yán xìng xià zhì sān shí liù.
炎興下帙三十六。
qǐ jiàn yán sì nián zhēng yuè yī rì jiǎ chén, jǐn sān shí rì guǐ yǒu.
起建炎四年正月一日甲辰,盡三十日癸酉。
jiàn yán sì nián zhēng yuè jiǎ chén shuò chē jià zhù bì chāng guó xiàn.
建炎四年正月甲辰朔車駕駐蹕昌國縣。
zhāng jùn bài jīn rén yú gāo qiáo.
張俊敗金人於高橋。
sān rì bǐng wǔ zhī míng zhōu jūn zhōu shì liú hóng dào qì chéng zǒu jīn rén xiàn míng zhōu.
三日丙午知明州軍州事劉洪道棄城走金人陷明州。
zhāng jùn suī yǐ bài jīn rén yú gāo qiáo xīn yóu jù suì yǔ lǐ zhí jí liú hóng dào jù qì chéng ér qù zhōu rén suí zhī zhēng mén ér chū hóng dào yǐ dù fú qiáo shǐ rén duàn fú qiáo lù gù zhōu rén bù jí dù ér jīn rén yǐ rù chéng zhuī zhì xī mén wài zhōu rén duō nì sǐ jīn rén chéng shì tú míng zhōu cún zhě wú jǐ míng zhōu zhī rén shì yǐ yuàn zhāng jùn dé xiǎo shèng ér chōng chéng suì zhì dà huò.
張俊雖已敗金人於高橋心猶懼遂與李直及劉洪道俱棄城而去州人隨之爭門而出洪道已渡浮橋使人斷茯橋路故州人不及渡而金人已入城追至西門外州人多溺死金人乘勢屠明州存者無幾明州之人是以怨張俊得小勝而充城遂致大禍。
wǔ rì shù shēn chē jià fā chāng guó xiàn.
五日戍申車駕發昌國縣。
shàng wén jīn rén yǐ xiàn míng zhōu chāng guó bù kě zhù bì suì xíng.
上聞金人已陷明州昌國不可駐蹕遂行。
jīn rén xiàn chāng guó xiàn.
金人陷昌國縣。
jīn rén zhī luán xìng yú yǐ rù hǎi dào nǎi zì míng zhōu chéng xiǎo tiě tóu chuán fàn hǎi suí cháo cóng fēng zhì chāng guó xiàn zòng huǒ jié lüè zhì shěn jiā mén ér huí chéng yú cái gé yī rì.
金人知鑾興輿已入海道乃自明州乘小鐵頭船泛海隨潮從風至昌國縣縱火刦掠至沈家門而回乘輿才隔一日。
qī rì gēng xū chē jià xìng zhāng ān zhèn jiù xiào yún: zhèn shǔ tái zhōu.
七日庚戌車駕幸章安鎮(舊校云:鎮屬台州)。
sī quán zhāng nǐ yǐ suǒ jié shén yù lái qián zhōu yì lóng yòu huáng tài hòu qǐ xiáng fù xuǎn xiàn bīn zhōu.
司全張擬以所刦神御來虔州詣隆祐皇太后乞降傅選陷彬州。
yuè fēi tún yú yí xìng xiàn.
岳飛屯於宜興縣。
shuǐ jūn tǒng zhì guō jí zì jiàn kāng kuì sàn tún xìng xiàn shí yòu jūn tǒng zhì yuè fēi yǔ liú jīng tún yú guǎng dé jūn zhōng cūn fēi lìng jūn zhōng bù dé sāo rǎo xiāng cūn yuē shù suī yán rán bù kě piāo miǎo shàng fēi huàn zhī yǒu jiāng sī lǐ yín zhě xiàn jì yuē: ruò yí jūn yí xìng sān bǎi lín hú wéi yǒu yī lù lù jí xiá shǐ yī xiǎo jiāng shǒu zhī bù kě fàn yǐ. fēi dà xǐ suì yí jūn yí xìng jí wén fēi jiāng zhì yǐ jù jí mìng lǔ zhuō zhōu chuán jǐn zài lǎo xiǎo. ruò jiāng dùn zhě fēi xiān qiǎn rén tóu shū yǐ hǎo yǔ wèi yù jí jí jué zhī jí jiě wéi kāi chuán ér qù fēi suì tún yú yí xìng hòu páng róng lǜ qí zhòng bèi jí ér tóu fēi nà ér yòng zhī.
水軍統制郭吉自建康潰散屯興縣時右軍統制岳飛與劉經屯於廣德軍鍾村飛令軍中不得搔擾鄉村約束雖嚴然不可飄渺上飛患之有將司李寅者獻計曰:若移軍宜興三百臨湖唯有一陸路極狹使一小將守之不可犯矣。飛大喜遂移軍宜興吉聞飛將至已懼即命虜捉舟船盡載老小。若將遁者飛先遣人投書以好語慰諭吉吉覺之急解維開船而去飛遂屯於宜興後龐榮率其眾背吉而投飛納而用之。
zhào wàn kòu yuán zhōu wáng dé zhāng jǐng yǔ zhàn bài zhī wàn lín zhèn qǐ xiáng dé zhǎn wàn ér bìng qí zhòng.
趙萬寇袁州王德張景與戰敗之萬臨陣乞降德斬萬而並其眾。
shí sì rì xīn yǐ jīn rén xiàn shǎn zhōu lǐ yàn xiān sǐ zhī.
十四日辛已金人陷陝州李彥仙死之。
lǐ yàn xiān shǒu shǎn zhōu gāo chéng shēn chí lì qì xiè jī liáng shí gǔ shì qì. qiě zhàn. qiě shǒu rén xīn yì jiān gù kě yòng. yòu cháng běi dù hé yǔ jīn rén zhàn pú jiě xián mín jiē yáng cóng lǔ gǎi zuò dí ér yīn guī yàn xiān jīn rén bì yù xià shǎn zhōu rán hòu zhuān lì xī xiàng yàn xiān yì zì liào jīn rén bì bìng bīng lái gōng jí qiǎn rén yì zhāng jùn qiú mǎ sān bǎi pǐ qí jīn rén gōng shǎn jí kōng chéng dù hé běi qū jìn fèng bìng fén dú qí fù xīn jīn rén bì zì jiù nǎi zì lán shí xī.
