strong shí lè strong
石勒
shí lè zì shì lóng, shàng dǎng wǔ xiāng jié rén. fù zhōu hé zhū, lēi shēng shí chì guāng mǎn shì, bái qì zì tiān shǔ yú tíng zhōng. zhǎng ér zhuàng jiàn, yǒu dǎn lì, xióng wǔ hǎo qí shè. yòu ér lì gēng, měi wén bǐng duó zhī shēng, huò zài qián hòu, guī yǐ gào qí mǔ, mǔ yǐ zuò láo ěr míng, fēi bù xiáng yě. huì bīng zhōu cì shǐ sī mǎ téng zhí zhū hú shān dōng, mài chōng jūn shí, jiāng yì jì zhōu, liǎng hú yī jiā, lēi yì zài zhōng, dōng zhì píng yuán mài yǔ rěn píng rén shī huān wèi nú, měi yè yú yě, cháng wén gǔ jiǎo zhī shēng, zhū nú yì wén, guī yǐ bái huān, huān jù ér miǎn zhī. huān jiā lín yú mǎ mù lǜ jí sāng, wǎng lái, lēi yǐ néng xiāng mǎ, zì tuō yú sāng, ér yōng yú wǔ ān, lín shuǐ wèi yóu jūn suǒ qiú, huì yǒu qún lù páng guò, jūn rén jìng zhú zhī, lēi nǎi huò miǎn. é ér jiàn yī lǎo fù, wèi lēi yuē: xiàng qún lù zhě, wǒ yě. jūn yīng wèi zhōng zhōu zhǔ, gù xiāng jiù ěr. lēi bài ér shòu mìng, suì zhāo jí wáng yáng kuí ān děng shí bā qí, fù dōng rú chì lóng zhū yuàn zhōng, chéng yuàn mǎ yuǎn lüè zēng bǎo, yǐ lù jí sāng. yǒng xìng yuán nián, guān dōng suǒ zài dào qǐ.
石勒字世龍,上黨武鄉羯人。父周曷朱,勒生時赤光滿室,白氣自天屬於庭中。長而壯健,有膽力,雄武好騎射。幼而力耕,每聞鞞鐸之聲,或在前後,歸以告其母,母以作勞耳鳴,非不祥也。會并州刺史司馬騰執諸胡山東,賣充軍實,將詣冀州,兩胡一枷,勒亦在中,東至平原賣與荏平人師歡為奴,每夜於野,嘗聞鼓角之聲,諸奴亦聞,歸以白歡,歡懼而免之。歡家鄰於馬牧率汲桑,往來,勒以能相馬,自托於桑,而傭於武安,臨水為游軍所囚,會有群鹿旁過,軍人競逐之,勒乃獲免。俄而見一老父,謂勒曰:「向群鹿者,我也。君應為中州主,故相救耳。」勒拜而受命,遂招集王陽、夔安等十八騎,復東如赤龍諸苑中,乘苑馬、遠掠繒寶,以賂汲桑。永興元年,關東所在盜起。
èr nián, yáng píng rén gōng shuài fān děng zì chēng jiāng jūn, qǐ bīng zhào wèi, zhòng zhì shù wàn, lēi yǔ jí sāng lǜ mù rén chéng yuàn mǎ shù bǎi qí yǐ fù zhī, sāng shǐ mìng lēi yǐ shí wèi xìng, yǐ lēi wèi míng. yǒng jiā yuán nián, lēi guī liú yuān, bài wèi fǔ hàn jiāng jūn píng jìn wáng. yuān hōng, cōng xí wèi, liú yào wáng mí wéi luò yáng, lēi shuài jīng qí èr wàn huì zhī. wáng mí jì píng luò yáng, jiāng xiān zhū lēi, lēi qǐng mí yàn yú yǐ yíng, shǒu zhǎn mí ér bìng qí zhòng. jiāng jūn guō mò huò shā mén zhú fú tú chéng, yǐ qí yǒu dào shù, jìn zhī yú lēi, shì zhī yǒu xiào, shén zūn zhòng zhī.
