chú bào xiōng lǚ bù zhù sī tú fàn zhǎng ān lǐ jué tīng jiǎ xǔ
除暴凶呂布助司徒 犯長安李傕聽賈詡
què shuō nà zhuàng dǎo dǒng zhuō de rén, zhèng shì lǐ rú. dāng xià lǐ rú fú qǐ dǒng zhuō, zhì shū yuàn zhōng zuò dìng, zhuō yuē: rǔ wèi hé lái cǐ? rú yuē: rú shì zhì fǔ mén, zhī tài shī nù rù hòu yuán, xún wèn lǚ bù. yīn jí zǒu lái, zhèng yù lǚ bù bēn zǒu, yún: tài shī shā wǒ! rú huāng gǎn rù yuán zhōng quàn jiě, bù yì wù zhuàng ēn xiāng. sǐ zuì! sǐ zuì! zhuō yuē: pǒ nài nì zéi! xì wú ài jī, shì bì shā zhī! rú yuē: ēn xiāng chà yǐ. xī chǔ zhuāng wáng jué yīng zhī huì, bù jiù xì ài jī zhī jiǎng xióng, hòu wèi qín bīng suǒ kùn, dé qí sǐ lì xiāng jiù. jīn diāo chán bù guò yī nǚ zǐ, ér lǚ bù nǎi tài shī xīn fù měng jiāng yě. tài shī ruò jiù cǐ jī huì, yǐ chán cì bù, bù gǎn dà ēn, bì yǐ sǐ bào tài shī. tài shī qǐng zì sān sī. zhuō shěn yín liáng jiǔ yuē: rǔ yán yì shì, wǒ dāng sī zhī. rú xiè ér qù. zhuō rù hòu táng, huàn diāo chán wèn yuē: rǔ hé yǔ lǚ bù sī tōng yé? chán qì yuē: qiè zài hòu yuán kàn huā, lǚ bù tū zhì. qiè fāng jīng bì, bù yuē: wǒ nǎi tài shī zhī zǐ, hé bì xiāng bì? tí jǐ gǎn qiè zhì fèng yí tíng. qiè jiàn qí xīn bù liáng, kǒng wèi suǒ bī, yù tóu hé chí zì jǐn, què bèi zhè sī bào zhù. zhèng zài shēng sǐ zhī jiān, dé tài shī lái, jiù le xìng mìng. dǒng zhuō yuē: wǒ jīn jiāng rǔ cì yǔ lǚ bù, hé rú? diāo chán dà jīng, kū yuē: qiè shēn yǐ shì guì rén, jīn hū yù xià cì jiā nú, qiè níng sǐ bù rǔ! suì chè bì jiān bǎo jiàn yù zì wěn. zhuō huāng duó jiàn yōng bào yuē: wú xì rǔ! diāo chán dào yú zhuō huái, yǎn miàn dà kū yuē: cǐ bì lǐ rú zhī jì yě! rú yǔ bù jiāo hòu, gù shè cǐ jì gù bù gù xī tài shī tǐ miàn yǔ jiàn qiè xìng mìng. qiè dāng shēng shì qí ròu! zhuō yuē: wú ān rěn shě rǔ yé? chán yuē: suī méng tài shī lián ài, dàn kǒng cǐ chù bù yí jiǔ jū, bì bèi lǚ bù suǒ hài. zhuō yuē: wú míng rì hé nǐ guī méi wù qù, tóng shòu kuài lè, shèn wù yōu yí. chán fāng shōu lèi bài xiè.
卻說那撞倒董卓的人,正是李儒。當下李儒扶起董卓,至書院中坐定,卓曰:「汝為何來此?」儒曰:「儒適至府門,知太師怒入後園,尋問呂布。因急走來,正遇呂布奔走,云:『太師殺我!』儒慌趕入園中勸解,不意誤撞恩相。死罪!死罪!」卓曰:「叵耐逆賊!戲吾愛姬,誓必殺之!」儒曰:「恩相差矣。昔楚莊王絕纓之會,不究戲愛姬之蔣雄,後為秦兵所困,得其死力相救。今貂蟬不過一女子,而呂布乃太師心腹猛將也。太師若就此機會,以蟬賜布,布感大恩,必以死報太師。太師請自三思。」卓沈吟良久曰:「汝言亦是,我當思之。」儒謝而去。卓入後堂,喚貂蟬問曰:「汝何與呂布私通耶?」蟬泣曰:「妾在後園看花,呂布突至。妾方驚避,布曰:『我乃太師之子,何必相避?』提戟趕妾至鳳儀亭。妾見其心不良,恐為所逼,欲投荷池自盡,卻被這廝抱住。正在生死之間,得太師來,救了性命。」董卓曰:「我今將汝賜與呂布,何如?」貂蟬大驚,哭曰:「妾身已事貴人,今忽欲下賜家奴,妾寧死不辱!」遂掣壁間寶劍欲自刎。卓慌奪劍擁抱曰:「吾戲汝!」貂蟬倒於卓懷,掩面大哭曰:「此必李儒之計也!儒與布交厚,故設此計;故不顧惜太師體面與賤妾性命。妾當生噬其肉!」卓曰:「吾安忍舍汝耶?」蟬曰:「雖蒙太師憐愛,但恐此處不宜久居,必被呂布所害。」卓曰:「吾明日和你歸郿塢去,同受快樂,慎勿憂疑。」蟬方收淚拜謝。
cì rì, lǐ rú rù jiàn yuē: jīn rì liáng chén, kě jiāng diāo chán sòng yǔ lǚ bù. zhuō yuē: bù yǔ wǒ yǒu fù zǐ zhī fēn, bù biàn cì yǔ. wǒ zhǐ bù jiù qí zuì. rǔ chuán wǒ yì, yǐ hǎo yán wèi zhī kě yě. rú yuē: tài shī bù kě wèi fù rén suǒ huò. zhuō biàn sè yuē: rǔ zhī qī kěn yǔ lǚ bù fǒu? diāo chán zhī shì, zài wù duō yán yán zé bì zhǎn! lǐ rú chū, yǎng tiān tàn yuē: wú děng jiē sǐ yú fù rén zhī shǒu yǐ! hòu rén dú shū zhì cǐ. yǒu shī tàn zhī yuē: sī tú miào suàn tuō hóng qún. bù yòng gān gē bù yòng bīng. sān zhàn hǔ láo tú fèi lì, kǎi gē què zòu fèng yí tíng.
