dìng sān fēn lóng zhōng jué cè zhàn zhǎng jiāng sūn shì bào chóu
定三分隆中決策 戰長江孫氏報仇
què shuō xuán dé fǎng kǒng míng liǎng cì bù yù, yù zài wǎng fǎng zhī. guān gōng yuē: xiōng zhǎng liǎng cì qīn wǎng bài yè, qí lǐ tài guò yǐ. xiǎng zhū gé liàng yǒu xū míng ér wú shí xué, gù bì ér bù gǎn jiàn. xiōng hé huò yú sī rén zhī shén yě! xuán dé yuē: bù rán, xī qí huán gōng yù jiàn dōng guō yě rén, wǔ fǎn ér fāng dé yī miàn. kuàng wú yù jiàn dà xián yé? zhāng fēi yuē: gē ge chà yǐ. liàng cǐ cūn fū, hé zú wèi dà xián jīn fān bù xū gē ge qù tā rú bù lái, wǒ zhǐ yòng yī tiáo má shéng fù jiāng lái! xuán dé chì yuē: rǔ qǐ bù wén zhōu wén wáng yè jiāng zǐ yá zhī shì hū? wén wáng qiě rú cǐ jìng xián, rǔ hé tài wú lǐ! jīn fān rǔ xiū qù, wǒ zì yǔ yún zhǎng qù. fēi yuē: jì liǎng wèi gē ge dōu qù, xiǎo dì rú hé luò hòu! xuán dé yuē: rǔ ruò tóng wǎng, bù kě shī lǐ. fēi yīng nuò.
卻說玄德訪孔明兩次不遇,欲再往訪之。關公曰:「兄長兩次親往拜謁,其禮太過矣。想諸葛亮有虛名而無實學,故避而不敢見。兄何惑於斯人之甚也!」玄德曰:「不然,昔齊桓公欲見東郭野人,五反而方得一面。況吾欲見大賢耶?」張飛曰:「哥哥差矣。量此村夫,何足為大賢;今番不須哥哥去;他如不來,我只用一條麻繩縛將來!」玄德叱曰:「汝豈不聞周文王謁姜子牙之事乎?文王且如此敬賢,汝何太無禮!今番汝休去,我自與雲長去。」飛曰:「既兩位哥哥都去,小弟如何落後!」玄德曰:「汝若同往,不可失禮。」飛應諾。
yú shì sān rén chéng mǎ yǐn cóng zhě wǎng lóng zhōng. lí cǎo lú bàn lǐ zhī wài, xuán dé biàn xià mǎ bù xíng, zhèng yù zhū gé jūn. xuán dé máng shī lǐ, wèn yuē: lìng xiōng zài zhuāng fǒu? jūn yuē: zuó mù fāng guī. jiāng jūn jīn rì kě yǔ xiāng jiàn. yán bà, piāo rán zì qù. xuán dé yuē: jīn fān jiǎo xìng dé jiàn xiān shēng yǐ! zhāng fēi yuē: cǐ rén wú lǐ! biàn yǐn wǒ děng dào zhuāng yě bù fáng, hé gù jìng zì qù le! xuán dé yuē: bǐ gè yǒu shì, qǐ kě xiāng qiáng. sān rén lái dào zhuāng qián kòu mén, tóng zǐ kāi mén chū wèn. xuán dé yuē: yǒu láo xiān tóng zhuǎn bào: liú bèi zhuān lái bài jiàn xiān shēng. tóng zǐ yuē: jīn rì xiān shēng suī zài jiā, dàn jīn zài cǎo táng shàng zhòu qǐn wèi xǐng. xuán dé yuē: jì rú cǐ, qiě xiū tōng bào. fēn fù guān zhāng èr rén, zhī zài mén shǒu děng zhe. xuán dé xú bù ér rù, jiàn xiān shēng yǎng wò yú cǎo táng jǐ xí zhī shàng. xuán dé gǒng lì jiē xià. bàn shǎng, xiān shēng wèi xǐng. guān zhāng zài wài lì jiǔ, bù jiàn dòng jìng, rù jiàn xuán dé yóu rán shì lì. zhāng fēi dà nù, wèi yún zhǎng yuē: zhè xiān shēng rú hé ào màn! jiàn wǒ gē ge shì lì jiē xià, tā jìng gāo wò, tuī shuì bù qǐ! děng wǒ qù wū hòu fàng yī bǎ huǒ, kàn tā qǐ bù qǐ! yún zhǎng zài sān quàn zhù. xuán dé réng mìng èr rén chū mén wài děng hòu. wàng táng shàng shí, jiàn xiān shēng fān shēn jiāng qǐ, hū yòu cháo lǐ bì shuì zháo. tóng zǐ yù bào. xuán dé yuē: qiě wù jīng dòng. yòu lì le yī gè shí chén, kǒng míng cái xǐng, kǒu yín shī yuē: dà mèng shuí xiān jué? píng shēng wǒ zì zhī, cǎo táng chūn shuì zú, chuāng wài rì chí chí. kǒng míng yín bà, fān shēn wèn tóng zǐ yuē: yǒu sú kè lái fǒu? tóng zǐ yuē: liú huáng shū zài cǐ, lì hòu duō shí. kǒng míng nǎi qǐ shēn yuē: hé bù zǎo bào! shàng róng gēng yī. suì zhuǎn rù hòu táng. yòu bàn shǎng, fāng zhěng yì guān chū yíng.
