yán xìng xià zhì bā shí.
炎興下帙八十。
qǐ shào xìng qī nián rùn shí yuè, jǐn shí yī yuè shí qī rì yǐ sì.
起紹興七年閏十月,盡十一月十七日乙巳。
shàng huáng dì shū què xìng shì.
上皇帝書(闕姓氏。
chén gōng wéi bì xià zhào xǔ zhí yán jí jiàn yǐ jiù què shī chén qiè jiàn jìn nián yǐ lái fán yǒu tóu jìn lèi jiē qiān yǐn xū wén wú yǒu shí xiào kě yǐ shī yú jīn zhě xián huò yǒu zhī yì bù guò zhōu xiàn cháng tán mǐ yán xì wù ér yǐ fēi suǒ yǐ bì bǔ tiān dé ér wén suǒ wèi wén yě. chén bù bì fǔ yuè wèi bì xià yī yán gù bì xià shè chén yú ér zhōng qí shuō chén zì jìng kāng zhōng jiàn bì xià yú jì nán qīn yù ān mǎ kǎi rán yǒu huī fù zhī jì jí bì xià jí wèi suī yáng chén. yòu fù cóng bì xià xún xìng huái diān shì shí bì xià shēn chù jiǔ zhòng shàng xià jī xí méng bì rú guó zhī qǔ shě mín zhī lì hài bì xià yì bù dé wén yǐ. bì xià zì suī yáng zhì jīn rì lǚ shè yú jiān xiǎn fēi bì xià duàn rán bù yí dà chén hé yù yān chén zài cǎo lái yì shèn wēi yǐ. dāng guó jiā wú shì shí fāng chù xué xiào yíng gān zhǐ jí guó jiā yǒu shì chén zhī fù mǔ bù xiāng bǎo zhě lǚ yǐ. shì zhì yú cǐ chén dāng nài hé chén qiè yǐ huái xī yī shì lùn zhī qù suì liú yù gōng lǔ gǎi zuò jīn yòu yǐ sān bù jiù zhī shuō lì gōng huái xī liú guāng shì suì yù nán dù wèi tuì bǎo zhī jì gǒu fēi zhāng jùn qīn zhì jiāng shàng shǐ yáng yí zhōng jué zéi zhī èr zì gǎi zuò qí hòu yī jǔ miàn zài pò zhī zé jiāng nán zhī mín yì wēi shén yǐ. rú jiāng shì zhī zuì tiān xià yù gòng zhū zhī shàng lài bì xià lián.
臣恭惟陛下詔許直言極諫以救闕失臣竊見近年以來凡有投進類皆牽引虛文無有實效可以施於今者閒或有之亦不過州縣常談米鹽細務而已非所以裨補天德而聞所未聞也。臣不避斧鉞為陛下一言顧陛下赦臣愚而終其說臣自靖康中見陛下於濟南親御鞍馬慨然有恢復之計及陛下即位睢陽臣。又復從陛下巡幸淮甸是時陛下深處九重上下積習蒙蔽如國之取捨民之利害陛下亦不得聞矣。陛下自睢陽至今日屢涉於艱險非陛下斷然不疑大臣何預焉臣在草萊亦甚微矣。當國家無事時方處學校營甘旨及國家有事臣之父母不相保者屢矣。事至於此臣當奈何臣竊以淮西一事論之去歲劉豫公虜(改作金)誘以三不救之說力攻淮西劉光世遂欲南渡為退保之計苟非張浚親至江上使楊沂中絕賊之(二字改作其)後一舉面在破之則江南之民亦危甚矣。如江世之罪天下欲共誅之尚賴陛下憐。
qí jiù chén bù jiā xíng lù ér yǐ shàn bà xī hū! cháo tíng yǐ guāng shì bù qǔ fù zhī lǚ zhǐ chén zài huái dōng wén guāng shì jūn tīng lǚ zhǐ jié zhì yǒu shí wú shí jiē chēng lǚ zhǐ bì zhì bài shì chén cháng wèi lì qióng děng suǒ tǒng jūn mǎ qí lái jiǔ yǐ. ér guāng shì yù zhī shén hòu fēi qí tā dà shuài zhī bǐ jí guāng shì jì bà dāng. qiě lìng zhū jūn rén mǎ gè zì wèi yī tóu xiàng réng shù jiā cún xù ér shǐ zhī bù yí hòu zhū jūn shāo níng cháo tíng huò bié zuò cuò zhì rán yì wèi wǎn fū hé lǚ zhǐ tiān zī jiāo ào yǐ shàng shū zì jū zhì yú jiǎn jǔ mào qǐng zhī lèi yù wèi zhī yī xīn rú qióng děng zhòu jiàn jiǒng pò rì shēng cāi jì fāng zài yí sì zhī xián cháo tíng. yòu chú zhāng jùn wèi huái xī xuān fǔ yáng yí zhōng wèi zhì zhì yǐ qióng děng shǔ yān cǐ fēi qióng děng yù pàn bì xià, qǐ bù jiàn jù shī gǔ bù tīng hán shì zhōng jié zhì ér gān fú yuǎn cuàn xú wén chǐ zài yán gāo zhī xià zú yì pàn qù rú cuī zēng wáng xiè liǎng jūn rén mǎ zì fēn bō zhī hòu yǐ zhì jūn bīng wǎng wǎng dà bàn shī suǒ jīn zhāo tíng jù yù qióng děng lì yí zhōng qí pàn bì yǐ. rú qióng děng jūn mǎ píng rì jiāo xìng dōng nán jī yǒu nián yǐ. ér yǒu miàn yú bì xià zhě