yán xìng xià zhì yī bǎi sān shí yī.
炎興下帙一百三十一。
qǐ shào xìng sān shí yī nián bā yuè shí sì rì jiǎ yín, jǐn jiǔ yuè èr shí qī rì bǐng shēn.
起紹興三十一年八月十四日甲寅,盡九月二十七日丙申。
shí sì rì jiǎ yín lǐ bǎo yǐ zhōu chuán xià hǎi zhì dōng hǎi xiàn wěi zhī xiàn gāo chǎng jí qián zhī xiàn zhī bāng róng jiàng.
十四日甲寅李寶以舟船下海至東海縣偽知縣高敞及前知縣支邦榮降。
liú bǎo wèi zhèn jiāng zhù zhā dōu tǒng zhì lǐ bǎo wèi yóu yì jūn tǒng guān hòu pì wèi hòu jūn tǒng zhì yáng cún zhōng zhī bǎo yǔ liú bǎo bù xiāng xié tè lìng lí jūn fā fù xíng zài shòu bù lí wù lù fēn dōu jiān bǎi chú dài yù qì xiè. yòu bǎi yú rì chú zhī huáng zhōu wèi xíng biān bào jīn rén jǔ bīng nǎi shòu bǎo zuǒ wǔ dài fū xuān zhōu guān chá shǐ yán hǎi tí dū jiǎ yín xià hǎi zhì dōng hǎi wěi zhī xiàn gāo chǎng jí qián zhī xiàn zhī nà róng shuō dōng rén yě. zài běi jiè yǐ jìn shì jí dì huò quàn zhī shǐ qù chǎng yuē: wǒ běn dà sòng zhī mín jīn dà sòng jūn mǎ yǐ dào jiāng ān guī suì yǐ xiàn jiàng bǎo zài chǎng yú hǎi chuán tóng xià hǎi lìng chǎng zhī zǐ yǔ qiè jiā zhù huái diān.
劉寶為鎮江駐劄都統制李寶為游奕軍統官後闢為後軍統制楊存中知寶與劉寶不相協特令離軍發赴行在授不釐務路分都監百除帶御器械。又百餘日除知黃州未行邊報金人舉兵乃授寶左武大夫宣州觀察使沿海提督甲寅下海至東海偽知縣高敞及前知縣支那榮說東人也。在北界以進士及第或勸之使去敞曰:我本大宋之民今大宋軍馬已到將安歸遂以縣降寶載敞於海船同下海令敞之子禹挈家住淮甸。
shí wǔ rì yǐ mǎo jīn guó zhǔ liàng shā jiàn yì dài fū hán rǔ jiā jǔ bīng nán kòu gǎi zuò xiàng.
十五日乙卯金國主亮殺諫議大夫韓汝嘉舉兵南寇(改作向)。
jīn guó zhǔ liàng yù jǔ bīng hán rǔ jiā zì xū yí guī jiàn liàng qǐn bīng jiǎng hé liàng bù cóng yuē: ěr yǔ sòng cháo wèi yóu shuō xié cì rǔ jiā sǐ suì qǐ bīng.
金國主亮欲舉兵韓汝嘉自盱眙歸諫亮寢兵講和亮不從曰:爾與宋朝為遊說邪賜汝嘉死遂起兵。
liú qí jūn yú yáng zhōu.
劉錡軍於揚州。
liú qí yǐ zhè xī jiāng huái zhì zhì shǐ wǎng yáng zhōu zhì sī.
劉錡以浙西江淮制置使往揚州置司。
yí shǐ yuē: liú qí yǐ zhì zhì wǎng yáng zhōu qí yuē: jūn lǐ jiǔ bù jiǎng rén jiē bù zhī jūn lǐ nǎi jiàn dà jiāng jūn qí gǔ ér xíng jūn róng zhěng sù qí zhì xiān míng zì jìng kāng zhuāng lǐ gāng jiě wéi tài yuán chū guó mén rì cháng xíng cǐ lǐ jiāng zhè suǒ wèi jiàn yě. guān zhě sǒng rán zhuì kǒng shí qí fāng bìng bù néng chéng mǎ suì yòng shàng chuān zhú wèi yú gù yóu shǒu rén jiān zhī zhèn jiāng chéng zhōng xiāng yān rú yún: wù guān zhě yōng yì qí cháng wèi zhū jiāng zuǒ yuē: cǐ jǔ jiē lìng rǔ bèi jiàn jié qǔ zhòng yáng rì dào jīng shī kào shè zhōu guān yú jiāng gāo sòng zhī qí jǔ xiù yī zhī yuē: bù xiá chá tāng. qiě yù sù xíng zhū gōng yǒu fén mù zài xī běi zhě yí bèi xíng jì jù bài sǎo zhī lǐ xiāng jì ér lái xiǎo rén chuán qí yǔ wèi shí rán suì jūn yú yáng zhōu.
遺史曰:劉錡以制置往揚州錡曰:軍禮久不講人皆不知軍禮乃建大將軍旗鼓而行軍容整肅旗幟鮮明自靖康妝李綱解圍太原出國門日常行此禮江浙所未見也。觀者悚然惴恐時錡方病不能乘馬遂用上穿竹為輿雇游手人肩之鎮江城中香煙如云:霧觀者擁溢錡嘗謂諸將佐曰:此舉皆令汝輩建節取重陽日到京師犒設州官於江皋送之錡舉袖揖之曰:不暇茶湯。且欲速行諸公有墳墓在西北者宜備行計具拜掃之禮相繼而來小人傳其語為實然遂軍於揚州。
shí qī rì dīng sì tián shī zhōng lìng fù xíng zài zòu shì.
十七日丁巳田師中令赴行在奏事。
èr shí sān rì guǐ hài zhāng dào luò zhì shì qǐ zhī jiàn kāng fǔ.
二十三日癸亥張燾落致仕起知建康府。
jīn rén bài méng shàng sī dé zhòng chén zhèn shǒu yào hài suì luò zhāng dào zhì shì qǐ zhī jiàn kāng fǔ.
