yán xìng xià zhì bā shí.
炎兴下帙八十。
qǐ shào xīng qī nián rùn shí yuè, jǐn shí yī yuè shí qī rì yǐ sì.
起绍兴七年闰十月,尽十一月十七日乙巳。
shàng huáng dì shū quē xìng shì.
上皇帝书(阙姓氏。
chén gōng wéi bì xià zhào xǔ zhí yán jí jiàn yǐ jiù quē shī chén qiè jiàn jìn nián yǐ lái fán yǒu tóu jìn lèi jiē qiān yǐn xū wén wú yǒu shí xiào kě yǐ shī yú jīn zhě xián huò yǒu zhī yì bù guò zhōu xiàn cháng tán mǐ yán xì wù ér yǐ fēi suǒ yǐ bì bǔ tiān dé ér wén suǒ wèi wén yě. chén bù bì fǔ yuè wèi bì xià yī yán gù bì xià shè chén yú ér zhōng qí shuō chén zì jìng kāng zhōng jiàn bì xià yú jǐ nán qīn yù ān mǎ kǎi rán yǒu huī fù zhī jì jí bì xià jí wèi suī yáng chén. yòu fù cóng bì xià xún xìng huái diān shì shí bì xià shēn chù jiǔ zhòng shàng xià jī xí méng bì rú guó zhī qǔ shě mín zhī lì hài bì xià yì bù dé wén yǐ. bì xià zì suī yáng zhì jīn rì lǚ shè yú jiān xiǎn fēi bì xià duàn rán bù yí dà chén hé yù yān chén zài cǎo lái yì shèn wēi yǐ. dāng guó jiā wú shì shí fāng chù xué xiào yíng gān zhǐ jí guó jiā yǒu shì chén zhī fù mǔ bù xiāng bǎo zhě lǚ yǐ. shì zhì yú cǐ chén dāng nài hé chén qiè yǐ huái xī yī shì lùn zhī qù suì liú yù gōng lǔ gǎi zuò jīn yòu yǐ sān bù jiù zhī shuō lì gōng huái xī liú guāng shì suì yù nán dù wèi tuì bǎo zhī jì gǒu fēi zhāng jùn qīn zhì jiāng shàng shǐ yáng yí zhōng jué zéi zhī èr zì gǎi zuò qí hòu yī jǔ miàn zài pò zhī zé jiāng nán zhī mín yì wēi shén yǐ. rú jiāng shì zhī zuì tiān xià yù gòng zhū zhī shàng lài bì xià lián.
臣恭惟陛下诏许直言极谏以救阙失臣窃见近年以来凡有投进类皆牵引虚文无有实效可以施於今者闲或有之亦不过州县常谈米盐细务而已非所以裨补天德而闻所未闻也。臣不避斧钺为陛下一言顾陛下赦臣愚而终其说臣自靖康中见陛下於济南亲御鞍马慨然有恢复之计及陛下即位睢阳臣。又复从陛下巡幸淮甸是时陛下深处九重上下积习蒙蔽如国之取舍民之利害陛下亦不得闻矣。陛下自睢阳至今日屡涉於艰险非陛下断然不疑大臣何预焉臣在草莱亦甚微矣。当国家无事时方处学校营甘旨及国家有事臣之父母不相保者屡矣。事至於此臣当奈何臣窃以淮西一事论之去岁刘豫公虏(改作金)诱以三不救之说力攻淮西刘光世遂欲南渡为退保之计苟非张浚亲至江上使杨沂中绝贼之(二字改作其)後一举面在破之则江南之民亦危甚矣。如江世之罪天下欲共诛之尚赖陛下怜。
qí jiù chén bù jiā xíng lù ér yǐ shàn bà xī hū! cháo tíng yǐ guāng shì bù qǔ fù zhī lǚ zhǐ chén zài huái dōng wén guāng shì jūn tīng lǚ zhǐ jié zhì yǒu shí wú shí jiē chēng lǚ zhǐ bì zhì bài shì chén cháng wèi lì qióng děng suǒ tǒng jūn mǎ qí lái jiǔ yǐ. ér guāng shì yù zhī shén hòu fēi qí tā dà shuài zhī bǐ jí guāng shì jì bà dāng. qiě lìng zhū jūn rén mǎ gè zì wèi yī tóu xiàng réng shù jiā cún xù ér shǐ zhī bù yí hòu zhū jūn shāo níng cháo tíng huò bié zuò cuò zhì rán yì wèi wǎn fū hé lǚ zhǐ tiān zī jiāo ào yǐ shàng shū zì jū zhì yú jiǎn jǔ mào qǐng zhī lèi yù wèi zhī yī xīn rú qióng děng zhòu jiàn jiǒng pò rì shēng cāi jì fāng zài yí sì zhī xián cháo tíng. yòu chú zhāng jùn wèi huái xī xuān fǔ yáng yí zhōng wèi zhì zhì yǐ qióng děng shǔ yān cǐ fēi qióng děng yù pàn bì xià, qǐ bú jiàn jù shī gǔ bù tīng hán shì zhōng jié zhì ér gān fú yuǎn cuàn xú wén chǐ zài yán gāo zhī xià zú yì pàn qù rú cuī zēng wáng xiè liǎng jūn rén mǎ zì fēn bō zhī hòu yǐ zhì jūn bīng wǎng wǎng dà bàn shī suǒ jīn zhāo tíng jù yù qióng děng lì yí zhōng qí pàn bì yǐ. rú qióng děng jūn mǎ píng rì jiāo xìng dōng nán jī yǒu nián yǐ. ér yǒu miàn yú bì xià zhě