yuē: zhǐ rì hái liǎng gōng zhǐ rì zhōng xìng yǐ. bì xià, qǐ bù niàn zhōng xìng zhī shì zé bì yǒu zhōng xìng zhī chén rú zhōu zhī zhōng xìng zé yǒu zhāng zhòng jí fǔ fāng shū zhào hǔ zhī tú hàn zhī zhōng xìng zé yǒu kòu xún dèng yǔ féng yì gěng yǎn zhī tú jìn zhī zhōng xìng zé yǒu wáng dǎo xiè ān zhī tú táng zhī zhōng xìng zé yǒu lǐ guāng bì guō zi yí zhī tú bì xià yǐ wèi jīn rì zhōng xìng zhī chén shuí kě yǐ bǐ wáng xiè lǐ guō zhě zāi! chén guān zhāng jùn qū qū zhī xīn shí yǒu shì niàn zhì yú qí tā dà chén. yòu shú kěn yǐ tiān xià zhè zhè zé ér zì rèn yě. xī hū! jùn wù yú cái lì yǒu xiàn jǔ fēi qí rén pì rú tài shān tuí ér dà shà huǐ. yòu qǐ yī tǔ yī mù zhī suǒ néng zhī yě. chén cháng lùn hàn guāng wǔ qǐ mín xián qū shù qiān shě lěi sì zhī rén yī zhàn ér yǒu tiān xià jīn bì xià fù yǒu dōng nán dài jiǎ zhī shì bù xià èr shí wàn. yòu ān kě tóng rì ér yǔ yě. chén jiàn bì xià qù suì qīn fǔ liù shī suī zàn liú gū sū ér shēng shì yǐ zhèn jí chē jià jìn fā jiàn kāng bì xià lǚ jiàng zhǐ huī lìng zhōu xiàn bù dé sāo rǎo chén guān bì xià fēi bù jié jiǎn fū hé cǎo lái wéi jiàn suǒ guò zhōu xiàn jīng yíng dùn dì děng shì fēi shù wàn mín bù néng biàn jí chén kǒng bì xià wàn yī yù fù dōng xìng lín ān tú zì xū fèi chén yuàn fán yǒu xún xìng qù chù biàn bù bì yù xiān jiàng zhào yì bù xū guǎng xiū diàn yǔ jí pái dùn zhī lèi yīng zhí shì guān suǒ xū zhī wù fēi shì shè jūn qī yì bù xū suí cóng chē jià réng yuàn què jīn bì xià zhù bì jiàn kāng yǔ huái xī zhǐ gé yī shuǐ chū shì guāng shì yǐ wèi fān lí ér qióng děng jì yǐ pàn qù bì xià, qǐ bù zì wēi rú yí zhōng yī jūn. yòu, qǐ kě wèi bì xià dú dāng yī miàn yě. huái xī zhī pàn suǒ xìng dí rén zài yuǎn fēi fáng qiū zhī shí. ruò shǐ qióng děng pàn zài qiū dōng zhī jiāo bì xià bù kě bù. yòu cóng ér dōng yé bì xià. yòu, qǐ bù niàn jīn líng suī hào liù cháo jiàn guó zhī dì rú jìn zhī qǔ wú.
其舊臣不加刑戮而以善罷惜乎!朝廷以光世部曲付之呂祉臣在淮東聞光世軍聽呂祉節制有識無識皆稱呂祉必致敗事臣嘗謂酈瓊等所統軍馬其來久矣。而光世遇之甚厚非其他大帥之比及光世既罷當。且令諸軍人馬各自為一頭項仍數加存恤而使之不疑候諸軍稍甯朝廷或別作措置然亦未晚夫何呂祉天資驕傲以尚書自居至於檢舉冒請之類欲為之一新如瓊等驟見窘迫(日生猜忌)方在疑似之閒朝廷。又除張俊為淮西宣撫楊沂中為制置以瓊等屬焉此非瓊等欲叛陛下,豈不見巨師古不聽韓世忠節制而甘伏遠竄徐文恥在閻皋之下卒亦叛去如崔增王燮兩軍人馬自分撥之後以致軍兵往往大半失所今朝廷遽欲瓊等隸沂中其叛必矣。如瓊等軍馬平日驕幸東南積有年矣。而有面諛陛下者曰:指日還兩宮指日中興矣。陛下,豈不念中興之世則必有中興之臣如周之中興則有張仲吉甫方叔召虎之徒漢之中興則有寇恂鄧禹馮異耿弇之徒晉之中興則有王導謝安之徒唐之中興則有李光弼《郭子》儀之徒陛下以為今日中興之臣誰可以比王謝李郭者哉!臣觀張浚區區之心實有是念至於其他大臣。又孰肯以天下這這責而自任也。惜乎!浚誤於才力有限舉非其人譬如泰山頹而大廈毀。又豈一土一木之所能(支也。)臣嘗論漢光武起民閒驅數千舍耒耜之人一戰而有天下今陛下富有東南帶甲之士不下二十萬。又安可同日而語也。臣見陛下去歲親撫六師雖暫留姑蘇而聲勢已振及車駕進發建康陛下屢降指揮令州縣不得騷擾臣觀陛下非不節儉夫何草萊惟見所過州縣經營頓遞等事非數萬緡不能辨集臣恐陛下萬一欲復東幸臨安徒自虛費臣願凡有巡幸去處變不必預先降詔亦不須廣修殿宇及排頓之類應執事官所須之物非事涉軍期亦不須隨從車駕仍願(闕)今陛下駐蹕建康與淮西止隔一水初恃光世以為藩籬而瓊等既已叛去陛下,豈不自危如沂中一軍。又,豈可為陛下獨當一面也。淮西之叛所幸敵人在遠非防秋之時。若使瓊等叛在秋冬之交陛下不可不。又從而東耶陛下。又,豈不念金陵雖號六朝建國之地如晉之取吳。
