yuè yūn ér fēng, chǔ rùn ér yǔ, rén shì suī shū, qí lǐ yī yě. wéi shàn chá zhě néng jiàn wēi zhī zhe.
月暈而風,礎潤而雨,人事雖殊,其理一也。惟善察者能見微知著。
bù chá, hé yǐ zhú qíng zhào jiān? chá rán hòu zhī zhēn wěi, biàn xū shí. fū chá ér hòu míng, míng ér duàn zhī fá zhī, shì fāng kě tú. chá zhī bù míng, jǔ zhī bù xiǎn.
不察,何以燭情照奸?察然後知真偽,辨虛實。夫察而後明,明而斷之、伐之,事方可圖。察之不明,舉之不顯。
tīng qí yán ér guān qí xíng, guān qí sè ér jiū qí shí.
聽其言而觀其行,觀其色而究其實。
chá zhě zhì, bù chá zhě mí. míng chá, jìn kě yǐ quán guó tuì kě yǐ bǎo shēn. jūn zǐ yí tì rán.
察者智,不察者迷。明察,進可以全國;退可以保身。君子宜惕然。
chá bù míng zé jiān nìng shēng, jiān nìng shēng zé xián rén qù, xián rén qù zé guó bù jǔ, guó bù jǔ, bì dài, dài zé wēi yǐ.
察不明則奸佞生,奸佞生則賢人去,賢人去則國不舉,國不舉,必殆,殆則危矣。