李彥仙守陝州高城深池利器械積糧食鼓士氣。且戰。且守人心益堅固可用。又嘗北渡河與金人戰蒲解閒民皆陽從虜(改作敵)而陰歸彥仙金人必欲下陝州然後專力西向彥仙亦自料金人必並兵來攻即遣人詣張浚求馬三百匹俟金人攻陝即空城渡河北趨晉縫並汾毒其腹心金人必自救乃自嵐石西。
dù hé yóu fū yán yǐ guī jùn bù cóng jùn yí shū quàn yàn xiān yí kōng chéng qīng yě jù xiǎn bǎo jù bǐ dí rén lái wú suǒ lüè wǒ yì wú shāng sì xì ér dòng shù hū! gōng kě chéng yàn xiān yì bù cóng shǒu chéng zhī yì yì jiān jīn rén zì jiù suì dōng yǐ zhòng bīng lái gōng yàn xiān yǐ sǐ shǒu jùn qǔ xián dào yí yǐ jīn bì shǐ kào qí jūn. yòu qiǎn jūn yuán zhī zhì zhǎng ān bù dé jìn yàn xiān rì yǔ jīn rén zhàn dǒu shì jiē wèi cháng jiě jiǎ jīn rén xīn lǐ yè lì gōng zhì suì zhōng yóu wèi xià lóu sù gǎi zuò luó suǒ mìng zì zhēng yuè yī rì wèi shǐ yǐ yī jūn gōng jī yī rì bù xià zé xiē pō cì rì bié lún yī jūn gōng yī rì shí jūn lún zuò shí rì gōng jī rú bù xià cì rì jù shí jūn bìng gōng yī rì rú shì zhě fán sān shí sān rì bì yào pò chéng gōng jī zhī fǎ gōng jù bì shī qí bù dāng gōng jù zhě jiē bèi fù yún: tī shǒu zhí dāo fǔ gōng jiàn měi duì yǐ gǔ zài qián jī gǔ yī shēng zé jìn xíng yī bù huǐ dù háo chí gǔ shēng jiàn cù mò bù zhēng xiān jí qū bìng lì qí dēng sǐ shāng zhě suī mǎn dì ér bù gǎn fǎn gù dīng sì chén yǒu yuān xié shù wàn fēi zào yú chéng shàng yǔ zhàn shēng xiāng luàn lóu sù gǎi zuò luó suǒ yuē: chéng xiàn yǐ. cù shǐ jí gōng yǐ ér chéng xiàn yàn xiān chū chéng zǒu guò hé běi yuē: wú bù gān yǐ shēn shòu dí rén zhī rèn wén jīn qiàn dà zòng tú lüè yàn xiān yuē: jīn rén suǒ yǐ shā lù guò dāng zhě yǐ wǒ jiān shǒu bù xià gù yě. wǒ hé miàn mù fù jiàn shì rén hū! suì tóu hé ér sǐ yuǎn jìn wén zhī zhě mò bù yuē: jiē hū! liè shì shì jiē chēng qí zhōng jùn zuò wén yáo jì ér kū zhī biǎo qí shì yú cháo.
渡河由鄜延以歸浚不從浚貽書勸彥仙宜空城清野據險保聚俾敵人來無所掠我亦無傷伺隙而動庶乎!功可成彥仙亦不從守城之意益堅金人自舊歲冬以重兵來攻彥仙以死守浚取閒道遺以金幣使犒其軍。又遣軍援之至長安不得進彥仙日與金人戰鈄士皆未嘗解甲金人心理夜力攻至歲終猶未下婁宿(改作羅索)命自正月一日為始以一軍攻擊一日不下則歇泊次日別輪一軍攻一日十軍輪作十日攻擊如不下次日聚十軍並攻一日如是者凡三十三日必要破城攻擊之法攻具畢施其不當攻具者皆背負云:梯手執刀斧弓箭每隊以鼓在前擊鼓一聲則進行一步毀渡濠池鼓聲漸促莫不爭先疾趨併力齊登死傷者雖滿地而不敢反顧丁巳晨有鳶邪數萬飛譟於城上與戰聲相亂婁宿(改作羅索)曰:城陷矣。促使急攻已而城陷彥仙出城走過河北曰:吾不甘以身受敵人之刃聞金欠大縱屠掠彥仙曰:金人所以殺戮過當者以我堅守不下故也。我何面目復見世人乎!遂投河而死遠近聞之者莫不曰:嗟乎!烈士世皆稱其忠浚作文遙祭而哭之表其事於朝。
shí wǔ rì wù wǔ chē jià zhù bì yú zhāng ān zhèn.
十五日戊午車駕駐蹕於章安鎮。
shàng zài zhāng ān zhèn hū yǒu èr zhōu wèi fēng suǒ piāo zhí fàn jìn wèi chuán wèn zhī nǎi fàn gān zǐ kè yě. shàng wén jǐn lìng mǎi zhī fēn sǎn jìn wèi jūn bīng lìng shí ráng qǔ qí pí wèi zhěn shì rì yuán xī fàng dēng zhī chén yě. nǎi mìng zhù yóu yú gān pí zhōng diǎn dēng suí cháo tuì rèn rù hǎi zhōng shí fēng xī làng jìng shuǐ bō bù dòng yǒu shù wàn diǎn huǒ zhū yíng yíng chū méi cāng míng xián zhāng ān zhèn jū rén mián dēng jīn áo fēng kàn zhī.
上在章安鎮忽有二舟為風所飄直犯禁衛船問之乃販柑子客也。上聞盡令買之分散禁衛軍兵令食穰取其皮為枕是日元夕放燈之辰也。乃命貯油於柑皮中點燈隨潮退認入海中時風息浪靜水波不動有數萬點火珠熒熒出沒滄溟閒章安鎮居人綿登金鰲峰看之。
shí bā rì zhāng jùn zì míng zhōu lái guō cù xún zì yuè zhōu lái.
十八日張俊自明州來郭促荀自越州來。
zhāng jùn qì míng zhōu zhuō dé jīn rén èr rén zhì shì lái xiàn guō zhòng xún lái nǎi zhī lǐ yè xiàn yuè zhōu yǐ..
張俊棄明州捉得金人二人至是來獻郭仲荀來乃知李鄴獻越州矣。。
yí shǐ yuē: lǚ yí hào fàn zōng yǐn wáng táo cóng chē jià zài hǎi dào cháng yù yù bù lè yóu yàn liù áo fēng yǐ xiāo xià gǎn.
遺史曰:呂頤浩范宗尹王綯從車駕在海道常鬱鬱不樂游宴六鰲峰以消夏感。
gěng sì zōng bài jīn rén yú lú shì xiàn.
耿嗣宗敗金人於盧氏縣。
shǎn zhōu jì xiàn jīn rén gōng lú shì. qiě xiān shì lǐ yàn xiān qiǎn gěng sì zōng tún yú lú shì sì zōng chū bīng yǔ zhàn jīn rén dà bài sǐ zhě mǎn yě.
陝州既陷金人攻盧氏。且先是李彥仙遣耿嗣宗屯於盧氏嗣宗出兵與戰金人大敗死者滿野。
èr shí rì chē jià fā zhāng ān zhèn.
二十日車駕發章安鎮。
shàng zài zhāng ān zhèn bàn yuè yú cháng yī rì dēng jīn áo fēng jiàn bì xián shī yī jué jù yuē: mǔ lì tān tóu yī tǐng héng xī yáng gāo chù dài cháo shēng yǔ jūn bù fù dēng lín yuē tóng xiàng jīn áo bèi shàng xíng shàng wèn shuí tí cǐ shī sēng duì yuē: guò wǎng yóu kè shàng è fāng fāng sǎng chá yǐ qí yú pō yú shī shàng zhāng jùn guō.
