strong lǔ xiǎo jiě zhì yì nán xīn láng yáng sī xùn xiāng fǔ jiàn xián shì strong
鲁小姐制义难新郎 杨司训相府荐贤士
huà shuō qú gōng sūn zhāo zhuì lǔ fǔ, jiàn xiǎo jiě shí fēn měi mào, yǐ shì zuì xīn, hái bù zhī xiǎo jiě yòu shì gè cái nǚ. qiě tā zhè gè cái nǚ, yòu bǐ xún cháng de cái nǚ bù tóng. lǔ biān xiū yīn wú gōng zǐ, jiù bǎ nǚ ér dàng zuò ér zi, wǔ liù suì shàng qǐng xiān shēng kāi méng, jiù dú de shì sì shū wǔ jīng shí yī èr suì jiù jiǎng shū dú wén zhāng, xiān bǎ yī bù wáng shǒu xī de gǎo zi dú de gǔn guā làn shú. jiào tā zuò" pò tí"" pò chéng"" qǐ jiǎng"" tí bǐ"" zhōng bǐ" chéng piān. sòng xiān shēng de shù xiū. nà xiān shēng dū kè, tóng nán zǐ yí yàng. zhè xiǎo jiě zī xìng yòu gāo, jì xīn yòu hǎo dào cǐ shí, wáng táng qú xuē, yǐ jí zhū dà jiā zhī wén, lì kē chéng mò, gè shěng zōng shī kǎo juàn, dù lǐ jì de sān qiān yú piān zì jǐ zuò chū lái de wén zhāng, yòu lǐ zhēn fǎ lǎo, huā tuán jǐn cù. lǔ biān xiū měi cháng tàn dào:" jiǎ ruò shì gè ér zi, jǐ shí gè jìn shì zhuàng yuán dōu zhōng lái le!" xián jū wú shì, biàn hé nǚ ér tán shuō:" bā gǔ wén zhāng ruò zuò de hǎo, suí nǐ zuò shèn me dōng xī, yào shī jiù shī, yào fù jiù fù, dōu shì yī biān yī tiáo hén, yī guāi yī zhǎng xuè ruò shì bā gǔ wén zhāng qiàn jiǎng jiū, rèn nǐ zuò chū shèn me lái, dōu shì yě hú chán, xié mó wài dào!" xiǎo jiě tīng le fù qīn de jiào xùn, xiǎo zhuāng tái pàn, cì xiù chuáng qián, bǎi mǎn le yī bù yī bù de wén zhāng měi rì dān huáng làn rán, yíng tóu xì pī. rén jiā sòng lái de shī cí gē fù, zhèng yǎn ér yě bù kàn tā. jiā lǐ suī yǒu jǐ běn shèn me qiān jiā shī, jiě xué tǔ shī, dōng pō xiǎo mèi shī huà zhī lèi, dǎo bǎ yǔ bàn dú de shì nǚ cǎi píng shuāng hóng men kàn xián xiá yě jiào tā zhōu jǐ jù shī, yǐ wéi xiào huà. cǐ fān zhāo zhuì jìn qú gōng sūn lái, mén hù yòu xiāng chèn, cái mào yòu xiāng dāng, zhēn gè shì" cái zǐ jiā rén, yī shuāng liǎng hǎo" liào xiǎng gōng sūn jǔ yè yǐ chéng, bù rì jiù shì gè shào nián jìn shì. dàn zhuì jìn mén lái shí duō rì, xiāng fáng lǐ mǎn jià dōu shì wén zhāng, gōng sūn què quán bù zài yì. xiǎo jiě xīn lǐ dào:" zhèi xiē zì rán dōu shì tā làn shú yú xiōng zhōng de le." yòu yí dào:" tā yīn xīn hūn yàn ěr, zhèng tān huān xiào, hái lǐ lùn bú dào zhè shì shàng." yòu guò le jǐ rì, jiàn gōng sūn fù yàn huí fáng, xiù lǐ lóng le yī běn shī lái dēng xià yín é, yě lā zhe xiǎo jiě bìng zuò tóng kàn. xiǎo jiě cǐ shí hái hài xiū, bù hǎo wèn tā, zhǐ de qiáng miǎn kàn le yí gè shí chén, bǐ cǐ shuì xià. dào cì rì, xiǎo jiě rěn bú zhù le, zhī dào gōng sūn zuò zài qián biān shū fáng lǐ, jí qǔ hóng zhǐ yī tiáo, xiě xià yī xíng tí mù, shì" shēn xiū ér hòu jiā qí", jiào cǎi píng guò lái, shuō dào:" nǐ qù sòng yǔ gū yé, shuō shì lǎo yé yào qǐng jiào yī piān wén zì de." gōng sūn jiē le, fù zhī yī xiào, huí shuō dào:" wǒ yú cǐ shì bù shèn zài háng. kuàng dào zūn fǔ wèi jīng mǎn yuè, yào zuò liǎng jiàn yǎ shì zhè yàng sú shì, hái bù nài fán zuò lī." gōng sūn xīn lǐ zhī dào shuō, xiàng cái nǚ shuō zhè yàng huà shì jí yǎ de le, bù xiǎng zhèng fàn zhe jì huì.