二年,陽平人公帥蕃等自稱將軍,起兵趙魏,眾至數萬,勒與汲桑率牧人乘苑馬數百騎以赴之,桑始命勒以石為姓,以勒為名。永嘉元年,勒歸劉淵,拜為輔漢將軍、平晉王。淵薨,聰襲位,劉曜、王彌圍洛陽,勒帥精騎二萬會之。王彌既平洛陽,將先誅勒,勒請彌燕於已營,手斬彌而並其眾。將軍郭默獲沙門竺浮圖澄,以其有道術,進之于勒,試之有效,甚尊重之。
qián zhào jiā píng èr nián, zhāng bīn shuō lēi yuē: hán dān xiāng guó, zhào zhī jiù dōu, yī shān píng xiǎn, xíng shì zhī gù, kě zé cǐ èr yì ér dōu, rán hòu mìng jiāng sì chū, shòu yǐ qí lüè, wáng yè kě tú. shí lè yú shì jìn jù xiāng guó, cōng shòu lēi dū du yōu jì bìng yíng sì zhōu zhū jūn shì, jì zhōu mù, jìn fēng běn jùn gōng, yì wàn hù. sān nián, yǐ zhēng lǔ jiāng jūn wèi wèi jùn tài shǒu, zhèn yè sān tái. cuàn duó zhī móu, zhào yú cǐ yǐ. qián zhào jiā lín yuán nián, liú kūn qiǎn yáo dàn shuài zhòng lái tǎo, lēi yǔ zhàn, dàn jūn dà bài, kūn zhǎng shǐ lǐ hóng yǐ bīng zhōu lái jiàng. qī yuè, liú cōng jí shén, yǐ lēi wèi dà jiāng jūn, lù shàng shū shì, shòu yí fǔ zhèng. lēi gù cí, nǎi zhǐ. liú yào chēng zūn hào, jiāng shòu lēi tài zǎi dà jiāng jūn, jiā jiǔ xī, zēng fēng shí jùn, bìng qián èr shí jùn, chū rén jǐng bì, rú cáo gōng fǔ hàn gù shì.
前趙嘉平二年,張賓說勒曰:「邯鄲、襄國,趙之舊都,依山憑險,形勢之固,可擇此二邑而都,然後命將四出,授以奇略,王業可圖。」石勒於是進據襄國,聰授勒都督幽、冀、並、營四州諸軍事,冀州牧,進封本郡公,邑萬戶。三年,以征虜將軍為魏郡太守,鎮鄴三台。篡奪之謀,兆於此矣。前趙嘉麟元年,劉琨遣姚澹帥眾來討,勒與戰,澹軍大敗,琨長史李弘以并州來降。七月,劉聰疾甚,以勒為大將軍,錄尚書事,受遺輔政。勒固辭,乃止。劉曜稱尊號,將授勒太宰、大將軍,加九錫,增封十郡,並前二十郡,出人警蹕,如曹公輔漢故事。
yào wén píng lè zhī yán, tíng tài zǎi zhī shòu. lēi dà nù, yuē: zhào wáng zhào dì, gū zì qǔ zhī, míng hào dà xiǎo, qǐ ěr suǒ hū yé. zhēng lǔ hǔ yǔ zuǒ yòu zhǎng shǐ zhāng jìng zhāng bīn děng shàng hào yuē: dà sī mǎ suī wèi guān jiǔ tái, fēi bó zhě zhī hào, qǐng gǎi chēng dà jiāng jūn dà dān yú lǐng jì zhōu mù zhào wáng. yī wèi wáng zài yè gù shì, yǐ èr shí sì jùn hù èr shí jiǔ wàn wèi zhào guó. shí yī yuè, lēi jí wèi, gǎi yuán, chēng wèi zhào wáng yuán nián, shǐ jiàn shè jì, lì zōng miào, zhǔ shū sī diǎn hú rén chū nèi, zhòng qí jìn fǎ, bù dé wǔ yì yì guān huá zú. hào hú wèi guó rén. èr nián lìng yuē guó rén bù tīng bào sǎo, jí zài sàng hūn qǔ zhì yú shāo zàng, lìng rú běn sú. bā yuè, shǐ zhì xuān xuán zhī lè, bā yì zhī wǔ, zuò jīn yín dà hé, huáng wū zuǒ dào. tiān zǐ lǐ lè, yú sī bèi yǐ. sān nián, lí yáng mín chén wǔ qī chǎn sān nán yī nǚ, shàng shū zì chén. lìng yuē: xī zhōu zhī xìng yě, sì rǔ bā zǐ, jīn wǔ qī yī rǔ sì zǐ, kě wèi dù guò jī xiáng, měi rú nǎng rì. qí cì rǔ fù yī rén gǔ bǎi shí, zá zēng sì pǐ, shù yǐ sù yíng jiā xiáng. dōng shí yuè, lēi qīn yǔ xiāng lǎo chǐ zuò, huān yǐn, yǔ jí píng shēng. lēi yuē: lǐ yáng, zhuàng shì yě. gū fāng qǔ zhī, hé yǐ bù lái fù lǎo guī yǔ, lìng sù lái, ōu má chí zhī fèn, shì bù yī zhī hèn, gū fāng chóng xìn yú tiān xià, níng chóu pǐ fū hū? lìng yuē: wǔ xiāng, wú zhī fēng pèi yě, qí fù zhī sān shì. shí yī yuè, lǐ yáng zhì, lēi yǔ hān xuè, yǐn yáng bì xiào wèi zhī yuē: qīng suī lǎo, bì zhōng yóu yǒu lì, pō fù yǔ rén dòu. gū wǎng rì yàn qīng lǎo quán, qīng yì bǎo gū dú shǒu. yīn cì lǐ dì yī qū, bài wèi dū wèi. yáng yǔ lēi lín jū suì, cháng zhēng ōu má chí, dié xiāng ōu jī.
