tiān yǒu míng, bù yōu rén zhī àn yě dì yǒu cái, bù yōu rén zhī pín yě shèng rén yǒu dé, bù yōu rén zhī wēi yě. tiān suī bù yōu rén zhī àn, pì hù yǒu bì qǔ jǐ míng yān, zé tiān wú shì yě dì suī bù yōu rén zhī pín, fá mù yì cǎo bì qǔ jǐ fù yān, zé dì wú shì yě shèng rén suī bù yōu rén zhī wēi, bǎi xìng zhǔn shàng ér bǐ yú xià, qí bì qǔ jǐ ān yān, zé shèng rén wú shì yě. gù shèng rén chù shàng, néng wú hài rén, bù néng shǐ rén wú jǐ hài yě, zé bǎi xìng chú qí hài yǐ. shèng rén zhī yǒu tiān xià yě, shòu zhī yě, fēi qǔ zhī yě. bǎi xìng zhī yú shèng rén yě, yǎng zhī yě, fēi shǐ shèng rén yǎng jǐ yě, zé shèng rén wú shì yǐ.
天有明，不憂人之暗也；地有財，不憂人之貧也；聖人有德，不憂人之危也。天雖不憂人之暗，辟戶牖必取己明焉，則天無事也；地雖不憂人之貧，伐木刈草必取己富焉，則地無事也；聖人雖不憂人之危，百姓准上而比於下，其必取己安焉，則聖人無事也。故聖人處上，能無害人，不能使人無己害也，則百姓除其害矣。聖人之有天下也，受之也，非取之也。百姓之於聖人也，養之也，非使聖人養己也，則聖人無事矣。

máo qiáng xī shī, tiān xià zhī zhì jiāo yě, yī zhī yǐ pí qī, zé jiàn zhě jiē zǒu yì zhī yǐ yuán xī, zé xíng zhě jiē zhǐ. yóu shì guān zhī, zé yuán xī, sè zhī zhù yě, jiāo zhě cí zhī, zé sè yàn yǐ. zǒu bèi bá shān tū qióng gǔ, yě zǒu shí lǐ, yào yě. zǒu bèi cí yào, zé zú fèi. gù téng shé yóu wù, fēi lóng chéng yún, yún bà wù jì, yǔ qiū yǐn tóng, zé shī qí suǒ chéng yě. gù xián ér qū yú bù xiào zhě, quán qīng yě bù xiào ér fú yú xián zhě, wèi zūn yě. yáo wèi pǐ fū, bù néng shǐ qí lín jiā zhì nán miàn ér wáng, zé lìng xíng jìn zhǐ. yóu cǐ guān zhī, xián bù zú yǐ fú bù xiào, ér shì wèi zú yǐ qū xián yǐ. gù wú míng ér duàn zhě, quán zhòng yě nǔ ruò ér zēng gāo zhě, chéng yú fēng yě. shēn bù xiào ér lìng xíng zhě, dé zhù yú zhòng yě. gù jǔ zhòng yuè gāo zhě, bù màn yú yào, ài chì zǐ zhě, bù màn yú bǎo jué xiǎn lì yuǎn zhě, bù màn yú yù. cǐ dé zhù zé chéng, shì zhù zé fèi yǐ. fū sān wáng wǔ bó zhī dé, cān yú tiān dì tōng yú guǐ shén zhōu yú shēng wù zhě, qí dé zhù bó yě.
毛嬙、西施，天下之至姣也，衣之以皮倛，則見者皆走；易之以元緆，則行者皆止。由是觀之，則元緆，色之助也，姣者辭之，則色厭矣。走背跋〈山突〉窮谷，野走十里，藥也。走背辭藥，則足廢。故騰蛇游霧，飛龍乘雲，雲罷霧霽，與蚯蚓同，則失其所乘也。故賢而屈於不肖者，權輕也；不肖而服於賢者，位尊也。堯為匹夫，不能使其鄰家；至南面而王，則令行禁止。由此觀之，賢不足以服不肖，而勢位足以屈賢矣。故無名而斷者，權重也；弩弱而矰高者，乘於風也。身不肖而令行者，得助於眾也。故舉重越高者，不慢於藥，愛赤子者，不慢於保；絕險歷遠者，不慢於御。此得助則成，釋助則廢矣。夫三王、五伯之德，參於天地、通於鬼神、周於生物者，其得助博也。