於是三人乘馬引從者往隆中。離草廬半里之外,玄德便下馬步行,正遇諸葛均。玄德忙施禮,問曰:「令兄在莊否?」均曰:「昨暮方歸。將軍今日可與相見。」言罷,飄然自去。玄德曰:「今番僥倖得見先生矣!」張飛曰:「此人無禮!便引我等到莊也不妨,何故竟自去了!」玄德曰:「彼各有事,豈可相強。」三人來到莊前叩門,童子開門出問。玄德曰:「有勞仙童轉報:劉備專來拜見先生。」童子曰:「今日先生雖在家,但今在草堂上晝寢未醒。」玄德曰:「既如此,且休通報。」分付關、張二人,只在門首等着。玄德徐步而入,見先生仰臥於草堂幾席之上。玄德拱立階下。半晌,先生未醒。關、張在外立久,不見動靜,入見玄德猶然侍立。張飛大怒,謂雲長曰:「這先生如何傲慢!見我哥哥侍立階下,他竟高臥,推睡不起!等我去屋後放一把火,看他起不起!」雲長再三勸住。玄德仍命二人出門外等候。望堂上時,見先生翻身將起,忽又朝里壁睡着。童子欲報。玄德曰:「且勿驚動。」又立了一個時辰,孔明才醒,口吟詩曰:「大夢誰先覺?平生我自知,草堂春睡足,窗外日遲遲。」孔明吟罷,翻身問童子曰:「有俗客來否?」童子曰:「劉皇叔在此,立候多時。」孔明乃起身曰:「何不早報!尚容更衣。」遂轉入後堂。又半晌,方整衣冠出迎。
xuán dé jiàn kǒng míng shēn zhǎng bā chǐ, miàn rú guān yù, tóu dài lún jīn, shēn pī hè chǎng, piāo piāo rán yǒu shén xiān zhī gài. xuán dé xià bài yuē: hàn shì mò zhòu zhuō jùn yú fū, jiǔ wén xiān shēng dà míng, rú léi guàn ěr. zuó liǎng cì jìn yè, bù dé yī jiàn, yǐ shū jiàn míng yú wén jǐ, wèi shěn dé rù lǎn fǒu? kǒng míng yuē: nán yáng yě rén, shū lǎn xìng chéng, lǚ méng jiāng jūn wǎng lín, bù shèng kuì nǎn. èr rén xù lǐ bì, fēn bīn zhǔ ér zuò, tóng zǐ xiàn chá. chá bà, kǒng míng yuē: zuó guān shū yì, zú jiàn jiāng jūn yōu mín yōu guó zhī xīn dàn hèn liàng nián yòu cái shū, yǒu wù xià wèn. xuán dé yuē: sī mǎ dé cāo zhī yán, xú yuán zhí zhī yǔ, qǐ xū tán zāi? wàng xiān shēng bù qì bǐ jiàn, qū cì jiào huì. kǒng míng yuē: dé cāo yuán zhí, shì zhī gāo shì. liàng nǎi yī gēng fū ěr, ān gǎn tán tiān xià shì? èr gōng miù jǔ yǐ. jiāng jūn nài hé shě měi yù ér qiú wán shí hū? xuán dé yuē: dà zhàng fū bào jīng shì qí cái, qǐ kě kōng lǎo yú lín quán zhī xià? yuàn xiān shēng yǐ tiān xià cāng shēng wèi niàn, kāi bèi yú lǔ ér cì jiào. kǒng míng xiào yuē: yuàn wén jiāng jūn zhī zhì. xuán dé píng rén cù xí ér gào yuē: hàn shì qīng tuí, jiān chén qiè mìng, bèi bù liàng lì, yù shēn dà yì yú tiān xià, ér zhì shù qiǎn duǎn, qì wú suǒ jiù. wéi xiān shēng kāi qí yú ér zhěng qí è, shí wèi wàn xìng! kǒng míng yuē: zì dǒng zhuō zào nì yǐ lái, tiān xià háo jié bìng qǐ. cáo cāo shì bù jí yuán shào, ér jìng néng kè shào zhě, fēi wéi tiān shí, yì yì rén móu yě. jīn cāo yǐ yōng bǎi wàn zhī zhòng, xié tiān zǐ yǐ lìng zhū hóu, cǐ chéng bù kě yǔ zhēng fēng. sūn quán jù yǒu jiāng dōng, yǐ lì sān shì, guó xiǎn ér mín fù, cǐ kě yòng wèi yuán ér bù kě tú yě. jīng zhōu běi jù hàn miǎn, lì jǐn nán hǎi, dōng lián wú huì, xī tōng bā shǔ, cǐ yòng wǔ zhī dì, fēi qí zhǔ bù néng shǒu shì dài tiān suǒ yǐ zī jiāng jūn, jiāng jūn qǐ yǒu yì hū? yì zhōu xiǎn sāi, wò yě qiān lǐ, tiān fǔ zhī guó, gāo zǔ yīn zhī yǐ chéng dì yè jīn liú zhāng àn ruò, mín yīn guó fù, ér bù zhī cún xù, zhì néng zhī shì, sī dé míng jūn. jiāng jūn jì dì shì zhī zhòu, xìn yì zhe yú sì hǎi, zǒng lǎn yīng xióng, sī xián rú kě, ruò kuà yǒu jīng yì, bǎo qí yán zǔ, xī hé zhū róng, nán fǔ yí yuè, wài jié sūn quán, nèi xiū zhèng lǐ dài tiān xià yǒu biàn, zé mìng yī shàng jiāng jiāng jīng zhōu zhī bīng yǐ xiàng wǎn luò, jiāng jūn shēn lǜ yì zhōu zhī zhòng yǐ chū qín chuān, bǎi xìng yǒu bù dān shí hú jiāng yǐ yíng jiāng jūn zhě hū? chéng rú shì, zé dà yè kě chéng, hàn shì kě xìng yǐ. cǐ liàng suǒ yǐ wèi jiāng jūn móu zhě yě. wéi jiāng jūn tú zhī. yán bà, mìng tóng zǐ qǔ chū huà yī zhóu, guà yú zhōng táng, zhǐ wèi xuán dé yuē: cǐ xī chuān wǔ shí sì zhōu zhī tú