金人敗盟上思得重臣鎮守要害遂落張燾致仕起知建康府。
èr shí liù rì bǐng yín chū shù guān bīng zhài fù chú fàng.
二十六日丙寅出戍官兵債負除放。
fèng shèng zhǐ yīng chū shù guān bīng xì fēn pī qǐng gěi zài jiā jiā jūn jiāng jī qiàn huí yì guān sī zhài fù yī jiù kè chú qǔ suǒ shēn lǜ shàn yǎng bù gěi kě lìng zhú jūn zūn yī yǐ jiàng zhǐ huī rì xià jǐn xíng chú fàng rú yī qián fèn lì zhòng zhì diǎn xiàn.
奉聖旨應出戍官兵系分劈請給在家家軍將積欠回易官私債負依舊克除取索深慮贍養不給可令逐軍遵依已降指揮日下盡行除放如依前僨戾重寘典憲。
èr shí bā rì wù chén wèi shèng tè shòu wǔ jīng láng jiān gé zàn shè rén zhī hǎi zhōu.
二十八日戊辰魏勝特授武經郎兼閣贊舍人知海州。
huái dōng yùn shǐ yáng kàng shēn dào tàn bào.
淮東運使楊抗申到探報。
xiān shì jīn rén bīng mǎ shǒu fàn gǎi zuò rù chuān jiè ér wǒ zhōng yuán zhōng yì zhī shì tàn bào jì zhì jiǔ yuè shàng xún huái dōng yùn shǐ yáng kàng jù jìn shì lǐ kūn hán xiān tiě zǐ bào yún: lǔ xiào wèi tài cāng cuī yù mǐ zǒu mǎ rén zhì yán wēi píng fǔ wǔ yuè yī rì qǐ dōng jīng chū bā rì qǐ guǎng níng fǔ shí sān rì qǐ yì mián zhōu shí wǔ rì qǐ gòng sān gè wàn hù bù mǎn sān wàn rén zhōng xián yī gè wàn hù shān hòu jiǔ zhōu yī wàn yī qiān rén fēn zuò shí wǔ gè qiān rén hàn jūn gòng wǔ wàn rén yuán qǐ dìng qī yuè èr shí yī rì dà hé yǐ běi qǐng qì jiǎ jīn wèi běi biān shì wù zhòng wèi jiàn suǒ wǎng dài běi biān shàng zǒu mǎ rén lái fāng gǎn jù bào jìn běi biān fǎn le sān qiān hù shì xī qì dān jí xīn qiān hàn jūn wéi běi jīng yī chù èr wàn hù lái dào sōng tíng guān wéi yàn zǐ chéng le yī wàn fù jiǎ zhī běi biān huò tuì fāng gǎn nán xíng. ruò běi biān bù tuì wèi gǎn nán xíng kūn chū shí rì qǐ shēn qiū xíng dào nán jīng fán wǒ zhǐ huī yī yī fēn míng shì duān dì yī pǐ mǎ huí. yòu hán xiān tàn bào lái yún: qī yuè sān rì xīn chà yòu chéng wèi yuán shuài xuān dào zhū lù jié dù shǐ bìng zǒng guǎn shí wǔ rì yù yàn shí liù rì chà chú xià xiàng sī tú yàn rén qiān yòu chéng xiàng yòu chéng xiàng zhāng hào qiān tài fù shàng shū lìng sūn lǐng běi dōng jīng rén jì zhōu jié dù shǐ chóng jìn mǒu rén qiān yù shǐ.
先是金人兵馬首犯(改作入)川界而我中原忠義之士探報繼至九月上旬淮東運使楊抗據進士李坤韓先帖子報云:魯校尉太倉催御米走馬人至言威平府五月一日起東京初八日起廣甯府十三日起義綿州十五日起共三個萬戶不滿三萬人中閒一個萬戶山後九州一萬一千人分作十五個千人漢軍共五萬人元起定七月二十一日大河以北請器甲今為北邊事務重未見所往待北邊上走馬人來方敢具報近北邊反了三千戶是奚契丹及新簽漢軍唯北京一處二萬戶來到松亭關圍燕子城了一萬副甲知北邊或退方敢南行。若北邊不退未敢南行坤初十日起申秋行到南京凡我指揮一一分明示端的一匹馬回。又韓先探報來云:七月三日新差右丞為元帥宣到諸路節度使並總管十五日御宴十六日差除下項司徒燕人遷右丞相右丞相張浩遷太傅尚書令(孫嶺北東京人)冀州節度使崇進某人遷御史。
dài fū shì fù mǎ nán jīng tǒng jūn jīn zǐ mǒu rén chōng xī shǔ dào héng yíng dōu tǒng jūn fù mǎ píng yáng fǔ zǒng guǎn jīn zǐ zhāng yàn zhōng pái háng dì qī xián xī rén yuán shì běn cháo rén hòu lái fā guò qù chōng xī shǔ dào héng yíng tǒng jūn tài yuán fǔ zǒng guǎn yín qīng liú mǒu chōng hàn nán dào héng yíng fù tǒng jūn nǚ zhēn jiā lì bù shàng shū róng lù bái mǒu qiān fù shū mì yuàn kāi fēng fǔ tóng zhī fèng guó jūn mǒu qiān bīng bù shàng shū lǐng běi dōng jīng liú shǒu tóng zhī fèng guó jūn zhāng mǒu bǎo zhōu jié dù shǐ hù bù shàng shū tōng yì dài fū kāi fēng fǔ tóng zhī xiān shì liù yuè èr shí jiǔ rì láng zhǔ jià láng zhǔ wèi wán yán liàng zài rǔ zhōu jiè pàn le hù wèi qì dān jūn yuē sān bǎi yú rén wǎng xī jīng yǒng ān jūn shān nèi zhù pō chà hé nán fǔ zhù zhā qiān hù qù shōu. yòu qī yuè liù rì mǎ xíng jiē láng zhǔ zhǐ huī zhǎn le nán jīng bīng mǎ fù dōu mǒu rén wèi shā hàn liáng nú bì shān cǐ liù zì bìng qì zhí zǒu wǎng yān jīng. yòu qī yuè jiǔ rì chà zǒu mǎ sì bǎi yú pǐ gēn shuā zhū lù yīng sī luó mǎ chú zuǒ chéng xiàng dé liú liù pǐ jí wǔ pǐn yǐ shàng xǔ liú yī pǐ wài yú dà xiǎo zhí guān bìng bǎi xìng bù xǔ shōu yǎng rú yǐn lòu mǎ gāi sǐ luó mǎ yào wǎng huá zhōu tuó yì jiǎ děng yòng guān xī hé dōng liǎng chù zì lái yuán qiān jūn jīn qǔ liù yuè shí bā rì qǐ fā wǎng téng yáng jūn yǎn zhōu jiù qì jiǎ xiàn qī yuè shí wǔ rì yào dào hòu lái wèi zhī qù xiàng duān dì qī yuè shí bā rì huí chéng lí biàn jīng zhì qī yuè èr shí yī rì zhī dé jié le xú zhōu xì zì dōng chà qù shuǐ shǒu yuē yī qiān yú rén qí jié le xú zhōu tóu shǒu mǒu rén què wǎng liáng shān luán qī yuè èr shí liù rì huí chéng dào hóng xiàn jiàn zǒu mǎ jīn pái dào xiàn dé láng zhǔ zhǐ huī jiāng pàn le zhuāng mín biàn xíng shā lù jí fǔ xù qí hòu mín hù yún: nài xīn kǔ yī liǎng rì bān yùn liáng huà nán qù.