yuē: zhǐ rì hái liǎng gōng zhǐ rì zhōng xīng yǐ. bì xià, qǐ bù niàn zhōng xīng zhī shì zé bì yǒu zhōng xīng zhī chén rú zhōu zhī zhōng xīng zé yǒu zhāng zhòng jí fǔ fāng shū zhào hǔ zhī tú hàn zhī zhōng xīng zé yǒu kòu xún dèng yǔ féng yì gěng yǎn zhī tú jìn zhī zhōng xīng zé yǒu wáng dǎo xiè ān zhī tú táng zhī zhōng xīng zé yǒu lǐ guāng bì guō zi yí zhī tú bì xià yǐ wéi jīn rì zhōng xīng zhī chén shuí kě yǐ bǐ wáng xiè lǐ guō zhě zāi! chén guān zhāng jùn qū qū zhī xīn shí yǒu shì niàn zhì yú qí tā dà chén. yòu shú kěn yǐ tiān xià zhè zhè zé ér zì rèn yě. xī hū! jùn wù yú cái lì yǒu xiàn jǔ fēi qí rén pì rú tài shān tuí ér dà shà huǐ. yòu qǐ yī tǔ yī mù zhī suǒ néng zhī yě. chén cháng lùn hàn guāng wǔ qǐ mín xián qū shù qiān shě lěi sì zhī rén yī zhàn ér yǒu tiān xià jīn bì xià fù yǒu dōng nán dài jiǎ zhī shì bù xià èr shí wàn. yòu ān kě tóng rì ér yǔ yě. chén jiàn bì xià qù suì qīn fǔ liù shī suī zàn liú gū sū ér shēng shì yǐ zhèn jí chē jià jìn fā jiàn kāng bì xià lǚ jiàng zhǐ huī lìng zhōu xiàn bù dé sāo rǎo chén guān bì xià fēi bù jié jiǎn fū hé cǎo lái wéi jiàn suǒ guò zhōu xiàn jīng yíng dùn dì děng shì fēi shù wàn mín bù néng biàn jí chén kǒng bì xià wàn yī yù fù dōng xìng lín ān tú zì xū fèi chén yuàn fán yǒu xún xìng qù chù biàn bù bì yù xiān jiàng zhào yì bù xū guǎng xiū diàn yǔ jí pái dùn zhī lèi yīng zhí shì guān suǒ xū zhī wù fēi shì shè jūn qī yì bù xū suí cóng chē jià réng yuàn quē jīn bì xià zhù bì jiàn kāng yǔ huái xī zhǐ gé yī shuǐ chū shì guāng shì yǐ wéi fān lí ér qióng děng jì yǐ pàn qù bì xià, qǐ bù zì wēi rú yí zhōng yī jūn. yòu, qǐ kě wèi bì xià dú dāng yī miàn yě. huái xī zhī pàn suǒ xìng dí rén zài yuǎn fēi fáng qiū zhī shí. ruò shǐ qióng děng pàn zài qiū dōng zhī jiāo bì xià bù kě bù. yòu cóng ér dōng yé bì xià. yòu, qǐ bù niàn jīn líng suī hào liù cháo jiàn guó zhī dì rú jìn zhī qǔ wú.
其旧臣不加刑戮而以善罢惜乎!朝廷以光世部曲付之吕祉臣在淮东闻光世军听吕祉节制有识无识皆称吕祉必致败事臣尝谓郦琼等所统军马其来久矣。而光世遇之甚厚非其他大帅之比及光世既罢当。且令诸军人马各自为一头项仍数加存恤而使之不疑候诸军稍甯朝廷或别作措置然亦未晚夫何吕祉天资骄傲以尚书自居至於检举冒请之类欲为之一新如琼等骤见窘迫(日生猜忌)方在疑似之闲朝廷。又除张俊为淮西宣抚杨沂中为制置以琼等属焉此非琼等欲叛陛下,岂不见巨师古不听韩世忠节制而甘伏远窜徐文耻在阎皋之下卒亦叛去如崔增王燮两军人马自分拨之後以致军兵往往大半失所今朝廷遽欲琼等隶沂中其叛必矣。如琼等军马平日骄幸东南积有年矣。而有面谀陛下者曰:指日还两宫指日中兴矣。陛下,岂不念中兴之世则必有中兴之臣如周之中兴则有张仲吉甫方叔召虎之徒汉之中兴则有寇恂邓禹冯异耿弇之徒晋之中兴则有王导谢安之徒唐之中兴则有李光弼《郭子》仪之徒陛下以为今日中兴之臣谁可以比王谢李郭者哉!臣观张浚区区之心实有是念至於其他大臣。又孰肯以天下这这责而自任也。惜乎!浚误於才力有限举非其人譬如泰山颓而大厦毁。又岂一土一木之所能(支也。)臣尝论汉光武起民闲驱数千舍耒耜之人一战而有天下今陛下富有东南带甲之士不下二十万。又安可同日而语也。臣见陛下去岁亲抚六师虽暂留姑苏而声势已振及车驾进发建康陛下屡降指挥令州县不得骚扰臣观陛下非不节俭夫何草莱惟见所过州县经营顿递等事非数万缗不能辨集臣恐陛下万一欲复东幸临安徒自虚费臣愿凡有巡幸去处变不必预先降诏亦不须广修殿宇及排顿之类应执事官所须之物非事涉军期亦不须随从车驾仍愿(阙)今陛下驻跸建康与淮西止隔一水初恃光世以为藩篱而琼等既已叛去陛下,岂不自危如沂中一军。又,岂可为陛下独当一面也。淮西之叛所幸敌人在远非防秋之时。若使琼等叛在秋冬之交陛下不可不。又从而东耶陛下。又,岂不念金陵虽号六朝建国之地如晋之取吴。
