jìng kāng zhōng zhì èr shí jiǔ.
靖康中帙二十九。
qǐ jìng kāng yuán nián jiǔ yuè wǔ rì wù chén, jǐn shí sān rì bǐng zǐ.
起靖康元年九月五日戊辰,盡十三日丙子。
wǔ rì wù chén wú mǐn luò guān wén diàn xué shì gōng cí.
五日戊辰吳敏落觀文殿學士宮祠。
chén liáo shàng yán chén wén guó zhī wēi bǐng wéi shǎng yǔ fá shǎng fá zhě shì fēi zhī suǒ yǐ fēn ér zhèng shì zhī suǒ yǐ lì yě.. ruò wèi shàn zhě bù shǎng yǒu zuì zhě bù fá zé shì fēi dào zhì wú suǒ guān xiào qiè jiàn qián zǎi chén wú mǐn yīn shàng huáng yǒu nèi chán zhī yì suì jiàn bái chuán wèi yú bì xià céng wèi lèi rì zhì wèi fǔ bì zì wéi nián shào kǒng bù néng xié fù zhòng wàng nǎi zhāo xián néng zhāng dà shēng shì dāng shì shí yě. rén jiē chēng zhī jí róng lǔ gǎi zuò jīn rén jì tuì jìn shēng jiāo xīn chǐ xié xuǎn gòu zhī gōng yǎn jiǎn wú suǒ jì dàn biān fáng zhī jí bù fù jīng yì jiāng shuài zhī rèn bù fù jiè huái qì jiǎ chí huǎn ér bù yù wèi zhī jì liáng shí jī chí ér bù zǎo wèi zhī suǒ bān yùn shī shí dù hài wèi shén fán cǐ shù zhě jiē dāng jīn zhī xiān wù suī jiū xīn xī lì yóu jù bù néng yǐ jì shì ér nǎi yí rán shì zhī rú píng shí kě bù wèi zhī hán xīn zāi! yǐ zhì yuán yòu jiù chén zé yì è ér bù jiā qiān fù cài shì dà è zé bì fù ér bù zhèng diǎn xíng shǐ bì xià zhī rén ēn bù néng yǐ xià bù ér chén liáo zhī zhāng shū yì jǔ ér bù xíng yān bù wèn xié zhèng tóng yú yǐ zhě shàn zhī bù wèn yú zhì yì yú yǐ zhě è zhī, yú shì shì fū shī wàng mín shù jiě tǐ zé jīn rì zhī bà yǐ wèi wǎn yě. mǐn suī bà xiāng rán yóu wèi guān wén diàn xué shì zhī yáng zhōu yáng dāng jiāng huái.
臣寮上言臣聞國之威柄惟賞與罰賞罰者是非之所以分而政事之所以立也。。若為善者不賞有罪者不罰則是非倒置無所觀效竊見前宰臣吳敏因上皇有內禪之意遂建白傳位於陛下曾未累日致位輔弼自惟年少恐不能協副眾望乃招賢能張大聲勢當是時也。人皆稱之及戎虜(改作金人)既退浸生驕心侈協選購之功偃蹇無所忌憚邊防之急不復經意將帥之任不復介懷器甲遲緩而不預為之計糧食稽遲而不早為之所般運失時蠹害為甚凡此數者皆當今之先務雖究心悉力猶懼不能以濟事而乃怡然視之如平時可不為之寒心哉!以至元祐舊臣則抑遏而不加牽復蔡氏大惡則蔽覆而不正典刑使陛下之仁恩不能以下布而臣寮之章疏亦沮而不行焉不問邪正同於已者善之不問愚智異於已者惡之,於是士夫失望民庶解體則今日之罷已為晚也。敏雖罷相然猶為觀文殿學士知揚州揚當江淮。
zhī chōng sù hào fán jù guān wén zhī zhí guān yú mì diàn kě qīng yǐ shòu zhī zāi! mǐn yǐ zuì qù shàng. qiě dé cǐ chén jù zì jīn yǐ wǎng zhí zhèng dà chén qín kè zhě wú suǒ quàn ér xiè dài zhě wú suǒ chéng yǐ. fú wàng bì xià míng qí zuì è yǐ zhèng xíng zhāng yǐ wèi hòu lái chén zǐ zhī jiè qǔ jìn zhǐ.