suí zhī qǔ chén wèi shǐ bù jí shàng liú zhī shì gù wáng xiè yáng sù jiē néng yǐ dà zhōu jù jiàn bì jiāng ér xià yě. bì xià suī yuē: yī jūn huái chǔ yī jūn xū yí yī jūn hé féi yī jūn xiāng hàn jí yǒu shì qiān zhì zé zhū jūn gè zì bǎo shǒu rú xiāng hàn yuǎn zì qiān lǐ zhī wài bì xià kě bǎo qí wú yú hū! bì xià. yòu, qǐ bù niàn xiāng yáng jīng dūn nǎi wú shǔ bì zhēng zhī dì zài jīn rì yóu wèi bù qīng bù zhī bì xià biàn cháng lǜ jí cǐ fǒu bì xià zì wéi yōu qī shù xià āi tòng zhī zhào bǐ zhū jiāng xiào shàng xià yī xīn gòng huī dà yè yǐ chén guī zhī huái sì zhū jūn shàng zhì xiāng hàn dàn kě jǐn shǒu biān fáng wèi zhè jiāng fān hàn ér yǐ gù xī rén yǒu lùn zhū gé kǒng míng yuē: qì jīng zhōu ér kè xī shǔ wú zhī qí wú néng wèi yě. zhī jiàn mén zhī xiǎn qí shǒu bù kě chū qí shì bù kě wèi jǐn kě zì bǎo yóu bù zú yǐ zì zhì. yòu hé zú yǐ zhì zhōng yuán zāi!. yòu yuē: fù rén bì jū sì tòng wǔ dá zhī dōu shǐ qí cái bù yú tiān xià rán hòu yǐ shōu tiān xià zhī gōng jīn rì zhī shì zhèng yóu cǐ yě. bì xià. yòu, qǐ bù niàn qín hàn zhī dōu wò rǎng qiān lǐ hóng hé tài shān zhí kě kòng wā tiān xià zhě hū! bì xià wù wèi xiàng zhě shǐ zhāng jùn cuò zhì shǎn xī zhǐ yú rú shì zài jīn rì fù jiāng nài hé bì xià, qǐ bù jiàn hàn gāo dì zhuǎn zhàn bài běi wèi cháng shǎo wàng guān zhōng gù gāo dì yǐ shì ér yǒu tiān xià chén zì cǎo lái zhī tiān xià zhī shì wèi cháng bù wèi bì xià shēn sī ér yuǎn lǜ yě. rú bì xià jí wèi suī yáng zì kě jìng rù què zhōng zhǐ huī tiān xià jīn rén qǐ yǐ dōng nán wèi xīn yě. dāng shí jī huì jì shī zài jīn rì. yòu bù néng jiù qián rì zhī bì chén shí wèi bì xià xī yě.. qiě rú huái xī yī dài zhǎng shǐ liú guāng shì wèi shuài zé zhū jūn kě yǐ xiāng fù jīn guāng shì shí yǐ zuì fèi ér bì xià ēn jiā yōu shù bèi yú zhòng rén ér qióng děng shàng. qiě rú cǐ xiàng shǐ guāng shì jù yǐ jí zhōng fù jiāng yǐ shuí zhì zhī zé wèi fā xiè rú jīn rì zhī pàn wáng yě. wū hū bì xià zài jiǔ zhòng zhī zhōng. yòu qǐ zhī zhū jiāng shuài chén suǒ tǒng jūn mǎ céng wú yī yán yǐ niàn jí bì xià zhě hū!. qiě rú sì zhōu zhī bīng shì wú dà xiǎo zé zhī yǒu zhāng jùn chǔ zhōu yī jūn zé zhī yǒu hán shì zhōng xiāng yáng yī jūn zé zhī yǒu yuè fēi diàn qián yī sī zé zhī yǒu yáng yí zhōng yī dàn huǎn jí zhī jì rén jiē gè wèi qí zhǔ shuí fù zhī yǒu bì xià zhě hū! gù huái xī yī jūn zì guāng shì jì qù zhī hòu fēi tè chén wèi bì xià yōu zì jiāng yǐ nán shuí bù wèi bì xià yōu zhě yě. jīn rì. yòu hé yǒu guài yān gài gǔ zhī jiàn guó zhū hóu zhǐ yǐ qiān shèng dú tiān zǐ yǐ wàn chéng zhì zhī suī qí xián yǒu bù tíng zé. yòu qún qǐ ér gòng miè zhī wū hū tiān xià zhī shì dào chí jiǔ yǐ. chén zài cǎo lái shàng wèi zhī hán xīn bì xià hé yǐ tì rán wèi zǔ zōng zhī jì hū! yǐ chén guān zhū lù shuài chén fēi bù yù jǐn zhōng jié jié yǐ bào bì xià rú shì zhōng zì dàn zhì mù xùn xí jūn mǎ wèi cháng shǎo shuāi shì zhōng nián yǐ wǔ shí yǒng lì zhī qì rén jiē dàn zhī zhū jūn suī yǒu yuàn jiē zhī shēng rén yì bù gǎn yán zhī yú shì zhōng yě. yóu shì guān zhī zhū lù shuài chén shǐ zhī zhǎng ān zài wèi zé kě huò qí xián yǒu yī bù xìng zé. yòu hé yǐ yì yú huái xī zhī shì hū!. yòu bù xiǎo rén zhī qíng jiàn lì zé bù néng bù zhēng jiàn huàn tóng bù néng bù bì qí dǎng yì chéng bì xià kě bù sī huàn ér yù fáng zhī hū! chén qiè wéi.