上在章安鎮半月餘常一日登金鰲峰見壁閒詩一絕句曰:牡蠣灘頭一艇橫夕陽高處待潮生與君不負登臨約同向金鰲背上行上問誰題此詩僧對曰:過往遊客上惡方方嗓茶以其餘潑於詩上張俊郭。
zhòng xún jì dào shàng yǐ zhāng ān zhèn bù kě jū jiǎ zǐ jìn fā xíng wǔ liù shí lǐ yǒu yī xiǎo dǎo yǔ lín mù mào shèng zhōng yǒu wū shù xián shàng mìng pō zhōu yǔ nèi shì shù rén bù dēng àn rù qí shě nǎi sēng liáo yě. lú xiāng yóu wèi yān duàn ér jì bù jiàn rén lìng yú lín zhōng xún zhī dé sān sēng èr sēng tóng yún: shì tái zhōu shòu shèng yuàn zhī xià yuàn yě. shàng jiàn bì xián yǒu xiǎo bǎng yún: wèi jīn rén qīn fàn zhōng yuán fú wèi jīn shàng huáng dì xiāo zāi qí fú zhù yán shèng shòu shàng xǐ zhī cì jīn wǔ shí liǎng sān sēng gè cì zǐ yī èr sēng tóng gè cì dù dié pī tì réng lìng lǐ bù cì é jiù xiào yún: táo jiǔ chéng chuò gēng lù yún: sòng gāo zōng zài qián dǐ rì tài zhōu rén xú shén wēng néng zhī qián shì huī zōng zhào zhì yī rì xiàn shī yú dì jí cǐ shī yě. jí dì háng hǎi cì zhāng ān zhèn luò fān yú zhèn zhī fú jì sì qián wèn zuǒ yòu yuē: cǐ hé shān yuē: jīn áo shān. yòu wèn cǐ hé suǒ yuē: tè lì tān yīn mò sī shén wēng zhī shī nǎi dēng àn jiàn cǐ shī zài sì bì xián tí mò. ruò xīn fāng xìn qí wèi yì rén yě. àn chuò gēng lù suǒ zài shén xiān yī shì shū jìn guài dàn bù zú xìn dāng yǐ cǐ wèi jù. yòu yuē: wáng míng qīng huī chén yú huà yún: gāo zōng cì zhāng ān zhèn luò fān yú zhèn zhī xiáng fú sì qián píng qù jǐng bì yì yī tú bù dēng àn shí zhǎng lǎo fāng yīn zuò dào zhù shèng zhī jì hào dì zhǐ hū qián wén qí chēng yán zàn zhī yǔ shén xǐ jiè zuǒ yòu wù lìng jīng huáng ér dì tīng zhī shǎo yān wàn qí bì jí shǐ zhī wèi liù fēi lín xìng yě sēng chū bù xián lǐ jié kǒng bù shī cuò cóng xíng yǒu sī jiào yǐ qǐ jū zhī yí.
仲荀既到上以章安鎮不可居甲子進發行五六十里有一小島嶼林木茂盛中有屋數閒上命泊舟與內侍數人步登岸入其舍乃僧寮也。爐香猶未煙斷而寂不見人令於林中尋之得三僧二僧童云:是台州壽聖院之下院也。上見壁閒有小榜云:為金人侵犯中原伏為今上皇帝消災祈福祝延聖壽上喜之賜金五十兩三僧各賜紫衣二僧童各賜度牒披剃仍令禮部賜額(舊校云:陶九成輟耕錄云:宋高宗在潛邸日泰州人徐神翁能知前事徽宗召至一日獻詩於帝即此詩也。及帝航海次章安鎮落帆於鎮之福濟寺前問左右曰:此何山曰:金鰲山。又問此何所曰:特蠣灘因默思神翁之詩乃登岸見此詩在寺壁閒題墨。若新方信其為異人也。按輟耕錄所載神仙一事殊近怪誕不足信當以此為據。又曰:王明清揮塵餘話云:高宗次章安鎮落帆於鎮之祥符寺前屏去警蹕易衣徒步登岸時長老方諲座道祝聖之記號帝趾忽前聞其稱訁贊之語甚喜戒左右勿令驚惶而諦聽之少焉萬騎畢集始知為六飛臨幸野僧初不閒禮節恐怖失措從行有司教以起居之儀)。
jīn rén fàn gǎi zuò bī tán zhōu hú nán ān fǔ shǐ xiàng zi yīn qì chéng zǒu.
金人犯(改作逼)潭州湖南安撫使向子諲棄城走。
jīn rén tú hóng zhōu xiàng zi yīn shuài hú nán chū wén jǐng bào zi yīn jiē bǎng jìn zhǐ guān yuán shì shù bìng bù dé chū chéng jiǎ zǐ jīn rén kòu gǎi zuò bī tán zhōu hū lìng kāi mén tóu bài jūn mín jiē bù cóng qǐng yǐ sǐ shǒu chéng jīn rén lì jī zhī suì dēng chéng zi yīn tū wéi chū bēn chéng suì xiàn jūn mín yóu jí kǒu mà lì lì wèi xiàng zhàn yóu shì mǎn chéng shēng líng jǐn zāo tú lù hòu cì zhào fǔ xù guān lì jūn mín.
金人屠洪州向子諲帥湖南初聞警報子諲揭榜禁止官員士庶並不得出城甲子金人寇(改作逼)潭州呼令開門投拜軍民皆不從請以死守城金人力擊之遂登城子諲突圍出奔城遂陷軍民猶極口罵詈力為巷戰由是滿城生靈盡遭屠戮後賜詔撫恤官吏軍民。
cì tán zhōu guān lì jūn mín děng dí shì xù chì shū.
賜潭州官吏軍民等的士恤敕書。
zhèn wéi hú lǔ gǎi zuò qiáng dí féng líng dōng nán zhèn rǎo zhǎng qū qí zú yǎn jí xiāng chéng fāng báo lěi yǐ lái gōng zhì jiā liè ér mí xī ěr děng míng yú fēn yì shǔ cǐ jiān wēi suī qiǎo yán zhī bǎi duān zhōng jiān chí yú yī yì dǎi jīn tāng zhī shī shǒu yóu sù yè yǐ shū zhōng gōng lǚ jūn fēng lì zhī jí kǒu lì xiàng zhàn fèn yǐ wàng qū yīn zòu dú zhī lái chén xiǎng zhōng chéng ér jiā tàn.
朕惟胡虜(改作強敵)馮陵東南震擾長驅騎卒奄及湘城方薄壘以來攻至浹埒而靡息爾等明於分義屬此艱危雖巧言之百端終堅持於一意逮金湯之失守猶夙夜以輸忠躬履軍鋒詈之極口力巷戰奮以忘軀因奏牘之來陳想忠誠而嘉嘆。
shào xìng tuì jūn guó zhōu lú shì xiàn.
邵興退軍虢州盧氏縣。
shào xìng zài guó zhōu wén shǎn zhōu sì bèi lǐ yàn xiān jì sǐ ér tuì jūn yú lú shì xiàn.
邵興在虢州聞陝州巳被李彥仙既死而退軍於盧氏縣。
èr shí sì rì dīng fàn qián zhōu jūn luàn.
二十四日丁犯虔州軍亂。
lóng yòu huáng tài hòu jì dào qián zhōu bǎi guān jí guān sī suǒ yǒu zhī wù jǐn sàn shī wèi jūn dǎ qǐng wéi dé zhé èr shā qián shì zhōng mǎi wù bù shòu jūn yǔ mín xiāng zhēng xiāng mín jiē xuān yán yuē: bǎo rén lái huài le wǒ zhōu fǔ suì yǐ qiāng cì jūn shì yǒu zuò zhě bēn rù suǒ tún jǐng dé sì zhōng pī jiǎ zhí qì zhàng bǎo suǒ jū bǎi xìng yì pī jiǎ zhí qì zhàng bǎo shǒu fāng gōng yǒu qián huà xiàn bǎi xìng shěn lì děng sān bǎi rén yǔ bǎi xìng xiāng jī jiǎo sī quán lìng jiǎ jūn chū yú sì hòu zhuǎn shā bīng mín yóu shì xiāng bīng yǔ jiāng bīng jí bǎi xìng zhēng mén chū jūn shì suì zòng huǒ sì lüě qián duō zhú wū yān yàn gèn tiān bù kě xiàng ěr xiāng bīng zhī shǒu lǐng chén xīn lǜ zhòng shù wàn wéi qián zhōu tài hòu zhèn kǒng shè qí zuì bù tīng téng.
