strong xuān zōng běn jì èr strong
宣宗本紀二
shí yī nián chūn zhēng yuè xīn yǒu, zā lóng ā miǎn, yǐ hā liàng ā yáng fāng hù lǐ kā shí gá ěr cān zàn dà chén. yǐ chǒu, róng ān lùn zhǎn. bǐng zǐ, yǐ wèi yuán lǎng wèi fú jiàn xún fǔ. cháo xiān guó wáng lǐ yáng qǐng fēng qí sūn huàn wèi shì sūn, gòng fāng wù. shì yuè, gěi jiāng sū pèi xiàn ān huī wú hú děng bā zhōu xiàn wèi zhè jiāng fù yáng xiàn bèi zāi kǒu liáng. dài sān xìng shuāng chéng bǎo bīng mín, zhí lì cí zhōu děng jiǔ zhōu xiàn, hú nán ān xiāng huá róng èr xiàn, hé nán wǔ ān xiàn, gān sù huì níng děng wǔ xiàn bèi zāi kǒu liáng wū fèi zǐ zhǒng. juān huǎn jí lín děng sì chù bīng mín xīn jiù é fù.
十一年春正月辛酉,紥隆阿免,以哈哴阿、楊芳護理喀什噶爾參贊大臣。乙丑,容安論斬。丙子,以魏元烺為福建巡撫。朝鮮國王李鍚請封其孫奐為世孫,貢方物。是月,給江蘇沛縣、安徽蕪湖等八州縣衛、浙江富陽縣被災口糧。貸三姓、雙城堡兵民,直隸磁州等九州縣,湖南安鄉、華容二縣,河南武安縣,甘肅會寧等五縣被災口糧、屋費、籽種。蠲緩吉林等四處兵民新舊額賦。
èr yuè jǐ chǒu, yù jīng yán. xīn mǎo, yǐ yè xī líng, mìng yì shào děng liú jīng bàn shì. nà yàn chéng yǐ qū zhú ān jí yán huí mín qǐ xìn, chǐ tài zǐ tài bǎo, bìng chǐ qí zi róng zhào shì láng. yǐ wèi, chǐ nà yàn chéng zhí, diào qí shàn wèi zhí lì zǒng dū, wáng dǐng shǔ. yǐ è shān wèi sì chuān zǒng dū, nà yàn bǎo shǔ, shǐ pǔ wèi shǎn xī xún fǔ. wù xū, shēn jìn gè shěng zhǒng yù yā piàn. xīn chǒu, shàng yè xī líng. yǐ sì, yè tài líng tài dōng líng chāng líng. shàng yuè shì wàn nián jí dì, cì míng lóng quán yù. bǐng wǔ, shàng zài yè chāng líng, xíng fū tǔ lǐ. yù lóng ēn diàn xíng dà xiǎng lǐ. shì yuè, dài hú běi jīng mén yíng shàng nián bèi shuǐ bīng dīng cāng gǔ.
二月己丑,御經筵。辛卯,以謁西陵,命奕紹等留京辦事。那彥成以驅逐安集延回民啟釁,褫太子太保,並褫其子容照侍郎。乙未,褫那彥成職,調琦善為直隸總督,王鼎署。以鄂山為四川總督,那彥寶署,史譜為陝西巡撫。戊戌,申禁各省種鬻鴉片。辛丑,上謁西陵。乙巳,謁泰陵、泰東陵、昌陵。上閱視萬年吉地,賜名龍泉峪。丙午,上再謁昌陵,行敷土禮。御隆恩殿行大饗禮。是月,貸湖北荊門營上年被水兵丁倉穀。
sān yuè guǐ chǒu shuò, shì yīng hé bìng qí zi kuí zhào kuí yào huí jīng. guǎng dōng lí fěi zuò luàn, mìng lǐ hóng bīn jiǎo zhī. xīn yǒu, yǐ guǎng dōng mào yì yīng jí lì rén wéi jìn lìng, mìng lǐ hóng bīn děng chá fù. shì yuè, dài hú běi dū biāo fǔ biāo jì wǔ chāng huáng zhōu gè yíng bīng dīng cāng gǔ.
三月癸丑朔,釋英和並其子奎照、奎耀回京。廣東黎匪作亂,命李鴻賓剿之。辛酉,以廣東貿易英吉利人違禁令,命李鴻賓等查覆。是月,貸湖北督標、撫標暨武昌、黃州各營兵丁倉穀。
xià sì yuè wù zǐ, shàng yuè jiàn ruì yíng bīng. guǐ mǎo, shàng yì hēi lóng tán shén cí qí yǔ. guǎng dōng lí fěi píng.
夏四月戊子,上閱健銳營兵。癸卯,上詣黑龍潭神祠祈雨。廣東黎匪平。
wǔ yuè bǐng yín, tāng jīn zhāo yuán shì jiàng, bìng bà shàng shū fáng zǒng shī fù. diào pān shì ēn wèi lì bù shàng shū, zhū shì yàn gōng bù shàng shū, bái róng dū chá yuàn zuǒ dōu yù shǐ. wù chén, mìng zhǎng líng fù kā shí gá ěr shāng bàn jiǎo fǔ jí shàn hòu shì yí. xīn wèi, yǔ.
五月丙寅,湯金釗緣事降,並罷上書房總師傅。調潘世恩為吏部尚書,朱士彥工部尚書,白鎔都察院左都御史。戊辰,命長齡赴喀什噶爾商辦剿撫及善後事宜。辛未,雨。
liù yuè bǐng shēn, shēn dìng guān mín mǎi shí yā piàn yān zuì lì. jǐ hài, zhèn ān huī sì zhōu děng èr shí wǔ zhōu xiàn shuǐ zāi. gēng xū, yǐ hú běi miǎn yáng děng èr shí zhōu xiàn shuǐ zāi, mìng píng tiào cāng gǔ, miǎn hú běi guān jīn mǐ shuì. shì yuè, gěi jiāng sū shàng yuán děng jiǔ xiàn wèi shuǐ zāi kǒu liáng. dài jiāng sū huái ān wèi zāi tún zǐ zhǒng.
六月丙申,申定官民買食鴉片煙罪例。己亥,賑安徽泗州等二十五州縣水災。庚戌,以湖北沔陽等二十州縣水災,命平糶倉穀,免湖北關津米稅。是月,給江蘇上元等九縣衛水災口糧。貸江蘇淮安衛災屯籽種。
qiū qī yuè wù wǔ, mìng táo shù xié chéng zǔ luò bàn jiāng sū zāi zhèn. yǐ ān huī shuǐ zāi, zhǔn dèng tíng zhēn mǎi lín shěng mǐ mài píng tiào, bìng bèi bīng xǔ. guǐ yǒu, yǐ wū xiàn huí wáng yī sà kè pàn nì, zā lóng ā lùn zhǎn. xīn wèi, yí huí jiāng cān zàn dà chén jí hé tián lǐng duì dà chén zhù yè ěr qiāng, tiān shè zǒng bīng zhù bā ěr chǔ kè. jǐ mǎo, mìng mù zhāng ā zhū shì yàn wǎng jiāng nán chá bàn zhèn wù. shì yuè, gěi hú nán wǔ líng děng wǔ zhōu xiàn, guì zhōu tóng zǐ xiàn shí xiàn wèi shuǐ zāi kǒu liáng. dài jiāng sū jiāng níng děng liù yíng zāi qū bīng xiǎng.
秋七月戊午,命陶澍偕程祖洛辦江蘇災賑。以安徽水災,准鄧廷楨買鄰省米麥平糶,並備兵糈。癸酉,以誣陷回王伊薩克叛逆,紥隆阿論斬。辛未,移回疆參贊大臣及和闐領隊大臣駐葉爾羌,添設總兵駐巴爾楚克。己卯,命穆彰阿、朱士彥往江南查辦賑務。是月,給湖南武陵等五州縣,貴州桐梓縣、石峴衛水災口糧。貸江蘇江寧等六營災區兵餉。
bā yuè jǐ chǒu, wàn shòu jié, shàng yì huáng tài hòu gōng xíng lǐ. yù zhèng dà guāng míng diàn, wáng yǐ xià wén wǔ gè guān, méng gǔ wáng gōng wài fān shǐ chén děng xíng qìng hè lǐ, tíng yán yàn. xīn mǎo, jìn zhǎng líng tài fù. yǐ wèi, sōng yún bìng miǎn, diào mù zhāng ā bīng bù shàng shū, fù jùn gōng bù shàng shū. yǐ bó qǐ tú wèi lǐ fān yuàn shàng shū. xīn chǒu, xiān luó guó wáng qiǎn gòng shǐ zài nèi dì zāo fēng guān mín huí guǎng dōng, wēn yù jiǎng lài zhī. guǐ mǎo, yǐ bǎo chāng wèi rè hé dōu tǒng. yǐ wú róng guāng wèi hú nán xún fǔ. shì yuè, gěi jiāng sū gān quán děng shí yī zhōu xiàn hú běi jiāng xià děng shí liù zhōu xiàn jiāng xī dé huà děng èr shí xiàn shuǐ zāi kǒu liáng zǐ zhǒng. dài jiāng nán jiāng níng zhù fáng jí lì yáng yíng bīng mǐ.
八月己丑,萬壽節,上詣皇太后宮行禮。御正大光明殿,王以下文武各官,蒙古王公、外藩使臣等行慶賀禮,停筵宴。辛卯,晉長齡太傅。乙未,松筠病免,調穆彰阿兵部尚書,富俊工部尚書。以博啟圖為理藩院尚書。辛丑,暹羅國王遣貢使載內地遭風官民回廣東,溫諭獎賚之。癸卯,以保昌為熱河都統。以吳榮光為湖南巡撫。是月,給江蘇甘泉等十一州縣、湖北江夏等十六州縣、江西德化等二十縣水災口糧籽種。貸江南江寧駐防及溧陽營兵米。
jiǔ yuè jiǎ zǐ, fú kè jīng ā yuán shì chǐ zhí, yǐ bǎo xìng wèi jí lín jiāng jūn. dīng chǒu, yuè nán guó wáng qiǎn shǐ sòng zāo fēng nán mín huí fú jiàn, wēn yù jiǎng lài zhī.
九月甲子,福克精阿緣事褫職,以寶興為吉林將軍。丁丑,越南國王遣使送遭風難民回福建,溫諭獎賚之。
dōng shí yuè, yán lǎng bìng miǎn, yǐ lín zé xú wèi hé dōng hé dào zǒng dū. jǐ chǒu, gǎi kā shí gá ěr bāng bàn dà chén wèi lǐng duì dà chén. yǐ wèi, mìng jié liú jiāng xī cáo mǐ bā wàn shí zhèn nán chāng jiǔ jiāng jī mín. shì yuè, zhèn ān huī wú wèi děng èr shí sān zhōu xiàn wèi jiāng sū shàng yuán děng èr shí liù zhōu xiàn zhè jiāng rén hé děng qī xiàn wèi liǎng huái dīng xī děng liù chǎng shuǐ zāi. gěi ān huī tóng chéng děng shí zhōu xiàn, hú nán wǔ líng děng wǔ xiàn, jiāng xī dé huà xiàn kǒu liáng xiū wū fèi. dài gān sù gāo lán děng shí bā zhōu tīng xiàn kǒu liáng, hú nán wǔ líng lóng yáng èr xiàn mín dī xiū fèi.
冬十月,嚴烺病免,以林則徐為河東河道總督。己丑,改喀什噶爾幫辦大臣為領隊大臣。乙未,命截留江西漕米八萬石賑南昌、九江饑民。是月,賑安徽無為等二十三州縣衛、江蘇上元等二十六州縣、浙江仁和等七縣衛、兩淮丁谿等六場水災。給安徽桐城等十州縣,湖南武陵等五縣,江西德化縣口糧、修屋費。貸甘肅皋蘭等十八州廳縣口糧,湖南武陵、龍陽二縣民堤修費。
shí yī yuè bǐng chén, dà xué shì tuō jīn bìng miǎn. shòu wú bāng qìng cáo yùn zǒng dū. jǐ sì, sōng yún bà nèi dà chén, jiàng sān pǐn dǐng dài xiū zhì. shì yuè, dài fèng tiān tiě lǐng děng wǔ zhōu tīng jí jù liú hé sì chù kǒu liáng, jiāng xī nán chāng děng liù xiàn xiū dī fèi. juān huǎn níng gǔ tǎ shuāng chéng bǎo báo zāi shuāng zāi xīn jiù é fù.
十一月丙辰,大學士托津病免。授吳邦慶漕運總督。己巳,松筠罷內大臣,降三品頂戴休致。是月,貸奉天鐵嶺等五州廳及巨流河四處口糧,江西南昌等六縣修堤費。蠲緩寧古塔、雙城堡雹災霜災新舊額賦。
shí èr yuè yǐ yǒu, yǐ fù jùn wèi dà xué shì, guǎn bīng bù, wén fú xié bàn dà xué shì. diào mù zhāng ā wèi gōng bù shàng shū. yǐ nà qīng ān wèi bīng bù shàng shū, shēng yín wèi dū chá yuàn zuǒ dōu yù shǐ, yàn dé wèi suī yuǎn chéng jiāng jūn. yǐ sì, yǐ wú bāng qìng wèi jiāng xī xún fǔ, sū chéng é wèi cáo yùn zǒng dū. shì yuè, zhǎn zhèn hú běi jiāng xià děng shí liù zhōu xiàn shuǐ zāi. gěi jiāng sū shàng yuán děng èr shí wǔ zhōu xiàn wèi jí dīng xī shí wǔ chǎng shuǐ zāi kǒu liáng. dài jiāng sū zhèn jiāng děng èr shí qī yíng, hú nán cháng dé lǐ zhōu gè yíng shuǐ zāi bīng xiǎng.
十二月乙酉,以富俊為大學士,管兵部,文孚協辦大學士。調穆彰阿為工部尚書。以那清安為兵部尚書,升寅為都察院左都御史,彥德為綏遠城將軍。乙巳,以吳邦慶為江西巡撫,蘇成額為漕運總督。是月,展賑湖北江夏等十六州縣水災。給江蘇上元等二十五州縣衛及丁谿十五場水災口糧。貸江蘇鎮江等二十七營,湖南常德、澧州各營水災兵餉。
shí èr nián chūn zhēng yuè xīn yǒu, miǎn zhè jiāng háng zhōu děng sān fǔ shāng chuán mǐ shuì. dīng mǎo, chén ruò lín miǎn, yǐ dài dūn yuán shǔ xíng bù shàng shū. guǐ yǒu, wáng yǐn zhī dīng yōu, yǐ wāng shǒu hé wèi lǐ bù shàng shū. shì yuè, zhèn ān huī huái níng děng èr shí yī zhōu xiàn shuǐ zāi hàn zāi, bìng gěi huái níng děng shí qī xiàn wèi pín mín kǒu liáng. dài zhí lì dà míng děng sì zhōu xiàn hé nán shāng qiū děng sān xiàn zāi mín mǐ gǔ, shǎn xī jiā zhōu děng sì zhōu xiàn jiāng xī nán chāng děng shí liù xiàn hú běi jiāng xià děng èr shí zhōu xiàn wèi hú nán wǔ líng děng shí zhōu tīng xiàn wèi gān sù wèi yuán děng qī zhōu xiàn guì zhōu tóng zǐ xiàn zāi mín kǒu liáng zǐ zhǒng.
十二年春正月辛酉,免浙江杭州等三府商船米稅。丁卯,陳若霖免,以戴敦元署刑部尚書。癸酉,王引之丁憂,以汪守和為禮部尚書。是月,賑安徽懷寧等二十一州縣水災旱災,並給懷寧等十七縣衛貧民口糧。貸直隸大名等四州縣、河南商丘等三縣災民米穀,陝西葭州等四州縣、江西南昌等十六縣、湖北江夏等二十州縣衛、湖南武陵等十州廳縣衛、甘肅渭源等七州縣、貴州桐梓縣災民口糧籽種。
èr yuè wù yín, hú nán jiāng huá xiàn yáo zéi zhào jīn lóng zuò luàn, mìng lú kūn děng jiǎo zhī. jǐ mǎo, yù jīng yán. jiǎ shēn, liáng zhōng jìng zòu chá bàn xié jiào zhū lián yuān yì, yù chì zhī. xīn mǎo, zhōng chāng jiàng diào. shòu dài dūn yuán xíng bù shàng shū. yǐ wèi, mǐn zhè zǒng dū sūn ěr zhǔn zú, yǐ chéng zǔ luò wèi mǐn zhè zǒng dū, lín zé xú wèi jiāng sū xún fǔ, wú bāng qìng wèi hé dōng hé dào zǒng dū, zhōu zhī qí wèi jiāng xī xún fǔ. bǐng shēn, mìng lǐ hóng bīn jiǎo yáo zéi. rén yín, yǐ yè dōng líng, mìng yì shào děng liú jīng bàn shì.
