yán xìng xià zhì sān shí sì.
炎興下帙三十四。
qǐ jiàn yán sān nián shí yī yuè yǐ sì shuò, jǐn èr shí sān rì dīng mǎo.
起建炎三年十一月乙巳朔,盡二十三日丁卯。
chē jià xìng míng zhōu.
車駕幸明州。
chē jià yù wǎng míng zhōu ér shén zhōu bù néng guò yàn shàng mìng wèi shì yè zhī é yǒu bān zhí shí shù rén lòu bù xùn yǔ shàng mìng zǎi xiàng lǚ yí hào mào yǔ zhe ní xuē dàn yā zhī. qiě yuē: bān zhí píng rì jiào yuè hé cháng yǒu liǎng jiàn shàng tiē jīn rì zhī shì shuí wèi guó jiā sǐ nán zhě zhòng jiē wú yán yí hào yuē: jīn lǔ gǎi zuò jīn rén qīn líng guó jiā bīng shì bù dí zì dāng bì zhī, qǐ kě bù niàn zēng jiā zhī ēn ér yù jǔ zhòng bān zhí lǐ qū wǎng wǎng tiào shuǐ ér sǐ.
車駕欲往明州而神舟不能過堰上命衛士曳之俄有班直十數人陋不遜語上命宰相呂頤浩冒雨着泥靴彈壓之。且曰:班直平日教閱何嘗有兩箭上貼今日之事誰為國家死難者眾皆無言頤浩曰:今虜(改作金)人侵陵國家兵勢不敵自當避之,豈可不念曾家之恩而欲沮眾班直理屈往往跳水而死。
zhōng shū shè rén lǐ zhèng mín yǐ yǒu háng hǎi jì jiù xiào yún: cǐ jì jiàn wáng míng qīng huī chén sān lù yuē: jiàn yán yǐ yǒu qiū qī yuè chē jià zài jīn líng chū yī rì xià zhào fèng lóng yòu tài hòu liù gōng wài jì liù cáo bǎi sī zhī nán chāng mìng qiān shū shū mì yuàn shì téng kāng zī zhèng diàn xué shì liú jué tóng zhī hóng zhōu sān xǐng shū mì yuàn shì zhì yǒu cháng chéng gé qù xì wù jí cóng guān láng lì jiē fēn qí bàn cóng xíng bā yuè shí liù rì lóng yòu dēng zhōu bǎi sī cí yú nèi dōng mén rùn bā yuè yī rì nèi chū yù bǐ yǐ gù dì jiàn kāng huò zuǒ qū è yuè yòu zhù wú yuè jí bǎi guān yì yú dōu táng qún chén jiē yǐ è yuè dào yuǎn kǒng kuì xiǎng nán jì. yòu lǜ chē jià yī dòng zé jiāng běi qún dào bì chéng xū yǐ kuī wú yuè zé èr zhè fēi wǒ yǒu nǎi jué wú yuè zhī xíng shí sān rì zhì yǐ lǚ yí hào wèi zuǒ pú shè dù chōng wèi yòu pú shè jì. yòu mìng dù chōng yǐ jiāng huái xuān fǔ shǐ liú jiàn kāng fǔ yán jiāng zhū jiāng bìng tīng jié zhì shí sì rì cóng guān yǐ xià xiān xíng èr shí liù rì chē jià lí jiàn kāng fǔ jiǔ yuè bā rì xíng zài píng jiāng fǔ shí yī rì yǐ hàn lín xué shì zhāng shǒu qiān shū shū mì yuàn èr shí sì rì yǐ qiān shū shū mì yuàn zhōu wàng wèi jiāng nán jīng hú xuān fǔ shǐ zhù bīng è zhōu yǐ kòng shàng liú yǐ yí hào bù kě lí xíng zài nǎi gǎi mìng yān shí yuè èr rì cóng guān yǐ xià xiān fā chū wǔ rì chē jià lí píng jiāng fǔ shí sān rì xíng zài yuè zhōu rù jū fǔ xiè bǎi sī fēn yù shí yuè èr shí rì zhī háng zhōu kāng yǔn zhī qiǎn rén yā dào guī cháo guān mǒu rén yún: zì shòu yáng lái bào jīn rén shù dào bìng rù yǐ zì cǎi shí jì jiāng yǐ wèi dé dù chōng zhōu wàng zòu bào cháo tíng dà hài jí cóng guān yì yù yí bì yú jiāng shàng qīn dū zhū jiāng wèi yíng dí zhī jì zǎi xiàng shì cóng tóng duì yú biàn zuò, huò wèi. qiě qiǎn bīng jiāng, huò wèi yí mù gǎn zhàn shì yǐ xíng zǎi xiàng lǚ yí hào. yòu zì qǐng xíng yì wèi jué tuì yì dōu táng wǔ xián dé zhōu wàng zòu zhuàng lù dào dù chōng shū lǔ gǎi zuò dí qí zhì hé zhōu yǐ zhào wáng xiè yí shī nán dù dù chōng qīn dū shī yì cǎi shí fáng shǒu cháo tíng shāo ān cóng guān nǎi qǐng yīng yuán jiàn kāng. yòu fēn bīng shǒu qú zhōu xìn zhōu ài lù lǜ hú gǎi zuò dí qí zì jiāng huáng xián nán dù huò jìng qū qú xìn yǐ pò xíng zài yě. èr shì rì mìng fù sōng qīng wèi zhè dōng fáng è shǐ lìng zhào mù tǔ háo yǐ bèi qú xìn dé jiāng zhōu bào hú gǎi zuò jīn rén pò huáng zhōu yóu è zhōu dù jiāng xiàng xìng guó jūn lù yǐ guān bào hóng zhōu shì rì yǒu zhōng shǐ zì hóng lái yún: lóng yòu yī xíng yǐ yú shí.