suí zhī qǔ chén wèi shǐ bù jí shàng liú zhī shì gù wáng xiè yáng sù jiē néng yǐ dà zhōu jù jiàn bì jiāng ér xià yě. bì xià suī yuē: yī jūn huái chǔ yī jūn xū yí yī jūn hé féi yī jūn xiāng hàn jí yǒu shì qiān zhì zé zhū jūn gè zì bǎo shǒu rú xiāng hàn yuǎn zì qiān lǐ zhī wài bì xià kě bǎo qí wú yú hū! bì xià. yòu, qǐ bù niàn xiāng yáng jīng dūn nǎi wú shǔ bì zhēng zhī dì zài jīn rì yóu wéi bù qīng bù zhī bì xià biàn cháng lǜ jí cǐ fǒu bì xià zì wéi yōu qī shù xià āi tòng zhī zhào bǐ zhū jiàng xiào shàng xià yī xīn gòng huī dà yè yǐ chén guī zhī huái sì zhū jūn shàng zhì xiāng hàn dàn kě jǐn shǒu biān fáng wèi zhè jiāng fān hàn ér yǐ gù xī rén yǒu lùn zhū gě kǒng míng yuē: qì jīng zhōu ér kè xī shǔ wú zhī qí wú néng wéi yě. zhī jiàn mén zhī xiǎn qí shǒu bù kě chū qí shì bù kě wèi jǐn kě zì bǎo yóu bù zú yǐ zì zhì. yòu hé zú yǐ zhì zhōng yuán zāi!. yòu yuē: fù rén bì jū sì tòng wǔ dá zhī dōu shǐ qí cái bù yú tiān xià rán hòu yǐ shōu tiān xià zhī gōng jīn rì zhī shì zhèng yóu cǐ yě. bì xià. yòu, qǐ bù niàn qín hàn zhī dōu wò rǎng qiān lǐ hóng hé tài shān zhí kě kòng wā tiān xià zhě hū! bì xià wù wèi xiàng zhě shǐ zhāng jùn cuò zhì shǎn xī zhǐ yú rú shì zài jīn rì fù jiāng nài hé bì xià, qǐ bú jiàn hàn gāo dì zhuǎn zhàn bài běi wèi cháng shǎo wàng guān zhōng gù gāo dì yǐ shì ér yǒu tiān xià chén zì cǎo lái zhī tiān xià zhī shì wèi cháng bù wéi bì xià shēn sī ér yuǎn lǜ yě. rú bì xià jí wèi suī yáng zì kě jìng rù quē zhōng zhǐ huī tiān xià jīn rén qǐ yǐ dōng nán wèi xīn yě. dāng shí jī huì jì shī zài jīn rì. yòu bù néng jiù qián rì zhī bì chén shí wèi bì xià xī yě.. qiě rú huái xī yí dài zhǎng shǐ liú guāng shì wèi shuài zé zhū jūn kě yǐ xiāng fù jīn guāng shì shí yǐ zuì fèi ér bì xià ēn jiā yōu shù bèi yú zhòng rén ér qióng děng shàng. qiě rú cǐ xiàng shǐ guāng shì jù yǐ jí zhōng fù jiāng yǐ shuí zhì zhī zé wèi fā xiè rú jīn rì zhī pàn wáng yě. wū hū bì xià zài jiǔ zhòng zhī zhōng. yòu qǐ zhī zhū jiàng shuài chén suǒ tǒng jūn mǎ céng wú yī yán yǐ niàn jí bì xià zhě hū!. qiě rú sì zhōu zhī bīng shì wú dà xiǎo zé zhī yǒu zhāng jùn chǔ zhōu yī jūn zé zhī yǒu hán shì zhōng xiāng yáng yī jūn zé zhī yǒu yuè fēi diàn qián yī sī zé zhī yǒu yáng yí zhōng yī dàn huǎn jí zhī jì rén jiē gè wèi qí zhǔ shuí fù zhī yǒu bì xià zhě hū! gù huái xī yī jūn zì guāng shì jì qù zhī hòu fēi tè chén wèi bì xià yōu zì jiāng yǐ nán shuí bù wéi bì xià yōu zhě yě. jīn rì. yòu hé yǒu guài yān gài gǔ zhī jiàn guó zhū hóu zhǐ yǐ qiān shèng dú tiān zǐ yǐ wàn shèng zhì zhī suī qí xián yǒu bù tíng zé. yòu qún qǐ ér gòng miè zhī wū hū tiān xià zhī shì dào chí jiǔ yǐ. chén zài cǎo lái shàng wèi zhī hán xīn bì xià hé yǐ tì rán wèi zǔ zōng zhī jì hū! yǐ chén guān zhū lù shuài chén fēi bù yù jìn zhōng jié jié yǐ bào bì xià rú shì zhōng zì dàn zhì mù xùn xí jūn mǎ wèi cháng shǎo shuāi shì zhōng nián yǐ wǔ shí yǒng lì zhī qì rén jiē dàn zhī zhū jūn suī yǒu yuàn jiē zhī shēng rén yì bù gǎn yán zhī yú shì zhōng yě. yóu shì guān zhī zhū lù shuài chén shǐ zhī cháng ān zài wèi zé kě huò qí xián yǒu yī bù xìng zé. yòu hé yǐ yì yú huái xī zhī shì hū!. yòu bù xiǎo rén zhī qíng jiàn lì zé bù néng bù zhēng jiàn huàn tóng bù néng bù bì qí dǎng yì chéng bì xià kě bù sī huàn ér yù fáng zhī hū! chén qiè wéi.