次日,李儒入見曰:「今日良辰,可將貂蟬送與呂布。」卓曰:「布與我有父子之分,不便賜與。我只不究其罪。汝傳我意,以好言慰之可也。」儒曰:「太師不可為婦人所惑。」卓變色曰:「汝之妻肯與呂布否?貂蟬之事,再勿多言;言則必斬!」李儒出,仰天嘆曰:「吾等皆死於婦人之手矣!」後人讀書至此。有詩嘆之曰:「司徒妙算托紅裙。不用干戈不用兵。三戰虎牢徒費力,凱歌卻奏鳳儀亭。」
dǒng zhuō jí rì xià lìng hái méi wù, bǎi guān jù bài sòng. diāo chán zài chē shàng, yáo jiàn lǚ bù yú chóu rén zhī nèi, yǎn wàng chē zhōng. diāo chán xū yǎn qí miàn, rú tòng kū zhī zhuàng. chē yǐ qù yuǎn, bù huǎn pèi yú tǔ gāng zhī shàng, yǎn wàng chē chén, tàn xī tòng hèn. hū wén bèi hòu yī rén wèn yuē: wēn hóu hé bù cóng tài shī qù, nǎi zài cǐ yáo wàng ér fā tàn? bù shì zhī, nǎi sī tú wáng yǔn yě. xiāng jiàn bì, yǔn yuē: lǎo fū rì lái yīn rǎn wēi yàng, bì mén bù chū, gù jiǔ wèi dé yǔ jiāng jūn yī jiàn. jīn rì tài shī jià guī méi wù, zhǐ de fú bìng chū sòng, què xǐ de wù jiāng jūn. qǐng wèn jiāng jūn, wèi hé zài cǐ zhǎng tàn? bù yuē: zhèng wèi gōng nǚ ěr. yǔn yáng jīng yuē: xǔ duō shí shàng wèi yǔ jiāng jūn yé? bù yuē: lǎo zéi zì chǒng xìng jiǔ yǐ! yǔn yáng dà jīng yuē: bù xìn yǒu cǐ shì! bù jiāng qián shì yī yī gào yǔn. yǔn yǎng miàn diē zú, bàn shǎng bù yǔ liáng jiǔ, nǎi yán yuē: bù yì tài shī zuò cǐ qín shòu zhī xíng! yīn wǎn bù shǒu yuē: qiě dào hán shè shāng yì. bù suí yǔn guī. yǔn yán rù mì shì, zhì jiǔ kuǎn dài. bù yòu jiāng fèng yí tíng xiāng yù zhī shì, xì shù yī biàn. yǔn yuē: tài shī yín wú zhī nǚ, duó jiāng jūn zhī qī, chéng wèi tiān xià chǐ xiào. fēi xiào tài shī, xiào yǔn yǔ jiāng jūn ěr! rán yǔn lǎo mài wú néng zhī bèi, bù zú wèi dào kě xī jiāng jūn gài shì yīng xióng, yì shòu cǐ wū rǔ yě! bù nù qì chōng tiān, pāi àn dà jiào. yǔn jí yuē: lǎo fū shī yǔ, jiāng jūn xī nù. bù yuē: shì dāng shā cǐ lǎo zéi, yǐ xuě wú chǐ! yǔn jí yǎn qí kǒu yuē: jiāng jūn wù yán, kǒng lěi jí lǎo fū. bù yuē: dà zhàng fū shēng jū tiān dì jiān, qǐ néng yù yù jiǔ jū rén xià! yǔn yuē: yǐ jiāng jūn zhī cái, chéng fēi dǒng tài shī suǒ kě xiàn zhì. bù yuē: wú yù shā cǐ lǎo zéi, nài shì fù zǐ zhī qíng, kǒng rě hòu rén yì lùn. yǔn wēi xiào yuē: jiāng jūn zì xìng lǚ, tài shī zì xìng dǒng. zhì jǐ zhī shí, qǐ yǒu fù zǐ qíng yé? bù fèn rán yuē: fēi sī tú yán, bù jǐ zì wù! yǔn jiàn qí yì yǐ jué, biàn shuō zhī yuē: jiāng jūn ruò fú hàn shì, nǎi zhōng chén yě, qīng shǐ chuán míng, liú fāng bǎi shì jiāng jūn ruò zhù dǒng zhuō, nǎi fǎn chén yě, zài zhī shǐ bǐ, yí chòu wàn nián. bù bì xí xià bài yuē: bù yì yǐ jué, sī tú wù yí. yǔn yuē: dàn kǒng shì huò bù chéng, fǎn zhāo dà huò. bù bá dài dāo, cì bì chū xuè wèi shì. yǔn guì xiè yuē: hàn sì bù zhǎn, jiē chū jiāng jūn zhī cì yě. qiē wù xiè lòu! lín qī yǒu jì, zì dāng xiāng bào. bù kǎi nuò ér qù. yǔn jí qǐng pú shè shì sūn ruì sī lì xiào wèi huáng wǎn shāng yì. ruì yuē: fāng jīn zhǔ shàng yǒu jí xīn yù, kě qiǎn yī néng yán zhī rén, wǎng méi wù qǐng zhuō yì shì yī miàn yǐ tiān zǐ mì zhào fù lǚ bù, shǐ fú jiǎ bīng yú cháo mén zhī nèi, yǐn zhuō rù zhū zhī: cǐ shàng cè yě. wǎn yuē: hé rén gǎn qù? ruì yuē: lǚ bù tóng jùn qí dū wèi lǐ sù, yǐ dǒng zhuō bù qiān qí guān, shèn shì huái yuàn. ruò lìng cǐ rén qù, zhuō bì bù yí. yǔn yuē: shàn. qǐng lǚ bù gòng yì. bù yuē: xī rì quàn wú shā dīng jiàn yáng, yì cǐ rén yě. jīn ruò bù qù, wú xiān zhǎn zhī. shǐ rén mì qǐng sù zhì. bù yuē: xī rì gōng shuō bù shǐ shā dīng jiàn yáng ér tóu dǒng zhuō jīn zhuō shàng qī tiān zǐ, xià nüè shēng líng, zuì è guàn yíng, rén shén gòng fèn. gōng kě chuán tiān zǐ zhào wǎng méi wù, xuān zhuō rù cháo, fú bīng zhū zhī, lì fú hàn shì, gòng zuò zhōng chén. zūn yì ruò hé? sù yuē: wǒ yì yù chú cǐ zéi jiǔ yǐ, hèn wú tóng xīn zhě ěr. jīn jiāng jūn ruò cǐ, shì tiān cì yě, sù qǐ gǎn yǒu èr xīn! suì zhé jiàn wèi shì. yǔn yuē: gōng ruò néng gàn cǐ shì, hé huàn bù dé xiǎn guān.