之沖素號繁劇觀文之職冠於秘殿可輕以授之哉!敏以罪去尚。且得此臣懼自今以往執政大臣勤恪者無所勸而懈怠者無所懲矣。伏望陛下明其罪惡以正刑章以為後來臣子之戒取進止。
yòu shàng yán chén cháng guān lǐ táng zhū dì qí cōng míng yīng wǔ wú. ruò tài zōng zhě jí tài zǐ chéng gān fèi yǐ sān zi yī dì wèi zhī suǒ lì qí xīn wú liáo qǔ pèi dāo zì xiàng lài zhǎng sūn wú jì bào chí yǐ miǎn qǐng lì jìn wáng dà shì fāng jué suī qí píng shí yīng lüè rú cǐ yī wèi duō ài suǒ qiān bù zhī zì chù nǎi zhī zài yí sì zhī jiān néng duàn yǐ dà yì lüè wú xiān jiè chéng tiān xià zhī nán néng chén fú dǔ dào jūn tài shàng huáng dì qù dōng ruì rán yǐ dà wèi nèi chán yú bì xià bù móu wéi kǔn bù wèn yān guān bù xún qún chén shǐ shén qì yǒng yǒu yī guī qí xián yú táng tài zōng yuǎn yǐ. cài yōu chū rù mì shì wén shàng huáng juàn qín zhī yì shén jiǔ jiān rén duō lǜ yòng xīn bù zāng bù kěn xuān lù zhě jiāng yǒu suǒ dài yī dàn shàng huáng chú bì xià yǐ kāi fēng mù yōu zhī shì shì yǐ dìng. yòu zì dù fù zǐ rěn è píng shí xié qū dàn bì xià zhī gāng míng suì shòu qí yǔ yú wú mǐn bǐ zhī jiàn bái yōu. yòu zàn mǐn wèi mén xià shì láng qí lǜ huàn shēn yǐ. mǐn bù zì kuí nǎi rǎng wèi yǐ gōng qún xiǎo jiāo kǒu chēng dào yǐ wèi yǒu dìng cè zhī xūn zī shí hài wén jí shǐ dāng shí shàng huáng yì wèi yǒu suǒ zhǔ suī bǎi wú mǐn hé néng wèi zāi! jì tān tiān zhī gōng yǐ wèi yǐ yǒu. yòu dé cài yōu suǒ shòu zhī yǔ wéi sī bào cài shì zhī ēn lüè bù gù jūn chén dà yì suī yán zhāng jiāo gōng qí zuì ér mǐn héng shēn zhàng bì chì zhú tái jiàn zhāo yǐn tóng mén yǐ wèi jǐ zhù pò yú bù dé yǐ fán sān sì biǎn cuàn jǐn néng zhì jīng yōu yú hú wài ér jǐ bì xià zhuó zhī qí jiān fèn gān gāng zhī duàn tóu jīng hǎi wài cuàn yōu lǐng biǎo fēn bù zǐ sūn gè zhì yuǎn fāng jīng bù jí guò lǐng ér zú yú shàn dì dà bù wèi tiān xià zhī xīn wú bù guī jiù yú mǐn zhě fāng jīn zéi fàn shùn gǎi zuò jīn bīng shēn rù lǐ bāng yàn yù yì hé mǐn zé yǐ hé wèi shì suī sān zhèn zhī zhòng jù yù qì yǔ jí xú chù rén yù yì zhàn mǐn zé yǐ zhàn wèi bù rán suī zhǒng shī zhōng zhú zéi gǎi zuò dí chū jiè bù yǐ wèi gōng wáng yún: bèi chéng běi guī qiú chǐ shū yǐ yì tuì bīng mǐn suì jǔ qí yì jí jiě qián zhé kě qiú bài nǜ suì fù qǐng qiǎn shǐ yǐ yì hé qí shī jī huì yī zhì yú cǐ tài yuán zhī wéi qī nián wèi jiě hé běi zhī kòu jì qù fù hái qí wèi wán dí mò dà yú cǐ yán zhāng suǒ jī shāo shè cài shì zhī dǎng zé nì ér bù xíng jìn yòng zhī jì shāo yǒu cài shì zhī jiù zé lì jiā tuī yǐn wéi xiào jīng yōu zhuān quán bá hù lüè bù zhī xiān guó jiā zhī jí. yòu shù yǔ děng bèi jiāo xiāng máo dùn huái jiān jī è qiǎo nìng yīn hěn wèi jiàn qí bǐ tóu zhī xiá yì shàng wèi sāi rén wàng guān wén lóng míng gōng cí yōu zhí qǐ yí bì zhī fú wàng bì xià duàn yǐ bù yí tè cì cuàn chì bù gào tiān xià shǐ shàng huáng ēn dé yǔ rì yuè zhēng huī wú zhì xiǎo rén wàng yǒu yǎn bì chén jiāng jiàn tiān dì yuè yù shén zhǐ xǐ lè chǔn zī yí lǔ bù wēi zì fú shān chǔn zī zhì cǐ bā zì yǐ. chén yǒu suǒ huái bù gǎn zì yǐ xìng bì xià shè qí kuáng lǜ qǔ jìn zhǐ jiǔ yuè wǔ rì fèng shèng zhǐ wú mǐn luò zhí réng bào xíng.
又上言臣嘗觀李唐諸帝其聰明英武無。若太宗者及太子承乾廢以三子一弟未知所立其心無聊取佩刀自向賴長孫無忌抱持以免請立晉王大事方決雖其平時英略如此一為多愛所牽不知自處乃知在疑似之間能斷以大義略無纖芥誠天下之難能臣伏睹道君太上皇帝去冬銳然以大位內禪於陛下不謀闈閫不問閹官不詢群臣使神器永有依歸其賢於唐太宗遠矣。蔡攸出入密侍聞上皇倦勤之意甚久奸人多慮用心不臧不肯宣露者將有所待一旦上皇除陛下以開封牧攸知事勢已定。又自度父子稔惡平時邪曲憚陛下之剛明遂授其語於吳敏俾之建白攸。又贊敏為門下侍郎其慮患深矣。敏不自揆乃攘為已功群小交口稱道以為有定策之勛茲實駭聞藉使當時上皇意未有所主雖百吳敏何能為哉!既貪天之功以為已有。又得蔡攸所授之語惟思報蔡氏之恩略不顧君臣大義雖言章交攻其罪而敏橫身障蔽斥逐台諫招引同門以為己助迫於不得已凡三四貶竄僅能置京攸於湖外而己陛下灼知其奸奮乾綱之斷投京海外竄攸嶺表分布子孫各置遠方京不及過嶺而卒於善地大不慰天下之心無不歸咎於敏者方金賊犯順(改作金兵深入)李邦彥欲議和敏則以和為是雖三鎮之重遽欲棄與及徐處仁欲議戰敏則以戰為不然雖种師中逐賊(改作敵)出界不以為功王云:倍程北歸求尺書以議退兵敏遂沮其議及解潛折可求敗衄遂復請遣使以議和其失機會一至於此太原之圍期年未解河北之寇既去復還其為玩敵莫大於此言章所擊稍涉蔡氏之黨則匿而不行進用之際稍有蔡氏之舊則力加推引惟效京攸專權跋扈略不知先國家之急。又數與等輩交相矛盾懷奸積惡巧佞陰很未見其比投之遐裔尚未塞人望觀文隆名宮祠優職豈宜畀之伏望陛下斷以不疑特賜竄斥布告天下使上皇恩德與日月爭輝無致小人妄有掩蔽臣將見天地悅豫神只喜樂蠢茲夷虜不威自服(刪蠢茲至此八字)矣。臣有所懷不敢自已幸陛下赦其狂率取進止九月五日奉聖旨吳敏落職仍報行。
jiǔ yuè rén shēn wú mǐn zé shòu chóng xìn jūn jié dù fù shǐ fú zhōu ān zhì.