gǔ zhě gōng bù jiān shì, shì bù jiān guān. gōng bù jiān shì, zé shì shěng shì shěng, zé yì shèng. shì bù jiān guān, zé zhí guǎ zhí guǎ, zé yì shǒu. gù shì wèi kě shì, gōng shì kě cháng. bǎi gōng zhī zǐ bù xué ér néng zhě, fēi shēng qiǎo yě, yán yǒu cháng shì yě. jīn yě guó wú cháng dào, guān wú cháng fǎ, shì yǐ guó jiā rì móu. jiào suī chéng, guān bù zú guān bù zú, zé dào lǐ guì yǐ. dào lǐ guì, zé mù xián zhì mù xián zhì, zé guó jiā zhī zhèng yào zài yī rén zhī xīn yǐ.
古者工不兼事，士不兼官。工不兼事，則事省；事省，則易勝。士不兼官，則職寡；職寡，則易守。故士位可世，工事可常。百工之子不學而能者，非生巧也，言有常事也。今也國無常道，官無常法，是以國家日繆。教雖成，官不足；官不足，則道理匱矣。道理匱，則慕賢智；慕賢智，則國家之政要在一人之心矣。

gǔ zhě lì tiān zǐ ér guì zhī zhě, fēi yǐ lì yī rén yě. yuē: tiān xià wú yī guì, zé lǐ wú yóu tōng, tōng lǐ yǐ wèi tiān xià yě. gù lì tiān zǐ yǐ wèi tiān xià, fēi lì tiān xià yǐ wèi tiān zǐ yě lì guó jūn yǐ wèi guó, fēi lì guó yǐ wèi jūn yě lì guān zhǎng yǐ wèi guān, fēi lì guān yǐ wèi zhǎng yě. fǎ suī bù shàn, yóu yù yú wú fǎ, suǒ yǐ yī rén xīn yě.
古者立天子而貴之者，非以利一人也。曰：天下無一貴，則理無由通，通理以為天下也。故立天子以為天下，非立天下以為天子也；立國君以為國，非立國以為君也；立官長以為官，非立官以為長也。法雖不善，猶愈於無法，所以一人心也。

fū tóu gōu yǐ fēn cái, tóu cè yǐ fēn mǎ, fēi gōu cè wèi jūn yě. shǐ de měi zhě, bù zhī suǒ yǐ dé shǐ de è zhě, bù zhī suǒ yǐ yuàn. cǐ suǒ yǐ sāi yuàn wàng yě. gù shī guī, suǒ yǐ lì gōng shí yě quán héng, suǒ yǐ lì gōng zhèng yě shū qì, suǒ yǐ lì gōng xìn yě dù liàng, suǒ yǐ lì gōng shěn yě fǎ zhì lǐ jí, suǒ yǐ lì gōng yì yě. fán lì gōng, suǒ yǐ qì sī yě. míng jūn dòng shì fēn gōng bì yóu huì, dìng shǎng fēn cái bì yóu fǎ, xíng dé zhì zhōng bì yóu lǐ. gù yù bù dé gàn shí, ài bù dé fàn fǎ guì bù dé yú qīn, lù bù dé yú wèi shì bù de jiān guān, gōng bù de jiān shì. yǐ néng shòu shì, yǐ shì shòu lì. ruò shì zhě, shàng wú xiàn shǎng, xià wú xiàn cái.
夫投鈎以分財，投策以分馬，非鈎、策為均也。使得美者，不知所以德；使得惡者，不知所以怨。此所以塞願望也。故蓍龜，所以立公識也；權衡，所以立公正也；書契，所以立公信也；度量，所以立公審也；法制禮籍，所以立公義也。凡立公，所以棄私也。明君動事分功必由慧，定賞分財必由法，行德制中必由禮。故欲不得干時，愛不得犯法；貴不得逾親，祿不得逾位；士不得兼官，工不得兼事。以能受事，以事受利。若是者，上無羨賞，下無羨財。