guà qì zhēng yuè wèi tài, tiān qì xià jiàng, dāng wèi yǔ shuǐ èr yuè dà zhuàng, léi zài tiān shàng, dāng wèi jīng zhé, xiān yǔ shuǐ ér hòu jīng zhé, yì yí yě, jīng zhé zhě, wàn wù chū hū zhèn, zhèn wèi léi yě qīng míng zhě, wàn wù qí hū xùn, xùn wèi fēng yě, xùn jié qí ér yuē qīng míng, qīng míng nǎi jié qí zhī yì gǔ yǔ sān yuè zhōng, zì yǔ shuǐ hòu tǔ gāo mài dòng, zhì cǐ yòu yǔ, zé tǔ mài shēng wù, suǒ yǐ zī wǔ gǔ zhī zhǒng yě xiǎo mǎn sì yuè zhōng, xiān rú yún: xiǎo xuě hòu yáng yī rì shēng yī fēn, jī sān shí rì, shēng sān shí fēn ér chéng yī zhòu, wèi dōng zhì, xiǎo mǎn hòu yīn shēng yì rán. zhì ruò sān yuè zhōng gǔ yǔ, wǔ yuè zhōng máng zhǒng, cǐ èr qì dú zhǐ gǔ mài yán, gǔ bì yuán qí shēng zhī shǐ, gǔ zhǒng yú chūn, dé mù zhī qì, cán yú qiū, jīn kè mù yě mài bì yào qí chéng zhī zhōng, mài zhǒng yú qiū, dé jīn zhī qì, chéng yú xià, huǒ kè jīn yě liù yuè jié xiǎo shǔ, liù yuè zhōng dà shǔ, liù yuè zhòng shǔ zhī jí, gù wèi dà, rán wèi zhì yú dà zé yóu wèi xiǎo yě qī yuè zhōng chù shǔ, qī yuè shǔ zhī zhōng, hán zhī shǐ, dà huǒ xī liú, shǔ qì yú shì hū chù yǐ, chù zhě, yǐn yě, cáng fú zhī yì yě bái lù bā yuè jié, hán lù jiǔ yuè jié, qiū mù shǔ jīn, jīn sè bái, jīn qì hán bái zhě, lù sè, hán zhě, lù zhī qì, xiān bái ér qì shǐ hán, gù yǒu jiàn yě, jiǔ yuè zhōng shuāng jiàng lù hán, shǐ jié wèi shuāng yě lì dōng hòu yuē xiǎo xuě dà xuě, hán qì shǐ yú lù, zhōng yú shuāng, zhōng yú xuě, shuāng zhī qián wèi lù, shuāng yóu bái ér shǐ hán, shuāng zhī hòu wèi xuě, xuě yóu xiǎo ér zhì dà, jiē yǒu jiàn yě zhì xiǎo hán dà hán, yōu fēng yún: yī zhī rì yáng fā, èr zhī rì lì liè, yáng fā fēng hán, gù shí yī yuè zhī yú wèi xiǎo hán, lì liè qì hán, gù shí èr yuè zhī zhōng wèi dà hán yě.
卦氣正月為泰,天氣下降,當為雨水;二月大壯,雷在天上,當為驚蟄,先雨水而後驚蟄,亦宜也,驚蟄者,萬物出乎震,震為雷也;清明者,萬物齊乎巽,巽為風也,巽潔齊而曰清明,清明乃潔齊之義;穀雨三月中,自雨水后土膏脈動,至此又雨,則土脈生物,所以滋五穀之種也;小滿四月中,先儒云:小雪後陽一日生一分,積三十日,生三十分而成一晝,為冬至,小滿後陰生亦然。至若三月中穀雨,五月中芒種,此二氣獨指谷麥言,谷必原其生之始,谷種於春,得木之氣,殘於秋,金克木也;麥必要其成之終,麥種於秋,得金之氣,成於夏,火克金也;六月節小暑,六月中大暑,六月中暑之極,故謂大,然未至於大則猶為小也;七月中處暑,七月暑之終,寒之始,大火西流,暑氣於是乎處矣,處者,隱也,藏伏之義也;白露八月節,寒露九月節,秋木屬金,金色白,金氣寒白者,露色,寒者,露之氣,先白而氣始寒,固有漸也,九月中霜降露寒,始結為霜也;立冬後曰小雪、大雪,寒氣始於露,中於霜,終於雪,霜之前為露,霜由白而始寒,霜之後為雪,雪由小而至大,皆有漸也;至小寒大寒,《幽風》云:「一之日徉發,二之日栗烈」,徉發風寒,故十一月之餘為小寒,栗烈氣寒,故十二月之終為大寒也。
dà dǐ hé ér yán zhī, shàng bàn nián zhǔ zhǎng shēng, yuē yǔ yuē léi yuē fēng, jiē shēng zhī qì, xià bàn nián zhǔ shēng chéng, yuē lù yuē shuāng yuē xuě, jiē chéng zhī qì. xià bàn nián yán tiān shí, bù yán nóng shí, nóng shí mò jí yú chūn xià yě.
大抵合而言之,上半年主長生,曰雨曰雷曰風,皆生之氣,下半年主生成,曰露曰霜曰雪,皆成之氣。下半年言天時,不言農時,農時莫急於春夏也。