隋之取陳未始不藉上流之勢故王燮楊素皆能以大舟巨艦蔽江而下也。陛下雖曰:一軍淮楚一軍盱眙一軍合肥一軍襄漢及有事牽制則諸軍各自保守如襄漢遠自千里之外陛下可保其無虞乎!陛下。又,豈不念襄陽荊噸乃吳蜀必爭之地在今日尤為不輕不知陛下變嘗慮及此否陛下自惟憂戚數下哀痛之詔俾諸將校上下一心共恢大業以臣規之淮泗諸軍上至襄漢但可僅守邊防為浙江藩翰而已故昔人有論諸葛孔明曰:棄荊州而克西蜀吾知其無能為也。知劍門之險(其守不可出其勢不可為)僅可自保猶不足以自治。又何足以制中原哉!。又曰:富人必居四通五達之都使其財布於天下然後以收天下之功今日之事正由此也。陛下。又,豈不念秦漢之都沃壤千里洪河太山直可控挖天下者乎!陛下勿謂向者使張浚措置陝西止於如是在今日復將柰何陛下,豈不見漢高帝轉戰敗北未嘗少忘關中故高帝以是而有天下臣自草萊知天下之勢未嘗不為陛下深思而遠慮也。如陛下即位睢陽自可徑入闕中指麾天下金人豈以東南為心也。當時機會既失在今日。又不能救前日之弊臣實為陛下惜也。。且如淮西一帶長使劉光世為帥則諸軍可以相附今光世實以罪廢而陛下恩加優數倍於眾人而瓊等尚。且如此向使光世遽以疾終復將以誰制之則未發泄如今日之叛亡也。嗚呼陛下在九重之中。又豈知諸將帥臣所統軍馬曾無一言以念及陛下者乎!。且如泗州之兵事無大小則知有張俊楚州一軍則知有韓世忠襄陽一軍則知有岳飛殿前一司則知有楊沂中一旦緩急之際人皆各為其主誰復知有陛下者乎!故淮西一軍自光世既去之後非特臣為陛下憂自江以南誰不為陛下憂者也。今日。又何有怪焉蓋古之建國諸侯止以千乘獨天子以萬乘制之雖其閒有不庭則。又群起而共滅之嗚呼天下之勢倒持久矣。臣在草萊尚為之寒心陛下何以惕然為祖宗之計乎!以臣觀諸路帥臣非不欲盡忠竭節以報陛下如世忠自旦至暮訓習軍馬未嘗少衰世忠年已五十勇力之氣人皆憚之諸軍雖有怨嗟之聲人亦不敢言之於世忠也。由是觀之諸路帥臣使之長安在位則可或其閒有一不幸則。又何以異於淮西之事乎!。又部小人之情見利則不能不爭見患同不能不避其黨易成陛下可不思患而預防之乎!臣竊惟。
bì xià zì jí wèi yǐ lái suǒ zài zǎi zhí zhì yú shí bā jiǔ dāng shí chú mìng yī xià suǒ wèi zǎi zhí qīn qī gù jiù zhě bù wèn xián fǒu lèi jiē gǔ qiè ér jìn qí bà yě. zé suǒ wèi qīn qī gù jiù zhě yì jiē liǎn fú ér tuì dāng shí qún jìn zhī rén yì bù wú xián shì dài fū yě. fū hé cháo tíng xí yǐ wèi cháng suī yù yuàn liú ér tái jiàn yì suǒ bù róng yě. chén jiàn bì xià suǒ chú zǎi zhí bì zì liǎng zhì suǒ chú liǎng zhì bì zì láng cáo qīng jiān suǒ chú láng cáo qīng jiān bì zì zǎi zhí chéng jiù jīn tiān xià suī yǒu xián rú lǚ wàng móu rú zǐ fáng zhì rú kǒng míng cái rú mǎ zhōu huò yǐn yú xuǎn diào huò yǐn yú bù yī gǒu wú qīn qī gù jiù jiàn rèn zǎi zhí zé kē shēn lún méi yú péng huá zhī zhōng ér yǔ cǎo mù jù fǔ yǐ. kuàng shǐ bì xià suǒ rèn zǎi zhí shāo néng jì yán yǐ jiē hán shì suī zhōu gōng tǔ bǔ wò fà yì bù guò rú sī ér yǐ qí xián zòng yǒu suǒ jǔ bù dāng yì bù hài wèi jì jì duō shì yún: jí yú cháo yě. bì xià. yòu, qǐ bù niàn fán suǒ chú guò zǎi zhí mǒu rén néng wèi bì xià jǔ yī cái mǒu rén néng wèi bì xià bàn tiān xià zhī xíng shì mǒu rén néng wèi bì xià lì tiān xià zhī guī mó mǒu rén néng wèi bì xià pò tiān xià wú shì shí suǒ wèi zǎi zhí bù guò yǐ dōng nán yī shí níng jìng yǐn zhōng xìng zhī shuō miàn yú bì xià ér yǐ jí ēn shù jì zú qīn qī gù jiù jiē yǐ chéng jiù suì ěr lì qǐ gōng cí yǐ biàn ān yǎng jì tuì zhī hòu. yòu fù jiàn mǒu rén yú cháo wèi shēn hòu zhī jì bì xià yòng zhī bù yí suǒ wèi bèi jiàn zhī rén fù guī ēn yǐ. jiāng yù zi zi sūn sūn yǒng yǐ wèi gù. yòu shuí kěn yǐ bì xià zǔ zōng jìng tǔ wèi yì zāi! wū hū shǐ shàng tiān yǒu líng cǐ cáo zhèn miè jiǔ yǐ. chén suǒ yuè bì xià chú zǎi zhí wéi zhāng jùn, shù jǐ lǚ yí hào cì zhī yě. rú zhào dǐng suī yǒu dà chén zhī cái ér wú dà chén zhī qì zhì yú shàng pì xué ér lín shì shī cuò shì yí hào. yòu qí cì yě. xī hū! shěn yǔ qiú yǒu yōu shì xǔ guó zhī xīn bù néng jǐn qí cái yān sǐ ěr jùn qì shí shén yuǎn suǒ huàn zhě cái bù zú yě. xiàng shǐ jùn cái shù jiān jì rú wú qiú qū duān bà liú guāng shì bù zhì wèi rén shàn mà ér gèng xiāng duǎn zhī yě. jùn zhī gū lì wú yī jiè wèi zhù zhě bì xià zì rèn yǐ tiān xià zhī zé cǐ yì jīn rì zhī suǒ nán yǐ. zhì yú lǚ zhǐ huái xī zhī bài zhǐ chéng zuì rén rán kě lián zhě yǒu shì xīn ér cái lì bù dǎi ěr bì xià kě bù niàn zhī chén xué wèn shū móu ér shí bù shèn míng zhé yù xiào qū qū zhī chéng yǎng gàn tiān tīng chén zhī yú yě. yì shén yǐ. chén cháng wén xī rén yǒu yán yuē: xiàng jí yǒu qǔ tiān xià zhī zhì ér wú qǔ tiān xià zhī lǜ cáo cāo yǒu qǔ tiān xià zhī lǜ ér wú qǔ tiān xià zhī liàng liú bèi yǒu qǔ tiān xià zhī liàng ér wú qǔ tiān xià zhī cái wéi bì xià tiān xī yǒng zhì suī běi rén biàn chēng yīng wǔ. yòu hé jù jué guān zhōng ér wú yī yán yǐ jí zhī yě. jīn. yòu yǐ huái xī zhī pàn rén dé ér yì zhī bì xià kě bù zhāng qí shēng shì ér yù wèi dū du yī yuán shǐ zhū lù shuài chén fù zhī rú huái xī yí lù yuàn bì xià chú lǚ yí hào wèi dū du yǐ zhāng jùn fù zhī yǐ yáng yí zhōng shǔ yān zhào fù sōng qīng wèi cān móu fù yǐ shǐ yuàn wèi cān yì hé yǐ yán zhī yí hào jí jùn suǒ.