yě. jiāng jūn yù chéng bà yè, běi ràng cáo cāo zhàn tiān shí, nán ràng sūn quán zhàn dì lì, jiāng jūn kě zhàn rén hé. xiān qǔ jīng zhōu wèi jiā, hòu jí qǔ xī chuān jiàn jī yè, yǐ chéng dǐng zú zhī shì, rán hòu kě tú zhōng yuán yě. xuán dé wén yán, bì xí gǒng shǒu xiè yuē: xiān shēng zhī yán, dùn kāi máo sāi, shǐ bèi rú bō yún wù ér dǔ qīng tiān. dàn jīng zhōu liú biǎo yì zhōu liú zhāng, jiē hàn shì zōng qīn, bèi ān rěn duó zhī? kǒng míng yuē: liàng yè guān tiān xiàng, liú biǎo bù jiǔ rén shì liú zhāng fēi lì yè zhī zhǔ: jiǔ hòu bì guī jiāng jūn. xuán dé wén yán, dùn shǒu bài xiè. zhǐ zhè yī xí huà, nǎi kǒng míng wèi chū máo lú, yǐ zhī sān fēn tiān xià, zhēn wàn gǔ zhī rén bù jí yě! hòu rén yǒu shī zàn yuē: yù zhōu dāng rì tàn gū qióng, hé xìng nán yáng yǒu wò lóng! yù shí tā nián fēn dǐng chù, xiān shēng xiào zhǐ huà tú zhōng. xuán dé bài qǐng kǒng míng yuē: bèi suī míng wēi dé báo, yuàn xiān shēng bù qì bǐ jiàn, chū shān xiāng zhù. bèi dāng gǒng tīng míng huì. kǒng míng yuē: liàng jiǔ lè gēng chú, lǎn yú yīng shì, bù néng fèng mìng. xuán dé qì yuē: xiān shēng bù chū, rú cāng shēng hé! yán bì, lèi zhān páo xiù, yī jīn jǐn shī. kǒng míng jiàn qí yì shén chéng, nǎi yuē: jiāng jūn jì bù xiāng qì, yuàn xiào quǎn mǎ zhī láo. xuán dé dà xǐ, suì mìng guān zhāng rù, bài xiàn jīn bó lǐ wù. kǒng míng gù cí bù shòu. xuán dé yuē: cǐ fēi pìn dà xián zhī lǐ, dàn biǎo liú bèi cùn xīn ěr. kǒng míng fāng shòu. yú shì xuán dé děng zài zhuāng zhōng gòng sù yī xiāo.
玄德見孔明身長八尺,面如冠玉,頭戴綸巾,身披鶴氅,飄飄然有神仙之概。玄德下拜曰:「漢室末胄、涿郡愚夫,久聞先生大名,如雷貫耳。昨兩次晉謁,不得一見,已書賤名於文幾,未審得入覽否?」孔明曰:「南陽野人,疏懶性成,屢蒙將軍枉臨,不勝愧赧。」二人敘禮畢,分賓主而坐,童子獻茶。茶罷,孔明曰:「昨觀書意,足見將軍憂民憂國之心;但恨亮年幼才疏,有誤下問。」玄德曰:「司馬德操之言,徐元直之語,豈虛談哉?望先生不棄鄙賤,曲賜教誨。」孔明曰:「德操、元直,世之高士。亮乃一耕夫耳,安敢談天下事?二公謬舉矣。將軍奈何舍美玉而求頑石乎?」玄德曰:「大丈夫抱經世奇才,豈可空老於林泉之下?願先生以天下蒼生為念,開備愚魯而賜教。」孔明笑曰:「願聞將軍之志。」玄德屏人促席而告曰:「漢室傾頹,奸臣竊命,備不量力,欲伸大義於天下,而智術淺短,迄無所就。惟先生開其愚而拯其厄,實為萬幸!」孔明曰:「自董卓造逆以來,天下豪傑並起。曹操勢不及袁紹,而竟能克紹者,非惟天時,抑亦人謀也。今操已擁百萬之眾,挾天子以令諸侯,此誠不可與爭鋒。孫權據有江東,已歷三世,國險而民附,此可用為援而不可圖也。荊州北據漢、沔,利盡南海,東連吳會,西通巴、蜀,此用武之地,非其主不能守;是殆天所以資將軍,將軍豈有意乎?益州險塞,沃野千里,天府之國,高祖因之以成帝業;今劉璋暗弱,民殷國富,而不知存恤,智能之士,思得明君。將軍既帝室之胄,信義著於四海,總攬英雄,思賢如渴,若跨有荊、益,保其岩阻,西和諸戎,南撫彝、越,外結孫權,內修政理;待天下有變,則命一上將將荊州之兵以向宛、洛,將軍身率益州之眾以出秦川,百姓有不簞食壺漿以迎將軍者乎?誠如是,則大業可成,漢室可興矣。此亮所以為將軍謀者也。惟將軍圖之。」言罷,命童子取出畫一軸,掛於中堂,指謂玄德曰:「此西川五十四州之圖也。將軍欲成霸業,北讓曹操占天時,南讓孫權占地利,將軍可占人和。先取荊州為家,後即取西川建基業,以成鼎足之勢,然後可圖中原也。」玄德聞言,避席拱手謝曰:「先生之言,頓開茅塞,使備如撥雲霧而睹青天。但荊州劉表、益州劉璋,皆漢室宗親,備安忍奪之?」孔明曰:「亮夜觀天象,劉表不久人世;劉璋非立業之主:久後必歸將軍。」玄德聞言,頓首拜謝。只這一席話,乃孔明未出茅廬,已知三分天下,真萬古之人不及也!後人有詩讚曰:「豫州當日嘆孤窮,何幸南陽有臥龍!欲識他年分鼎處,先生笑指畫圖中。」玄德拜請孔明曰:「備雖名微德薄,願先生不棄鄙賤,出山相助。備當拱聽明誨。」孔明曰:「亮久樂耕鋤,懶於應世,不能奉命。」玄德泣曰:「先生不出,如蒼生何!」言畢,淚沾袍袖,衣襟盡濕。孔明見其意甚誠,乃曰:「將軍既不相棄,願效犬馬之勞。」玄德大喜,遂命關、張入,拜獻金帛禮物。孔明固辭不受。玄德曰:「此非聘大賢之禮,但表劉備寸心耳。」孔明方受。於是玄德等在莊中共宿一宵。
cì rì, zhū gé jūn huí, kǒng míng zhǔ fù yuē: wú shòu liú huáng shū sān gù zhī ēn, bù róng bù chū. rǔ kě gōng gēng yú cǐ, wù dé huāng wú tián mǔ. dài wǒ gōng chéng zhī rì, jí dāng guī yǐn. hòu rén yǒu shī tàn yuē: shēn wèi shēng téng sī tuì bù, gōng chéng yīng yì qù shí yán. zhǐ yīn xiān zhǔ dīng níng hòu, xīng luò qiū fēng wǔ zhàng yuán. yòu yǒu gǔ fēng yī piān yuē: gāo huáng shǒu tí sān chǐ xuě, máng dàng bái shé yè liú xiě píng qín miè chǔ rù xián yáng, èr bǎi nián qián jǐ duàn jué.
