zhèng xuān shàng zhì shí sān.
政宣上帙十三。
qǐ xuān hé wǔ nián zhēng yuè yī rì yǐ mǎo, jǐn èr shí qī rì xīn sì.
起宣和五年正月一日乙卯,盡二十七日辛巳。
xuān hé wǔ nián zhēng yuè yī rì yǐ mǎo shuò jīn rén lǐ jìng wáng dù cì gǎi zuò dōu liè děng lái yì yàn dì shuì fù.
宣和五年正月一日乙卯朔金人李靖王度刺(改作都哷)等來議燕地稅賦。
chū sì rì wù wǔ lǐ jìng děng rù jiàn yú chóng zhèng diàn.
初四日戊午李靖等入見於崇政殿。
lǐ jìng shàng diàn fèng shū chuán dá rú yí shàng qiǎn huáng xiàng chuán zhǐ yún: liǎng cháo gòng yì xié lì tǎo fá qì dān jīn yǐ dé yàn shí wèi qìng shì zì fàn hǎi jì yì lěi nián dà shì yǐ dìng zì hé jié jué jīn lái yī shì wèi liǎo. yòu shēng yī shì bào shī rì jiǔ gè bù wěn biàn zǎo jiàn le jié dāng gòng xiǎng tài píng, qǐ bù měi shì suǒ yǒu shuì fù děng shì yì zǎi chén wáng fǔ cì dì jì yì jìng děng yì fǔ cì dì fǔ yù jìng děng yún: liǎng cháo jì yì lěi nián dà shì yǐ dìng jīn què hū yú yuán yuē zhī wài dùn shēng shuì fù yī shì hé gù rú cǐ jìng děng duì yǐ zhǐ wèi běn cháo zì yòng bīng mǎ qǔ de yān jīng xiàn yǔ sòng cháo suǒ yǐ yào shuì fù fǔ yù yǐ jīn lái yuán yuē zhī wài dùn rán gèng yào shuì fù běn cháo guān yuán shàng xià yǐ zhì cháo tíng yì lùn dōu bù kěn fǔ yì yǐ cǐ wèi nán wéi shì shàng yì yào chéng jiāo hǎo tè dì yǔn cóng fǔ xìng míng bái zì lái bù yǐn shì rén suǒ gòng zhī zì jiā xīn lǐ shì yì xū shuō yǔ shǐ rén. qiě rú chū yì qǔ yàn dì běn yào fù hàn dì jiù hàn mín jīn lái guì guó què yú yuán yuē zhī wài shēng cǐ shuì fù yī shì. qiě rú zì lái yǔ qì dān wǔ shí wàn yín juàn yǐ shì shā duō jīn.
李靖上殿奉書傳達如儀上遣黃珦傳旨云:兩朝共議協力討伐契丹今已得燕實為慶事自泛海計議累年大事已定自合結絕今來一事未了。又生一事暴師日久各不穩便早見了結當共享太平,豈不美事所有稅賦等事詣宰臣王黼賜第計議靖等詣黼賜第黼諭靖等云:兩朝計議累年大事已定今卻忽於元約之外頓生稅賦一事何故如此靖等對以只為本朝自用兵馬取得燕京獻與宋朝所以要稅賦黼諭以今來原約之外頓然更要稅賦本朝官員上下以至朝廷議論都不肯黼亦以此為難惟是上意要成交好特地允從黼性明白自來不隱事人所共知自家心裡事亦須說與使人。且如初議取燕地本要復漢地救漢民今來貴國卻於元約之外生此稅賦一事。且如自來與契丹五十萬銀絹已是煞多今。
ruò gèng yào shuì fù xū shì. yòu tiān wù shì rú hé jiāo dé chū wěi shì nán yǐ yī suí. ruò biàn duàn jué jí shì xǔ duō nián suì wǎng lái jì yì jiāo hǎo bù chéng liǎng guó rú cǐ gè bù wěn biàn jīn lái xuǎn zhì guān lì tún zhù bīng mǎ yǔ guì guó chū dì shuì yǒu hé suǒ lì shí shì zhǐ yù chéng jiù jiāo hǎo. qiě rú dì shuì zì yàn zhōng jì jiǎo chéng dào guì guó rú hé bān yùn dé mò xū bié yǐ yín juàn dài shuì fù jìng yún: rú cǐ zé shén hǎo què shì shěng lì bù zhī dài zhe duō shǎo yín juàn dài shuì fù fǔ duì yǐ yàn dì shuì fù zì lái sù yǒu dìng shù yǐ dé shèng zhǐ lìng zhào lóng tú děng qián qù yì dìng.