大夫(是駙馬)南京統軍金紫某人充西蜀道行營都統軍駙馬)平陽府總管金紫張彥忠(排行第七閒西人元是本朝人後來發過去)充西蜀道行營統軍太原府總管銀青劉某充漢南道行營副統軍(女真家)吏部尚書榮祿白某遷副樞密院開封府同知奉國軍某遷兵部尚書嶺北東京留守同知奉國軍張某保州節度使戶部尚書通議大夫開封府同知先是六月二十九日郎主駕(郎主謂完顏亮)在汝州界叛了護衛契丹軍約三百餘人往西京永安軍山內住泊差河南府駐劄千戶去收。又七月六日馬行街(郎主)指揮斬了南京兵馬副都某人(為殺)漢良奴婢(刪此六字)並棄職走往燕京。又七月九日差走馬四百餘匹根刷諸路應私騾馬除左(丞相)得留六匹及五品以上許留一匹外餘大小職官並百姓不許收養如隱漏馬該死騾馬要往滑州駝衣甲等用關西河東兩處自來元簽軍今取六月十八日起發往滕陽軍兗州就器甲限七月十五日要到後來未知去向端的七月十八日回程離汴京至七月二十一日知得刦了徐州系自東差去水手約一千餘人其刦了徐州頭首某人卻往梁山灤七月二十六日回程到虹縣見走馬金牌到縣得郎主指揮將叛了莊民便行殺戮及撫恤其後民戶云:耐辛苦一兩日般運糧劃南去。
chuán dào jīn rén zhào.
傳到金人詔。
wěi zhào yuē: zhèn zài wèi huī xīn tǎn rán sì lín guī gòng yú yǒu nián yǐ. jiē chū yú zǔ zōng hóng hòu dé zé yě. niàn jìng nèi qún kòu yuè rǎo biān mín pàn nì rù yú nán sòng kuàng liǎng cháo zhī mín jiù shǔ sòng chù zì lái láng zǐ yě xīn shǐ yóu sòng sī lái wǒ cháo dào mǎi zhàn mǎ hòu zhì zhāng lù ér zhǐ. yòu yǐ tàn bào qún zú zhū lù biàn xíng huò zuò hóng jīn huò zuò shāng lǚ huò liǎng cháo jiān lì wàng shuō yóu cí zhuàn zào yì duān ér wú yàn dài tān lán róng shēn dòu zuò liǎng cháo jiǎng hǎo qīn mù zhī yì zhèn yǐ xiáng zhī jīn zhèn qīn jiāng wǔ bǎi wàn bīng sù jiàng xià guó yǐ jiǔ yuè xià xún huí guó qiǎn shǐ wǎng sòng yǐ jué diān mò jūn chén fù zǐ gè yí jiān xīn jǐn shǒu zhū hū gù zī zhào shì.
偽詔曰:朕在位恢心坦然四鄰歸貢逾有年矣。皆出於祖宗洪厚德澤也。念境內群寇越擾邊民叛逆入於南宋況兩朝之民舊屬宋處自來狼子野心(始由)宋私來我朝盜買戰馬後至彰露而止。又以探報群卒諸路變形或作紅巾或作商旅或兩朝奸吏妄說游辭撰造異端而無厭怠貪婪榮身斗作兩朝講好親睦之意朕已詳之今朕親將五百萬兵速降夏國以九月下旬回國遣使往宋以決顛末君臣父子各宜堅心謹守諸呼故茲詔示。
bài méng jì yuē: róng dí tiān xìng wàng dàn gù nì shān róng dí zhì cǐ bā zì gǎi zuò jīn liàng bù xiū gǎi zuò hǎo wèi dà yán dāng wèi qí wáng shí zuò zhú shī yuē: gū yì xiāo xiāo zhú yī cóng bù tóng fán huì mèi chūn fēng wǒ xīn zhèng yǔ jūn xiāng sì zhǐ dài yún: shāo fú bì kōng. yòu bù jì tí yuē: jiāo lóng qián nì yǐn cāng bō. qiě yǔ xiá má zuò hún hé děng dé yǔ cháo tóu jiǎo jiù hàn yáo pī lì zhèn shān hé. yòu guò rǔ zhōu tí shī yuē: mén yǎn huáng hūn rǎn bì tái nà huí zōng jī bàn chén āi kōng tíng rì mù wū zhēng zào yōu jìng cǎo shēn rén wèi lái shù rèn jiǎ shān dāng hù yǒu yī chí chūn shuǐ rào lóu tái fán huā bù shí xìng wáng dì yóu yǐ guān gàn cì dì kāi cǐ zhào yǔ.