次日,諸葛均回,孔明囑付曰:「吾受劉皇叔三顧之恩,不容不出。汝可躬耕於此,勿得荒蕪田畝。待我功成之日,即當歸隱。」後人有詩嘆曰:「身未升騰思退步,功成應憶去時言。只因先主丁寧後,星落秋風五丈原。」又有古風一篇曰:「高皇手提三尺雪,芒碭白蛇夜流血;平秦滅楚入咸陽,二百年前幾斷絕。
dà zāi guāng wǔ xìng luò yáng, chuán zhì huán líng yòu bēng liè xiàn dì qiān dōu xìng xǔ chāng, fēn fēn sì hǎi shēng háo jié:
大哉光武興洛陽,傳至桓靈又崩裂;獻帝遷都幸許昌,紛紛四海生豪傑:
cáo cāo zhuān quán dé tiān shí, jiāng dōng sūn shì kāi hóng yè gū qióng xuán dé zǒu tiān xià, dú jū xīn yě chóu mín è.
曹操專權得天時,江東孫氏開鴻業;孤窮玄德走天下,獨居新野愁民厄。
nán yáng wò lóng yǒu dà zhì, fù nèi xióng bīng fēn zhèng qí zhǐ yīn xú shù lín xíng yǔ, máo lú sān gù xīn xiāng zhī.
南陽臥龍有大志,腹內雄兵分正奇;只因徐庶臨行語,茅廬三顧心相知。
xiān shēng ěr shí nián sān jiǔ, shōu shí qín shū lí lǒng mǔ xiān qǔ jīng zhōu hòu qǔ chuān, dà zhǎn jīng lún bǔ tiān shǒu
先生爾時年三九,收拾琴書離隴畝;先取荊州後取川,大展經綸補天手;
zòng héng shé shàng gǔ fēng léi, tán xiào xiōng zhōng huàn xīng dǒu lóng xiāng hǔ shì ān qián kūn, wàn gǔ qiān qiū míng bù xiǔ!
縱橫舌上鼓風雷,談笑胸中換星斗;龍驤虎視安乾坤,萬古千秋名不朽!」
xuán dé děng sān rén bié le zhū gé jūn, yǔ kǒng míng tóng guī xīn yě.
玄德等三人別了諸葛均,與孔明同歸新野。
xuán dé dài kǒng míng rú shī, shí zé tóng zhuō, qǐn zé tóng tà, zhōng rì gòng lùn tiān xià zhī shì, kǒng míng yuē: cáo cāo yú jì zhōu zuò xuán wǔ chí yǐ liàn shuǐ jūn, bì yǒu qīn jiāng nán zhī yì. kě mì lìng rén guò jiāng tàn tīng xū shí. xuán dé cóng zhī, shǐ rén wǎng jiāng dōng tàn tīng.
玄德待孔明如師,食則同桌,寢則同榻,終日共論天下之事,孔明曰:「曹操於冀州作玄武池以練水軍,必有侵江南之意。可密令人過江探聽虛實。」玄德從之,使人往江東探聽。
què shuō sūn quán zì sūn cè sǐ hòu, jù zhù jiāng dōng, chéng fù xiōng jī yè, guǎng nà xián shì, kāi bīn guǎn yú wú huì, mìng gù yōng zhāng hóng yán jiē sì fāng bīn kè. lián nián yǐ lái, nǐ wǒ xiāng jiàn. shí yǒu huì jī kàn zé, zì dé rùn péng chéng yán jùn, zì màn cái pèi xiàn xuē zōng, zì jìng wén rǔ yáng chéng bǐng, zì dé shū wú jùn zhū huán, zì xiū mù lù jī, zì gōng jì wú rén zhāng wēn, zì huì shù wū shāng luò tǒng, zì gōng xù wū chéng wú càn, zì kǒng xiū: cǐ shù rén jiē zhì jiāng dōng, sūn quán jìng lǐ shén hòu. yòu dé liáng jiāng shù rén: nǎi rǔ nán lǚ méng, zì zǐ míng wú jùn lù xùn, yǔ bó yán láng yá xú shèng, zì wén xiàng dōng jùn pān zhāng, zì wén guī lú jiāng dīng fèng, zì chéng yuān. wén wǔ zhū rén, gòng xiāng fǔ zuǒ, yóu cǐ jiāng dōng chēng dé rén zhī shèng.