中書舍人李正民已酉航海記(舊校云:此記見王明清揮塵三錄)曰:建炎已酉秋七月車駕在金陵初一日下詔奉隆祐太后六宮外洎六曹百司之南昌命簽書樞密院事滕康資正殿學士劉珏同知洪州三省樞密院事治有常程格去細務及從官郎吏皆分其半從行八月十六日隆祐登舟百司辭於內東門閏八月一日內出御筆以固地建康或左趨鄂岳右駐吳越集百官議於都堂群臣皆以鄂岳道遠恐饋餉難繼。又慮車駕一動則江北群盜必乘虛以窺吳越則二浙非我有乃決吳越之行十三日制以呂頤浩為左僕射杜充為右僕射繼。又命杜充以江淮宣撫使留建康府沿江諸將並聽節制十四日從官以下先行二十六日車駕離建康府九月八日行在平江府十一日以翰林學士張守簽書樞密院二十四日以簽書樞密院周望為江南荊湖宣撫使駐兵鄂州以控上流以頤浩不可離行在乃改命焉十月二日從官以下先發初五日車駕離平江府十三日行在越州入居府廨百司分寓十月二十日知杭州康允之遣人押到歸朝官某人云:自壽陽來報金人數道併入已自採石濟江以未得杜充周望奏報朝廷大駭集從官議欲移蹕於江上親督諸將為迎敵之計宰相侍從同對於便坐,或謂。且遣兵將,或謂宜募敢戰士以行宰相呂頤浩。又自請行議未決退詣都堂午閒得周望奏狀錄到杜充書虜(改作敵)騎至和州已召王燮移師南渡杜充親督師詣採石防守朝廷稍安從官乃請應援建康。又分兵守衢州信州隘路慮胡(改作敵)騎自江黃閒南渡或徑趨衢信以迫行在也。二士日命傅崧卿為浙東防遏使令召募土豪以備衢信得江州報胡(改作金)人破黃州由鄂州渡江向興國軍路已關報洪州是日有中使自洪來云:隆祐一行已於十。
yī yuè chū bā rì qǐ fā zhù qián zhōu yǐ. èr shí èr rì cóng guān. yòu qǐng duì lǜ hú gǎi zuò dí qí bù cè chí tū qǐng yǐ guō zhòng xún jīng bīng sān qiān cóng chē háng lái shì zú lǎo yòu wèi zhì yì zuò qù jì nǎi lìng zhāng jùn bīng yǐ cì jìn fā jì duì shàng yǐ zhāng jùn zhòng bīng bù kě liú suì jué yì jiē xíng nǎi mìng zhí xué shì yuàn wāng zǎo cǎo zhào xiǎo yù jūn mín yǐ yíng dí zhī shuō nǎi yǐ èr shí sān rì xiān fā bīng sān qiān chē jià yǐ èr shí wǔ rì qǐ xíng jì zhì qián qīng yàn sù dùn shì yè dé dù chōng zòu wǒ shī bài jī. yòu kāng yǔn zhī zòu zhī mǎ yǐ zhì jiàn kāng fǔ qǔ lù fàn lín ān fǔ jiè suì cāng zú huí záo èr shí liù rì xiǎo zhì yuè zhōu chéng xià cóng guān duì yú hé cì shàng yì qū sì míng lǚ yí hào zòu yù lìng cóng guān yǐ xià gè cóng biàn ér qù shàng yǐ wèi bù kě yuē: shì dài fū dāng zhī yì lǐ, qǐ kě bù hù cóng. ruò rú cǐ zé zhèn suǒ zhì nǎi tóng dào kòu ěr, yú shì láng guān yǐ xià huò liú yuè huò jìng guī zhě duō yǐ. èr shí qī rì yǐ yù shǐ zhōng chéng fàn zōng yǐn cān zhī zhèng shì shì zǎo chē jià yì dōu táng fǔ yù jiāng shì yí yù zhōu guò tōng sì yàn bù kè èr shí bā rì wǎn chū mén yǔ zuò zì shì lù zhōng xuān huá yǔ ní nào lì zú lǎo yòu bào lù bù shèng qí kǔ mìng liǎng zhè zhuǎn yùn shǐ chén guó ruì yán lù pái tún yòng tàn yī qiān èr bǎi jīn zhū ròu liù bǎi jīn yǐ gěi wèi shì yún: shí èr yuè wǔ rì chē qīng zhì sì míng jū yú fǔ xiè cháo tíng zhào jí hǎi zhōu shén jí jiān chá yù shǐ lín zhī píng zì chūn zhōng qiǎn shǐ yì fú jiàn zhào mù hǎi chuán zhì shì xiāng jì ér zhì cháo tíng shén xǐ shí yī rì qīn cóng bān zhí bǎi yú rén yīn zǎi zhí zǎo cháo zhì xíng gōng mén wài yāo zǎi xiàng wèn yǐ yù chéng hǎi zhōu hé wǎng yí hào yù yǐ lì hài nǎi tuì shàng mìng xīn yǒng zōng lè bīng jǐn bǔ zhū bān zhí qiú zhī shí sān rì zhū wèi shǒu zhě shí yǒu yú rén bìng jiàng lì zhū jūn yǐ shì yù shǐ zhào dǐng wèi yù shǐ zhōng chéng shí sì rì tái jiàn qǐng duì shàng yù yǐ bù dé yǐ zhī shì. yòu tàn bào lǔ gǎi zuò jīn rén yǐ rù lín ān rèn zhāng jùn yǐn bīng chū zhàn bù shèng kāng yǔn zhī zǒu bǎo zhě shān zhào liù cáo bǎi sī guān lì bìng yǐ míng yuè wēn tái cóng biàn jū zhù, yú shì zuǒ yòu sī yù yíng shǐ sī cān yì guān jiē liú shí wǔ rì dà yǔ qún chén yù cháo zhì diàn mén yǒu zhǐ fàng miǎn wéi zǎi zhí rù duì jì tuì chē jià suì dēng zhōu zhǐ zǎi zhí cóng xíng shí liù rì cóng guān yǐ cì xíng lì bù shì láng zhèng wàng zhī yǐ jí cí bù zhì zhào gěi kuān jiǎ gěi shì zhōng wāng zǎo qǐ lù xíng yǐ cóng shí bā rì wén yǒu shǐ rén zhì mìng fàn zōng yǐn zhào dǐng fù huí míng zhōu yǐ qí bào jì zhì nǎi qián suǒ qiǎn bào xìn shǐ chén ér yǐ shí jiǔ rì chē jià zhì chāng guó xiàn èr shí sì rì quán hù bù wài láng lǐ chéng zào wǎng tái zhōu shuā qián bó èr shí wǔ rì zǎo dé yuè zhōu lǐ yè zòu yún: lǔ gǎi zuò jīn rén yǐ zài xī xìng xià zhài bié lìng rén mǎ zì zhū jì qū shèng xiàn jìng rù míng zhōu nǎi yì yí zhōu zhī wēn tái shì rì fàn zōng yǐn zhào dǐng zhì xíng zài èr shí liù rì qǐ xíng lián rì nán fēng zhōu xíng suī wěn ér rì jǐn xíng shù shí lǐ èr shí jiǔ rì suì chú gēng xū zhēng yuè yī rì dà fēng dìng hǎi zhōng èr rì běi fēng shāo jìn wǎn pō tái zhōu gǎng kǒu sān rì zǎo zhì zhāng ān zhèn zhù zhōu zhī tái zhōu.
一月初八日起發住虔州矣。二十二日從官。又請對慮胡(改作敵)騎不測馳突請以郭仲荀經兵三千從車杭來士卒老幼未至易作去計乃令張俊兵以次進發既對上以張俊重兵不可留遂決議皆行奶命直學士院汪藻草詔曉諭軍民以迎敵之說乃以二十三日先發兵三千車駕以二十五日起行既至錢清堰宿頓是夜得杜充奏我師敗績。又康允之奏之馬已至建康府取路犯臨安府界遂倉卒回鑿二十六日曉至越州城下從官對於河次上議趨四明呂頤浩奏欲令從官已下各從便而去上以為不可曰:士大夫當知義理,豈可不扈從。若如此則朕所至乃同盜寇耳,於是郎官以下或留越或徑歸者多矣。二十七日以御史中丞范宗尹參知政事是早車駕詣都堂撫諭將士移御舟過通泗堰不克二十八日晚出門雨作自是路中喧譁雨泥淖吏卒老幼暴露不勝其苦命兩浙轉運使陳國瑞沿路排屯用炭一千二百斤豬肉六百斤以給衛士云:十二月五日車輕至四明居於府廨朝廷召集海舟甚急監察御史林之平自春中遣使詣福建召募海船至是相繼而至朝廷甚喜十一日親從班直百餘人因宰執早朝至行宮門外邀宰相問以欲乘海舟何往頤浩諭以利害乃退上命辛永宗勒兵盡捕諸班直囚之十三日誅為首者十有餘人並降隸諸軍以侍御史趙鼎為御史中丞十四日台諫請對上諭以不得已之事。又探報虜(改作金)人已入臨安認張俊引兵出戰不勝康允之走保赭山詔六曹百司官吏並以明越溫台從便居住,於是左右司御營使司參議官皆留十五日大雨群臣欲朝至殿門有旨放免惟宰執入對既退車駕遂登舟止宰執從行十六日從官以次行吏部侍郎鄭望之以疾辭不至詔給寬假給事中汪藻乞陸行以從十八日聞有使人至命范宗尹趙鼎復回明州以俟報既至乃前所遣報信使臣而已十九日車駕至昌國縣二十四日權戶部外郎李承造往台州刷錢帛二十五日早得越州李鄴奏云:虜(改作金)人已在西興下寨別令人馬自諸暨趨嵊縣徑入明州乃議移舟之溫台是日范宗尹趙鼎至行在二十六日啟行連日南風舟行雖穩而日僅行數十里二十九日歲除庚戌正月一日大風碇海中二日北風稍勁晚泊台州港口三日早至章安鎮駐舟知台州。
