。所著曰山木居士集。
yòng guāng, zì shuò shì. jiā qìng liù nián jìn shì, yóu biān xiū lèi guān lǐ bù shì láng. dǔ yú shī yǒu yì, cháng wèi yáo lǔ liǎng shī zhì jì tián, yǐ xué xíng zhòng yī shí. zhe yǒu tài yǐ zhōu wén jí.
用光,字碩士。嘉慶六年進士,由編修累官禮部侍郎。篤於師友誼,嘗為姚、魯兩師置祭田,以學行重一時。著有太乙舟文集。
dāng jiā dào jiān, chuán gǔ wén fǎ zhě, yǒu yí xìng wú dé xuán shàng yuán méi céng liàng zhū rén, céng liàng zì yǒu chuán. dé xuán, zì zhòng lún. zhū shēng. yǐ gǔ wén míng. yǔ yáng hú yùn jìng yǒng fú lǚ huáng yǐ wén xiāng dǐ zú. shī yì gāo dàn jué sú, yǒu chū yuè lóu jí.
當嘉、道間,傳古文法者,有宜興吳德旋、上元梅曾亮諸人,曾亮自有傳。德旋,字仲倫。諸生。以古文鳴。與陽湖惲敬、永福呂璜以文相砥鏃。詩亦高澹絕俗,有初月樓集。
sòng dà zūn, zì zuǒ yí, rén hé rén. ruò suì, kuī gǔ yù mǔ jí, ràng chǎn qí dì. qián lóng sān shí jiǔ nián jǔ rén, wèi guó zi jiān zhù jiào, yǐ mǔ lǎo yǐn jí guī. háo yú yǐn jiǔ, shàn gǔ qín, shí shí chū yóu jiā shān shuǐ, zhù qí shī xìng. qí shī yóu táng rén ér shàng sù zhī, jí yú gǔ gē yáo ér zhǐ, cái lì zú yǐ xiāng lì. yǒu míng xiāng lùn shī xué gǔ jí mù niú cūn shè shī chāo.
宋大樽,字左彝,仁和人。弱歲,刲股愈母疾,讓產其弟。乾隆三十九年舉人,為國子監助教,以母老引疾歸。豪於飲酒,善鼓琴,時時出遊佳山水,助其詩興。其詩由唐人而上溯之,極於古歌謠而止,才力足以相儷。有茗香論詩、學古集、牧牛村舍詩鈔。
tóng xiàn qián lín, zì jīn sù. jiā qìng shí sān nián jìn shì, yóu biān xiū zhì shì dú xué shì, zuǒ qiān shù zǐ. lín shú yú běn cháo míng chén yán xíng, jí hé cáo yán què qián fǎ zhū dà zhèng. shī yì yùn niàng yú hàn wèi liù cháo. ruǎn yuán dū xué zhè jiāng, chēng wèi huá shí jiān mào zhī shì. zhe wén xiàn zhēng cún lù yù shān cǎo táng shī jí.
同縣錢林,字金粟。嘉慶十三年進士,由編修至侍讀學士,左遷庶子。林熟於本朝名臣言行,及河漕、鹽榷、錢法諸大政。詩亦醞釀於漢、魏、六朝。阮元督學浙江,稱為華實兼茂之士。著文獻徵存錄、玉山草堂詩集。
duān mù guó hú, qīng tián rén. qīng tián gù chǎn hè, guó hú shēng ér qīng ào shì hè, qí dà fù zì zhī yuē hè tián. ruǎn yuán dū xué dé zhī, héng yán kuā shì rén yuē: cǐ qīng tián yī hè yě! mìng fù shǐ shǔ dìng xiāng tíng, fù chéng, yī shí chuán sòng. guó hú hǎo xué shēn sī, tōng tiān wén zhī ào. cháng bèi zhào xiāng shān líng, xù láo guān zhōng shū. dào guāng shí sān nián jìn shì, xuǎn yòng zhī xiàn. xìng bù nài jù, tóu dié jiù yuán guān. zhe zhōu yì zhǐ, shǔ gǎo èr shí liù nián ér hòu chéng. shī cái qīng lì, yǒu tài hè shān rén jí. yòu zhe zhōu yì zàng shuō dì lǐ yuán wén, hòu pō huǐ zhī, bù qīng wèi rén yíng zàng.
端木國瑚,青田人。青田故產鶴,國瑚生而清傲似鶴,其大父字之曰鶴田。阮元督學得之,恆訁誇示人曰:「此青田一鶴也!」命賦使署定香亭,賦成,一時傳誦。國瑚好學深思,通天文之奧。嘗被召相山陵,敘勞官中書。道光十三年進士,選用知縣。性不耐劇,投牒就原官。著周易指,屬稿二十六年而後成。詩才清麗,有太鶴山人集。又著周易葬說、地理元文,後頗悔之,不輕為人營葬。
wú wén pǔ, zì dàn chuān, jiā xìng gòng shēng. yì yǐ shī míng. qí wèi rén yǒu tāo lüè, chāo rán bù qún, néng zuò sū mén zhǎng xiào. zhe nán yě táng jí.