董卓即日下令還郿塢,百官俱拜送。貂蟬在車上,遙見呂布於稠人之內,眼望車中。貂蟬虛掩其面,如痛哭之狀。車已去遠,布緩轡於土岡之上,眼望車塵,嘆惜痛恨。忽聞背後一人問曰:「溫侯何不從太師去,乃在此遙望而發嘆?」布視之,乃司徒王允也。相見畢,允曰:「老夫日來因染微恙,閉門不出,故久未得與將軍一見。今日太師駕歸郿塢,只得扶病出送,卻喜得晤將軍。請問將軍,為何在此長嘆?」布曰:「正為公女耳。」允佯驚曰:「許多時尚未與將軍耶?」布曰:「老賊自寵幸久矣!」允佯大驚曰:「不信有此事!」布將前事一一告允。允仰面跌足,半晌不語;良久,乃言曰:「不意太師作此禽獸之行!」因挽布手曰:「且到寒舍商議。」布隨允歸。允延入密室,置酒款待。布又將鳳儀亭相遇之事,細述一遍。允曰:「太師淫吾之女,奪將軍之妻,誠為天下恥笑。非笑太師,笑允與將軍耳!然允老邁無能之輩,不足為道;可惜將軍蓋世英雄,亦受此污辱也!」布怒氣衝天,拍案大叫。允急曰:「老夫失語,將軍息怒。」布曰:「誓當殺此老賊,以雪吾恥!」允急掩其口曰:「將軍勿言,恐累及老夫。」布曰:「大丈夫生居天地間,豈能鬱郁久居人下!」允曰:「以將軍之才,誠非董太師所可限制。」布曰:「吾欲殺此老賊,奈是父子之情,恐惹後人議論。」允微笑曰:「將軍自姓呂,太師自姓董。擲戟之時,豈有父子情耶?」布奮然曰:「非司徒言,布幾自誤!」允見其意已決,便說之曰:「將軍若扶漢室,乃忠臣也,青史傳名,流芳百世;將軍若助董卓,乃反臣也,載之史筆,遺臭萬年。」布避席下拜曰:「布意已決,司徒勿疑。」允曰:「但恐事或不成,反招大禍。」布拔帶刀,刺臂出血為誓。允跪謝曰:「漢祀不斬,皆出將軍之賜也。切勿泄漏!臨期有計,自當相報。」布慨諾而去。允即請僕射士孫瑞、司隸校尉黃琬商議。瑞曰:「方今主上有疾新愈,可遣一能言之人,往郿塢請卓議事;一面以天子密詔付呂布,使伏甲兵於朝門之內,引卓入誅之:此上策也。」琬曰:「何人敢去?」瑞曰:「呂布同郡騎都尉李肅,以董卓不遷其官,甚是懷怨。若令此人去,卓必不疑。」允曰:「善。」請呂布共議。布曰:「昔日勸吾殺丁建陽,亦此人也。今若不去,吾先斬之。」使人密請肅至。布曰:「昔日公說布使殺丁建陽而投董卓;今卓上欺天子,下虐生靈,罪惡貫盈,人神共憤。公可傳天子詔往郿塢,宣卓入朝,伏兵誅之,力扶漢室,共作忠臣。尊意若何?」肅曰:「我亦欲除此賊久矣,恨無同心者耳。今將軍若此,是天賜也,肅豈敢有二心!」遂折箭為誓。允曰:「公若能幹此事,何患不得顯官。」
cì rì, lǐ sù yǐn shí shù qí, qián dào méi wù. rén bào tiān zǐ yǒu zhào, zhuō jiào huàn rù. lǐ sù rù bài. zhuō yuē: tiān zǐ yǒu hé zhào? sù yuē: tiān zǐ bìng tǐ xīn quán, yù huì wén wǔ yú wèi yāng diàn, yì jiāng chán wèi yú tài shī, gù yǒu cǐ zhào. zhuō yuē: wáng yǔn zhī yì ruò hé? sù yuē: wáng sī tú yǐ mìng rén zhú shòu chán tái, zhǐ děng zhǔ gōng dào lái. zhuō dà xǐ yuē: wú yè mèng yī lóng zhào shēn, jīn rì guǒ dé cǐ xǐ xìn. shí zāi bù kě shī! biàn mìng xīn fù jiāng lǐ jué guō sì zhāng jì fán chóu sì rén lǐng fēi xióng jūn sān qiān shǒu méi wù, zì jǐ jí rì pái jià huí jīng gù wèi lǐ sù yuē: wú wèi dì, rǔ dāng wèi zhí jīn wú. sù bài xiè chēng chén. zhuō rù cí qí mǔ. mǔ shí nián jiǔ shí yú yǐ, wèn yuē: wú ér hé wǎng? zhuō yuē: ér jiāng wǎng shòu hàn chán, mǔ qīn zǎo wǎn wèi tài hòu yě! mǔ yuē: wú jìn rì ròu chàn xīn jīng, kǒng fēi jí zhào. zhuō yuē: jiāng wèi guó mǔ, qǐ bù yù yǒu jīng bào! suì cí mǔ ér xíng. lín xíng, wèi diāo chán yuē: wú wèi tiān zǐ, dāng lì rǔ wèi guì fēi. diāo chán yǐ míng zhī jiù lǐ, jiǎ zuò huān xǐ bài xiè.