cháo gōng wèi yǔ lǐ chéng zào jiē lái shàng xìng xiáng fú sì cóng guān yíng bài yú dào zuǒ shì rì dé yú yáo bǎ ài guān chén yàn bào rén mǎ zhì xiàn yíng jī nǎi tuì. yòu dé hán shì zhōng zòu jiàn zài qīng lóng zhèn jiù liáng yù qí bǐ rén zhī guī wèi yāo jī jì chū mìng shì zhōng zhù bīng zhèn jiāng kòng wā hòu wén hú gǎi zuò jīn rén zì cǎi shí jì shī shàng mìng zhuī shān cǐ zì shì zhōng fù xíng zài. yòu yù lìng yí jūn yú cháng zhōu lǚ zé hào qǐng yǐ yù bǐ zhào zhī shàng yuē: zhèn yú shì zhōng yuē bì jiàng hé tóng nǎi lái, yú shì qiǎn zhōng shǐ zhāi zhào zhào shì zhōng ér shì zhōng wén cǎi shí shī shǒu yǐ lí zhèn jiāng dēng hǎi zhōu yǐ. zhì shì de zòu shàng yōu zhào dá zhī sì rì xiàng shān xiàn bào rén mǎ zhì míng zhōu zhāng jùn chū bīng jī zhī wǔ rì cóng guān qǐng duì yú zhōu zhōng hù bù shì láng lǐ dài zì míng zhōu lái yán zhāng jùn wèi zhàn shǒu bèi míng zhōu xī chéng wài jū mín ruò zhī yǐ. rán qí yì yì yù lái fù xíng zài yě. wǎn dé kāng yǔn zhī zòu jiǎo dào dù chōng shū zhī zài zhēn zhōu yǔ liú wèi jù bīng wèi yāo jī shì xú zhōu zhào lì yǐ shī sān qiān lái yuán jiàn kāng shǒu chén bāng guāng jí hù bù shàng shū lǐ lú jiē jiàng yú lǔ gǎi zuò jīn liù rì zhāng jùn zòu yún: èr shí jiǔ rì zhēng yuè chū sān rì yù dí shā shāng xiāng dāng. yòu dé èr shí bā rì zòu jí chāi rén zhāi dào èr jí shàng mìng xīn qǐ zōng yǐ bīng yī qiān fù míng zhōu cè yīng. yòu chū shǒu zhào fù dù chōng zhào lì liú wèi jī lì shǐ zhàn yǐ wèi hòu tú jiē qīn bǐ shì zǎi zhí nǎi qiǎn zhī ér xīn qǐ zōng bù xíng qī rì zhōu wàng zòu cháng zhōu yǒu fēi mǒ é zéi zhòng fàn wài chéng zhī zhōu shì zhōu zhá shǒu chéng yǐ jù zéi chì xīn duì liú yàn chū zhàn bài zhī. yòu yán zhī xiù zhōu chéng jù lǜ guān lì qì chéng bǎo huá tíng xiàn. yòu tàn jiàn kāng rén mǎ jiē fén liáng cǎo shōu jīn yín shāo shāo dù jiāng běi qù zì chēng lǐ chéng rén mǎ yún: bā rì zhāng sī zhèng zòu yún: zhāng jùn chū bīng jī zhú lǔ gǎi zuò dí qí sī zhèng yǔ liú hóng dào lǐ zhì fēn bīng yǐ zì tái zhōu lù xíng qū xíng zài yì kǒng jīn rén xiǎo nǜ jì shī ér lái lì bù néng jù ěr qián cǐ lǚ zòu qiú hǎi zhōu cháo tíng bào yǐ fāng jù jí qiǎn xíng yù qí. qiě liú míng zhōu jì dé cǐ zòu shén yǐ wèi yōu. yòu lǜ lǐ yè yǐ yíng jiàng lǔ gǎi zuò jīn rén yǐ yuè wèi cháo xué qí jīng yíng wèi yǐ yě. shí rì guō zhòng xún zé shòu rǔ zhōu tuán liàn shǐ guǎng zhōu ān zhì yǐ shàn lí yuè zhōu jí wàng zhī sàn qián bó. yòu yè guò xíng zài bù qǐ cháo jiàn děng zuì yě. shí èr rì téng kāng qiǎn shǐ yá zòu lóng yòu yī xíng yǐ zhì qián zhōu qián cǐ dé xìn zhōu bào tàn yún: shí qī rì yǐ dào jí zhōu. yòu yún: èr shí yī rì yǒu rén mǎ zhì jí zhōu dōng àn zhī zhōu yáng yuān qì chéng zǒu cháo tíng shēn lǜ hú gǎi zuò dí qí zhuī niè rán běn móu nán chāng zhī xíng yì wèi lǔ gǎi zuò jīn rén wèi bì qīn fàn suī lí jiàn kāng rì dé mì zhào lìng huǎn jí qǔ tài hòu shèng zhǐ pián yí yǐ xíng hòu zhì píng jiāng yì zhě nǎi yún: zì zhǎn huáng dù jiāng lù xíng èr bǎi yú lǐ kě dǐ nán chāng cháo tíng shǐ yǐ wèi yōu suì mìng liú guāng shì zì huái nán yí jūn yú jiāng zhōu yǐ wèi nán chāng píng bì jì zhì ér jūn zhōng yuè fèi shí sān wàn mín zhī zhōu shì quán bāng yàn yǐ yòng dù bù zú gào yú cháo tíng mìng hóng zhōu sān xǐng shū mì yuàn yīng fù zhì shí yī yuè zhōng quán bāng yàn nǎi zòu yán dé dōng píng fǔ gù lì zú bào qí fù yǐ shēn wáng suì jiě guān chí fú cháo tíng.
晁公為與李承造皆來上幸祥符寺從官迎拜於道左是日得餘姚把隘官陳彥報人馬至縣迎擊乃退。又得韓世忠奏見在青龍鎮就糧欲俟筆人之歸為邀擊計初命世忠駐兵鎮江控挖後聞胡(改作金)人自採石濟師上命追(刪此字)世忠赴行在。又欲令移軍於常州呂賾浩請以御筆召之上曰:朕於世忠約必降合同乃來,於是遣中使齋詔召世忠而世忠聞採石失守已離鎮江登海舟矣。至是得奏上優詔答之四日象山縣報人馬至明州張俊出兵擊之五日從官請對於舟中戶部侍郎李迨自明州來言張俊為戰守備明州西城外居民爇之矣。然其意亦欲來赴行在也。晚得康允之奏繳到杜充書知在真州與劉位聚兵為邀擊事徐州趙立以師三千來援建康守陳邦光及戶部尚書李櫚皆降於虜(改作金)六日張俊奏云:二十九日正月初三日遇敵殺傷相當。又得二十八日奏及差人齋到二級上命辛企宗以兵一千赴明州策應。又出手詔付杜充趙立劉位激勵使戰以為後圖皆親筆示宰執乃遣之而辛企宗不行七日周望奏常州有緋抹額賊眾犯外城知州事周札守城以拒賊赤心隊劉晏出戰敗之。又言知秀州程俱率官吏棄城保華亭縣。又探建康人馬皆焚糧草收金銀稍稍渡江北去自稱李成人馬云:八日張思政奏云:張俊出兵擊逐虜(改作敵)騎思政與劉洪道李質分兵已自台州陸行趨行在意恐金人小衄濟師而來力不能拒耳前此屢奏求海舟朝廷報以方聚集遣行欲其。且留明州既得此奏甚以為憂。又慮李鄴已迎降虜(改作金)人以越為巢穴其經營未已也。十日郭仲荀責授汝州團練使廣州安置以擅離越州及妄支散錢帛。又夜過行在不乞朝見等罪也。十二日滕康遣使牙奏隆祐一行已至虔州前此得信州報探云:十七日已到吉州。又云:二十一日有人馬至吉州東岸知州楊淵棄城走朝廷深慮胡(改作敵)騎追躡然本謀南昌之行意謂虜(改作金)人未必侵犯雖離建康日得密詔令緩急取太后聖旨便宜以行後至平江議者乃云:自斬黃渡江陸行二百餘里可抵南昌朝廷始以為憂遂命劉光世自淮南移軍於江州以為南昌屏蔽既至而軍中月費十三萬緡知州事權邦彥以用度不足告於朝廷命洪州三省樞密院應副至十一月中權邦彥乃奏言得東平府故吏卒報其父已身亡遂解官持服朝廷。