隋之取陈未始不藉上流之势故王燮杨素皆能以大舟巨舰蔽江而下也。陛下虽曰:一军淮楚一军盱眙一军合肥一军襄汉及有事牵制则诸军各自保守如襄汉远自千里之外陛下可保其无虞乎!陛下。又,岂不念襄阳荆吨乃吴蜀必争之地在今日尤为不轻不知陛下变尝虑及此否陛下自惟忧戚数下哀痛之诏俾诸将校上下一心共恢大业以臣规之淮泗诸军上至襄汉但可仅守边防为浙江藩翰而已故昔人有论诸葛孔明曰:弃荆州而克西蜀吾知其无能为也。知剑门之险(其守不可出其势不可为)仅可自保犹不足以自治。又何足以制中原哉!。又曰:富人必居四通五达之都使其财布於天下然後以收天下之功今日之事正由此也。陛下。又,岂不念秦汉之都沃壤千里洪河太山直可控挖天下者乎!陛下勿谓向者使张浚措置陕西止於如是在今日复将柰何陛下,岂不见汉高帝转战败北未尝少忘关中故高帝以是而有天下臣自草莱知天下之势未尝不为陛下深思而远虑也。如陛下即位睢阳自可径入阙中指麾天下金人岂以东南为心也。当时机会既失在今日。又不能救前日之弊臣实为陛下惜也。。且如淮西一带长使刘光世为帅则诸军可以相附今光世实以罪废而陛下恩加优数倍於众人而琼等尚。且如此向使光世遽以疾终复将以谁制之则未发泄如今日之叛亡也。呜呼陛下在九重之中。又岂知诸将帅臣所统军马曾无一言以念及陛下者乎!。且如泗州之兵事无大小则知有张俊楚州一军则知有韩世忠襄阳一军则知有岳飞殿前一司则知有杨沂中一旦缓急之际人皆各为其主谁复知有陛下者乎!故淮西一军自光世既去之後非特臣为陛下忧自江以南谁不为陛下忧者也。今日。又何有怪焉盖古之建国诸侯止以千乘独天子以万乘制之虽其闲有不庭则。又群起而共灭之呜呼天下之势倒持久矣。臣在草莱尚为之寒心陛下何以惕然为祖宗之计乎!以臣观诸路帅臣非不欲尽忠竭节以报陛下如世忠自旦至暮训习军马未尝少衰世忠年已五十勇力之气人皆惮之诸军虽有怨嗟之声人亦不敢言之於世忠也。由是观之诸路帅臣使之长安在位则可或其闲有一不幸则。又何以异於淮西之事乎!。又部小人之情见利则不能不争见患同不能不避其党易成陛下可不思患而预防之乎!臣窃惟。
bì xià zì jí wèi yǐ lái suǒ zài zǎi zhí zhì yú shí bā jiǔ dāng shí chú mìng yī xià suǒ wèi zǎi zhí qīn qī gù jiù zhě bù wèn xián fǒu lèi jiē gǔ qiè ér jìn qí bà yě. zé suǒ wèi qīn qī gù jiù zhě yì jiē liǎn fú ér tuì dāng shí qún jìn zhī rén yì bù wú xián shì dài fū yě. fū hé cháo tíng xí yǐ wéi cháng suī yù yuàn liú ér tái jiàn yì suǒ bù róng yě. chén jiàn bì xià suǒ chú zǎi zhí bì zì liǎng zhì suǒ chú liǎng zhì bì zì láng cáo qīng jiān suǒ chú láng cáo qīng jiān bì zì zǎi zhí chéng jiù jīn tiān xià suī yǒu xián rú lǚ wàng móu rú zǐ fáng zhì rú kǒng míng cái rú mǎ zhōu huò yǐn yú xuǎn diào huò yǐn yú bù yī gǒu wú qīn qī gù jiù jiàn rèn zǎi zhí zé kē shēn lún mò yú péng huá zhī zhōng ér yǔ cǎo mù jù fǔ yǐ. kuàng shǐ bì xià suǒ rèn zǎi zhí shāo néng jì yán yǐ jiē hán shì suī zhōu gōng tǔ bǔ wò fà yì bù guò rú sī ér yǐ qí xián zòng yǒu suǒ jǔ bù dàng yì bù hài wèi jì jì duō shì yún: jí yú cháo yě. bì xià. yòu, qǐ bù niàn fán suǒ chú guò zǎi zhí mǒu rén néng wéi bì xià jǔ yī cái mǒu rén néng wéi bì xià bàn tiān xià zhī xíng shì mǒu rén néng wéi bì xià lì tiān xià zhī guī mó mǒu rén néng wéi bì xià pò tiān xià wú shì shí suǒ wèi zǎi zhí bù guò yǐ dōng nán yī shí níng jìng yǐn zhōng xīng zhī shuō miàn yú bì xià ér yǐ jí ēn shù jì zú qīn qī gù jiù jiē yǐ chéng jiù suì ěr lì qǐ gōng cí yǐ biàn ān yǎng jì tuì zhī hòu. yòu fù jiàn mǒu rén yú cháo wèi shēn hòu zhī jì bì xià yòng zhī bù yí suǒ wèi bèi jiàn zhī rén fù guī ēn yǐ. jiāng yù zǐ zǐ sūn sūn yǒng yǐ wéi gù. yòu shuí kěn yǐ bì xià zǔ zōng jìng tǔ wèi yì zāi! wū hū shǐ shàng tiān yǒu líng cǐ cáo zhèn miè jiǔ yǐ. chén suǒ yuè bì xià chú zǎi zhí wéi zhāng jùn, shù jī lǚ yí hào cì zhī yě. rú zhào dǐng suī yǒu dà chén zhī cái ér wú dà chén zhī qì zhì yú shàng pì xué ér lín shì shī cuò shì yí hào. yòu qí cì yě. xī hū! shěn yǔ qiú yǒu yōu shì xǔ guó zhī xīn bù néng jǐn qí cái yān sǐ ěr jùn qì shí shén yuǎn suǒ huàn zhě cái bù zú yě. xiàng shǐ jùn cái shù jiān jì rú wú qiú qū duān bà liú guāng shì bù zhì wéi rén shàn mà ér gèng xiāng duǎn zhī yě. jùn zhī gū lì wú yī jiè wèi zhù zhě bì xià zì rèn yǐ tiān xià zhī zé cǐ yì jīn rì zhī suǒ nán yǐ. zhì yú lǚ zhǐ huái xī zhī bài zhǐ chéng zuì rén rán kě lián zhě yǒu shì xīn ér cái lì bù dǎi ěr bì xià kě bù niàn zhī chén xué wèn shū móu ér shí bù shèn míng zhé yù xiào qū qū zhī chéng yǎng gàn tiān tīng chén zhī yú yě. yì shén yǐ. chén cháng wén xī rén yǒu yán yuē: xiàng jí yǒu qǔ tiān xià zhī zhì ér wú qǔ tiān xià zhī lǜ cáo cāo yǒu qǔ tiān xià zhī lǜ ér wú qǔ tiān xià zhī liàng liú bèi yǒu qǔ tiān xià zhī liàng ér wú qǔ tiān xià zhī cái wéi bì xià tiān xī yǒng zhì suī běi rén biàn chēng yīng wǔ. yòu hé jù jué guān zhōng ér wú yī yán yǐ jí zhī yě. jīn. yòu yǐ huái xī zhī pàn rén dé ér yì zhī bì xià kě bù zhāng qí shēng shì ér yù wèi dū du yī yuán shǐ zhū lù shuài chén fù zhī rú huái xī yí lù yuàn bì xià chú lǚ yí hào wèi dū du yǐ zhāng jùn fù zhī yǐ yáng yí zhōng shǔ yān zhào fù sōng qīng wèi cān móu fù yǐ shǐ yuàn wèi cān yì hé yǐ yán zhī yí hào jí jùn suǒ.