话说蘧公孙招赘鲁府,见小姐十分美貌,已是醉心,还不知小姐又是个才女。且他这个才女,又比寻常的才女不同。鲁编修因无公子,就把女儿当作儿子,五六岁上请先生开蒙,就读的是《四书》、《五经》;十一二岁就讲书、读文章,先把一部王守溪的稿子读的滚瓜烂熟。教他做“破题”、“破承”、“起讲”、“题比”、“中比”成篇。送先生的束修。那先生督课,同男子一样。这小姐资性又高,记心又好;到此时,王、唐、瞿、薛,以及诸大家之文,历科程墨,各省宗师考卷,肚里记得三千余篇;自己作出来的文章,又理真法老,花团锦簇。鲁编修每常叹道:“假若是个儿子,几十个进士、状元都中来了!”闲居无事,便和女儿谈说:“八股文章若做的好,随你做甚么东西,──要诗就诗,要赋就赋,──都是一鞭一条痕,一掴一掌血;若是八股文章欠讲究,任你做出甚么来,都是野狐禅,邪魔外道!”小姐听了父亲的教训,晓妆台畔,刺绣床前,摆满了一部一部的文章;每日丹黄烂然,蝇头细批。人家送来的诗词歌赋,正眼儿也不看他。家里虽有几本甚么《千家诗》,《解学土诗》,东坡小妹诗话之类,倒把与伴读的侍女采苹、双红们看;闲暇也教他诌几句诗,以为笑话。此番招赘进蘧公孙来,门户又相称,才貌又相当,真个是“才子佳人,一双两好”;料想公孙举业已成,不日就是个少年进士。但赘进门来十多日,香房里满架都是文章,公孙却全不在意。小姐心里道:“这些自然都是他烂熟于胸中的了。”又疑道:“他因新婚燕尔,正贪欢笑,还理论不到这事上。”又过了几日,见公孙赴宴回房,袖里笼了一本诗来灯下吟哦,也拉着小姐并坐同看。小姐此时还害羞,不好问他,只得强勉看了一个时辰,彼此睡下。到次日,小姐忍不住了,知道公孙坐在前边书房里,即取红纸一条,写下一行题目,是“身修而后家齐”,──叫采苹过来,说道:“你去送与姑爷,说是老爷要请教一篇文字的。”公孙接了,付之一笑,回说道:“我于此事不甚在行。况到尊府未经满月,要做两件雅事;这样俗事,还不耐烦做哩。”公孙心里只道说,向才女说这样话是极雅的了,不想正犯着忌讳。
dàng wǎn, yǎng niáng zǒu jìn fáng lái kàn xiǎo jiě, zhī jiàn chóu méi lèi yǎn, cháng xū duǎn tàn. yǎng niáng dào:" xiǎo jiě, nǐ cái gōng xǐ, zhāo zhuì le zhè yàng hǎo gū yé, yǒu hé xīn shì, zuò chū zhè děng mú yàng?" xiǎo jiě bǎ rì lǐ de shì gào sù le yī biàn, shuō dào:" wǒ zhī dào tā jǔ yè yǐ chéng, bù rì jiù shì jǔ rén jìn shì shuí xiǎng rú cǐ guāng jǐng, qǐ bù wù wǒ zhōng shēn!" yǎng niáng quàn le yī huí. gōng sūn jìn lái, dài tā cí sè jiù yǒu xiē bù shàn. gōng sūn zì zhī cán kuì, bǐ cǐ yě bù biàn míng yán. cóng cǐ jiū jiū jī jī, xiǎo jiě xīn lǐ nà mèn. dàn shuō dào jǔ yè shàng, gōng sūn zǒng bù zhāo lǎn. quàn de jǐn le, fǎn shuō xiǎo jiě sú qì. xiǎo jiě yuè fā mèn shàng jiā mèn, zhěng rì méi tóu bù zhǎn. fū rén zhī dào, zǒu lái quàn nǚ ér dào:" wǒ ér, nǐ bú yào nèn bān dāi qì. wǒ kàn xīn gū yé rén wù yǐ shì shí fēn le kuàng nǐ diē yuán ài tā shì gè shào nián míng shì." xiǎo jiě dào:" mǔ qīn, zì gǔ jí jīn, jǐ céng kàn jiàn bú huì zhōng jìn shì de rén kě yǐ jiào zuò gè míng shì de?" shuō zhe, yuè yào nǎo nù qǐ lái. fū rén hé yǎng niáng dào:" zhè gè shì nǐ zhōng shēn dà shì, bú yào rú cǐ. kuàng qiě xiàn fàng zhe liǎng jiā dǐng shèng, jiù suàn gū yé bù zhōng jìn shì, zuò guān, nán dào zhè yī shēng huán shǎo le nǐ yòng de?" xiǎo jiě dào:"' hǎo nán bù chī fēn jiā fàn, hǎo nǚ bù chuān jià shí yī.' yī hái ér de yì sī, zǒng shì zì zhēng de gōng míng hǎo, kào zhe zǔ fù, zhǐ suàn zuò bù chéng qì!" fū rén dào:" jiù shì rú cǐ, yě zhǐ hǎo màn màn quàn tā. zhè shì jí bù dé de." yǎng niáng dào:" dàng zhēn gū yé bù dé zhòng, nǐ jiāng lái shēng chū xiǎo gōng zǐ lái, zì xiǎo yī nǐ de jiào xùn, bú yào xué tā fù qīn, jiā lǐ fàng zhe nǐ nèn gè hǎo xiān shēng, pà jiào bù chū gè zhuàng yuán lái? jiù tì nǐ zhēng kǒu qì. nǐ zhè fēng gào shì wěn de." shuō zhe, hé fū rén yī qí xiào qǐ lái. xiǎo jiě tàn le yī kǒu qì, yě jiù bà le. luò hòu lǔ biān xiū tīng jiàn zhèi xiē huà, yě chū le liǎng gè tí qǐng jiào gōng sūn. gōng sūn miǎn qiǎng chéng piān. biān xiū gōng kàn le, dōu shì xiē shī cí shàng de huà, yòu yǒu liǎng jù xiàng lí sāo, yòu yǒu liǎng jù" zǐ shū", bú shì zhèng jīng wén zì yīn cǐ, xīn lǐ yě mèn, shuō bu chū lái. què quán kuī fū rén téng ài zhè nǚ xù, rú tóng xīn tóu yí kuài ròu.
当晚,养娘走进房来看小姐,只见愁眉泪眼,长吁短叹。养娘道:“小姐,你才恭喜,招赘了这样好姑爷,有何心事,做出这等模样?”小姐把日里的事告诉了一遍,说道:“我只道他举业已成,不日就是举人、进士;谁想如此光景,岂不误我终身!”养娘劝了一回。公孙进来,待他词色就有些不善。公孙自知惭愧,彼此也不便明言。从此啾啾唧唧,小姐心里纳闷。但说到举业上,公孙总不招揽。劝的紧了,反说小姐俗气。小姐越发闷上加闷,整日眉头不展。夫人知道,走来劝女儿道:“我儿,你不要恁般呆气。我看新姑爷人物已是十分了;况你爹原爱他是个少年名士。”小姐道:“母亲,自古及今,几曾看见不会中进士的人可以叫做个名士的?”说着,越要恼怒起来。夫人和养娘道:“这个是你终身大事,不要如此。况且现放着两家鼎盛,就算姑爷不中进士,做官,难道这一生还少了你用的?”小姐道:“‘好男不吃分家饭,好女不穿嫁时衣。’依孩儿的意思,总是自挣的功名好,靠着祖父,只算做不成器!”夫人道:“就是如此,也只好慢慢劝他。这是急不得的。”养娘道:“当真姑爷不得中,你将来生出小公子来,自小依你的教训,不要学他父亲,家里放着你恁个好先生,怕教不出个状元来?就替你争口气。你这封诰是稳的。”说着,和夫人一齐笑起来。小姐叹了一口气,也就罢了。落后鲁编修听见这些话,也出了两个题请教公孙。公孙勉强成篇。编修公看了,都是些诗词上的话,又有两句像《离骚》,又有两句“子书”,不是正经文字;因此,心里也闷,说不出来。却全亏夫人疼爱这女婿,如同心头一块肉。
kàn kàn guò le cán dōng. xīn nián zhēng yuè, gōng sūn huí jiā bài zǔ fù mǔ qīn de nián huí lái. zhēng yuè shí èr rì, lóu fǔ liǎng gōng zǐ qǐng chī chūn jiǔ. gōng sūn dào le. liǎng gōng zǐ jiē zài shū fáng lǐ zuò, wèn le qú tài shǒu zài jiā de ān, shuō dào:" jīn rì yě bìng wú wài kè yīn shì lìng jié, yuē xián zhí dào lái, jiā yàn sān bēi." gāng cái zuò xià, kān mén rén jìn lái bǐng:" kàn fén de zōu jí fǔ lái le."