敗盟記曰:戎狄天性妄誕故逆(刪戎狄至此八字改作金)亮不羞(改作好為)大言當為岐王時作竹《詩》曰:孤驛瀟瀟竹一叢不同凡卉媚春風我心正與君相似只待云:梢拂碧空。又不記題曰:蛟龍潛匿隱滄波。且與暇蟆作渾和等德語朝頭角就撼搖霹靂震山河。又過汝州題《詩》曰:門掩黃昏染碧苔那回蹤跡半塵埃空亭日暮烏爭噪幽徑草深人未來數仞假山當戶牖一池春水繞樓台繁花不識興亡地猶倚關干次第開此詔與。
shī yì qǐ xiāng yuǎn zāi! gài wàng wèi cǐ zhào yán kuā yào wú rén gǎi zuò zhōng huá shēng yán wǔ bǎi wàn bīng sù jiàng xià guó jiǔ yuè xià xún huí guó, qǐ bù dàn zāi! shì zhào nǎi qī yuè xián hán rǔ jiā dào sì zhōu yǐ hòu zuò. qiě rú qī yuè chū zhì jiǔ yuè zhōng jì shì jiǔ shí rì yǐ. zhōng guó zhì xī xià bìng shù bǎi wàn zhòng qǐ jiǔ shí chéng kě wǎng huí ér bì yé rán zé wǔ wàn bīng fēi xī fēng rú yǔ zhī shì sù jiàng xià guó fēi téng yún: chā chì zhī rén kě jiàn yán kuā shì zì sù sǐ wáng zhào, yú shì yǐ..
詩意豈相遠哉!蓋妄為此詔訁誇耀吾人(改作中華)聲言五百萬兵速降夏國九月下旬回國,豈不誕哉!是詔乃七月閒韓汝嘉到泗州以後作。且如七月初至九月終計是九十日矣。中國至西夏並數百萬眾豈九十程可往回而畢耶然則五萬兵非吸風茹雨之士速降夏國非騰云:插翅之人可見訁誇飾自速死亡兆,於是矣。。
jiǔ yuè shí yī rì gēng chén wú gǒng wèi è zhōu zhù zhā yù jūn dōu tǒng zhì.
九月十一日庚辰吳拱為鄂州駐劄御軍都統制。
wú gǒng jiè zhī zǐ yě. wèi è zhōu dōu xián zhì yǐ dài tián shī zhōng yǐ mǎo dào è zhōu gēng chén jiāo dōu tǒng zhì zhí shì pō fā zhū jūn wǎng xiāng yáng guǐ wèi zhū jūn fā jué shì shí zuǒ jūn tǒng zhì hǎo wèi jīng xī ān fǔ shǐ yì qǐ fā gǒng chéng cháo tíng zhǐ huī xiāng yáng tǎng huò yǒu biàn wú gǒng bù néng zì bǎo zé lìng tuì shǒu jīng zhǔ gǒng jù zhā gǒng bù néng zì bǎo zé lìng tuì shǒu jīng zhǔ gǒng jù zhā zi shēn cháo tíng yán cǐ shén shī xiāng rén zhī wàng. qiě jīng zhōu wèi wú shǔ zhī mén hù xiāng yáng wèi jīng zhōu zhī fān lí píng hàn shàng yóu hào wèi zhòng dì. ruò qì zhī bù shǒu shì zé chè qí fān lí kuàng xiāng yáng yī shān zǔ jiāng wò rǎng qiān lǐ shè. ruò yǐ wèi cháo xué rú rén è qí yān hóu shǒu qí mén hù zé jīng zhōu guǒ dé gāo zhěn ér wò hū! cháo tíng bì yù shǒu xiāng yáng wèi yī dào gù yǔ zhī jì fēi sān wàn jūn mǎ bù kě bǎo shǒu. ruò yù bǎo shǒu jīng zhōu zì hé jiāng xiāng yáng wèi gǎn zhōng zhī jì dāng dé jūn mǎ yī wàn shǐ gǒng kě dé cuò zhì zé xiū zhì bù zhài bǎo hù yù dí yíng guān tún tián mì xíng xián tàn yí shǐ yuē: wú gǒng yán xiāng yáng xíng shì zé jǐn zhī yǐ. bù gǎn yǐ qí rén ér fèi qí yán.. ruò fú bǎo shǒu zhī fāng zé shén wèi guāi shū suǒ wèi xiū zhì xiǎo zhài zhě qí yì zài yú tuì shǒu wàn shān ér qì chéng bù shǒu yě. bǎo hù yù dí zhě qí yì zài yú hé guān zì gù bù chū bīng yǐ jiē zhàn yě. gǒng dào xiāng yáng shǒu zhì wàn shān zhài shān wú shuǐ wú xīn. ruò tún dà jūn bù kě yǐ shí ān xī shī tú láo yì zhòng kǒu jí jí dào lù hài wén.
吳拱玠之子也。為鄂州都弦制以代田師中已卯到鄂州庚辰交都統制職事泊發諸軍往襄陽癸未諸軍發絕是時左軍統制郝為京西安撫使亦起發拱承朝廷指揮襄陽儻或有變吳拱不能自保則令退守荊渚拱具劄拱不能自保則令退守荊渚拱具劄子申朝廷言此甚失襄人之望。且荊州為吳蜀之門戶襄陽為荊州之藩籬屏翰上游號為重地。若棄之不守是則撤其藩籬況襄陽依山阻江沃壤千里設。若以為巢穴如人扼其咽喉守其門戶則荊州果得高枕而臥乎!朝廷必欲守襄陽為一道固圉之計非三萬軍馬不可保守。若欲保守荊州自合將襄陽為扞中之計當得軍馬一萬使拱可得措置則修置不寨保護禦敵營關屯田密行閒探遺史曰:吳拱言襄陽形勢則盡之矣。不敢以其人而廢其言。。若夫保守之方則甚為乖疏所謂修置小寨者其意在於退守萬山而棄城不守也。保護禦敵者其意在於闔關自固不出兵以接戰也。拱到襄陽首置萬山寨山無水無薪。若屯大軍不可(以時)安息師徒勞役眾口藉藉道路駭聞。
liú qí zì yáng zhōu jìn jūn.