九月壬申吳敏責授崇信軍節度副使涪州安置。
chén liáo shàng yán chén jìn cháng lùn qián shǎo zǎi mǐn yǎn qiè shàng huáng nèi chán zhī dé zì wèi yǒu dìng cè zhī gōng jí zhuān quán bá hù huái jiān wù guó gù fēi yī shì lǐ dāng tóu zhī huāng yì yǐ wèi rén chén bù zhōng zhī jiè shèng ēn lóng hòu shàng cún tǐ mào zhǐ lìng luò zhí gōng guān zuì dà zé qīng wèi xié wù lùn wù guó qī jūn zuì tōng yú tiān suī lù shì cháo wèi zú sāi zé bì xià zì jí dà wèi píng chū gōng pín bù ěr shēng sè jìn yǐ xīng wén zhé jiàn bì diàn jiǎn shàn yǐ xiāo tiān biàn yōu qín gōng jiǎn qián gǔ wèi wén suī cūn tóng yě lǎo yán zhī shàng néng liú tì mǐn shēn wèi zǎi fǔ zì dāng yǎng tǐ bì xià zhì chéng cè dá zhī yì sù yè zài gōng sī suǒ yǐ bǔ bào ěr zhě hòu fèi jīn qián shù bǎi qiān zhì bì qiè sān èr rén yǐ gōng yú lè zì wèi zǎi xiàng shì yè rú cǐ ér yǐ mù shí fèi cháng lüè wú yōu guó zhī xīn shì kě rěn yě. shú bù kě rěn yǐ gù nèi wài xì dà zhī shì yī qiè bù fù jīng yì tóng liè xún fǎng xiào ér bù dá fú wàng bì xià xiáng chén qián rì suǒ liè zhī è yǔ jīn lái suǒ lùn zhī zuì sù cì tóu cuàn wèi zú cháng wù guó zhī dà guò yì shǐ zhī zuì zhī bù kě xìng ér miǎn yě. qǔ jìn zhǐ jiǔ yuè jiǔ rì fèng shèng zhǐ wú mǐn zé shòu chóng xìn jūn jié dù fù shǐ fú zhōu ān zhì.
臣寮上言臣近嘗論前少宰敏掩竊上皇內禪之德自謂有定策之功及專權跋扈懷奸誤國固非一事理當投之荒裔以為人臣不忠之戒聖恩隆厚尚存體貌止令落職宮觀罪大責輕未協物論誤國欺君罪通於天雖戮市朝未足塞責陛下自即大位屏出宮嬪不邇聲色近以星文謫見避殿減膳以消天變憂勤恭儉前古未聞雖村童野老言之尚能流涕敏身為宰輔自當仰體陛下至誠惻怛之意夙夜在公思所以補報邇者厚費金錢數百千置婢妾三二人以供娛樂自謂宰相事業如此而已木石肺腸略無憂國之心是可忍也。孰不可忍以故內外細大之事一切不復經意同列詢訪笑而不答伏望陛下詳臣前日所列之惡與今來所論之罪速賜投竄未足償誤國之大過亦使知罪之不可幸而免也。取進止九月九日奉聖旨吳敏責授崇信軍節度副使涪州安置。
shǒu zhào yuē: zhèn yǐ dí zhǎng shòu cè jiàn chǔ shí yǒu yú nián shàng huáng bì fù zhī yì jì yǐ dà dìng xuān hé qī nián shí èr yuè èr shí rì fàn jiàng ruì zhǐ jiàn zhèn kāi fēng mù nǎi yòng tài zōng gù shì qīng dài fū zhī jiāng nèi chán yǐ. jí èr shí yī rì xuān zhì ér bǎi sī shù fǔ yǐ zhì dōu rén yì mò bù zhī shì shí cài yōu lǐng shū mì yuàn zì zhī zuì è guàn yíng tā rì bù miǎn nǎi yǐn gěi shì zhōng wú mǐn yú xuān zhì rì rù zhì yù huá gé yù huá gé zhě jìn zhōng shēn mì zhī dì fēi wài tíng chén bō dé zhì chù. yòu èr shí sān rì yǐn mǐn lián rù gài yōu fāng jīng yíng jiāng zhè zhī xíng yù liú fù xīn zhī shì zhì zài jīng shī hòu cì dòng jìng zhōng wài xiāng yīng qí shì guǐ mì nán shǐ zhòng zhī gù yǐn mǐn rù shēn mì zhī dì yǔ móu ěr yōu jì dōng xíng yán zhāng jī cài shì zhě rì zhì ér mǐn qīng shēn zhàng zhī guǐ jì bǎi chū zhōng yǐ bài lù jí cài jīng zi sūn jiē yuǎn cuàn ér jīng zi sūn zhì jīng nán tuō jìn shì huáng dà běn fù shū jì mǐn wèi kāi fēng fǔ jī bǔ dé zhī qí