二月戊寅,湖南江華縣瑤賊趙金龍作亂,命盧坤等剿之。己卯,御經筵。甲申,梁中靖奏查辦邪教株連冤抑,諭斥之。辛卯,鍾昌降調。授戴敦元刑部尚書。乙未,閩浙總督孫爾准卒,以程祖洛為閩浙總督,林則徐為江蘇巡撫,吳邦慶為河東河道總督,周之琦為江西巡撫。丙申,命李鴻賓剿瑤賊。壬寅,以謁東陵,命奕紹等留京辦事。
sān yuè jǐ yǒu, hú nán tí dū hǎi líng ā fù jiāng mǎ tāo děng jiǎo yáo zéi yú níng yuǎn, shī lì, sǐ zhī. rén zǐ, shàng yè dōng líng, miǎn jīng guò dì fāng é fù shí fēn zhī sān. yǐ mǎo, shàng yè zhāo xī líng xiào líng xiào dōng líng jǐng líng yù líng. bǐng chén, zhào hú sōng é, yǐ yì hào shǔ shèng jīng jiāng jūn. jǐ wèi, shàng xìng nán yuàn xíng wéi. gēng shēn, zhào zhǎng líng. guǐ hài, shàng hái jīng shī. gēng wǔ, mìng hù bù shàng shū xǐ ēn fù hú nán jiǎo yáo zéi, yǐ wén fú shǔ hù bù shàng shū. shì yuè, zhǎn zhèn hú běi jiāng xià hàn chuān èr xiàn shuǐ zāi. gěi ān huī qīng yáng xiàn zāi mín kǒu liáng. dài gān sù gāo lán děng qī zhōu xiàn zāi mín hú nán gān zhōu děng wǔ zhōu xiàn tún dīng kǒu liáng zǐ zhǒng, hú běi dū biāo tí biāo jí wǔ chāng chéng shǒu yíng bèi zāi bīng dīng cāng gǔ.
三月己酉,湖南提督海陵阿、副將馬韜等剿瑤賊於寧遠,失利,死之。壬子,上謁東陵,免經過地方額賦十分之三。乙卯,上謁昭西陵、孝陵、孝東陵、景陵、裕陵。丙辰,召瑚松額,以奕顥署盛京將軍。己未,上幸南苑行圍。庚申,召長齡。癸亥,上還京師。庚午,命戶部尚書禧恩赴湖南剿瑤賊,以文孚署戶部尚書。是月,展賑湖北江夏、漢川二縣水災。給安徽青陽縣災民口糧。貸甘肅皋蘭等七州縣災民、湖南乾州等五州縣屯丁口糧籽種,湖北督標、提標及武昌城守營被災兵丁倉穀。
xià sì yuè guǐ sì, qí yǔ. wù xū, yǔ. xīn chǒu, cì wú zhōng jùn děng èr bǎi liù rén jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. yǐ sì, lú kūn děng bài yáo zéi yú yáng quán, jǐn jiān zhī, huò zhào jīn lóng zi jí zéi shǒu wǔ shí yú rén. shì yuè, zài gěi jiāng sū yáng zhōu shuǐ zāi cāng gǔ.
夏四月癸巳,祈雨。戊戌,雨。辛丑,賜吳鍾駿等二百六人進士及第出身有差。乙巳,盧坤等敗瑤賊於羊泉,盡殲之,獲趙金龍子及賊首五十餘人。是月,再給江蘇揚州水災倉穀。
wǔ yuè dīng wèi, jiǎn fú jiàn shuǐ lù gè yíng jí zhè jiāng mǎ bù bīng yǒu chà. rén zǐ, yǐ zhào jīn lóng yǐ bì, yú zéi xī píng, shǎng lú kūn luó sī jǔ shuāng yǎn huā líng yī děng qīng chē dū wèi shì zhí, jiā hú nán tí dū yú bù yún tài zǐ shǎo bǎo. yǐ mǎo, jiào fěi yǐn lǎo xū děng fú zhū. gēng shēn, shàng qí yǔ yú hēi lóng tán. wù chén, shàng yì tiān shén tán qí yǔ. jǐ sì, zhào xíng bù qīng lí shù yù. shì yuè, dài shān xī dà tóng děng sān xiàn bèi zāi bīng mín cāng gǔ.
五月丁未,減福建水陸各營及浙江馬步兵有差。壬子,以趙金龍已斃,餘賊悉平,賞盧坤、羅思舉雙眼花翎、一等輕車都尉世職,加湖南提督餘步雲太子少保。乙卯,教匪尹老須等伏誅。庚申,上祈雨於黑龍潭。戊辰,上詣天神壇祈雨。己巳,詔刑部清釐庶獄。是月,貸山西大同等三縣被災兵民倉穀。
liù yuè gēng chén, shàng bù yì shè jì tán qí yǔ. rén wǔ, qiú zhí yán. dīng hài, shàng yì hēi lóng tán qí yǔ. rén chén, yǐ guǎng dōng tí dū liú róng qìng jiǎo lián zhōu yáo zéi shī lì, chǐ zhí, lǐ hóng bīn chǐ zhí liú rèn. guǐ sì, shàng bù yì fāng zé qí yǔ. yǐ wèi, fù jùn yǐ hàn qǐ bà. bù yǔn. bǐng shēn, huò hǎn qiǎn shǐ jìn biǎo, guī suǒ shou lǔ kā shí gá ěr huí mín. dīng yǒu, fù sōng yún tóu pǐn dǐng dài. guǐ mǎo, shàng zì zhāi gōng bù yì yuán qiū xíng dà yú lǐ. shì rì, yǔ. jiǎ chén, mìng xǐ ēn hú sōng é zì hú nán fù guǎng dōng jiǎo yáo zéi. shì yuè, dài jiāng sū huái ān wèi shuǐ zāi tún tián zǐ zhǒng.
六月庚辰,上步詣社稷壇祈雨。壬午,求直言。丁亥,上詣黑龍潭祈雨。壬辰,以廣東提督劉榮慶剿連州瑤賊失利,褫職,李鴻賓褫職留任。癸巳,上步詣方澤祈雨。乙未,富俊以旱乞罷。不允。丙申,霍罕遣使進表,歸所扌虜喀什噶爾回民。丁酉,復松筠頭品頂戴。癸卯,上自齋宮步詣圜丘行大雩禮。是日,雨。甲辰,命禧恩、瑚松額自湖南赴廣東剿瑤賊。是月,貸江蘇淮安衛水災屯田籽種。
qiū qī yuè dīng wèi, yòu róng ān, qiǎn shù jí lín. wù shēn, yǐ zhōng chāng wèi kē bù duō cān zàn dà chén. mìng chéng zǔ luò qīng lǐ zhè jiāng yán zhèng. hé tián huí tǎ wǎ kè děng jiū zhòng zuò luàn, bǔ zhū zhī. yǐ chǒu, guǎng xī hè xiàn yáo pán jūn huá děng zuò luàn, qí yǔ jiǎo píng zhī. shì yuè, zhèn fú jiàn péng hú tīng fēng zāi. gěi hú běi tiān mén xiàn shuǐ zāi kǒu liáng.
秋七月丁未,宥容安,遣戍吉林。戊申,以鍾昌為科布多參贊大臣。命程祖洛清理浙江鹽政。和闐回塔瓦克等糾眾作亂,捕誅之。乙丑,廣西賀縣瑤盤均華等作亂,祁宇剿平之。是月,賑福建澎湖廳風災。給湖北天門縣水災口糧。
bā yuè, táo shù zòu yīng chuán zài rù nèi yáng, huò bù zūn yuē shù, dāng yán chéng. yù yǐ qǐ xìn chì zhī. jiǎ wǔ, lǐ hóng bīn chǐ zhí, bìng tí dū liú róng qìng dǎi wèn. diào lú kūn wèi liǎng guǎng zǒng dū. mìng ruǎn yuán xié bàn dà xué shì, réng liú yún guì zǒng dū rèn. yǐ nè ěr jīng é wèi hú guǎng zǒng dū, zhōng xiáng wèi shān dōng xún fǔ. shì yuè, zhèn shān xī shuò zhōu shuǐ zāi. juān huǎn ān huī huái níng děng èr shí jiǔ zhōu xiàn wèi shàng nián shuǐ zāi hàn zāi é fù.
八月,陶澍奏英船再入內洋,或不遵約束,當嚴懲。諭以啟釁斥之。甲午,李鴻賓褫職,並提督劉榮慶逮問。調盧坤為兩廣總督。命阮元協辦大學士,仍留雲貴總督任。以訥爾經額為湖廣總督,鍾祥為山東巡撫。是月,賑山西朔州水災。蠲緩安徽懷寧等二十九州縣衛上年水災旱災額賦。
jiǔ yuè jiǎ chén shuò, yǐ yǐn jì yuán wèi shān xī xún fǔ. bǐng wǔ, nán hé lóng wō xùn dī dào jué, mìng mù zhāng ā huì tóng táo shù chá bàn, zhāng jǐng chǐ zhí liú rèn. dīng wèi, yǐ yīng jí lì chuán lán rù nèi yáng, mìng yán hǎi zhěng chì shuǐ shī. jiǎ yín, yǐ tè yī shùn bǎo wèi yī lí jiāng jūn. wù wǔ, guǎng dōng lián zhōu yáo píng. hú nán yáo zhào fú jīn děng fú zhū. shì yuè, gěi jiāng sū táo yuán xiàn hú běi tiān mén xiàn děng qī xiàn wèi shuǐ zāi kǒu liáng. dài shān xī shān yīn xiàn qiàn shōu cāng gǔ.
九月甲辰朔,以尹濟源為山西巡撫。丙午,南河龍窩汛堤盜決,命穆彰阿會同陶澍查辦,張井褫職留任。丁未,以英吉利船闌入內洋,命沿海整飭水師。甲寅,以特依順保為伊犁將軍。戊午,廣東連州瑤平。湖南瑤趙幅金等伏誅。是月,給江蘇桃源縣、湖北天門縣等七縣衛水災口糧。貸山西山陰縣歉收倉穀。
rùn jiǔ yuè dīng hài, shàng jiǎn yuè jiàn ruì yíng bīng. rén yín, yǐ cháo xiān guó wáng lǐ yáng què yīng jí lì mào yì, xià zhào bāo jiǎng zhī. shì yuè, zhèn zhí lì fù píng děng shí zhōu xiàn zāi mín. dài hé nán xiáng fú děng qī zhōu xiàn shǎn xī xìng ān fǔ shuǐ zāi kǒu liáng. dài qí qí hā ěr děng chù bèi hàn bīng dīng yín gǔ.
閏九月丁亥,上簡閱健銳營兵。壬寅,以朝鮮國王李鍚卻英吉利貿易,下詔褒獎之。是月,賑直隸阜平等十州縣災民。貸河南祥符等七州縣、陝西興安府水災口糧。貸齊齊哈爾等處被旱兵丁銀穀。
dōng shí yuè yǐ sì, guǎng dōng qǔ jiāng rǔ yuán liǎng xiàn dào fěi zuò luàn, jiǎo píng zhī. bǐng wǔ, mìng zhū shì yàn jìng zhēng wǎng jiāng nán chá bàn shì jiàn. yǐ chǒu, mìng mù zhāng ā zhì hú běi huì tóng nè ěr jīng é chá bàn shì jiàn. shì yuè, zhèn zhí lì wú qiáo dōng guāng èr xiàn, jiāng sū táo yuán děng sān zhōu xiàn, hú běi hàn chuān děng sì xiàn wèi, ān huī wǔ hé xiàn, liǎng huái bǎn pǔ děng sān chǎng shuǐ zāi hàn zāi. gěi jiāng sū hǎi zhōu děng sì zhōu xiàn, ān huī wǔ hé děng shí yī xiàn wèi, hú nán ān xiāng huá róng èr xiàn, fèng tiān jǐn zhōu fǔ shǔ qí mín kǒu liáng. dài shān xī dà tóng zhèn zāi qū zhù fáng cāng gǔ. juān huǎn zhí lì wú qiáo děng shí qī zhōu xiàn, jiāng sū táo yuán děng liù shí sān zhōu tīng xiàn wèi, ān huī wǔ hé děng sān shí jiǔ zhōu xiàn wèi, zhè jiāng hǎi níng děng èr shí èr zhōu xiàn wèi rén hé chǎng, liǎng huái fù ān děng shí sì chǎng, hú nán ān xiāng děng qī zhōu xiàn wèi, shān xī xí zhōu děng liù zhōu xiàn, hú běi hàn chuān děng èr shí liù zhōu xiàn wèi shuǐ zāi hàn zāi báo zāi xīn jiù é fù.
冬十月乙巳,廣東曲江、乳源兩縣盜匪作亂,剿平之。丙午,命朱士彥、敬徵往江南查辦事件。乙丑,命穆彰阿至湖北會同訥爾經額查辦事件。是月,賑直隸吳橋、東光二縣,江蘇桃源等三州縣,湖北漢川等四縣衛,安徽五河縣,兩淮板浦等三場水災旱災。給江蘇海州等四州縣,安徽五河等十一縣衛,湖南安鄉、華容二縣,奉天錦州府屬旗民口糧。貸山西大同鎮災區駐防倉穀。蠲緩直隸吳橋等十七州縣,江蘇桃源等六十三州廳縣衛,安徽五河等三十九州縣衛,浙江海寧等二十二州縣衛、仁和場,兩淮富安等十四場,湖南安鄉等七州縣衛,山西隰州等六州縣,湖北漢川等二十六州縣衛水災旱災雹災新舊額賦。
shí yī yuè wù yín, mìng shǔ fú zhōu jiāng jūn hú sōng é wèi qīn chà dà chén, dōu tǒng hā liàng ā wèi cān zàn dà chén, fù tái wān jiǎo fěi. bǐng shēn, bō jīng cāng mǐ yī wàn shí zhèn shùn tiān fǔ wǔ qīng děng bā zhōu xiàn zāi mín. dīng yǒu, lǐ hóng bīn qiǎn shù wū lǔ mù qí, liú róng qìng qiǎn shù yī lí. shì yuè, dài shǎn xī hàn zhōng děng wǔ fǔ zhōu tīng shǔ gān sù yí hé xiàn bèi zāi kǒu liáng, jí lín děng qī chù zǐ zhǒng. juān huǎn gān sù yí hé xiàn bū zū.
十一月戊寅,命署福州將軍瑚松額為欽差大臣,都統哈哴阿為參贊大臣,赴台灣剿匪。丙申,撥京倉米一萬石賑順天府武清等八州縣災民。丁酉,李鴻賓遣戍烏魯木齊,劉榮慶遣戍伊犁。是月,貸陝西漢中等五府州廳屬、甘肅宜禾縣被災口糧,吉林等七處籽種。蠲緩甘肅宜禾縣逋租。
shí èr yuè jiǎ chén, bō zhè jiāng jiāng xī cāng gǔ èr shí wàn shí jì fú jiàn mín shí. bǐng wǔ, lú yīn pǔ yǔ jiǎ, mìng wáng dǐng guǎn xíng bù. jǐ sì, yǐ xiào shùn dài wèi kē bù duō cān zàn dà chén. shì yuè, dài zhí lì zāi qū gè yíng bīng xiǎng, shān xī fēng zhèn děng liù zhōu tīng xiàn zāi mín cāng gǔ.
十二月甲辰,撥浙江、江西倉穀二十萬石濟福建民食。丙午,盧蔭溥予假,命王鼎管刑部。己巳,以孝順岱為科布多參贊大臣。是月,貸直隸災區各營兵餉,山西豐鎮等六州廳縣災民倉穀。
shì suì, cháo xiān nán zhǎng liú qiú xiān luó rù gòng.
是歲,朝鮮、南掌、琉球、暹羅入貢。
shí sān nián chūn zhēng yuè dīng chǒu, tái wān jiā yì fěi shǒu chén bàn fú zhū. jǐ mǎo, shēng yín děng chá fù xī ān jiāng jūn xú kūn zāng kuǎn shǔ shí, chǐ zhí. dīng yǒu, yǐ lín qìng wèi hú běi xún fǔ. táo nán tīng jué kǒu hé lóng.
十三年春正月丁丑,台灣嘉義匪首陳辦伏誅。己卯,升寅等查覆西安將軍徐錕贓款屬實,褫職。丁酉,以麟慶為湖北巡撫。桃南廳決口合龍。
èr yuè jiǎ chén, shàng yù jīng yán. jǐ wèi, sì chuān yuè guī děng chù yí fěi zuò luàn, mìng nà yàn bǎo guì hán jiǎo zhī. gēng shēn, zhèn bèi zāi duō lún nuò ěr zū zhǒng méng gǔ dì pín mín, bìng yù cǐ hòu kǒu wài piān zāi bù dé yuán qǐng. rén xū, yǐ wāng shǒu hé jiān shǔ lì bù shàng shū. shì yuè, zhèn zhí lì jì zhōu děng qī zhōu xiàn zāi mín. dài shǎn xī hàn zhōng děng wǔ fǔ zhōu tīng pín mín cāng gǔ.
二月甲辰,上御經筵。己未,四川越巂等處夷匪作亂,命那彥寶、桂涵剿之。庚申,賑被災多倫諾爾租種蒙古地貧民,並諭此後口外偏災不得援請。壬戌,以汪守和兼署吏部尚書。是月,賑直隸薊州等七州縣災民。貸陝西漢中等五府州廳貧民倉穀。
sān yuè bǐng zǐ, dà xué shì lú yīn pǔ zhì shì. xīn sì, shàng yuè huǒ qì yíng bīng. bǐng shēn, lú kūn zòu huò yuè nán dào chén jiā hǎi děng, yáng miàn sù qīng. wù xū, yǐ lín qìng wèi jiāng nán hé dào zǒng dū. yǐ è shùn ān wèi hú běi xún fǔ. gēng zǐ, yǔ. shì yuè, dài zhí lì zǐ jīng guān yíng bīng, fèng tiān jǐn zhōu fǔ shǔ bīng dīng, hú nán gān zhōu děng wǔ tīng xiàn tún dīng miáo diàn cāng gǔ.