看看过了残冬。新年正月,公孙回家拜祖父、母亲的年回来。正月十二日,娄府两公子请吃春酒。公孙到了。两公子接在书房里坐,问了蘧太守在家的安,说道:“今日也并无外客;因是令节,约贤侄到来,家宴三杯。”刚才坐下,看门人进来禀:“看坟的邹吉甫来了。”
liǎng gōng zǐ zì cóng suì nèi wèi qú gōng sūn bì yīn zhī shì, máng le yuè yú, yòu luàn zhe dù suì, bǎ nà yáng zhí zhōng de huà yǐ diū zài jiǔ xiāo yún wài jīn jiàn zōu jí fǔ lái, yòu hū rán xiǎng qǐ, jiào qǐng jìn lái. liǎng gōng zǐ tóng qú gōng sūn dōu zǒu chū tīng shàng, jiàn tā tóu shàng dài zhe xīn zhān mào, shēn chuān yī jiàn qīng bù hòu mián dào páo, jiǎo xià tà zhe nuǎn xié. tā ér zi xiǎo èr, shǒu lǐ ná zhe gè bù kǒu dài, zhuāng le xǔ duō chǎo mǐ dòu fǔ gàn, jìn lái fàng xià. liǎng gōng zǐ hé tā shī lǐ, shuō dào:" jí fǔ, nǐ zì nèn kōng shēn lái zǒu zǒu bà le, wéi shèn me dài jiāng lǐ lái? wǒ men yòu bù hǎo bù shōu nǐ de." zōu jí fǔ dào:" èr wèi shǎo lǎo yé shuō zhè xiào huà, kě bù bǎ wǒ xiū sǐ le. xiāng xià duì xiàng, dài lái yǔ lǎo yé shǎng rén." liǎng gōng zǐ fēn fù jiāng lǐ shōu jìn qù, zōu èr gē qǐng zài wài biān zuò, jiāng zōu jí fǔ ràng jìn shū fáng lái. jí fǔ wèn le, zhī dào shì qú xiǎo gōng zǐ, yòu wèn qú gū lǎo yé de ān, yīn shuō dào:" hái shì nà nián wǒ jiā tài lǎo yé xià zàng, huì zhe gū lǎo yé de. zhěng zhěng èr shí qī nián le, jiào wǒ men zěn de bù lǎo! gū lǎo yé hú zǐ yě quán bái le me?" gōng sūn dào:" quán bái le sān sì nián le." zōu jí fǔ bù kěn jiàn gōng sūn de zuò, sān gōng zǐ dào:" tā shì wǒ men biǎo zhí, nǐ lǎo rén jiā nián zūn, lǎo shí zuò bà." jí fǔ zūn mìng zuò xià, xiān chī guò fàn, chóng xīn bǎi xià dié zǐ, zhēn shàng jiǔ lái. liǎng gōng zǐ shuō qǐ liǎng fān fǎng yáng zhí zhōng de huà, cóng tóu zhì wěi, shuō le yī biàn. zōu jí fǔ dào:" tā zì rán bù xiǎo de. zhè gè què yīn wǒ zhè jǐ gè yuè zhù zài dōng zhuāng, bù céng qù dào xīn shì zhèn, suǒ yǐ zhèi xiē huà méi rén xiàng yáng xiān shēng shuō. yáng xiān shēng shì gè zhōng hòu bù guò de rén, nán dào huì zhuāng shēn fèn, gù yì duǒ zhe bú jiàn? tā yòu shì gè jí kěn xiāng yú rén de tīng dé èr wèi shǎo lǎo yé fǎng tā, tā bā bù dé lián yè lái huì lī. míng rì wǒ huí qù xiàng tā shuō le, tóng tā lái jiàn èr wèi shǎo lǎo yé." sì gōng zǐ dào:" nǐ qiě zhù guò le dēng jié, dào shí wǔ rì nà rì, tóng wǒ zhè biǎo zhí wǎng jiē fāng shǎng qù kàn kàn dēng, suǒ xìng dào shí qī bā jiān, wǒ men jiào yì zhī chuán, tóng nǐ dào yáng xiān shēng jiā. hái shì xiān qù bài tā cái shì." jí fǔ dào:" zhè gèng hǎo le."
两公子自从岁内为蘧公孙毕姻之事,忙了月余,又乱着度岁,把那杨执中的话已丢在九霄云外;今见邹吉甫来,又忽然想起,叫请进来。两公子同蘧公孙都走出厅上,见他头上戴着新毡帽,身穿一件青布厚棉道袍,脚下踏着暖鞋。他儿子小二,手里拿着个布口袋,装了许多炒米、豆腐干,进来放下。两公子和他施礼,说道:“吉甫,你自恁空身来走走罢了,为甚么带将礼来?我们又不好不收你的。”邹吉甫道:“二位少老爷说这笑话,可不把我羞死了。乡下对象,带来与老爷赏人。”两公子吩咐将礼收进去,邹二哥请在外边坐,将邹吉甫让进书房来。吉甫问了,知道是蘧小公子,又问蘧姑老爷的安,因说道:“还是那年我家太老爷下葬,会着姑老爷的。整整二十七年了,叫我们怎的不老!姑老爷胡子也全白了么?”公孙道:“全白了三四年了。”邹吉甫不肯僭公孙的坐,三公子道:“他是我们表侄,你老人家年尊,老实坐罢。”吉甫遵命坐下,先吃过饭,重新摆下碟子,斟上酒来。两公子说起两番访杨执中的话,从头至尾,说了一遍。邹吉甫道:“他自然不晓得。这个却因我这几个月住在东庄,不曾去到新市镇,所以这些话没人向杨先生说。杨先生是个忠厚不过的人,难道会装身分,故意躲着不见?他又是个极肯相与人的;听得二位少老爷访他,他巴不得连夜来会哩。明日我回去向他说了,同他来见二位少老爷。”四公子道:“你且住过了灯节,到十五日那日,同我这表侄往街坊上去看看灯,索性到十七八间,我们叫一只船,同你到杨先生家。还是先去拜他才是。”吉甫道:“这更好了。”
dàng yè chī wán le jiǔ, sòng qú gōng sūn huí lǔ zhái qù, jiù liú zōu jí fǔ zài shū fáng xiē sù. cì rì nǎi shì dēng zhī qī, lóu fǔ zhèng tīng shàng xuán guà yī duì dà zhū dēng, nǎi shì wǔ yīng diàn zhī wù, xiàn zōng huáng dì yù cì de. nà dēng shì nèi fǔ zhì zào, shí fēn jīng qiǎo. zōu jí fǔ jiào tā de ér zi zōu èr lái kàn, yě gěi tā jiàn jiàn guǎng dà. dào shí sì rì, xiān dǎ fā tā xià xiāng qù, shuō dào:" wǒ guò le dēng jié, yào tóng lǎo yé men dào xīn shì zhèn, shùn biàn dào nǐ jiě jie jiā, yào dào èr shí wài cái jiā lǐ qù. nǐ xiān qù bà." zōu èr yìng nuò qù le.