shū zé mǐn yuē: pū fù xiōng yú gé xià kě wèi yǒu dé yǐ. gé xià zì bù yī dēng yào tú lì gōng míng shǐ zhōng yǔ fù xiōng jiāo qì zì yīng zhī zhī gé xià zòng zì wèi wǒ bù chū cài shì qí kě dé hū! yóu tiáo shū guān zhī mǐn zhī wèi cài shì fù xīn míng yǐ.. qiě zhèn yǐ tài zǐ shòu chán hé dài rén yán. ruò yǐ wèi cháng yán zé rù yù huá gé zhī rì nǎi zài jiàng zhǐ jiàn mù zhī cì rì hé yě. yōu nǎi zhà chuán mìng lìng yǐ mǐn yǒu jiàn lì zhī gōng zhuó wèi mén xià shì láng qí jiān wěi dì gòu nǎi gǎn rú cǐ shì yǐ shàng huáng zài lóng dé gōng mǐn jiàn guǎn gōu guān dài zhì tán shì jī lǐ xī jìng bì yuē: nèi chán zhī shì chū wǒ zhì chéng bù yóu rén yán yán bì miè zú shuí gǎn yán zhě yǐ cǐ zhī mǐn wèi cháng jiàn yán dàn yōu yǐn rù yǔ wèi tā móu shàng huáng dú duàn ér wèi cǐ cè guān yìng gǔ chū yǐ. wú mǐn nǎi yǐ wèi yǐ gōng kě hū!. ruò mǐn fǔ xiāng yǒu lì yóu kě yǐ shú zuì. yòu kuàng shēn xiǎn ér.
手詔曰:朕以嫡長受冊建儲十有餘年上皇畀付之意既以大定宣和七年十二月二十日飯降睿旨建朕開封牧乃用太宗故事卿大夫知將內禪矣。及二十一日宣制而百司庶府以至都人亦莫不知是時蔡攸領樞密院自知罪惡貫盈他日不免乃引給事中吳敏於宣制日入至玉華閣(玉華閣者禁中深密之地非外廷臣撥得至處)。又二十三日引敏連入蓋攸方經營江浙之行欲留腹心之士置在京師候伺動靜中外相應其事詭秘難使眾知故引敏入深密之地與謀耳攸既東行言章擊蔡氏者日至而敏傾身障之詭計百出終以敗露及蔡京子孫皆遠竄而京子孫至荊南托進士黃大本附書寄敏為開封府緝捕得之其書責敏曰:仆父兄於閣下可謂有德矣。閣下自布衣登要途立功名始終與父兄交契自應知之閣下縱自謂我不出蔡氏其可得乎!由條書觀之敏之為蔡氏腹心明矣。。且朕以太子受禪何待人言。若以謂嘗言則入玉華閣之日乃在降旨建牧之次日何也。攸乃詐傳命令以敏有建立之功擢為門下侍郎其奸偽締構乃敢如此是以上皇在龍德宮敏見管勾官待制譚世勣李熙靖必曰:內禪之事出我至誠不由人言言必滅族誰敢言者以此知敏未嘗建言但攸引入與為他謀上皇獨斷而為此策冠映古初矣。吳敏乃以為已功可乎!。若敏輔相有力猶可以贖罪。又況深險而。
hǎo zì zhuān chí màn ér bù jí shì zhì jīn rì biān shì shàng chì bīng mín wèi dé xiū xī tóu zhū xiá yì yì qīng diǎn ěr gù zī zhào shì kě fù shǐ guǎn réng bù gào tiān xià.
好自專弛漫而不及事致今日邊事尚熾兵民未得休息投諸遐裔亦輕典爾故茲詔示可付史館仍布告天下。
gào cí yuē: wèi chén zhī è mò dà tān tiān zhī gōng shī zhí zhī xíng shú xiān wù guó zhī zuì yí jiā xiǎn chù yòng mù shī yán guān wén diàn xué shì tōng yì dài fū tí jǔ bó zhōu míng dào guān wú mǐn xìng bǐng róu xié zhōng cáng xiǎn zhà qiè míng dì yǐ jiǎo xìng zhī shù dào yǐ rèn yú rǎo rǎng zhī shí wéi miǎo zhì zhī zuǎn chéng gài shàng huáng zhī sù dìng nǎi yuán sī dǎng zhī tuō wèi yǒu jiàn yán zhī yīn dài cuàn xiōng qú guǒ xié gōng yì jiū guān dǎng bì zhī jī qì fú yīn gào zhī qíng. qiě zhèn fāng qín zhèng gōng xiāo gàn zhī yōu ér ěr nǎi huái ān sì yú lè zhī fèng yòng rén lùn shì jì jiān tè zé yǒu zhī liào dí chóu bīng shī jī huì zhě duō yǐ. jī shǐ zhǐ yǒu hòu shí zhī màn hū biān fáng wú xiān shì zhī tú móu jiē bù zāng jiù jiāng shuí zhí yǒu xiāng. ruò cǐ wéi guó zhī xiū jì bāng xiàn zhī shāo shēn gù rén yán zhī bù zhì biǎn cóng cóng sàn zhì tóu bì xiá fāng shàng tǐ kuān ēn wù wàng xiū shěng.