三月丙子,大學士盧蔭溥致仕。辛巳,上閱火器營兵。丙申,盧坤奏獲越南盜陳加海等,洋面肅清。戊戌,以麟慶為江南河道總督。以鄂順安為湖北巡撫。庚子,雨。是月,貸直隸紫荊關營兵,奉天錦州府屬兵丁,湖南乾州等五廳縣屯丁、苗佃倉穀。
xià sì yuè rén yín, diào è shùn ān wèi shān xī xún fǔ, yǐn jì yuán wèi hú běi xún fǔ. lè shàn qiān fú zhōu jiāng jūn. diào qìng shān wèi wū lǐ yǎ sū tái jiāng jūn. dīng wèi, yǔ. wù shēn, hú sōng é qiān chéng dū jiāng jūn. diào bǎo xìng wèi shèng jīng jiāng jūn, bǎo chāng wèi jí lín jiāng jūn. yǐ sū chéng é wèi rè hé dōu tǒng, guì qìng wèi cáo yùn zǒng dū. jǐ yǒu, mìng pān shì ēn wèi tǐ rén gé dà xué shì, guǎn hù bù. diào zhū shì yàn wèi lì bù shàng shū. yǐ bái róng wèi gōng bù shàng shū, tāng jīn zhāo wèi zuǒ dōu yù shǐ. yǐ mǎo, miǎn dào guāng shí yī nián shí èr nián kā shí gá ěr yè ěr qiāng é gòng. jǐ sì, huáng hòu tóng jiā shì bēng. shì yuè, dài shèng jīng yì zhōu bīng mǐ hú nán xīn tián xiàn mín yáo zǐ zhǒng.
夏四月壬寅,調鄂順安為山西巡撫,尹濟源為湖北巡撫。樂善遷福州將軍。調慶山為烏里雅蘇台將軍。丁未,雨。戊申,瑚松額遷成都將軍。調寶興為盛京將軍,保昌為吉林將軍。以蘇成額為熱河都統,貴慶為漕運總督。己酉,命潘世恩為體仁閣大學士,管戶部。調朱士彥為吏部尚書。以白鎔為工部尚書,湯金釗為左都御史。乙卯,免道光十一年十二年喀什噶爾、葉爾羌額貢。己巳,皇后佟佳氏崩。是月,貸盛京義州兵米、湖南新田縣民瑤籽種。
wǔ yuè xīn wèi shuò, cì wāng míng xiāng děng èr bǎi èr shí rén jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. dīng chǒu, yáng fāng jiǎo yuè guī yí fěi, dà bài zhī, jìn jiǎo é biān yí fěi. jǐ chǒu, é biān fěi shǒu sāng shù gé děng fú zhū. dīng yǒu, xǐ ēn miǎn yù qián dà chén hù bù shàng shū, gǎi wèi lǐ fān yuàn shàng shū. mìng dà xué shì zhǎng líng guǎn hù bù, pān shì ēn guǎn gōng bù. diào mù zhāng ā wèi hù bù shàng shū, bó qǐ tú wèi gōng bù shàng shū. jǐ hài, sì chuān é biān yí fěi píng.
五月辛未朔,賜汪鳴相等二百二十人進士及第出身有差。丁丑,楊芳剿越巂夷匪,大敗之,進剿峨邊夷匪。己丑,峨邊匪首桑樹格等伏誅。丁酉,禧恩免御前大臣、戶部尚書,改為理藩院尚書。命大學士長齡管戶部,潘世恩管工部。調穆彰阿為戶部尚書,博啟圖為工部尚書。己亥,四川峨邊夷匪平。
liù yuè gēng zǐ shuò, rì shí. shì yuè, dài zhí lì bó yě děng sān xiàn báo zāi zǐ zhǒng.
六月庚子朔,日食。是月,貸直隸博野等三縣雹災籽種。
qī yuè jiǎ shēn, yù shì hàn lín zhān shì guān, zhuó tián sōng nián sān yuán wèi yī děng, yú shēng chù yǒu chà. rén chén, cè shì dà xíng huáng hòu wèi xiào shèn huáng hòu. diào qí yǔ guǎng dōng xún fǔ, yǐ huì jí wèi guǎng xī xún fǔ. shì yuè, zhèn guì zhōu gǔ zhōu děng sì tīng xiàn shuǐ zāi.
七月甲申,御試翰林、詹事官,擢田嵩年三員為一等,餘升黜有差。壬辰,冊諡大行皇后為孝慎皇后。調祁宇廣東巡撫,以惠吉為廣西巡撫。是月,賑貴州古州等四廳縣水災。
bā yuè, shì yuè, zhèn guì zhōu dōu jiāng děng èr tīng shuǐ zāi.
八月,是月,賑貴州都江等二廳水災。
jiǔ yuè gēng wǔ, yí xiào shèn huáng hòu zǐ gōng yú tián cūn, shàng lín sòng. yǐ hài, jìn yáng fāng yī děng hóu. rén chén, yǐ guì qìng wèi rè hé dōu tǒng. diào sōng pǔ wèi cáo yùn zǒng dū. diào shǐ pǔ wèi guì zhōu xún fǔ. yǐ yáng míng yáng wèi shǎn xī xún fǔ. jiǎ wǔ, miǎn yún nán kūn míng děng shí zhōu xiàn dì zhèn zāi běn nián é fù, bìng zhèn zhī. shì yuè, zhèn jiāng sū shàng yuán děng liù xiàn shuǐ zāi.
九月庚午,移孝慎皇后梓宮于田村,上臨送。乙亥,晉楊芳一等侯。壬辰,以貴慶為熱河都統。調嵩溥為漕運總督。調史譜為貴州巡撫。以楊名颺為陝西巡撫。甲午,免雲南昆明等十州縣地震災本年額賦,並賑之。是月,賑江蘇上元等六縣水災。
shí yuè wù wǔ, diào bù yàn tài wèi yī lí cān zàn dà chén, cháng dé wèi tǎ ěr bā hā tái cān zàn dà chén. jǐ wèi, yǐ tāng jīn zhāo wèi gōng bù shàng shū, shǐ zhì yǎn wèi zuǒ dōu yù shǐ. shì yuè, zhèn jiāng sū shàng yuán děng shí èr xiàn wèi, hú nán ān xiāng huá róng èr xiàn, zhí lì qū yáng xiàn, hēi lóng jiāng sān chù zāi mín. zhèn hú běi wǔ chāng děng liù xiàn shuǐ zāi. gěi ān huī huái yuǎn děng liù xiàn zāi mín kǒu liáng.
十月戊午,調布彥泰為伊犁參贊大臣,常德為塔爾巴哈台參贊大臣。己未,以湯金釗為工部尚書,史致儼為左都御史。是月,賑江蘇上元等十二縣衛,湖南安鄉、華容二縣,直隸曲陽縣,黑龍江三處災民。賑湖北武昌等六縣水災。給安徽懷遠等六縣災民口糧。
shí yī yuè bǐng xū, shàng yì dà gāo diàn qí xuě. yǐ yù tài wèi guì zhōu xún fǔ. dīng hài, yǐ wǔ zhōng é wèi rè hé dōu tǒng. yǐ kǎi yīn bù shǔ chá hā ěr dōu tǒng.
十一月丙戌,上詣大高殿祈雪。以裕泰為貴州巡撫。丁亥,以武忠額為熱河都統。以凱音布署察哈爾都統。
shí èr yuè dīng sì, jiǎn miǎn zhí lì hé jiān děng wǔ xiàn shuǐ yān dì fù. shì yuè, zhèn jiāng sū shàng yuán děng shí èr xiàn wèi shuǐ zāi.
十二月丁巳,減免直隸河間等五縣水淹地賦。是月,賑江蘇上元等十二縣衛水災。
shì suì, cháo xiān yuè nán liú qiú miǎn diān rù gòng.
是歲,朝鮮、越南、琉球、緬甸入貢。
shí sì nián chūn zhēng yuè dīng mǎo shuò, xīn wèi, wén fú miǎn zhèng huáng qí lǐng shì wèi nèi dà chén, yǐ zài quán dài zhī. dīng chǒu, miǎn diān gòng shǐ niè niǔ yé gōng nà yá zú yú jīng shī. gēng chén, guǎng dōng dān zhōu lí fěi zuò luàn, chì lú kūn jiǎo zhī. jiǎ shēn, yǐ zhè jiāng háng zhōu děng fǔ zāi, miǎn wài shāng jí zhè mín yùn mǐ guān shuì. fú jiàn yǒng ān děng xiàn tǔ fěi shou lǔ rén lēi shú, bǔ zhì zhī. yǔn zhè jiāng háng zhōu hú zhōu liǎng fǔ suǒ shǔ cáo liáng hóng bái jiān shōu, xiān jīng bìng nà. dīng hài, mìng pān shì ēn zài jūn jī dà chén shàng xíng zǒu. wù zǐ, yǐ sān zài kǎo jī yǔ zhǎng líng děng yì xù. mìng sōng yún yǐ dōu tǒng xián xiū zhì. qí yǔ zòu yuè nán liàng shān jiě wéi, qī quán yí zhōu zhī zhōu ruǎn wén quán děng qiú rù guān, jù zhī. shì yuè, zhèn zhí lì qū yáng xiàn pín mín. gěi jiāng sū shàng yuán děng bā xiàn zhè jiāng hǎi níng děng sì zhōu xiàn jiāng xī nán chāng děng èr shí èr xiàn shàng nián zāi qiàn kǒu liáng zǐ zhǒng. dài shān xī shuò zhōu děng shí zhōu xiàn shǎn xī jiā zhōu děng shí sì zhōu tīng xiàn jiāng xī nán chāng děng liù xiàn hú běi wǔ chāng děng shí bā zhōu xiàn wèi hú nán lǐ zhōu děng sì zhōu xiàn gān sù gāo lán děng jiǔ zhōu tīng xiàn shàng nián bèi zāi cāng gǔ kǒu liáng zǐ zhǒng.
十四年春正月丁卯朔,辛未,文孚免正黃旗領侍衛內大臣,以載銓代之。丁丑,緬甸貢使聶紐耶公那牙卒於京師。庚辰,廣東儋州黎匪作亂,飭盧坤剿之。甲申,以浙江杭州等府災,免外商及浙民運米關稅。福建永安等縣土匪扌虜人勒贖,捕治之。允浙江杭州、湖州兩府所屬漕糧紅白兼收,秈稉並納。丁亥,命潘世恩在軍機大臣上行走。戊子,以三載考績予長齡等議敘。命松筠以都統銜休致。祁宇奏越南諒山解圍,七泉夷州知州阮文泉等求入關,拒之。是月,賑直隸曲陽縣貧民。給江蘇上元等八縣、浙江海寧等四州縣、江西南昌等二十二縣上年災歉口糧籽種。貸山西朔州等十州縣、陝西葭州等十四州廳縣、江西南昌等六縣、湖北武昌等十八州縣衛、湖南澧州等四州縣、甘肅皋蘭等九州廳縣上年被災倉穀口糧籽種。
èr yuè bǐng shēn shuò, zhū shì yàn gěi jiǎ shěng qīn, yǐ tāng jīn zhāo shǔ lì bù shàng shū. gǎi bā ěr chǔ kè huàn fáng zǒng bīng wèi fù jiāng. jǐ hài, shàng yù jīng yán. guǐ mǎo, shēng yín děng chá bàn shān dōng hé nán shì jiàn, yǐ jìng zhēng shǔ zuǒ dōu yù shǐ. yǐ sì, shì lǐ hóng bīn liú róng qìng huí jí. bǐng wǔ, yǐ jiāng sū liáng jià zēng áng, miǎn sì chuān hú guǎng shāng mǐ gè guān chuán shuì. wù shēn, yǐ guǎng dōng xué zhèng lǐ tài jiāo zì yì, mìng lú kūn chè chá. jǐ yǒu, dìng shān dōng yùn hé chá quán zhāng chéng. gēng xū, yǐ yè xī líng, mìng yì shào děng liú jīng bàn shì. rén zǐ, mìng kǎi yīn bù chá bàn wū lǐ yǎ sū tái shì jiàn. yǐ sū lēi tōng ā shǔ chá hā ěr dōu tǒng. xīn yǒu, zhū shì yàn yōu miǎn, diào tāng jīn zhāo wèi lì bù shàng shū, yǐ wāng shǒu hé wèi gōng bù shàng shū, shǐ zhì yǎn wèi lǐ bù shàng shū, hé líng hàn wèi zuǒ dōu yù shǐ. yǐ chǒu, dà xué shì fù jùn zú. shì yuè, gěi jiāng sū shàng yuán děng bā xiàn wèi shàng nián bèi zāi kǒu liáng. dài guì zhōu gǔ zhōu tīng shàng nián bèi zāi zǐ zhǒng.
二月丙申朔,朱士彥給假省親,以湯金釗署吏部尚書。改巴爾楚克換防總兵為副將。己亥,上御經筵。癸卯,升寅等查辦山東、河南事件,以敬徵署左都御史。乙巳,釋李鴻賓、劉榮慶回籍。丙午,以江蘇糧價增昂,免四川、湖廣商米各關船稅。戊申,以廣東學政李泰交自縊,命盧坤徹查。己酉,定山東運河查泉章程。庚戌,以謁西陵,命奕紹等留京辦事。壬子,命凱音布查辦烏里雅蘇台事件。以蘇勒通阿署察哈爾都統。辛酉,朱士彥憂免,調湯金釗為吏部尚書,以汪守和為工部尚書,史致儼為禮部尚書,何凌漢為左都御史。乙丑,大學士富俊卒。是月,給江蘇上元等八縣衛上年被災口糧。貸貴州古州廳上年被災籽種。
sān yuè gēng wǔ, míng shān bìng miǎn, yǐ chéng gé wèi xíng bù shàng shū, nà qīng ān jiān shǔ. yǐ zhǎng qīng wèi wū lǔ mù qí dōu tǒng, xìng dé wèi yè ěr qiāng cān zàn dà chén. guǐ yǒu, shàng yè xī líng, yì tián cūn xiào shèn huáng hòu zǐ gōng qián diàn jiǔ, miǎn jīng guò é fù shí fēn zhī sān. dīng chǒu, shàng yè tài líng tài dōng líng chāng líng. gēng chén, shàng hái jīng shī. rén wǔ, shàng lín gù dà xué shì fù jùn dì cì diàn. yǐ yǒu, yǐ kā ěr kā yóu mù bèi zāi, zhǔn kǎi yīn bù qǐng, huǎn kān dì jiè. miǎn sì chuān yí fěi zī rǎo zhī qīng xī děng sān tīng xiàn, bìng níng yuè yuè guī liǎng yíng shàng nián é fù.
三月庚午,明山病免,以成格為刑部尚書,那清安兼署。以長清為烏魯木齊都統,興德為葉爾羌參贊大臣。癸酉,上謁西陵,詣田村孝慎皇后梓宮前奠酒,免經過額賦十分之三。丁丑,上謁泰陵、泰東陵、昌陵。庚辰,上還京師。壬午,上臨故大學士富俊第賜奠。乙酉,以喀爾喀遊牧被災,准凱音布請,緩勘地界。免四川夷匪滋擾之清溪等三廳縣,並寧越、越巂兩營上年額賦。
xià sì yuè dīng yǒu, yǐ gěi shì zhōng huáng jué zī zòu, mìng gè shěng dū fǔ xìng fù shū yuàn, xuǎn zé shān zhǎng, chá bǎo jiǎ, xiū shuǐ lì, chóu jī zhù, yán jìn kòu xiǎng pài bīng jī bì, chá jiū tōu lòu yáng shuì, bìng jìn wén yín chū yáng jí sī zhù yáng yín. wù xū, chú zhí lì lè tíng xiàn shuǐ chōng guān dì zū fù. dīng wèi, yí jùn wáng mián zhì zú. jiǎ yín, lín gù yí shùn jùn wáng mián zhì dì cì diàn. yǐ qí zi yì yīn xí bèi lēi. dīng sì, mìng shì láng zhào shèng kuí zài jí qián hé dū yán lǎng huì tóng fù ne yáng ā chá kān zhè jiāng táng gōng. xīn yǒu, yǐ sū qīng ā wèi yī lí cān zàn dà chén. jiǎ zǐ, shàng yì tián cūn xiào shèn huáng hòu zǐ gōng qián xíng zhōu nián jì lǐ. shì yuè, dài shān xī yuè yáng děng shí èr zhōu tīng xiàn qiàn shōu mín tún cāng gǔ.
夏四月丁酉,以給事中黃爵滋奏,命各省督撫興復書院,選擇山長,查保甲,修水利,籌積貯,嚴禁扣餉派兵積弊,查究偷漏洋稅,並禁紋銀出洋及私鑄洋銀。戊戌,除直隸樂亭縣水沖官地租賦。丁未,儀郡王綿志卒。甲寅,臨故儀順郡王綿志第賜奠。以其子奕絪襲貝勒。丁巳,命侍郎趙盛奎、在籍前河督嚴烺會同富呢揚阿查勘浙江塘工。辛酉,以蘇清阿為伊犁參贊大臣。甲子,上詣田村孝慎皇后梓宮前行周年祭禮。是月,貸山西嶽陽等十二州廳縣歉收民屯倉穀。
wǔ yuè jǐ sì, yǐ ēn míng shǔ cáo yùn zǒng dū. rén shēn, shòu kǎi yīn bù chá hā ěr dōu tǒng. guǐ yǒu, miǎn yún nán kūn míng děng shí zhōu xiàn shàng nián dì zhèn zāi fù. xīn sì, shàng zhì tián cūn xiào shèn huáng hòu zǐ gōng qián diàn jiǔ. bǐng xū, mìng lú kūn děng qū zhú yīng jí lì fàn yā piàn dǔn chuán, wù rèn tíng bó. gēng yín, xiū shān dōng què lǐ zhì shèng kǒng zǐ lín miào. jiǎ wǔ, shēn yù duō ěr jì lǎ bù tǎn děng yǔ é luó sī jiāo shè shì jiàn wù zūn jiù zhāng. shì yuè, dài huái ān dà hé èr wèi qiàn shōu tún tián zǐ zhǒng.