隆祐皇太后既到虔州百官及官私所有之物盡散失衛軍打請唯得折二沙錢市中買物不售軍與民相爭鄉民皆喧言曰:保人來壞了我州府遂以槍刺軍士有作者奔入所屯景德寺中披甲執器仗保所居百姓亦披甲執器仗保守坊恭有虔化縣百姓沈立等三百人與百姓相犄角司全令甲軍出於寺後轉殺兵民由是鄉兵與將兵及百姓爭門出軍士遂縱火肆掠虔多竹屋煙焰亘天不可嚮邇鄉兵之首領陳辛率眾數萬圍虔州太后震恐赦其罪不聽滕。
kāng liú jué yáng wéi zhōng jiē zuò shì gòng luàn ér bù néng jìn xiān shì hú yǒu fàn lín jiāng jūn yáng qí yǔ zhàn bù shèng suì xiàn lín jiāng jūn zhì shì yǒu yǐ qí zhòng fù zhì qián zhōu jí chén xīn zhàn yú chéng xià pò zhī suì jiě tú zhāng zhōng yàn zài jí zhōu wén nán bù gù.
康劉珏楊惟忠皆坐視共亂而不能禁先是胡友犯臨江軍楊琪與戰不勝遂陷臨江軍至是友以其眾復至虔州及陳辛戰於城下破之遂解圖張中彥在吉州聞難不顧。
liú kě wèi qí dǎng suǒ shā liú chāo jù jīng mén jūn.
劉可為其黨所殺劉超據荊門軍。
liú kě zhě yán jiǎo niú yáng jìn zhī tú dǎng jìn sǐ qí zhòng yǐ kě wèi shǒu zhuǎn kòu rǔ cài suí táng xìn yáng zhī xián lǚ yǔ sāng zhòng zhàn jiē bù shèng wèi qí tú dǎng suǒ shā suì tuī liú chāo wèi shǒu yǐ jù jīng mén jūn liú kě liú chāo suǒ guò jǐng yì qiū xū rén wú jiào lèi.
劉可者沿角牛楊進之徒党進死其眾以可為首轉寇汝蔡隨唐信陽之閒屢與桑仲戰皆不勝為其徒黨所殺遂推劉超為首以據荊門軍劉可劉超所過井邑邱墟人無噍類。
èr shí wǔ rì wù chén chē jià xìng wēn zhōu zhù bì yú jiāng xīn sì.
二十五日戊辰車駕幸溫州駐蹕於江心寺。
jīng chéng liú shǒu chéng chāng yù tuì hái cài zhōu.
京城留守程昌寓退還蔡州。
chéng chāng yù wèi jīng chéng liú shǒu zài jīng chéng fán sì yuè suí xíng jūn lì wú liáng shí bù kě liú suì hái cài zhōu shàng guān wù quán liú shǒu shì.
程昌寓;為京城留守在京城凡四月隨行軍吏無糧食不可留遂還蔡州上官悟權留守事。
jīn rén dēng chǔ zhōu chéng bù néng rù fù tuì qù.
金人登楚州城不能入復退去。
zhào lì zài chǔ zhōu zhuān wèi zhàn shǒu zhī bèi jīn rén tà lǎn gǎi zuò dá lán yǐ shù wàn rén wéi chéng xiū zhì gōng jù yǐ jiù suì shí èr yuè gōng chéng zhī nán bì lì qīn zuò qí tóu yǐn zhòng chū zhàn zhòng dì lì yǔ zhàn què zhī fán yī yuè yú bù néng zhàn pào dì yǒu huái yīn xiàn bǎi xìng zuǒ bīn zhě wèi duì zhǎng bù mín zhǎn háo yú chéng xià yǒu jīn rén yǒng jiāng huàn jiǎ chí mǎ lüè háo ér guò bīn yǐ rèn zhuī zhú zhī lǔ gǎi zuò jīn jiāng lēi huí mǎ yíng dí ér bīn yǔ zhàn yú yě liáng jiǔ lǔ gǎi zuò jīn jiāng qù lì shì zài chéng shàng jiàn zhī wèn qí xìng míng bǔ yǐ guān shǐ wèi qīn suí lì měi chū zhàn bīn bì suí zhī lǚ lì qí gōng jīn rén fán gōng sì shí yú rì lì qīn chū zhàn zhě sì wǔ shí cì jīn rén yǐ pào lián jī sān dí lóu ér pò zhī suì dēng chéng lì xiān qǔ shēng huái mù zhuó zuò lù jiǎo yǐ lù jiǎo chā dìng chéng pò chù liǎng tóu. yòu xià xiū yuè chéng yǐ guǒ zhī yuè chéng zhī zhōng shí yǐ chái xīn chéng zhī nèi zhì róng jīn zhī rén wú lù kě rù zài chéng shàng lì zhě rú zhí chéng wài lì dòng zǐ shù shí jiē cáng bīng qí kě jìn zé jìn dēng chéng bù néng cuò shǒu yōng ài bù kě shàng zhēng zì yuè chéng zhōng rù lì mìng pō jīn hàn fén qí chái xīn shāo sǐ zhě yī èr bǎi rén zì shì jīn rén yǐ bù néng rù ér tuì hái shǒu sūn cūn pú shòu hé dà zhài shí shí yǐ tiě qí shù bǎi rén chū méi yú chéng xià yǐ lüè qǔ xún liáng cǎi xīn zhě gù chéng zhōng zhī rén jiē bù néng chū ér liáng xīn rì yǐ qìng jié yǐ..
趙立在楚州專為戰守之備金人撻懶(改作達蘭)以數萬人圍城修治攻具以舊歲十二月攻城之南壁立親作旗頭引眾出戰眾地立與戰卻之凡一月餘不能占礮地有淮陰縣百姓左彬者為隊長部民斬壕於城下有金人勇將擐甲馳馬掠壕而過彬以刃追逐之虜(改作金)將勒回馬迎敵而彬與戰於野良久虜(改作金)將去立適在城上見之問其姓名補以官使為親隨立每出戰彬必隨之屢立奇功金人凡攻四十餘日立親出戰者四五十次金人以礮連擊三敵樓而破之遂登城立先取生槐木斫作鹿角以鹿角杈定城破處兩頭。又下修月城以裹之月城之中實以柴薪城之內置鎔金汁人無路可入在城上立者如植城外立洞子數十皆藏兵俟可進則進登城不能措手壅隘不可上爭自月城中入立命潑金汗焚其柴薪燒死者一二百人自是金人以不能入而退還守孫村蒲壽河大寨時時以鐵騎數百人出沒於城下以掠取尋糧採薪者故城中之人皆不能出而糧薪日以罄竭矣。。
èr shí qī rì gēng wǔ lǐ chéng xiàn lù ān xiàn.
二十七日庚午李成陷六安縣。
lǐ chéng gōng xiàn liù jūn jūn shuǐ zhài xià zhài yú guō jiè bù zhì duì mó yú shí bā cāng yǐ qí zhòng gōng lù ān jūn bù kè shì shí ān fēng xiàn tǔ háo sūn huī tǒng lǜ xiāng bīng bǎo shǒu ān fēng táng qún kòu bù néng gōng.
李成攻陷六軍軍水寨下寨於郭界布置碓磨於十八倉以其眾攻六安軍不克是時安豐縣土豪孫暉統率鄉兵保守安豐塘群寇不能攻。
sān shí rì guǐ yǒu lìng suí xíng zài zhí shì guān gè tiáo jù dāng rú hé cuò huà jí dāng yú hé chù zhù bì wāng zǎo shàng shū.