陛下自即位以來所在宰執至於十八九當時除命一下所謂宰執親戚故舊者不問賢否類皆鼓篋而進其罷也。則所謂親戚故舊者亦皆斂服而退當時群進之人亦不無賢士大夫也。夫何朝廷習以為常雖欲願留而台諫亦所不容也。臣見陛下所除宰執必自兩制所除兩制必自郎曹卿監所除郎曹卿監必自宰執成就今天下雖有賢如呂望謀如子房智如孔明才如馬周或隱於選調或隱於布衣苟無親戚故舊見任宰執則科身淪沒於蓬華之中而與草木俱腐矣。況使陛下所任宰執稍能霽顏以接寒士雖周公吐哺握髮亦不過如斯而已其閒縱有所舉不當亦不害為濟濟多士云:集於朝也。陛下。又,豈不念凡所除過宰執某人能為陛下舉一才某人能為陛下辦天下之形勢某人能為陛下立天下之規模某人能為陛下破天下無事時所謂宰執不過以東南一時甯靜引中興之說面諛陛下而已及恩數既足親戚故舊皆已成就遂爾力乞宮祠以便安養既退之後。又復薦某人於朝為身後之計陛下用之不疑所謂被薦之人復歸恩矣。將欲子子孫孫永以為固。又誰肯以陛下祖宗境土為意哉!嗚呼使上天有靈此曹震滅久矣。臣所閱陛下除宰執惟張浚,庶幾呂頤浩次之也。如趙鼎雖有大臣之才而無大臣之器至於尚僻學而臨事失措視頤浩。又其次也。惜乎!沈與求有憂世許國之心不能盡其才崦死耳浚器識甚遠所患者才不足也。向使浚才術兼濟如無囚曲端罷劉光世不致為人訕罵而更相短之也。浚之孤力無一介為助者陛下自任以天下之責此亦今日之所難矣。至於呂祉淮西之敗祉誠罪人然可憐者有是心而才力不逮爾陛下可不念之臣學問疏繆而識不甚明輒欲效區區之誠仰干天聽臣之愚也。亦甚矣。臣嘗聞昔人有言曰:項籍有取天下之志而無取天下之慮曹操有取天下之慮而無取天下之量劉備有取天下之量而無取天下之才惟陛下天錫勇智雖北人變稱英武。又何遽絕關中而無一言以及之也。今。又以淮西之叛人得而易之陛下可不張其聲勢而預為都督一員使諸路帥臣副之如淮西一路願陛下除呂頤浩為都督以張俊副之以楊沂中屬焉詔傅松卿為參謀復以史願為參議何以言之頤浩及俊所。
wèi gǔ gōng yí huó lín shì yǒu duàn sōng qīng xiáng shěn ér yuàn yì yǒu móu rú huái dōng yí lù yuàn bì xià chú mèng yǔ wèi dū du yǐ hán shì zhōng fù zhī zhào liú níng zhǐ yǐ wèi cān móu fù yǐ hán qiú wèi cān yì hé yǐ yán zhī yǔ yǔ shì zhōng yǒu hú nán fú jiàn zhī jiù yǔ jì wěi qū shì qíng níng zhǐ yǔ qiú yǒng yú gǎn wèi rú xiāng yáng yí lù yuàn bì xià chú qín guì wèi dū du yǐ yuè fēi cì zhī zhào liú cén wèi cān móu fù yǐ jiǎng càn wèi cān yì hé yǐ yán zhī guì jiàn rèn shū mì kuān ér yǒu róng cén yǔ càn cái shù guò rén xǐ yú lì shì guān qí yīng biàn yì shàn yǔ rén tóng rú zhào dǐng liú guāng shì èr rén yě. zài dà chén zhōng wèi wàng yóu zhòng yuàn bì xià chú dǐng wèi chuān shǎn dū du yǐ guāng shì fù zhī zhào zhé yàn zhì wèi cān zàn jūn zhèng yǐ wáng xiè mǎ kuò wèi cān móu yì guān rú fán xù bīn mèng juān zhī tú jiē xiān cháo biān rén ān xiǎo shǎn xī lì hài dǐng kě zhì zhī mù fǔ réng yǐ wáng dé wèi dōu tǒng zhì jiāng dài guāng shì jiàn cún jūn mǎ chéng yǐ běi fēng sù liú ér shàng yuàn bì xià jiǎ dǐng zhòng quán lìng cuò zhì sì chuān cái fù rèn biàn zhù zhā zhāo jí shǎn yòu liú lí zhī mín dǐng yǔ guāng shì wēi xìn sù xíng zì kě chuán xí wǔ lù xián qiǎn wú jiè jūn mǎ chū méi wěi jìng. yòu qǐ zhǐ qiān zhì ér yǐ shù yì cuò zhì guān zhōng zhī yī duān yě. xī rén yǒu yán yuē: hǔ fāng bǔ lù bà jù qí xué ér zhuī yě. hé yǐ yán zhī shǎn yòu nǎi tiān xià zhī gēn běn shǎn yòu zhī lì yuán zì gǔ xìng wáng wèi yǒu bù yóu shì ér dé zhī yě. bì xià gǒu huò tīng chén zhī yán fēi tè jīng xiāng chuān shǎn yǒu yǐ wèi yuán. qiě jiāng gǔ lǜ yí lù jūn mǎ jìng qū hé dōng rán hòu huái xī zhū jūn jí xiāng hàn děng lù yuē qī bìng jìn zé fān wěi gǎi zuò wěi yù shǒu wěi bù jiù yī zhàn ér tiān xià kě fù yǐ. wū hū tiān xià dà jì bì xià zì yǒu móu chén rú yún: yòu qǐ yǐ cǎo lái zhī yán ér jué zhī yě. chén qiè jiàn míng táng dà lǐ zài jí bì xià dāng chéng cǐ jī huì zhào zhū dà chén jǐn fù xíng zài yuàn bì xià yǐn hàn gāo gù shì qīn wèi méng zhǔ shā bái mǎ ér shì zhī lìng zhāng jùn shū míng jīn shí ér cáng zhū zōng miào bài jùn wèi dà dū dū yǐ fǔ bì xià yuàn bì xià qīn yù ān mǎ wǎng lái wèn láo zhī jūn mín zhī jí kǔ sì fāng zhī fēng qiàn kāi dá cōng míng yǐ guǎng tīng nà shù shǐ fān shān cǐ zì wěi zhī shān cǐ zì qíng bù néng tàn cì bì xià zhī shén cè yě. rú chén suǒ jǔ èr sān dà chén chōng zhū lù dū du fēi tè bì xià zuǒ yòu qián hòu dé yǐ bǐ zhī ér chén yì zì bǐ zhī yě. wū hū tiān xià zhī shì jì yǐ dào chí fēi bì xià chú yǐ qián rèn zǎi zhí rén qíng shāo tōng zhě wèi zhī rú qí tā ào shàng hū xià zhī tú yì wèi yǒu néng jì zhě yě. chén zhī qū qū fēi tè yuàn bì xià zhì zhū lù dū du yǐ zhāng qí shēng shì shí yù wèi bì xià guǎng qí rén cái yǐ xuān bù bì xià zhī wēi dé. yòu qǐ tè shǐ zhū lù jūn mǎ bù zhì lín shí cāng huáng ér wú yǐ zhì zhī yě. bì xià. yòu qǐ zhī mǒu rén yī jūn què míng hào yuē: zì zài jūn yě. píng jū wú shì wèi shǒu yuè xí qí shèn zhì yú bái zhòu shā rén ér duó qí cái zhě wéi mǒu rén mǒu rén liǎng jūn hán yuè rén mǎ zhěng sù qí shī. yòu shāng yú tài yán zhì rú jìn xià jūn bīng yǒu qǐng yī bǎi qián shí èr shēng bàn mǐ ér shàn sān.