吳文溥,字澹川,嘉興貢生。亦以詩名。其為人有韜略,超然不群,能作蘇門長嘯。著南野堂集。
zhāng xué chéng, zì shí zhāi, huì jī rén. qián lóng sì shí sān nián jìn shì, guān guó zi jiān diǎn jí. zì shǎo dú shū, bù gān wèi zhāng jù zhī xué. cóng shān yīn liú wén wèi tóng yù yóu, xí wén jí shān nán léi zhī shuō. shú yú míng jì cháo zhèng shǐ mò, wǎng wǎng chū yú zhèng shǐ wài, xiù shuǐ zhèng bǐng wén chēng qí yǒu liáng shǐ cái. jì yóu zhū yún mén, yún cáng shū shén fù, yīn dé zòng lǎn qún jí, yǔ míng liú xiāng tǎo lùn, xué yì hóng fù. zhe wén shǐ tōng yì xiào chóu tōng yì, tuī yuán guān lǐ ér yǒu de yú xiàng xīn fù zǐ zhī chuán. qí yú gǔ jīn xué shù, zhé néng tiáo bié ér dé qí zōng zhǐ, lì lùn duō qián rén suǒ wèi fā. cháng yǔ dài zhèn wāng zhōng tóng kè féng tíng chéng níng shào tái dào shǔ, tíng chéng shén jìng lǐ zhī.
章學誠,字實齋,會稽人。乾隆四十三年進士,官國子監典籍。自少讀書,不甘為章句之學。從山陰劉文蔚、童鈺游,習聞蕺山、南雷之說。熟於明季朝政始末,往往出於正史外,秀水鄭炳文稱其有良史才。繼游朱筠門,筠藏書甚富,因得縱覽群籍,與名流相討論,學益宏富。著《文史通義》、《校讎通義》,推原官禮而有得於向、歆父子之傳。其於古今學術,輒能條別而得其宗旨,立論多前人所未發。嘗與戴震、汪中同客馮廷丞寧紹台道署,廷丞甚敬禮之。
xué chéng hǎo biàn lùn, yǒng yú zì xìn. yǒu shí zhāi wén jí, shì táng sòng wén tǐ, yí rán bù xiè. suǒ xiū hé zhōu bó zhōu yǒng qīng xiàn zhū zhì, jiē dé tǐ yào, wèi shì suǒ tuī.
學誠好辯論,勇於自信。有實齋文集,視唐宋文體,夷然不屑。所修和州、亳州、永清縣諸志,皆得體要,為世所推。
zhāng zōng yuán, zì féng zhī. qián lóng wǔ shí yī nián, dà xìng jí jǔ rén, qí zǔ jí yì zhè jiāng yě. cháng jí lù táng sòng yǐ lái wáng yì gǔ shū, yù zhuàn suí shū jīng jí zhì kǎo zhèng, jī shí yú nián shǐ chéng. gǎo wèi chóu jiā suǒ fén, jǐn cún shǐ bù wǔ juǎn.
章宗源,字逢之。乾隆五十一年,大興籍舉人,其祖籍亦浙江也。嘗輯錄唐、宋以來亡佚古書,欲撰隋書經籍志考證,積十餘年始成。稿為仇家所焚,僅存史部五卷。
hòu bǎi yǒu yú nián, yǒu yáo zhèn zōng, zì hǎi chá, shān yīn rén. zhe hàn yì wén zhì suí jīng jí zhì kǎo zhèng, néng dìng zōng yuán zhī shī. yòu bǔ hòu hàn sān guó liǎng yì wén zhì. mù lù zhī xué, zhuō rán dà zōng. lùn zhě wèi zú shào èr zhāng zhī chuán.
後百有餘年,有姚振宗,字海槎,山陰人。著漢藝文志、隋經籍志考證,能訂宗源之失。又補後漢、三國兩藝文志。目錄之學,卓然大宗。論者謂足紹二章之傳。
ér xué chéng tóng shí yǒu guī ān wú lán tíng, zì xū shí. qián lóng sān shí jiǔ nián jǔ rén. jī gǔ bó wén, duō suǒ zuǎn shù. cháng yǐ sòng wú chēn zhe yǒu wǔ dài shǐ jì zuǎn wù, yīn gèng qǔ xuē jū zhèng jiù shǐ cān xiào, wèi zuǎn wù bǔ sì juǎn. tóng yì dīng jié suì yú jīng, lán tíng shú yú shǐ, yī shí yǒu dīng jīng wú shǐ zhī mù. jiā qìng yuán nián, yǔ qiān sǒu yàn. tā suǒ zhe yòu yǒu wǔ dài shǐ kǎo yì dú tōng jiàn bǐ jì nán zhà cǎo táng jí.