当夜吃完了酒,送蘧公孙回鲁宅去,就留邹吉甫在书房歇宿。次日乃试灯之期,娄府正厅上悬挂一对大珠灯,乃是武英殿之物,宪宗皇帝御赐的。那灯是内府制造,十分精巧。邹吉甫叫他的儿子邹二来看,也给他见见广大。到十四日,先打发他下乡去,说道:“我过了灯节,要同老爷们到新市镇,顺便到你姐姐家,要到二十外才家里去。你先去罢。”邹二应诺去了。
dào shí wǔ wǎn shàng, qú gōng sūn zhèng zài lǔ zhái tóng fū rén xiǎo jiě jiā yàn. yàn bà, lóu fǔ qíng lái chī jiǔ, tóng zài jiē shàng yóu wán. hú zhōu fǔ tài shǒu yá qián zhā zhe yī zuò biē shān dēng. qí yú gè miào, shè huǒ bàn huì, luó gǔ xuān tiān. rén jiā shì nǚ, dōu chū lái kàn dēng tà yuè. zhēn nǎi jīn wú bù jìn, nào le bàn yè. cì zǎo, zōu jí fǔ xiàng liǎng gōng zǐ shuō, yào xiān dào xīn shì zhèn nǚ ér jiā qù, yuē dìng liǎng gōng zǐ shí bā rì xià xiāng, tóng dào yáng jiā. liǎng gōng zǐ yī le, sòng tā chū mén. dā le gè biàn chuán dào xīn shì zhèn. nǚ ér jiē zhe, xīn nián kē le lǎo zi de tóu, shōu shí jiǔ fàn chī le.
到十五晚上,蘧公孙正在鲁宅同夫人、小姐家宴。宴罢,娄府情来吃酒,同在街上游玩。湖州府太守衙前扎着一座鳖山灯。其余各庙,社火扮会,锣鼓喧天。人家士女,都出来看灯踏月。真乃金吾不禁,闹了半夜。次早,邹吉甫向两公子说,要先到新市镇女儿家去,约定两公子十八日下乡,同到杨家。两公子依了,送他出门。搭了个便船到新市镇。女儿接着,新年磕了老子的头,收拾酒饭吃了。
dào shí bā rì, zōu jí fǔ yào xiān dào yáng jiā qù hòu liǎng gōng zǐ. zì xīn lǐ xiǎng:" yáng xiān shēng shì gè qióng jí de rén, gōng zǐ men dào, què jiāng shèn me guǎn dài?" yīn wèn nǚ ér yào le yì zhī jī, shù qián qù zhèn shàng dǎ le sān jīn yī fāng ròu, yòu gū le yī píng jiǔ, hé xiē shū cài zhī lèi, xiàng lín jū jiā jiè le yì zhī xiǎo chuán, bǎ zhè jiǔ hé jī ròu, dōu fàng zài chuán cāng lǐ, zì jǐ zhào zhe, lái dào yáng jiā mén kǒu, jiāng chuán pō zài àn bàng, shǎng qù qiāo kāi le mén. yáng zhí zhōng chū lái, shǒu lǐ pěng zhe yí gè lú, ná yī fāng pà zǐ zài nà li yòng lì de cā jiàn shì zōu jí fǔ, diū xià lú chàng nuò. bǐ cǐ jiàn guò jié, zōu jí fǔ bǎ nèi xiē dōng xī bān le jìn lái. yáng zhí zhōng kàn jiàn, xià le yī tiào dào:" āi yō! zōu lǎo diē! nǐ wéi shèn me dài zhèi xiē jiǔ ròu lái? wǒ cóng qián pò fèi nǐ de hái shǎo lī, nǐ zěn de yòu zhè yàng duō qíng?" zōu jí fǔ dào:" lǎo xiān shēng, nǐ qiě shōu le jìn qù. wǒ jīn rì suī shì zhèi xiē xū cūn sú dōng xī, què bú shì wèi nǐ yào zài nǐ zhè lǐ děng liǎng wèi guì rén. nǐ qiě bǎ zhè jī hé ròu xiàng nǐ tài tài shuō, zhěng zhì hǎo le, wǒ hǎo tóng nǐ shuō zhè liǎng gè rén." yáng zhí zhōng bǎ liǎng shǒu xiù zhe xiào dào:" zōu lǎo diē, què shì gào sù bù dé nǐ. wǒ zì cóng qù nián zài xiàn lǐ chū lái, jiā xià yī wú suǒ yǒu, cháng rì zhǐ hǎo chī yī cān zhōu. zhí dào chú xī nà wǎn, wǒ zhè zhèn shàng kāi xiǎo yā de wāng jiā diàn lǐ, xiǎng zhe wǒ zhè zuò xīn ài de lú, chū èr shí sì liǎng yín zi, fēn míng shì suàn dìng wǒ jié xià méi yǒu xiē chái mǐ. yào lái tǎo zhè qiǎo. wǒ shuō:' yào wǒ zhè gè lú, xū shì sān bǎi liǎng xiàn yín zi, shǎo yī lí yě chéng bù de. jiù shì dāng zài nà li, guò bàn nián, yě yào yī bǎi liǎng. xiàng nǐ zhè jǐ liǎng yín zi, hái bù gòu wǒ shāo lú mǎi tàn de qián lī!, nà rén jiāng yín zi ná le huí qù. zhè yī wǎn dào dǐ méi yǒu chái mǐ, wǒ hé lǎo qī liǎng gè, diǎn le yī zhī là zhú, bǎ zhè lú mó nòng le yī yè, jiù guò le nián." yīn jiāng lú qǔ zài shǒu nèi, zhǐ yǔ zōu jí fǔ kàn, dào:" nǐ kàn zhè shàng miàn bāo jiāng, hǎo yán sè! jīn rì yòu qià hǎo méi yǒu zǎo fàn mǐ, suǒ yǐ fāng cái zài cǐ mó nòng zhè lú, xiāo qiǎn rì zi. bù xiǎng yù zhe nǐ lái. zhèi xiē jiǔ hé cài, dōu yǒu le, zhǐ shì bù dé yǒu fàn." zōu jí fǔ dào:" yuán lái rú cǐ, zhè biàn zěn me