若更要稅賦須是。又添物事如何交得出委是難以依隨。若便斷絕即是許多年歲往來計議交好不成兩國如此各不穩便今來選置官吏屯駐兵馬與貴國出地稅有何所利實是止欲成就交好。且如地稅自燕中計腳乘到貴國如何般運得莫須別以銀絹代稅賦靖云:如此則甚好卻是省力不知待著多少銀絹代稅賦黼對以燕地稅賦自來素有定數已得聖旨令趙龍圖等前去議定。
máo zhāi zì xù yuē: cháo tíng chà zhào liáng sì zhōu wǔ zhòng chōng guó xìn shǐ fù réng sòng bàn lǐ jìng děng rù yàn pū wèn liáng sì suǒ yǐ fèng shǐ shì liáng sì bù dá suì xíng jīng shí yú rì zhǎng sì wǔ zhòng tóng lǐ jìng wáng yǒng fú sā lú mǔ gǎi zuò chá lēi mǎ huí zì yàn zhōng fù què bù yán suǒ yì tóng guàn hū pū wèi yuē: liáng sì zuó yǒu zhàn dào yǔ lù yǔ nǐ suǒ shuō bù tóng jiān nǐ xì zhāi liú shǐ rén zì hé fù què běn sī yǐ zuò zòu zhuàng kě qǔ dōng lù chí qù pū suì xíng zhì què xià fèng shèng zhǐ lìng zhōng shǐ yā mǎ kuò fù wáng fǔ zhái yì shì fǔ yún: zài fèng shèng zhōu zhāi liú suǒ lùn shì lǐ lì zhēng sǐ zhēng cǐ yī jié cháo tíng shén duō gōng pú yuē: bù yì yán qìng dùn zǒu nǚ zhēn xiān rù guān bù dé ér zhēng yě. fǔ qǐ lì yún: jù jīn shì yí yǒu hé suǒ jiàn pū tóu fǔ yī zhā zi yún: yàn dì nǎi zhōng guó běi hù zì zǔ zōng yǐ lái yǒu zhì huī fù bǐ zhě hǎi shàng jiāo jié nǚ zhēn yǐ xǔ gē hái dàn yuán liú yán qìng dùn zǒu shī rù yàn zhī jī huì jīn nǚ zhēn xiān rù jù zhī qīng wǒ bīng ruò yǐ sì wǔ màn dāng jīng xíng shì yú fù dì wèi wèi jí ér fáng hòu huàn nǎi jí wù yě. yú qǐng yú fù dì zhī jiān tiáo huà xú zhì nǚ zhēn sān cè yǐ dù hòu rì zhī huàn. ruò nǚ zhēn guǒ yǐ shān qián shān hòu gù dì gù mín jǐn hái běn cháo jiāng yòng wǒ gù mín shǒu wǒ gù dì guān shān xiǎn zǔ yì wèi hàn yù suī bèi yì suì cì zé suǒ rù zú cháng suǒ chū dé yǐ fù jìng tǔ ér jué hòu huàn shì wèi shàng cè tǎng nǚ zhēn bì yù gē liú píng luán yíng sān zhōu bù quán guī yàn dì zé yí gè shǒu suǒ de bǐ dé yān shān shǐ shǒu yān shān wǒ dé zhuō yì jí shǒu zhuō yì bǐ lèi gāo lì xià guó shǎo yǔ suì cì bǐ bì xīn rán tīng mìng. ruò lǜ rì hòu qīn líng zé yú guǎng xìn yǐ běi héng xié duō zhú chéng lěi yán tún jūn mǎ réng kāi jué zhuō yì liǎng hé wèi táng luò lián jiē jù rù zhí dǐ xióng bà bǐ lái zé yù zhī tuì zé bèi zhī shì wèi zhōng cè. ruò. qiě tīng jīn rén fèng shèng zhōu zhī yuē zhǐ gē yān jīng liù zhōu èr shí sì xiàn quán yǔ qì dān jiù bì gū gǒu mù qián zhī lì xú wèi shàn hòu zhī jì shì wèi xià cè shě cǐ sān zhě. ruò jí jí yú qiú dì ér bù jì láo fèi zēng suì bì yì lǐ shù xìng bǎn zhú gū fáng yī yú yòng xīn fù zhī zhòng jiǎo xìng zhàn shèng tú láo jiāo wǎng shì huò huī chéng yī dàn shǐ nǚ zhēn dé zhì dài jiāng gǎn wǔ yú sì yí gǎi zuò fāng shì wèi wú cè jīn nǚ zhēn suī chéng shèng qì ruì dàn bīng shǎo ér lì fēn jiā zhī tiān zuò wèi miè zhāng jué jiù xiào yún: shǐ zuò jué àn yīn fàn huì gù gǎi jué kàng héng guó nèi kōng xū xīn mín wèi fù wǒ. ruò yán bèi biān fáng tún jí dà jūn shì yǐ wēi xìn qiǎn yī jiè biàn shì yì zhī bǐ fāng tóng gù bù xiá wèi bì bù chéng shàng cè wéi cháo.
茆齋自敘曰:朝廷差趙良嗣周武仲充國信使副仍送伴李靖等入燕仆問良嗣所以奉使事良嗣不答遂行經十餘日長嗣武仲同李靖王永福撒盧拇(改作察勒瑪)回自燕中赴闕不言所議童貫呼仆謂曰:良嗣昨有占到語錄與你所說不同兼你系摘留使人自合赴闕本司已作奏狀可取東路馳去仆遂行至闕下奉聖旨令中使押馬擴赴王黼宅議事黼云:在奉聖州摘留所論事理力爭死爭此一節朝廷甚多公僕曰:不意延慶遁走女真先入關不得而爭也。黼起立云:據今事宜有何所見仆投黼一劄子云:燕地乃中國北戶自祖宗以來有志恢復比者海上交結女真已許割還但緣劉延慶遁走失入燕之機會今女真先入據之輕我兵弱已肆侮慢當經形勢於復地未為急而防後患乃急務也。愚請於復地之間條畫徐制女真三策以杜後日之患。若女真果以山前山後故地故民盡還本朝將用我故民守我故地關山險阻易為捍禦雖倍益歲賜則所入足償所出得以復境土而絕後患是為上策倘女真必欲割留平灤營三州不全歸燕地則宜各守所得彼得燕山使守燕山我得涿易即守涿易比類高麗夏國少與歲賜彼必欣然聽命。若慮日後侵陵則於廣信以北橫斜多築城壘嚴屯軍馬仍開掘涿易兩河為塘濼連接沮洳直抵雄霸彼來則御之退則備之是為中策。若。且聽金人奉聖州之約止割燕京六州二十四縣全與契丹舊幣姑苟目前之利徐為善後之計是為下策舍此三者。若汲汲於求地而不計勞費增歲幣益禮數興板築姑防一隅用新附之眾徼幸戰勝徒勞交往事或隳成一旦使女真得志殆將敢侮於四夷(改作方)是為無策今女真雖乘勝氣銳但兵少而力分加之天祚未滅張瑴(舊校云:史作覺按因犯諱故改覺)抗衡國內空虛新民未附我。若嚴備邊防屯集大軍示以威信遣一介辯士議之彼方同顧不暇未必不成上策惟朝。
tíng yì ér xíng zhī bù kě huǎn yě. fǔ dú zhì gū gǒu mù qián zhī lì xú wèi shàn hòu zhī jì shì wèi xià cè fǔ tàn yuē: hé wèi gǒu mù qián zhī lì yě. gōng zhī xià cè nǎi cháo tíng zhī shàng cè yú gōng xià cè zhōng gèng dài tiān xiē wù sè pū yuē: gèng tiān wù sè biàn shì wú cè fǔ yún: yǔn rú gōng shuō. ruò bǐ xí juǎn nán lái nài hé pū yuē: bǐ fāng nèi gù wèi xiá nán lái nèi yōu jì jué rán hòu chěng zhì mǒu jīn suǒ lùn gài yù mǐ yì shí zhī huàn qǐ gōng xiāng shēn sī zhī fǔ yún: hǔ láng zhī bào qǐ fù nèi gù jiān cháo tíng dà yì yǐ dìng jīn. yòu chà gōng zuò jì yì shǐ dàn zhe gāng zhe róu jiāo gē qǔ yān shān biàn shì gōng yě. yú bù xū lùn.