次日,李肅引十數騎,前到郿塢。人報天子有詔,卓教喚入。李肅入拜。卓曰:「天子有何詔?」肅曰:「天子病體新痊,欲會文武於未央殿,議將禪位於太師,故有此詔。」卓曰:「王允之意若何?」肅曰:「王司徒已命人築受禪台,只等主公到來。」卓大喜曰:「吾夜夢一龍罩身,今日果得此喜信。時哉不可失!」便命心腹將李傕、郭汜、張濟、樊稠四人領飛熊軍三千守郿塢,自己即日排駕回京;顧謂李肅曰:「吾為帝,汝當為執金吾。」肅拜謝稱臣。卓入辭其母。母時年九十餘矣,問曰:「吾兒何往?」卓曰:「兒將往受漢禪,母親早晚為太后也!」母曰:「吾近日肉顫心驚,恐非吉兆。」卓曰:「將為國母,豈不預有驚報!」遂辭母而行。臨行,謂貂蟬曰:「吾為天子,當立汝為貴妃。」貂蟬已明知就裡,假作歡喜拜謝。
zhuō chū wù shàng chē, qián zhē hòu yōng, wàng zhǎng ān lái. xíng bú dào sān shí lǐ, suǒ chéng zhī chē, hū zhé yī lún, zhuō xià chē chéng mǎ. yòu xíng bú dào shí lǐ, nà mǎ páo xiào sī hǎn, chè duàn pèi tóu. zhuō wèn sù yuē: chē zhé lún, mǎ duàn pèi, qí zhào ruò hé? sù yuē: nǎi tài shī yīng shào hàn chán, qì jiù huàn xīn, jiāng chéng yù niǎn jīn ān zhī zhào yě. zhuō xǐ ér xìn qí yán. cì rì, zhèng xíng jiān, hū rán kuáng fēng zhòu qǐ, hūn wù bì tiān. zhuō wèn sù yuē: cǐ hé xiáng yě? sù yuē: zhǔ gōng dēng lóng wèi, bì yǒu hóng guāng zǐ wù, yǐ zhuàng tiān wēi ěr. zhuō yòu xǐ ér bù yí. jì zhì chéng wài, bǎi guān jù chū yíng jiē. zhǐ yǒu lǐ rú bào bìng zài jiā, bù néng chū yíng. zhuō jìn zhì xiāng fǔ, lǚ bù rù hè. zhuō yuē: wú dēng jiǔ wǔ, rǔ dāng zǒng dū tiān xià bīng mǎ. bù bài xiè, jiù zhàng qián xiē sù. shì yè yǒu shí shù xiǎo ér yú jiāo wài zuò gē, fēng chuī gē shēng rù zhàng. gē yuē: qiān lǐ cǎo, hé qīng qīng! shí rì bo, bù dé shēng! gē shēng bēi qiè. zhuō wèn lǐ sù yuē: tóng yáo zhǔ hé jí xiōng? sù yuē: yì zhǐ shì yán liú shì miè dǒng shì xìng zhī yì.
卓出塢上車,前遮後擁,望長安來。行不到三十里,所乘之車,忽折一輪,卓下車乘馬。又行不到十里,那馬咆哮嘶喊,掣斷轡頭。卓問肅曰:「車折輪,馬斷轡,其兆若何?」肅曰:「乃太師應紹漢禪,棄舊換新,將乘玉輦金鞍之兆也。」卓喜而信其言。次日,正行間,忽然狂風驟起,昏霧蔽天。卓問肅曰:「此何祥也?」肅曰:「主公登龍位,必有紅光紫霧,以壯天威耳。」卓又喜而不疑。既至城外,百官俱出迎接。只有李儒抱病在家,不能出迎。卓進至相府,呂布入賀。卓曰:「吾登九五,汝當總督天下兵馬。」布拜謝,就帳前歇宿。是夜有十數小兒於郊外作歌,風吹歌聲入帳。歌曰:「千里草,何青青!十日卜,不得生!」歌聲悲切。卓問李肅曰:「童謠主何吉凶?」肅曰:「亦只是言劉氏滅、董氏興之意。」
cì rì qīn chén, dǒng zhuō bǎi liè yí cóng rù cháo, hū jiàn yī dào rén, qīng páo bái jīn, shǒu zhí zhǎng gān, shàng fù bù yī zhàng, liǎng tóu gè shū yī kǒu zì. zhuō wèn sù yuē: cǐ dào rén hé yì? sù yuē: nǎi xīn yàng zhī rén yě. hū jiāng shì qū qù. zhuō jìn cháo, qún chén gè jù cháo fú, yíng yè yú dào. lǐ sù shǒu zhí bǎo jiàn fú chē ér xíng. dào běi yē mén, jūn bīng jǐn dǎng zài mén wài, dú yǒu yù chē èr shí yú rén tóng rù. dǒng zhuō yáo jiàn wáng yǔn děng gè zhí bǎo jiàn lì yú diàn mén, jīng wèn sù yuē: chí jiàn shì hé yì? sù bù yīng, tuī chē zhí rù. wáng yǔn dà hū yuē: fǎn zéi zhì cǐ, wǔ shì hé zài? liǎng páng zhuǎn chū bǎi yú rén, chí jǐ tǐng shuò cì zhī. zhuō zhōng jiǎ bù rù, shāng bì zhuì chē, dà hū yuē: wú ér fèng xiān hé zài? lǚ bù cóng chē hòu lì shēng chū yuē: yǒu zhào tǎo zéi! yī jǐ zhí cì yān hóu, lǐ sù zǎo gē tóu zài shǒu. lǚ bù zuǒ shǒu chí jǐ, yòu shǒu huái zhōng qǔ zhào, dà hū yuē: fèng zhào tǎo zéi chén dǒng zhuō, qí yú bù wèn! jiāng lì jiē hū wàn suì. hòu rén yǒu shī tàn dǒng zhuō yuē: bà yè chéng shí wèi dì wáng, bù chéng qiě zuò fù jiā láng. shuí zhī tiān yì wú sī qū, méi wù fāng chéng yǐ miè wáng.