yàng?" zài yāo jiān dǎ kāi chāo dài yī xún, xún chū èr qián duō yín zi, dì yǔ yáng zhí zhōng dào:" xiān shēng, nǐ qiě kuài jiào rén qù mǎi jǐ shēng mǐ lái, cái hǎo zuò le shuō huà." yáng zhí zhōng jiàng zhè yín zi, huàn chū lǎo yù, ná gè jiā huo dào zhèn shàng dí mǐ. bù duō shí, lǎo yù dí mǐ huí lái, wǎng chú xià shāo fàn qù le. yáng zhí zhōng guān le mén lái, zuò xià wèn dào:" nǐ shuō shì jīn rì nà liǎng gè shén me guì rén lái?" zōu jí fǔ dào:" lǎo xiān shēng, nǐ wèi yán diàn lǐ de shì lèi zài xiàn lǐ, què shì zěn yàng dé chū lái de?" yáng zhí zhōng dào:" zhèng shì, wǒ yě bù zhī. nà rì xiàn fù mǔ hū rán bǎ wǒ fàng le chū lái, wǒ zài xiàn mén kǒu wèn, shuō shì gè xìng jìn de jù bǎo zhuàng bǎo wǒ chū lái. wǒ zì jǐ xì xiǎng, bù céng rèn de zhè wèi xìng jìn de lǎo diē. nǐ dào de zài nà li zhī dào xiē yǐng zi de?" zōu jí fǔ dào:" nà lǐ shì shèn me xìng jìn de! zhè rén jiào zuò jìn jué, jiù shì lóu tài shī fǔ lǐ sān shǎo lǎo yé de guǎn jiā. shǎo lǎo yé dì xiōng liǎng wèi yīn zài wǒ zhè lǐ tīng jiàn nǐ lǎo xiān shēng de dà míng, huí jiā jiù jiāng zì jǐ yín zi duì chū qī bǎi liǎng shàng le kù, jiào jiā rén jìn jué jù bǎo zhuàng. zhèi xiē shì, xiān shēng huí jiā zhī hòu, liǎng wèi shǎo lǎo yé qīn zì dào fǔ shàng fǎng le liǎng cì, xiān shēng nán dào bù zhī dào me?" yáng zhí zhōng huǎng rán xǐng wù dào:" shì le! shì le! zhè shì bèi wǒ zhè gè lǎo yù suǒ wù! wǒ tóu yī cì kàn dǎ yú huí lái, lǎo yù xiàng wǒ shuō' chéng lǐ yǒu yí gè xìng liǔ de.' wǒ yí huò shì qián rì nà gè xìng liǔ de yuán chà, jiù yǒu xiē pà huì tā. hòu yī cì yòu shì wǎn shàng huí jiā, tā shuō' nà xìng liǔ de jīn rì yòu lái, shì wǒ huí tā qù le'. shuō zhe, yě jiù bà le. rú jīn xiǎng lái, liǔ zhě, lóu yě. wǒ nà lǐ cāi de dào shì lóu fǔ, zhǐ yí huò shì xiàn lǐ yuán chà." zōu jí fǔ dào:" nǐ lǎo rén jiā yīn dǎ zhè nián bǎ guān sī, cháng yán dào dé hǎo:' sān nián qián bèi dú shé yǎo le, rú jīn mèng jiàn yī tiáo shéng zi yě shì hài pà.' zhǐ shì xīn zhōng yí huò shì chāi rén. zhè yě bà le. yīn qián rì shí èr wǒ zài lóu fǔ kòu jié, liǎng wèi shǎo lǎo yé shuō dào zhè huà, yuē wǒ jīn rì tóng dào zūn fǔ. wǒ kǒng pà xiān shēng yī shí méi yǒu bèi bàn, suǒ yǐ dài zhè diǎn dōng xī lái tì nǐ zuò gè zhǔ rén. hǎo me?" yáng zhí zhōng dào:" jì shì liǎng gōng cuò ài, wǒ biàn gāi xiān dào chéng lǐ qù huì tā, hé yǐ yòu láo tā lái?" zōu jí fǔ dào:" jì yǐ shuō lái, bù xiāo xiān qù, hòu tā lái huì biàn liǎo."
到十八日,邹吉甫要先到杨家去候两公子。自心里想:“杨先生是个穷极的人,公子们到,却将甚么管待?”因问女儿要了一只鸡,数钱去镇上打了三斤一方肉,又沽了一瓶酒,和些蔬菜之类,向邻居家借了一只小船,把这酒和鸡、肉,都放在船舱里,自己棹着,来到杨家门口,将船泊在岸傍,上去敲开了门。杨执中出来,手里捧着一个炉,拿一方帕子在那里用力的擦;见是邹吉甫,丢下炉唱诺。彼此见过节,邹吉甫把那些东西搬了进来。杨执中看见,吓了一跳道:“哎哟!邹老爹!你为甚么带这些酒肉来?我从前破费你的还少哩,你怎的又这样多情?”邹吉甫道:“老先生,你且收了进去。我今日虽是这些须村俗东西,却不是为你;要在你这里等两位贵人。你且把这鸡和肉向你太太说,整治好了,我好同你说这两个人。”杨执中把两手袖着笑道:“邹老爹,却是告诉不得你。我自从去年在县里出来,家下一无所有,常日只好吃一餐粥。直到除夕那晚,我这镇上开小押的汪家店里,想着我这座心爱的炉,出二十四两银子,分明是算定我节下没有些柴米。要来讨这巧。我说:‘要我这个炉,须是三百两现银子,少一厘也成不的。就是当在那里,过半年,也要一百两。像你这几两银子,还不够我烧炉买炭的钱哩!,那人将银子拿了回去。这一晚到底没有柴米,我和老妻两个,点了一枝蜡烛,把这炉摩弄了一夜,就过了年。”因将炉取在手内,指与邹吉甫看,道:“你看这上面包浆,好颜色!今日又恰好没有早饭米,所以方才在此摩弄这炉,消遣日子。不想遇着你来。这些酒和菜,都有了,只是不得有饭。”邹吉甫道:“原来如此,这便怎么样?”在腰间打开钞袋一寻,寻出二钱多银子,递与杨执中道:“先生,你且快叫人去买几升米来,才好坐了说话。”杨执中将这银子,唤出老妪,拿个家伙到镇上籴米。不多时,老妪籴米回来,往厨下烧饭去了。杨执中关了门来,坐下问道:“你说是今日那两个什么贵人来?”邹吉甫道:“老先生,你为盐店里的事累在县里,却是怎样得出来的?”杨执中道:“正是,我也不知。