而學誠同時有歸安吳蘭庭,字胥石。乾隆三十九年舉人。稽古博聞,多所纂述。嘗以宋吳縝著有五代史記纂誤,因更取薛居正舊史參校,為纂誤補四卷。同邑丁傑邃於經,蘭庭熟於史,一時有「丁經吳史」之目。嘉慶元年,與千叟宴。他所著又有五代史考異、讀通鑑筆記、南霅草堂集。
qí yùn shì, zì hè gāo, shòu yáng rén. qián lóng sì shí sān nián jìn shì, guān biān xiū, zhuó zhōng yǔn, dà kǎo gǎi hù bù zhǔ shì. jiā qìng chū, yǐ láng zhōng jiān dū bǎo quán jú. jú kù kuī tóng àn fā, shù yī lí. wèi jǐ, shè hái. zú yú bǎo dìng shū yuàn, nián liù shí wǔ.
祁韻士,字鶴皋,壽陽人。乾隆四十三年進士,官編修,擢中允,大考改戶部主事。嘉慶初,以郎中監督寶泉局。局庫虧銅案發,戍伊犁。未幾,赦還。卒於保定書院,年六十五。
yùn shì yòu xǐ zhì shǐ, yú jiāng yù shān chuān xíng shèng gǔ rén jué lǐ míng shì, mí bù jì lǎn. ruò guàn, guǎn jìng lè lǐ shì, lǐ cáng shū shí yú yíng, duō shàn běn, yùn shì qǐn kuì qí zhōng wǔ nián, yì gāi qià. jì rù hàn lín, chōng guó shǐ guǎn zuǎn xiū. shí chuàng lì méng gǔ wáng gōng biǎo chuán, jì nèi zā sà kè sì shí jiǔ qí, wài zā sà kè kā ěr kā děng èr bǎi yú qí, yǐ zhì xī zàng jí huí bù jiū fēn zá luàn, jiē wú wén xiàn kě zhēng jù. nǎi xī fā kù zhù hóng běn, xún qí duān xù, měi yú huī chén bèn jī zhōng hū yǒu suǒ de, rú huò yì wén. gè àn bù luò lì chuán, yào yǐ jiàn zhū shí lù hóng běn zhě wèi zhǔn yòu qǔ huáng yú quán tú yǐ dìng dì jiè fāng xiàng. qí wáng gōng zhī pài yuán liú, zé hé yǐ lǐ fān yuàn suǒ cún shì pǔ, bā nián ér hòu chéng shū yòu bié zhuàn fān bù yào lüè, yǐ nián yuè biān cì. gài chuán fǎng shǐ jì, ér yào lüè fǎng tōng jiàn. lǐ zhào luò xù zhī, wèi rú dú suì huáng zhī shū, dǔ hóng méng kāi pì zhī guī mó yǐ. jí shù yī lí, yǒu suǒ zuǎn shù, dà xìng xú sōng xù xiū zhī, chéng xīn jiāng shì lüè.
韻士幼喜治史,於疆域山川形勝、古人爵里名氏,靡不記覽。弱冠,館靜樂李氏,李藏書十餘楹,多善本,韻士寢饋其中五年,益賅洽。既入翰林,充國史館纂修。時創立蒙古王公表傳,計內紥薩克四十九旗,外紥薩克喀爾喀等二百餘旗,以至西藏及回部糾紛雜亂,皆無文獻可徵據。乃悉發庫貯紅本,尋其端緒,每於灰塵坌積中忽有所得,如獲異聞。各按部落立傳,要以見諸實錄、紅本者為準;又取皇輿全圖以定地界方向。其王公支派源流,則核以理藩院所存世譜,八年而後成書;又別撰藩部要略,以年月編次。蓋傳仿史記,而要略仿通鑑。李兆洛序之,謂如讀邃皇之書,睹鴻濛開闢之規模矣。及戍伊犁,有所纂述,大興徐松續修之,成新疆事略。
yùn shì yòu zhe xī yù shì dì xī chuí yào lüè, jiē kǎo zhèng gǔ jīn, jiǎn ér néng hé. wài yǒu wàn lǐ xíng chéng jì jǐ gēng biān shū shǐ jí yào shī wén jí.
韻士又著西域釋地、西陲要略,皆考證古今,簡而能核。外有萬里行程記、己庚編、書史輯要、詩文集。
zhāng mù, zì shí zhōu, píng dìng zhōu rén. dào guāng zhōng, yōu gòng shēng. shàn shǔ wén. shè xiàn chéng ēn zé jiàn zhī, jīng yuē: dōng jīng cuī cài zhī pǐ yě! tōng xùn gǔ tiān suàn yú dì zhī xué. zhe méng gǔ yóu mù jì, yòng shǐ zhì tǐ, yùn shì yào lüè yòng biān nián tǐ, lùn zhě wèi èr shū zú xiāng liè. yòu yǐ wèi shū dì xíng zhì fēn bìng jiàn gé, yī yǐ tiān píng yuán xiàng xìng hé wǔ dìng wèi xiàn, chún hū dōng wèi zhī zhì. qí yōng qín zhū zhōu dì rù xī wèi zhě, suì tuō shī chuǎn bó bù kě dú. nǎi gèng shì pái zuǎn, shū wèi chéng, qí yǒu hé qiū tāo wèi bǔ jí zhī. yòu zhe gù yán wǔ yán ruò qú nián pǔ, zhāi shī wén jí.