次日侵晨,董卓擺列儀從入朝,忽見一道人,青袍白巾,手執長竿,上縛布一丈,兩頭各書一「口」字。卓問肅曰:「此道人何意?」肅曰:「乃心恙之人也。」呼將士驅去。卓進朝,群臣各具朝服,迎謁於道。李肅手執寶劍扶車而行。到北掖門,軍兵盡擋在門外,獨有御車二十餘人同入。董卓遙見王允等各執寶劍立於殿門,驚問肅曰:「持劍是何意?」肅不應,推車直入。王允大呼曰:「反賊至此,武士何在?」兩旁轉出百餘人,持戟挺槊刺之。卓衷甲不入,傷臂墜車,大呼曰:「吾兒奉先何在?」呂布從車後厲聲出曰:「有詔討賊!」一戟直刺咽喉,李肅早割頭在手。呂布左手持戟,右手懷中取詔,大呼曰:「奉詔討賊臣董卓,其餘不問!」將吏皆呼萬歲。後人有詩嘆董卓曰:「霸業成時為帝王,不成且作富家郎。誰知天意無私曲,郿塢方成已滅亡。」
què shuō dāng xià lǚ bù dà hū yuē: zhù zhuō wèi nüè zhě, jiē lǐ rú yě! shuí kě qín zhī? lǐ sù yīng shēng yuàn wǎng. hū tīng cháo mén wài fā hǎn, rén bào lǐ rú jiā nú yǐ jiāng lǐ rú bǎng fù lái xiàn. wáng yǔn mìng fù fù shì cáo zhǎn zhī yòu jiāng dǒng zhuō shī shǒu, hào lìng tōng qú. zhuō shī féi pàng, kàn shī jūn shì yǐ huǒ zhì qí qí zhōng wèi dēng, gāo liú mǎn dì. bǎi xìng guò zhě, mò bù shǒu zhì qí tóu, zú jiàn qí shī. wáng yǔn yòu mìng lǚ bù tóng huáng fǔ sōng lǐ sù lǐng bīng wǔ wàn, zhì méi wù chāo jí dǒng zhuō jiā chǎn rén kǒu.
卻說當下呂布大呼曰:「助卓為虐者,皆李儒也!誰可擒之?」李肅應聲願往。忽聽朝門外發喊,人報李儒家奴已將李儒綁縛來獻。王允命縛赴市曹斬之;又將董卓屍首,號令通衢。卓屍肥胖,看屍軍士以火置其臍中為燈,膏流滿地。百姓過者,莫不手擲其頭,足踐其屍。王允又命呂布同皇甫嵩、李肅領兵五萬,至郿塢抄籍董卓家產、人口。
què shuō lǐ jué guō sì zhāng jì fán chóu wén dǒng zhuō yǐ sǐ, lǚ bù jiāng zhì, biàn yǐn le fēi xióng jūn lián yè bēn liáng zhōu qù le. lǚ bù zhì méi wù, xiān qǔ le diāo chán. huáng fǔ sōng mìng jiāng wù zhōng suǒ cáng liáng jiā zǐ nǚ, jǐn xíng shì fàng. dàn xì dǒng zhuō qīn shǔ, bù fēn lǎo yòu, xī jiē zhū lù. zhuō mǔ yì bèi shā. zhuō dì dǒng mín zhí dǒng huáng jiē zhǎn shǒu hào lìng. shōu jí wù zhōng suǒ xù, huáng jīn shù shí wàn, bái jīn shù bǎi wàn, qǐ luó zhū bǎo qì mǐn liáng shí, bù jì qí shù. huí bào wáng yǔn. yǔn nǎi dà kào jūn shì, shè yàn yú dōu táng, zhào jí zhòng guān, zhuó jiǔ chēng qìng.
卻說李傕、郭汜、張濟、樊稠聞董卓已死,呂布將至,便引了飛熊軍連夜奔涼州去了。呂布至郿塢,先取了貂蟬。皇甫嵩命將塢中所藏良家子女,盡行釋放。但系董卓親屬,不分老幼,悉皆誅戮。卓母亦被殺。卓弟董旻、侄董璜皆斬首號令。收籍塢中所蓄,黃金數十萬,白金數百萬,綺羅、珠寶、器皿、糧食,不計其數。回報王允。允乃大犒軍士,設宴於都堂,召集眾官,酌酒稱慶。
zhèng yǐn yàn jiān, hū rén bào yuē: dǒng zhuō bào shī yú shì, hū yǒu yī rén fú qí shī ér dà kū. yǔn nù yuē: dǒng zhuō fú zhū, shì mín mò bù chēng hè cǐ hé rén, dú gǎn kū yé! suì huàn wǔ shì: yǔ wú qín lái! xū yú qín zhì. zhòng guān jiàn zhī, wú bù jīng hài: yuán lái nà rén bú shì bié rén, nǎi shì zhōng cài yōng yě, yǔn chì yuē: dǒng zhuō nì zéi, jīn rì fú zhū, guó zhī dà xìng. rǔ wèi hàn chén, nǎi bù wèi guó qìng, fǎn wèi zéi kū, hé yě? yōng fú zuì yuē: yōng suī bù cái, yì zhī dà yì, qǐ kěn bèi guó ér xiàng zhuō? zhǐ yīn yī shí zhī yù zhī gǎn, bù jué wèi zhī yī kū, zì zhī zuì dà. yuàn gōng jiàn yuán: tǎng dé qíng shǒu yuè zú, shǐ xù chéng hàn shǐ, yǐ shú qí gū, yōng zhī xìng yě. zhòng guān xī yōng zhī cái, jiē lì jiù zhī. tài fù mǎ rì dī yì mì wèi yǔn yuē: bó jiē kuàng shì yì cái, ruò shǐ xù chéng hàn shǐ, chéng wèi shèng shì. qiě qí xiào xíng sù zhe, ruò jù shā zhī, kǒng shī rén wàng. yǔn yuē: xī xiào wǔ bù shā sī mǎ qiān, hòu shǐ zuò shǐ, suì zhì bàng shū liú yú hòu shì. fāng jīn guó yùn shuāi wēi, cháo zhèng cuò luàn, bù kě lìng nìng chén zhí bǐ yú yòu zhǔ zuǒ yòu, shǐ wú děng méng qí shàn yì yě. rì dī wú yán ér tuì, sī wèi zhòng guān yuē: wáng yǔn qí wú hòu hū! shàn rén, guó zhī jì yě zhì zuò, guó zhī diǎn yě. miè jì fèi diǎn, qǐ néng jiǔ hū? dāng xià wáng yǔn bù tīng mǎ rì dī zhī yán, mìng jiāng cài yōng xià yù zhōng yì sǐ. yī shí shì dài fū wén zhě, jǐn wèi liú tì. hòu rén lùn cài yōng zhī kū dǒng zhuō, gù zì bú shì yǔn zhī shā zhī, yì wèi yǐ shèn. yǒu shī tàn yuē: dǒng zhuō zhuān quán sì bù rén, shì zhōng hé