曜聞平樂之言,停太宰之授。勒大怒,曰:「趙王、趙帝,孤自取之,名號大小,豈爾所呼耶。」征虜虎與左右長史張敬、張賓等上號曰:「大司馬雖位冠九台,非伯者之號,請改稱大將軍、大單于、領冀州牧、趙王。依魏王在鄴故事,以二十四郡戶二十九萬為趙國。」十一月,勒即位,改元,稱為趙王元年,始建社稷,立宗廟,主書司典胡人出內,重其禁法,不得侮易衣冠華族。號胡為國人。二年令曰國人不聽報嫂,及在喪婚娶、至於燒葬,令如本俗。八月,始置軒懸之樂,八佾之舞,作金銀大輅,黃屋左纛。天子禮樂,於斯備矣。三年,黎陽民陳武妻產三男一女,上書自陳。令曰:「昔周之興也,四乳八子,今武妻一乳四子,可謂度過姬祥,美如曩日。其賜乳婦一人谷百石,雜繒四疋,庶以肅迎嘉祥。」冬十月,勒親與鄉老齒坐,歡飲,語及平生。勒曰:「李陽,壯士也。孤方取之,何以不來父老歸語,令速來,漚麻池之忿,是布衣之恨,孤方崇信於天下,寧讎匹夫乎?」令曰:「武鄉,吾之豐沛也,其復之三世。」十一月,李陽至,勒與酣謔,引陽臂笑謂之曰:「卿雖老,臂中猶有力,頗復與人斗。孤往日厭卿老拳,卿亦飽孤毒手。「因賜里第一區,拜為都尉。陽與勒鄰居歲,常爭漚麻池,迭相毆擊。
sì nián èr yuè, bài zi hóng wèi shì zǐ. lēi yǎ hǎo wén xué, suī zài jūn lǚ zhī zhōng, cháng lìng rú shēng dú chūn qiū shǐ hàn zhū chuán ér tīng zhī, wén lì shí qí quàn lì liù guó hòu, dà jīng yuē: cǐ fǎ dāng shī, hé yǐ dé chéng tiān xià? zhì liú hóu jiàn, nǎi yuē: lài yǒu cǐ hóu ěr! qí tiān zī yīng dá rú cǐ. bā nián bā yuè, xiū sān tái. shí yuè, yǐ shì zǐ wèi jiāng jūn hóng zhèn yè. dà hé shí nián, liú yào wéi luò yáng, xiāng guó dà zhèn. lēi tǒng bù qí sì wàn fù jīn yōng, jì zì dà hé. xiān shì, liú sī fēng měng, jūn zhì, bīng pàn qīng hé. jì bì, liú sī dà zhì. lēi yǐ wèi shén líng zhī zhù, mìng yuē líng chāng jīn. zhàn yú xī mén, yào jūn dà kuì, shí kān zhí yào sòng zhī. èr nián, yào zi xī děng qù zhǎng ān, bēn yú shàng lóu. chē qí hǔ kè shàng lóu, qiǎn zhǔ bù zhào fēng fèng chuán guó yù xǐ sòng zhī. qín lǒng xī píng.