張穆,字石洲,平定州人。道光中,優貢生。善屬文。歙縣程恩澤見之,驚曰:「東京崔、蔡之匹也!」通訓詁、天算、輿地之學。著蒙古遊牧記,用史志體,韻士要略用編年體,論者謂二書足相埒。又以魏書地形志分並建革,一以天平、元象、興和、武定為限,純乎東魏之志。其雍、秦諸州地入西魏者,遂挩失踳駮不可讀。乃更事排纂,書未成,其友何秋濤為補輯之。又著顧炎武、閻若璩年譜,齋詩、文集。
qiū tāo, zì yuán chuán, guāng zé rén. dào guāng èr shí sì nián jìn shì, shòu xíng bù zhǔ shì. liú xīn jīng shì zhī wù. yǐ é luó sī yǔ zhōng guó rǎng dì lián jiē, yí yǒu zhuān shū zī kǎo jìng, shǐ zhe běi jiǎo huì biān liù juǎn. hòu fù xiáng dìng tú shuō, qǐ hàn jìn qì dào guāng, zēng wèi bā shí juǎn. wén zōng chuí lǎn qí shū, cì míng shuò fāng bèi chéng. zhào jiàn, zhuó yuán wài láng mào qín diàn xíng zǒu, xuán yǐ yōu qù. tóng zhì gǎi yuán, nián sān shí jiǔ, zú. yòu zhe wáng huì piān jiān shì yī dèng jīng shè jiǎ bù gǎo. xíng bù fèng chì zhuàn lǜ lì gēn yuán, yì qiū tāo zài guān shí chuàng gǎo yún.
秋濤,字原船,光澤人。道光二十四年進士,授刑部主事。留心經世之務。以俄羅斯與中國壤地連接,宜有專書資考鏡,始著北徼匯編六卷。後復詳訂圖說,起漢、晉訖道光,增為八十卷。文宗垂覽其書,賜名朔方備乘。召見,擢員外郎、懋勤殿行走,旋以憂去。同治改元,年三十九,卒。又著王會篇箋釋、一鐙精舍甲部藁。刑部奉敕撰律例根源,亦秋濤在官時創藁雲。
féng mǐn chāng, zì bó shù, qīn zhōu rén. tóng nián bǔ zhū shēng. wēng fāng gāng àn shì lián zhōu, yǐ bá gòng xuǎn rù guó xué. qián lóng sì shí sān nián jìn shì, shòu biān xiū. dà kǎo, gǎi hù bù zhǔ shì, diào bǔ xíng bù. xìng zhì xiào yǒu, wén fù sàng, yī tòng ǒu xuè, dà xuě, tú xiǎn jìng rì. fāng gāng yōu yuē: mǐn chāng wàn wú shēng lǐ! zé chí qí mǔ fū rén shū cù lìng guī shěng. jí dīng nèi jiān, lú mù jiǔ, suì bù fù chū.
馮敏昌,字伯術,欽州人。童年補諸生。翁方綱按試廉州,以拔貢選入國學。乾隆四十三年進士,授編修。大考,改戶部主事,調補刑部。性至孝友,聞父喪,一痛嘔血,大雪,徒跣竟日。方綱憂曰:「敏昌萬無生理!」則持其母夫人書促令歸省。及丁內艱,廬墓久,遂不復出。
píng shēng zú jī bàn tiān xià, cháng dēng dài, tí míng jué bì yóu lú fù, guān pù bù dǐ huá yuè, pān tiě xiān, jī zhōu xiá. zài hé yáng shí, qīn lì wáng wū dà xíng zhū shān. yòu yǐ běi yuè qù mèng xiàn bù qiān lǐ, qí jùn mǎ zhí zào qū yáng fēi shí zhī diān, qióng yàn mén zhǎng chéng ér fǎn. zuì hòu sù nán yuè miào, shēng zhù róng fēng, guān yún hǎi. qí fěi cè zhī qíng, kuàng yì zhī bào, yī yù yú shī. zhe yǒu xiǎo luó fú cǎo táng shī jí mèng xiàn zhì huá shān xiǎo zhì hé yáng jīn shí lù. xué zhě chēng yú shān xiān shēng.