告詞曰:為臣之惡莫大貪天之功失職之刑孰先誤國之罪宜加顯黜用穆師言觀文殿學士通議大夫提舉亳州明道觀吳敏性稟柔邪中藏險詐竊名第以徼幸之術盜倚任於擾攘之時惟眇質之纘承蓋上皇之素定乃緣私黨之託謂有建言之因迨竄凶渠果協公議究觀黨庇之跡迄符陰告之情。且朕方勤政躬宵旰之憂而爾乃懷安肆娛樂之奉用人論事濟奸慝則有之料敵籌兵失機會者多矣。稽使指有後時之慢忽邊防無先事之圖謀皆不臧咎將誰執有相。若此惟國之羞既邦憲之稍伸顧人言之不置貶從從散秩投畀遐方尚體寬恩勿忘修省。
lín quán yě jì yuē: wú mǐn zì yuán zhōng zhēn zhōu rén dēng dì cài yōu xǐ zhī jiàn jìn yòng xuān hé mò wèi gěi shì zhōng jīn rén fàn shùn gǎi zuò zhì biàn huī zōng yù xùn wèi huáng tài zǐ yōu tàn zhī shàng yì mì yǐ gào mǐn mǐn yǐ lì zàn qí shì yuān shèng jí zhèng zhòu jiā mǐn zhōng dài fū mén xià shì láng lǐ bāng yàn wèi bǎi xìng suǒ jī yīn bà xiāng mǐn zòu bāng yàn yǒu gōng fù yòng wèi tài zǎi é ér chén gōng fǔ shàng shū qǐ xiāng mǐn lì zhǔ hé yì tài xué shēng wú. ruò zòu shū yán mǐn jiān xié shàng yù jiā. ruò zuì mǐn fù jiàn zhǐ mǐn qǐng zǎo lì chǔ èr. yòu qǐng zēng chūn qiū yī jīng xǔ jǔ rén xí zhì jìn jiàn yì dài fū fāng shí duō shì mǐn nǎi mǎi bì qiè yǐ zì yú chén liáo yán mǐn bù kě dāng wēi jí zhī jì. yòu yǔ xú chù rén rì zhēng yì shàng qián shàng wèi jiě zhī bù sì yǐ guān wén diàn xué shì tí jǔ xī jīng sōng shān chóng fú gōng jì ér kāi fēng sōu dé cài tiáo suǒ yí shū yán mǐn shòu cài yōu ēn bù néng yíng jiù shàng nù zhāng qí è fú zhōu ān zhì.
林泉野記曰:吳敏字元中真州人登第蔡攸喜之漸進用宣和末為給事中金人犯順(改作至汴)徽宗欲遜位皇太子攸探知上意密以告敏敏以力贊其事淵聖即政驟加敏中大夫門下侍郎李邦彥為百姓所擊因罷相敏奏邦彥有功復用為太宰俄而陳公輔上書乞相敏力主和議太學生吳。若奏書言敏奸邪上欲加。若罪敏復諫止敏請早立儲貳。又請增春秋一經許舉人習治進諫議大夫方時多事敏乃買婢妾以自娛臣寮言敏不可當危急之際。又與徐處仁日爭議上前上為解之不巳以觀文殿學士提舉西京嵩山崇福宮繼而開封搜得蔡條所遺書言敏受蔡攸恩不能營救上怒彰其惡涪州安置。
shī xuǎn yuē: mǐn yí zhēn rén miào líng xiù fà zhèng hé chū shàng xiáng shì shū yì yǒu shēng cài jīng jiàn qí chéng wén fù ài qí fēng yùn cuì měi yù yǐ nǚ qī zhī yuán zhōng cí yān shì hè shòu zhè dōng xué shì sī gàn guān chú guǎn zhí zhuó jì zhù xī yē shí nián èr shí qī yù lì yuān lù xíng zhōng yī shí xīn yàn qiān gěi shì zhōng zhèng dá fū jì xiāng yǐ yán shì luò zhí gōng cí tuì jū wéi yáng suì guī bái shā shù nián bù yǐ yī shì gān rén wú zhèng zhòng qiáo jū yú bǐ yuán zhōng shī shì zhī xué wèi gǔ wén sì liù zhì yí jiù zhèng rì xī bù juàn qī nián wén zhāng dà jìn jìn shēn xián qīn zhòng qí bù yǐ guì xiǎn zì gāo qū jǐ wù xué rú cǐ xuān hé wǔ nián fù zhào hái jiù wù jiān zhí jìn lín zhì cí wēn hòu rén duō chuán sòng cài jīng bà xiāng má yún: yú xì zài tú kuí lù zhī chóng běn yǔ dé yì sān gào shī chén zhī lǎo nǎi ěr lìng míng hé běi dé yīn yún: sāng má qiān lǐ jiē zǔ zōng hán yǎng zhī xiū zhōng yì bǎi nián yì fù lǎo xùn huì zhī dé. yòu yún: dà tián zài wàng jiāng guān móu mài zhī qiū nán fēng jì xūn. qiě jiě lǐ lǘ zhī yùn mǐn yǒu shì ér yuē: yuǎn shān měi zī sè tōng wén lǐ mǐn měi wèi wén shǐ gōng bǐ yàn zhī yì yī.