劉錡自揚州進軍。
liú qí zài yáng zhōu bìng shàng qiǎn zhōng shǐ tán mǒu xuān yā yī guān mèng mǒu fù yáng zhōu yī zhì qí yuē: qí běn wú bìng gài yuán guó jiā biān shì rú cǐ zhì jīn yóu wèi jué yòng bīng qí dí rén qīn mǎo jīng sì zì gǎi zuò dí xiān fā rán hòu shǐ shān cǐ zì dāng zhī jì shī zhì dí gǎi zuò rén zhī jī hé yǐ shàn hòu hòu fā shòu zhì yú rén qí yōu cǐ bù wàng shì yǐ bìng yě. tán mǒu jù dào yǐ dé shàng zhǐ lìng zhì zhì jǐn chá dòng jìng bù kě luò qí jiān biàn qí jué rán ér qǐ jù zòu huí bào jí jiàn dà jiāng qí gǔ ér jìn bīng měi rì jìn fā yī jūn shí qí shí bìng bù néng shí wéi yǐ luó bó xià bái zhōu ér yǐ. jūn xíng zhěng sù qí yì pō néng dé jiāng shuài zhī tǐ yǒu xiāng bīng tǒng lǐng lù cì yíng cān qí jiē bù gù.
劉錡在揚州病上遣中使譚某宣押醫官孟某赴揚州醫治錡曰:錡本無病蓋緣國家邊事如此至今猶未決用兵俟狄人侵卯經四字改作敵先發)然後使(刪此字)當之既失制狄(改作人)之機何以善後後發受制於人錡憂此不忘是以病也。譚某具道已得上旨令制置謹察動靜不可落其奸便錡矍然而起具奏回報即建大將旗鼓而進兵每日進發一軍時錡實病不能食唯以蘿蔔下白粥而已。軍行整肅錡亦頗能得將帥之體有鄉兵統領路次迎參錡皆不顧。
shí qī rì bǐng xū yáng kàng jǔ liú sì.
十七日丙戌楊抗舉劉汜。
yí shǐ yuē: huái nán lù zhuǎn sòng fù shǐ yáng kàng zòu chén fú dǔ gé mén xuān zàn shè rén liǎng huái xī lù bīng mǎ dōu jiān zhèn jiāng fǔ zhù zhā yù qián zhōng jūn tǒng zhì huái nán zhè xī zhè dōng xī lù zhì zhì shǐ sī tí jǔ yī xíng shì wù liú.
遺史曰:淮南路轉送副使楊抗奏臣伏睹閣門宣贊舍人兩淮西路兵馬都監鎮江府駐劄御前中軍統制淮南浙西浙東西路制置使司提舉一行事務劉。
sì zhì jié bù gǒu zhōng yì chí xīn dǔ xìn hǎo xué fǔ yǐ rú yǎ chén cháng zhì qí jūn yù sì yuè shì zhàn shì hào lìng jīng míng jìn tuì sù rán jīn bǎo jǔ kān chōng jiāng shuài rèn shǐ yǒu zhǐ liú sì yǔ zhuǎn wǔ lüè láng yī jiù jiān gé mén xuān zàn shè rén lìng sān xǐng shū mì yuàn jí jì sì xī zhī zǐ qí zhī zhì yě..
汜志節不苟忠義持心篤信好學輔以儒雅臣嘗至其軍遇汜閱試戰士號令精明進退肅然今保舉堪充將帥任使有旨劉汜與轉武略郎依舊兼閣門宣贊舍人令三省樞密院籍記汜錫之子錡之至也。。
shí bā rì dīng hài wú jiè qiǎn jiāng guān péng qīng jié fèng xiáng fǔ fèng zhōu wèi hé nán bǎo jī xiàn jīn rén zhài.
十八日丁亥吳玠遣將官彭青刦鳳翔府鳳州渭河南寶雞縣金人寨。
èr shí sì rì guǐ sì xià jùn kè sì zhōu.
二十四日癸巳夏俊克泗州。
xià jùn zài xū yí jūn gàn mǎi běi wù jiàn wán yán liàng bài méng yǒu qīn fàn gǎi zuò nán gōng zhī yì suì móu yù zhàn sì zhōu yǒu wǔ gōng dài fū zhāng zhèng zhě zì jūn zhōng jiǎn xià zuò yáng zhōu zhǐ shǐ rèn mǎn jū xū yí jùn yǔ zhèng yì qí shì zhèng jù zhòng dé yī bǎi bā shí rén zhī xū yí jūn zhōu zōng tuì bǎo zài tiān zhǎng zhì shì jùn bèi chuán yè dù wǔ gēng dù huái xiān zhàn xī chéng xī chéng rén jué zhī jiē chēng yuàn guī shùn dà sòng jùn yuē: dà sòng rén mǎ qǔ sì zhōu bìng bù shā rén gè gè ān xīn zhuǎn zhì chéng dōng xià guān biàn hé yǒu kòng chuán jùn zhèng děng qiǎn xī chéng bǎi xìng qǔ chuán dé liù shí yú tuō tān tú yòu sì zhōu pú chá tú mù gǎi zuò fù chá tú mù lǜ qí xià èr sān shí qí qì dōng chéng dùn zǒu jùn děng rù dōng chéng fǔ dìng qiǎn bǎi xìng dù huái qiǎn rén bào zhì zhì shǐ liú qí dào tiān zhǎng dé bào bìng yǒu jīn rén jiě fù jūn qián zhě qí jiē bù wèn lìng jùn quán sì zhōu sì zhōu yǒu yín yī qiān wǔ bǎi dìng juàn wǔ bǎi pǐ qí qiǎn qí zhì sì qǔ yín juàn yú bù jǐn zhě jùn yǔ qí zhòng fēn yǒu zhī.