五月己巳,以恩銘署漕運總督。壬申,授凱音布察哈爾都統。癸酉,免雲南昆明等十州縣上年地震災賦。辛巳,上至田村孝慎皇后梓宮前奠酒。丙戌,命盧坤等驅逐英吉利販鴉片躉船,勿任停泊。庚寅,修山東闕里至聖孔子林、廟。甲午,申諭多爾濟喇布坦等與俄羅斯交涉事件務遵舊章。是月,貸淮安、大河二衛歉收屯田籽種。
liù yuè wù shēn, yǐ fú jiàn shěng chéng shuǐ zāi, zhǔn yùn gǔ tián fú qīng èr xiàn cāng gǔ jí shà mén shāng fàn mǐ píng tiào. guǐ chǒu, yǐ è ěr duō sī dá lā tè qí sī zū méng dì mín rén jù bǔ shāng tái jí, mìng è shùn ān bǔ zhì zhī. rén xū, shí shòu ēn míng cáo yùn zǒng dū. shì yuè, juān huǎn yè ěr qiāng děng sān chéng huí hù bū liáng.
六月戊申,以福建省城水災,准運古田、福清二縣倉穀及廈門商販米平糶。癸丑,以鄂爾多斯達拉特旗私租蒙地民人拒捕傷台吉,命鄂順安捕治之。壬戌,實授恩銘漕運總督。是月,蠲緩葉爾羌等三城回戶逋糧。
qiū qī yuè yǐ chǒu, chì chá cáo yùn kuī duǎn jī bì, bìng shēn jìn jīng chéng sī fàn jiē jì huí cáo. dīng mǎo, bó qǐ tú gěi jiǎ, yǐ yì hào shǔ gōng bù shàng shū. wù chén, huò hǎn bó kè yǐ zhǔn tōng shāng miǎn shuì, qiǎn shǐ biǎo gòng, bìng qǐng nián bān rù jìn, yǔn zhī. gēng wǔ, mìng sū qīng ā chá kān bā ěr chǔ kè kā shí gá ěr kěn tián. miǎn fú jiàn tái fěi zī rǎo zhī sì xiàn, jì dàn shuǐ tīng chāo pàn gè chǎn zū gǔ. rén shēn, mìng tè yī shùn bǎo děng tuǒ yì yán biān huì shào zhāng chéng. chéng zǔ luò zòu huò yáng dào liú sì děng zhū zhī. jiǎ xū, sì chuān é biān tīng zhī yí zuò luàn, mìng hú sōng é yáng fāng děng chá bàn. zhèn jiāng xī shuǐ zāi. bǐng zǐ, gōng bù shàng shū bó qǐ tú zú, diào qí yīng wèi gōng bù shàng shū, shēng yín wèi lǐ bù shàng shū, jìng zhēng wèi zuǒ dōu yù shǐ. rén wǔ, yǐ guì liáng wèi hé nán xún fǔ. wù zǐ, dōng hé zhū jiā wān jué kǒu. shì yuè, zhèn jiāng xī nán chāng děng shí sān xiàn shuǐ zāi. gěi hú nán wǔ líng děng qī xiàn wèi bèi shuǐ jūn mín kǒu liáng bìng xiū wū fèi.
秋七月乙丑,飭查漕運虧短積弊,並申禁京城私販接濟回漕。丁卯,博啟圖給假,以奕顥署工部尚書。戊辰,霍罕伯克以准通商免稅,遣使表貢,並請年班入覲,允之。庚午,命蘇清阿查勘巴爾楚克、喀什噶爾墾田。免福建台匪滋擾之四縣,暨淡水廳抄叛各產租穀。壬申,命特依順保等妥議沿邊會哨章程。程祖洛奏獲洋盜劉四等誅之。甲戌,四川峨邊廳支夷作亂,命瑚松額、楊芳等查辦。賑江西水災。丙子,工部尚書博啟圖卒,調耆英為工部尚書,升寅為禮部尚書,敬徵為左都御史。壬午,以桂良為河南巡撫。戊子,東河朱家灣決口。是月,賑江西南昌等十三縣水災。給湖南武陵等七縣衛被水軍民口糧並修屋費。
bā yuè jǐ yǒu, gǎi jiàn zhè jiāng běi hǎi táng wèi shí táng. guǐ chǒu, yǐ wǔ zhōng é wèi wū lǐ yǎ sū tái jiāng jūn, lún bù duō ěr jì shǔ. yǐ sōng pǔ wèi rè hé dōu tǒng. gēng shēn, sì chuān é biān zhī yí píng. lú kūn zòu yīng shāng lǜ láo bēi lái yuè, zhì shū chēng dà yīng guó, qǐng zàn tíng mào yì. yù shì zhī. xīn yǒu, shàng yì xiào shèn huáng hòu zǐ gōng qián diàn chá jiǔ. shì yuè, zhèn shèng jīng gài zhōu děng sān chù, zhè jiāng jiàn dé chún ān èr xiàn, jiāng xī nán chāng děng èr shí wǔ xiàn shuǐ zāi. dài gān sù gāo lán děng liù xiàn hàn zāi cāng gǔ. juān huǎn jiāng xī nán chāng děng èr shí wǔ zhōu xiàn xīn jiù é fù.
八月己酉,改建浙江北海塘為石塘。癸丑,以武忠額為烏里雅蘇台將軍,倫布多爾濟署。以嵩溥為熱河都統。庚申,四川峨邊支夷平。盧坤奏英商律勞卑來粵,致書稱大英國,請暫停貿易。諭是之。辛酉,上詣孝慎皇后梓宮前奠茶酒。是月,賑盛京蓋州等三處,浙江建德、淳安二縣,江西南昌等二十五縣水災。貸甘肅皋蘭等六縣旱災倉穀。蠲緩江西南昌等二十五州縣新舊額賦。
jiǔ yuè yǐ chǒu, yīng jí lì bīng chuán rù guǎng dōng nèi hé, chǐ lú kūn zhí liú rèn. gēng wǔ, shàng yuè jiàn ruì yíng bīng. guǐ yǒu, yīng jí lì bīng chuán chū kǒu, fù lú kūn tài zǐ shǎo bǎo, réng gé zhí liú rèn. shì yuè, zhèn zhí lì wǎn píng děng qī zhōu xiàn shuǐ zāi, fèng tiān xīn mín děng sì zhōu xiàn tīng shuǐ zāi. dài guǎng dōng guǎng zhōu zhào qìng èr fǔ shuǐ zāi zǐ zhǒng, dǎ shēng wū lā bèi shuǐ qí mín cāng gǔ. juān huǎn zhí lì dài chéng děng wǔ shí yī zhōu xiàn shān xī tài yuán xiàn shuǐ zāi xīn jiù é fù.
九月乙丑,英吉利兵船入廣東內河,褫盧坤職留任。庚午,上閱健銳營兵。癸酉,英吉利兵船出口,復盧坤太子少保,仍革職留任。是月,賑直隸宛平等七州縣水災,奉天新民等四州縣廳水災。貸廣東廣州、肇慶二府水災籽種,打牲烏拉被水旗民倉穀。蠲緩直隸大城等五十一州縣、山西太原縣水災新舊額賦。
shí yuè jǐ yǒu, lì huáng guì fēi niǔ hù lù shì wèi huáng hòu, bān zhào jiā ēn yǒu chà. rén zǐ, shàng huáng tài hòu huī hào yuē gōng cí ān yù kāng chéng zhuāng huì huáng tài hòu, bān zhào tán ēn yǒu chà. xīn yǒu, nà qīng ān bìng miǎn, yǐ jìng zhēng wèi bīng bù shàng shū, yì hào wèi zuǒ dōu yù shǐ. shì yuè, zhèn hú běi huáng méi děng sān xiàn wèi hú nán ān xiāng děng sì xiàn wèi shuǐ zāi. dài gān sù gāo lán děng bā zhōu xiàn hàn zāi báo zāi kǒu liáng.
十月己酉,立皇貴妃鈕祜祿氏為皇后,頒詔加恩有差。壬子,上皇太后徽號曰恭慈安豫康成莊惠皇太后,頒詔覃恩有差。辛酉,那清安病免,以敬徵為兵部尚書,奕顥為左都御史。是月,賑湖北黃梅等三縣衛、湖南安鄉等四縣衛水災。貸甘肅皋蘭等八州縣旱災雹災口糧。
shí yī yuè yǐ chǒu, diào wāng shǒu hé wèi lǐ bù shàng shū, shǐ zhì yǎn wèi gōng bù shàng shū. rén shēn, lǐ bù shàng shū shēng yín zú, yǐ yì hào wèi lǐ bù shàng shū, ēn míng wèi zuǒ dōu yù shǐ. diào zhū wèi bì wèi cáo yùn zǒng dū. bǐng zǐ, yǐ gùn chǔ kè cè léng wèi tǎ ěr bā hā tái cān zàn dà chén. jǐ mǎo, xíng bù shàng shū dài dūn yuán zú, diào shǐ zhì yǎn dài zhī. yǐ wáng yǐn zhī wèi gōng bù shàng shū. gēng chén, yǐ wū ěr gōng é wèi zhè jiāng xún fǔ. bǐng xū, yǐ wén fú wèi dà xué shì guǎn lì bù. diào mù zhāng ā wèi lì bù shàng shū xié bàn dà xué shì, qí yīng wèi hù bù shàng shū, jìng zhēng wèi gōng bù shàng shū, yì hào wèi bīng bù shàng shū. yǐ zài quán wèi lǐ bù shàng shū. gōng bù shàng shū wáng yǐn zhī zú. dīng hài, yǐ hé líng hàn wèi gōng bù shàng shū, wú chūn wèi zuǒ dōu yù shǐ. shì yuè, zhèn zhè jiāng lì shuǐ xiàn shuǐ zāi. juān huǎn zhè jiāng jiàn dé děng shí liù zhōu xiàn wèi shuǐ zāi xīn jiù é fù.
十一月乙丑,調汪守和為禮部尚書,史致儼為工部尚書。壬申,禮部尚書升寅卒,以奕顥為禮部尚書,恩銘為左都御史。調朱為弼為漕運總督。丙子,以棍楚克策楞為塔爾巴哈台參贊大臣。己卯,刑部尚書戴敦元卒,調史致儼代之。以王引之為工部尚書。庚辰,以烏爾恭額為浙江巡撫。丙戌,以文孚為大學士管吏部。調穆彰阿為吏部尚書、協辦大學士,耆英為戶部尚書,敬徵為工部尚書,奕顥為兵部尚書。以載銓為禮部尚書。工部尚書王引之卒。丁亥,以何凌漢為工部尚書,吳椿為左都御史。是月,賑浙江麗水縣水災。蠲緩浙江建德等十六州縣衛水災新舊額賦。
shí èr yuè guǐ sì, huò hǎn fù qīn sè liè kù lēi, mìng xìng dé děng yù zhī. mìng wén fú wèi dōng gé dà xué shì. bǐng shēn, sì chuān é biān yí fěi fù pàn, jiàng yáng fāng èr děng hóu, chǐ yù qián shì wèi, yǐ zǒng bīng hòu bǔ. jiǎ chén, hēi lóng jiāng jiāng jūn fù sēng dé diào xī ān jiāng jūn, yǐ yì jīng dài zhī. guǐ chǒu, shàng yì dà gāo diàn qí xuě. shì yuè, dài zhí lì zāi qū gè yíng bīng xiǎng, jiāng níng bā qí guān bīng yín mǐ, guǎng dōng nán hǎi děng jiǔ xiàn zǐ zhǒng bìng wéi jī xiū fèi.
十二月癸巳,霍罕復侵色埒庫勒,命興德等諭之。命文孚為東閣大學士。丙申,四川峨邊夷匪復叛,降楊芳二等侯,褫御前侍衛,以總兵候補。甲辰,黑龍江將軍富僧德調西安將軍,以奕經代之。癸丑,上詣大高殿祈雪。是月,貸直隸災區各營兵餉,江寧八旗官兵銀米,廣東南海等九縣籽種並圍基修費。
shì suì, cháo xiān liú qiú miǎn diān xiān luó rù gòng.
是歲,朝鮮、琉球、緬甸、暹羅入貢。
shí wǔ nián chūn zhēng yuè jiǎ zǐ, dà xué shì cáo zhèn yōng zú. rén wǔ, zhǎng líng yǐ shòu huò hǎn kuì sòng, bà yù qián dà chén guǎn hù bù shì. bǐng xū, shǎn gān zǒng dū yáng yù chūn zhì shì, réng wēn yù lái jīng. yǐ hú sōng é wèi shǎn gān zǒng dū. diào bǎo xìng chéng dū jiāng jūn. yǐ yì jīng wèi shèng jīng jiāng jūn, bǎo chāng wèi hēi lóng jiāng jiāng jūn, sū qīng ā wèi jí lín jiāng jūn. shì yuè, zhèn fèng tiān niú zhuāng děng sān chù bèi zāi qí hù. gěi jiāng xī nán chāng děng jiǔ xiàn, gān sù jìng yuǎn děng liù zhōu xiàn kǒu liáng. dài shān xī tài yuán děng sān zhōu xiàn, jiāng xī nán chāng děng èr shí liù zhōu xiàn, hú nán ān xiāng děng sì zhōu xiàn, gān sù qín zhōu jìng yuǎn xiàn bèi zāi cāng gǔ zǐ zhǒng.
十五年春正月甲子,大學士曹振鏞卒。壬午,長齡以受霍罕餽送,罷御前大臣管戶部事。丙戌,陝甘總督楊遇春致仕,仍溫諭來京。以瑚松額為陝甘總督。調寶興成都將軍。以奕經為盛京將軍,保昌為黑龍江將軍,蘇清阿為吉林將軍。是月,賑奉天牛莊等三處被災旗戶。給江西南昌等九縣,甘肅靖遠等六州縣口糧。貸山西太原等三州縣,江西南昌等二十六州縣,湖南安鄉等四州縣,甘肅秦州、靖遠縣被災倉穀籽種。
èr yuè bǐng shēn, yǐ ruǎn yuán wèi dà xué shì guǎn xíng bù, wáng dǐng xié bàn dà xué shì, yī lǐ bù wèi yún guì zǒng dū, hé xuān wèi yún nán xún fǔ. gēng zǐ, yǐ qí míng bǎo shǔ hēi lóng jiāng jiāng jūn. dīng wèi, mìng zhǎng líng guǎn lǐ fān yuàn, wén fú guǎn hù bù, pān shì ēn guǎn gōng bù, ruǎn yuán gǎi guǎn bīng bù, wáng dǐng guǎn xíng bù. yǐ cháo xiān shì sūn lǐ huàn xí fēng cháo xiān guó wáng. wù wǔ, jí lín jiāng jūn sū qīng ā zú, diào bǎo chāng dài zhī. yǐ xiáng kāng wèi hēi lóng jiāng jiāng jūn.
二月丙申,以阮元為大學士管刑部,王鼎協辦大學士,伊里布為雲貴總督,何煊為雲南巡撫。庚子,以奇明保署黑龍江將軍。丁未,命長齡管理藩院,文孚管戶部,潘世恩管工部,阮元改管兵部,王鼎管刑部。以朝鮮世孫李奐襲封朝鮮國王。戊午,吉林將軍蘇清阿卒,調保昌代之。以祥康為黑龍江將軍。
sān yuè, shān xī zhào chéng xiàn fěi cáo shùn zuò luàn, zhī shì yáng yán liàng sǐ zhī, suì wéi huò zhōu. mìng è shùn ān jiǎo bàn. yǐ hài, shàng qīn gēng jí tián. xìng nán yuàn xíng wéi. gēng chén, shàng hái jīng shī. shì yuè, gěi gān sù gāo lán děng wǔ zhōu xiàn tīng zāi qiàn kǒu liáng.
三月,山西趙城縣匪曹順作亂,知事楊延亮死之,遂圍霍州。命鄂順安剿辦。乙亥,上親耕耤田。幸南苑行圍。庚辰,上還京師。是月,給甘肅皋蘭等五州縣廳災歉口糧。
xià sì yuè, sì chuān é biān zhī yí píng, jìn è shān tài zǐ tài bǎo, shǎng shuāng yǎn huā líng. jiǎ yín, cì liú yì děng èr bǎi qī shí liù rén jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. dīng sì, shàng yì hēi lóng tán shén cí qí yǔ.
夏四月,四川峨邊支夷平,晉鄂山太子太保,賞雙眼花翎。甲寅,賜劉繹等二百七十六人進士及第出身有差。丁巳,上詣黑龍潭神祠祈雨。
wǔ yuè dīng mǎo, zhì shì shǎn gān zǒng dū yáng yù chūn jìn fēng yī děng hóu, yǔ shí quán fèng. xīn wèi, zhào chéng xiàn fěi shǒu cáo shùn děng fú zhū. dīng chǒu, shàng fù yì hēi lóng tán shén cí qí yǔ. yǐ lì yù měi wèi hé dōng hé dào zǒng dū. gēng chén, yǔ. shì yuè, dài shān xī fèng tái qìn shuǐ èr xiàn bèi hàn cāng gǔ.
五月丁卯,致仕陝甘總督楊遇春晉封一等侯,予食全俸。辛未,趙城縣匪首曹順等伏誅。丁丑,上復詣黑龍潭神祠祈雨。以栗毓美為河東河道總督。庚辰,雨。是月,貸山西鳳台、沁水二縣被旱倉穀。
liù yuè bǐng wǔ, jiǎn jiāng sū dān tú bèi shuǐ lú tián é fù.