平生足跡半天下,嘗登岱,題名絕壁;游廬阜,觀瀑布;抵華岳,攀鐵纖,躋〈舟峽〉。在河陽時,親歷王屋、大行諸山。又以北嶽去孟縣不千里,騎駿馬直造曲陽飛石之巔,窮雁門、長城而返。最後宿南嶽廟,升祝融峰,觀雲海。其悱惻之情,曠逸之抱,一寓於詩。著有小羅浮草堂詩集、孟縣誌、華山小志、河陽金石錄。學者稱魚山先生。
qí hòu lǐng nán yǐ shī míng jiā zhě, yǒu jiā yīng sòng xiāng, zì huàn xiāng. jiā qìng sì nián jìn shì. yǐ biān xiū diǎn shì sì chuān guì zhōu, chū zhī qǔ jìng fǔ. jiào shǔ dì zhǒng mù mián, rén chēng sòng gōng bù. shǔ guǎng nán yǒng chāng, jiē yǒu jī. yǒng chāng wān diān tǔ zhōu zhī zhōu sǐ, yuǎn zú jǐng zài dōng móu xí qí zhí, jù jìng zhuān shā zì zì, rú shì zhě wǔ liù nián. dāng shì qiè, mò gǎn fā. mín yí fù sù, xiāng qǐng zhū zhèn shuài, bù yǔn nǎi lǜ liáo shǔ yóu yàn qī xián shān, cóng róng fù shī, mì yuē xiāng bīng chéng yè jiān xíng, chū bù yì, qín zài dōng zhǎn zhī, fèi yín bā qiān liǎng, bù qǔ cháng gōng jiā, biān yú yǐ jìng. zhōng hú běi dū liáng dào. shī xué shǎo líng, yǒu bù yì jū jí.
其後嶺南以詩名家者,有嘉應宋湘,字煥襄。嘉慶四年進士。以編修典試四川、貴州,出知曲靖府。教屬地種木棉,人稱「宋公布」。署廣南、永昌,皆有績。永昌灣甸土州知州死,遠族景在東謀襲其職,據境專殺自恣,如是者五六年。當事怯,莫敢發。民、夷赴愬,湘請諸鎮帥,不允;乃率僚屬游宴棲賢山,從容賦詩,密約鄉兵乘夜兼行,出不意,擒在東斬之,費銀八千兩,不取償公家,邊隅以靖。終湖北督糧道。詩學少陵,有不易居集。
mǐn chāng tóng shí yòu yǒu zhào xī huáng, zì wèi chuān, zhǎng níng rén. shǎo dú shū luó fú shān, yǔ shùn dé lí jiǎn yǒu shàn. qián lóng sì shí sì nián jǔ rén. zhī ān yáng xiàn, yì zhì jiǔ wèi xiū, xī huáng pìn wǔ yì gòng chéng zhī. jì yún tuī qí tǐ lì hé gǔ fǎ. mò fù jīn shí lù shí èr juǎn, yóu jīng què. xī huáng gōng shī, zhe yǒu sì bǎi sān shí èr fēng cǎo táng shī chāo.
敏昌同時又有趙希璜,字渭川,長寧人。少讀書羅浮山,與順德黎簡友善。乾隆四十四年舉人。知安陽縣,邑志久未修,希璜聘武億共成之。紀昀推其體例合古法。末附金石錄十二卷,尤精確。希璜工詩,著有四百三十二峰草堂詩鈔。
fǎ shì shàn, zì kāi wén, méng gǔ wū ěr jì shì, lì nèi wù fǔ zhèng huáng qí. qián lóng sì shí wǔ nián jìn shì, shòu jiǎn tǎo, qiān sī yè. wǔ shí nián, gāo zōng lín yōng, lǜ zhū shēng qī shí yú rén tīng jiǎng, lǐ chéng, shǎng lài yǒu chà. běn míng yùn chāng, mìng gǎi jīn míng, guó yǔ yán jié lì yǒu wèi yě. yóu shù zǐ qiān shì dú xué shì, dà kǎo jiàng yuán wài láng, ā guì jiàn bǔ zuǒ shù zǐ. xìng hǎo wén, yǐ hóng jiǎng fēng liú wèi jǐ rèn. gù shù qí, guān zhì sì pǐn jí zuǒ qiān. qí hòu liǎng wèi shì jiǎng xué shì, yī yǐ dà kǎo gǎi zàn shàn, yī zuò xiū shū bù jǐn biǎn shù zǐ, suì qǐ bìng guī.
法式善,字開文,蒙古烏爾濟氏,隸內務府正黃旗。乾隆四十五年進士,授檢討,遷司業。五十年,高宗臨雍,率諸生七十餘人聽講,禮成,賞賚有差。本名運昌,命改今名,國語言「竭力有為」也。由庶子遷侍讀學士,大考降員外郎,阿桂薦補左庶子。性好文,以宏獎風流為己任。顧數奇,官至四品即左遷。其後兩為侍講學士,一以大考改贊善,一坐修書不謹貶庶子,遂乞病歸。
suǒ jū hòu zài mén běi, míng lǐ dōng yáng xī yá jiù zhǐ yě. gòu shī kān jí wú mén shū wū, fǎ shū míng huà yíng dòng jǐ, dé hǎi nèi míng liú yǒng zèng, jí tóu shī kān zhōng. zhǔ méng tán diàn sān shí nián, lùn zhě wèi jiē jī xī yá wú kuì sè. zhe qīng mì shù wén huái tīng zài bǐ cún sù táng shī jí. píng shēng yú shī suǒ jī shǎng zhě, shū wèi wáng tán sūn yuán xiāng, zuò sān jūn zǐ yǒng yǐ zhāng zhī. rán wèi yàn tán kuáng, wéi yuán xiāng yǐ cái qì xiě xìng líng, néng yǐ yùn shèng, zhe tiān zhēn gé jí.