suī jù mìng qǐ fù ér bāng yàn yǐ lí jùn qù jí hú gǎi zuò dí qí dù jiāng guāng shì nǎi yán chū wèi zhǎn huáng xián zéi kòu qiǎn bīng yíng jī jì zhī qí wèi jīn rén suì huí jūn lóng yòu yǐ chū bā rì xíng hú gǎi zuò dí qí yǐ shí sì rì dào chéng xià, yú shì zhī zhōu wáng zǐ xiàn yǐ xià jiē zǒu hú gǎi zuò dí qí. yòu fàn gǎi zuò gōng fǔ zhōu zhí zhī zhōu shì wáng zhòng shān yǐ qí zi quán zhī zhōu shì lìng gēn kuò jìng nèi jīn yín zǒu hóng zhōu sòng nà lǔ nù qí shǎo yún: fǔ zhōu sì xiàn bù jí hóng zhōu yī xiàn shān lìng gēn zhì cǐ èr shí qī zì nǎi zhī xìn zhōu chén jī tàn bào yě. shí sān rì liú hóng dào zòu jīn rén zài fàn jìng shàng qiǎn bīng jù zhī jí chén yàn zài yú yáo lǚ huò shǒu jí chēng lǐ yè bìng wú guān bào wén zì rán tái zhōu tàn bào yuè zhōu bìng fàng sàn bǎ ài rén bīng jí guǎn dài lǔ gǎi zuò jīn rén yǔ zhī yàn yǐn jí mìng fù lǎo sēng dào fù háng zhōu zhī qí bì yíng jiàng yǐ. shí sì rì zhāng jùn zì tái zhōu lái zhí hú rén gǎi zuò dí qí yī míng gǎi zuò rén zhì xíng zài lù zhī zhī shào wǔ jūn zhāng chéng zòu yǒu guāng zé xiàn gōng shǒu tóng hú gǎi zuò jīn rén yī qí zhì jūn chēng yǒu dà jūn qiān yú rén jì zhì yǐ xíng zhǎn shǒu, yú shì fú jiàn zhū zhōu jiē zhèn kǒng zhī fú zhōu lín yù zòu qǐ qiǎn bīng fáng shǒu. yòu zì yán lǎo bìng bù rèn shì nǎi mìng jí yīng diàn xiū zhuàn chéng mài dài zhī shí wǔ rì hú gǎi zuò jīn rén zài fàn yú yáo cháo tíng yù qiǎn zhāng gōng yù yǐ hǎi zhōu shù qiān zài bīng zhí dǐ qián táng jiāng xià shāo ruò hú gǎi zuò jīn rén suǒ jí zhōu chuán zhòng yǐ gōng yù sù bù zhī bīng lǜ hǎi zhōu fǎn wèi hú gǎi zuò jīn rén suǒ de jiē yǐ wèi bù kě shí liù rì yǔ léi fā shēng shí qī rì liú hóng dào zòu lǔ gǎi zuò jīn rén yǐ shí sān rì yī gēng shuǐ lù bìng jìn zhí zhì chéng xià hóng dào yǔ zhāng sī zhèng jiē yǐn bīng chū tiān tóng shān xiān shì lǐ zhì yǐ shàn qū tái zhōu cháo tíng fāng jiàng sān guān jīn hái sì míng yǐ wú jí yǐ.. yòu wén nán chāng hú gǎi zuò dí qí rù tán zhōu ér hóng fǔ jiàn chāng zhī xián shāo shāo yǐn qù jiàn chāng tōng pàn cháo gōng mài shēn xiān yīn chū chéng jí mín bīng yǐ jūn shì fù xùn liàn guān chéng xìn láng cài yán shì jù ér bù nà shí bā rì yí zhōu lí zhāng ān zhèn shǐ zhāng jùn jì yí jūn cháo tíng yì fēn qiǎn qí jiāng lǐng lǜ bīng yuán míng zhōu shàng bù yù qiǎn nǎi zhǐ shí zhù huá zhī dì zī jùn dàn yā gài xíng zài zhū jūn wéi cǐ jiē jīng jiǎ quán zhuāng shāo qí zhěng ěr. yòu pī lìng liú hóng dào děng jiē tuì bì qí fēng rán yì zhě jiē wèi míng zhōu jì shī shǒu zé hǎi dào kě yú ér xíng zài bì bù ān yě. shí jiǔ rì wǎn léi yǔ. yòu zuò èr shí rì pō qīng gé mén èr shí yī rì pō wēn zhōu gǎng kǒu èr shí èr rì yú bèi zhǐ fèng shǐ jiāng hú wèn ān lóng yòu gōng zì hòu bù fù jì lù wén xíng zài yǐ dù wēn zhōu yǐ..
雖遽命起復而邦彥已離郡去及胡(改作敵)騎渡江光世乃言初謂斬黃閒賊寇遣兵迎擊既知其為金人遂回軍隆祐以初八日行胡(改作敵)騎以十四日到城下,於是知州王子獻以下皆走胡(改作敵)騎。又犯(改作攻)撫州執知州事王仲山以其子權知州事令根括境內金銀走洪州送納虜怒其少云:撫州四縣不及洪州一縣(刪令根至此二十七字)乃知信州陳機探報也。十三日劉洪道奏金人再犯境上遣兵拒之及陳彥在餘姚屢獲首級稱李鄴並無關報文字然台州探報越州並放散把隘人兵及管待虜(改作金)人與之燕飲及命父老僧道赴杭州知其必迎降矣。十四日張俊自台州來執胡人(改作敵騎)一名(改作人)至行在戮之知邵武軍張澂奏有光澤縣弓手同胡(改作金)人一騎至軍稱有大軍千餘人繼至已行斬首,於是福建諸州皆震恐知福州林遹奏乞遣兵防守。又自言老病不任事乃命集英殿修撰程邁代之十五日胡(改作金)人再犯餘姚朝廷欲遣張公裕以海舟數千載兵直抵錢塘江下燒爇胡(改作金)人所集舟船眾以公裕素不知兵慮海舟反為胡(改作金)人所得皆以為不可十六日雨雷發聲十七日劉洪道奏虜(改作金)人以十三日一更水陸並進直至城下洪道與張思政皆引兵出天童山先是李質已擅趨台州朝廷方降三官今還四明已無及矣。。又聞南昌胡(改作敵)騎入潭州而洪撫建昌之閒稍稍引去建昌通判晁公邁申先因出城集民兵以軍事付訓練官承信郎蔡延世拒而不納十八日移舟離章安鎮始張俊既移軍朝廷議分遣其將領率兵援明州上不欲遣乃止時駐驊之地資俊彈壓蓋行在諸軍惟此皆精甲全裝稍齊整爾。又批令劉洪道等皆退避其鋒然議者皆謂明州既失守則海道可虞而行在必不安也。十九日晚雷雨。又作二十日泊青閤門二十一日泊溫州港口二十二日余被旨奉使江湖問安隆祐宮自後不復記錄聞行在已渡溫州矣。。
jīn rén kòu gǎi zuò gōng lú zhōu huái xī ān fǔ shǐ lǐ huì pàn fù yú jīn rén.
金人寇(改作攻)廬州淮西安撫使李會叛附於金人。
jiàng zéi wáng shàn yǐ qí zhòng jiàng yú jīn rén.
降賊王善以其眾降於金人。
wáng shàn zì wéi chén zhōu yǔ zhāng yòng cáo chéng děng fēn jūn suì zhuǎn lüè sù bó háo zhōu jìng wú tún zhù zhī dì suì rù lú zhōu wén jīn rén qīn hé féi nǎi tún yú cháo xiàn jiāng qǐ fā xiàng nán ér qù shàn zhī mǔ dù fú qiáo zhuì shuǐ nì sǐ shàn huǐ wù yù sàn qí zhòng ér qù bù kě, yú shì qǐng tóu bài yú jīn rén jīn rén jū shàn yú jūn zhōng suì gěi gōng jù bǐ qí zhòng guī xiāng ér qián jūn zhù biàn hòu.