六月丙午,減江蘇丹徒被水蘆田額賦。
rùn liù yuè dīng mǎo, jìng zhēng jiàng diào, yǐ zài quán wèi gōng bù shàng shū, ēn míng wèi lǐ bù shàng shū, wǔ zhōng é wèi zuǒ dōu yù shǐ. diào bǎo chāng wèi wū lǐ yǎ sū tái jiāng jūn, xiáng kāng wèi jí lín jiāng jūn, hā fēng ā wèi hēi lóng jiāng jiāng jūn. jǐ sì, tíng běn nián qiū jué.
閏六月丁卯,敬徵降調,以載銓為工部尚書,恩銘為禮部尚書,武忠額為左都御史。調保昌為烏里雅蘇台將軍,祥康為吉林將軍,哈豐阿為黑龍江將軍。己巳,停本年秋決。
qiū qī yuè jiǎ chén, wén fú miǎn jūn jī dà chén, réng mìng yǐ dà xué shì guǎn lì bù. gǎi pān shì ēn guǎn hù bù, mù zhāng ā guǎn gōng bù. mìng xíng bù yòu shì láng zhào shèng kuí gōng bù yòu shì láng sài shàng ā zài jūn jī dà chén shàng xué xí xíng zǒu. shì yuè, gěi shǎn xī miǎn xiàn luò chuān xiàn bèi shuǐ, hú nán huá róng děng sān xiàn wèi bèi hàn kǒu liáng.
秋七月甲辰,文孚免軍機大臣,仍命以大學士管吏部。改潘世恩管戶部,穆彰阿管工部。命刑部右侍郎趙盛奎、工部右侍郎賽尚阿在軍機大臣上學習行走。是月,給陝西沔縣、洛川縣被水,湖南華容等三縣衛被旱口糧。
bā yuè jiǎ zǐ, yǐ huáng tài hòu liù xún wàn shòu, pǔ miǎn gè shěng bū fù. gēng chén, yù: kē dào zhōng féng zàn xūn jīn yīng lín huáng jué zī céng wàng yán zhuó rèn jīng qīng, suǒ yǐ guǎng kāi zhōng jiàn, wù dāng bù bì xián yuàn, yú mín shēng guó jì yòng rén xíng zhèng què shī, réng suí shí jù shí zhí chén, yǐ zī cǎi nà. liǎng guǎng zǒng dū lú kūn zú, yǐ dèng tíng zhēn wèi liǎng guǎng zǒng dū, qí yǔ shǔ, sè bo xīng é wèi ān huī xún fǔ. jiǎ shēn, shàng yè xī líng. shì rì, yí xiào shèn huáng hòu zǐ gōng yóu tián cūn qǐ xíng, miǎn jīng guò dì fāng é fù shí zhī wǔ. shì yuè, gěi shǎn xī fǔ gǔ xiàn báo zāi kǒu liáng.
八月甲子,以皇太后六旬萬壽,普免各省逋賦。庚辰,諭:「科道中馮贊勛、金應麟、黃爵滋、曾望顏擢任京卿,所以廣開忠諫,務當不避嫌怨,於民生國計用人行政闕失,仍隨時據實直陳,以資採納。」兩廣總督盧坤卒,以鄧廷楨為兩廣總督,祁宇署,色卜星額為安徽巡撫。甲申,上謁西陵。是日,移孝慎皇后梓宮由田村啟行,免經過地方額賦十之五。是月,給陝西府谷縣雹災口糧。
jiǔ yuè jǐ chǒu, xiào mù huáng hòu xiào shèn huáng hòu zǐ gōng zhì lóng quán yù, shàng lín diàn. gēng yín, shàng huí luán. wù xū, shòu lín qìng jiāng nán hé dào zǒng dū. bǐng wǔ, zhū wèi bì bìng miǎn, yǐ ēn tè hēng é wèi cáo yùn zǒng dū. shì yuè, gěi liǎng huái bǎn pǔ zhōng zhèng èr chǎng bèi shuǐ zào dīng kǒu liáng. huǎn zhēng shǎn xī yú lín xiàn jiā zhōu báo zāi, jiāng xī jīn xī děng jiǔ xiàn hàn zāi é fù.
九月己丑,孝穆皇后、孝慎皇后梓宮至龍泉峪,上臨奠。庚寅,上迴鑾。戊戌,授麟慶江南河道總督。丙午,朱為弼病免,以恩特亨額為漕運總督。是月,給兩淮板浦、中正二場被水灶丁口糧。緩徵陝西榆林縣、葭州雹災,江西金谿等九縣旱災額賦。
dōng shí yuè wù wǔ, yǐ yù shū wèi kē bù duō cān zàn dà chén. jiǎ zǐ, yǐ huáng tài hòu liù xún shèng shòu, shàng huī hào yuē gōng cí kāng yù ān chéng zhuāng huì shòu xǐ huáng tài hòu. yǐ chǒu, huáng tài hòu liù xún shèng shòu jié, shàng lǜ wáng gōng dà chén yì shòu kāng gōng xíng qìng hè lǐ. shàng yù tài hé diàn, qún chén jìn biǎo xíng qìng hè lǐ. zhào tiān xià tán ēn yǒu chà. yǐ fù ne yáng ā wèi wū lǔ mù qí dōu tǒng. guǐ wèi, yù shǐ tāng péng yǐ hé zài quán wǔ zhǐ bà. yǔ gào dà xué shì tuō jīn zú. shì yuè, gěi shān xī yáng qū děng wǔ zhōu xiàn hú nán yuè zhōu wèi zhè jiāng hǎi níng děng shí sān zhōu xiàn bèi zāi kǒu liáng. dài fèng tiān jīn zhōu shuǐ shī yíng bīng gǔ. juān huǎn hú nán huá róng děng shí sì zhōu xiàn wèi zhè jiāng hǎi níng děng sān shí yī zhōu xiàn wèi bèi zāi xīn jiù é fù zá kuǎn.
冬十月戊午,以毓書為科布多參贊大臣。甲子,以皇太后六旬聖壽,上徽號曰恭慈康豫安成莊惠壽禧皇太后。乙丑,皇太后六旬聖壽節,上率王、公、大臣詣壽康宮行慶賀禮。上御太和殿,群臣進表行慶賀禮。詔天下覃恩有差。以富呢揚阿為烏魯木齊都統。癸未,御史湯鵬以劾載銓忤旨罷。予告大學士托津卒。是月,給山西陽曲等五州縣、湖南嶽州衛、浙江海寧等十三州縣被災口糧。貸奉天金州水師營兵穀。蠲緩湖南華容等十四州縣衛、浙江海寧等三十一州縣衛被災新舊額賦雜款。
shí yī yuè wù xū, lín dà xué shì tuō jīn dì cì diàn. shì yuè, gěi jí lín děng sān chù qiàn qū kǒu liáng.
十一月戊戌,臨大學士托津第賜奠。是月,給吉林等三處歉區口糧。
shí èr yuè jǐ wèi, shàng zài yì dà gāo diàn qí xuě. yǐ chǒu, xiào mù huáng hòu xiào shèn huáng hòu zǐ gōng fèng ān dì gōng. yǐ hài, yǐ lè shàn wèi jí lín jiāng jūn. shì yuè, dài jiāng sū fǔ biāo jí chéng shǒu liú hé èr yíng zāi qū bīng xiǎng. juān huǎn guì zhōu sōng táo tīng bèi shuǐ é fù.
十二月己未,上再詣大高殿祈雪。乙丑,孝穆皇后、孝慎皇后梓宮奉安地宮。乙亥,以樂善為吉林將軍。是月,貸江蘇撫標及城守、劉河二營災區兵餉。蠲緩貴州松桃廳被水額賦。
shì suì, cháo xiān liú qiú rù gòng.
是歲,朝鮮、琉球入貢。
shí liù nián chūn zhēng yuè yǐ wèi, yǐ chē lún duō ěr jì wèi kù lún méng gǔ bàn shì dà chén. rén yín, bō shān dōng sī kù yín wǔ wàn liǎng zhèn dēng lái qīng sān fǔ jī. yǐ sì, diào yù tài wèi hú nán xún fǔ. yǐ hè zhǎng líng wèi guì zhōu xún fǔ. shì yuè, zhèn zhè jiāng yì wū děng sān xiàn shuǐ hàn zāi. gěi fèng tiān guǎng níng děng chù shuǐ zāi qí mín kǒu liáng. dài gān sù jīn zhōu děng shí sì zhōu xiàn jiāng xī lián huā děng wǔ shí yī tīng xiàn shǎn xī jiā zhōu děng jiǔ zhōu tīng xiàn hú nán lǐ zhōu děng sì zhōu xiàn shān xī bǎo dé děng shí wǔ zhōu xiàn shuǐ hàn báo zāi kǒu liáng zǐ zhǒng cāng gǔ.
十六年春正月乙未,以車倫多爾濟為庫倫蒙古辦事大臣。壬寅,撥山東司庫銀五萬兩賑登、萊、青三府飢。乙巳,調裕泰為湖南巡撫。以賀長齡為貴州巡撫。是月,賑浙江義烏等三縣水旱災。給奉天廣寧等處水災旗民口糧。貸甘肅金州等十四州縣、江西蓮花等五十一廳縣、陝西葭州等九州廳縣、湖南澧州等四州縣、山西保德等十五州縣水旱雹災口糧籽種倉穀。
èr yuè bǐng chén, diào zhōu zhī qí wèi hú běi xún fǔ. yǐ chén luán wèi jiāng xī xún fǔ. jǐ wèi, yǐ yè dōng líng, mìng sù qīn wáng děng liú jīng bàn shì. jǐ sì, shàng yuè huǒ qì yíng bīng. guǐ yǒu, shàng yè dōng líng, miǎn jīng guò dì fāng é fù shí fēn zhī sān. bǐng zǐ, shàng yè zhāo xī líng xiào líng xiào dōng líng jǐng líng yù líng. hú nán wǔ gāng zhōu fěi lán zhèng zūn děng zuò luàn, mìng wú róng guāng huì tóng nè ěr jīng é jiǎo zhī. wù yín, miǎn sì chuān é biān tīng bū fù. jǐ mǎo, shàng hái jīng shī.
二月丙辰,調周之琦為湖北巡撫。以陳鑾為江西巡撫。己未,以謁東陵,命肅親王等留京辦事。己巳,上閱火器營兵。癸酉,上謁東陵,免經過地方額賦十分之三。丙子,上謁昭西陵、孝陵、孝東陵、景陵、裕陵。湖南武岡州匪藍正樽等作亂,命吳榮光會同訥爾經額剿之。戊寅,免四川峨邊廳逋賦。己卯,上還京師。
xià sì yuè guǐ hài, yǐ liáng zhāng jù wèi guǎng xī xún fǔ. dīng chǒu, cì lín hóng nián děng yī bǎi qī shí èr rén jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. shì yuè, dài gān sù qín zhōu děng bā zhōu xiàn bèi zāi kǒu liáng.
夏四月癸亥,以梁章鉅為廣西巡撫。丁丑,賜林鴻年等一百七十二人進士及第出身有差。是月,貸甘肅秦州等八州縣被災口糧。
wǔ yuè bǐng shēn, shàng yì hēi lóng tán qí yǔ. wù xū, lǐ bù shàng shū wāng shǒu hé zú, yǐ wú chūn wèi lǐ bù shàng shū, lǐ zōng fǎng wèi zuǒ dōu yù shǐ. dīng wèi, shàng yì jìng míng yuán lóng wáng miào qí yǔ. shì yuè, dài zhí lì bǎo chí xiàn qiàn shōu kǒu liáng.
五月丙申,上詣黑龍潭祈雨。戊戌,禮部尚書汪守和卒,以吳椿為禮部尚書,李宗昉為左都御史。丁未,上詣靜明園龍王廟祈雨。是月,貸直隸寶坻縣歉收口糧。
qiū qī yuè guǐ wèi, yǐ zhōng xiáng wèi mǐn zhè zǒng dū, jīng é bù wèi shān dōng xún fǔ. yǐ yǒu, yǐ hā fēng ā jǔ fā dōu tǒng gāo kā nài gàn yù gōng shì shū xìn, jiā tài zǐ tài bǎo. jǐ chǒu, gāo kā nài chǐ zhí, qiǎn shù rè hé. bǐng shēn, dà xué shì wén fú zhì shì. gēng zǐ, mìng mù zhāng ā wèi dà xué shì guǎn gōng bù, qí shàn xié bàn dà xué shì, réng liú zhí lì zǒng dū rèn. diào qí yīng wèi lì bù shàng shū, yì hào wèi hù bù shàng shū, xǐ ēn wèi bīng bù shàng shū, wǔ zhōng é wèi lǐ fān yuàn shàng shū, kǎi yīn bù wèi zuǒ dōu yù shǐ, lè shàn wèi chá hā ěr dōu tǒng. rén yín, ēn míng miǎn shàng shū dōu tǒng, zhào shèng kuí miǎn jūn jī dà chén jí shì láng. yǐ guì qìng wèi lǐ bù shàng shū.
秋七月癸未,以鍾祥為閩浙總督,經額布為山東巡撫。乙酉,以哈豐阿舉發都統高喀鼐干預公事書信,加太子太保。己丑,高喀鼐褫職,遣戍熱河。丙申,大學士文孚致仕。庚子,命穆彰阿為大學士管工部,琦善協辦大學士,仍留直隸總督任。調耆英為吏部尚書,奕顥為戶部尚書,禧恩為兵部尚書,武忠額為理藩院尚書,凱音布為左都御史,樂善為察哈爾都統。壬寅,恩銘免尚書、都統,趙盛奎免軍機大臣及侍郎。以貴慶為禮部尚書。
jiǔ yuè rén chén, yǐ fù ne yáng ā wèi shǎn xī xún fǔ, lián jìng wèi wū lǔ mù qí dōu tǒng. gēng zǐ, shàng yuè jiàn ruì yíng bīng. wù shēn, yuán míng yuán sān diàn zāi. jǐ yǒu, yǐ qí yīng shòu tài jiān shǔ tuō, chǐ shàng shū dōu tǒng nèi wù fǔ dà chén. yǐ yì jīng wèi lì bù shàng shū, bǎo xìng wèi shèng jīng jiāng jūn. zuǒ dōu yù shǐ kǎi yīn bù qiān chéng dū jiāng jūn, yǐ jìng zhēng dài zhī. shì yuè, zhèn shèng jīng bái qí bǎo děng chù shān xī shuò zhōu děng shí yī zhōu tīng xiàn guì zhōu sōng táo tīng zāi mín. zhǎn zhèn shǎn xī shén mù xiàn zāi mín. juān miǎn shān xī shuò zhōu děng shí yī zhōu tīng xiàn shǎn xī yú lín fǔ shǔ bèi zāi xīn jiù é fù.
九月壬辰,以富呢揚阿為陝西巡撫,廉敬為烏魯木齊都統。庚子,上閱健銳營兵。戊申,圓明園三殿災。己酉,以耆英受太監屬託,褫尚書、都統、內務府大臣。以奕經為吏部尚書,寶興為盛京將軍。左都御史凱音布遷成都將軍,以敬徵代之。是月,賑盛京白旗堡等處、山西朔州等十一州廳縣、貴州松桃廳災民。展賑陝西神木縣災民。蠲免山西朔州等十一州廳縣、陝西榆林府屬被災新舊額賦。
dōng shí yuè bǐng chén, jiā zhǎng qīng tài zǐ tài bǎo. dài gān sù jīng zhōu děng bā zhōu xiàn shān xī shān yīn xiàn zāi qiàn kǒu liáng cāng gǔ zǐ zhǒng. juān huǎn zhí lì jǐng zhōu děng shí èr zhōu xiàn shuǐ hàn zāi xīn jiù é fù.
冬十月丙辰,加長清太子太保。貸甘肅涇州等八州縣、山西山陰縣災歉口糧倉穀籽種。蠲緩直隸景州等十二州縣水旱災新舊額賦。
shí yī yuè rén wǔ, yǐ jìng zhēng wèi gōng bù shàng shū, diào wǔ zhōng é wèi zuǒ dōu yù shǐ, yǐ yì jì wèi lǐ fān yuàn shàng shū. guǐ mǎo, shàng yì dà gāo diàn qí xuě. shì yuè, gěi shǎn xī fǔ gǔ děng sì xiàn shuāng báo zāi kǒu liáng. juān huǎn zhí lì ān zhōu děng sān zhōu xiàn shuǐ zāi é fù.
十一月壬午,以敬徵為工部尚書,調武忠額為左都御史,以奕紀為理藩院尚書。癸卯,上詣大高殿祈雪。是月,給陝西府谷等四縣霜雹災口糧。蠲緩直隸安州等三州縣水災額賦。
shí èr yuè dīng sì, shàng zài yì dà gāo diàn qí xuě. guǐ hài, xuě.
十二月丁巳,上再詣大高殿祈雪。癸亥,雪。
shì suì, cháo xiān xiān luó lái gòng.
是歲,朝鮮、暹羅來貢。
shí qī nián chūn zhēng yuè jǐ mǎo shuò, mìng yì jì wèi yù qián dà chén. shǎng zhǎng líng sì kāi xiè páo. jiā pān shì ēn tài zǐ tài bǎo. rén chén, bīng bù shàng shū wáng zōng chéng zú, yǐ zhū shì yàn dài zhī. dīng yǒu, shān dōng wéi xiàn jiào fěi mǎ gāng děng zuò luàn, bǔ huò zhī. gēng zǐ, jiàng nè ěr jīng é hú nán xún fǔ, yǐ lín zé xú wèi hú guǎng zǒng dū, diào chén luán wèi jiāng sū xún fǔ, yù tài wèi jiāng xī xún fǔ. shì yuè, dài shān xī shuò zhōu děng shí yī zhōu tīng xiàn shǎn xī jiā zhōu děng jiǔ zhōu xiàn gān sù jīn zhōu děng shí sān zhōu xiàn shuǐ zāi hàn zāi huáng zāi báo zāi shuāng zāi cāng gǔ kǒu liáng zǐ zhǒng.