陛下自即位以来所在宰执至於十八九当时除命一下所谓宰执亲戚故旧者不问贤否类皆鼓箧而进其罢也。则所谓亲戚故旧者亦皆敛服而退当时群进之人亦不无贤士大夫也。夫何朝廷习以为常虽欲愿留而台谏亦所不容也。臣见陛下所除宰执必自两制所除两制必自郎曹卿监所除郎曹卿监必自宰执成就今天下虽有贤如吕望谋如子房智如孔明才如马周或隐於选调或隐於布衣苟无亲戚故旧见任宰执则科身沦没於蓬华之中而与草木俱腐矣。况使陛下所任宰执稍能霁颜以接寒士虽周公吐哺握发亦不过如斯而已其闲纵有所举不当亦不害为济济多士云:集於朝也。陛下。又,岂不念凡所除过宰执某人能为陛下举一才某人能为陛下办天下之形势某人能为陛下立天下之规模某人能为陛下破天下无事时所谓宰执不过以东南一时甯静引中兴之说面谀陛下而已及恩数既足亲戚故旧皆已成就遂尔力乞宫祠以便安养既退之後。又复荐某人於朝为身後之计陛下用之不疑所谓被荐之人复归恩矣。将欲子子孙孙永以为固。又谁肯以陛下祖宗境土为意哉!呜呼使上天有灵此曹震灭久矣。臣所阅陛下除宰执惟张浚,庶几吕颐浩次之也。如赵鼎虽有大臣之才而无大臣之器至於尚僻学而临事失措视颐浩。又其次也。惜乎!沈与求有忧世许国之心不能尽其才崦死耳浚器识甚远所患者才不足也。向使浚才术兼济如无囚曲端罢刘光世不致为人讪骂而更相短之也。浚之孤力无一介为助者陛下自任以天下之责此亦今日之所难矣。至於吕祉淮西之败祉诚罪人然可怜者有是心而才力不逮尔陛下可不念之臣学问疏缪而识不甚明辄欲效区区之诚仰干天听臣之愚也。亦甚矣。臣尝闻昔人有言曰:项籍有取天下之志而无取天下之虑曹操有取天下之虑而无取天下之量刘备有取天下之量而无取天下之才惟陛下天锡勇智虽北人变称英武。又何遽绝关中而无一言以及之也。今。又以淮西之叛人得而易之陛下可不张其声势而预为都督一员使诸路帅臣副之如淮西一路愿陛下除吕颐浩为都督以张俊副之以杨沂中属焉诏傅松卿为参谋复以史愿为参议何以言之颐浩及俊所。
wèi gǔ gōng yí huó lín shì yǒu duàn sōng qīng xiáng shěn ér yuàn yì yǒu móu rú huái dōng yí lù yuàn bì xià chú mèng yǔ wèi dū du yǐ hán shì zhōng fù zhī zhào liú níng zhǐ yǐ wéi cān móu fù yǐ hán qiú wèi cān yì hé yǐ yán zhī yǔ yǔ shì zhōng yǒu hú nán fú jiàn zhī jiù yǔ jì wěi qū shì qíng níng zhǐ yǔ qiú yǒng yú gǎn wéi rú xiāng yáng yí lù yuàn bì xià chú qín huì wèi dū du yǐ yuè fēi cì zhī zhào liú cén wèi cān móu fù yǐ jiǎng càn wèi cān yì hé yǐ yán zhī guì jiàn rèn shū mì kuān ér yǒu róng cén yǔ càn cái shù guò rén xǐ yú lì shì guān qí yìng biàn yì shàn yú rén tóng rú zhào dǐng liú guāng shì èr rén yě. zài dà chén zhōng wèi wàng yóu zhòng yuàn bì xià chú dǐng wèi chuān shǎn dū du yǐ guāng shì fù zhī zhào zhé yàn zhì wèi cān zàn jūn zhèng yǐ wáng xiè mǎ kuò wèi cān móu yì guān rú fán xù bīn mèng juān zhī tú jiē xiān cháo biān rén ān xiǎo shǎn xī lì hài dǐng kě zhì zhī mù fǔ réng yǐ wáng dé wèi dū tǒng zhì jiāng dài guāng shì jiàn cún jūn mǎ chéng yǐ běi fēng sù liú ér shàng yuàn bì xià jiǎ dǐng zhòng quán lìng cuò zhì sì chuān cái fù rèn biàn zhù zhā zhāo jí shǎn yòu liú lí zhī mín dǐng yǔ guāng shì wēi xìn sù xíng zì kě chuán xí wǔ lù xián qiǎn wú jiè jūn mǎ chū mò wěi jìng. yòu qǐ zhǐ qiān zhì ér yǐ shù yì cuò zhì guān zhōng zhī yī duān yě. xī rén yǒu yán yuē: hǔ fāng bǔ lù bà jù qí xué ér zhuī yě. hé yǐ yán zhī shǎn yòu nǎi tiān xià zhī gēn běn shǎn yòu zhī lì yuán zì gǔ xìng wáng wèi yǒu bù yóu shì ér dé zhī yě. bì xià gǒu huò tīng chén zhī yán fēi tè jīng xiāng chuān shǎn yǒu yǐ wéi yuán. qiě jiāng gǔ lǜ yí lù jūn mǎ jìng qū hé dōng rán hòu huái xī zhū jūn jí xiāng hàn děng lù yuē qī bìng jìn zé fān wěi gǎi zuò wěi yù shǒu wěi bù jiù yī zhàn ér tiān xià kě fù yǐ. wū hū tiān xià dà jì bì xià zì yǒu móu chén rú yún: yòu qǐ yǐ cǎo lái zhī yán ér jué zhī yě. chén qiè jiàn míng táng dà lǐ zài jí bì xià dāng chéng cǐ jī huì zhào zhū dà chén jǐn fù xíng zài yuàn bì xià yǐn hàn gāo gù shì qīn wèi méng zhǔ shā bái mǎ ér shì zhī lìng zhāng jùn shū míng jīn shí ér cáng zhū zōng miào bài jùn wèi dà dū dū yǐ fǔ bì xià yuàn bì xià qīn yù ān mǎ wǎng lái wèn láo zhī jūn mín zhī jí kǔ sì fāng zhī fēng qiàn kāi dá cōng míng yǐ guǎng tīng nà shù shǐ fān shān cǐ zì wěi zhī shān cǐ zì qíng bù néng tàn cì bì xià zhī shén cè yě. rú chén suǒ jǔ èr sān dà chén chōng zhū lù dū du fēi tè bì xià zuǒ yòu qián hòu dé yǐ bǐ zhī ér chén yì zì bǐ zhī yě. wū hū tiān xià zhī shì jì yǐ dào chí fēi bì xià chú yǐ qián rèn zǎi zhí rén qíng shāo tōng zhě wèi zhī rú qí tā ào shàng hū xià zhī tú yì wèi yǒu néng jì zhě yě. chén zhī qū qū fēi tè yuàn bì xià zhì zhū lù dū du yǐ zhāng qí shēng shì shí yù wèi bì xià guǎng qí rén cái yǐ xuān bù bì xià zhī wēi dé. yòu qǐ tè shǐ zhū lù jūn mǎ bù zhì lín shí cāng huáng ér wú yǐ zhì zhī yě. bì xià. yòu qǐ zhī mǒu rén yī jūn quē míng hào yuē: zì zài jūn yě. píng jū wú shì wèi shǒu yuè xí qí shèn zhì yú bái zhòu shā rén ér duó qí cái zhě wéi mǒu rén mǒu rén liǎng jūn hán yuè rén mǎ zhěng sù qí shī. yòu shāng yú tài yán zhì rú jìn xià jūn bīng yǒu qǐng yī bǎi qián shí èr shēng bàn mǐ ér shàn sān.