王善自圍陳州與張用曹成等分軍遂轉掠宿亳濠州竟無屯駐之地遂入廬州聞金人侵合肥乃屯於巢縣將起發向南而去善之母渡浮橋墜水溺死善悔悟欲散其眾而去不可,於是請投拜於金人金人拘善於軍中遂給公據俾其眾歸鄉而前軍祝變後。
jūn zhōng tǒng zhì zuǒ jūn lǐ fáng yù yòu jūn zhāng yuān gè yǐ qí zhòng sàn qù zì cǐ huái dōng huái xī jiē bèi wáng shàn yú dǎng zhī rǎo yǐ. shàn cū hàn pǐ fū běn wú shuāng zhòng zhī cái yì wú zhì jūn zhī shù tú yǐ zòng qí tú dǎng rèn zhī qīn rǎo gù néng chéng tiān xià zhī luàn yǐ jù wū hé bù chì yī èr shí wàn zhòng jié lüè zī cái yín wū fù nǚ wèi zhōng yuán shì shù zhī huàn qí jūn zhōng háng wǔ bù duì lüè wú jì lǜ lǚ gōng chéng yì jiē bù kè jié wén jīn rén zhì suì tóu bài.
軍鍾統制左軍李防禦右軍張淵各以其眾散去自此淮東淮西皆被王善餘黨之擾矣。善粗悍匹夫本無雙眾之才亦無治軍之術徒以縱其徒黨任之侵擾故能乘天下之亂蟻聚烏合不啻一二十萬眾刦掠資財淫污婦女為中原士庶之患其軍中行伍部隊略無紀律屢攻城邑皆(不克)捷聞金人至遂投拜。
sān rì dīng wèi dé yīn jiù xiào yún: shì zhào wāng zǎo zhuàn.
三日丁未德音(舊校云:是詔汪藻撰)。
yù dí zhě mò rú zì zhì dòng mín zhě dāng yǐ zhì chéng zhèn zì zuǎn pī tú jí lí duō gù mèi suī huái zhī yuǎn lüè yí bō yuè zhī shēn yōu suī juàn wǒ zhōng yuán hàn zuò bì qī yú zài fù ér pò yú qiáng dí shāng rén jǐ zhì yú wǔ qiān zī yuán yí wèi zhī xíng yóu lì jiāng shān zhī zǔ lǎo ruò fú xié yú dào lù jī pí méng fàn yú fēng shuāng tú cóng huò kǔ yú yì sāo chéng dùn bù wú yú fán fèi suǒ xìng tiān rén xié xiāng chuān lù wú yú fǎng zhì gǔ zhī shí xún jí ào qū ér ān chù yán niàn lián nián zhī fěn rǎo zuò lìng lǜ tǔ zhī liú lí xiāng lǘ zāo fén jié zhī zāi cái lì kùn gōng shū zhī yì sì sù xiāo ér zhěn lǜ rú bīng tàn zhī jiāo huái jiē rǔ hé gū yóu wú bù dé gù měi wèi tiān zhī jǐng jiè zhuān kè yǐ yǐ jiāo láo yù mù lín xiū zhàn zé bēi cí hòu lǐ yǐ qǐng hé yù shěng fèi xù mín zé biǎn shí sǔn yī ér cóng jiǎn gǒu kě zì xiāo yú fēn jìn dài jiāng wú ài yú fà fū rán biān chuí suì hài ér shī tú bù miǎn yú lǚ xìng kuì xiǎng rì zī ér zhēng liǎn wèi huáng yú quán fù wéi rù shì zǔ zōng zhī zé qǐ rǔ néng wàng gù yī shí shè jì zhī jū fēi yǔ huò yǐ zhǐ qí kòu rǎng gǎi zuò fēng chén zhī xī shǒu tú juān shěng zhè zhè yí kuàng zuó lái méng bì zhī sú chéng zhì jīn rì líng yí zhī huò jí suī zhèn yì rì qiú yú mín mò ér rén qíng zhōng yōng yú shàng wén zhǔ wēi fēi tè yú wàn jūn táng bì zì yáo yú qiān lǐ jì zhēn wěi yǒu nán píng zhī huàn zé ěr xiá xián wú gào zhī yuān yǐ chì fǔ chén xiāng yǔ xū huái ér tīng nà biàn lìng zài wèi gè xū wàng shì yǐ zī xún zhí yán zhě wù yí wēi yí zhōng gào zhě mí jū wēi yǐn suǒ qī ěr zhòng xián tǐ zhèn huái shàng lǜ sì mín xìng shī zhí zhī jiē bǎi xìng yǒu duó shí zhī yuàn kē xū kē jí rén xīn nán qí yú xiǎo kāng àn yù fán zī bāng fǎ yǒu jī yú mò jiǎn nǎi yòng yíng zhǎng zhī jié tè bān zài yòu zhī ēn yú xì wáng zhě zhái zhōng fū qǐ gān xīn yú yuǎn shòu huáng tiān zhù shùn qí jiāng huǐ huò yú jiāo qīn wéi wǒ èr sān zhī chén yǔ fū yì zhào zhī zhòng jí rǎng wài wǔ xié jì zhōng xìng.
禦敵者莫如自治動民者當以至誠朕自纘丕圖即罹多故昧綏懷之遠略貽播越之深憂雖眷我中原漢祚必期於再復而迫於強敵商人幾至於五遷茲緣儀衛之行尤歷江山之阻老弱扶攜於道路飢疲蒙犯於風霜徒從或苦於驛騷程頓不無於煩費所幸天人協相川陸無虞仿治古之時巡即奧區而安處言念連年之粉擾坐令率土之流離鄉閭遭焚刦之災財力困供輸之役肆宿宵而軫慮如冰炭之交懷嗟汝何辜由吾不德故每畏天之警戒專克已以焦勞欲睦鄰休戰則卑辭厚禮以請和欲省費卹民則貶食損衣而從儉苟可自銷於氛祲殆將無愛於髮膚然邊陲歲駭而師徒不免於屢興餽餉日滋而征斂未遑於全復惟入世祖宗之澤豈汝能忘顧一時社稷之居非予獲已止俟寇攘(改作風塵)之息首圖蠲省這這宜況昨來蒙蔽之俗成致今日陵夷之禍亟雖朕意日求於民瘼而人情終壅於上聞主威非特於萬鈞堂陛自遙於千里既真偽有難憑之患則邇遐銜無告之冤已敕輔臣相與虛懷而聽納變令在位各須忘勢以諮詢直言者勿遺危疑忠告者靡拘微隱所期爾眾咸體朕懷尚慮四民興失職之嗟百姓有奪時之怨科需苛急人心難俟於小康犴獄煩滋邦法有稽於末減乃用迎長之節特頒在宥之恩於戲王者宅中夫豈甘心於遠狩皇天助順其將悔禍於交侵惟我二三之臣與夫億兆之眾亟攘外侮協濟中興。
jīn rén kòu gǎi zuò gōng hé zhōu zhī jūn zhōu shì lǐ chóu pàn fù yú jīn rén jiù xiào yún: shí tōng pàn táng jǐng sǐ zhī.
金人寇(改作攻)和州知軍州事李儔叛附於金人(舊校云:時通判唐璟死之)。
lǐ chóu yǐ hé zhōu tóu bài jīn rén zhí chóu yú jūn zhōng jì zhì dù cǎi shí jiāng liù rì gēng xū zhī tài píng zhōu guō wěi bài jīn rén yú cǎi shí zài zhàn. yòu bài zhī xīn hài rén zǐ rì. yòu zhàn. yòu bài zhī.
李儔以和州投拜金人執儔於軍中計置渡採石江六日庚戌知太平州郭偉敗金人於採石再戰。又敗之辛亥壬子日。又戰。又敗之。
jīn rén gōng cǎi shí dù zhī tài píng guō wěi qīn lǜ guān jūn jiāng zuǒ jí lì hàn yù sān rì wǔ zhàn jiē jié jīn rén tuì gōng cí hú fú shān wěi. yòu yǔ zhàn bài zhī jīn rén yòng qū mǎ jiā dù hòu shàng zì wēn zhōu lái dào yuè zhōu sī cǎi shí.
金人攻採石渡知太平郭偉親率官軍將佐極力捍禦三日五戰皆捷金人退攻慈湖福山偉。又與戰敗之金人用趨馬家渡後上自溫州來到越州思採石。
zhǐ jiāng guān bīng tuī shǎng yǒu chà yǒu guān rén gè yǔ zhuǎn liǎng guān.
指江官兵推賞有差有官人各與轉兩官。
lóng yòu huáng tài hòu jí liù gōng chū hóng zhōu gěng xìn fǎn hù wèi jūn kuì.