廷議而行之不可緩也。黼讀至姑苟目前之利徐為善後之計是為下策黼嘆曰:何謂苟目前之利也。公之下策乃朝廷之上策於公下策中更待添些物色仆曰:更添物色便是無策黼云:允如公說。若彼席捲南來柰何仆曰:彼方內顧未暇南來內憂既絕然後逞志某今所論蓋欲弭異時之患乞公相深思之黼云:虎狼之暴豈復內顧兼朝廷大議已定今。又差公作計議使但著剛著柔交割取燕山便是功也。餘不須論。
chū wǔ rì jǐ wèi lǐ jìng děng rù cí yú chóng zhèng diàn.
初五日己未李靖等入辭於崇正殿。
jìng guì diàn xià shàng lìng huáng xiàng chuán zhǐ yù jìng děng dào jūn qián rì chuán yǔ dà jīn huáng dì xiè yuǎn qiǎn shǐ rén dào què liǎng cháo xìn hǎo lěi nián sì zhe qiè bù kě tīng qì dān yán yǔ cǐ bèi wáng guó zhī chén méi ān shēn chù zhǐ yù dòu luàn liǎng guó dàn yǔ jiàn wàn bì bù gǎn fù yán. qiě rú shuì fù běn shí nán cóng zhǐ yuán chéng jiù jiāo hǎo tè yī yì yīng rán yì xū zhuó zhōng shāng liáng fāng kě liǎo de suǒ yǒu yíng píng luán sān zhōu dì lǐ bù duō zhǐ shì yào dǐ dí sì jūn. qiě shì yī dào le jué shén hǎo běn cháo yǔ guì guó jiāo hǎo lěi nián. qiě rú péng yǒu mì yī wù yě. xū yǔ qīng děng dào rì dàn zi xì zòu jī yā jìng děng yún: lǐng shèng zhǐ jìng děng yún: zòu bǐng qù nián suì bì shàng. yòu lìng xiàng chuán zhǐ jīn nián lái yào qù nián suì bì jí wú míng dài jiāng jīn bó wèi hè gōng kào jūn zhī lǐ jìng. yòu zài sān zòu shàng bù xǔ. yòu zài zòu gào shàng qiǎn xiàng zài yù jìng děng yǔ qù nián suì bì jìng děng huān xīn bù jué yǒng yuè jìng wèi qī rì yǐ pò qǐ miǎn gòng fèng kù cì yàn jí cháo cí bìng mén wài yù yán shǎng xǔ zhī.
靖跪殿下上令黃珦傳旨諭靖等到軍前日傳語大金皇帝謝遠遣使人到闕兩朝信好累年巳著切不可聽契丹言語此輩亡國之臣沒安身處只欲斗亂兩國但與鑒萬必不敢復言。且如稅賦本實難從只緣成就交好特依議應然亦須酌中商量方可了得所有營平灤三州地里不多只是要抵敵四軍。且是一道了絕甚好本朝與貴國交好累年。且如朋友覓一物也。須與卿等到日但子細奏積壓靖等云:領聖旨靖等云:奏稟去年歲幣上。又令珦傳旨今年來要去年歲幣極無名待將金帛為賀功犒軍之禮靖。又再三奏上不許。又再奏告上遣珦再諭靖等與去年歲幣靖等歡欣不覺踴躍靖為期日已迫乞免供奉庫賜宴及朝辭並門外御筵上許之。
lóng tú gé zhí xué shì dà zhōng dài fū zhào liáng sì cháo sàn láng chōng xiǎn mó gé dài zhì zhōu wǔ zhòng chōng guó xìn shǐ mǎ kuò chōng jì yì shǐ jī shū zài wǎng jūn qián xǔ yǐ yín juàn dài yàn dì shuì fù lìng dìng yì shù rì.
龍圖閣直學士大中大夫趙良嗣朝散郎充顯謨閣待制周武仲充國信使馬擴充計議使齎書再往軍前許以銀絹代燕地稅賦令定議數日。
cháo tíng guó shū.