謂股肱頤活臨事有斷崧卿詳審而願亦有謀如淮東一路願陛下除孟庾為都督以韓世忠副之詔劉甯止以為參謀復以韓求為參議何以言之庾與世忠有湖南福建之舊庾既委曲事情甯止與求勇於敢為如襄陽一路願陛下除秦檜為都督以岳飛次之詔劉岑為參謀復以蔣粲為參議何以言之檜見任樞密寬而有容岑與粲才術過人喜於立事觀其應變亦善與人同如趙鼎劉光世二人也。在大臣中位望尤重願陛下除鼎為川陝都督以光世副之詔折彥質為參贊軍政以王燮馬擴為參謀議官如樊序賓孟涓之徒皆先朝邊人諳曉陝西利害鼎可寘之幕府仍以王德為都統制將帶光世見存軍馬乘以北風溯流而上願陛下假鼎重權令措置四川財賦任便駐劄招集陝右流離之民鼎與光世威信素行自可傳檄五路閒遣吳玠軍馬出沒偽境。又豈止牽制而已庶亦措置關中之一端也。昔人有言曰:虎方捕鹿罷據其穴而追也。何以言之陝右乃天下之根本陝右之利源自古興王未有不由是而得之也。陛下苟或聽臣之言非特荊襄川陝有以為援。且將鼓率一路軍馬徑趨河東然後淮西諸軍及襄漢等路約期並進則番偽(改作偽豫)首尾不救一戰而天下可復矣。嗚呼天下大計陛下自有謀臣如云:又豈以草萊之言而決之也。臣竊見明堂大禮在即陛下當乘此機會召諸大臣盡赴行在願陛下引漢高故事親為盟主殺白馬而誓之令張浚書名金石而藏諸宗廟拜浚為大都督以輔陛下願陛下親御鞍馬往來問勞知軍民之疾苦四方之豐歉開達聰明以廣聽納庶使番(刪此字)偽之(刪此字)情不能探伺陛下之神策也。如臣所舉二三大臣充諸路都督非特陛下左右前後得以鄙之而臣亦自鄙之也。嗚呼天下之勢既已倒持非陛下除以前任宰執人情稍通者為之如其他傲上忽下之徒亦未有能濟者也。臣之區區非特願陛下置諸路都督以張其聲勢實欲為陛下廣其人材以宣布陛下之威德。又豈特使諸路軍馬不致臨時倉惶而無以制之也。陛下。又豈知某人一軍(闕名)號曰:自在軍也。平居無事未守閱習其甚至於白晝殺人而奪其財者惟某人某人兩軍(韓岳)人馬整肅其失。又傷於太嚴至如近下軍兵有請一百錢食二升半米而贍三。
sì kǒu zhě rì zhú shàng jiào huò zhì wǎn fāng bà jí huí běn yíng yù de bēi shú shuǐ yǐ wò fèi fǔ yì bù néng dé fū hé zì pái qián hòu dǎ miè huǒ zhú bù xǔ fù xìn qí qíng kě zhī jí qí suǒ qǐng shí qián fēi dú yù shàn shù kǒu yī yuè zhī nèi réng yù mǎi pí tiáo mǎi cí mò mǎi gōng xián zhì yú xiū lǐ gōng jiàn zhǒng zhǒng fèi hào bù guò cǐ yī shì shí qián ér yǐ shēn wǎn shàng jiào qí qī shuā jiǎ qí zi jī xīn zòng yuán yīn yǔ dé shǎo xiū xī. yòu bù miǎn xiū qì yíng zhài cǐ tè bù rén zhī láo zhì yú mǎ jūn. yòu yǒu shèn yú cǐ zhě yǐ. chén yuàn bì xià bèi chén suǒ chén yǐ zhào kuān zhī yīng yǒu mǎ jūn bīng qǐng shòu dī xiǎo zhī rén yǎng zhū lù shuài chén kāi jù xìng míng liàng qí gāo xià tè yǔ zēng gěi wú shǐ yuàn jiē zhī shēng wén yú dào lù mǒu rén yī jūn yóu wú bì jì suī tǒng zhì jiāng guān qīn jiàn wú lǐ wéi zhī yǐn rěn ér yǐ bǐ nián yǐ lái zhū lù jūn mǎ cháng yǒu quán zhuāng shù duì ér rù wěi jìng zhě wǎng wǎng zhū jūn hù xiāng tuī bì gè chēng běn jūn rén mǎ diǎn zú jí wú táo wáng zhī rén yǐ shì jiāng guān dé yǐ qī bì tǒng zhì tǒng zhì dé yǐ qī bì shuài chén shuài chén dé yǐ qī bì zǎi zhí zǎi zhí dé yǐ jù suǒ shēn qǐng ér qī bì bì xià yě. zhì rú zhū jūn chū rù yǒu gōng chéng pò dí zhī shuō dà shuài rú cǐ shàng xià qī bì bì xià yì wú rú zhī hé chén yuàn bì xià sù zhì zhū lù dū du yǐ tōng shàng xià zhī qíng wú shǐ zhū jūn fù yǒu huái xī zhī huò yě. jīn nián huái xī yì yí yù wèi zhī bèi rú zhāng jùn yī jūn yì bù kě shù shù láo dòng yuàn bì xià lìng jùn chà