夏俊在盱眙軍干買北物見完顏亮敗盟有侵犯(改作南攻)之意遂謀欲占泗州有武功大夫張政者自軍中揀下作揚州指使任滿居盱眙俊與政議其事政聚眾得一百八十人知盱眙軍周宗退保在天長至是俊備船夜渡五更渡淮先占西城西城人覺知皆稱願歸順大宋俊曰:大宋人馬取泗州並不殺人各(各安)心轉至城東下觀汴河有空船俊政等遣西城百姓取船得六十餘拖貪圖右泗州蒲察徒穆(改作富察圖穆)率其下二三十騎棄東城遁走俊等入東城撫定遣百姓渡淮遣人報制置使劉錡到天長得報並有金人解赴軍前者錡皆不問令俊權泗州泗州有銀一千五百錠絹五百匹錡遣其至汜取銀絹餘不盡者俊與其眾分有之。
xū yí jūn bào jiǔ yuè èr shí sān rì yè èr gēng shū mì yuàn shǐ chén xià jùn bù lǐng yì bīng bìng lì shā tuì běi jūn yǐ fù zhàn sì zhōu xī chéng lìng yǒu cuò zhì shōu fù dōng chéng zhì èr shí sì rì tiān xiǎo xī chéng lǎo xiǎo jǐn jiē dù guò nán àn xù jù jùn shǐ wáng wén bào dōng chéng ān fǔ pú chá tú mù shān cǐ sì zì tóng zhī dà zhōu rén yǔ xià jùn zài chéng dá yǔ dōng chéng jǐn dào qí qiāng shuāng jù huái běi shāo gōng yán guó dào jūn chēng dōng chéng bǎi xìng guān lì jiē guī shùn běn cháo yǒu pú chá tú mù gǎi zuò fù chá tú mù yǔ dà zhōu rén táo cuàn chū chéng bù zhī qù xiàng qí běn chéng lǎo xiǎo jiàn xíng zài qián lái nán àn sì shēn zhōng jūn liú tǒng zhì cuò zhì rén mǎ guò huái dàn yā.
盱眙軍報九月二十三日夜二更樞密院使臣夏俊部領義兵併力殺退北軍已復占泗州西城另有措置收復東城至二十四日天曉西城老小盡皆渡過南岸續據俊使王文報東城安撫蒲察徒穆(刪此四字)同知大周仁與夏俊在城答語東城盡倒旗槍雙據淮北稍工嚴國到軍稱東城百姓官吏皆歸順本朝有蒲察徒穆(改作富察圖穆)與大周仁逃竄出城不知去向其本城老小見行載前來南岸巳申中軍劉統制措置人馬過淮彈壓。
liú yùn gǔ tè tiān chà liǎng zhè xī lù ān fǔ sī zhǔn bèi chāi qiǎn.
劉蘊古特添差兩浙西路安撫司準備差遣。
liú yùn gǔ zài běi jiè tí lù fàn mài jīn yì duǒ zhě wǎng lái yú shòu chūn què chǎng yǔ nán kè yǔ zé yuē: yuàn guī cháo yán nán běi lì hài. ruò dà sòng jǔ bīng zé huī fù jiù jiāng zhí bù nán ěr nán kè jiàn néng shí xìng míng yǒu hǎo yì zhě zhě jiē yǐn shǐ guī cháo yùn gǔ zì yán èr dì jiē zài běi jiè jí dì yǐ huò liǎng jiě bù dé yī dì suì yǒu guī zhèng zhī yì. ruò qǔ zhōng yuán miè dà jīn zhí yì shì ěr zhì xíng zài chū shòu yùn gǔ yòu dí gōng láng wèi zhè xī ān fǔ sī zhǔn xǔ bèi chāi qiǎn wú shān yǒu wǔ yuán cí zài qián táng làng huì zhī zhōng yùn gǔ xiān lìng zhì miào pái yì qù jiù pái pái shàng tí kè jù wèi xìng míng hé shì rén jiē jīng yuē: jiù pái gōng zhì xīn pái yuǎn shén bù zhī hé gù yì zhī yǒu yòu wǔ dài fū wèi zhòng chāng zhě kuī jiàn qí yì yuē: tā rén zhī guī zhèng zhě jiǎo xìng guān jué gǒu tú.
劉蘊古在北界提盝販賣釒義朵者往來於壽春榷場與南客語則曰:願歸朝言南北利害。若大宋舉兵則恢復舊疆直不難耳南客漸能識姓名有好異者者接引使歸朝蘊古自言二弟皆在北界及第已獲兩解不得一第遂有歸正之意。若取中原滅大金直易事耳至行在初授蘊古右迪功郎為浙西安撫司准許備差遣吳山有伍員祠在錢塘閬闠之中蘊古先另置廟牌易去舊牌牌上題刻具位姓名合市人皆驚曰:舊牌工緻新牌遠甚不知何故易之有右武大夫魏仲昌者窺見其意曰:他人之歸正者僥倖官爵苟圖。
qián bó ér yǐ. ruò liú yùn gǔ zhě zhēn jiān xì yě. huò wèn qí gù zhòng chāng yuē: bǎng qí xìng míng yú wú shān miào pái gài yù shǐ zhǒng lái xián tàn zhě zhī qí yǐ dào ěr.