十七年春正月己卯朔,命奕紀為御前大臣。賞長齡四開褉袍。加潘世恩太子太保。壬辰,兵部尚書王宗誠卒,以朱士彥代之。丁酉,山東濰縣教匪馬剛等作亂,捕獲之。庚子,降訥爾經額湖南巡撫,以林則徐為湖廣總督,調陳鑾為江蘇巡撫,裕泰為江西巡撫。是月,貸山西朔州等十一州廳縣、陝西葭州等九州縣、甘肅金州等十三州縣水災旱災蝗災雹災霜災倉穀口糧籽種。
èr yuè yǐ mǎo, fú jiàn jiā yì xiàn jiào fěi shěn zhī děng zuò luàn, bǔ zhū zhī. shì yuè, dài shān xī jí zhōu děng qī zhōu xiàn cāng gǔ.
二月乙卯,福建嘉義縣教匪沈知等作亂,捕誅之。是月,貸山西吉州等七州縣倉穀。
sān yuè wù yín shuò, yǐ yì shēn jì shān, mìng dūn qīn wáng mián kǎi děng liú jīng bàn shì. gēng yín, shàng fèng huáng tài hòu xìng shēn jì shān, miǎn jīng guò dì fāng běn nián é fù shí fēn zhī sān. jiǎ wǔ, shàng fèng huáng tài hòu hái yuán míng yuán. yǐ qí yīng wèi rè hé dōu tǒng. yǐ wèi, shàng yì míng líng. bǐng shēn, shàng yì míng zhǎng líng xiàn líng tài líng jǐng líng yǒng líng diàn jiǔ. yǐ míng yì yán ēn hóu shū guì wèi sàn zhì dà chén. dīng yǒu, shàng hái yuán míng yuán.
三月戊寅朔,以詣棽髻山,命惇親王綿愷等留京辦事。庚寅,上奉皇太后幸棽髻山,免經過地方本年額賦十分之三。甲午,上奉皇太后還圓明園。以耆英為熱河都統。乙未,上詣明陵。丙申,上詣明長陵、獻陵、泰陵、景陵、永陵奠酒。以明裔延恩侯書桂為散秩大臣。丁酉,上還圓明園。
xià sì yuè gēng shēn, mìng yàn dé jū zhì mào míng ān shǔ zhá sà kè bèi lēi dān pī lēi děng jié kòng méng zhǎng zhī yù. jiǎ zǐ, yǐ yán bó dào wèi yún nán xún fǔ. shì yuè, dài shān dōng pú zhōu děng èr shí sì zhōu xiàn wèi shān xī níng wǔ xiàn cāng gǔ.
夏四月庚申,命彥德鞫治茂明安署札薩克貝勒丹丕勒等訐控盟長之獄。甲子,以顏伯燾為雲南巡撫。是月,貸山東濮州等二十四州縣衛、山西寧武縣倉穀。
wǔ yuè wù yín, guì qìng bìng miǎn, diào yì jì wèi lǐ bù shàng shū, yǐ wǔ zhōng é wèi lǐ fān yuàn shàng shū, kuí zhào wèi zuǒ dōu yù shǐ. yǐ zhōu tiān jué shǔ cáo yùn zǒng dū.
五月戊寅,貴慶病免,調奕紀為禮部尚書,以武忠額為理藩院尚書,奎照為左都御史。以周天爵署漕運總督。
liù yuè gēng xū, yǐ yù shǐ zhū chéng liè zòu guǎng dōng hǎi kǒu měi suì chū yín sān qiān yú wàn, fú jiàn zhè jiāng jiāng sū gè hǎi kǒu chū yín bù xià qiān wàn, tiān jīn hǎi kǒu chū yín yì èr qiān yú wàn, mìng yán hǎi gè dū fǔ jí gè jiān dū yán chì jī chá. wù wǔ, mìng zuǒ dōu yù shǐ kuí zhào hù bù shì láng wén qìng zài jūn jī dà chén shàng xué xí xíng zǒu. jǐ wèi, mìng qí shàn shǔ zhí lì zǒng dū. rén shēn, sì chuān mǎ biān tīng yí fěi zuò luàn, mìng è shān jiǎo zhī. jiǎ xū, yì shān děng zòu huò huò hǎn zéi mù ā dá nà děng zhū zhī. shì yuè, dài jiāng sū huái ān dà hé èr wèi bèi zāi zǐ zhǒng.
六月庚戌,以御史朱成烈奏廣東海口每歲出銀三千餘萬,福建、浙江、江蘇各海口出銀不下千萬,天津海口出銀亦二千餘萬,命沿海各督撫及各監督嚴飭稽查。戊午,命左都御史奎照、戶部侍郎文慶在軍機大臣上學習行走。己未,命琦善署直隸總督。壬申,四川馬邊廳夷匪作亂,命鄂山剿之。甲戌,奕山等奏獲霍罕賊目阿達那等誅之。是月,貸江蘇淮安、大河二衛被災籽種。
qiū qī yuè bǐng zǐ shuò, mìng shì láng wō shén nà děng cè fēng cháo xiān wáng fēi. rén wǔ, lè shàn qiān jīng zhōu jiāng jūn, yǐ sài shàng ā wèi chá hā ěr dōu tǒng. xīn mǎo, yù lì yù měi, dōng hé zhuān gōng gǎi bàn suì shí. dīng sì, xī níng bàn shì dà chén dé léng é qiān jīng zhōu jiāng jūn, yǐ sū lēi fāng ā dài zhī. jiǎ xū, kuò ěr kā nián gòng yú lì, wēn yù què zhī.
秋七月丙子朔,命侍郎倭什納等冊封朝鮮王妃。壬午,樂善遷荊州將軍,以賽尚阿為察哈爾都統。辛卯,諭栗毓美,東河磚工改辦碎石。丁巳,西寧辦事大臣德楞額遷荊州將軍,以蘇勒芳阿代之。甲戌,廓爾喀年貢逾例,溫諭卻之。
jiǔ yuè gēng yín, shòu zhōu tiān jué cáo yùn zǒng dū. guǐ sì, zhào nè ěr jīng é lái jīng. jiǎ wǔ, yǐ qián bǎo chēn wèi hú nán xún fǔ. jiǎ chén, miǎn zhí lì xíng tái fù chéng èr xiàn bèi hàn é fù shí fēn zhī wǔ.
九月庚寅,授周天爵漕運總督。癸巳,召訥爾經額來京。甲午,以錢寶琛為湖南巡撫。甲辰,免直隸邢台、阜城二縣被旱額賦十分之五。
dōng shí yuè bǐng wǔ, shàng lín dà xué shì zhǎng líng dì shì jí. xīn wèi, tíng jí lín zhū gòng. shì yuè, gěi shǎn xī bǎo ān xiàn bèi zāi zǐ zhǒng kǒu liáng, bìng dài suī dé děng sì zhōu xiàn cāng gǔ. juān huǎn shān xī yīng zhōu děng shí zhōu xiàn qí qí hā ěr děng sān chéng bèi zāi xīn jiù é fù.
冬十月丙午,上臨大學士長齡第視疾。辛未,停吉林珠貢。是月,給陝西保安縣被災籽種口糧,並貸綏德等四州縣倉穀。蠲緩山西應州等十州縣、齊齊哈爾等三城被災新舊額賦。
shí yī yuè xīn mǎo, jìn fēng zhǎng líng yī děng wēi yǒng gōng. shì yuè, dài gān sù jīn zhōu děng jiǔ zhōu xiàn pín mín jiāng xī nán chāng děng shí sān xiàn shǎn xī jiā zhōu děng wǔ zhōu xiàn bèi zāi zǐ zhǒng kǒu liáng cāng gǔ.
十一月辛卯,晉封長齡一等威勇公。是月,貸甘肅金州等九州縣貧民、江西南昌等十三縣、陝西葭州等五州縣被災籽種口糧倉穀。
shí èr yuè dīng wèi, liáng shān yí fěi píng. jǐ sì, lǐ zōng fǎng yōu miǎn, yǐ zhuō bǐng tián wèi zuǒ dōu yù shǐ. gēng wǔ, yàn dé yǐ nián lǎo liú jīng, yǐ gùn chǔ kè cè léng wèi suī yuǎn chéng jiāng jūn. shì yuè, dài shǎn xī dìng biān ān dìng èr xiàn lái chūn kǒu liáng zǐ zhǒng.
十二月丁未,涼山夷匪平。己巳,李宗昉憂免,以卓秉恬為左都御史。庚午,彥德以年老留京,以棍楚克策楞為綏遠城將軍。是月,貸陝西定邊、安定二縣來春口糧籽種。
shì suì, cháo xiān liú qiú xiān luó yuè nán lái gòng.
是歲,朝鮮、琉球、暹羅、越南來貢。
shí bā nián chūn zhēng yuè jiǎ xū shuò, mìng kuí zhào wén qìng wèi jūn jī dà chén. yǐ hài, tài fù dà xué shì yī děng gōng zhǎng líng zú. bǐng zǐ, shàng lín zhǎng líng dì cì diàn. yǐ yǒu, sì chuān yí fěi píng. shì yuè, dài gān sù gù yuán děng shí sì zhōu tīng xiàn shān xī píng dìng děng wǔ zhōu xiàn zāi mín kǒu liáng zǐ zhǒng cāng gǔ.
十八年春正月甲戌朔,命奎照、文慶為軍機大臣。乙亥,太傅、大學士、一等公長齡卒。丙子,上臨長齡第賜奠。乙酉,四川夷匪平。是月,貸甘肅固原等十四州廳縣、山西平定等五州縣災民口糧籽種倉穀。
èr yuè guǐ mǎo shuò, mìng qí shàn wèi dà xué shì, réng shǔ zhí lì zǒng dū. yǐ yún guì zǒng dū yī lǐ bù xié bàn dà xué shì, réng liú rèn. yǐ sì, shǐ zhì yǎn bìng miǎn, yǐ qí yǔ wèi xíng bù shàng shū, yí liáng wèi guǎng dōng xún fǔ. rén xū, xiū kā lǎ shā ěr chéng. wù chén, xiū zhè jiāng hǎi táng. shì yuè, dài shǎn xī huái yuǎn fǔ gǔ èr xiàn qiàn shōu zǐ zhǒng.
二月癸卯朔,命琦善為大學士,仍署直隸總督。以雲貴總督伊里布協辦大學士,仍留任。乙巳,史致儼病免,以祁宇為刑部尚書,怡良為廣東巡撫。壬戌,修喀喇沙爾城。戊辰,修浙江海塘。是月,貸陝西懷遠、府谷二縣歉收籽種。
sān yuè yǐ hài, yǐ yè líng mìng sù qīn wáng děng liú jīng bàn shì. wù zǐ, shàng fèng huáng tài hòu yè xī líng, miǎn jīng guò dì fāng é fù shí fēn zhī sān. rén chén, shàng yè tài líng tài dōng líng chāng líng, yì xiào mù huáng hòu xiào shèn huáng hòu líng qǐn diàn jiǔ. yǐ wèi, shàng fèng huáng tài hòu hái jīng shī. bǐng shēn, shàng xìng nán yuàn xíng wéi, zhì wù xū jiē rú zhī. gēng zǐ, shàng hái jīng shī. xīn chǒu, gá lēi dān xī liè tú sà mǎ dì bā kè shén rù gòng. shì yuè, dài shān xī liáo zhōu děng shí sān zhōu tīng xiàn shàng nián qiàn shōu cāng gǔ.
三月乙亥,以謁陵命肅親王等留京辦事。戊子,上奉皇太后謁西陵,免經過地方額賦十分之三。壬辰,上謁泰陵、泰東陵、昌陵,詣孝穆皇后、孝慎皇后陵寢奠酒。乙未,上奉皇太后還京師。丙申,上幸南苑行圍,至戊戌皆如之。庚子,上還京師。辛丑,噶勒丹錫埒圖薩瑪第巴克什入貢。是月,貸山西遼州等十三州廳縣上年歉收倉穀。
xià sì yuè gēng shēn, yǐ fù ne yáng ā děng jiàn niǎo lǔ mù qí shū yuàn, yì chù yǒu chà. shēn mìng xīn jiāng jiāng jūn dōu tǒng dà chén rèn zhēn jiào liàn, shǐ rén rén xí yú zhàn zhèn wú shě shí zhèng wù xū míng. jiǎ zǐ, yǐ wǔ zhǎng huá wèi hú běi xún fǔ. bǐng yín, cì niǔ fú bǎo děng yī bǎi jiǔ shí sì rén jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. xīn wèi, yǐ yì chū wèi yī lí jiāng jūn, tuān duō bù wèi yī lí cān zàn dà chén.
夏四月庚申,以富呢揚阿等建鳥魯木齊書院,議處有差。申命新疆將軍、都統、大臣認真教練,使人人習於戰陣、毋捨實政務虛名。甲子,以伍長華為湖北巡撫。丙寅,賜鈕福保等一百九十四人進士及第出身有差。辛未,以奕出為伊犁將軍,湍多布為伊犁參贊大臣。
rùn sì yuè bǐng zǐ, shàng yì hēi lóng tán qí yǔ. xīn sì, yǔ. hóng lú sì qīng huáng jué zī zòu qǐng jiāng nèi dì xī shí yā piàn zhě jù zuì sǐ. mìng shèng jīng jí lín hēi lóng jiāng jiāng jūn, zhí shěng dū fǔ gè shū suǒ jiàn yì zòu. jǐ chǒu, chǐ xǐ ēn tài zǐ tài bǎo xián bīng bù shàng shū, diào chéng gé wèi bīng bù shàng shū, yǐ è shān wèi xíng bù shàng shū, bǎo xìng wèi sì chuān zǒng dū, qí yīng wèi shèng jīng jiāng jūn, huì jí wèi rè hé dōu tǒng. gēng yín, diào yì jì wèi hù bù shàng shū, chéng gé wèi lǐ bù shàng shū, yì hào wèi bīng bù shàng shū.
閏四月丙子,上詣黑龍潭祈雨。辛巳,雨。鴻臚寺卿黃爵滋奏請將內地吸食鴉片者俱罪死。命盛京、吉林、黑龍江將軍,直省督撫各抒所見議奏。己丑,褫禧恩太子太保銜兵部尚書,調成格為兵部尚書,以鄂山為刑部尚書,寶興為四川總督,耆英為盛京將軍,惠吉為熱河都統。庚寅,調奕紀為戶部尚書,成格為禮部尚書,奕顥為兵部尚書。
wǔ yuè bǐng wǔ, shàng yì hēi lóng tán qí yǔ. jǐ yǒu, yǔ. guǐ chǒu, dà xué shì ruǎn yuán zhì shì. mìng wáng dǐng wèi dà xué shì, réng guǎn xíng bù, tāng jīn zhāo wèi hù bù shàng shū xié bàn dà xué shì, zhū shì yàn wèi lì bù shàng shū, zhuō bǐng tián wèi bīng bù shàng shū, yáo yuán zhī wèi zuǒ dōu yù shǐ. wù chén, dūn qīn wáng mián kǎi miǎn nèi tíng xíng zǒu zōng lìng, fá qīn wáng fèng sān nián.
五月丙午,上詣黑龍潭祈雨。己酉,雨。癸丑,大學士阮元致仕。命王鼎為大學士,仍管刑部,湯金釗為戶部尚書、協辦大學士,朱士彥為吏部尚書,卓秉恬為兵部尚書,姚元之為左都御史。戊辰,惇親王綿愷免內廷行走、宗令,罰親王俸三年。
liù yuè xīn wèi, miǎn sì chuān mǎ biān léi bō èr tīng bū fù jí gè chǎng yīng jiě tóng qiān. dīng chǒu, jiàng dūn qīn wáng mián kǎi wèi jùn wáng. jǐ mǎo, mìng tuān duō bù wèi tǎ ěr bā hā tái cān zàn dà chén, guān fú wèi yī lí cān zàn dà chén. shì yuè, gěi guì zhōu zhèn yuǎn fǔ shǔ bèi shuǐ bīng mín kǒu liáng.
六月辛未,免四川馬邊、雷波二廳逋賦及各廠應解銅鉛。丁丑,降惇親王綿愷為郡王。己卯,命湍多布為塔爾巴哈台參贊大臣,關福為伊犁參贊大臣。是月,給貴州鎮遠府屬被水兵民口糧。
qiū qī yuè wù shēn, xíng bù shàng shū è shān zú, yǐ bǎo xìng wèi xíng bù shàng shū, sū tíng yù shǔ sì chuān zǒng dū.
秋七月戊申,刑部尚書鄂山卒,以寶興為刑部尚書,蘇廷玉署四川總督。
bā yuè bǐng xū, yǐ lín zé xú děng zòu chá huò yān fàn shōu jiǎo yān jù qíng xíng, yù jiā zhī. jǐ chǒu, chéng gé miǎn, yǐ kuí zhào wèi lǐ bù shàng shū, ēn míng wèi zuǒ dōu yù shǐ. mìng yì jì guǎn lǐ fān yuàn. yǐ sài shàng ā shǔ lǐ fān yuàn shàng shū, bù yàn tài wèi chá hā ěr dōu tǒng. shì yuè, gěi shǎn xī ān dìng fǔ gǔ èr xiàn zāi mín kǒu liáng.