三十日癸酉令隨行在職事官各條具當如何措畫及當於何處駐蹕汪藻上疏。
shū yuē: jiù xiào yún: cǐ shū yǐ fú xī jí jiào zhèng zhǔn xíng zài yù shǐ tái gào bào zhēng yuè sān shí rì sān xǐng shū mì yuàn tóng fèng shèng zhǐ jiāng lái lǔ gǎi zuò dí qí běi guī huò jǐn. shù guò jiāng huò yú jiàn kāng háng yuè děng zhōu liú bīng zhàn jù gè dāng rú hé cuò huà jí dāng yú hé chù zhù bì chú yǐ lìng shì cóng guān tiáo jù wài kě gèng lìng suí xíng zài zhí shì guān gè tiáo jù yǐ wén zhě yòu chén qiè wéi jīn rén wèi zhōng guó shān cǐ èr zì huàn suī yǐ wǔ nián ér zì bì xià jí wèi yǐ lái zǔ zōng tǔ yǔ rì cù yī rì shēng líng tú tàn suì shén yī suì chén cháng jī zhī zài jí zì gǔ yí dí jiāng shèng gù yǒu zhī yǐ. wèi wén yǒu rú jīn rì zhī sì zhōng guó líng yí gù yǒu zhī yǐ. shān zì gǔ zhì cǐ èr shí liù zì wèi wén yǒu rú jīn rì zhī jí suī zhì wēi ruò zhī bāng zhì shuāi àn zhī zhǔ dí rén lín jìng yóu néng shǐ qí guó rén miǎn qiáng yī zhàn wèi wén yǐ zhōng guó táng táng shān cǐ sì zì gǎi zuò tiān xià zhī dà zhōu xiàn suǒ cún zhě dà bàn bì xià yīng míng zhī zī lì jīng qiú zhì yī wú shī dé yú tiān xià cǐ èr zì gǎi zuò shí ér quǎn yáng gǎi zuò dí qí zhǎng qí qù cháo xué shān cǐ sān zì wàn yǒu yú lǐ rú rù wú rén zhī jìng zhì shān dōng zé pò shān dōng zhì huái nán zé qì huái nán zhì jiāng zhè zé pò jiāng zhè xī xiào ér lái bǎo mǎn ér qù zuò lìng yuán yě yàn rén zhī ròu chuān gǔ liú rén zhī xuè zōng shè bù jué rú xiàn yǐ wàn chéng zhī zūn zhì yú chéng fú rù hǎi chāng chāng rán wèi zhī shuì jià zhī suǒ qí suǒ yǐ zhì cǐ zhě hé zāi! jiāng shuài bù dé qí rén ér shēng xià suǒ yǐ yù jiāng shuài zhě wèi dé qí shù yě. jīn bì xià suǒ wèi jiāng shuài zhě shuí hū! chén zhī zhī yǐ. bù guò yuē: liú guāng shì hán shì zhōng zhāng jùn wáng xiè zhī tú shì yě. lùn qí guān zé yīng jié yuè zhī chú jiān liǎng zhèn zhī zhòng shì zhí zhèng zhī chén yǒu hán qí wén yàn bó suǒ bù gǎn dāng zhě qí chǒng kě wèi jí yǐ. lùn qí jiā zé jīn bó chōng yíng suǒ yī zhě jǐn yī suǒ yī zhě yù shí shē háo wú suǒ bù zhì suī yú tái sī yǎng jiē dé yǐ gōng shǎng bǔ guān zhì yī jūn zhī zhōng shǐ chén fǎn duō zú wǔ fǎn shǎo qí zhì kě wèi jiāo yǐ. píng shí fēi yáng bá hù bù xún cháo tíng fǎ dù suǒ zhì fén lüè qū lǔ shén yú yí dí gǎi zuò kòu dào zhě bì xià bù dé ér wén yě. yōng zhòng bīng jū xián chù yāo kào shè cì jī zhě bì xià bù dé ér yě. rán tiān xià zhī rén yóu wèi bì xià kuān zhī zhì cǐ zhě fáng qiū zhī shí zé qí sǐ lì ěr jí dí rén zhī lái shì shù rén zhě huì bù néng wèi bì xià shī zú shǐ zhī láo dú zhāng jùn míng zhōu jǐn néng shǎo kàng. ruò gèng jiān shǒu shù rì dài lǔ gǎi zuò dí zài lái chéng gòng jī huì jī lì jiǎo chú lǔ gǎi zuò dí bì zhōng shēn chéng jiè bù gǎn fù nán cǐ zé jùn zhōng yú bì xià yě. qí lì hài qǐ zhí wèi jīn rì jì zāi! nài hé dí wèi tuì shù lǐ xián jù láng bèi yǐn jūn ér xíng yě. suī sān chǐ tóng zǐ zhī qí bù kě yǐ wèi lǔ xìng qiáng bì gǎi zuò dí shì qiáng shèng bù yīng qí fēng yóu jù tú lù kuàng yǐ fèn yuàn ér qù jì bù zēng bīng yì shù tú fǎn xuán jūn kōng chéng yǐ tiāo zhī shì qián rì zhì xiǎo zhī jié nǎi mò dà zhī huò yě. wèi jǐ guǒ cán míng zhōu wú jiào lèi yān shì shā míng zhōu yī chéng huáng líng ér bì xià zài yǒu guǎn tóu zhī xíng zhě zhāng jùn shǐ zhī yě. chén cháng tòng niàn zì qiū yǐ lái bì xià wèi zōng shè dà jì jù dí rén zhī qīn xiāo gàn jiāo láo wèi cháng qǐng kè shǎo ān yǐ jiàn kāng jīng kǒu jiǔ jiāng jiē yào hài zhī dì dāng sù zhòng bīng gù yǐ dù chōng shǒu jiàn kāng hán shì zhōng shǒu jīng kǒu liú guāng shì shǒu jiǔ jiāng ér yǐ wáng xiè lì dù chōng qí cuò zhì fēi bù jǐn shàn yě.. ruò lǔ gǎi zuò dí qí dù jiāng dù chōng hán shì zhōng wáng xiè bìng.