朝廷國書。
shū yuē: zhēng yuè rì dà sòng huáng dì zhì shū yú dà jīn huáng dì què xià bǐ wén qīn tí shī zú yuǎn shè guān fēng mí fán zhèn lǚ zhī qín gòng dǐ jiā gōng zhī jī sù wéi xìn yì fāng jù xīn yú jí chéng shǐ jié zhī hái jiù mù shū cí zhī xī niàn yù xié yú huān hǎo dāng qū shì yú chén chéng běn cháo yǔ guì cháo shù nián jì yì hàn dì hàn mín jí jiā gōng děng shì jù zài lèi shū zī bù fèi cí zuó zhào liáng sì děng hái zì dài běi zhī yù rù guān tǎo fá jí zì zhuō yì děng chù fēn qiǎn jūn mǎ jiā gōng sān miàn yǎn shā qì dān shù zhèn dà huò shèng jié zhuī zhú yuǎn guò yān jīng dōng běi shí yǔ guì cháo gōng qǔ jū yōng zhī bīng xiāng yīng mí yǒu chà shī jì guó fēi yǔ sì jūn yǐ xià bēn cuàn chéng zhōng wú bù shùn zhī rén shì wén guì cháo bīng mǎ xiāng jìn yú yì bù dāng zhēng rù yàn chéng jí lìng yuǎn zhù bīng mǎ běn jiān shǒu xìn yuē yīng jiā gōng zhě shì jiē yǒu jī kě kǎo bù dài lǐ biàn jīn chéng lái shū yàn dì zhōu xiàn shuì fù yù xíng jū shōu bù tè shì fēi yuán yuē. yòu fēi jìn suǒ jì yì zì gǔ jí jīn shuì fù suí dì kuàng yuǎn gé guān sāi mín hù.
《書》曰:正月日大宋皇帝致書於大金皇帝闕下比聞親提師卒遠涉關封靡煩振旅之勤共底夾攻之績夙惟信義方劇忻愉亟承使節之還舊沐書辭之悉念欲諧於歡好當曲示於忱誠本朝與貴朝數年計議漢地漢民及夾攻等事具載累書茲不費詞昨趙良嗣等還自代北知欲入關討伐即自涿易等處分遣軍馬夾攻三面掩殺契丹數陣大獲勝捷追逐遠過燕京東北實與貴朝攻取居庸之兵相應靡有差失暨國妃與四軍以下奔竄城中無不順之人似聞貴朝兵馬相近於義不當爭入燕城即令遠駐兵馬本堅守信約應夾攻者事皆有跡可考不待理辯今承來書燕地州縣稅賦欲行拘收不特事非元約。又非近所計議自古及今稅賦隨地況遠隔關塞民戶。
rú hé bān yùn yú lǐ běn nán yǔn yīng zhòng niàn wàn lǐ jiāo huān yú hǎi qiǎn shǐ jī nián yú cǐ xìn pìn wǎng hái qíng yì yǐ dǔ yì dāng miǎn cóng suǒ yù yǐ chéng jiāo hǎo jīn tè xǔ měi suì bié jiāo yín juàn yǐ dài yàn dì shuì fù lìng liáng sì děng qián qù dìng yì bìng qì dān jiù jiāo yín juàn bìng hé zì jīn lái jì yì bì rì wèi shǐ suǒ yǒu bǐ cǐ qiǎn shǐ tè hè lǐ zhēng dàn děng shì hóu jì yì bì yì dìng fā qiǎn yuè rì shòu lǐ qù chù qí yín juàn jiāo gē chù suǒ fēn lì jiè zhì děng shì xù yì huà dìng hòu shǔ chūn hé mào yīng tiān fú jīn chà lóng tú gé zhí xué shì dà zhōng dài fū zhào liáng sì cháo sàn láng chōng xiǎn mó gé dài zhì zhōu wǔ zhòng chōng guó xìn shǐ fù jí chà mǎ kuò chōng jì yì shǐ yǒu shǎo lǐ wù jù zhū bié fú zhuān fèng shū chén hè jiān xiè bù xuān.
如何般運於理本難允應重念萬里交歡逾海遣使積年於此信聘往還情意已篤義當勉從所諭以成交好今特許每歲別交銀絹以代燕地稅賦令良嗣等前去定議並契丹舊交銀絹併合自今來計議畢日為始所有彼此遣使特賀禮正旦等事侯計議畢議定發遣月日受理去處其銀絹交割處所分立界至等事續議畫定候屬春和茂膺天福今差龍圖閣直學士大中大夫趙良嗣朝散郎充顯謨閣待制周武仲充國信使副及差馬擴充計議使有少禮物具諸別幅專奉書陳賀兼謝不宣。
èr shí wǔ rì yǐ mǎo zhào liáng sì zhì jīn rén jūn qián yì yín juàn dài shuì fù dìng shù jīn rén bìng yán kè chéng chú suì bì wài yào zēng tiān yī bǎi wàn guàn bìng yǐ huò wù chōng zhé lìng huí xuān fǔ sī shēn wén hòu bào.