所居後載門北,明李東陽西涯舊址也。構詩龕及梧門書屋,法書名畫盈棟幾,得海內名流詠贈,即投詩龕中。主盟壇坫三十年,論者謂接跡西涯無愧色。著清秘述聞、槐廳載筆、存素堂詩集。平生於詩所激賞者,舒位、王曇、孫原湘,作三君子詠以張之。然位艷曇狂,惟原湘以才氣寫性靈,能以韻勝,著天真閣集。
yuán xiāng, zì zi xiāo, zhāo wén rén. jiā qìng shí nián jìn shì. xuǎn shù jí shì, wèi shì.
原湘,字子瀟,昭文人。嘉慶十年進士。選庶吉士,未仕。
tóng shí jiāng sū yǔ yuán xiāng fù cái míng zhě, yǒu wú jiāng guō lín, zì xiáng bó. fù jiān shēng. yī méi yíng bái rú xuě, fēng cǎi chāo jùn. jiā pín kè yóu, rén zhēng dào xǐ. shī xué lǐ zhǎng jí shěn xià xián, cí yóu qīng wǎn. zhe líng fēn guǎn jí. cháng bìng pān áng xiāo jīn shí lì zhī ài, yīn jù hóng shì lì shì wèi jīn shí lì bǔ, yòu zhuàn cí pǐn shí èr zé, yǐ jì sī kōng biǎo shèng zhī shī pǐn.
同時江蘇與原湘負才名者,有吳江郭麟,字祥伯。附監生。一眉瑩白如雪,風采超俊。家貧客游,人爭倒屣。詩學李長吉、沈下賢,詞尤清婉。著靈芬館集。嘗病潘昂霄金石例之隘,因據洪氏隸釋為金石例補,又撰詞品十二則,以繼司空表聖之詩品。
yùn jìng, zì zi jū, yáng hú rén. yòu cóng jiù shì zhèng huán xué, chí lùn néng dú chū jǐ jiàn. qián lóng sì shí bā nián jǔ rén, yǐ jiào xí guān jīng shī. shí tóng xiàn zhuāng shù zǔ yǒu kě zhāng huì yán, hǎi yán chén shí lín, tóng chéng wáng zhuó jí niǎn xià, jìng yǔ wèi yǒu, shāng què jīng yì, yǐ gǔ wén míng yú shí. jì ér xuǎn lìng fù yáng, ruì yù tú zhì, bù suí qún bèi fǔ yǎng. dà lì nù qí qiáng xiàng, wù cái yì zhī, lìng dū jiě qián xiǎng. jìng yuē: wáng shì yě. yí rán jiù dào. hòu zāo fù sàng, fú què, xuǎn xīn yù. lì mín sù héng bào, shéng yǐ fǎ, rén yí qí guò měng. yǐ nǎi jìn xiù yì shì yǔ lùn wén yì, sú xí dà biàn. diào zhī ruì jīn, yǒu fù mín jìn qiān jīn qiú tuō zuì, jùn jù zhī. guān shuō zhě yǐ wàn jīn xiàng dàn, jìng yuē: jié shì bāo jū bù dǎi mén, wú qǐ yǒu yí xíng yé! zú lùn rú fǎ. yóu shì lián shēng dà zhe. zhuō yì, zhuó nán chāng tóng zhī. jìng wèi rén fù qì, suǒ zhì zhé wǔ shàng guān, yǐ qí cái gāo yōu róng zhī, rán jì zhě suì xián zhī cì gǔ. zuì hòu shǔ wú chéng tóng zhī, zuò jiān mín wū sù lì zhà cái shī chá bèi hé. jì zhě wén ér xǐ yuē: yùn zi jū dà xián, nǎi yǐ zāng bài yé!
惲敬,字子居,陽湖人。幼從舅氏鄭環學,持論能獨出己見。乾隆四十八年舉人,以教習官京師。時同縣莊述祖、有可、張惠言,海鹽陳石麟,桐城王灼集輦下,敬與為友,商榷經義,以古文鳴於時。既而選令富陽,銳欲圖治,不隨群輩俯仰。大吏怒其強項,務裁抑之,令督解黔餉。敬曰:「王事也。」怡然就道。後遭父喪,服闋,選新喻。吏民素橫暴,繩以法,人疑其過猛。已乃進秀異士與論文藝,俗習大變。調知瑞金,有富民進千金求脫罪,峻拒之。關說者以萬金相啗,敬曰:「節士苞苴不逮門,吾豈有遺行耶!」卒論如法。由是廉聲大著。卓異,擢南昌同知。敬為人負氣,所至輒忤上官,以其才高優容之,然忌者遂銜之次骨。最後署吳城同知,坐奸民誣訴隸詐財失察被劾。忌者聞而喜曰:「惲子居大賢,乃以贓敗耶!」
jìng jì bà guān, yì sì qí lì yú wén. shēn qiú qián shǐ xìng huài zhì luàn zhī gù, páng jí zòng héng míng fǎ bīng nóng yīn yáng jiā yán. huì qí yǒu huì yán mò, yú shì jìng kǎi rán yuē: gǔ wén zì yuán míng yǐ lái jiàn shī qí chuán, wú xiàng suǒ yǐ bù duō wèi zhě, yǒu huì yán zài yě. jīn huì yán sǐ, wú ān gǎn bù bìng lì zhì zhī? qí wén gài chū yú hán fēi lǐ sī, yǔ sū xún wèi jìn. zú, nián liù shí yī. zhe dà yún shān fáng gǎo. qí zhì yù yuē zi jū jué shì, fù jí hòu.