疏曰:(舊校云:此疏以浮溪集校正)准行在御史台告報正月三十日三省樞密院同奉聖旨將來虜(改作敵)騎北歸或盡。數過江或於建康杭越等州留兵占據各當如何措畫及當於何處駐蹕除已令侍從官條具外可更令隨行在職事官各條具以聞者右臣竊惟金人為中國(刪此二字)患雖已五年而自陛下即位以來祖宗土宇日蹙一日生靈塗炭歲甚一歲臣嘗稽之載籍自古夷狄疆盛固有之矣。未聞有如今日之肆中國陵夷固有之矣。(刪自古至此二十六字)未聞有如今日之極雖至微弱之邦至衰闇之主敵人臨境猶能使其國人勉強一戰未聞以中國堂堂(刪此四字改作天下)之大州縣所存者大半陛下英明之資勵精求治一無失德於天下(此二字改作時)而犬羊(改作敵騎)長騎去巢穴(刪此三字)萬有餘里如入無人之境至山東則破山東至淮南則契淮南至江浙則破江浙嘻笑而來飽滿而去坐令原野厭人之肉川谷流人之血宗社不絕如線以萬乘之尊至於乘桴入海倀倀然未知稅駕之所其所以至此者何哉!將帥不得其人而升下所以馭將帥者未得其術也。今陛下所謂將帥者誰乎!臣知之矣。不過曰:劉光世韓世忠張俊王燮之徒是也。論其官則膺節鉞之除兼兩鎮之重視執政之臣有韓琦文彥博所不敢當者其寵可謂極矣。論其家則金帛充盈所衣者錦衣所依者玉食奢豪無所不至雖輿台廝養皆得以功賞補官至一軍之中使臣反多卒伍反少其志可謂驕矣。平時飛揚跋扈不循朝廷法度所至焚掠驅虜甚於夷狄(改作寇盜)者陛下不得而聞也。擁重兵居閒處邀犒設賜齎者陛下不得而也。然天下之人猶謂陛下寬之至此者防秋之時責其死力耳及敵人之來是數人者會不能為陛下施鏃矢之勞獨張俊明州僅能少抗。若更堅守數日待虜(改作敵)再來乘共機會機力剿除虜(改作敵)必終身懲介不敢復南此則俊忠於陛下也。其利害豈直為今日計哉!柰何敵未退數里閒遽狼狽引軍而行也。雖三尺童子知其不可以為虜性強愎(改作敵勢強盛)不嬰其鋒猶懼屠戮況已憤怨而去既不增兵益戍徒反旋軍空城以挑之是前日至小之捷乃莫大之禍也。未幾果殘明州無噍類焉是殺明州一城徨靈而陛下再有館頭之行者張俊使之也。臣嘗痛念自秋以來陛下為宗社大計懼敵人之侵宵旰焦勞未嘗頃刻少安以建康京口九江皆要害之地當宿重兵故以杜充守建康韓世忠守京口劉光世守九江而以王燮隸杜充其措置非不盡善也。。若虜(改作敵)騎渡江杜充韓世忠王燮並。
lì wā qí qián liú guāng shì yǎn qí hòu kě shǐ bēn běi bù xiá ér shì zhōng bā jiǔ yuè xián yǐ sào zhèn jiāng suǒ chǔ zhī zī jǐn zhuāng hǎi bó fén qí chéng guō wèi táo dùn zhī jì qí bǐ jiān zhū jiāng wén cháo tíng yù yǐ shì zhōng wèi dù chōng zhī yuán zhě wú bù qiè xiào shì shì zhōng chū wú wèi bì xià jù dí zhī xīn yě. jì dù chōng lì zhàn yú qián shì zhōng wáng xiè zú bù wèi yòng liú guāng shì yì yǎn rán zuò shì bù chū yī bīng fāng yǔ hán lǚ zhāo xī yǐn yàn zéi zhì shù shí lǐ xián ér bù zhī zé cháo tíng shī jiàn kāng lǔ gǎi zuò dí fàn liǎng zhè chéng yú zhèn jīng zhě hán shì zhōng wáng xiè shǐ zhī yě. shǐ yù zhāng tài mǔ bō yuè liù gōng liú lí zhě liú guāng shì shǐ zhī yě. wū hū zhū jiāng yǐ fù guó jiā zuì è rú cǐ wèi xū shǎo wèi bì xià zhī wēi dàn tái jiàn zhī yán rì yè huáng kǒng xí gǎo fù gǎo qǐng zuì yǒu sī xiè shù zhōu shēng líng zhī sǐ yì zhī shàng yǒu zhāo tíng zhī fǎ ér zhāng jùn fāng. qiě yǐ wàn rén shā huò shù shí rén zhī gōng mào cháo tíng bù zī zhī shǎng zì míng yǐn jūn zhì wēn dào lù jī quǎn wèi zhī yī kōng jū mín wén lái táo bèn shān gǔ shù bǎi lǐ xián jì wú rén yān hán shì zhōng dòu liú xiù zhōu fàng jūn sì lüě zhè xī wèi zhī sāo rán zhì zhí fù xiàn zǎi yǐ qǔ qián liáng píng jiāng fǔ zì chéng ér wài wú bù bèi hài zhōu wàng jǐn néng shǒu qí chéng zhōng ér yǐ suī bì xià qīn yù chén hàn zhào zhī sān sì ér bù lái yuán xī qǔ mín xián zǐ nǚ zhāng dēng gāo huì jūn fù bù cè zhī xiǎn ér bù xù yě. wáng xiè zì xìn zhōu rù mǐn suǒ guò zhōu xiàn yāo chāo jí dà guó dòng yǐ qiān jì gōng rán yí wén yuē: wú shǐ wǎng hài shēng líng qí yì guǒ ān zài zāi! fāng guó jiā wēi jí zhī shí suǒ shì zhě zhū jiāng suǒ wèi rú cǐ bù zhī hé yǐ lì guó chén qiè fèn zhī cǐ shì rén jiē zhī zhī ér wú wèi bì xià yán zhě qǐ yǐ wèi bù jí zhī wù zāi! yǐ tiān bù jiān nán zhèng jí cǐ cáo wèi zhòng ér bù gǎn yán ěr rán chén qiè wèi jù yān chén wén wáng zhě suǒ yǐ dé tiān xià zhě yǐ dé mín yě. dé mín zhě yǐ dé qí xīn yě. zī zhě bì xià nán xún kě wèi bō qiān zhī jí yǐ. ér bǎi xìng zūn jūn qīn shàng zhī zhì lüè bù shǎo shuāi, qǐ fēi zǔ zōng dé zé jié rén zhī shēn ér shì bì xià wèi zhī zhǔ yé suǒ wèi wèi mín zhǔ zhě píng rì qǔ mín cái lì yǐ yǎng bīng huǎn jí zhī shí pái nán jiě fēn ér shǐ mín ān yè yě. jīn zhū jiāng wén dí rén zhī lái zé wàng fēng dùn táo fǎn jí jí nèi xiāng gōng cán yǐ wèi mín hài chē jià suǒ guò yí lù zé yí lù lí qí zāi suǒ guò yī zhōu yī xiàn zé yī zhōu yī xiàn lí qí zāi jīn jiāng huái liǎng zhè yǐ rú cǐ sī zì wàn yī xìng hú xiāng xìng shǔ zé lǔ gǎi zuò jīn rén qīn qí qián ér wú rén yǐ jù guān jūn cán qí hòu ér wú fǎ yǐ shéng shì fù wèi jiāng huái liǎng zhè wú yí yǐ. gǔ zhě tiān zǐ suǒ lín yuē: xìng yán suǒ guò rén yǐ wèi xìng yě. qǐ jīn rì zhī wèi zāi! chén kǒng rén xīn yī jiě ér bì xià wú suǒ shì yě. chí cǐ jiāng ān guī hū! chén. yòu wén zhāng jùn lí míng zhī shí shì zú pō yǒu yuàn liú jī zéi zhě jùn shēng yán bì xià zhào zhī chén zhī qí shuō yǐ. bì xià zhū jiāng jiē běn wú dòu zhì fāng wú shì shí zé xiān qǔ fù xíng zài zhǐ huī yǐ bèi jǐng jí jǐng jí zé yǐn qù yuē: cháo tíng zhào wǒ yǐ. qí shí zì yù dùn ér. yòu jiǎ shàng zhào lìng yǐ qī qí yù zhàn zhī rén shǐ guī fēi yú shàng jí yòng shì zhī chén cǐ yóu kě zuì chén bǐ zhì huáng yán wén bì xià shǐ lǐ pěng.