二十五日已卯趙良嗣至金人軍前議銀絹代稅賦定數金人並言課程除歲幣外要增添一百萬貫並以貨物充折令回宣撫司申聞候報。
yàn yún: fèng shǐ lù yuē: shì rì liáng sì zhì jūn qián yú chéng xī nán yī fèi sì zhōng ān pō jiàn lǔ qiú gǎi zuò jīn zhǔ lìng yì zhě chuán yán shōu xià yān jīng qiǎn shǐ hè gōng shén hǎo bù zhī dà sòng huáng dì shí huān xǐ fǒu duì yǐ liǎng cháo gòng lì tǎo fá qì dān jīn yǐ dé yàn shí wèi qìng shì běn cháo huáng dì shèng xīn xǐ yuè suǒ yǐ qiǎn liáng sì wǔ zhòng chōng hè gōng shǐ fù ā gǔ dǎ gǎi zuò ā gù dá jí qí xià zhū qiú zhǎng gǎi zuò jiāng shuài dà xǐ jì lìng yì zhě wèn bié yǒu wú zòu chén yán yǔ kāi chén shuì fù yī shì jí fēi yuán yuē. yòu fēi jìn suǒ jì yì běn nán xiāng cóng cháo tíng dà chén yì lùn jiē yǐ wèi bù kě wéi zhǔ shàng shèng duàn jiù chū jīn yuán gài yù chéng jiù jiāo hǎo tè xǔ bié jiāo yín juàn yǐ dài shuì fù zhuān qiǎn mǒu děng lái dìng yì rán shuì fù suǒ chū xū yào shàn yǎng jūn mín xū yǐ fēn shù zhuó zhōng cān dìng fāng kě le jué wù shì gǎi zuò wū shě yún: cǐ bù nán jù yàn dì suǒ chū shuì fù bìng kè chéng jì shù duì huàn zì rán bù cuò mǒu děng duì yǐ guó shū nèi zhǐ yán shuì fù jīn rì què bìng kè chéng yán zhī, qǐ yǒu cǐ lǐ què yún: suǒ wèi shuì zhě shāng shuì yán shuì zhū bān jiē shì yě. duì yǐ shuì fù kè chéng zì shì liǎng shì qí lǐ shén míng jiān qián fān lín shí céng yán xià shuì qiū fù rú suì zá dòu yóu zhī lèi rú hé bān yùn shè. ruò běn cháo wěi qū cóng zhī mò xū chāi dāng yuán shuài yǔ láng jūn jiē yán shén hǎo cǐ běn wèi shuì fù yuán bù céng shuō jí kè chéng què. yòu shēng cǐ yī jié kuàng zì lái yǔ qì dān wǔ shí wàn yín juàn huáng dì shèng yì shén hòu yù chéng jiāo hǎo jǐn shù xǔ le sì shì shā duō jīn lái. yòu jiāng yín juàn zhé dāng shuì fù yí dìng zhī hòu bù lùn xiōng huāng shuǐ hàn měi nián yī lì sòng lái rú shì zhuó zhōng fāng kě chéng hé wù shì gǎi zuò wū shě chū wén zì èr jiàn yī jiàn yán shuì fù èr bǎi nián jiù é měi suì chū mín qián sì shí wàn hòu lái xīn é sì bǎi yú wàn yī jiàn tōng kè chéng yuē liù bǎi wàn guàn què dài yǐ duō shǎo yín juàn dài zhī liáng sì dá yǐ yàn dì biǎn xiá, qǐ yǒu yuán yuē é zhǐ sì shí wàn guàn hòu lái biàn dùn zēng xǔ duō chéng píng shí dòu sù bù guò bǎi qián jīn bīng huǒ huāng qiàn diāo cán zhī yú dòu sù qiān qián zì yīng shí bèi, qǐ kě yǐ cǐ wèi dìng wù shì gǎi zuò wū shě yún: guì cháo guó shū nèi jì yán bié jiāo yín juàn yǐ dài shuì fù bì yǒu dìng shù qǐng fēn míng.
燕云:奉使錄曰:是日良嗣至軍前於城西南一廢寺中安泊見虜酋(改作金主)令譯者傳言收下燕京遣使賀功甚好不知大宋皇帝實歡喜否對以兩朝共力討伐契丹今已得燕實為慶事本朝皇帝聖心喜悅所以遣良嗣武仲充賀功使副阿骨打(改作阿固達)及其下諸酋長(改作將帥)大喜繼令繹者問別有無奏陳言語開陳稅賦一事即非元約。又非近所計議本難相從朝廷大臣議論皆以謂不可(惟主上聖斷就出金元蓋)欲成就交好特許別交銀絹以代稅賦專遣某等來定議然稅賦所出須要贍養軍民須以分數酌中參定方可了絕兀室(改作烏舍)云:此不難據燕地所出稅賦並課程計數兌換自然不錯某等對以國書內止言稅賦今日卻並課程言之,豈有此理卻云:所謂稅者商稅鹽稅諸般皆是也。對以稅賦課程自是兩事其理甚明兼前番臨時曾言夏稅秋賦如碎雜豆油之類如何般運設。若本朝委曲從之莫須拆當元帥與郎君皆言甚好此本為稅賦元不曾說及課程卻。又生此一節況自來與契丹五十萬銀絹皇帝聖意甚厚欲成交好盡數許了巳是煞多今來。又將銀絹折當稅賦一定之後不論凶荒水旱每年依例送來如是酌中方可成合兀室(改作烏舍)出文字二件一件言稅賦二百年舊額每歲出緍錢四十萬後來新額四百餘萬一件通課程約六百萬貫卻待以多少銀絹代之良嗣答以燕地褊狹,豈有元約額只四十萬貫後來便頓增許多承平時斗粟不過百錢今兵火荒歉凋殘之餘斗粟千錢自應十倍,豈可以此為定兀室(改作烏舍)云:貴朝國書內既言別交銀絹以代稅賦必有定數請分明。