zì jìng wáng shēn? dāng shí zhū gé lóng zhōng wò, ān kěn qīng shēn shì luàn chén. qiě shuō lǐ jué guō sì zhāng jì fán chóu táo jū shǎn xī, shǐ rén zhì zhǎng ān shàng biǎo qiú shè. wáng yǔn yuē: zhuō zhī bá hù, jiē cǐ sì rén zhù zhī jīn suī dà shè tiān xià, dú bù shè cǐ sì rén. shǐ zhě huí bào lǐ jué. jué yuē: qiú shè bù dé, gè zì táo shēng kě yě. móu shì jiǎ xǔ yuē: zhū jūn ruò qì jūn dān xíng, zé yī tíng zhǎng néng fù jūn yǐ. bù ruò yòu jí shǎn rén, bìng běn bù jūn mǎ, shā rù zhǎng ān, yǔ dǒng zhuō bào chóu. shì jì, fèng cháo tíng yǐ zhèng tiān xià ruò qí bù shèng, zǒu yì wèi chí. jué děng rán qí shuō, suì liú yán yú xī liáng zhōu yuē: wáng yǔn jiāng yù xǐ dàng cǐ fāng zhī rén yǐ! zhòng jiē jīng huáng. nǎi fù yáng yán yuē: tú sǐ wú yì, néng cóng wǒ fǎn hū? zhòng jiē yuàn cóng. yú shì jù zhòng shí yú wàn, fēn zuò sì lù, shā bēn zhǎng ān lái. lù féng dǒng zhuō nǚ xù zhōng láng jiāng niú fǔ, yǐn jūn wǔ qiān rén, yù qù yǔ zhàng rén bào chóu, lǐ jué biàn yǔ hé bīng, shǐ wèi qián qū. sì rén lù xù jìn fā.
正飲宴間,忽人報曰:「董卓暴屍於市,忽有一人伏其屍而大哭。」允怒曰:「董卓伏誅,士民莫不稱賀;此何人,獨敢哭耶!」遂喚武士:「與吾擒來!」須臾擒至。眾官見之,無不驚駭:原來那人不是別人,乃侍中蔡邕也,允叱曰:「董卓逆賊,今日伏誅,國之大幸。汝為漢臣,乃不為國慶,反為賊哭,何也?」邕伏罪曰:「邕雖不才,亦知大義,豈肯背國而向卓?只因一時知遇之感,不覺為之一哭,自知罪大。願公見原:倘得黥首刖足,使續成漢史,以贖其辜,邕之幸也。」眾官惜邕之才,皆力救之。太傅馬日磾亦密謂允曰:「伯喈曠世逸才,若使續成漢史,誠為盛事。且其孝行素著,若遽殺之,恐失人望。」允曰:「昔孝武不殺司馬遷,後使作史,遂致謗書流於後世。方今國運衰微,朝政錯亂,不可令佞臣執筆於幼主左右,使吾等蒙其訕議也。」日磾無言而退,私謂眾官曰:「王允其無後乎!善人,國之紀也;製作,國之典也。滅紀廢典,豈能久乎?」當下王允不聽馬日磾之言,命將蔡邕下獄中縊死。一時士大夫聞者,盡為流涕。後人論蔡邕之哭董卓,固自不是;允之殺之,亦為已甚。有詩嘆曰:「董卓專權肆不仁,侍中何自竟亡身?當時諸葛隆中臥,安肯輕身事亂臣。」且說李傕、郭汜、張濟、樊稠逃居陝西,使人至長安上表求赦。王允曰:「卓之跋扈,皆此四人助之;今雖大赦天下,獨不赦此四人。」使者回報李傕。傕曰:「求赦不得,各自逃生可也。」謀士賈詡曰:「諸君若棄軍單行,則一亭長能縛君矣。不若誘集陝人,並本部軍馬,殺入長安,與董卓報仇。事濟,奉朝廷以正天下;若其不勝,走亦未遲。」傕等然其說,遂流言於西涼州曰:「王允將欲洗盪此方之人矣!」眾皆驚惶。乃復揚言曰:「徒死無益,能從我反乎?」眾皆願從。於是聚眾十餘萬,分作四路,殺奔長安來。路逢董卓女婿中郎將牛輔,引軍五千人,欲去與丈人報仇,李傕便與合兵,使為前驅。四人陸續進發。
wáng yǔn tīng zhī xī liáng bīng lái, yǔ lǚ bù shāng yì. bù yuē: sī tú fàng xīn. liàng cǐ shǔ bèi, hé zú shù yě! suì yǐn lǐ sù jiāng bīng chū dí. sù dāng xiān yíng zhàn, zhèng yǔ niú fǔ xiāng yù, dà shā yī zhèn. niú fǔ dǐ dí bù guò, bài zhèn ér qù. bù xiǎng shì yè èr gēng, niú fǔ chéng sù bù bèi, jìng lái jié zhài. sù jūn luàn cuàn, bài zǒu sān shí yú lǐ, zhé jūn dà bàn, lái jiàn lǚ bù, bù dà nù yuē: rǔ hé cuò wú ruì qì! suì zhǎn lǐ sù, xuán tóu jūn mén. cì rì, lǚ bù jìn bīng yǔ niú fǔ duì dí. liàng niú fǔ rú hé dí dé lǚ bù, réng fù dà bài ér zǒu. shì yè niú fǔ huàn xīn fù rén hú chì ér shāng yì yuē: lǚ bù xiāo yǒng, wàn bù néng dí bù rú mán le lǐ jué děng sì rén, àn cáng jīn zhū, yǔ qīn suí sān wǔ rén qì jūn ér qù. hú chì ér yīng yǔn. shì yè shōu shí jīn zhū, qì yíng ér zǒu, suí xíng zhě sān sì rén. jiāng dù yī hé, chì ér yù móu qǔ jīn zhū, jìng shā sǐ niú fǔ, jiāng tóu lái xiàn lǚ bù. bù wèn qǐ qíng yóu, cóng rén chū shǒu: hú chì ér móu shā niú fǔ, duó qí jīn bǎo. bù nù, jí jiāng chì ér zhū shā. lǐng jūn qián jìn, zhèng yíng zhe lǐ jué jūn mǎ. lǚ bù bù děng tā liè zhèn, biàn tǐng jǐ yuè mǎ, huī jūn zhí chōng guò lái. jué jūn bù néng dǐ dāng, tuì zǒu wǔ shí yú lǐ, yī shān xià zhài, qǐng guō sì zhāng jì fán chóu gòng yì, yuē: lǚ bù suī yǒng, rán ér wú móu, bù zú wèi lǜ. wǒ yǐn jūn shǒu zhù gǔ kǒu, měi rì yòu tā sī shā, guō jiāng jūn kě lǐng jūn chāo jī qí hòu, xiào péng yuè náo chǔ zhī fǎ, míng jīn jìn bīng, léi gǔ shōu bīng. zhāng fán èr gōng, què fēn bīng liǎng lù, jìng qǔ zhǎng ān. bǐ shǒu wěi bù néng jiù yīng, bì rán dà bài. zhòng yòng qí jì.
