guà qì zhēng yuè wèi tài, tiān qì xià jiàng, dāng wèi yǔ shuǐ èr yuè dà zhuàng, léi zài tiān shàng, dāng wèi jīng zhé, xiān yǔ shuǐ ér hòu jīng zhé, yì yí yě, jīng zhé zhě, wàn wù chū hū zhèn, zhèn wèi léi yě qīng míng zhě, wàn wù qí hū xùn, xùn wèi fēng yě, xùn jié qí ér yuē qīng míng, qīng míng nǎi jié qí zhī yì gǔ yǔ sān yuè zhōng, zì yǔ shuǐ hòu tǔ gāo mài dòng, zhì cǐ yòu yǔ, zé tǔ mài shēng wù, suǒ yǐ zī wǔ gǔ zhī zhǒng yě xiǎo mǎn sì yuè zhōng, xiān rú yún: xiǎo xuě hòu yáng yī rì shēng yī fēn, jī sān shí rì, shēng sān shí fēn ér chéng yī zhòu, wèi dōng zhì, xiǎo mǎn hòu yīn shēng yì rán. zhì ruò sān yuè zhōng gǔ yǔ, wǔ yuè zhōng máng zhòng, cǐ èr qì dú zhǐ gǔ mài yán, gǔ bì yuán qí shēng zhī shǐ, gǔ zhǒng yú chūn, dé mù zhī qì, cán yú qiū, jīn kè mù yě mài bì yào qí chéng zhī zhōng, mài zhǒng yú qiū, dé jīn zhī qì, chéng yú xià, huǒ kè jīn yě liù yuè jié xiǎo shǔ, liù yuè zhōng dà shǔ, liù yuè zhòng shǔ zhī jí, gù wèi dà, rán wèi zhì yú dà zé yóu wèi xiǎo yě qī yuè zhōng chǔ shǔ, qī yuè shǔ zhī zhōng, hán zhī shǐ, dà huǒ xī liú, shǔ qì yú shì hū chù yǐ, chù zhě, yǐn yě, cáng fú zhī yì yě bái lù bā yuè jié, hán lù jiǔ yuè jié, qiū mù shǔ jīn, jīn sè bái, jīn qì hán bái zhě, lù sè, hán zhě, lù zhī qì, xiān bái ér qì shǐ hán, gù yǒu jiàn yě, jiǔ yuè zhōng shuāng jiàng lù hán, shǐ jié wèi shuāng yě lì dōng hòu yuē xiǎo xuě dà xuě, hán qì shǐ yú lù, zhōng yú shuāng, zhōng yú xuě, shuāng zhī qián wèi lù, shuāng yóu bái ér shǐ hán, shuāng zhī hòu wèi xuě, xuě yóu xiǎo ér zhì dà, jiē yǒu jiàn yě zhì xiǎo hán dà hán, yōu fēng yún:" yī zhī rì yáng fā, èr zhī rì lì liè", yáng fā fēng hán, gù shí yī yuè zhī yú wèi xiǎo hán, lì liè qì hán, gù shí èr yuè zhī zhōng wèi dà hán yě.
卦气正月为泰,天气下降,当为雨水;二月大壮,雷在天上,当为惊蛰,先雨水而后惊蛰,亦宜也,惊蛰者,万物出乎震,震为雷也;清明者,万物齐乎巽,巽为风也,巽洁齐而曰清明,清明乃洁齐之义;谷雨三月中,自雨水后土膏脉动,至此又雨,则土脉生物,所以滋五谷之种也;小满四月中,先儒云:小雪后阳一日生一分,积三十日,生三十分而成一昼,为冬至,小满后阴生亦然。至若三月中谷雨,五月中芒种,此二气独指谷麦言,谷必原其生之始,谷种于春,得木之气,残于秋,金克木也;麦必要其成之终,麦种于秋,得金之气,成于夏,火克金也;六月节小暑,六月中大暑,六月中暑之极,故谓大,然未至于大则犹为小也;七月中处暑,七月暑之终,寒之始,大火西流,暑气于是乎处矣,处者,隐也,藏伏之义也;白露八月节,寒露九月节,秋木属金,金色白,金气寒白者,露色,寒者,露之气,先白而气始寒,固有渐也,九月中霜降露寒,始结为霜也;立冬后曰小雪、大雪,寒气始于露,中于霜,终于雪,霜之前为露,霜由白而始寒,霜之后为雪,雪由小而至大,皆有渐也;至小寒大寒,《幽风》云:“一之日徉发,二之日栗烈”,徉发风寒,故十一月之余为小寒,栗烈气寒,故十二月之终为大寒也。
dà dǐ hé ér yán zhī, shàng bàn nián zhǔ cháng shēng, yuē yǔ yuē léi yuē fēng, jiē shēng zhī qì, xià bàn nián zhǔ shēng chéng, yuē lù yuē shuāng yuē xuě, jiē chéng zhī qì. xià bàn nián yán tiān shí, bù yán nóng shí, nóng shí mò jí yú chūn xià yě.
大抵合而言之,上半年主长生,曰雨曰雷曰风,皆生之气,下半年主生成,曰露曰霜曰雪,皆成之气。下半年言天时,不言农时,农时莫急于春夏也。