詩選曰:敏儀真人妙齡秀髮政和初上庠試書義有聲蔡京見其程文復愛其丰韻粹美欲以女妻之元中辭焉釋褐授浙東學事司干官除館職擢記注西掖時年二十七玉立鴛鷺行中一時歆艷遷給事中鄭達夫既相以言事落職宮祠退居維揚遂歸白沙數年不以一事干人吳正仲僑居於彼元中師事之學為古文四六質疑就正日夕不倦期年文章大進縉紳咸欽重其不以貴顯自高詘己務學如此宣和五年復召還舊物兼直禁林制詞溫厚人多傳誦蔡京罷相麻云:於戲再圖揆路之崇本予德意三告師臣之老乃爾令名河北德音云:桑麻千里皆祖宗涵養之休忠義百年亦父老訓誨之德。又云:大田在望將觀牟麥之秋南風既薰。且解里閭之慍敏有侍兒曰:遠山美姿色通文理敏每為文使供筆硯之役一。
rì yǒu fǎng mǐn zhě mǐn fāng jù àn yùn bǐ yuǎn shān zhě fāng mó mò fú zhǐ shí fú qí fēng liú rú cǐ xuān hé qī nián dōng nǚ zhēn gǎi zuò jīn bīng cāng cù fàn què gǎi zuò shēn rù shàng huáng jiǔ yàn wàn jǐ yuán zhōng jiàn nèi chán zhī yì jí rì chú mén xià shì láng jìng kāng chū jìn yuán shū bài shǎo zǎi yǔ xú zé zhī tài zǎi tóng mìng shì shí zhāo lái tiān xià míng shì fán zuò dǎng gù fèi chù xī jiā qiān zhuó jìn yǔ xú gōng yì lùn bù xié cháo tíng yǐ fáng qiū bù yuǎn miào táng shī wù tóng yín bìng bà xiāng yǐ guān wén diàn xué shì wài cí xún yǐ shì biǎn yú zhōu ān zhì.
日有訪敏者敏方據案運筆遠山者方磨墨拂紙時服其風流如此宣和七年冬女真(改作金兵)倉猝犯闕(改作深入)上皇久厭萬幾元中建內禪之議即日除門下侍郎靖康初進元樞拜少宰與徐擇之太宰同命是時招徠天下名士凡坐黨錮廢黜悉加遷擢浸與徐公議論不協朝廷以防秋不遠廟堂失務同寅並罷相以觀文殿學士外祠尋以事貶渝州安置。
cài yōu yí wàn ān jūn ān zhì.
蔡攸移萬安軍安置。
chén liáo shàng yán chén wén jué rén yú cháo yǔ zhòng gòng zhī xíng rén yú shì yǔ zhòng qì zhī xíng shǎng zhī xíng fēi chū rén zhǔ sī yì yǔ tiān xià wèi gōng ér sì xī shùn zhū sì xiōng tiān xià xián fú zhě yán qí gōng yě. cài jīng dù guó èr shí yú nián zuì è guàn yíng shā zhī yí yǐ. wú mǐn děng lì wèi bǎo hù qū guó fǎ yǐ bào sī ēn tiān xià shú bù tòng fèn ér qiān yán shù yuè bù zhèng diǎn xíng bì xià zhuó jiàn tiān xià yuàn jīng zhī shén fèn dú duàn zhī wēi bù xù jiān yán tóu zhī hǎi wài yǐ yù chī mèi suī sān chǐ tóng zǐ mò bù wèi rán jīng shì mǐn bì fù zhī gù zhì liú dào tú zhì zhǎng shā ér zú shí yǔ bù shí wú bù jiù mǐn zhī jǔ gé yán zhāng bù zǎo tóu cuàn zhì jīng shēn sǐ nèi dì dǐ zhǎng ér tàn zhě fēn rán rú jīng zhī è gù dà yǐ.. ruò yōu zhī zuì yì bù jiǎn yú nǎi fù yān shān zhī yì huò jí tiān xià zuì yǔ tóng guàn hé yì zāi! jiāo shē yín yì zài jí suǒ wú bāo cáng huò xīn suī fá nán shān zhī zhú bù zú yǐ róng qí cí jīn zhì zhī léi zhōu shí wèi xié yú shī yán léi suī zài guǎng nán qí dì bīn hǎi jué wú yān zhàng tǔ fēng bù yì yú zhōng zhōu cǐ wú mǐn zhī sī yì yě. jīn. ruò bù cuàn zhī hǎi wài bù wèi wèi zhèng xiōng rén zhī zuì yì kǒng bù zú fú guó rén zhī xīn yuàn bì xià sù cì shī xíng wú shǐ. ruò jīng zhī zǎo bì zài shī tiān xià zhī wàng chén bù shèng qū qū zhī kěn qǔ jìn zhǐ jiǔ yuè jiǔ rì fèng shèng zhǐ yí wàn ān jūn ān zhì.
臣寮上言臣聞爵人於朝與眾共之刑人於市與眾棄之刑賞之行非出人主私意與天下為公而巳昔舜誅四凶天下咸服者言其公也。蔡京蠹國二十餘年罪惡貫盈殺之宜矣。吳敏等力為保護屈國法以報私恩天下孰不痛憤而遷延數月不正典刑陛下灼見天下怨京之甚奮獨斷之威不恤奸言投之海外以御魑魅雖三尺童子莫不謂然京恃敏庇覆之故滯留道塗至長沙而卒識與不識無不咎敏之沮格言章不早投竄致京身死內地抵掌而嘆者紛然如京之惡固大矣。。若攸之罪亦不減於乃父燕山之役禍及天下罪與童貫何異哉!驕奢淫佚載籍所無包藏禍心雖伐南山之竹不足以容其辭今置之雷州實未協於師言雷雖在廣南其地瀕海絕無煙瘴土風不異於中州此吳敏之私意也。今。若不竄之海外不為未正凶人之罪亦恐不足服國人之心愿陛下速賜施行無使。若京之早斃再失天下之望臣不勝區區之懇取進止九月九日奉聖旨移萬安軍安置。
shí yī rì jiǎ xū gé mén xuān zàn shè rén wú gé wǎng tài yuán shǐ zhān hǎn gǎi zuò ní kān.