王允聽知西涼兵來,與呂布商議。布曰:「司徒放心。量此鼠輩,何足數也!」遂引李肅將兵出敵。肅當先迎戰,正與牛輔相遇,大殺一陣。牛輔抵敵不過,敗陣而去。不想是夜二更,牛輔乘肅不備,竟來劫寨。肅軍亂竄,敗走三十餘里,折軍大半,來見呂布,布大怒曰:「汝何挫吾銳氣!」遂斬李肅,懸頭軍門。次日,呂布進兵與牛輔對敵。量牛輔如何敵得呂布,仍復大敗而走。是夜牛輔喚心腹人胡赤兒商議曰:「呂布驍勇,萬不能敵;不如瞞了李傕等四人,暗藏金珠,與親隨三五人棄軍而去。」胡赤兒應允。是夜收拾金珠,棄營而走,隨行者三四人。將渡一河,赤兒欲謀取金珠,竟殺死牛輔,將頭來獻呂布。布問起情由,從人出首:「胡赤兒謀殺牛輔,奪其金寶。」布怒,即將赤兒誅殺。領軍前進,正迎着李傕軍馬。呂布不等他列陣,便挺戟躍馬,麾軍直衝過來。傕軍不能抵當,退走五十餘里,依山下寨,請郭汜、張濟、樊稠共議,曰:「呂布雖勇,然而無謀,不足為慮。我引軍守住谷口,每日誘他廝殺,郭將軍可領軍抄擊其後,效彭越撓楚之法,鳴金進兵,擂鼓收兵。張、樊二公,卻分兵兩路,徑取長安。彼首尾不能救應,必然大敗。」眾用其計。
què shuō lǚ bù lè bīng dào shān xià, lǐ jué yǐn jūn nuò zhàn. bù fèn nù chōng shā guò qù, jué tuì zǒu shàng shān. shān shàng shǐ shí rú yǔ, bù jūn bù néng jìn. hū bào guō sì zài zhèn hòu shā lái, bù jí huí zhàn. zhǐ wén gǔ shēng dà zhèn, sì jūn yǐ tuì. bù fāng yù shōu jūn, luó shēng xiǎng chù, jué jūn yòu lái. wèi jí duì dí, bèi hòu guō sì yòu lǐng jūn shā dào. jí zhì lǚ bù lái shí, què yòu léi gǔ shōu jūn qù le. jī dé lǚ bù nù qì tián xiōng. yī lián rú cǐ jǐ rì, yù zhàn bù dé, yù zhǐ bù dé. zhèng zài nǎo nù, hū rán fēi mǎ bào lái, shuō zhāng jì fán chóu liǎng lù jūn mǎ, jìng fàn zhǎng ān, jīng chéng wēi jí. bù jí lǐng jūn huí, bèi hòu lǐ jué guō sì shā lái. bù wú xīn liàn zhàn, zhǐ gù bēn zǒu, zhé le hǎo xiē rén mǎ. yǐ jí dào zhǎng ān chéng xià. zéi bīng yún tún yǔ jí, wéi dìng chéng chí, bù jūn yǔ zhàn bù lì. jūn shì wèi lǚ bù bào lì, duō yǒu jiàng zéi zhě, bù xīn shén yōu.
卻說呂布勒兵到山下,李傕引軍搦戰。布忿怒衝殺過去,傕退走上山。山上矢石如雨,布軍不能進。忽報郭汜在陣後殺來,布急回戰。只聞鼓聲大震,汜軍已退。布方欲收軍,鑼聲響處,傕軍又來。未及對敵,背後郭汜又領軍殺到。及至呂布來時,卻又擂鼓收軍去了。激得呂布怒氣填胸。一連如此幾日,欲戰不得,欲止不得。正在惱怒,忽然飛馬報來,說張濟、樊稠兩路軍馬,竟犯長安,京城危急。布急領軍回,背後李傕、郭汜殺來。布無心戀戰,只顧奔走,折了好些人馬。以及到長安城下。賊兵雲屯雨集,圍定城池,布軍與戰不利。軍士畏呂布暴厲,多有降賊者,布心甚憂。
shù rì zhī hòu, dǒng zhuō yú dǎng lǐ méng wáng fāng zài chéng zhōng wèi zéi nèi yīng, tōu kāi chéng mén, sì lù zéi jūn yī qí yōng rù. lǚ bù zuǒ chōng yòu tū, lán dǎng bú zhù, yǐn shù bǎi qí wǎng qīng suǒ mén wài, hū wáng yǔn yuē: shì jí yǐ! qǐng sī tú shàng mǎ, tóng chū guān qù, bié tú liáng cè. yǔn yuē: ruò méng shè jì zhī líng, dé ān guó jiā, wú zhī yuàn yě ruò bù huò yǐ, zé yǔn fèng shēn yǐ sǐ. lín nán gǒu miǎn, wú bù wèi yě. wèi wǒ xiè guān dōng zhū gōng, nǔ lì yǐ guó jiā wèi niàn! lǚ bù zài sān xiāng quàn, wáng yǔn zhǐ shì bù kěn qù. bù yī shí, gè mén huǒ yàn jìng tiān, lǚ bù zhǐ de qì què jiā xiǎo, yǐn bǎi yú qí fēi bēn chū guān, tóu yuán shù qù le.