谓股肱颐活临事有断崧卿详审而愿亦有谋如淮东一路愿陛下除孟庾为都督以韩世忠副之诏刘甯止以为参谋复以韩求为参议何以言之庾与世忠有湖南福建之旧庾既委曲事情甯止与求勇於敢为如襄阳一路愿陛下除秦桧为都督以岳飞次之诏刘岑为参谋复以蒋粲为参议何以言之桧见任枢密宽而有容岑与粲才术过人喜於立事观其应变亦善与人同如赵鼎刘光世二人也。在大臣中位望尤重愿陛下除鼎为川陕都督以光世副之诏折彦质为参赞军政以王燮马扩为参谋议官如樊序宾孟涓之徒皆先朝边人谙晓陕西利害鼎可寘之幕府仍以王德为都统制将带光世见存军马乘以北风溯流而上愿陛下假鼎重权令措置四川财赋任便驻劄招集陕右流离之民鼎与光世威信素行自可传檄五路闲遣吴玠军马出没伪境。又岂止牵制而已庶亦措置关中之一端也。昔人有言曰:虎方捕鹿罢据其穴而追也。何以言之陕右乃天下之根本陕右之利源自古兴王未有不由是而得之也。陛下苟或听臣之言非特荆襄川陕有以为援。且将鼓率一路军马径趋河东然後淮西诸军及襄汉等路约期并进则番伪(改作伪豫)首尾不救一战而天下可复矣。呜呼天下大计陛下自有谋臣如云:又岂以草莱之言而决之也。臣窃见明堂大礼在即陛下当乘此机会召诸大臣尽赴行在愿陛下引汉高故事亲为盟主杀白马而誓之令张浚书名金石而藏诸宗庙拜浚为大都督以辅陛下愿陛下亲御鞍马往来问劳知军民之疾苦四方之丰歉开达聪明以广听纳庶使番(删此字)伪之(删此字)情不能探伺陛下之神策也。如臣所举二三大臣充诸路都督非特陛下左右前後得以鄙之而臣亦自鄙之也。呜呼天下之势既已倒持非陛下除以前任宰执人情稍通者为之如其他傲上忽下之徒亦未有能济者也。臣之区区非特愿陛下置诸路都督以张其声势实欲为陛下广其人材以宣布陛下之威德。又岂特使诸路军马不致临时仓惶而无以制之也。陛下。又岂知某人一军(阙名)号曰:自在军也。平居无事未守阅习其甚至於白昼杀人而夺其财者惟某人某人两军(韩岳)人马整肃其失。又伤於太严至如近下军兵有请一百钱食二升半米而赡三。
sì kǒu zhě rì zhú shàng jiào huò zhì wǎn fāng bà jí huí běn yíng yù de bēi shú shuǐ yǐ wò fèi fǔ yì bù néng dé fū hé zì pái qián hòu dǎ miè huǒ zhú bù xǔ fù xìn qí qíng kě zhī jí qí suǒ qǐng shí qián fēi dú yù shàn shù kǒu yī yuè zhī nèi réng yù mǎi pí tiáo mǎi cí mò mǎi gōng xián zhì yú xiū lǐ gōng jiàn zhǒng zhǒng fèi hào bù guò cǐ yī shì shí qián ér yǐ shēn wǎn shàng jiào qí qī shuā jiǎ qí zi jī xīn zòng yuán yīn yǔ dé shǎo xiū xī. yòu bù miǎn xiū qì yíng zhài cǐ tè bù rén zhī láo zhì yú mǎ jūn. yòu yǒu shèn yú cǐ zhě yǐ. chén yuàn bì xià bèi chén suǒ chén yǐ zhào kuān zhī yīng yǒu mǎ jūn bīng qǐng shòu dī xiǎo zhī rén yǎng zhū lù shuài chén kāi jù xìng míng liàng qí gāo xià tè yǔ zēng gěi wú shǐ yuàn jiē zhī shēng wén yú dào lù mǒu rén yī jūn yóu wú bì jì suī tǒng zhì jiàng guān qīn jiàn wú lǐ wéi zhī yǐn rěn ér yǐ bǐ nián yǐ lái zhū lù jūn mǎ cháng yǒu quán zhuāng shù duì ér rù wěi jìng zhě wǎng wǎng zhū jūn hù xiāng tuī bì gè chēng běn jūn rén mǎ diǎn zú jí wú táo wáng zhī rén yǐ shì jiàng guān dé yǐ qī bì tǒng zhì tǒng zhì dé yǐ qī bì shuài chén shuài chén dé yǐ qī bì zǎi zhí zǎi zhí dé yǐ jù suǒ shēn qǐng ér qī bì bì xià yě. zhì rú zhū jūn chū rù yǒu gōng chéng pò dí zhī shuō dà shuài rú cǐ shàng xià qī bì bì xià yì wú rú zhī hé chén yuàn bì xià sù zhì zhū lù dū du yǐ tōng shàng xià zhī qíng wú shǐ zhū jūn fù yǒu huái xī zhī huò yě. jīn nián huái xī yì yí yù wèi zhī bèi rú zhāng jùn yī jūn yì bù kě shǔ shù láo dòng yuàn bì xià lìng jùn chà