四年二月,拜子弘為世子。勒雅好文學,雖在軍旅之中,常令儒生讀《春秋》、《史》、《漢》諸傳而聽之,聞酈食其勸立六國後,大驚曰:「此法當失,何以得成天下?」至留侯諫,乃曰:「賴有此侯耳!」其天資英達如此。八年八月,修三台。十月,以世子衛將軍弘鎮鄴。大和十年,劉曜圍洛陽,襄國大震。勒統步騎四萬赴金墉,濟自大曷。先是,流澌風猛,軍至,冰泮清和。濟畢,流澌大至。勒以為神靈之助,命曰靈昌津。戰於西門,曜軍大潰,石堪執曜送之。二年,曜子熙等去長安,奔於上樓。車騎虎克上樓,遣主簿趙封奉傳國玉璽送之。秦隴悉平。
jiàn píng yuán nián èr yuè, chē qí shí hǔ děng shàng zūn hào, lēi bù xǔ, gù qǐng, lēi hào zhào tiān wáng, xíng huáng dì shì, dà shè. bā yuè, jùn chén yòu gù qǐng, yǐ míng wèi bù zhèng, yí jí zūn hào. jiǔ yuè, jiàn jí huáng dì wèi, dà shè gǎi nián. èr nián, zhēng yuè, lēi nán jiāo, yǒu bái qì zì tán shǔ tiān, lēi dà yuè. sì yuè, lēi rú yè, yì yíng xīn gōng. yán wèi xù xián jiàn yuē: chén wén táng yú zhī zhì, cǎi chuán máo cí, tǔ jiē sān chǐ, měi zhāng yú shī shū. hàn wén xī bǎi jīn, bù yíng lù tái, chēng zhī yú qiān gǔ. dài xià shāng zhī qióng tái yáo bì, chǔ zhāng huá qín ē páng, zī cái nèi jié, huá yí wài pàn. lēi zhào yuē: qiě chì tíng zuò, yǐ shēn wú zhí chén zhī qì. jiǔ yuè, yǐ tài wèi zhōng shān wáng hǔ wèi dà sī mǎ, chéng xiá kāi fǔ yí tóng. shì yuè, dà lín yǔ, zhōng shān xī běi bào shuǐ piāo liú jù mù wàn yú gēn, jí yú táng yáng. lēi dà yuè, wèi gōng qīng yuē: cǐ fēi wèi zāi, tiān yì yù wú yíng yè dōu ěr. yú shì yíng zhī.
建平元年二月,車騎石虎等上尊號,勒不許,固請,勒號趙天王,行皇帝事,大赦。八月,郡臣又固請,以名位不正,宜即尊號。九月,僭即皇帝位,大赦改年。二年,正月,勒南郊,有白氣自壇屬天,勒大悅。四月,勒如鄴,議營新宮。延尉續咸諫曰:「臣聞唐虞之治,采椽茅茨,土階三尺,美彰於《詩》、《書》。漢文惜百金,不營露台,稱之於千古。迨夏商之瓊台瑤陛,楚章華、秦阿房,資財內竭,華夷外叛。」勒詔曰:「且敕停作,以申吾直臣之氣。」九月,以太尉中山王虎為大司馬,程遐開府儀同。是月,大霖雨,中山西北暴水漂流巨木萬餘根,集於堂陽。勒大悅,謂公卿曰:「此非為災,天意欲吾營鄴都耳。」於是營之。
lēi yǐ chéng zhōu hàn jìn jiù jīng, yù yǒu yí dōu zhī yì, nǎi mìng luò yáng wèi nán dōu, zhì xíng tái zhì shū shì yù shǐ yú luò yáng. sān nián zhēng yuè, dà xiǎng yú jiàn dé diàn, jiǔ hān, lēi wèi xú guāng yuē: zhèn fāng zì gǔ kāi jī, hé děng shàng yě? guāng duì yuē: bì xià shén wǔ, chóu lüè mài yú gāo huáng, xióng yì zhuō luò, chāo jué wèi wǔ, sān wǔ yǐ lái, wú kě bǐ yě. qí xuān yuán zhī yà hū! lēi xiào yuē: rén qǐ bù zì zhī, qīng yán yì yǐ tài guò. zhèn ruò féng gāo huáng, dāng běi miàn ér shì zhī, rán yóu yǔ hán péng jìng jiàn ér zhēng xiān ěr. tǎng yù guāng wǔ, dāng bìng qū yú zhōng yuán, wèi zhī lù sǐ shuí shǒu. dà zhàng fū xíng shì dāng lěi lěi luò luò, rú rì yuè jiǎo rán, zhōng bù néng rú cáo mèng dé sī mǎ zhòng dá, qī tā gū ér guǎ fù, hú mèi yǐ qǔ tiān xià yě. zhèn zài èr liú zhī jiān ěr, xuān yuán qǐ suǒ nǐ hū? qún chén jiē chēng wàn suì. sì nián, yōng zhōu cì shǐ shí shēng shàng yán, xī xiāng yǒu shé shǔ xiāng dòu yú ān dìng fǔ jiān, èr rì shé sǐ. lín jīng mǎ shēng jué, zhǎng ān chéng zhōng jī míng, yīn jiē yuē jī cí. ān dìng tīng shì qián hòu wén sòng shū shēng, qiú zhī bù dé, qī rì nǎi zhǐ. yǔn shí yú féi xiāng. liù yuè, lēi qǐn jí, zhào zhōng shān wáng hǔ tài zǐ hóng zhōng cháng shì yán zhèn děng shì jí jìn zhōng. qī yuè, hōng yú xī gé, wěi shì míng huáng dì, hào gāo zǔ.