bō yǔ liǎng jūn rén mǎ yú háo lú zhī xián zhù zhā yǐ bèi huǎn jí réng yuàn bì xià sù qiǎn dǐng yǔ guāng shì wèi chuān shǎn zhī xíng yǐ zhāng qí shì jīn bì xià. ruò yǐ shǎn yòu wèi bù kě cuò huà. qiě jīn huái shàng zhū jūn wèi shān dōng zhī móu cǐ fēi chén suǒ yǐ gǎn yán yú bì xià yě. yǐ chén guān zhī jiǎ lìng liú yù běi dùn jǐn rú suǒ liào bù zhī zhū jūn rén mǎ yán dà hé yī dài fù zuò hé rú tún zhù. yòu kuàng dà hé nán běi jiē píng yǎn zhī dì mù jǐn qiān lǐ fēi zhōng guó bù rén suǒ zhǎng. ruò shǐ jīn rén ān chù hé běi yǐ wǒ wèi kè lì zhàn zé zhàn bù lì zé jù hé wèi shǒu xián qiǎn yóu qí yǐ láo wú shī qí xián bào lù zhī rén bù wú yuàn fèn dāng lín dí zhī jì bǎi zhàn bǎi shèng zé kě wàn shǎo yǒu bù lì zé zhū jūn sǎn màn ér wú fù nán dù yǐ.. yòu kuàng dōng nán nǎi guó jiā zhī gēn běn suī yuē: cán pò shàng zī fù ráo bì xià fù yǐ hé rén wèi liú shǒu wèi jì shī kuì zhī dào. yòu bù zhī néng bǎo chuān shǎn jīng xiāng ér wú fù shòu dí zhī huàn hū! chén gǎn mào wàn néng sǐ yǐ wén bì xià chén shí kǒng zhū jūn mǎ yǒu bù cè zhī huò ér shǎn yòu zhī mín rěn rǎn wū sú bù dé wèi bì xià yǒu yǐ. kǒng zǐ yuē: wú yù sù wú jiàn xiǎo lì yù sù zé bù dá jiàn xiǎo lì zé dà shì bù chéng bì xià. yòu, qǐ bù niàn liù cháo zhī bì qū qū yú jiāng yòu zhě zāi! chén yuàn bì xià tǐ huái xī yī shì shēn sī ér xiáng lǎn yān chén mào fàn yún yún
四口者日逐上教或至晚方罷及回本營欲得杯熟水以沃肺腑亦不能得(夫何)自牌前後打滅火燭不許復釁其情可知及其所請食錢非獨欲贍數口一月之內仍欲買皮條買磁末買弓弦至於修理弓箭種種費耗不過此一事食錢而已身晚上教其妻刷甲其子積薪縱緣陰雨得少休息。又不免修葺營寨此特步人之勞至於馬軍。又有甚於此者矣。臣願陛下備臣所陳以詔寬之應有馬軍兵請受低小之人仰諸路帥臣開具姓名量其高下特與增給無使怨嗟之聲聞於道路某人一軍尤無避忌雖統制將官親見無禮唯知隱忍而已比年以來諸路軍馬嘗有全裝數隊而入偽境者往往諸軍互相推避各稱本軍人馬點足即無逃亡之人以是將官得以欺蔽統制統製得以欺蔽帥臣帥臣得以欺蔽宰執宰執得以據所申請而欺蔽陛下也。至如諸軍出入有攻城破敵之說大率如此上下欺蔽陛下亦無如之何臣願陛下速置諸路都督以通上下之情無使諸軍復有淮西之禍也。今年淮西亦宜預為之備如張俊一軍亦不可數數勞動願陛下令俊差撥與兩軍人馬於濠廬之閒駐劄以備緩急仍願陛下速遣鼎與光世為川陝之行以張其勢今陛下。若以陝右為不可措畫。且今淮上諸軍為山東之謀此非臣所以敢言於陛下也。以臣觀之假令劉豫北遁盡如所料不知諸軍人馬沿大河一帶復作何如屯駐。又況大河南北皆平衍之地目盡千里非中國步人所長。若使金人安處河北以我為客利戰則戰不利則據河為守閒遣游騎以勞吾師其閒暴露之人不無怨憤當臨敵之際百戰百勝則可萬少有不利則諸軍散漫而無復南渡矣。。又況東南乃國家之根本雖曰:殘破尚茲富饒陛下復以何人為留守為濟師餽之道。又不知能保川陝荊襄而無復受敵之患乎!臣敢冒萬能死以聞陛下臣實恐諸軍馬有不測之禍而陝右之民荏苒污俗不得為陛下有矣。孔子曰:無欲速無見小利慾速則不達見小利則大事不成陛下。又,豈不念六朝之弊區區於江右者哉!臣願陛下體淮西一事深思而詳覽焉臣冒犯云云
shí yī yuè liú lái cháo.
十一月劉來朝。
liú fāng zhī lú zhōu lái cháo xíng zài yě..
劉方知廬州來朝行在也。。
zhào fù xìng lín ān fǔ.
詔復幸臨安府。
chū jiàng zhào xìng jiàn kāng yě. yǒu yǐ guān tiān xīn zhī xiàng rén jiē xǐ shàng zhī yīng.