bō yǔ liǎng jūn rén mǎ yú háo lú zhī xián zhù zhā yǐ bèi huǎn jí réng yuàn bì xià sù qiǎn dǐng yǔ guāng shì wèi chuān shǎn zhī xíng yǐ zhāng qí shì jīn bì xià. ruò yǐ shǎn yòu wèi bù kě cuò huà. qiě jīn huái shàng zhū jūn wèi shān dōng zhī móu cǐ fēi chén suǒ yǐ gǎn yán yú bì xià yě. yǐ chén guān zhī jiǎ lìng liú yù běi dùn jǐn rú suǒ liào bù zhī zhū jūn rén mǎ yán dà hé yí dài fù zuò hé rú tún zhù. yòu kuàng dà hé nán běi jiē píng yǎn zhī dì mù jǐn qiān lǐ fēi zhōng guó bù rén suǒ zhǎng. ruò shǐ jīn rén ān chǔ hé běi yǐ wǒ wèi kè lì zhàn zé zhàn bù lì zé jù hé wèi shǒu xián qiǎn yóu qí yǐ láo wú shī qí xián bào lù zhī rén bù wú yuàn fèn dāng lín dí zhī jì bǎi zhàn bǎi shèng zé kě wàn shǎo yǒu bù lì zé zhū jūn sǎn màn ér wú fù nán dù yǐ.. yòu kuàng dōng nán nǎi guó jiā zhī gēn běn suī yuē: cán pò shàng zī fù ráo bì xià fù yǐ hé rén wéi liú shǒu wèi jì shī kuì zhī dào. yòu bù zhī néng bǎo chuān shǎn jīng xiāng ér wú fù shòu dí zhī huàn hū! chén gǎn mào wàn néng sǐ yǐ wén bì xià chén shí kǒng zhū jūn mǎ yǒu bù cè zhī huò ér shǎn yòu zhī mín rěn rǎn wū sú bù dé wèi bì xià yǒu yǐ. kǒng zǐ yuē: wú yù sù wú jiàn xiǎo lì yù sù zé bù dá jiàn xiǎo lì zé dà shì bù chéng bì xià. yòu, qǐ bù niàn liù cháo zhī bì qū qū yú jiāng yòu zhě zāi! chén yuàn bì xià tǐ huái xī yī shì shēn sī ér xiáng lǎn yān chén mào fàn yún yún
四口者日逐上教或至晚方罢及回本营欲得杯熟水以沃肺腑亦不能得(夫何)自牌前後打灭火烛不许复衅其情可知及其所请食钱非独欲赡数口一月之内仍欲买皮条买磁末买弓弦至於修理弓箭种种费耗不过此一事食钱而已身晚上教其妻刷甲其子积薪纵缘阴雨得少休息。又不免修葺营寨此特步人之劳至於马军。又有甚於此者矣。臣愿陛下备臣所陈以诏宽之应有马军兵请受低小之人仰诸路帅臣开具姓名量其高下特与增给无使怨嗟之声闻於道路某人一军尤无避忌虽统制将官亲见无礼唯知隐忍而已比年以来诸路军马尝有全装数队而入伪境者往往诸军互相推避各称本军人马点足即无逃亡之人以是将官得以欺蔽统制统制得以欺蔽帅臣帅臣得以欺蔽宰执宰执得以据所申请而欺蔽陛下也。至如诸军出入有攻城破敌之说大率如此上下欺蔽陛下亦无如之何臣愿陛下速置诸路都督以通上下之情无使诸军复有淮西之祸也。今年淮西亦宜预为之备如张俊一军亦不可数数劳动愿陛下令俊差拨与两军人马於濠庐之闲驻劄以备缓急仍愿陛下速遣鼎与光世为川陕之行以张其势今陛下。若以陕右为不可措画。且今淮上诸军为山东之谋此非臣所以敢言於陛下也。以臣观之假令刘豫北遁尽如所料不知诸军人马沿大河一带复作何如屯驻。又况大河南北皆平衍之地目尽千里非中国步人所长。若使金人安处河北以我为客利战则战不利则据河为守闲遣游骑以劳吾师其闲暴露之人不无怨愤当临敌之际百战百胜则可万少有不利则诸军散漫而无复南渡矣。。又况东南乃国家之根本虽曰:残破尚兹富饶陛下复以何人为留守为济师餽之道。又不知能保川陕荆襄而无复受敌之患乎!臣敢冒万能死以闻陛下臣实恐诸军马有不测之祸而陕右之民荏苒污俗不得为陛下有矣。孔子曰:无欲速无见小利欲速则不达见小利则大事不成陛下。又,岂不念六朝之弊区区於江右者哉!臣愿陛下体淮西一事深思而详览焉臣冒犯云云
shí yī yuè liú lái zhāo.
十一月刘来朝。
liú fāng zhī lú zhōu lái zhāo xíng zài yě..
刘方知庐州来朝行在也。。
zhào fù xìng lín ān fǔ.
诏复幸临安府。
chū jiàng zhào xìng jiàn kāng yě. yǒu yǐ guān tiān xīn zhī xiàng rén jiē xǐ shàng zhī yīng.