十一日甲戌閤門宣贊舍人吳革往太原使粘罕(改作尼堪)。
gé jiàn zhān hǎn gǎi zuò ní kān tíng yī bù bài jì yì biān shì zé qí tān lì bài yuē qì jìn yǔ zhí lǔ gǎi zuò dí xiāng gù dòng sè kuì gǎi zuò tàn fú wèi zhuī huí gōng wēi shèng jūn děng chù rén mǎ shòu shū yǐ guī bèi dé qí qíng zhuàng bào xuān fǔ shǐ zhé yàn zhì qǐng yú cháo jí bèi hé nán. qiě qǐ xuǎn jīng bīng hàn yù róng rén shān cǐ èr zì ér fù qiǎn shǐ chū sài yǐ qiáng zhōng guó dà chén zhī móu yōu yóu bù duàn shàng zhí jiǎng hé xiàn yú zéi gǎi zuò dí jì ér bù néng wù.
革見粘罕(改作尼堪)庭揖不拜計議邊事責其貪利敗約氣勁語直虜(改作敵)相顧動色愧(改作嘆)服為追回攻威勝軍等處人馬授書以歸備得其情狀報宣撫使折彥質請於朝急備河南。且乞選精兵捍禦戎人(刪此二字)而復遣使出塞以強中國大臣之謀優遊不斷尚執講和陷於賊(改作敵)計而不能悟。
shí sān rì bǐng zǐ tán zhěn yí zhāo zhōu wáng ān zhōng yí xiàng zhōu bìng ān zhì.
十三日丙子譚稹移昭州王安中移象州並安置。
chén liáo shàng yán chén qiè jiàn bǐ zhě jīn rén yù sì chāng jué shān jīn rén zhì cǐ liù zì bìng mén zhī wéi wèi jiě hé shuò zhī kòu shēn rù ér wǒ shī shù yǒu bài nǜ tuì zǒu zhī chǐ zhě wú tā shì fú yòng mìng ér qì bù zhèn shì qì bù zhèn zé shú kěn xiào sǐ. yòu ān néng qǔ shèng zāi! rán zé shì zú zhī qì hé yǐ zhèn zhī tǎng cháo tíng yú xíng fǎ zhī jì yǒu yǐ dà wèi rén wàng ér kuài qí píng xī fèn yuàn zhī xīn zé shì zú zhī qì zhèn yǐ.. qiě hé dōng biān jùn shī shǒu yǐ zhì yú jīn qí.
臣寮上言臣竊見比者金人愈肆猖獗(刪金人至此六字)並門之圍未解河朔之寇深入而我師數有敗衄退走之恥者無他士弗用命而氣不振士氣不振則孰肯效死。又安能取勝哉!然則士卒之氣何以振之儻朝廷於行法之際有以大慰人望而快其平昔憤怨之心則士卒之氣振矣。。且河東邊郡失守以至於今其。
shì yì kě yōu qián hòu bài jūn fù jiāng suǒ shā lù zhě bù zhī jǐ hé rén shú bù zhī xīn dài zhī shī shǐ yú tán zhěn zhāo cì yì shèng jūn zhì lìng gěng shǒu zhōng bèi kāi mén yíng dí xiàn méi yào hài zhī dì suì zhì yú cǐ yě. hé shuò zì shōu fù zhū jùn rén jiē zhī bì yǒu jīn rì zhī huàn xiàng zhě zhǎng qū tú lù zhī huò chéng xià yào méng zhī rǔ bù rěn fù dào shú bù zhī yān shān zhī biàn gài yuán wáng ān zhōng shēn wèi ān fǔ cuò zhì guāi fāng jì yīn zhī qí bì yǒu biàn ér shì lì gù chǒng bù yǐ gào cháo tíng nǎi yín yuán wèi sī qiú zì biàn yǐ guī zhì guō yào shī bèi pàn jiàng dí wèi zhī xiàng dǎo suì zhì yú cǐ yě. fēi tè shì dài fū zhī zhī fán cháng zāo lǔ kòu gǎi zuò fú lüè zhī huàn zhě wú bù qiè chǐ fèn wǎn sī dé cǐ èr rén zhě ér gān xīn yān jīn bì xià tǎng cóng mín wàng jiāng èr rén zhě zhòng jiā zhū zé zé tiān xià zhī rén bì yuē: shèng shàng āi niàn wú chì zǐ zhī wú gū ér jiù sǐ dì gù qiú shǒu huò zhī rén yǐ zhèng diǎn xíng shú bù gǔ wǔ xīn kuài ér xiāng gào zāi! rú cǐ zé hé huàn shì zú zhī qì bù zhèn ér fú yòng mìng hū! èr rén zuì è rú cǐ ér cháo tíng wèi jǐn shī xíng tán zhěn suī yǐ zé sàn guān ér shàng chù jìn jùn wáng ān zhōng chū jū suí zhōu jīn gǎi zhì lín jiāng jūn shàn dì zé hé yǐ wèi mín wàng ér kuài qí jī fèn zhī xīn zāi! chén wèi chóng xíng diǎn xiàn zhī hòu yóu dāng jiàng míng zhào lù bù qí zuì shǐ tiān xià xián zhī shù lìng jūn shì gǎn lì zì fèn ér chéng dí kài zhī gōng zhèng jīn rì zhī suǒ jí yě. nǎi fù jiā huì yǒu zuì tè qū xíng xiàn yǐ shī tiān xià zhī wàng fú wàng ruì duàn bìng tán zhěn zhāo cì yì shèng jūn xún zhì jīn rì zhī huàn zé zuì bù zài tóng guàn xià. yòu wén jīn rén qǐ shī zhī yīn yì zhǐ wáng ān zhōng shàn nà pàn jiàng gù qù suì shí èr yuè èr shí wǔ rì xí wén shǒu zhe qí shì yǐ wèi yīn cǐ gòu yuàn yǐ zhì xìng shī tiān xià zhī rén jiē wèi ān zhōng jí yǒu zhòng zé bù wèi jiǔ jī diǎn xiàn jīn zhāo tíng fù yǒu hé yì zé ān zhōng zhī zé yóu bù kě qīng yì zhù hé yì zhī yī duān jiǔ yuè shí sān rì sān xǐng tóng fèng shèng zhǐ wáng ān zhōng yí xiàng zhōu tán zhěn yí zhāo zhōu bìng ān zhì.