那日县父母忽然把我放了出来,我在县门口问,说是个姓晋的具保状保我出来。我自己细想,不曾认得这位姓晋的老爹。你到的在那里知道些影子的?”邹吉甫道:“那里是甚么姓晋的!这人叫做晋爵,就是娄太师府里三少老爷的管家。少老爷弟兄两位因在我这里听见你老先生的大名,回家就将自己银子兑出七百两上了库,叫家人晋爵具保状。这些事,──先生回家之后,两位少老爷亲自到府上访了两次,──先生难道不知道么?”杨执中恍然醒悟道:“是了!是了!这事被我这个老妪所误!我头一次看打鱼回来,老妪向我说‘城里有一个姓柳的。’我疑惑是前日那个姓柳的原差,就有些怕会他。后一次又是晚上回家,他说‘那姓柳的今日又来,是我回他去了’。说着,也就罢了。如今想来,柳者,娄也。我那里猜的到是娄府,只疑惑是县里原差。”邹吉甫道:“你老人家因打这年把官司,常言道得好:‘三年前被毒蛇咬了,如今梦见一条绳子也是害怕。’只是心中疑惑是差人。这也罢了。因前日十二我在娄府叩节,两位少老爷说到这话,约我今日同到尊府。我恐怕先生一时没有备办,所以带这点东西来替你做个主人。好么?”杨执中道:“既是两公错爱,我便该先到城里去会他,何以又劳他来?”邹吉甫道:“既已说来,不消先去,候他来会便了。”
zuò le yī huì, yáng zhí zhōng pēng chū chá lái chī le, tīng dé kòu mén shēng, zōu jí fǔ dào:" shì shǎo lǎo yé lái le, kuài qù kāi mén." cái kāi le mén, zhī jiàn yí gè xī zuì de zuì hàn chuǎng jiàng jìn lái, jìn mén jiù diē le yī jiāo, bā qǐ lái, mō yī mō tóu, xiàng nèi lǐ zhí pǎo. yáng zhí zhōng dìng jīng kàn shí, biàn shì tā dì èr gè ér zi yáng lǎo liù, zài zhèn shàng dǔ shū le, yòu chuáng le jǐ bēi shāo jiǔ, chuáng de làn zuì, xiǎng zhe lái jiā wèn mǔ qīn yào qián zài qù dǔ, yī zhí wǎng lǐ pǎo. yáng zhí zhōng dào:" chù shēng! nà lǐ qù! hái bù guò lái jiàn le zōu lǎo diē de lǐ!" nà lǎo liù diē diē zhuàng zhuàng, zuò le gè yī, jiù dào chú xià qù le. kàn jiàn guō lǐ zhǔ de jī hé ròu pēn bí xiāng, yòu mèn zhe yī guō hǎo fàn, fáng lǐ yòu fàng zhe yī píng jiǔ, bù zhī shì nà lǐ lái de bù yóu fēn shuō, jiē kāi guō jiù yào lāo le chī. tā niáng pī shǒu bà guō gài gài le. yáng zhí zhōng mà dào:" nǐ yòu bù hài chán láo bìng! zhè shì bié rén ná lái de dōng xī, hái yào děng zhe qǐng kè!" tā nà lǐ kěn yī, zuì de dōng dǎo xī wāi, zhǐ shì qiǎng le chī. yáng zhí zhōng mà tā, tā hái zhēng zhe zuì yǎn hùn huí zuǐ. yáng zhí zhōng jí le, ná huǒ chā gǎn zhe yī zhí dǎ le chū lái. zōu lǎo diē qiě chě quàn le yī huí, shuō dào:" jiǔ cài shì hòu lóu fǔ liǎng wèi shào yé de." nà yáng lǎo liù suī shì chǔn, yòu shì jiǔ hòu, dàn tīng jiàn lóu fǔ, yě jiù bù gǎn hú nào le. tā niáng jiàn tā jiǔ lüè xǐng xiē, sī le yì zhī jī tuǐ, shèng le yī dà wǎn fàn, pào shàng xiē tāng, mán zhe lǎo zi dì yǔ tā chī. chī bà, bā shàng chuáng, tǐng jué qù le.
坐了一会,杨执中烹出茶来吃了,听得叩门声,邹吉甫道:“是少老爷来了,快去开门。”才开了门,只见一个稀醉的醉汉闯将进来,进门就跌了一交,扒起来,摸一摸头,向内里直跑。杨执中定睛看时,便是他第二个儿子杨老六,在镇上赌输了,又噇了几杯烧酒,噇的烂醉,想着来家问母亲要钱再去赌,一直往里跑。杨执中道:“畜生!那里去!还不过来见了邹老爹的礼!”那老六跌跌撞撞,作了个揖,就到厨下去了。看见锅里煮的鸡和肉喷鼻香,又闷着一锅好饭,房里又放着一瓶酒,不知是那里来的;不由分说,揭开锅就要捞了吃。他娘劈手把锅盖盖了。杨执中骂道:“你又不害馋劳病!这是别人拿来的东西,还要等着请客!”他那里肯依,醉的东倒西歪,只是抢了吃。杨执中骂他,他还睁着醉眼混回嘴。杨执中急了,拿火叉赶着一直打了出来。邹老爹且扯劝了一回,说道:“酒菜是候娄府两位少爷的。”那杨老六虽是蠢,又是酒后,但听见娄府,也就不敢胡闹了。他娘见他酒略醒些,撕了一只鸡腿,盛了一大碗饭,泡上些汤,瞒着老子递与他吃。吃罢,扒上床,挺觉去了。
liǎng gōng zǐ zhí zhì rì mù fāng dào, qú gōng sūn yě tóng le lái. zōu jí fǔ yáng zhí zhōng yíng le chū qù. liǎng gōng zǐ tóng qú gōng sūn jìn lái, jiàn shì yī jiān kè zuò, liǎng biān fàng zhe liù zhāng jiù zhú yǐ zi, zhōng jiān yī zhāng shū àn bì shàng xuán de huà shì kǎi shū zhū zǐ zhì jiā gé yán liǎng biān yī fú jiān zhǐ de lián, shàng xiě zhe:" sān jiān dōng dǎo xī wāi wū, yí gè nán qiāng běi diào rén" shàng miàn tiē le yí gè bào tiě, shàng xiě:" jié bào guì fǔ lǎo yé yáng huì yǔn, qīn xuǎn yìng tiān huái ān fǔ mù yáng xiàn rú xué zhèng táng. jīng bào" bù céng kàn wán, yáng zhí zhōng shàng lái xíng lǐ fèng zuò, zì jǐ jìn qù qǔ pán zi pěng chū chá lái, xiàn yǔ gè wèi. chá bà, bǐ cǐ shuō le xiē wén shēng xiāng sī de huà. sān