shuō pò liáng sì chū yù bǐ shí wàn zhī shù yán zhī wù shì gǎi zuò wū shě yún: shí fēn wèi yǒu yī fēn yàn dì shuì fù gòng shōu liù bǎi wàn guàn. qiě rú jiù yǔ qì dān yín juàn wǔ shí wàn guàn shàng yǒu wǔ bǎi wàn guàn fèng shèng zhǐ yú nèi liú sì bǎi wàn guàn yǎng shàn jūn mín zhǐ shōu yī bǎi wàn guàn liáng sì. yòu yǐ dì èr xiàng yù bǐ èr shí wàn zhī shù xǔ zhī wù shì gǎi zuò wū shě yún: èr shí wàn zhī shù shàng bù jí qián xiàng zhī bàn gèng yào xī jīng rú hé liǎo de zài sān biàn lùn jiǔ zhī suì chú xià xī jīng jiān zhí rú gù bù miǎn yǐ dì sān xiàng yù bǐ èr wàn líng shù xǔ zhī wù shì gǎi zuò wū shě. yòu yún: yàn dì běn chū liù bǎi wàn jīn zhǐ yào yī bǎi wàn sì shì ēn yì yóu bù xiāng zhī què zhǐ dài chāi xiē yín juàn gèng zuò jǐn jiān nán zuò liǎng sān fān tiān zhǎn rú biàn gèng tiān dé lái chāi dāng xiē xiǎo wù bì zuò nán yì bù. ruò dōu xiū gèng wú shāng liáng qǐng shǐ fù huí qù zhǐ yī qì dān yǔ guì cháo jiù rì liǎng dì gōng shū rén hù gōu tuì zhuō yì jiàn cún bīng mǎ. ruò bù tuì biàn jiāng bīng xún biān liáng sì yuē: liǎng guó jì hǎo lěi nián běn cháo zì yǐ bīng xià zhuō yì jīn nǎi yún: ěr qǐ wú qū zhí wù shì gǎi zuò wū shě yuē: bú shì běn cháo yào duàn jué zì shì guì cháo xī wù. ruò jiāng jiù zuò bǎi wàn biàn jiàn le dāng suì chū guó shū cǎo běn xì jì wù bó qián shù běn dài duàn jué kǒng liǎng jiā bù hǎo jù jīn lái dì jǐn zài guó shū zhōng. ruò yī yī cóng dé biàn hǎo rú bù cóng biàn xiū lái shāng liáng. yòu chū chāi dāng wù bó shù zì nèi èr děng líng jià wèi shàng děng měi pǐ wǔ guàn zhōng děng èr guàn wǔ bǎi wén rùn luó sì guàn liàn juàn èr guàn. yòu chū yān jīng dì tú yún: zhāo yán zhōu shì bó hǎi zhù zuò běn cháo jū shōu wài yǒu jū yōng jīn pō děng guān guì cháo zhàn jù gǔ běi sōng tíng guān běn xī jiā zú zhàng zì běn guó wèi zhǔ xī jīng yī jié hòu dà shì le kě yǐ shāng liáng yě. rù cí lǔ yóu gǎi zuò jīn zhǔ yán wèi shuì fù shì bù xiāng hé běn yào zhǐ jué shù nián yú hǎi tōng hǎo. qiě yù xiāng chéng jiù de què shì jié jǐn zài shū zhōng yī yī cóng dé shí biàn hǎo yě. rú bù cóng dé biàn lǐng bīng xún biān. yòu yún: gǔ běi kǒu yǔ cǐ tóng shí guì cháo qí sōng tíng guān běn cháo tún shù gèng bù kě shuō zhe shǐ rén huí wèi wǒ yǔ huáng dì shì dāng jí jué shǐ rén yì bù yì qū jí huí wǒ yù èr yuè shí rì xún biān wú wù wǒ liáng sì yún: cǐ qù cháo tíng shù qiān lǐ jīn zhēng yuè. qiě jǐn ān néng wǎng fǎn rú qī mò. ruò shǐ rén liú xióng zhōu yǐ shū chí yì zòu wén wèi biàn ā gǔ dǎ gǎi zuò ā gù dá.
說破良嗣出御筆十萬之數言之兀室(改作烏舍)云:十分未有一分燕地稅賦共收六百萬貫。且如舊與契丹銀絹五十萬貫尚有五百萬貫奉聖旨於內留四百萬貫養贍軍民只收一百萬貫良嗣。又以第二項御筆二十萬之數許之兀室(改作烏舍)云:二十萬之數尚不及前項之半更要西京如何了得再三辯論久之遂除下西京堅執如故不免以第三項御筆二萬綾數許之兀室(改作烏舍)。又云:燕地本出六百萬今只要一百萬巳是恩義猶不相知卻只待拆些銀絹更做盡艱難作兩三番添展如便更添得來拆當些小物必做難易不。若都休更無商量請使副回去只依契丹與貴朝舊日兩地供輸人戶勾退涿易見存兵馬。若不退便將兵巡邊良嗣曰:兩國繼好累年本朝自以兵下涿易今乃云:爾豈無曲直兀室(改作烏舍)曰:不是本朝要斷絕自是貴朝惜物。若將就作百萬便見了當遂出國書草本細計物帛錢數本待斷絕恐兩家不好據今來地盡在國書中。若一一從得便好如不從便休來商量。又出拆當物帛數字內二等綾價謂上等每匹五貫中等二貫五百文閏羅四貫練絹二貫。又出燕京地圖云:招延州是渤海住坐本朝拘收外有居庸金坡等關貴朝占據古北松亭關本奚家族帳自本國為主西京一節候大事了可以商量也。入辭虜猷(改作金主)言為稅賦事不相合本要止絕數年逾海通好。且欲相成就的確事節盡在書中一一從得時便好也。如不從得便領兵巡邊。又云:古北口與此同時貴朝其松亭關本朝屯戍更不可說著使人回為我語皇帝事當亟決使人亦步亦趨疾回我欲二月十日巡邊無誤我良嗣云:此去朝廷數千里今正月。且盡安能往返如期莫。若使人留雄州以書馳驛奏聞為便阿骨打(改作阿固達)。
xǔ zhī.
許之。
èr shí qī rì xīn sì zhào liáng sì huí zhì xióng zhōu jí yǐ suǒ de huí shū fù dì zòu wén.
二十七日辛巳趙良嗣回至雄州即以所得回書附遞奏聞。
jīn rén guó shū.
金人國書。
shū yuē: zhēng yuè rì dà jīn huáng dì zhì shū yú dà sòng huáng dì què xià yuǎn rǔ huá hán jì xíng wēn wèn yīn jù chéng yú xiǎo bǔ gǎn tè kuàng yú qìng yí zài xún jì yì zhī cí wèi xī tīng cóng zhī yù zhì fán chí bào jì shì chéng yīn zì lái yuè hǎi jì yì shōu fù yān jīng bìng suǒ guǎn zhōu xiàn yuán shì hàn dì hàn mín yǐ céng yǔn yīng. ruò shì jiā gōng zé yǔ. yòu chéng huí shì. ruò dà jīn bīng mǎ dào xī jīng běn cháo biàn zì yān jīng xì bìng yīng shuò děng zhōu jìn bīng jì zhì qiǎn bīng gōng xià.