卻說孫權自孫策死後,據住江東,承父兄基業,廣納賢士,開賓館於吳會,命顧雍、張紘延接四方賓客。連年以來,你我相薦。時有會稽闞澤,字德潤;彭城嚴畯,字曼才;沛縣薛綜,字敬文;汝陽程秉,字德樞;吳郡朱桓,字休穆;陸績,字公紀;吳人張溫,字惠恕;烏傷駱統,字公緒;烏程吾粲,字孔休:此數人皆至江東,孫權敬禮甚厚。又得良將數人:乃汝南呂蒙,字子明;吳郡陸遜,宇伯言;琅琊徐盛,字文向;東郡潘璋,字文珪;廬江丁奉,字承淵。文武諸人,共相輔佐,由此江東稱得人之盛。
jiàn ān qī nián, cáo cāo pò yuán shào, qiǎn shǐ wǎng jiāng dōng, mìng sūn quán qiǎn zi rù cháo suí jià. quán yóu yù wèi jué. wú tài fū rén mìng zhōu yú zhāng zhāo děng miàn yì. zhāng zhāo yuē: cāo yù lìng wǒ qiǎn zi rù cháo, shì qiān zhì zhū hóu zhī fǎ yě. rán ruò bù lìng qù, kǒng qí xìng bīng xià jiāng dōng, shì bì wēi yǐ. zhōu yú yuē: jiāng jūn chéng fù xiōng yí yè, jiān liù jùn zhī zhòng, bīng jīng liáng zú, jiāng shì yòng mìng, yǒu hé bī pò ér yù sòng zhì yú rén? zhì yī rù, bù dé bù yǔ cáo shì lián hé bǐ yǒu mìng zhào, bù dé bù wǎng: rú cǐ, zé jiàn zhì yú rén yě. bù rú wù qiǎn, xú guān qí biàn, bié yǐ liáng cè yù zhī. wú tài fū rén yuē: gōng jǐn zhī yán shì yě. quán suì cóng qí yán, xiè shǐ zhě, bù qiǎn zi. zì cǐ cáo cāo yǒu xià jiāng nán zhī yì. dàn zhèng zhí běi fāng wèi níng, wú xiá nán zhēng.
建安七年,曹操破袁紹,遣使往江東,命孫權遣子入朝隨駕。權猶豫未決。吳太夫人命周瑜、張昭等面議。張昭曰:「操欲令我遣子入朝,是牽制諸侯之法也。然若不令去,恐其興兵下江東,勢必危矣。」周瑜曰:「將軍承父兄遺業,兼六郡之眾,兵精糧足,將士用命,有何逼迫而欲送質於人?質一入,不得不與曹氏連和;彼有命召,不得不往:如此,則見制於人也。不如勿遣,徐觀其變,別以良策御之。」吳太夫人曰:「公瑾之言是也。」權遂從其言,謝使者,不遣子。自此曹操有下江南之意。但正值北方未寧,無暇南征。
jiàn ān bā nián shí yī yuè, sūn quán yǐn bīng fá huáng zǔ, zhàn yú dà jiāng zhī zhōng. zǔ jūn bài jī. quán bù jiāng líng cāo, qīng zhōu dāng xiān, shā rù xià kǒu, bèi huáng zǔ bù jiāng gān níng yī jiàn shè sǐ. líng cāo zi líng tǒng, shí nián fāng shí wǔ suì, fèn lì wǎng duó fù shī ér guī. quán jiàn fēng sè bù lì, shōu jūn hái dōng wú.
建安八年十一月,孫權引兵伐黃祖,戰於大江之中。祖軍敗績。權部將凌操,輕舟當先,殺入夏口,被黃祖部將甘寧一箭射死。凌操子凌統,時年方十五歲,奮力往奪父屍而歸。權見風色不利,收軍還東吳。
què shuō sūn quán dì sūn yì wèi dān yáng tài shǒu, yì xìng gāng hǎo jiǔ, zuì hòu cháng biān tà shì zú. dān yáng dū jiāng guī lǎn jùn chéng dài yuán èr rén, cháng yǒu shā yì zhī xīn nǎi yǔ yì cóng rén biān hóng jié wèi xīn fù, gòng móu shā yì. shí zhū jiāng xiàn lìng, jiē jí dān yáng, yì shè yàn xiāng dài. yì qī xú shì měi ér huì, jí shàn bo yì, shì rì bo yī guà, qí xiàng dà xiōng, quàn yì wù chū huì kè. yì bù cóng, suì yǔ zhòng dà huì. zhì wǎn xí sàn, biān hóng dài dāo gēn chū mén wài, jí chōu dāo kǎn sǐ sūn yì. guī lǎn dài yuán nǎi guī zuì biān hóng, zhǎn zhī yú shì. èr rén chéng shì lǔ yì jiā zī shì qiè. guī lǎn jiàn xú shì měi mào, nǎi wèi zhī yuē: wú wèi rǔ fū bào chóu, rǔ dāng cóng wǒ bù cóng zé sǐ. xú shì yuē: fū sǐ wèi jǐ, bù rěn biàn xiāng cóng kě dài zhì huì rì, shè jì chú fú, rán hòu chéng qīn wèi chí. lǎn cóng zhī. xú shì nǎi mì zhào sūn yì xīn fù jiù jiāng sūn gāo fù yīng èr rén rù fǔ, qì gào yuē: xiān fū zài rì, cháng yán èr gōng zhōng yì. jīn guī dài èr zéi, móu shā wǒ fū, zhǐ guī zuì biān hóng, jiāng wǒ jiā zī tóng bì jǐn jiē fēn qù. guī lǎn yòu yù qiáng zhàn qiè shēn, qiè yǐ zhà xǔ zhī, yǐ ān qí xīn. èr jiāng jūn kě chāi rén xīng yè bào zhī wú hóu, yī miàn shè mì jì yǐ tú èr zéi, xuě cǐ chóu rǔ, shēng sǐ xián ēn! yán bì zài bài. sūn gāo fù yīng jiē qì yuē: wǒ děng píng rì gǎn fǔ jūn ēn yù, jīn rì suǒ yǐ bù jí sǐ nán zhě, zhèng yù wèi fù chóu jì ěr. fū rén suǒ mìng, gǎn bù xiào lì! yú shì mì qiǎn xīn fù shǐ zhě wǎng bào sūn quán.