力挖其前劉光世掩其後可使奔北不暇而世忠八九月閒已埽鎮江所儲之貲盡裝海舶焚其城郭為逃遁之計其比肩諸將聞朝廷欲倚世忠為杜充之援者無不竊笑是世忠初無為陛下拒敵之心也。洎杜充力戰於前世忠王燮卒不為用劉光世亦偃然坐視不出一兵方與韓梠朝夕飲宴賊至數十里閒而不知則朝廷失建康虜(改作敵)犯兩浙乘輿震驚者韓世忠王燮使之也。使豫章太母播越六宮流離者劉光世使之也。嗚呼諸將已負國家罪惡如此謂須少畏陛下之威憚台諫之言日夜皇恐席藁負藁請罪有司謝數州生靈之死亦知尚有朝廷之法而張俊方。且以萬人殺獲數十人之功冒朝廷不貲之賞自明引軍至溫道路雞犬為之一空居民聞來逃奔山谷數百里閒寂無人煙韓世忠逗遛秀州放軍肆掠浙西為之騷然至執縛縣宰以取錢糧平江府自城而外無不被害周望僅能守其城中而已雖陛下親御宸翰召之三四而不來元夕取民閒子女張燈高會君父不測之險而不恤也。王燮自信州入閩所過州縣邀超級大國動以千計公然移文曰:無使枉害生靈其意果安在哉!方國家危急之時所恃者諸將所為如此不知何以立國臣竊憤之此事人皆知之而無為陛下言者豈以為不急之務哉!以天步艱難正藉此曹為重而不敢言耳然臣竊為懼焉臣聞王者所以得天下者以得民也。得民者以得其心也。茲者陛下南巡可謂播遷之極矣。而百姓尊君親上之志略不少衰,豈非祖宗德澤結人之深而恃陛下為之主耶所謂為民主者平日取民財力以養兵緩急之時排難解紛而使民安業也。今諸將聞敵人之來則望風遁逃反汲汲內相攻殘以為民害車駕所過一路則一路罹其災所過一州一縣則一州一縣罹其災今江淮兩浙已如此私自萬一幸湖湘幸蜀則虜(改作金)人侵其前而無人以拒官軍殘其後而無法以繩是復為江淮兩浙無疑矣。古者天子所臨曰:幸言所過人以為幸也。豈今日之謂哉!臣恐人心一解而陛下無所恃也。持此將安歸乎!臣。又聞張俊離明之時士卒頗有願留擊賊者俊聲言陛下召之臣知其說矣。陛下諸將皆本無鬥志方無事時則先取赴行在指揮以備警急警急則引去曰:朝廷召我矣。其實自欲遁而。又假上詔令以欺其欲戰之人使歸非於上及用事之臣此尤可罪臣比至黃岩聞陛下使李捧。
tún bīng xiàn zhōng jiàng zhǐ huī zhī hòu jīn rén zhì tái zhōu zé qián lái wēn zhōu shì jì yù dùn ér bì xià. yòu lìng zhī shǐ dùn yě. fū shì qū zhī shǐ dòu yóu jù bù qián kuàng lìng zhī shǐ dùn yě. rán zé dí rén zhǎng qū wú suǒ jì dàn zhě shì qí yí ěr hé zú guài zāi! chén qiè guān jīn rì zhū jiāng zài gǔ fǎ jiē dāng zhū rán bù kě jǐn zhū yě. zhǔn wáng xiè běn lì dù chōng bài bài yú qián ér xiè bù jiù cǐ bù kě shè dāng xiān zhǎn xiè yǐ lìng tiān xià qí tā yǐ cì chóng xíng biǎn jiàng shǐ yǐ gōng shú guò rú zhāng jùn yě. zuì yì hé táo rú cǐ, shù jǐ guó wēi shǎo zhèn xī zhōu shì zōng chéng wǔ dài zhī shuāi jiāng shì xí wèi jiāo duò hé dōng zhī bài yī dàn ér zhǎn dà jiāng fán ài néng děng sān shí yú rén rán hòu dōng zhēng xī tǎo wú bù rú zhì bái qǐ yú qín kě wèi yǒu gōng yǐ. yī bù shòu mìng cì sǐ dù yóu guō yuán zhèn táng yǔn jì ài kè jué wēi yǔn wǎng gōng shì shù jūn zhě qí zhī zhī yǐ. hé zé rén zhī yù wú qióng ēn yǒu shí ér jì wéi wú wēi zú yǐ zhì zhī rán hòu xù yān zú yǐ wèi ēn kuàng cǐ cáo píng shí yàn yù yú lǔ lüè zhī zī yǐ. yòng jǐ hé xī jī ér néng mǎn qí yì zāi! rú yǒu shǎng ér wú xíng shì gū xī zhī zhèng ěr zì gǔ yǒu néng yǐ gū xī ér chéng gōng zhě hū!. qiě hàn gāo zǔ zhī xìng suǒ jiāng zhě hán xìn qíng bù péng yuè yě. yǐ jīn rì zhū jiāng zhī cái shì zhī hé rú zāi! suǒ chéng jiù zhě bù yī ér qǔ tiān xià yě. yǐ jīn zhū jiāng zhī gōng shì zhī hé rú zāi! rán gāo zǔ, yú shì shù rén zhě yù wáng zé wáng zhī yù zhū zé zhū zhī céng bù shǎo dài cǐ gòng suǒ yǐ wèi gāo zǔ yě. gù hán xìn yuē: bì xià bù shàn jiāng bīng ér shàn jiāng jiāng, qǐ fēi jiāng jiāng zhě rén zhǔ zhī zhí yě. gù jīn bì xià dāng yǐ jiāng jiāng wèi zhí shú shì zhū jiāng hàn jiāo rú cǐ ér wú yǐ zhì zhī yì shí zhāng jùn jí xī bīng ér lái zé. yòu mǐ mǐ xiāng xiào chéng fēng yǐ. bù zhī shēng líng hé shí xī jiān guó jiā hé shí xìng fù yǐ chén guān zhī jīn rì zhī bīng jīn rì zhī jiāng xí zhí zhì cǐ bì xià yǐ bù dé ér yòng yǐ bù dé ér zhì yǐ. fēi tè wú yǐ zé zhān zhì chéng xùn guó yì. qiě rén xīn zhèn kǒng dòng yǒu yì wài zhī yōu yǒu zhī bù rú wú zhī chén yú yǐ wèi lǔ gǎi zuò dí ài zhī hòu zhèng cháo tíng dà míng shǎng fá lì jì gāng xīn rén ěr mù zhī shí mò ruò zé yǒu wēi wàng dà chén yī rén jǐn hù zhū jiāng suī bì xià qīn jūn yì tīng qí jié zhì shāo shāo yǐ fǎ cái zhī fán jūn zhé gǎn shàn yí tún yǐ hù jià wèi míng zhě zhǔ jiāng jiāng zuǒ liáo shǔ bìng lùn rú fǎ réng shǐ yú piān bì zhōng zé rén cái kě yòng zhě xián fù yǐ fāng miàn zhī quán dài qí yǒu gōng jiā yǐ jué zhì yīn wèi zhū jiāng zhī dài tiān xià zhī dà qǐ wú shù rén jiāng shuài zhī cái zāi! tè wèi zhū jiāng suǒ yì ér bù dé shēn ěr. ruò bì xià yù zhū jiāng rú chén suǒ yán zé lǔ gǎi zuò dí huò jǐn shù guò jiāng huò yú jiàn kāng háng yuè děng zhōu liú bīng zhàn jù shǒu yì yǒu gōng zhàn biàn yǒu gōng chē jià huí lín ān huò píng jiāng xú yì suǒ xiàng liú jiāng zhè biàn kě xìng hú xiāng yì kě rú qí bù rán suī dà yá zhōng guàn rì yuè móu chén rú yǔ yán lì zhī chén néng shǐ qián liú dì shàng hé yì yú shì zāi! pì yù jī zhě dāng yòng shí shě shí zhī wài jiē fēi suǒ jí yě. yǐ jí zhě dāng yòng yī shě.