數日之後,董卓餘黨李蒙、王方在城中為賊內應,偷開城門,四路賊軍一齊擁入。呂布左衝右突,攔擋不住,引數百騎往青瑣門外,呼王允曰:「勢急矣!請司徒上馬,同出關去,別圖良策。」允曰:「若蒙社稷之靈,得安國家,吾之願也;若不獲已,則允奉身以死。臨難苟免,吾不為也。為我謝關東諸公,努力以國家為念!」呂布再三相勸,王允只是不肯去。不一時,各門火焰竟天,呂布只得棄卻家小,引百餘騎飛奔出關,投袁術去了。
lǐ jué guō sì zòng bīng dà lüè. tài cháng qīng zhǒng fú tài pú lǔ kuí dà hóng lú zhōu huàn chéng mén xiào wèi cuī liè yuè qí xiào wèi wáng qí jiē sǐ yú guó nán. zéi bīng wéi rào nèi tíng zhì jí, shì chén qǐng tiān zǐ shàng xuān píng mén zhǐ luàn. lǐ jué děng wàng jiàn huáng gài, yuē zhù jūn shì, kǒu hū wàn suì. xiàn dì yǐ lóu wèn yuē: qīng bù hòu zòu qǐng, zhé rù zhǎng ān, yì yù hé wèi? lǐ jué guō sì yǎng miàn zòu yuē: dǒng tài shī nǎi bì xià shè jì zhī chén, wú duān bèi wáng yǔn móu shā, chén děng tè lái bào chóu, fēi gǎn zào fǎn. dàn jiàn wáng yǔn, chén biàn tuì bīng. wáng yǔn shí zài dì cè, wén zhī cǐ yán, zòu yuē: chén běn wèi shè jì jì. shì yǐ zhì cǐ, bì xià bù kě xī chén, yǐ wù guó jiā. chén qǐng xià jiàn èr zéi. dì pái huái bù rěn. yǔn zì xuān píng mén lóu shàng tiào xià lóu qù, dà hū yuē: wáng yǔn zài cǐ! lǐ jué guō sì bá jiàn chì yuē: dǒng tài shī hé zuì ér jiàn shā? yǔn yuē: dǒng zéi zhī zuì, mí tiān gèn dì, bù kě shèng yán! shòu zhū zhī rì. zhǎng ān shì mín, jiē xiāng qìng hè, rǔ dú bù wén hū? jué sì yuē: tài shī yǒu zuì wǒ děng hé zuì, bù kěn xiāng shè? wáng yǔn dà mà: nì zéi hé bì duō yán! wǒ wáng yǔn jīn rì yǒu sǐ ér yǐ! èr zéi shǒu qǐ, bǎ wáng yǔn shā yú lóu xià. shǐ guān yǒu shī zàn yuē: wáng yǔn yùn jī chóu, jiān chén dǒng zhuō xiū. xīn huái jiā guó hèn, méi suǒ miào táng yōu. yīng qì lián xiāo hàn, zhōng chéng guàn dòu niú. zhì jīn hún yǔ pò, yóu rào fèng huáng lóu.
李傕、郭汜縱兵大掠。太常卿種拂、太僕魯馗、大鴻臚周奐、城門校尉崔烈、越騎校尉王頎皆死於國難。賊兵圍繞內庭至急,侍臣請天子上宣平門止亂。李傕等望見黃蓋,約住軍士,口呼「萬歲」。獻帝倚樓問曰:「卿不候奏請,輒入長安,意欲何為?」李傕、郭汜仰面奏曰:「董太師乃陛下社稷之臣,無端被王允謀殺,臣等特來報仇,非敢造反。但見王允,臣便退兵。」王允時在帝側,聞知此言,奏曰:「臣本為社稷計。事已至此,陛下不可惜臣,以誤國家。臣請下見二賊。」帝徘徊不忍。允自宣平門樓上跳下樓去,大呼曰:「王允在此!」李傕、郭汜拔劍叱曰:「董太師何罪而見殺?」允曰:「董賊之罪,彌天亘地,不可勝言!受誅之日。長安士民,皆相慶賀,汝獨不聞乎?」傕、汜曰:「太師有罪;我等何罪,不肯相赦?」王允大罵:「逆賊何必多言!我王允今日有死而已!」二賊手起,把王允殺於樓下。史官有詩讚曰:「王允運機籌,奸臣董卓休。心懷家國恨,眉鎖廟堂憂。英氣連霄漢,忠誠貫鬥牛。至今魂與魄,猶繞鳳凰樓。」
zhòng zéi shā le wáng yǔn, yī miàn yòu chāi rén jiāng wáng yǔn zōng zú lǎo yòu, jǐn xíng shā hài. shì mín wú bù xià lèi. dāng xià lǐ jué guō sì xún sī yuē: jì dào zhè lǐ, bù shā tiān zǐ móu dà shì, gèng dài hé shí? biàn chí jiàn dà hū, shā rù nèi lái. zhèng shì: jù kuí fú zuì zāi fāng xī, cóng zéi zòng héng huò yòu lái.
眾賊殺了王允,一面又差人將王允宗族老幼,盡行殺害。士民無不下淚。當下李傕、郭汜尋思曰:「既到這裡,不殺天子謀大事,更待何時?」便持劍大呼,殺入內來。正是:巨魁伏罪災方息,從賊縱橫禍又來。
wèi zhī xiàn dì xìng mìng rú hé, qiě tīng xià wén fēn jiě.
未知獻帝性命如何,且聽下文分解。