卻說孫權弟孫翊為丹陽太守,翊性剛好酒,醉後嘗鞭撻士卒。丹陽督將媯覽、郡丞戴員二人,常有殺翊之心;乃與翊從人邊洪結為心腹,共謀殺翊。時諸將縣令,皆集丹陽,翊設宴相待。翊妻徐氏美而慧,極善卜《易》,是日卜一卦,其象大凶,勸翊勿出會客。翊不從,遂與眾大會。至晚席散,邊洪帶刀跟出門外,即抽刀砍死孫翊。媯覽、戴員乃歸罪邊洪,斬之於市。二人乘勢擄翊家資侍妾。媯覽見徐氏美貌,乃謂之曰:「吾為汝夫報仇,汝當從我;不從則死。」徐氏曰:「夫死未幾,不忍便相從;可待至晦日,設祭除服,然後成親未遲。」覽從之。徐氏乃密召孫翊心腹舊將孫高、傅嬰二人入府,泣告曰:「先夫在日,常言二公忠義。今媯、戴二賊,謀殺我夫,只歸罪邊洪,將我家資童婢盡皆分去。媯覽又欲強占妾身,妾已詐許之,以安其心。二將軍可差人星夜報知吳侯,一面設密計以圖二賊,雪此仇辱,生死銜恩!」言畢再拜。孫高、傅嬰皆泣曰:「我等平日感府君恩遇,今日所以不即死難者,正欲為復仇計耳。夫人所命,敢不效力!」於是密遣心腹使者往報孫權。
zhì huì rì, xú shì xiān zhào sūn fù èr rén, fú yú mì shì hán mù zhī zhōng, rán hòu shè jì yú táng shàng. jì bì, jí chú qù xiào fú, mù yù xūn xiāng, nóng zhuāng yàn guǒ, yán xiào zì ruò. guī lǎn wén zhī shén xǐ. zhì yè, xú shì yí bì qiè qǐng lǎn rù fǔ, shè xí táng zhōng yǐn jiǔ. yǐn jì zuì, xú shì nǎi yāo lǎn rù mì shì. lǎn xǐ, chéng zuì ér rù. xú shì dà hū yuē: sūn fù èr jiāng jūn hé zài! èr rén jí cóng wéi mù zhōng chí dāo yuè chū. guī lǎn cuò shǒu bù jí, bèi fù yīng yī dāo kǎn dào zài dì, sūn gāo zài fù yī dāo, dēng shí shā sǐ. xú shì fù chuán qǐng dài yuán fù yàn. yuán rù fǔ lái, zhì táng zhōng, yì bèi sūn fù èr jiāng suǒ shā. yī miàn shǐ rén zhū lù èr zéi jiā xiǎo, jí qí yú dǎng. xú shì suì zhòng chuān xiào fú, jiāng guī lǎn dài yuán shǒu jí, jì yú sūn yì líng qián. bù yī rì, sūn quán zì lǐng jūn mǎ zhì dān yáng, jiàn xú shì yǐ shā guī dài èr zéi, nǎi fēng sūn gāo fù yīng wèi yá mén jiāng, lìng shǒu dān yáng, qǔ xú shì guī jiā yǎng lǎo. jiāng dōng rén wú bù chēng xú shì zhī dé. hòu rén yǒu shī zàn yuē: cái jié shuāng quán shì suǒ wú, jiān huí yī dàn shòu cuī chú. yōng chén cóng zéi zhōng chén sǐ, bù jí dōng wú nǚ zhàng fū.
至晦日,徐氏先召孫、傅二人,伏於密室韓幕之中,然後設祭於堂上。祭畢,即除去孝服,沐浴薰香,濃妝艷裹,言笑自若。媯覽聞之甚喜。至夜,徐氏遺婢妾請覽入府,設席堂中飲酒。飲既醉,徐氏乃邀覽入密室。覽喜,乘醉而入。徐氏大呼曰:「孫、傅二將軍何在!」二人即從幃幕中持刀躍出。媯覽措手不及,被傅嬰一刀砍倒在地,孫高再復一刀,登時殺死。徐氏復傳請戴員赴宴。員入府來,至堂中,亦被孫、傅二將所殺。一面使人誅戮二賊家小,及其餘黨。徐氏遂重穿孝服,將媯覽、戴員首級,祭於孫翊靈前。不一日,孫權自領軍馬至丹陽,見徐氏已殺媯、戴二賊,乃封孫高、傅嬰為牙門將,令守丹陽,取徐氏歸家養老。江東人無不稱徐氏之德。後人有詩讚曰:「才節雙全世所無,奸回一旦受摧鋤。庸臣從賊忠臣死,不及東吳女丈夫。」
qiě shuō dōng wú gè chù shān zéi, jǐn jiē píng fù. dà jiāng zhī zhōng, yǒu zhàn chuán qī qiān yú zhǐ. sūn quán bài zhōu yú wèi dà dū dū, zǒng tǒng jiāng dōng shuǐ lù jūn mǎ. jiàn ān shí èr nián, dōng shí yuè, quán mǔ wú tài fū rén bìng wēi, zhào zhōu yú zhāng zhāo èr rén zhì, wèi yuē: wǒ běn wú rén, yòu wáng fù mǔ, yǔ dì wú jǐng tú jū yuè zhōng. hòu jià yǔ sūn shì, shēng sì zǐ. zhǎng zi cè shēng shí, wú mèng yuè rù huái hòu shēng cì zǐ quán, yòu mèng rì rù huái. bo zhě yún: mèng rì yuè rù huái zhě, qí zi dà guì. bù xìng cè zǎo sàng, jīn jiāng jiāng dōng jī yè fù quán. wàng gōng děng tóng xīn zhù zhī, wú sǐ bù xiǔ yǐ! yòu zhǔ quán yuē: rǔ shì zi bù gōng jǐn yǐ shī fù zhī lǐ, bù kě dài màn. wú mèi yǔ wǒ gòng jià rǔ fù, zé yì rǔ zhī mǔ yě wú sǐ zhī hòu, shì wú mèi rú shì wǒ. rǔ mèi yì dāng ēn yǎng, zé jiā xù yǐ jià zhī. yán qì suì zhōng. sūn quán āi kū, jù sàng zàng zhī lǐ, zì bù bì shuō.