錢帛而已。若劉蘊古者真奸細也。或問其故仲昌曰:榜其姓名於吳山廟牌蓋欲使踵來閒探者知其已到耳。
quán zhī guāng huà jūn zhāng qū yǔ jīn rén zhàn yú guāng huà jūn chéng zhōng jīn rén tuì zǒu zhāng qū è zhōu zhù zhā yù qián yóu yì jūn jiāng guān yě. dōu tǒng wú gǒng lìng quán zhī guāng huà jūn jiāng dài xún bǔ kǒng xiàn mù bǎi pù zhōu míng jiāo shēng sù cáo tōng jiào tóu yáng huī qí tóu lǐ chéng yǐn zhàn liú jìn guǎn duì shāng jìn zhí tóu hè zhōng zhǎng xíng céng chéng lǐ quán dèng gāo shàng qīng róng dé sū jìn děng fán èr shí sì huà yǐ guǐ sì líng chén rù chéng fāng zuò yú tīng shì jiāo gē jùn shì xián hū bào yǒu jīn rén tiě qí rù mén nǎi jīn rén qī bǎi qí yè sù yú sān shí lǐ dì qū jí kāi qiào mén lìng suí xíng rén huàn jiǎ chí qiāng tū mén ér chū hū bǎi xìng yǐ tái zhuō zhī shǔ dǔ xiàng lù kǒu qū fēn qí zhòng hé shù xiàng lán jié áo zhàn jiǔ zhī, yú shì bǎi xìng jiē chū mén dù hàn jiāng ér chéng zhōng zhàn yóu wèi xiū jīn rén zì wèi bù néng dāng nǎi jù zhòng shù shí rén zhǐ yī guān jūn zǎn jiàn shè zhī guān jūn shēn fù jiàn jiē rú wèi zhòng shāng jí sǐ zhě shù rén jīn rén zhī sǐ zhě yì shù shí rén fāng shāo tuì guāng huà zhī yì jīng xiāng dì yī zhàn yě. pō zēng zhàn shì zhī qì zòu gōng yú cháo gè rén dé zhuǎn èr guān zī jiē gěi gōng jù ér yǐ gào shēn jìng bù xià rén jiē wèi bù píng.
權知光化軍張趨與金人戰於光化軍城中金人退走張趨鄂州駐劄御前游奕軍將官也。都統吳拱令權知光化軍將帶巡捕孔羨慕擺鋪周明交聲速曹通教頭楊輝旗頭李成引戰劉進管隊商進直頭賀忠長行曾晟李全鄧高尚青融德蘇進等凡二十四化以癸巳凌晨入城方坐於廳事交割郡事閒忽報有金人鐵騎入門乃金人七百騎夜宿於三十里地趨急開譙門令隨行人擐甲持槍突門而出呼百姓以抬桌之屬堵巷路口趨分其眾和數項闌截鏖戰久之,於是百姓皆出門渡漢江而城中戰猶未休金人自謂不能當乃聚眾數十人指一官軍攢箭射之官軍身負箭皆如蝟重傷及死者數人金人之死者亦數十人方稍退光化之役荊襄第一戰也。頗增戰士之氣奏功於朝各人得轉二官資皆給公據而已告身竟不下人皆為不平。
èr shí wǔ rì jiǎ wǔ wú jiè shōu fù qín zhōu.
二十五日甲午吳玠收復秦州。
wú jiè qiǎn tǒng lǐng liú hǎi děng lǐng bīng yǎn shā zéi zhòng tuì zǒu rù chéng xún fēn bù guān bīng zì jiǔ yuè èr shí wǔ rì shēn shí gōng dǎ zhì èr gēng yǐ dǎ pò qín zhōu chú fǔ cún jūn mín wài zhuō dào zéi bīng huó rén shān cǐ sì zì jīn rén xiāo ān fǔ gāo tóng zhī qiān hù míng wēi jiāng jūn qǐ qiú nào gǎi zuò qí lī kè jiāng guān fèng xìn xiào wèi bǎo dēng jīn rén dà láng jūn èr láng jūn fáng yù pàn guān lǐ wàng wáng xìn wáng zhǔ bù zhào tōng shì lǐ huái tí liú tiān shǐ jí zhuō dào zéi bīng shān cǐ èr zì huó rén zhuó dào shǒu jí duó dào zhàn mǎ qì jiǎ mò zhī qí shù.
吳玠遣統領劉海等領兵掩殺賊眾退走入城尋分布官兵自九月二十五日申時攻打至二更已打破秦州除撫存軍民外捉到賊兵活人(刪此四字)金人蕭安撫高同知千戶明威將軍乞求鬧(改作齊哩克)將官奉信校尉寶登金人大郎君二郎君防禦判官李旺王信王主簿趙通事李淮提劉天使及捉到賊兵(刪此二字)活人斫到首級奪到戰馬器甲莫知其數。
èr shí liù rì yǐ wèi jīn rén kòu gǎi zuò gōng xìn yáng jūn.
二十六日乙未金人寇(改作攻)信陽軍。
chéng mǐn yǐ zhōng jūn tǒng zhì zhào zǔn fēn bīng sì qiān tún dé ān jiǎ shēn fā è zhōu gēng yín zhì dé ān jū wǔ rì xìn yáng jūn yǐ jīn bīng lái gào zūn yuē: xìn yáng suī xiǎo shí wèi dé ān biǎo lǐ bù kě shī yě. nǎi liú yóu yì tǒng zhì sòng yì jū dé ān zì jiāng suǒ bù chí fù zhī lǔ gǎi zuò jīn qí jìng qù qīn gǎi zuò gōng guāng zhōu.
成閔以中軍統制趙撙分兵四千屯德安甲申發鄂州庚寅至德安居五日信陽軍以金兵來告樽曰:信陽雖小實為德安表里不可失也。乃留游奕統制宋奕居德安自將所部馳赴之虜(改作金)騎徑去侵(改作攻)光州。
wú jiè shōu fù lǒng zhōu fāng shān yuán.