隆祐皇太后及六宮出洪州耿信反扈衛軍潰。
tài hòu chū hóng zhōu zhōu rén gěng xìn fǎn yáng wéi zhōng quán jūn zì kuì qí jiāng sī quán hú wén mǎ yǒu yáng gāo zhào wàn wáng liǎn chái biàn fù xuǎn zhāng nǐ jiǔ jūn jǐn fǎn jié duó zōng miào liù gōng fǔ kù yī xī ér jǐn.
太后出洪州舟人耿信反楊惟忠全軍自潰其將司全胡文馬友楊皋趙萬王璉柴卞傅選張擬九軍盡反刦奪宗廟六宮府庫一夕而盡。
hán shì qīng bài liú zhōng yú zhǎn zhōu dé wěi róu fú dì jī.
韓世清敗劉忠於斬州得偽柔福帝姬。
liú zhōng chū jù bīng yú jīng dōng hào huā miàn shòu qí zhòng jiē dài bái zhān lì. yòu hào bái zhān bàn liú zhōng yǒng ruì shàn zhàn jīn rén jì tuì jīng dōng zhōng nǎi qīn huái xī fàn zhǎn zhōu hán shì qīng tún zhǎn zhōu chū bīng yǔ zhōng zhàn dà pò zhī qí zhòng sǐ wáng zhě shén duō nǎi jiàn rù hú nán shì qīng duó dé yī fù rén zì chēng shì róu fú dì jī xiǎo míng huán huán xíng dì èr shí yī xiǎo wáng niáng zǐ zhī nǚ yě. huò bào shì qīng shì qīng yí zhī nǎi qǐng zhī zhōu zhēn cǎi tóng tōng pàn qián xiá jù guān shang lì yú tíng zuò róu fú dì jī yú táng shàng gé lián wèn zhī suì jù shuō bèi lǔ jí dé tuō zhī yīn jù yán bèi liú zhōng lǔ zài jūn zhōng chū zāo liú zhōng wú lǐ. yòu bèi liú zhōng jià yǔ yī yā huǒ jí yán xī shí gé zhōng guān yuán xìng míng shāo xiáng shì qīng děng xìn zhī suì gǎi guǎn yān zhǎn zhōu jù qí shì zòu wén zhī.
劉忠初聚兵於京東號花面獸其眾皆戴白氈笠。又號白氈伴劉忠勇銳善戰金人既退京東忠乃侵淮西犯斬州韓世清屯斬州出兵與忠戰大破之其眾死亡者甚多乃漸入湖南世清奪得一婦人自稱是柔福帝姬小名環環行第二十一小王娘子之女也。或報世清世清疑之乃請知州甄采同通判鈐轄具官裳立於庭坐柔福帝姬於堂上隔簾問之遂具說被虜及得脫之因具言被劉忠虜在軍中初遭劉忠無禮。又被劉忠嫁與一押火及言昔時閣中官員姓名稍詳世清等信之遂改館焉斬州具其事奏聞之。
zhī chǔ zhōu zhào lì bài jīn rén yú huái yīn lǐng bīng rù chǔ zhōu.
知楚州趙立敗金人於淮陰領兵入楚州。
cháo tíng wén jīn rén jiāng móu rù kòu gǎi zuò shēn rù nǎi zhào zhū lù yǐ bīng qín wáng bǎo wèi wáng shì zhào lì fāng yù zhī xú zhōu yǐ xú zhōu chéng gū. qiě fá liáng bù kě shǒu nǎi lǜ jiāng bīng jìn bīng jí mín bīng yuē sān wàn qū xíng zài shì shí zhī chǔ zhōu liú huì bèi zhào mìng fù xíng zài dù chōng yǐ chǔ zhōu quē zhī zhōu. qiě wén lì lǜ bīng zì xú lái jí zhā fù lì bǐ zhī chǔ zhōu shǐ rén yíng lì shòu zhī lì zhì lín huái xiàn bèi chōng zhī mìng jiān chéng zhì miǎn shān jīn rén wén lì qì xú zhōu ér xīn zhī chǔ zhōu yǐ jiǎ shuān yú huái yīn yāo jié zhī lì huī xià jiē jiē wèi jīn rén fāng wā yú huái yīn ér chǔ zhōu bù kě wǎng bù rú tuì hái xú zhōu lì fèn nù jué qí chǐ yuē: zhèng yào yǔ jīn rén xiāng shā bǎo wèi jīn rén wā lù ér chǔ zhōu bù kě wǎng nǎi lìng zhū jūn yuē: huí gù zhě zhǎn, yú shì lǜ jiāng xiān dēng zhì huái yīn yǔ jīn rén yù dà zhàn sì shí lǐ zhì chǔ zhōu chéng xià suì dé yǐ shù qiān rén rù chéng ér hòu jūn mèng chéng zhāng guǎng jiē yǐ qí suǒ bù dù hé běi qù fāng qí chén zhàn yě. shì zú yǒu shī zhàng zhě bá qì jiē wǎ xiāng jī yuè miào qián miào jiē sān lǐ xǔ jiē wèi suǒ bá lì kǒu zhōng jiàn guàn qí liǎng jiá dài jiǎn míng rù chéng kǒu bù néng yán yǐ shǒu zhǐ huī zhū jūn qì xiē fāng dìng bá qí jiàn yì zhě wèi zì yān shān zhī yì nán běi zhàn zhēng wèi yǒu rú cǐ zhī chén zhàn zhě.
朝廷聞金人將謀入寇(改作深入)乃召諸路以兵勤王保衛王室趙立方欲知徐州以徐州城孤。且乏糧不可守乃率將兵禁兵及民兵約三萬趨行在是時知楚州劉誨被召命赴行在杜充以楚州缺知州。且聞立率兵自徐來即劄付立俾知楚州使人迎立授之立至臨淮縣被充之命兼程至黽山金人聞立棄徐州而新知楚州以甲拴於淮陰邀截之立麾下皆皆謂金人方挖於淮陰而楚州不可往不如退還徐州立忿怒嚼其齒曰:正要與金人相殺保謂金人挖路而楚州不可往乃令諸軍曰:回顧者斬,於是率將先登至淮陰與金人遇大戰四十里至楚州城下遂得以數千人入城而後軍孟成張廣皆以其所部渡河北去方其塵戰也。士卒有失仗者拔砌街瓦相擊岳廟前廟街三里許皆為所拔立口中箭貫其兩頰帶簡明入城口不能言以手指揮諸軍憩歇方定拔其箭議者謂自燕山之役南北戰爭未有如此之塵戰者。
shí sān rì dīng sì dù chōng fén zhēn zhōu zhǎng lú chóng fú chán yuàn.
十三日丁巳杜充焚真州長廬崇福禪院。
jīn rén yǐ fàn hé zhōu dù chōng mìng qīng yě huái nán tiān chà jiàn kāng fǔ tōng pàn liú hàn zhī xiàn yì zhǎng lú chóng fú yuàn yǒu wū èr qiān xián jīn rén dé zhī kě yǐ xì fá ér dù dāng fén zhī chōng mìng tǒng zhì fú zhī yàn wǎng fén shāo zhǎng lú chóng fú yuàn yuàn yǒu zhòng láng céng gé jīn bì xiāng huī yìng fán èr qiān yú xián chán shā zhī shèng wèi jiāng huái xián dì yī shì shí zhī yàn tún yú dōng yáng bèi xí jí yǐ shù zhōu zài sān bǎi rén zì dōng zhí kǒu sù liú ér shàng zhì yáng jiā zhōu yǒu.