《書》曰:正月日大金皇帝致書於大宋皇帝闕下遠辱華函繼形溫問因遽成於小補感特貺於慶儀載循計議之辭未悉聽從之諭致煩馳報冀示誠音自來越海計議收復燕京並所管州縣元是漢地漢民已曾允應。若是夾攻則與。又承回示。若大金兵馬到西京本朝便自燕京戲並應朔等州進兵洎至遣兵攻下。
xī jīng dié bào dài zhōu bù jīng yī yīng zhí hòu qì dān shì qīng lì bài fāng zì zhuō yì qǐ bīng yǔ yuán yuē bù tóng zuó yú fèng shèng zhōu liáng sì děng lái shí guó fēi zhuàng zòu chēng guì cháo bīng mǎ qiè rù běn jīng suī yǐ shā jǐn xìng yuàn kuǎn fù jīn guó shàng bù yù wéi yuē yǐ bào xǔ yǔ hòu guó fēi. yòu shēn lú gōu hé nán dà pò nán jūn suī zhuī zhuō shù wàn yuàn wèi jīn guó chén zǐ zhòng niàn rú bù zì qǔ lǜ shī yuán xǔ suì qiǎn zhòng bīng gōng pò jū yōng yān jīng bìng suǒ guǎn zhōu xiàn bìng sì kuǎn jiàng xún qiǎn qīn jiàn fù shǐ mǎ kuò zhuān bào wěi xì jí chāi rén jiù jiǎn zhèn dì jiāng shī shén zhòng jù shì nán rén gèng yǒu rén àn zhī guì cháo tǒng zhì liú yán qìng sì zuò shī lǜ jiān wěi mìng lín yá tǒng jūn chá cì gǎi zuò zhā lā děng yǐ xià yì chēng guó fēi zhī dāng cháo bīng mǎ guò guān gōu tuì zhèn nán jūn mǎ dài tú nì zhàn gài yīn zì lái yǐ pò dà jūn bié wú jǐng jí jí zhì xiāng jìn bù gǎn duì dí yīn ér dùn qù bié bù bài yú nán jūn nán jūn yì bù céng dào yān jīng zuǒ yòu. ruò shì chéng zhōng zhī rén shí yǒu xiāng shùn wú yīn jǐn shā rù chéng jūn shì yī cǐ shì jī zú rèn guì cháo bīng mǎ bù kè jiā gōng tè yīn zì lì suǒ yǐ jū shōu shuì fù jīn chéng lái shū shì fēi yuán yuē shuì fù suí dì hù mín rú hé bān yùn yú lǐ běn nán yǔn yīng jīn tè xǔ měi suì bié jiāo yín juàn lìng liáng sì děng qián qù dìng yì xiàng lái yàn chéng tǎng lài guì cháo gōng xià wú yóu gèng shōu shuì sè shí yǐ zì lì shōu huò gù yě. jì yǐ xiāng xǔ jí wěi suǒ sī kān huì jù yān jīng guǎn nèi měi nián shōu nà suí sè fù shuì gòng sòng wǔ liù bǎi wàn guàn nǎi mìng xuān yù guó xìn shǐ fù yú nèi zhǐ shōu hé zhí yī bǎi wàn guàn wù huò huí zòu liáng sì děng chēng fèng yù bǐ zhǐ xǔ yín wǔ wàn liǎng juàn wǔ wàn pǐ rú bù yǔn yīng biàn tiān shí wàn réng yì xī jīng zài nèi gèng, huò bù xǔ xī jīng bié zuò yī duàn yóu bù yǔn cóng tiān líng èr wàn rù èr shí wàn shù gèng, huò bù yǔn líng zài èr shí wàn shù wài yǐ shàng bié bù fèng dào xuān zhǐ bù gǎn zì zhuān yuàn qiǎn shǐ rén jī shū jì yì jù nián qián hé jiāo yín juàn shù nèi xiān yǐ jiāng dào èr shí wàn liǎng pǐ xún wěi jiù céng jiāo gē guān yuán jiǎn biàn shōu lǐng yuán chēng juàn huò xià ruò bù bìng qián lái jīn qǐng yī yǔ qì dān yì bān zhě jiāo sòng jù píng luán děng zhōu bù zài xǔ yǔ zhī xiàn yǐ céng shū bào tǎng guǎng wù qīn qiú nán zhōng xìn yì wú fán lǐ huì kuàng píng zhōu yǐ wèi biān zhèn suǒ yǒu xié lǔ tóu guò mín hù bié yù liáng sì děng shěng huì qù qì suǒ jù jīn suì dài shuì hé yào wù bó sī mián zhū fān sè shù bìng yī zhōng děng jià zhí bié yǒu zhā mù rú kě yī cóng jí qǐng yī jiù qǐ bān nián qián bìng jīn suì hé jiāo yín juàn yī qì dān shù mù sòng zhì yān jīng yòng shǎng jūn rén wài jù dài shuì sī mián zhū wù dìng yú jīn suì shí yuè jiāo gē nèi sī mián bìng xū yān jīng tǔ chǎn wài zì jīn suì yǐ hòu cháng nián hé jiāo dài shuì sī mián děng wù yī jiàn qù zhā shù bìng qián lái suì jiāo gē yín juàn yī yī yī zhǔn jiù lì fēn pò wǔ fān bān sòng píng zhōu lù jiè shǒu jiāo fù jí shì méng shì fán bǎi shì jié bù jū dà xiǎo huǎn jí shàng xià gōng sī jiē kè zūn cǐ xìn yuē zhǎng shì bù wéi guì píng tóng méng suǒ yǒu fēng jiāng kě zì yān jīng suǒ guǎn zhōu xiàn dì fēn yǔ píng zhōu jiè zhì qí jiān huà lì yī jiè shí yǐ wèi shì shǒu yī zhī jiè yǒng wú wéi méng wěn luàn qí hè zhēng dàn xìn shǐ bǐ cǐ gè qǐng yù.