且說東吳各處山賊,盡皆平復。大江之中,有戰船七千餘只。孫權拜周瑜為大都督,總統江東水陸軍馬。建安十二年,冬十月,權母吳太夫人病危,召周瑜、張昭二人至,謂曰:「我本吳人,幼亡父母,與弟吳景徒居越中。後嫁與孫氏,生四子。長子策生時,吾夢月入懷;後生次子權,又夢日入懷。卜者云:夢日月入懷者,其子大貴。不幸策早喪,今將江東基業付權。望公等同心助之,吾死不朽矣!」又囑權曰:「汝事子布、公瑾以師傅之禮,不可怠慢。吾妹與我共嫁汝父,則亦汝之母也;吾死之後,事吾妹如事我。汝妹亦當恩養,擇佳婿以嫁之。」言訖遂終。孫權哀哭,具喪葬之禮,自不必說。
zhì lái nián chūn, sūn quán shāng yì yù fá huáng zǔ. zhāng zhāo yuē: jū sàng wèi jí qī nián, bù kě dòng bīng. zhōu yú yuē: bào chóu xuě hèn, hé dài qī nián? quán yóu yù wèi jué. shì píng běi dū wèi lǚ méng rù jiàn, gào quán yuē: mǒu bǎ lóng jiǎo shuǐ kǒu, hū yǒu huáng zǔ bù jiāng gān níng lái jiàng. mǒu xì xún zhī: níng zì xìng bà, bā jùn lín jiāng rén yě pō tōng shū shǐ, yǒu qì lì, hǎo yóu xiá cháng zhāo hé wáng mìng, zòng héng yú jiāng hú zhī zhōng yāo xuán tóng líng, rén tīng líng shēng, jǐn jiē bì zhī. yòu cháng yǐ xī chuān jǐn zuò fān màn, shí rén jiē chēng wèi jǐn fān zéi. hòu huǐ qián fēi, gǎi háng cóng shàn, yǐn zhòng tóu liú biǎo. jiàn biǎo bù néng chéng shì, jí yù lái tóu dōng wú, què bèi huáng zǔ liú zhù zài xià kǒu. qián dōng wú pò zǔ shí, zǔ dé gān níng zhī lì, jiù huí xià kǒu nǎi dài níng shén báo. dū du sū fēi lǚ jiàn níng yú zǔ. zǔ yuē: níng nǎi jié jiāng zhī zéi, qǐ kě zhòng yòng! níng yīn cǐ huái hèn. sū fēi zhī qí yì, nǎi zhì jiǔ yāo níng dào jiā, wèi zhī yuē: wú jiàn gōng shù cì, nài zhǔ gōng bù néng yòng. rì yuè yú mài, rén shēng jǐ hé, yí zì yuǎn tú. wú dāng bǎo gōng wèi zhū xiàn zhǎng, zì zuò qù jiù zhī jì. níng yīn cǐ dé guò xià kǒu, yù tóu jiāng dōng, kǒng jiāng dōng hèn qí jiù huáng zǔ shā líng cāo zhī shì. mǒu jù yán zhǔ gōng qiú xián ruò kě, bù jì jiù hèn kuàng gè wèi qí zhǔ, yòu hé hèn yān? níng xīn rán yǐn zhòng dù jiāng, lái jiàn zhǔ gōng. qǐ jūn zhǐ dìng duó. sūn quán dà xǐ yuē: wú dé xìng bà, pò huáng zǔ bì yǐ. suì mìng lǚ méng yǐn gān níng rù jiàn. cān bài yǐ bì, quán yuē: xìng bà lái cǐ, dà huò wǒ xīn, qǐ yǒu jì hèn zhī lǐ? qǐng wú huái yí. yuàn jiào wǒ yǐ pò huáng zǔ zhī cè. níng yuē: jīn hàn zuò rì wēi, cáo cāo zhōng bì cuàn qiè. nán jīng zhī dì, cāo suǒ bì zhēng yě. liú biǎo wú yuǎn lǜ, qí zi yòu yú liè, bù néng chéng yè chuán jī, míng gōng yí zǎo tú zhī ruò chí, zé cāo xiān tú zhī yǐ. jīn yí xiān qǔ huáng zǔ. zǔ jīn nián lǎo hūn mài, wù yú huò lì qīn qiú lì mín, rén xīn jiē yuàn zhàn jù bù xiū, jūn wú fǎ lǜ. míng gōng ruò wǎng gōng zhī, qí shì bì pò. jì pò zǔ jūn, gǔ xíng ér xī, jù chǔ guān ér tú bā shǔ, bà yè kě dìng yě. sūn quán yuē: cǐ jīn yù zhī lùn yě! suì mìng zhōu yú wèi dà dū dū, zǒng shuǐ lù jūn bīng lǚ méng wèi qián bù xiān fēng dǒng xí yǔ gān níng wèi fù jiāng quán zì lǐng dà jūn shí wàn, zhēng tǎo huáng zǔ.