勢益可憂前後敗軍覆將所殺戮者不知幾何人孰不知忻代之失始於譚稹招刺義勝軍致令耿守忠輩開門迎敵陷沒要害之地遂至於此也。河朔自收復諸郡人皆知必有今日之患向者長驅屠戮之禍城下要盟之辱不忍復道孰不知燕山之變蓋緣王安中身為安撫措置乖方既陰知其必有變而嗜利固寵不以告朝廷乃夤緣為私求自便以歸致郭藥師背叛降敵為之嚮導遂至於此也。非特士大夫知之凡嘗遭虜寇(改作俘掠)之患者無不切齒憤惋思得此二人者而甘心焉今陛下儻從民望將二人者重加誅責則天下之人必曰:聖上哀念吾赤子之無辜而就死地故求首禍之人以正典刑孰不鼓舞欣快而相告哉!如此則何患士卒之氣不振而弗用命乎!二人罪惡如此而朝廷未盡施行譚稹雖已責散官而尚處近郡王安中初居隨州今改置臨江軍善地則何以慰民望而快其積憤之心哉!臣謂重行典憲之後猶當降明詔露布其罪使天下咸知庶令軍士感勵自奮而成敵愾之功正今日之所急也。乃復加惠有罪特屈刑憲以失天下之望伏望睿斷並譚稹招刺義勝軍馴致今日之患則罪不在童貫下。又聞金人起師之因亦指王安中擅納叛降故去歲十二月二十五日檄文首著其事以謂因此構怨以致興師天下之人皆謂安中即有重責不謂久稽典憲今朝廷復有和議則安中之責尤不可輕亦助和議之一端九月十三日三省同奉聖旨王安中移象州譚稹移昭州並安置。
yí shǐ yuē: wáng ān zhōng dào xiàng zhōu yǒu shī yuē: hòu rén shuí cù yú yáng zhàn jiù shǒu yóu qiān xiàng jùn lái.
遺史曰:王安中到象州有《詩》曰:後人誰促漁陽戰舊守猶遷象郡來。
yòu lǎo chūn qiū yuē: wáng ān zhōng zì lǚ dào yǐ wén zhāng yǒu shí míng jiāo jié cài yōu yōu shàn zhī yǐn rù jìn zhōng tài shàng cì yàn yǐn bàn hān shì shí zhèng fēi yǒu chǒng yóu wèi zhèng zhōng gōng shàng chū zhī zhèng shì zān yù huā shàng yǒu shuāng fēi yù yàn yōu wèi ān zhōng yuē:, qǐ kě wú shī ān zhōng jí zuò shī jìn yuē: yù yàn shuāng shuāng pū bìn yún: bì shā shān zǐ yù jīn qún shén xiān gōng lǐ cān luán nǚ lái shì zhǎng shēng dà dì jūn tài shàng dà xǐ ān zhōng yóu shàn sì liù zhì wèi zhèng fǔ bié wú tā zhǎng chú zhī yān shān fǔ zhì yǒu yuē: gāo wén dà cè dǎn jū hòu xué zhī zōng. yòu yuē: tuī hàn mò rùn sè zhī gōng wèi jù fán yǔn jì zhī rèn.
幼老春秋曰:王安中字履道以文章有時名交結蔡攸攸善之引入禁中太上賜燕飲半酣是時鄭妃有寵猶未正中宮上出之鄭氏簪玉花上有雙飛玉燕攸謂安中曰:,豈可無詩安中即作詩進曰:玉燕雙雙撲鬢云:碧紗衫子鬱金裙神仙宮裡驂鸞女來侍長生大帝君太上大喜安中尤善四六致位政府別無他長除知燕山府制有曰:高文大冊亶居後學之宗。又曰:推翰墨潤色之工為劇繁允濟之任。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
賜進士出身頭品頂戴四川等處承宣布政使司布政使清苑許涵度校刊。
juǎn wǔ shí sì jiào kān jì.
※卷五十四校勘記。
shén zhī xǐ lè zhī wù zuò zhī jìn yǐ xīng zāi zhé jiàn zāi wù zuò wén sī wéi suǒ yǐ bǔ bào tuō wéi zì guān yìng gǔ chū yǐ. chū yī zuò jīn shì shī shū yì yǒu shēng tuō shī zì shòu zhè dōng xué shì sī gàn guān shì wù zuò shì xún yǐ shì biǎn fú zhōu ān zhì fú wù zuò yú shàng chū shì zhèng shì zān shì wù zuò zhī.
神祗喜樂(祗誤作祗)近以星災謫見(災誤作文)思惟所以補報(脫惟字)冠映古初矣。(初一作今)試詩書義有聲(脫詩字)授浙東學士司干官(士誤作事)尋以事貶涪州安置(涪誤作渝)上出示鄭氏簪(示誤作之)。