(屯)兵縣中降指揮支候金人至台州則前來溫州是既欲遁而陛下。又令之使遁也。夫士驅之使斗猶懼不前況令之使遁也。然則敵人長驅無所忌憚者適其宜耳何足怪哉!臣竊觀今日諸將在古法皆當誅然不可盡誅也。准王燮本隸杜(充敗)敗於前而燮不救此不可赦當先斬燮以令天下其他以次重行貶降使以功贖過如張俊也。罪亦何逃如此,庶幾國威少振昔周世宗承五代之衰將士習為驕惰河東之敗一旦而斬大將樊愛能等三十餘人然後東征西討無不如志白起於秦可謂有功矣。一不受命賜死杜郵郭元振唐允濟愛克厥威允罔功是數君者其知之矣。何則人之欲無窮恩有時而既惟吾威足以制之然後恤焉足以為恩況此曹平時厭飫於虜掠之貲矣。用幾何錫齎而能滿其意哉!如有賞而無刑是姑息之政耳自古有能以姑息而成功者乎!。且漢高祖之興所將者韓信黥布彭越也。以今日諸將之才視之何如哉!所成就者布衣而取天下也。以今諸將之功視之何如哉!然高祖,於是數人者欲王則王之欲誅則誅之曾不少貸此共所以為高祖也。故韓信曰:陛下不善將兵而善將將,豈非將將者人主之職也。故今陛下當以將將為職熟視諸將悍驕如此而無以治之異時張浚集西兵而來則。又靡靡相效成風矣。不知生靈何時息肩國家何時興復以臣觀之今日之兵今日之將習殖至此陛下已不得而用已不得而制矣。非特無以責詹至誠徇國抑。且人心振恐動有意外之憂有之不如無之臣愚以為虜(改作敵)愛之後正朝廷大明賞罰立紀綱新人耳目之時莫若擇有威望大臣一人盡護諸將雖陛下親軍亦聽其節制稍稍以法裁之凡軍輒敢擅移屯以護駕為名者主將將佐僚屬並論如法仍使於偏裨中擇人才可用者閒付以方面之權待其有功加以爵秩陰為諸將之代天下之大豈無數人將帥之才哉!特為諸將所抑而不得伸耳。若陛下馭諸將如臣所言則虜(改作敵)或盡數過江或於建康杭越等州留兵占據守亦有功戰變有功車駕回臨安或平江徐議所向留江浙變可幸湖湘亦可如其不然雖大牙忠貫日月謀臣如雨言利之臣能使錢流地上何益於事哉!譬御飢者當用食舍食之外皆非所急也。已疾者當用醫舍。
yī zhī wài jiē fēi suǒ jí yě. jīn rì suǒ jí zài yú yù bīng yù jiāng qí tā jiē fēi xián wù wéi bì xià yǔ dà chén shú yì duàn ér xíng zhī chén yú kuáng gǔ bù zhī jì huì zuì dāng wàn sǐ.
醫之外皆非所急也。今日所急在於馭兵馭將其他皆非銜務惟陛下與大臣熟議斷而行之臣愚狂瞽不知忌諱罪當萬死。
qiǎn shǐ yuē: wāng zǎo zhī shū kě wèi qiè zhòng shí bìng yǐ. dú bù dāng fēn cáo zhí dǎng yīn bì dù chōng zhī zuì fū dù chōng yǐ zǎi xiàng tǒng bīng shǒu dà jiāng gù jīn líng yī dàn shī lì nǎi yuē: zuì zài bīng jiāng níng yǒu cǐ lǐ kuàng dù chōng wèi cháng chū zhàn ér zǎo yán dù chōng lì zhàn yú qián yán bù yóu zhōng, qǐ néng shèng yì zhào rén zhī zǔ wū hū fēn cáo zhí dǎng jīn rì zhī dà bì yì lùn suǒ yǐ bù gōng shì gōng suǒ yǐ bù chéng zhě gài zài cǐ yě..
遣史曰:汪藻之疏可謂切中時病矣。獨不當分曹植黨陰庇杜充之罪夫杜充以宰相統兵守大江固金陵一旦失利乃曰:罪在兵將甯有此理況杜充未嘗出戰而藻言杜充力戰於前言不由衷,豈能勝億兆人之詛嗚呼分曹植黨今日之大弊議論所以不公事功所以不成者蓋在此也。。
shì yuè jīng chéng liú shǒu sī pì niú gāo chōng běn sī dōu tǒng zhì jiān jīng xī nán lù tí diǎn xíng yù.
是月京城留守司辟牛皋充本司都統制兼京西南路提點刑獄。
niú gāo rǔ zhōu gōng shǒu yě. jù zhòng yǔ yì dài fū róng zhōu cì shǐ wèi zhāo fǔ sī zhōng jūn tǒng lǐng jiàn yán sān nián dōng jīn rén zài róu jīng xī gāo fán shí yú zhàn jiē jié jiā wǔ jié dài fū guǒ zhōu tuán liàn shǐ zhì shì liú shǒu sī pì wèi dōu tǒng zhì jiān xī jīng nán lù tí xíng.
牛皋汝州弓手也。聚眾與翼大夫榮州刺史為招撫司中軍統領建炎三年冬金人再蹂京西皋凡十餘戰皆捷加武節大夫果州團練使至是留守司闢為都統制兼西京南路提刑。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
賜進士出身頭品頂戴四川等處承宣布政使司布政使清苑許涵度校刊。
juǎn yī bǎi sān shí liù jiào kān jì.
※卷一百三十六校勘記。
yì zhāng jùn qiú mǎ sān qiān pǐ qiān wù zuò bǎi pī jiǎ zhí qì zhàng bǎo jū yī zuò pī jiǎ zhí qì zhàng bǎo shǒu suǒ jū fāng xiàng jí bǎi xìng zhēng mén ér chū tuō ér zì sūn cūn pǔ pǔ wù zuò pú shī yù zhāng shī wù zuò shǐ jū mín wén qí lái tuō qí zì ér zhū jiāng suǒ wèi rú cǐ tuō ér zhū jiāng sān zì shì zhū jiāng jì yù dùn tuō zhū jiāng èr zì fū jiāng shì qū zhī shǐ dòu tuō jiāng zì wéi wáng xiè běn lì dù chōng wéi wù zuò zhǔn chōng bài yú qián ér xiè bù jiù chōng bài wù zuò bài bài. qiě rén xīn zhèn dòng kǒng yǒu yì jiǔ zhī yōu dòng wù zài kǒng shàng.
詣張浚求馬三千匹(千誤作百)披甲執器仗保居(一作披甲執器仗保守所居坊巷)及百姓爭門而出(脫而字)孫村浦(浦誤作蒲)失豫章(失誤作使)居民聞其來(脫其字)而諸將所為如此(脫而諸將三字)是諸將既欲遁(脫諸將二字)夫將士驅之使斗(脫將字)惟王燮本隸杜充(惟誤作準)充敗於前而燮不救(充敗誤作敗敗)。且人心震動恐有意久之憂(動誤在恐上)。