敬既罷官,益肆其力於文。深求前史興壞治亂之故,旁及縱橫、名法、兵農、陰陽家言。會其友惠言歿,於是敬慨然曰:「古文自元、明以來漸失其傳,吾向所以不多為者,有惠言在也。今惠言死,吾安敢不併力治之?」其文蓋出於韓非、李斯,與蘇洵為近。卒,年六十一。著大雲山房稿。其治獄曰子居決事,附集後。
zhào huái yù, zì yì sūn, wǔ jìn rén, shàng shū shēn qiáo sì shì sūn. qián lóng zhōng zhào shì jǔ rén, shòu zhōng shū. jiǔ zhī, chū wèi qīng zhōu fǔ tóng zhī, yǐ yōu guī, zhōng yú jiā. xìng tǎn yì, gōng gǔ wén cí. cháng zì yán bù gǎn hǎo míng wèi qī rén zhī shì, bù gǎn hào qí wèi qī shì zhī xué. yùn jìng chēng qí wén wú yǒu zá yán bì yì lí zhēn fǎn zhèng zhě. zhe yǒu shēng zhāi wén jí.
趙懷玉,字億孫,武進人,尚書申喬四世孫。乾隆中召試舉人,授中書。久之,出為青州府同知,以憂歸,終於家。性坦易,工古文辭。嘗自言不敢好名為欺人之事,不敢好奇為欺世之學。惲敬稱其文無有雜言詖義離真反正者。著有生齋文集。
lí jiǎn, zì jiǎn mín, shùn dé rén. shí suì néng shī. yì dōu lǐ wén zǎo lìng cháo yáng, jiàn jiǎn shī, yuē: bì chuán zhī zuò yě. quàn lìng jiù shì. xué shǐ lǐ diào yuán dé qí nǐ chāng lí shí dǐng lián jù, qí shǎng zhī. bǔ dì zǐ yuán, rén hào zhī yuē lí shí dǐng. jiǔ zhī, yīng xuǎn bá. xún dīng wài jiān, suì zhōng yú jiā, zú bù yú lǐng. hǎi nèi míng liú, qīn qí gāo jié. yuán méi fù shèng míng, yóu luó fú, yāo yǔ xiāng jiàn, xiè bù wǎng yě. zhe wǔ bǎi sì fēng cǎo táng shī wén chāo. suǒ yǔ jiāo tóng yì zhāng jǐn fāng huáng dān shū, pān yú lǚ jiān jiē yǐ shī míng.
黎簡,字簡民,順德人。十歲能詩。益都李文藻令朝陽,見簡詩,曰:「必傳之作也。」勸令就試。學使李調元得其擬昌黎石鼎聯句,奇賞之。補弟子員,人號之曰黎石鼎。久之,膺選拔。尋丁外艱,遂終於家,足不逾嶺。海內名流,欽其高節。袁枚負盛名,游羅浮,邀與相見,謝不往也。著五百四峰草堂詩文鈔。所與交同邑張錦芳、黃丹書,番禺呂堅皆以詩名。
jǐn fāng, zì càn fū. qián lóng zhōng jìn shì, guān biān xiū. tōng shuō wén, xǐ jīn shí wén zì. dì jǐn lín, zì ruì fū. jǔ rén. xiōng dì bìng wèi wēng fāng gāng suǒ qì yì. jǐn lín yǐ fù bì tiān rú shuǐ yàn chū fēi jù dé míng, shí hū zhāng bì tiān. zǎo zú. jǐn fāng zhe táo xū gé shī chāo, yǔ qīn zhōu féng mǐn chāng tóng yì hú yì cháng chēng lǐng nán sān zi.
錦芳,字粲夫。乾隆中進士,官編修。通說文,喜金石文字。弟錦麟,字瑞夫。舉人。兄弟並為翁方綱所器異。錦麟以賦「碧天如水雁初飛」句得名,時呼張碧天。早卒。錦芳著逃虛閣詩鈔,與欽州馮敏昌、同邑胡亦常稱「嶺南三子」。
dān shū, zì tíng shòu. yì yǐ shī shòu zhī diào yuán. gòng yōu xíng, shì qīn xiào, jū sàng néng jǐn āi. hòu jǔ yú xiāng. zhì dōu, cháo guì zhēng yán zhī, cí bù jiù. cháng yuē: pín yǔ fù jiāo zé sǔn míng, jiàn yǔ guì jiāo zé sǔn jié. wǎn guān jiào yù, jiān gōng shū huà. zhe hóng xuě zhāi shī chāo.