八月丙戌,以林則徐等奏查獲煙販收繳煙具情形,諭嘉之。己丑,成格免,以奎照為禮部尚書,恩銘為左都御史。命奕紀管理藩院。以賽尚阿署理藩院尚書,布彥泰為察哈爾都統。是月,給陝西安定、府谷二縣災民口糧。
jiǔ yuè bǐng wǔ, zhuāng qīn wáng yì bó děng zuò shí yā piàn gé jué. dīng wèi, shàng yuè jiàn ruì yíng bīng. jǐ yǒu, tài cháng sì shǎo qīng xǔ nǎi jì qǐng chí yā piàn jìn. mìng xiū zhì. zhào lín zé xú lái jīng, yǐ wǔ zhǎng huá shǔ hú guǎng zǒng dū. xīn yǒu, diào qián bǎo chēn wèi jiāng xī xún fǔ, yù tài wèi hú nán xún fǔ. lì bù shàng shū zhū shì yàn zú, diào tāng jīn zhāo wèi lì bù shàng shū, wú chūn wèi hù bù shàng shū, yǐ gōng shǒu zhèng shǔ lǐ bù shàng shū. shì yuè, gěi shān dōng wéi xiàn zāi mín kǒu liáng.
九月丙午,莊親王奕鎛等坐食鴉片革爵。丁未,上閱健銳營兵。己酉,太常寺少卿許乃濟請弛鴉片禁。命休致。召林則徐來京,以伍長華署湖廣總督。辛酉,調錢寶琛為江西巡撫,裕泰為湖南巡撫。吏部尚書朱士彥卒,調湯金釗為吏部尚書,吳椿為戶部尚書,以龔守正署禮部尚書。是月,給山東濰縣災民口糧。
dōng shí yuè gēng yín, yǐ shèng guì wèi wū lǐ yǎ sū tái cān zàn dà chén. shì yuè, juān huǎn zhí lì shēn zhōu děng shí sān zhōu xiàn jiāng xī nán chāng děng èr shí èr xiàn ān huī shòu zhōu děng sān shí sì zhōu xiàn wèi hé nán nèi huáng děng shí yī xiàn hú nán lǐ zhōu děng bā zhōu xiàn wèi fèng tiān níng yuǎn zhōu bèi zāi xīn jiù é fù.
冬十月庚寅,以盛貴為烏里雅蘇台參贊大臣。是月,蠲緩直隸深州等十三州縣、江西南昌等二十二縣、安徽壽州等三十四州縣衛、河南內黃等十一縣、湖南澧州等八州縣衛、奉天寧遠州被災新舊額賦。
shí yī yuè rén yín, mìng yī lǐ bù děng chá jìn yún nán zhǒng yīng sù. rén zǐ, yǐ bǎo xìng wèi sì chuān zǒng dū, ēn míng wèi xíng bù shàng shū, yù chéng wèi zuǒ dōu yù shǐ. guǐ chǒu, mìng lín zé xú wèi qīn chà dà chén, chá bàn guǎng dōng hǎi kǒu shì jiàn, jié zhì gāi shěng shuǐ shī. yǐ zhōu tiān jué shǔ hú guǎng zǒng dū, tiě lín shǔ cáo yùn zǒng dū. dīng sì, shàng yì dà gāo diàn qí xuě. yǐ gù qìng wèi kē bù duō cān zàn dà chén. yǐ chǒu, bīng bù shàng shū yì hào chǐ zhí, diào yù chéng wèi bīng bù shàng shū, yǐ lóng wén wèi zuǒ dōu yù shǐ. bǐng yín, zhào hā fēng ā lái jīng, yǐ shū lún bǎo shǔ hēi lóng jiāng jiāng jūn. shì yuè, zhèn shǎn xī huái yuǎn ān dìng èr xiàn, níng gǔ tǎ sān xìng dì fāng bīng mín kǒu liáng.
十一月壬寅,命伊里布等查禁雲南種罌粟。壬子,以寶興為四川總督,恩銘為刑部尚書,裕誠為左都御史。癸丑,命林則徐為欽差大臣,查辦廣東海口事件,節制該省水師。以周天爵署湖廣總督,鐵麟署漕運總督。丁巳,上詣大高殿祈雪。以固慶為科布多參贊大臣。乙丑,兵部尚書奕顥褫職,調裕誠為兵部尚書,以隆文為左都御史。丙寅,召哈豐阿來京,以舒倫保署黑龍江將軍。是月,賑陝西懷遠、安定二縣,寧古塔三姓地方兵民口糧。
shí èr yuè wù chén shuò, guì zhōu rén huái xiàn fěi xiè fǎ zhēn děng zuò luàn, mìng yī lǐ bù jiǎo zhī. xīn wèi, dūn jùn wáng mián kǎi zú, zhuī fù qīn wáng jué. shàng qīn lín qí sàng sān cì cì diàn. yǐ hài, shàng zài yì dà gāo diàn qí xuě. bǐng xū, shàng fù yì dà gāo diàn qí xuě. gēng yín, yí kù lún bāng bàn dà chén zhù kē bù duō, wèi kē bù duō bāng bàn dà chén. xīn mǎo, shòu sài shàng ā lǐ fān yuàn shàng shū. yǐ wèi, zuǒ dōu yù shǐ yáo yuán zhī miǎn, yǐ gōng shǒu zhèng dài zhī. yǐ fěi luàn píng, shǎng yī lǐ bù shuāng yǎn huā líng, jìn yú bù yún tài zǐ tài bǎo.
十二月戊辰朔,貴州仁懷縣匪謝法真等作亂,命伊里布剿之。辛未,惇郡王綿愷卒,追復親王爵。上親臨其喪三次賜奠。乙亥,上再詣大高殿祈雪。丙戌,上復詣大高殿祈雪。庚寅,移庫倫幫辦大臣駐科布多,為科布多幫辦大臣。辛卯,授賽尚阿理藩院尚書。乙未,左都御史姚元之免,以龔守正代之。以匪亂平,賞伊里布雙眼花翎,晉餘步雲太子太保。
shì suì, cháo xiān liú qiú xiān luó lái gòng.
是歲,朝鮮、琉球、暹羅來貢。
shí jiǔ nián chūn zhēng yuè wù xū shuò, jìn fēng huì jùn wáng jiào yú wèi qīn wáng. wù wǔ, zhào yì shān lái jīng, yǐ guān fú shǔ yī lí jiāng jūn. shì yuè, dài hú nán wǔ líng xiàn shǎn xī jiā zhōu děng jiǔ zhōu xiàn gān sù gù yuán děng wǔ zhōu xiàn shuǐ hàn zāi báo zāi kǒu liáng zǐ zhǒng.
十九年春正月戊戌朔,晉封惠郡王釂愉為親王。戊午,召奕山來京,以關福署伊犁將軍。是月,貸湖南武陵縣、陝西葭州等九州縣、甘肅固原等五州縣水旱災雹災口糧籽種。
èr yuè rén wǔ, yù shì hàn lín zhān shì děng guān, zhuó lǐ guó qǐ sì yuán wèi yī děng, yú shēng chù yǒu chà. bǐng xū, yǐ yè dōng líng, mìng sù qīn wáng jìng mǐn děng liú jīng bàn shì. mìng lín zé xú fù hǔ mén ào mén, fáng wài hǎi yáng chuán jìn kǒu jí nèi fěi chū yáng.
二月壬午,御試翰林、詹事等官,擢李國杞四員為一等,餘升黜有差。丙戌,以謁東陵,命肅親王敬敏等留京辦事。命林則徐赴虎門、澳門,防外海洋船進口及內匪出洋。
sān yuè gēng zǐ, shàng yè dōng líng, miǎn jīng guò dì fāng é fù shí fēn zhī sān. xīn chǒu, wú chūn bìng miǎn, diào hé líng hàn wèi hù bù shàng shū, yǐ chén guān jùn wèi gōng bù shàng shū, gōng shǒu zhèng wèi lǐ bù shàng shū, liào hóng quán wèi zuǒ dōu yù shǐ. guǐ mǎo, shàng yè zhāo xī líng xiào líng xiào dōng líng jǐng líng yù líng, yì duān huì tài zǐ yuán qǐn diàn jiǔ. yǐ sì, táo shù bìng miǎn, diào lín zé xú wèi liǎng jiāng zǒng dū, yǐ chén luán shǔ zhī, yù qiān shǔ jiāng sū xún fǔ, yǐ guì liáng wèi hú guǎng zǒng dū, zhū shù wèi hé nán xún fǔ. bǐng wǔ, shàng xìng nán yuàn xíng wéi. xīn hài, shàng hái jīng shī. yǐ mǎo, lín zé xú děng zòu dǔn chuán chéng jiǎo yān tǔ, yù jiā zhī, yǔ jiǎng xù. zhǔn lín zé xú děng zòu, zàn huǎn yì duàn hù shì. wū lǔ mù qí dōu tǒng lián jìng qiān chéng dū jiāng jūn, yǐ huì jí dài zhī, yǐ ēn míng wèi rè hé dōu tǒng, lóng wén wèi xíng bù shàng shū. bǐng chén, yǐ tiě lín wèi zuǒ dōu yù shǐ.
三月庚子,上謁東陵,免經過地方額賦十分之三。辛丑,吳椿病免,調何凌漢為戶部尚書,以陳官俊為工部尚書,龔守正為禮部尚書,廖鴻荃為左都御史。癸卯,上謁昭西陵、孝陵、孝東陵、景陵、裕陵,詣端慧太子園寢奠酒。乙巳,陶澍病免,調林則徐為兩江總督,以陳鑾署之,裕謙署江蘇巡撫,以桂良為湖廣總督,朱樹為河南巡撫。丙午,上幸南苑行圍。辛亥,上還京師。乙卯,林則徐等奏躉船呈繳煙土,諭嘉之,予獎敘。准林則徐等奏,暫緩議斷互市。烏魯木齊都統廉敬遷成都將軍,以惠吉代之,以恩銘為熱河都統,隆文為刑部尚書。丙辰,以鐵麟為左都御史。
xià sì yuè xīn wèi, yǐ wú wén róng wèi fú jiàn xún fǔ. dīng chǒu, diào zhōu tiān jué wèi hé nán xún fǔ, zhū shù wèi cáo yùn zǒng dū. wù zǐ, shàng yì wàn shòu shān diàn qí yǔ. dīng yǒu, yǐ zhí lì hàn, miǎn fèng tiān shān dōng hé nán lái zhí mǐ shuì.
夏四月辛未,以吳文鎔為福建巡撫。丁丑,調周天爵為河南巡撫,朱樹為漕運總督。戊子,上詣萬壽山殿祈雨。丁酉,以直隸旱,免奉天、山東、河南來直米稅。
wǔ yuè xīn chǒu, yǔ. yǔ gào dà xué shì lú yīn pǔ zú. shì yuè, zhèn yún nán làng qióng dèng chuān èr zhōu xiàn dì zhèn zāi é fù.
五月辛丑,雨。予告大學士盧蔭溥卒。是月,賑雲南浪穹、鄧川二州縣地震災額賦。
liù yuè bǐng yín, mǐn zhè zǒng dū zhōng xiáng yǐ guān fáng bèi qiè chǐ zhí, yǐ zhōu tiān jué dài zhī, yǐ niú jiàn wèi hé nán xún fǔ. dīng hài, tài zǐ shǎo bǎo qián liǎng jiāng zǒng dū táo shù zú. xīn mǎo, diào zhōu tiān jué wèi hú guǎng zǒng dū.
六月丙寅,閩浙總督鍾祥以關防被竊褫職,以周天爵代之,以牛鑒為河南巡撫。丁亥,太子少保前兩江總督陶澍卒。辛卯,調周天爵為湖廣總督。
qiū qī yuè rén zǐ, mìng lín zé xú yǐ jìn fàn yā piàn xí yù yīng jí lì guó jí gè guó zài yuè yáng shāng. shì yuè, gěi hú nán huá róng xiàn shuǐ zāi kǒu liáng.
秋七月壬子,命林則徐以禁販鴉片檄諭英吉利國及各國在粵洋商。是月,給湖南華容縣水災口糧。
bā yuè gēng wǔ, jīng é bù qiān chéng dū jiāng jūn, yǐ tuō hún bù wèi shān dōng xún fǔ. zhào wū lǐ yǎ sū tái jiāng jūn bǎo chāng lái jīng, yǐ lián jìng dài zhī. shì yuè, gěi shǎn xī jiā zhōu děng sān zhōu xiàn bèi zāi kǒu liáng.
八月庚午,經額布遷成都將軍,以托渾布為山東巡撫。召烏里雅蘇台將軍保昌來京,以廉敬代之。是月,給陝西葭州等三州縣被災口糧。
jiǔ yuè gēng zǐ, mìng tuō hún bù chá bàn shān dōng dēng zhōu hǎi zéi, zhěng dùn shuǐ shī. xīn chǒu, shàng yuè jiàn ruì yíng bīng. jǐ yǒu, hā fēng ā qiān guǎng zhōu jiāng jūn, diào gùn chǔ kè cè léng wèi hēi lóng jiāng jiāng jūn, dé kè jīn bù wèi suī yuǎn chéng jiāng jūn.
九月庚子,命托渾布查辦山東登州海賊,整頓水師。辛丑,上閱健銳營兵。己酉,哈豐阿遷廣州將軍,調棍楚克策楞為黑龍江將軍,德克金布為綏遠城將軍。
dōng shí yuè, shān xī xún fǔ shēn qǐ xián zú, cì xù rú shàng shū lì. yǐ yáng guó zhēn wèi shān xī xún fǔ. shì yuè, zhèn ān huī wú wèi děng shí yī zhōu xiàn jí tún zuò gè wèi shuǐ zāi. zhèn hú běi huáng méi děng sān xiàn zāi mín. gěi hú běi miǎn yáng děng jiǔ zhōu xiàn, shān dōng méng yīn xiàn, shǎn xī fǔ gǔ shén mù èr xiàn, hú nán huá róng xiàn jiǔ zhōu wèi shuǐ zāi hàn zāi kǒu liáng. juān huǎn ān huī wú wèi děng sān shí èr zhōu xiàn hú běi miǎn yáng děng èr shí liù zhōu xiàn hé nán suī zhōu děng èr shí yī zhōu xiàn hú nán lǐ zhōu děng jiǔ zhōu xiàn wèi shuǐ zāi xīn jiù é fù.
冬十月,山西巡撫申啟賢卒,賜恤如尚書例。以楊國楨為山西巡撫。是月,賑安徽無為等十一州縣及屯坐各衛水災。賑湖北黃梅等三縣災民。給湖北沔陽等九州縣,山東蒙陰縣,陝西府谷、神木二縣,湖南華容縣九州衛水災旱災口糧。蠲緩安徽無為等三十二州縣、湖北沔陽等二十六州縣、河南睢州等二十一州縣、湖南澧州等九州縣衛水災新舊額賦。
shí yī yuè gēng zǐ, yīng chuán rù guǎng dōng hǎi gǎng, lín zé xú dū guān jūn jī zǒu zhī, tíng qí mào yì. yǐ chéng mào lái wèi ān huī xún fǔ. wù shēn, dé kè jīn bù qiān guǎng zhōu jiāng jūn, yǐ sōng pǔ wèi suī yuǎn chéng jiāng jūn, shū lún bǎo wèi hēi lóng jiāng jiāng jūn. gēng xū, mìng jì kè mò tè fù kù lún, yíng zhé bù zūn dān bā hū tú kè tú lái jìn. shì yuè, gěi jiāng xī dé huà děng qī xiàn shān xī yīng zhōu děng sì zhōu xiàn zāi mín kǒu liáng. juān miǎn jiāng xī nán chāng děng èr shí sān xiàn shān xī yīng zhōu děng bā zhōu xiàn zhí lì ān zhōu děng wǔ zhōu xiàn bèi zāi xīn jiù é fù.
十一月庚子,英船入廣東海港,林則徐督官軍擊走之,停其貿易。以程懋來為安徽巡撫。戊申,德克金布遷廣州將軍,以松溥為綏遠城將軍,舒倫保為黑龍江將軍。庚戌,命濟克默特赴庫倫,迎哲布尊丹巴呼圖克圖來覲。是月,給江西德化等七縣、山西應州等四州縣災民口糧。蠲免江西南昌等二十三縣、山西應州等八州縣、直隸安州等五州縣被災新舊額賦。
shí èr yuè guǐ hài, shǔ liǎng jiāng zǒng dū chén luán zú, diào dèng tíng zhēn wèi liǎng jiāng zǒng dū, lín zé xú wèi liǎng guǎng zǒng dū, yù qiān wèi jiāng sū xún fǔ. guǐ yǒu, zhé bù zūn dān bā hū tú kè tú děng jìn jiàn. diào yī lǐ bù wèi liǎng jiāng zǒng dū, dèng tíng zhēn wèi yún guì zǒng dū. guǐ wèi, mìng xíng bù shàng shū lóng wén zài jūn jī dà chén shàng xíng zǒu. diào dèng tíng zhēn wèi mǐn zhè zǒng dū, guì liáng wèi yún guì zǒng dū. wù zǐ, chén guān jùn miǎn, yǐ liào hóng quán wèi gōng bù shàng shū. jūn jī dà chén wén qìng miǎn.
十二月癸亥,署兩江總督陳鑾卒,調鄧廷楨為兩江總督,林則徐為兩廣總督,裕謙為江蘇巡撫。癸酉,哲布尊丹巴呼圖克圖等覲見。調伊里布為兩江總督,鄧廷楨為雲貴總督。癸未,命刑部尚書隆文在軍機大臣上行走。調鄧廷楨為閩浙總督,桂良為雲貴總督。戊子,陳官俊免,以廖鴻荃為工部尚書。軍機大臣文慶免。
shì suì, cháo xiān liú qiú rù gòng.