金人已犯和州杜充命清野淮南添差建康府通判劉漢之獻議長廬崇福院有屋二千閒金人得之可以系筏而渡當焚之充命統制伏之彥往焚燒長廬崇福院院有重廊層閣金碧相輝映凡二千餘閒禪剎之盛為江淮閒第一是時之彥屯於東陽被檄即以數舟載三百人自東職口溯流而上至楊家洲有。
yán jiāng xún jiǎn wáng zhēn xià zhài. yòu yǒu zhǎng lú chóng fú chán yuàn sēng xíng shù féi rén jū mín yì shù bǎi rén zá jū zhū zhǔ xián zhēn shǐ rén yāo zhōu pán wèn chūn gèng zhī yàn duì yǐ zhǔn liú shǒu sī xí bèi fèng shèng zhǐ chà zhū tǒng zhì fú zhī yàn wǎng fén shāo zhǎng lú chóng fú yuàn sēng xíng wén zhī yǐ yǎng tiān hào kū bǎi xìng yì kū zhī yàn suì shuài zhēn bìng tǔ jūn tóng háng zhì zhǎng lú zhèn zhù chí sēng dào lín yǔ zhī shì yíng jiē rù yuàn zhī yàn jù shuō shāo fén zhī yì dào lín yuē: wù zhī xìng fèi jiē yǒu qí shí chéng yě. huǐ yě. wú hé róng xīn zāi! nǎi duì fú shāo xiāng zhī yàn qǔ xí jiù fú qián xuān yáng sēng xíng jūn mín jiē kū zhī yàn biàn kū dào lín yǔ zhī yàn shǎo zuò zhī yàn qiǎn qí zhòng qǔ lú chái yú jǐn yào xià jī duī fán èr shí sì chù dào lín yì qiǎn sēng xíng qǔ kù qián sān qiān yú mín tóu rù jǐng zhōng. yòu qǔ jīn yín xiá qù zhī yàn qǔ zé yán jiāng xún jiǎn sī fén shāo zhī wěi wén zhuàng jù lìng shēn kè qǔ huǒ. yòu xú xú zhì yǒu kè cù fàng huǒ èr shí sì chù huǒ mián qí fā hūn hēi shí huǒ yàn gèn sān yè lòu fāng bàn wū wú dà xiǎo yǐ píng tà yǐ. shì shí jīng yí lǎo xiǎo chéng huǒ ér xíng yì dàn sì jī wéi huī āi zhōng yǒu dīng tóu ér yǐ.
沿江巡檢王真下寨。又有長蘆崇福禪院僧行數腓人居民亦數百人雜居諸渚閒真使人邀舟盤問春更之彥對以准留守司檄備奉聖旨差諸統制伏之彥往焚燒長蘆崇福院僧行聞之已仰天號哭百姓亦哭之彥遂率真並土軍同行至長蘆鎮住持僧道林與知事迎接入院之彥具說燒焚之意道林曰:物之興廢皆有其時成也。毀也。吾何容心哉!乃對佛燒香之彥取檄就佛前宣揚僧行軍民皆哭之彥變哭道林與之彥少坐之彥遣其眾取蘆柴於緊要下積堆凡二十四處道林亦遣僧行取庫錢三千餘緡投入井中。又取金銀匣去之彥取責沿江巡檢司焚燒之委文狀具令申刻取火。又徐徐至酉刻促放火二十四處火綿齊發昏黑時火焰亘三夜漏方半屋無大小已平榻矣。是時驚移老小乘火而行翌旦寺基惟灰埃中有釘頭而已。
liú wèi zhī háo zhōu.
劉位知濠州。
zhī háo zhōu sūn yì fù jiàn kāng bǐng yì yě. dù chōng yǐ háo zhōu bù kě què zhī zhōu suì xí jié zhì jūn mǎ liú wèi bǐ zhī háo zhōu wèi sì zhōu zhāo xìn rén jū yú bēi zhèn sù háo qiáng wèi lín lǐ suǒ tuī. qiě zōng zú shāo shèng rǎo rǎo zhī jì jù xiāng mín bǎo shǒu héng shān fēn xiāng mín wèi jūn shǐ zhū dì zhì gè tǒng zhī shì shí xī běi yì guān yǔ bǎi xìng bēn fù dōng nán zhě luò yì dào lù zhì yǒu shù shí lǐ huò bǎi yú lǐ wú yān shě zhě zhōu xiàn wú guān sī bǐ bǐ jiē shì dào zéi jiān xīn zhī zhuàng wàn xù qiān bān jí rù sì zhōu jìng zé wén zhāo xìn liú jiā jù bīng shén zhòng gù liú yí zhī rén dù jiāng rù zhāo xìn tóu héng shān wèi lè guó ér shì dài fū wǎng wǎng jù cì jìng yè yú wèi bīn kè jì duō wèi jiàn kè yì yǒu shí měi yí zhǐ qí guǎn gǔ zhī suǒ, yú shì láng bèi ér lái zhě dé yǐ zàn ān ér wèi yì jiàn jiàn zūn chóng yǐ. suǒ yǐ zhāo xìn liú jiā zhī míng bō yú yuǎn ěr zhě gài zì liú yí shì mín chàng zhī yě. dù chōng zài jiàn kāng yǐ wèi wèi jié zhì jūn mǎ zhì shì lìng wèi zhī háo zhōu jūn zhōu shì.
知濠州孫逸赴建康稟議也。杜充以濠州不可闕知州遂檄節制軍馬劉位俾知濠州位泗州招信人居於碑鎮素豪強為鄰里所推。且宗族稍盛擾擾之際聚鄉民保守橫山分鄉民為軍使諸弟至各統之是時西北衣冠與百姓奔赴東南者絡繹道路至有數十里或百餘里無煙舍者州縣無官司比比皆是盜賊艱辛之狀萬緒千般及入泗州境則聞招信劉家聚兵甚眾故流移之人渡江入招信投橫山為樂國而士大夫往往具刺敬謁於位賓客既多位見客亦有時每頤指其館穀之所,於是狼狽而來者得以暫安而位亦漸漸尊崇矣。所以招信劉家之名播於遠邇者蓋自流移士民唱之也。杜充在建康以位為節制軍馬至是令位知濠州軍州事。
chén bāng guāng zhī jiàn kāng fǔ.
陳邦光知建康府。
zhī jiàn kāng fǔ hú shùn zhì yǐ jīn rén shì bī nǎi qiú wèi zhè xī xuān fǔ sī cān yì guān cháo tíng cóng zhī suì mìng chén bāng guāng zhī jiàn kāng fǔ shùn zhì fā jiàn kāng zhī liù yuè jīn rén fàn jiàn kāng jìng shì shí hán shì zhōng zài zhèn jiāng fǔ huò zhí shùn zhì jiè sòng shì zhōng zhě shì zhōng zé shùn zhì bù hé qì jiàn kāng ér zǒu fù yú hǎi chuán zhī wéi qiáng jì ér wén zhī gǎi chà zhè jiāng xuān fǔ sī cān yì nǎi fàng xíng.
知建康府胡舜陟以金人勢逼乃求為浙西宣撫司參議官朝廷從之遂命陳邦光知建康府舜陟發建康之六月金人犯建康境是時韓世忠在鎮江府或執舜陟解送世忠者世忠責舜陟不合棄建康而走縛於海船之桅檣既而聞知改差浙江宣撫司參議乃放行。
jīn rén xiàn lín jiāng jūn.
金人陷臨江軍。
èr shí yī rì yǐ chǒu jīn rén zì mǎ jiā dù dù jiāng tǒng zhì chén cuì pò shā.
二十一日乙丑金人自馬家渡渡江統制陳淬破殺。
xiān shì jīn rén jì zhì cǎi shí yù dù jiāng wèi guō wěi suǒ jù suì qū mǎ jiā dù tǒng zhì chén cuì jí jīn rén zhàn yú jiāng shàng bài jī cuì bèi shā jīn rén suì.
先是金人計置採石欲渡江為郭偉所拒遂趨馬家渡統制陳淬及金人戰於江上敗績淬被殺金人遂。
jì dù nán àn wú bīng jīn rén zhōu bù duō dàn wú rén yíng dí zhì shǐ dù zhǎng jiāng rú dǎo píng dì wéi shuǐ jūn tǒng zhì shào qīng yǐ yī zhōu zài shí bā rén dāng jīn rén yú jiāng zhōng shāo gōng zhāng qīng zhě zhōng shí qī shǐ suì tuì yú zhú diào dù qiǎn shǐ yuē: dù chōng jù zhū jūn zài jiàn kāng ér yán jiāng jiē wú bèi jīn rén yǐ dù nǎi mìng zhū jūn yíng dí dōu tǒng zhì wáng xiè sù jiāo shē bù xù jūn shì wéi wèi duì yǐ jīng qí cù yōng kuā qí róng guì shēn wèi dà jiāng wú wáng shǐ yí zú zhī yòng lǜ běn jūn xiān dùn xiān shì fǔ kuí zài dōng yáng bèi xí cè yīng xiè yǔ kuí xiāng yù yú tú zhōng yuē: yǐ shī dù kǒu suì yǐ bīng jiē nán bēn zì huī zhōu rù fú jiàn liú yàn zǒu xiè líng hán shì zhōng zài zhèn jiāng yǐ hú gǎi zuò dí qí xiāo yǒng qí fēng bù kě dāng nǎi lǜ bù zú háng hǎi yǐ cì qí xì.