gōng zǐ zhǐ zhe bào tiě, wèn dào:" zhè róng xuǎn shì jìn lái de xìn me?" yáng zhí zhōng dào:" shì sān nián qián xiǎo dì bù céng bèi huò de shí hòu yǒu cǐ shì. zhǐ wèi dāng chū wú yì zhōng bǔ dé yí gè lǐn, xiāng shì guò shí liù qī cì, bìng bù néng guà míng bǎng mò chuí lǎo de zhè yí gè jiào guān, yòu yào qù dì shǒu běn, xíng tíng cān, zì jué de yāo kuà yìng le, zuò bù lái zhè yàng de shì. dāng chū lì cí le huàn bìng bù qù, yòu yào jīng dì fāng guān yàn bìng chū jié, fèi le xǔ duō zhōu zhé! nǎ zhī cí guān wèi jiǔ, bèi le zhè yī chǎng hèng huò, shòu xiǎo rén zǎng kuài zhī qī! nà shí ào nǎo bù rú jìng dào mù yáng, yě miǎn de yǔ yù lì wéi wǔ. ruò fēi sān xiān shēng sì xiān shēng xiàng shǎng yú fēng chén zhī wài, yǐ dà lì chuí shǒu xiàng yuán, zé xiǎo dì zhè jǐ gēn lǎo gú tou, zhǐ hǎo yǔ sǐ líng yǔ zhī zhōng yǐ! cǐ ēn cǐ dé, hé rì dé bào!" sān gōng zǐ dào:" xiē xū xiǎo shì, hé bì guà huái. jīn tīng xiān shēng cí guān yī jié, gèng zú yǎng pǐn gāo dé zhòng." sì gōng zǐ dào:" péng yǒu yuán yǒu tōng cái zhī yì, hé zú guà chǐ. xiǎo dì men hái hèn dé zhī cǐ shì yǐ chí, wèi néng zǎo wèi xiān shēng xǐ tuō, xīn qiè bù ān," yáng zhí zhōng tīng le zhè fān huà, gèng jiā qīn jìng, yòu hé qú gōng sūn hán xuān le jǐ jù. zōu jí fǔ dào:" èr wèi shǎo lǎo yé hé qú shào yé lái lù yuǎn, xiǎng shì jī le?" yáng zhí zhōng dào:" fǔ fàn yǐ jīng tíng dāng, qǐng dào hòu miàn zuò."
两公子直至日暮方到,蘧公孙也同了来。邹吉甫、杨执中迎了出去。两公子同蘧公孙进来,见是一间客座,两边放着六张旧竹椅子,中间一张书案;壁上悬的画是楷书《朱子治家格言》;两边一幅笺纸的联,上写着:“三间东倒西歪屋,一个南腔北调人”;上面贴了一个报帖,上写:“捷报贵府老爷杨讳允,钦选应天淮安府沐阳县儒学正堂。京报……”不曾看完,杨执中上来行礼奉坐,自己进去取盘子捧出茶来,献与各位。茶罢,彼此说了些闻声相思的话。三公子指着报帖,问道:“这荣选是近来的信么?”杨执中道:“是三年前小弟不曾被祸的时候有此事。只为当初无意中补得一个廪,乡试过十六七次,并不能挂名榜末;垂老得这一个教官,又要去递手本,行庭参,自觉得腰胯硬了,做不来这样的事。当初力辞了患病不去,又要经地方官验病出结,费了许多周折!那知辞官未久,被了这一场横祸,受小人驵侩之欺!那时懊恼不如竟到沐阳,也免得与狱吏为伍。若非三先生、四先生相赏于风尘之外,以大力垂手相援,则小弟这几根老骨头,只好瘐死囹圄之中矣!此恩此德,何日得报!”三公子道:“些须小事,何必挂怀。今听先生辞官一节,更足仰品高德重。”四公子道:“朋友原有通财之义,何足挂齿。小弟们还恨得知此事已迟,未能早为先生洗脱,心切不安,”杨执中听了这番话,更加钦敬,又和蘧公孙寒暄了几句。邹吉甫道:“二位少老爷和蘧少爷来路远,想是饥了?”杨执中道:“腐饭已经停当,请到后面坐。”
dāng xià qǐng zài yī jiān cǎo wū nèi, shì yáng zhí zhōng xiū qì de yí gè xiǎo xiǎo de shū wū, miàn zhe yī fāng xiǎo tiān jǐng, yǒu jǐ shù méi huā, zhè jǐ rì tiān nuǎn, kāi le liǎng sān zhī. shū fáng nèi mǎn bì shī huà, zhōng jiān yī fú jiān zhǐ lián, shàng xiě dào:" xiù chuāng qián hán méi shǔ diǎn, qiě rèn wǒ fǔ yǎng yǐ xī pān yuè zhōng xiān guì yī zhī, jiǔ ràng rén pó zī ér wǔ." liǎng gōng zǐ kàn le, bù shèng tàn xī, cǐ shēn piāo piāo rú yóu xiān jìng. yáng zhí zhōng pěng chū jī ròu jiǔ fàn. dāng xià chī le jǐ bēi jiǔ, yòng guò fàn, bù chī le, chè le guò qù, pēng míng qīng tán. tán dào liǎng cì xiāng fǎng, bèi lóng lǎo yù wù chuán de huà, bǐ cǐ dà xiào. liǎng gōng zǐ yào yāo yáng zhí zhōng dào jiā pán huán jǐ rì. yáng zhí zhōng shuō:" xīn nián lüè yǒu sú wù, sān sì rì hòu, zì dāng jìng zào gāo zhāi, wèi píng yuán shí rì zhī yǐn." tán dào qǐ gēng shí hòu, yī tíng yuè sè, zhào mǎn shū chuāng, méi huā yī zhī zhī rú huà zài shàng miàn xiāng sì, liǎng gōng zǐ liú lián bù rěn xiāng bié. yáng zhí zhōng dào:" běn gāi liú sān xiān shēng sì xiān shēng cǎo tà, nài xiāng xià wō jū, èr wèi xiān shēng kǒng bù shèn biàn." yú shì zhí shǒu tà zhe yuè yǐng, bǎ liǎng gōng zǐ tóng qú gōng sūn sòng dào chuán shàng, zì tóng zōu jí fǔ huí qù le.