是歲,朝鮮、琉球入貢。
èr shí nián chūn zhēng yuè rén chén shuò, jiā wáng dǐng tài zǐ tài bǎo. wù xū, yǐ ā lēi jīng ā wèi rè hé dōu tǒng. jǐ hài, lǐ fān yuàn jìn zhé bù zūn dān bā hū tú kè tú yòng qí sǎn, bìng wèi zòu míng, yì jì chǐ yù qián dà chén hù bù shàng shū zǒng guǎn nèi wù fǔ dà chén bìng zǐ jiāng, miǎn guǎn lǐ fān yuàn. sài shàng ā jiàng èr pǐn dǐng dài. diào lóng wén wèi hù bù shàng shū. rén yín, huáng hòu niǔ hù lù shì bēng. wù shēn, shì dà xíng huáng hòu wèi xiào quán huáng hòu. gēng xū, yì jì dǎi wèn. gēng shēn, yǐ yì jì shōu shā bù lǎng kuì sòng yín, qiǎn shù hēi lóng jiāng, sài shàng ā děng jūn xià bù yán yì.
二十年春正月壬辰朔,加王鼎太子太保。戊戌,以阿勒精阿為熱河都統。己亥,理藩院禁哲布尊丹巴呼圖克圖用旗傘,並未奏明,奕紀褫御前大臣、戶部尚書、總管內務府大臣並紫韁,免管理藩院。賽尚阿降二品頂戴。調隆文為戶部尚書。壬寅,皇后鈕祜祿氏崩。戊申,諡大行皇后為孝全皇后。庚戌,奕紀逮問。庚申,以奕紀收沙布朗餽送銀,遣戍黑龍江,賽尚阿等均下部嚴議。
èr yuè guǐ hài, yǐ ā lēi jīng ā wèi xíng bù shàng shū, nè ěr jīng é wèi rè hé dōu tǒng, hā fēng ā wèi xī níng bàn shì dà chén. dīng mǎo, hù bù shàng shū hé líng hàn zú, yǐ zhuō bǐng tián dài zhī. yǐ qí jùn kōng huà zǎo wèi bīng bù shàng shū, shěn qí wèi zuǒ dōu yù shǐ. dīng chǒu, hé dōng hé dào zǒng dū lì yù měi zú, yǐ wén chōng wèi hé dōng hé dào zǒng dū. shì yuè, gěi ān huī tóng chéng xiàn pín mín kǒu liáng. dài shān xī hé bǎo děng yíng bīng dīng gǔ shí.
二月癸亥,以阿勒精阿為刑部尚書,訥爾經額為熱河都統,哈豐阿為西寧辦事大臣。丁卯,戶部尚書何凌漢卒,以卓秉恬代之。以祁俊空話藻為兵部尚書,沈岐為左都御史。丁丑,河東河道總督栗毓美卒,以文沖為河東河道總督。是月,給安徽桐城縣貧民口糧。貸山西河保等營兵丁穀石。
sān yuè, mìng hé rǔ lín zài jūn jī dà chén shàng xué xí xíng zǒu. zhào yì shān lái jīng, yǐ bù yàn tài wèi yī lí jiāng jūn. xīn hài, yǐ bì chāng wèi chá hā ěr dōu tǒng. shì yuè, dài shān xī jí zhōu děng jiǔ zhōu tīng xiàn cāng gǔ.
三月,命何汝霖在軍機大臣上學習行走。召奕山來京,以布彥泰為伊犁將軍。辛亥,以壁昌為察哈爾都統。是月,貸山西吉州等九州廳縣倉穀。
xià sì yuè xīn yǒu shuò, cè shì xiào quán huáng hòu, yì rì bān zhào. jǐ sì, diào jīng é bù wèi jí lín jiāng jūn. bǐng zǐ, yǐ xiáng kāng wèi kù lún bàn shì dà chén. wù yín, shàng yì hēi lóng tán qí yǔ. yǐ yǒu, cì lǐ chéng lín děng yī bǎi bā shí rén jìn shì jí dì chū shēn yǒu chà. wù zǐ, shàng yì guǎng rùn cí qí yǔ. shì yuè, dài zhí lì zǐ jīn guān jí suǒ shǔ fú tú yù děng sān yíng biàn bīng cāng gǔ.
夏四月辛酉朔,冊諡孝全皇后,翼日頒詔。己巳,調經額布為吉林將軍。丙子,以祥康為庫倫辦事大臣。戊寅,上詣黑龍潭祈雨。乙酉,賜李承霖等一百八十人進士及第出身有差。戊子,上詣廣潤祠祈雨。是月,貸直隸紫金關及所屬浮圖峪等三營弁兵倉穀。
liù yuè dīng mǎo, yǐ sè kè jīn ā wèi suī yuǎn chéng jiāng jūn. dīng chǒu, lín zé xú děng zòu jī huǐ zài yān yáng tǐng. gēng chén, yīng chuán rù zhè yáng, wéi dìng hǎi xiàn chéng. mìng yú bù yún huì wū ěr gōng é děng yuán zhī. jiǎ shēn, yīng rén xiàn dìng hǎi xiàn, zhī xiàn yáo huái xiáng děng sǐ zhī. chǐ wū ěr gōng é jí zhè jiāng tí dū zhù tíng biāo zhí, réng liú rèn. diào hú sōng é wèi rè hé dōu tǒng, nè ěr jīng é wèi shǎn gān zǒng dū.
六月丁卯,以色克津阿為綏遠城將軍。丁丑,林則徐等奏擊毀載煙洋艇。庚辰,英船入浙洋,圍定海縣城。命餘步雲會烏爾恭額等援之。甲申,英人陷定海縣,知縣姚懷祥等死之。褫烏爾恭額及浙江提督祝廷彪職,仍留任。調瑚松額為熱河都統,訥爾經額為陝甘總督。
qiū qī yuè guǐ sì, yīng chuán fàn zhè jiāng zhà pǔ hǎi kǒu. mìng qí míng bǎo lǜ bīng yù zhī. yīng shī fàn fú jiàn shà mén pào tái, cān jiāng chén shèng yuán děng jī què zhī. bǐng shēn, chǐ zhè jiāng xún fǔ wū ěr gōng é zhí, yǐ liú yùn kē dài zhī. dīng yǒu, mìng yī lǐ bù wèi qīn chà dà chén, fù zhè jiāng jiǎo bàn. yǐ yù qiān jiān shǔ liǎng jiāng zǒng dū. yǐ tuān duō bù wèi yī lí cān zàn dà chén, huā shān tài wèi tǎ ěr bā hā tái cān zàn dà chén. jiǎ chén, yīng chuán pō tiān jīn kǒu wài, dì xìn yǔ qí shàn sù qū. mìng qí shàn jiē shōu, réng chì wù jìn kǒu. bǐng wǔ, huā shān tài qiān kā shí gá ěr bàn shì lǐng duì dà chén, diào tuān duō bù wèi tǎ ěr bā hā tái cān zàn dà chén, yǐ fú xìng ā wèi yī lí cān zàn dà chén. gēng xū, lín zé xú děng zòu xù huò fàn yān rén fàn. yù yǐ kōng yán táng sè, qiè zé zhī. yǐ mǎo, yīng chuán zhì shān hǎi guān děng chù. bǐng chén, mìng yī lǐ bù děng, yīng rén rú yǒu tóu dì shū xìn, jí jiē shòu chí zòu. shì yuè, zhèn hú běi miǎn yáng děng sān zhōu xiàn shuǐ zāi.
秋七月癸巳,英船犯浙江乍浦海口。命奇明保率兵御之。英師犯福建廈門砲台,參將陳勝元等擊卻之。丙申,褫浙江巡撫烏爾恭額職,以劉韻珂代之。丁酉,命伊里布為欽差大臣,赴浙江剿辦。以裕謙兼署兩江總督。以湍多布為伊犁參贊大臣,花山太為塔爾巴哈台參贊大臣。甲辰,英船泊天津口外,遞信與琦善訴屈。命琦善接收,仍飭勿進口。丙午,花山太遷喀什噶爾辦事領隊大臣,調湍多布為塔爾巴哈台參贊大臣,以福興阿為伊犁參贊大臣。庚戌,林則徐等奏續獲販煙人犯。諭以空言搪塞,切責之。乙卯,英船至山海關等處。丙辰,命伊里布等,英人如有投遞書信,即接受馳奏。是月,賑湖北沔陽等三州縣水災。
bā yuè jiǎ zǐ, yǐ shào jiǎ míng shǔ zhè jiāng xún fǔ. bǐng zǐ, yīng rén fù qīn fú jiàn shà mén, tí dū chén jiē píng děng jī zǒu zhī. jǐ mǎo, mìng qí shàn wèi qīn chà dà chén, fù guǎng dōng chá bàn, bìng yù yī lǐ bù jí yán hǎi dū fǔ fáng shǒu shuǎ ài, yáng chuán tíng bó wài yáng wù wèn. diào nè ěr jīng é shǔ zhí lì zǒng dū, yǐ hú sōng é shǔ shǎn gān zǒng dū. gēng chén, lián jìng qiān chéng dū jiāng jūn, yǐ dé léng é wèi wū lǐ yǎ sū tái jiāng jūn. xīn sì, yù qiān zòu yīng rén chéng dì yuán shū, bù gǎn shàng wén. yù qiè zé zhī. shì yuè, gěi jiāng sū shàng yuán děng shí sì xiàn shuǐ zāi kǒu liáng bìng xiū wū fèi.
八月甲子,以邵甲名署浙江巡撫。丙子,英人復侵福建廈門,提督陳階平等擊走之。己卯,命琦善為欽差大臣,赴廣東查辦,並諭伊里布及沿海督撫防守耍隘,洋船停泊外洋勿問。調訥爾經額署直隸總督,以瑚松額署陝甘總督。庚辰,廉敬遷成都將軍,以德楞額為烏里雅蘇台將軍。辛巳,裕謙奏英人呈遞原書,不敢上聞。諭切責之。是月,給江蘇上元等十四縣水災口糧並修屋費。
jiǔ yuè gēng yín, lín zé xú dèng tíng zhēn mìng jiāo bù yán jiā yì chù. yǐ qí shàn shǔ liǎng guǎng zǒng dū. xīn mǎo, yǐ tuō hún bù zòu yīng chuán nán qù, mìng qí yīng tuō hún bù zhuó chè fáng bīng. zhào dèng tíng zhēn lái jīng, yǐ yán bó dào wèi mǐn zhè zǒng dū, zhāng lǐ zhōng wèi yún nán xún fǔ. jiǎ wǔ, yù zhōu tiān jué děng xù hú běi gè zhōu xiàn shuǐ zāi. yǐ wèi, chǐ lín zé xú dèng tíng zhēn zhí, mìng fù guǎng dōng hòu chá wèn. jǐ hài, yīng chuán rù zhè jiāng cí xī yú yáo èr xiàn nèi yáng, yī lǐ bù děng jī zǒu zhī. yǐ wū ěr gōng é bù dài zòu yīng rén shū xìn, dǎi wèn. shì yuè, gěi jiāng sū tài xìng xiàn shuǐ zāi kǒu liáng.
九月庚寅,林則徐、鄧廷楨命交部嚴加議處。以琦善署兩廣總督。辛卯,以托渾布奏英船南去,命耆英、托渾布酌撤防兵。召鄧廷楨來京,以顏伯燾為閩浙總督,張澧中為雲南巡撫。甲午,諭周天爵等恤湖北各州縣水災。乙未,褫林則徐、鄧廷楨職,命赴廣東候查問。己亥,英船入浙江慈谿、餘姚二縣內洋,伊里布等擊走之。以烏爾恭額不代奏英人書信,逮問。是月,給江蘇泰興縣水災口糧。
shí yuè rén shēn, yǐ yè líng mìng zhuāng qīn wáng děng liú jīng bàn shì. rén wǔ, yǐ xiào quán huáng hòu zǐ gōng fèng ān lóng quán yù, shàng yì guān dé diàn xíng zǔ diàn lǐ. yǐ yǒu, diào lù pǔ wèi wū lǐ yǎ sū tái jiāng jūn. shì yuè, zhèn zhí lì cāng zhōu děng sān zhōu xiàn zāi mín. gěi ān huī dōng liú hán shān èr xiàn jūn mín kǒu liáng. dài fèng tiān bái qí bǎo xiǎo hēi shān shuǐ zāi kǒu liáng. juān huǎn zhí lì cāng zhōu děng sān shí sān zhōu xiàn hú běi miǎn yáng děng bā zhōu xiàn wèi shuǐ zāi xīn jiù zhèng zá é fù.
十月壬申,以謁陵命莊親王等留京辦事。壬午,以孝全皇后梓宮奉安龍泉峪,上詣觀德殿行祖奠禮。乙酉,調祿普為烏里雅蘇台將軍。是月,賑直隸滄州等三州縣災民。給安徽東流、含山二縣軍民口糧。貸奉天白旗堡、小黑山水災口糧。蠲緩直隸滄州等三十三州縣、湖北沔陽等八州縣衛水災新舊正雜額賦。
shí yī yuè gēng yín, shàng yè xī líng, miǎn jīng guò dì fāng é fù shí fēn zhī wǔ. jiǎ wǔ, shàng yè tài líng tài dōng líng chāng líng, bìng yì xiào mù huáng hòu xiào shèn huáng hòu líng qǐn diàn jiǔ, xiào quán huáng hòu zǐ gōng qián xíng qiān diàn lǐ. yǐ wèi, xiào quán huáng hòu zǐ gōng fèng ān dì gōng, shàng lín shì, mìng huáng zǐ xíng lǐ. jǐ hài, shàng hái jīng shī. guǐ mǎo, lù pǔ gǎi jīng zhōu jiāng jūn, diào yì xiāng wèi wū lǐ yǎ sū tái jiāng jūn. yīng rén xiàn dìng hǎi. wù shēn, wū ěr gōng é lùn jiǎo. rén zǐ, yī lǐ bù zòu yīng rén yāo qiú ào mén dìng hǎi mào yì. yù qí shàn lìng yīng rén tuì hái dìng hǎi. guǐ chǒu, yǐ zhōu tiān jué shàn yòng fēi xíng, chǐ zhí, qiǎn shù yī lí. yǐ yù tài wèi hú guǎng zǒng dū, yǐ wú qí jùn wèi hú nán xún fǔ. shì yuè, zhèn jiāng sū shàng yuán děng shí liù xiàn zhí lì tiān jīn xiàn shuǐ hàn zāi. dài jiāng sū jiāng níng zhù fáng jí dū xié gè yíng zhù zā zāi qū bīng xiǎng hēi lóng jiāng mò ěr gēn chéng shuǐ zāi tún dīng kǒu liáng wū fèi. juān huǎn jiāng sū tài zhōu děng qī shí èr zhōu xiàn wèi zhí lì tiān jīn xiàn shān xī hé qū xiàn xīn jiù é fù.
十一月庚寅,上謁西陵,免經過地方額賦十分之五。甲午,上謁泰陵、泰東陵、昌陵,並詣孝穆皇后、孝慎皇后陵寢奠酒,孝全皇后梓宮前行遷奠禮。乙未,孝全皇后梓宮奉安地宮,上臨視,命皇子行禮。己亥,上還京師。癸卯,祿普改荊州將軍,調奕湘為烏里雅蘇台將軍。英人陷定海。戊申,烏爾恭額論絞。壬子,伊里布奏英人要求澳門、定海貿易。諭琦善令英人退還定海。癸丑,以周天爵擅用非刑,褫職,遣戍伊犁。以裕泰為湖廣總督,以吳其濬為湖南巡撫。是月,賑江蘇上元等十六縣、直隸天津縣水旱災。貸江蘇江寧駐防及督協各營駐紥災區兵餉、黑龍江墨爾根城水災屯丁口糧屋費。蠲緩江蘇泰州等七十二州縣衛、直隸天津縣、山西河曲縣新舊額賦。
shí èr yuè, yǐ xiào quán huáng hòu shēng fù fèng xiān diàn, shàng qīn yì gào jì. yì rì, mìng huáng sì zǐ xíng lǐ. wù chén, diào yú bù yún wèi zhè jiāng tí dū. yǐ tiě lín wèi chá hā ěr dōu tǒng, ēn guì wèi zuǒ dōu yù shǐ. yǐ bì chāng wèi yī lí cān zàn dà chén. jǐ mǎo, diào wú wén róng wèi hú běi xún fǔ, yǐ liú hóng áo wèi fú jiàn xún fǔ. guǐ wèi, zhào hú sōng é lái jīng, yǐ ēn tè hēng é shǔ shǎn gān zǒng dū. shì yuè, gěi fú jiàn lóng xī nán jìng èr xiàn shuǐ zāi kǒu liáng wū fèi. dài jiāng sū jiāng yīn děng sān yíng bīng xiǎng. juān huǎn zhè jiāng zhǎng xìng děng sì xiàn shuǐ hàn zāi xīn jiù zhèng zá é fù.
十二月,以孝全皇后升祔奉先殿,上親詣告祭。翼日,命皇四子行禮。戊辰,調餘步云為浙江提督。以鐵麟為察哈爾都統,恩桂為左都御史。以壁昌為伊犁參贊大臣。己卯,調吳文鎔為湖北巡撫,以劉鴻翱為福建巡撫。癸未,召瑚松額來京,以恩特亨額署陝甘總督。是月,給福建龍谿、南靖二縣水災口糧屋費。貸江蘇江陰等三營兵餉。蠲緩浙江長興等四縣水旱災新舊正雜額賦。
shì suì, cháo xiān rù gòng.
是歲,朝鮮入貢。