初降詔幸建康也。有以觀天心之向人皆喜上之英。
duàn yǒu huī fù zhōng yuán zhī zhì shàng zì jiàn kāng zhù bì bù jiǔ huì yǒu huái xī lì qióng zhī biàn. yòu zhāng jùn zì xū yí tuì jūn jiàn jūn kāng jiāng shàng shì fēn fēn shì shí wáng zhòng yí yǒu fù guān zhī zhì. yòu mìng wáng xiè yǔ jùn zuǒ zhèng yán xīn cì yīng dàn shū mì shǐ qín guì qī dǎng wáng zhòng yí wáng xiè fù zhòng shān cháng tóu bài lǔ gǎi zuò jīn rén zhòng yí bù dāng fù guān rì huàn bù dāng zuò jùn guì lì yíng jiù cì yīng nǎi bìng hé zhī yuē: shì jiāng yǒu méng bì zhī jiàn shí guì yì qiǎn shǐ jīn guó qǐng hé cì yīng lì yán guó chǐ wèi xuě yì nán jiǎng hǎo miàn chén jí shàng shū zhě liù qī huì qīn jí gài shì yǎng nǎi yǐ zhí mì gé jīng hú nán lù tí xíng, yú shì zhǔ hé yǔ zhǔ zhàn zhī shuō bù néng dìng rén xīn huí huáng yì zhě yǐ fù xìng lín ān wèi shì suì jiàng zhào hòu lái chūn fù xìng zhè xī.
斷有恢復中原之志上自建康駐蹕不久會有淮西酈瓊之變。又張俊自盱眙退軍建軍康江上事紛紛是時王仲嶷有復官之制。又命王燮與郡左正言辛次膺彈樞密使秦檜妻黨王仲嶷王燮父仲山嘗投拜虜(改作金)人仲嶷不當復官〈日奐〉不當作郡檜力營救次膺乃並劾之曰:是將有蒙蔽之漸時檜議遣使金國請和次膺力言國恥未雪義難講好面陳及上疏者六七會親疾丐侍養乃以直秘閣荊湖南路提刑,於是主和與主戰之說不能定人心回惶議者以復幸臨安為是遂降詔候來春復幸浙西。
yuè fēi tuì jūn jiāng zhōu.
岳飛退軍江州。
shí qī rì yǐ sì wù shù gǎi zuò wū zhū zhí liú lín yú wǔ chéng.
十七日乙巳兀朮(改作烏珠)執劉麟於武城。
xiān shì liú yù wén cháo tíng jǔ shī běi zhēng qiǎn féng zhǎng níng qǐ bīng yú jīn guó jīn rén yǐ lì qióng lǜ quán jūn jiàng yù yù shì shèng kǒng jiǔ nán zhì yù yīn chū bīng ér fèi yù yáng yǐ bīng bù kě chū wèi cí yù qǐng zhī yù jiān tà lǎn gǎi zuò dá lán nǎi wèi zhǎng níng yuē: fēi bù yù chū bīng shí yǐ běn guó yòng bīng yǐ lái wú wǎng fú jié zì yǒu qí guó zhī hòu dòng zhé bù lì kǒng dǎo fù chē cuò wǒ wēi wǔ bì yù chū bīng xū qí guó rén mǎ biàn tīng běn guó jié zhì suǒ guì hào lìng yī ér quán bù fēn tiān xià kě yǐ zhǐ huī ér dìng yù yǔ lín fù zǐ wǎng cè qí móu xīn rán cóng mìng jīn rén suì lìng jù bīng jiǎ qì xiè qián liáng zǒng shù bìng lìng diào fā niǎn yùn chén cài shùn chāng sù bó zhī xián jì chéng zhī dōng jīng wú bīng nǎi yāo lín dān qí yǔ yuán shuài huì yú huá zhōu lín cóng èr bǎi qí yǐ shì rì zhì wǔ chéng hú gǎi zuò jīn qí zhāng yì wéi zhī shù lǐ xī yǎn ér qiú zhī.
先是劉豫聞朝廷舉師北征遣馮長甯乞兵於金國金人以酈瓊率全軍降豫豫勢盛恐久難制欲因出兵而廢豫佯以兵不可出為辭豫請之愈堅撻懶(改作達蘭)乃謂長甯曰:非不欲出兵實以本國用兵以來無往弗捷自有齊國之後動輒不利恐蹈覆車挫我威武必欲出兵須齊國人馬變聽本國節制所貴號令一而權不分天下可以指麾而定豫與麟父子罔測其謀欣然從命金人遂令具兵甲器械錢糧總數並令調發輦運陳蔡順昌宿亳之閒計程知東京無兵乃邀麟單騎與元帥會於滑州麟從二百騎以是日至武城胡(改作金)騎張翼圍之數里悉掩而囚之。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
賜進士出身頭品頂戴四川等處承宣布政使司布政使清苑許涵度校刊。
juǎn yī bǎi bā shí jiào kān jì.
※卷一百八十校勘記。
fēi suǒ yǐ bì bǔ tiān tīng tīng wù zuò dé liú yù yǐ luó yòu sān bù jiù zhī shuō wù zuò liú yù yǐ lǔ yòu yǐ sān bù jiù zhī shuō wèi cháng bù yīn tiān xià zhī shì shì wù zuò shì bì xià kě. yòu bù cóng ér dōng yé wù zuò bì xià bù kě bù. yòu cóng ér dōng yé yuǎn zài qiān lǐ zhī wài zài wù zuò zì yǐ chén guān zhī guān wù zuò guī fù sōng qīng sōng wù zuò sōng yí hào hào wù zuò huó wěi qū tōng qíng tōng wù zuò shì wèi cān móu yì guān móu zi yǎn yǒu qǐng yī bǎi shí qián shí qián wù zuò qián shí bù guò cǐ yī bǎi shí qián ér yǐ bǎi wù zuò shì zì wǎn shàng jiào zì wù zuò shēn xī qín ér yīn zhī qín yī zuò yǎn.
非所以裨補天聽(聽誤作德)劉豫以羅誘三不救之說(誤作劉豫以虜誘以三不救之說)未嘗不因天下之勢(勢誤作事)陛下可。又不從而東耶(誤作陛下不可不。又從而東耶)遠在千里之外(在誤作自)以臣觀之(觀誤作規)傅崧卿(崧誤作松)頤浩(浩誤作活)委曲通情(通誤作事)為參謀議官(謀子衍)有請一百食錢(食錢誤作錢食)不過此一百食錢而已(百誤作事)自晚上教(自誤作身)悉擒而因之(擒一作掩)。