至來年春,孫權商議欲伐黃祖。張昭曰:「居喪未及期年,不可動兵。」周瑜曰:「報仇雪恨,何待期年?」權猶豫未決。適平北都尉呂蒙入見,告權曰:「某把龍湫水口,忽有黃祖部將甘寧來降。某細詢之:寧字興霸,巴郡臨江人也;頗通書史,有氣力,好遊俠;嘗招合亡命,縱橫於江湖之中;腰懸銅鈴,人聽鈴聲,盡皆避之。又嘗以西川錦作帆幔,時人皆稱為『錦帆賊』。後悔前非,改行從善,引眾投劉表。見表不能成事,即欲來投東吳,卻被黃祖留住在夏口。前東吳破祖時,祖得甘寧之力,救回夏口;乃待寧甚薄。都督蘇飛屢薦寧於祖。祖曰:寧乃劫江之賊,豈可重用!寧因此懷恨。蘇飛知其意,乃置酒邀寧到家,謂之曰:吾薦公數次,奈主公不能用。日月逾邁,人生幾何,宜自遠圖。吾當保公為邾縣長,自作去就之計。寧因此得過夏口,欲投江東,恐江東恨其救黃祖殺凌操之事。某具言主公求賢若渴,不記舊恨;況各為其主,又何恨焉?寧欣然引眾渡江,來見主公。乞鈞旨定奪。」孫權大喜曰:「吾得興霸,破黃祖必矣。」遂命呂蒙引甘寧入見。參拜已畢,權曰:「興霸來此,大獲我心,豈有記恨之理?請無懷疑。願教我以破黃祖之策。」寧曰:「今漢祚日危,曹操終必篡竊。南荊之地,操所必爭也。劉表無遠慮,其子又愚劣,不能承業傳基,明公宜早圖之;若遲,則操先圖之矣。今宜先取黃祖。祖今年老昏邁,務於貨利;侵求吏民,人心皆怨;戰具不修,軍無法律。明公若往攻之,其勢必破。既破祖軍,鼓行而西,據楚關而圖巴、蜀,霸業可定也。」孫權曰:「此金玉之論也!」遂命周瑜為大都督,總水陸軍兵;呂蒙為前部先鋒;董襲與甘寧為副將;權自領大軍十萬,征討黃祖。
xì zuò tàn zhī, bào zhì jiāng xià. huáng zǔ jí jù zhòng shāng yì, lìng sū fēi wèi dà jiāng, chén jiù dèng lóng wèi xiān fēng, jǐn qǐ jiāng xià zhī bīng yíng dí. chén jiù dèng lóng gè yǐn yī duì méng chōng jié zhù miǎn kǒu, méng chōng shàng gè shè qiáng gōng yìng nǔ qiān yú zhāng, jiāng dà suǒ xì dìng méng chōng yú shuǐ miàn shàng. dōng wú bīng zhì, méng chōng shàng gǔ xiǎng, gōng nǔ qí fā, bīng bù gǎn jìn, yuē tuì shù lǐ shuǐ miàn. gān níng wèi dǒng xí yuē: shì yǐ zhì cǐ, bù dé bù jìn. nǎi xuǎn xiǎo chuán bǎi yú zhǐ, měi chuán yòng jīng bīng wǔ shí rén: èr shí rén chēng chuán, sān shí rén gè pī yì jiǎ, shǒu zhí tóng dāo, bù bì shǐ shí, zhí zhì méng chōng bàng biān, kǎn duàn dà suǒ, méng chōng suì héng. gān níng fēi shàng méng chōng, jiāng dèng lóng kǎn sǐ. chén jiù qì chuán ér zǒu. lǚ méng jiàn le, tiào xià xiǎo chuán, zì jǔ lǔ zhào, zhí rù chuán duì, fàng huǒ shāo chuán. chén jiù jí dài shàng àn, lǚ méng shě mìng gǎn dào gēn qián, dāng xiōng yī dāo kǎn fān. bǐ jí sū fēi yǐn jūn yú àn shàng jiē yīng shí, dōng wú zhū jiāng yī qí shàng àn, shì bù kě dāng. zǔ jūn dà bài. sū fēi luò huāng ér zǒu, zhèng yù dōng wú dà jiāng pān zhāng, liǎng mǎ xiāng jiāo, zhàn bù shù hé, bèi zhāng shēng qín guò qù, jìng zhì chuán zhōng lái jiàn sūn quán. quán mìng zuǒ yòu yǐ kǎn chē qiú zhī, dài huó zhuō huáng zǔ, yī bìng zhū lù. cuī dòng sān jūn, bù fēn zhòu yè, gōng dǎ xià kǒu. zhèng shì: zhǐ yīn bù yòng jǐn fān zéi, zhì lìng chōng kāi dà suǒ chuán.
細作探知,報至江夏。黃祖急聚眾商議,令蘇飛為大將,陳就、鄧龍為先鋒,盡起江夏之兵迎敵。陳就、鄧龍各引一隊艨艟截住沔口,艨艟上各設強弓硬弩千餘張,將大索系定艨艟於水面上。東吳兵至,艨艟上鼓響,弓弩齊發,兵不敢進,約退數里水面。甘寧謂董襲曰:「事已至此,不得不進。」乃選小船百餘只,每船用精兵五十人:二十人撐船,三十人各披衣甲,手執銅刀,不避矢石,直至艨艟傍邊,砍斷大索,艨艟遂橫。甘寧飛上艨艟,將鄧龍砍死。陳就棄船而走。呂蒙見了,跳下小船,自舉櫓棹,直入船隊,放火燒船。陳就急待上岸,呂蒙捨命趕到跟前,當胸一刀砍翻。比及蘇飛引軍於岸上接應時,東吳諸將一齊上岸,勢不可當。祖軍大敗。蘇飛落荒而走,正遇東吳大將潘璋,兩馬相交,戰不數合,被璋生擒過去,徑至船中來見孫權。權命左右以檻車囚之,待活捉黃祖,一併誅戮。催動三軍,不分晝夜,攻打夏口。正是:只因不用錦帆賊,至令沖開大索船。
wèi zhī huáng zǔ shèng fù rú hé, qiě kàn xià wén fēn jiě.
未知黃祖勝負如何,且看下文分解。