吳玠收復隴州方山源。
wú jiè shēn jīn zéi shān cǐ zì dōu tǒng hé xǐ bèi jǐn gǎi zuò kā qí kā bèi lēi zhāng jīn zǐ zhuī jí shǎn xī zhū lù wěi bīng yú lǒng zhōu fāng shān yuán qín zhōu fèng xiáng fǔ děng chù tún zhù yì yù fēn bīng qián lái qīn fàn shān cǐ èr zì xún qiǎn chà yòu jūn dì èr zhèng jiāng péng qīng fù jiāng qiáng yīng zuǒ jūn dì èr fù jiāng zhāng dé děng jiāng dài jūn mǎ qián qù cuò zhì shōu fù qù hòu jīn jù zhú guān shēn yú jiǔ yuè èr shí wǔ rì dào fāng shān yuán chāi rén shuō yù zhāo fǔ qí běn yuán gǎi zuò qīn cóng zéi shān cǐ zì bīng jiān shǒu bù cóng yú èr shí liù rì qīng qīn yōng guān bīng xiàng qián zì mǎo gōng dǎ.
吳玠申金賊(刪此字)都統合喜孛堇(改作喀齊喀貝勒)張金紫追集陝西諸路偽兵於隴州方山源秦州鳳翔府等處屯駐意欲分兵前來侵犯(刪此二字)尋遣差右軍第二正將彭青副將強英左軍第二副將張德等將帶軍馬前去措置收復去後今據逐官申於九月二十五日到方山源差人說諭招撫其本原(改作親從)賊(刪此字)兵堅守不從於二十六日青親擁官兵向前自卯攻打。
wěi zhōng guān bīng fēn fān qián lái zhàn dí yuē shí wǔ zhèn qīng děng gào jiè guān bīng yī yōng qí rù zhì sì shí gōng chéng pò fāng shān yuán qí zéi gǎi zuò jīn rén bài zǒu zhuō huò huó rén dāng zhèn zhǎn dào shǒu jí duó dào ān mǎ mò zhī qí shù.
偽中官兵分番前來戰敵約十五陣青等告誡官兵一擁齊入至巳時攻城破方山源其賊(改作金人)敗走捉獲活人當陣斬到首級奪到鞍馬莫知其數。
èr shí qī rì bǐng shēn wú jiè shōu fù táo zhōu.
二十七日丙申吳玠收復洮州。
wú jiè shēn qiǎn chà jiāng guān cáo shui xiū děng jiǔ yuè èr shí qī rì shōu fù táo zhōu jí guǎn xià lěng dīng bǎo tōng mín bǎo zhāo fǔ dào táo zhōu tóng zhī zhāo wǔ dà jiāng jūn ào tún chán zhǐ gǎi zuò è tōng chè chén yī xíng guān bīng lǎo xiǎo fǔ dìng jūn bīng yī jiù ān yè. yòu jù jiāng guān zhāng dé shēn jiǔ yuè sān shí rì gōng dǎ pò lǒng zhōu yǔ zéi gǎi zuò jīn bīng xiàng zhàn shā sǐ zéi gǎi zuò jīn bīng wèi zhī qí shù zhuō dào huó rén duó xià ān mǎ yǒu zhī zhōu lú fèng guó tóng zhī liú zhāo wǔ zǒu shàng liáng lóu zhāo fǔ bù xià suì yòng huǒ shāo huǐ jí jiāng běn zhōu cāng chǎng suǒ zhuāng jīn zéi gǎi zuò yíng liáng cǎo bǎi wàn yú jǐn xíng shāo huǐ wài yǒu guī jiàng bīng shuō yù fǔ dìng le dāng de shì huò jié.
吳玠申遣差將官曹〈氵休〉等九月二十七日收復洮州及管下冷丁堡通岷堡招撫到洮州同知招武大將軍奧屯蟬只(改作鄂通徹辰)一行官兵老小撫定軍兵依舊安業。又據將官張德申九月三十日攻打破隴州與賊(改作金)兵巷戰殺死賊(改作金)兵未知其數捉到活人奪下鞍馬有知州盧奉國同知劉昭武走上涼樓招撫不下遂用火燒毀及將本州倉場所裝金賊(改作營)糧草百萬餘盡行燒毀外有歸降兵說諭撫定了當的是獲捷。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng dìng lǐ bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
賜進士出身頭品頂戴四川等處承定理布政使司布政使清苑許涵度校刊。
juǎn èr bǎi sān shí yī jiào kān jì.
※卷二百三十一校勘記。
jiǎ yín xià hǎi zhì dōng hǎi xiàn tuō xiàn zì xì fēn bāi qǐng gěi zài jiā bāi wù zuò pī yì jǐn zhōu shí wǔ rì qǐ jǐn wù zuò mián fēn zuò shí wǔ gè qiān hù hù wù zuò rén fán yǒu zhǐ huī yǒu wù zuò wǒ xiǎo zhù xì lǐng běi dōng jīng rén xì wù zuò sūn zhāng zhōng yàn wù zuò yàn zhōng kuàng liǎng dì zhī mín dì wù zuò cháo. yòu yǐ tàn bào cāng zú huì wù zuò qún shè. ruò qīn jù yǐ wèi cháo xué tuō qīn jù èr zì rán hòu shǐ qí dāng zhī tuō qí zì yǔ xià jùn zài chéng dá huà huà wù zuò yǔ shēn fù jiàn zhàn tuō zhàn zì xìn wáng wù zuò wáng xìn lǐ zhǔn tí wù zuò huái tí.
甲寅下海至東海縣(脫縣字)系分擘請給在家(擘誤作劈)義錦州十五日起(錦誤作綿)分作十五個千戶(戶誤作人)凡有指揮(有誤作我)小注(系嶺北東京人系誤作孫)張中彥(誤作彥忠)況兩地之民(地誤作朝)。又以探報倉卒(會誤作群)設。若侵據以為巢穴(脫侵據二字)然後使錡當之(脫錡字)與夏俊在城答話(話誤作語)身負箭戰(脫戰字)信王(誤作王信)李准提(誤作淮提)。