濟渡南岸無兵金人舟不多但無人迎敵致使渡長江如蹈平地唯水軍統制邵青以一舟載十八人當金人於江中稍工張青者中十七矢遂退於竹蓧渡遣史曰:杜充聚諸軍在建康而沿江皆無備金人已渡乃命諸軍迎敵都統制王燮素驕奢不恤軍士惟衛隊以旌旗簇擁夸其榮貴身為大將無亡矢遺鏃之用率本軍先遁先是輔逵在東陽被檄策應燮與逵相遇於途中曰:已失渡口遂以兵皆南奔自徽州入福建劉晏走燮陵韓世忠在鎮江以胡(改作敵)騎驍勇其鋒不可當乃率步卒航海以伺其隙。
èr shí sān rì dīng fàn dù chōng qì jiàn kāng fǔ dù jiāng běi zǒu jūn kuì.
二十三日丁犯杜充棄建康府渡江北走軍潰。
dù chōng zài jiàn kāng zhì bīng zhuān yǐ cán shā wèi zhèng zhǎn rén wú xū rì chōng wén jīn rén yǐ dù jiāng zhū jūn kuì sàn yù chéng chuán chū bēn fāng kāi shuǐ mén shì shù zhōu chuán zhēng mén yōng ài bù néng chū chōng shǐ rén yù zhī yuē: xiàng gōng yù yíng dí jīn rén ěr zhòng jiē hū yuē: wǒ biàn qù yíng dí qì bù néng xíng ér zhǐ zì shì shì jǐng xián xuān téng yán dù chōng xiàng gōng wǎng zhǎn le duō shǎo rén jí qí jīng jí què yù xiān qì chéng zǒu chōng wén zhī mò gǎn shuí hé nǎi mìng zhū jūn gè rén kào shǎng yín shí liǎng juàn shí pǐ lìng zhū jūn jiē wǎng jiǎng shān xià zhài shì yè jūn zhōng bù zhěng rén duō yè hū zhì míng jiē kuì sàn dào dōng yáng zhū jūn zhēng rù hù xiāng shā yí shí fāng dìng chōng dù jiāng dùn zǒu sù zhōu wáng jìn wáng guān yóu yǐ běn bù bīng suí xíng zhì zhēn zhōu zhù yú tiān qìng guān jìn guān bù xiāng xié suì fēn wèi èr chōng yǐ jūn bù xié huí huáng wèi yǒu suǒ xiàng zhī zhēn zhōu xiàng zi quàn chōng yóu tōng tài rù zhè yù yǔ zhī xié xíng chōng yì zài guī běi gù bù cóng zi zhī qí yì suì chéng zhōu qì zhēn zhōu ér qù chōng xí guān zhī zhēn zhōu zì wèi chū lù jì shēng yán wǎng zhāo xìn xiàn shān zhài hé liú wèi rén mǎ lái shā jīn rén nǎi chū xī mén xíng zhì tiān zhǎng jūn ér qù.
杜充在建康治兵專以殘殺為政斬人無虛日充聞金人已渡江諸軍潰散欲乘船出奔方開水門士庶舟船爭門擁隘不能出充使人諭之曰:相公欲迎敵金人耳眾皆呼曰:我變去迎敵棄不能行而止自是市井閒喧騰言杜充相公枉斬了多少人及其驚急卻欲先棄城走充聞之莫敢誰何乃命諸軍各人犒賞銀十兩絹十匹令諸軍皆往蔣山下寨是夜軍中不整人多夜呼質明皆潰散到東陽諸軍爭入互相殺移時方定充渡江遁走宿州王進王冠猶以本部兵隨行至真州駐於天慶觀進冠不相協遂分為二充以軍不協回惶未有所向知真州向子勸充由通泰入浙欲與之偕行充意在歸北故不從子知其意遂乘舟棄真州而去充檄冠知真州自為出陸計聲言往招信縣山寨合劉位人馬來殺金人乃出西門行至天長軍而去。
jīn rén kòu gǎi zuò gōng lù ān jūn zhī jūn shì biān mǒu pàn jiàng yú jīn rén.
金人寇(改作攻)六安軍知軍事邊某叛降於金人。
jīn rén zhōu tài shī yǐ jù shòu chūn fǔ nǎi mìng bīng qīn lù ān jūn dīng fàn kòu gǎi zuò gōng chéng xià zhī jūn biān mǒu yíng jiàng jīn rén yǐ zhào tuán liàn zhě lǜ běi jūn sān bǎi rén tún chéng xià bù shā lüè.
金人周太師已據壽春府乃命兵侵六安軍丁犯寇(改作攻)城下知軍邊某迎降金人以趙團練者率北軍三百人屯城下不殺掠。
jīn rén kòu gǎi zuò gōng jí zhōu zhī jūn zhōu shì yáng yuān qì chéng zǒu.
金人寇(改作攻)吉州知軍州事楊淵棄城走。
yáng yuān wén jīn rén fàn jìng jí qì chéng qù jīn rén zhù yú chéng xià bù rù chéng bù shèn lǔ lüè shān cǐ sì zì.
楊淵聞金人犯境即棄城去金人駐於城下不入城不甚虜掠(刪此四字)。
jīn rén kòu gǎi zuò gōng yuán zhōu zhī jūn zhōu shì wáng zhòng yí pàn fù yú jīn rén.
金人寇(改作攻)袁州知軍州事王仲嶷叛附於金人。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
賜進士出身頭品頂戴四川等處承宣布政使司布政使清苑許涵度校刊。
juǎn yī bǎi èr shí sì jiào kān jì.
※卷一百二十四校勘記。
jì shàng cáo bǎi sī jiē zhī nán chāng tuō jiē zì zhì yǒu cháng chéng gé qù xì wù jí cóng guān láng lì yī zuò zhì cháng chéng yǒu gé fǎ xì wù jí cóng guān láng lì liú shǒu jiàn kāng fǔ tuō shǒu zì yǐ yú shí yī yuè chū bā rì qǐ fā wǎng qián zhōu yǐ. wǎng wù zuò zhù shàng yù yǐ bù dé yǐ zhī yì yì wù zuò shì bìng yú míng yuè wēn tái cóng biàn jū zhù yú wù zuò yǐ tái kè zuò tái lǐ dài zì míng yuè zhōu lái yuè zì yǎn fán bā rì huí yán shì jù ér bù nà tuō fán bā liù zì quàn mín zhě dāng yǐ zhì chéng quàn wù zuò dòng nǎi yòng yíng zhǎng zhī jié yíng zhǎng yīng zuò chí zhāng sī cǎi shí fǎn ài guān bīng ài wù zuò jiāng zhǎn zhōu jù qí shì zòu wén zhī zhī zì yǎn qì xiē shāo dìng fāng bá qí jiàn wù zuò qì xiē fāng dìng bá qí jiàn suì tuì yú zhú diào gǎng gǎng wù zuò dù xiè zhèng zài yǔ kuí xiāng yù yú tú zhōng tuō zhèng zì.
洎上曹百司皆之南昌(脫皆字)治有常程格去細務及從官郎吏(一作治常程有格法細務及從官郎吏)留守建康府(脫守字)已於十一月初八日起發往虔州矣。(往誤作住)上諭以不得已之意(意誤作事)並於明越溫台從便居住(於誤作以台課作台)李迨自明越州來(越字衍)凡八日回延世拒而不納(脫凡八六字)勸民者當以至誠(勸誤作動)乃用迎長之節(迎長應作弛張)思採石反隘官兵(隘誤作江)斬州具其事奏聞之(之字衍)憩歇稍定方拔其箭(誤作憩歇方定拔其箭)遂退於竹蓧港(港誤作渡)燮正在與逵相遇於塗中(脫正字)。