初降诏幸建康也。有以观天心之向人皆喜上之英。
duàn yǒu huī fù zhōng yuán zhī zhì shàng zì jiàn kāng zhù bì bù jiǔ huì yǒu huái xī lì qióng zhī biàn. yòu zhāng jùn zì xū yí tuì jūn jiàn jūn kāng jiāng shàng shì fēn fēn shì shí wáng zhòng yí yǒu fù guān zhī zhì. yòu mìng wáng xiè yǔ jùn zuǒ zhèng yán xīn cì yīng dàn shū mì shǐ qín huì qī dǎng wáng zhòng yí wáng xiè fù zhòng shān cháng tóu bài lǔ gǎi zuò jīn rén zhòng yí bù dàng fù guān rì huàn bù dàng zuò jùn guì lì yíng jiù cì yīng nǎi bìng hé zhī yuē: shì jiāng yǒu méng bì zhī jiàn shí guì yì qiǎn shǐ jīn guó qǐng hé cì yīng lì yán guó chǐ wèi xuě yì nán jiǎng hǎo miàn chén jí shàng shū zhě liù qī huì qīn jí gài shì yǎng nǎi yǐ zhí mì gé jīng hú nán lù tí xíng, yú shì zhǔ hé yǔ zhǔ zhàn zhī shuō bù néng dìng rén xīn huí huáng yì zhě yǐ fù xìng lín ān wéi shì suì jiàng zhào hòu lái chūn fù xìng zhè xī.
断有恢复中原之志上自建康驻跸不久会有淮西郦琼之变。又张俊自盱眙退军建军康江上事纷纷是时王仲嶷有复官之制。又命王燮与郡左正言辛次膺弹枢密使秦桧妻党王仲嶷王燮父仲山尝投拜虏(改作金)人仲嶷不当复官〈日奂〉不当作郡桧力营救次膺乃并劾之曰:是将有蒙蔽之渐时桧议遣使金国请和次膺力言国耻未雪义难讲好面陈及上疏者六七会亲疾丐侍养乃以直秘阁荆湖南路提刑,於是主和与主战之说不能定人心回惶议者以复幸临安为是遂降诏候来春复幸浙西。
yuè fēi tuì jūn jiāng zhōu.
岳飞退军江州。
shí qī rì yǐ sì wù shù gǎi zuò wū zhū zhí liú lín yú wǔ chéng.
十七日乙巳兀术(改作乌珠)执刘麟於武城。
xiān shì liú yù wén cháo tíng jǔ shī běi zhēng qiǎn féng zhǎng níng qǐ bīng yú jīn guó jīn rén yǐ lì qióng lǜ quán jūn jiàng yù yù shì shèng kǒng jiǔ nán zhì yù yīn chū bīng ér fèi yù yáng yǐ bīng bù kě chū wèi cí yù qǐng zhī yù jiān tà lǎn gǎi zuò dá lán nǎi wèi zhǎng níng yuē: fēi bù yù chū bīng shí yǐ běn guó yòng bīng yǐ lái wú wǎng fú jié zì yǒu qí guó zhī hòu dòng zhé bù lì kǒng dǎo fù chē cuò wǒ wēi wǔ bì yù chū bīng xū qí guó rén mǎ biàn tīng běn guó jié zhì suǒ guì hào lìng yī ér quán bù fēn tiān xià kě yǐ zhǐ huī ér dìng yù yǔ lín fù zǐ wǎng cè qí móu xīn rán cóng mìng jīn rén suì lìng jù bīng jiǎ qì xiè qián liáng zǒng shù bìng lìng diào fā niǎn yùn chén cài shùn chāng sù bó zhī xián jì chéng zhī dōng jīng wú bīng nǎi yāo lín dān qí yǔ yuán shuài huì yú huá zhōu lín cóng èr bǎi qí yǐ shì rì zhì wǔ chéng hú gǎi zuò jīn qí zhāng yì wéi zhī shù lǐ xī yǎn ér qiú zhī.
先是刘豫闻朝廷举师北征遣冯长甯乞兵於金国金人以郦琼率全军降豫豫势盛恐久难制欲因出兵而废豫佯以兵不可出为辞豫请之愈坚挞懒(改作达兰)乃谓长甯曰:非不欲出兵实以本国用兵以来无往弗捷自有齐国之後动辄不利恐蹈覆车挫我威武必欲出兵须齐国人马变听本国节制所贵号令一而权不分天下可以指麾而定豫与麟父子罔测其谋欣然从命金人遂令具兵甲器械钱粮总数并令调发辇运陈蔡顺昌宿亳之闲计程知东京无兵乃邀麟单骑与元帅会於滑州麟从二百骑以是日至武城胡(改作金)骑张翼围之数里悉掩而囚之。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐进士出身头品顶戴四川等处承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn yī bǎi bā shí jiào kān jì.
※卷一百八十校勘记。
fēi suǒ yǐ bì bǔ tiān tīng tīng wù zuò dé liú yù yǐ luó yòu sān bù jiù zhī shuō wù zuò liú yù yǐ lǔ yòu yǐ sān bù jiù zhī shuō wèi cháng bù yīn tiān xià zhī shì shì wù zuò shì bì xià kě. yòu bù cóng ér dōng yé wù zuò bì xià bù kě bù. yòu cóng ér dōng yé yuǎn zài qiān lǐ zhī wài zài wù zuò zì yǐ chén guān zhī guān wù zuò guī fù sōng qīng sōng wù zuò sōng yí hào hào wù zuò huó wěi qū tōng qíng tōng wù zuò shì wèi cān móu yì guān móu zi yǎn yǒu qǐng yī bǎi shí qián shí qián wù zuò qián shí bù guò cǐ yī bǎi shí qián ér yǐ bǎi wù zuò shì zì wǎn shàng jiào zì wù zuò shēn xī qín ér yīn zhī qín yī zuò yǎn.
非所以裨补天听(听误作德)刘豫以罗诱三不救之说(误作刘豫以虏诱以三不救之说)未尝不因天下之势(势误作事)陛下可。又不从而东耶(误作陛下不可不。又从而东耶)远在千里之外(在误作自)以臣观之(观误作规)傅崧卿(崧误作松)颐浩(浩误作活)委曲通情(通误作事)为参谋议官(谋子衍)有请一百食钱(食钱误作钱食)不过此一百食钱而已(百误作事)自晚上教(自误作身)悉擒而因之(擒一作掩)。