西京牒報代州不經依應直候契丹勢傾力敗方自涿易起兵與元約不同昨於奉聖州良嗣等來時國妃狀奏稱貴朝兵馬竊入本京雖已殺盡幸願款附金國尚不欲違約已報許與後國妃。又申瀘溝河南大破南軍雖追捉數萬願為金國臣子重念如不自取慮失元許遂遣重兵攻破居庸燕京並所管州縣並巳款降尋遣親見副使馬擴專報委細及差人就檢陣地殭屍甚眾俱是南人更有人暗知貴朝統制劉延慶巳坐失律兼偽命林牙統軍查刺(改作扎拉)等以下亦稱國妃知當朝兵馬過關勾退鎮南軍馬待圖逆戰蓋因自來已破大軍別無警急及至相近不敢對敵因而遁去別不敗於南軍南軍亦不曾到燕京左右。若是城中之人實有相順無因盡殺入城軍士依此事跡足認貴朝兵馬不克夾攻特因自力所以拘收稅賦今承來書事非元約稅賦隨地戶民如何般運於理本難允應今特許每歲別交銀絹令良嗣等前去定議向來燕城儻賴貴朝攻下無由更收稅色實以自力收穫故也。既以相許即委所司勘會據燕京管內每年收納隨色賦稅共送五六百萬貫乃命宣諭國信使副於內只收合直一百萬貫物貨回奏良嗣等稱奉御筆只許銀五萬兩絹五萬匹如不允應便添十萬仍議西京在內更,或不許西京別作一段猶不允從添綾二萬入二十萬數更,或不允綾在二十萬數外以上別不奉到宣旨不敢自專願遣使人齎書計議據年前合交銀絹數內先已將到二十萬兩匹尋委舊曾交割官員檢辨收領緣稱絹貨下弱不並前來今請依與契丹一般者交送據平灤等州不在許與之限已曾書報儻廣務侵求難終信義無煩理會況平州已為邊鎮所有協虜投過民戶別諭良嗣等省會去訖所據今歲代稅合要物帛絲綿諸番色數並依中等價值別有劄目如可依從即請一就起般年前並今歲合交銀絹依契丹數目送至燕京用賞軍人外據代稅絲綿諸物定於今歲十月交割內絲綿並須燕京土產外自今歲以後常年合交代稅絲綿等物依見去劄數並前來歲交割銀絹一(一依)准舊例分破五番般送平州路界首交付及示盟誓凡百事節不拘大小緩急上下公私皆恪遵此信約長世不違貴憑同盟所有封疆可自燕京所管州縣地分與平州界至其間畫立一界石以為世守(一之)界永無違盟紊亂其賀正旦信使彼此各請預。
xiān yī rì dào què shēng chén rén shǐ yǐ shí yuè sān rì shòu lǐ yī shàng dào lái wài hè guì cháo shēng chén bìng yī jiù lái qì dān fā xíng yuè rì dào què réng yú wěn biàn chù suǒ qǐ zhì què chǎng suǒ yǒu yān jīng bìng suí zhōu xiàn mín hù bù shǎo. ruò xǔ jì yì bù jiàn dìng yī zì nán ān fǔ bèi hài liú mín jí pò sàn wú yī zhě gǒu shī jīn nián bō zhí jiāng lái zhù xì hé chù zú nán zhěng jì rú huò nán yǐ zhǔn suí qǐng zì jīn gè zhǐ yī xiàng lái qì dān suǒ xíng guò tǐ lì yì bān shī xíng réng sù gōu tuì guò jiè bīng mǎ hòu dāng chūn shǐ shàn zhù duō qí yǒu shǎo lǐ wù jù zhū bié fú lìng lóng tú gé zhí xué shì dà zhōng dài fū zhào liáng sì huí zhuān fèng shū chén dá jiān xiè bù xuān jǐn bái.
先一日到闕生辰人使以十月三日受禮依上到來外賀貴朝生辰並依舊來契丹發行月日到闕仍於穩便處所起置榷場所有燕京並隨州縣民戶不少。若許計議不見定一自難安撫被害流民極破散無依者苟失今年播殖將來住系何處卒難拯濟如或難以准隨請自今各只依向來契丹所行過體例一般施行仍速勾退過界兵馬候當春始善祝多祺有少禮物具諸別幅令龍圖閣直學士大中大夫趙良嗣回專奉書陳達兼謝不宣謹白。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
賜進士出身頭品頂戴四川等處承宣布政使司布政使清苑許涵度校刊。
juǎn shí sān jiào kān jì.
※卷十三校勘記。
, qǐ fēi měi shì fēi wù zuò bù zhōu wǔ zhòng yīng zuò zhòng wǔ zī bù zhuì cí zhuì wù zuò fèi běn jiān shǒu xìn yuē zhī yīng jiā gōng zhě tuō zhī zì jīn rén bìng yán kè chéng chú suì bì wài zhì lìng huí xuān fǔ sī shēn wén hòu bào cǐ duàn yīng lìng xíng dī yī gé wù lián shàng wén mǒu chén shuì fù yī shì mǒu wù zuò kāi yī jiàn lián kè chéng liù bǎi wàn guàn lián wù zuò tōng yǐ wèi shì shǒu yī zhī jiè yī zì yǎn.
,豈非美事(非誤作不)周武仲(應作仲武)茲不贅辭(贅誤作費)本堅守信約之應夾攻者(脫之字)金人並言課程除歲幣外(至)令回宣撫司申聞候報(此段應另行低一格誤連上文)某陳稅賦一事(某誤作開)一件連課程六百萬貫(連誤作通)以為世守一之界(一字衍)。