当下请在一间草屋内,是杨执中修葺的一个小小的书屋,面着一方小天井,有几树梅花,这几日天暖,开了两三枝。书房内满壁诗画,中间一幅笺纸联,上写道:“嗅窗前寒梅数点,且任我俛仰以嬉;攀月中仙桂一枝,久让人婆姿而舞。”两公子看了,不胜叹息,此身飘飘如游仙境。杨执中捧出鸡肉酒饭。当下吃了几杯酒,用过饭,不吃了,撤了过去,烹茗清谈。谈到两次相访,被聋老妪误传的话,彼此大笑。两公子要邀杨执中到家盘桓几日。杨执中说:“新年略有俗务,三四日后,自当敬造高斋,为平原十日之饮。”谈到起更时候,一庭月色,照满书窗,梅花一枝枝如画在上面相似,两公子留连不忍相别。杨执中道:“本该留三先生、四先生草榻,奈乡下蜗居,二位先生恐不甚便。”于是执手踏着月影,把两公子同蘧公孙送到船上,自同邹吉甫回去了。
liǎng gōng zǐ tóng qú gōng sūn cái dào jiā, kān mén de bǐng dào:" lǔ dà lǎo yé yǒu yào jǐn shì, qǐng qú shào yé huí qù, lái guò sān cì rén le." qú gōng sūn huāng huí qù, jiàn le lǔ fū rén. fū rén gào sù shuō, biān xiū gōng yīn nǚ xù bù kěn zuò jǔ yè, xīn lǐ zhe qì, shāng liáng yào qǔ yí gè rú jūn, zǎo yǎng chū yí gè ér zi lái jiào tā dú shū, jiē jìn shì de shū xiāng. fū rén shuō nián jì dà le, quàn tā bù bì, tā jiù zhe le zhòng qì. zuó wǎn diē le yī jiāo, bàn shēn má mù, kǒu yǎn yǒu xiē wāi xié. xiǎo jiě zài bàng lèi yǎn wāng wāng, zhǐ shì tàn qì. gōng sūn yě wú nài hé, máng zǒu dào shū fáng qù wèn hòu. chén hé fǔ zhèng zài nà li qiè mài. qiè le mài, chén hé fǔ dào:" lǎo xiān shēng zhè mài xī, yòu cùn lüè jiàn xián huá. fèi wèi qì zhī zhǔ, huá nǎi tán zhī zhēng. zǒng shì lǎo xiān shēng shēn zài jiāng hú, xīn xuán wèi quē, gù ěr yōu chóu yì yù, xiàn chū cǐ zhèng. zhì fǎ dāng xiān yǐ shùn qì qū tán wéi zhǔ. wǎn shēng měi jiàn jìn rì yī jiā xián bàn xià zào, yī guò tán zhèng, jiù gǎi yòng bèi mǔ bù zhī yòng bèi mǔ liáo shī tán, fǎn wèi bù měi. lǎo xiān shēng cǐ zhèng, dāng yòng sì jūn zǐ, jiā rù èr chén, fàn qián wēn fú. zhǐ xiāo liǎng sān jì, shǐ qí shèn qì cháng hé, xū huǒ bù zhì wàng dòng, zhè bìng jiù tuì le." yú shì xiě lì yào fāng. yī lián chī le sì wǔ jì, kǒu bù wāi le, zhǐ shì shé gēn hái yǒu xiē qiáng. chén hé fǔ yòu kàn guò le mài, gǎi yòng yí gè wán jì de fāng zǐ, jiā rù jǐ wèi qū fēng de yào, jiàn jiàn jiàn xiào.
两公子同蘧公孙才到家,看门的禀道:“鲁大老爷有要紧事,请蘧少爷回去,来过三次人了。”蘧公孙慌回去,见了鲁夫人。夫人告诉说,编修公因女婿不肯做举业,心里着气,商量要娶一个如君,早养出一个儿子来教他读书,接进士的书香。夫人说年纪大了,劝他不必,他就着了重气。昨晚跌了一交,半身麻木,口眼有些歪斜。小姐在傍泪眼汪汪,只是叹气。公孙也无奈何,忙走到书房去问候。陈和甫正在那里切脉。切了脉,陈和甫道:“老先生这脉息,右寸略见弦滑。肺为气之主,滑乃痰之征。总是老先生身在江湖,心悬魏阙,故尔忧愁抑郁,现出此症。治法当先以顺气祛痰为主。晚生每见近日医家嫌半夏燥,一过痰症,就改用贝母;不知用贝母疗湿痰,反为不美。老先生此症,当用四君子,加入二陈,饭前温服。只消两三剂,使其肾气常和,虚火不致妄动,这病就退了。”于是写立药方。一连吃了四五剂,口不歪了,只是舌根还有些强。陈和甫又看过了脉,改用一个丸剂的方子,加入几味祛风的药,渐渐见效。
qú gōng sūn yī lián péi bàn le shí duō rì, bìng bù dé xián. nà rì zhí biān xiū gōng wǔ shuì, tōu kòng zǒu dào lóu fǔ, jìn le shū fáng mén, tīng jiàn yáng zhí zhōng zài nèi huài huài ér tán, zhī dào shì tā yǐ lái le, jìn qù zuō yī, tóng zuò xià. yáng zhí zhōng jiē zhe shuō dào:" wǒ fāng cái shuō de, èr wèi xiān shēng zhè yàng lǐ xián hǎo shì: rú xiǎo dì hé zú dào wǒ yǒu gè péng yǒu, zài xiāo shān xiàn shān lǐ zhù, zhè rén zhēn yǒu jīng tiān wěi dì zhī cái, kōng gǔ jué jīn zhī xué, zhēn nǎi' chù zé bù shī wéi zhēn rú, chū zé kě yǐ wéi wáng zuǒ', sān xiān shēng sì xiān shēng rú hé bú yào jié shí tā?" liǎng gōng zǐ jīng wèn:" nà lǐ yǒu zhè yàng yī wèi gāo rén?" yáng zhí zhōng dié zhe zhǐ tou, shuō chū zhè gè rén lái. zhǐ yīn zhè yī fān, yǒu fèn jiào:
蘧公孙一连陪伴了十多日,并不得闲。那日值编修公午睡,偷空走到娄府,进了书房门,听见杨执中在内咶咶而谈,知道是他已来了,进去作揖,同坐下。杨执中接着说道:“我方才说的,二位先生这样礼贤好士:如小弟何足道;我有个朋友,在萧山县山里住,这人真有经天纬地之才,空古绝今之学,真乃‘处则不失为真儒,出则可以为王佐’,──三先生、四先生如何不要结识他?”两公子惊问:“那里有这样一位高人?”杨执中迭着指头,说出这个人来。只因这一番,有分教:
xiāng fǔ yán bīn, yòu jù jǐ duō yīng jié míng bāng shèng huì, néng xiāo wú xiàn zhuàng xīn.
相府延宾,又聚几多英杰;名邦胜会,能消无限壮心。
bù zhī yáng zhí zhōng shuō chū shèn me rén lái, qiě tīng xià huí fēn jiě.
不知杨执中说出甚么人来,且听下回分解。