丹書,字廷授。亦以詩受知調元。貢優行,事親孝,居喪能盡哀。後舉於鄉。至都,朝貴爭延之,辭不就。嘗曰:「貧與富交則損名,賤與貴交則損節。」晚官教諭,兼工書畫。著鴻雪齋詩鈔。
jiān, zì jiè qīng. suì gòng shēng, qióng lǎo bù yù. zhe chí shān jí.
堅,字介卿。歲貢生,窮老不遇。著遲刪集。
yì cháng, zì tóng qiān. jǔ rén. luò dì nán guī, yǔ dài zhèn tóng zhōu, zhì fù chūn jiāng nǎi bié. zhōu zhōng shǒu xiě zhèn suǒ zhe shū, móu kān zhī. duō dàn guā guǒ jiě kě, dé wèi hán jí, dǐ jiā zú. yǒu cì shū lóu jí.
亦常,字同謙。舉人。落第南歸,與戴震同舟,至富春江乃別。舟中手寫震所著書,謀刊之。多啖瓜果解渴,得胃寒疾,抵家卒。有賜書樓集。
zhāng shì yuán, zì hàn xuān, zhèn zé rén. gōng gǔ wén cí, shī fǎ guī yǒu guāng. suì zhèng, chén qí jí jǐ shàng, běi miàn bài zhī. yòu yòng guī shì píng diǎn shǐ jì fǎ, shàng tuī zhī zuǒ shì, xià dǎi hán ōu, wú bù hé zhě. qián lóng wǔ shí sān nián jǔ rén, jiǔ bù dì, liú jīng shī guǎn dǒng gào dì bā nián. gào zhǔ huì shì, yù lìng shì yuán chū mén xià, bù néng de yě. yáo wén tián dū xué jiāng nán, shì yuán yǔ yǒu jiù, jiè zhū zi wù yīng shì. nián lǎo, quán jiào yù, yǐ ěr kuì xiè bù jiù. yuē: guó jiā shè xué xiào, shǐ shī dì zǐ xiāng cóng jiǎng xué, qǐ màn yǐ lǐn lù zhěng hán shēng zāi? nǎi guī lǎo làn xī zhī shàng, zhuàn shù zì yú. xué zhě chēng lú jiāng xiān shēng.
張士元,字翰宣,震澤人。工古文辭,師法歸有光。歲正,陳其集几上,北面拜之。又用歸氏評點史記法,上推之左氏,下逮韓、歐,無不合者。乾隆五十三年舉人,久不第,留京師館董誥第八年。誥主會試,欲令士元出門下,不能得也。姚文田督學江南,士元與有舊,戒諸子勿應試。年老,銓教諭,以耳聵謝不就。曰:「國家設學校,使師弟子相從講學,豈漫以廩祿拯寒生哉?」乃歸老爛谿之上,撰述自娛。學者稱鱸江先生。
xìng dàn bó guǎ jiāo, dú yǔ wáng qǐ sūn qín yíng chén yòng guāng yǐ xué wèn xiāng qiē mó. yáo nài jiàn qí wén, yì nǐ zhī zhèn chuān. zú, nián qī shí. zhe jiā shù shān fáng jí.
性澹泊寡交,獨與王芑孫、秦瀛、陳用光以學問相切劘。姚鼐見其文,亦擬之震川。卒,年七十。著嘉樹山房集。
tóng yì zhāng hǎi shān, zì yuè lái zhāng lǚ, zì yuān fǔ: jiē jǔ rén. hǎi shān dào guāng yuán nián xiāng shì jiě shǒu, bǎng fā, yǐ qián zú. qí lùn xué yǐ sòng xián wèi guī, yòu chǐ yū rú guǎ xiào, zì nóng tián hé qú bīng zhì tiān xià xíng shì suǒ zài, jí cáo liáng lì bì, xī xīn jiū tǎo. sān wú kàng hàn gǎng hé, yī rì běi fēng dà zuò, shuǐ rù, jiū zhòng zhú dī chǔ zhī, suì yǐ yǒu qiū. zhe xiǎo ān lè wō jí sàng lǐ wèn dá huǒ gōng mì lù.
同邑張海珊,字越來;張履,字淵甫:皆舉人。海珊道光元年鄉試解首,榜發,已前卒。其論學以宋賢為歸,又恥迂儒寡效,自農田、河渠、兵制、天下形勢所在,及漕糧利弊,悉心究討。三吳亢旱港涸,一日北風大作,水入,糾眾築堤儲之,歲以有秋。著小安樂窩集、喪禮問答、火攻秘錄。
lǚ, hǎi shān mén rén yě. chuán hǎi shān zhī xué, yóu jīng sān lǐ. qí yì lǐ zhī wén, jiē lí rán yǒu dāng, fēi tú xí xùn gǔ míng wù zhě. guān jù róng xùn dǎo. zhe jī shí shān fáng jí.
履,海珊門人也。傳海珊之學,尤精三禮。其議禮之文,皆犁然有當,非徒習訓詁名物者。官句容訓導。著積石山房集。