勒以成周漢、晉舊京,欲有移都之意,乃命洛陽為南都,置行台、治書侍御史於洛陽。三年正月,大饗於建德殿,酒酣,勒謂徐光曰:「朕方自古開基,何等上也?」光對曰:「陛下神武,籌略邁於高皇,雄藝卓犖,超絕魏武,三五以來,無可比也。其軒轅之亞乎!」勒笑曰:「人豈不自知,卿言亦已太過。朕若逢高皇,當北面而事之,然猶與韓、彭競健而爭先耳。倘遇光武,當並驅於中原,未知鹿死誰手。大丈夫行事當磊磊落落,如日月皎然,終不能如曹孟德、司馬仲達,欺他孤兒寡婦,狐媚以取天下也。朕在二劉之間耳,軒轅豈所擬乎?」群臣皆稱萬歲。四年,雍州刺史石生上言,西鄉有蛇鼠相鬥於安定府間,二日蛇死。臨涇馬生角,長安城中雞鳴,音皆曰基慈。安定廳事前後聞誦書聲,求之不得,七日乃止。隕石於肥鄉。六月,勒寢疾,召中山王虎、太子弘、中常侍嚴震等侍疾禁中。七月,薨於西閣,偽諡明皇帝,號高祖。
strong shí hóng strong
石弘
shí hóng zì dà yá, lēi dì sān zi. mǔ chéng fū rén, yòu guāng lù xiá zhī mèi. jiàn píng yuán nián, lì wèi tài zǐ, xū jīn ài shì, hǎo wèi wén yǒng, qí suǒ qīn nì, mò fēi rú sù. lēi wèi xú guāng yuē: dà yá yīn yīn, shū bù shì jiāng jiā zǐ. guāng yuē: hàn zǔ yǐ mǎ shàng dé tiān xià, xiào wén yǐ xuán mò shǒu zhī. shèng rén zhī hòu, bì shì shèng cán, tiān zhī dào yě. lēi dà yuè. chéng xiá yán yú lēi yuē: zhōng shān yàng yàng, bù kě yǐ fǔ shǎo zhǔ, qǐ zǎo chú zhī, yǐ biàn dà jì. lēi bù cóng. lēi hōng, hǔ zhí zhèng, lín xuān zhào zi jì zhōu cì shǐ suì tǒng bīng rù jìn, sù wèi wén wǔ wú bù bēn sàn. hóng dà jù, cè bài zhōng shān wáng hǔ wèi chéng xiàng, yǐ shí sān jùn fēng wèi wèi wáng, yòu jiā jiǔ xī. hǔ wěi ràng, hòu nǎi shòu zhī. yán xī yuán nián qī yuè, gǎi xī qiū wèi wèi guó, yán wèi jùn zhì lí yáng. shí yuè, hóng jī xǐ shòu qīn qǐng wèi gōng, yù chán yì. hǔ yuē: hóng hūn mèi yú àn, chù sàng wú lǐ, bù kě yǐ jūn lín wàn guó, fèng chéng zōng miào, biàn dāng fèi zhī, yún hé chán ràng? shí yī yuè, fèi hóng wèi hǎi yáng wáng, hóng jiù chē, róng sè zì ruò, yōu hóng jí chéng hòu nán yáng wáng huī yú chóng xùn gōng, xún shā zhī, shí nián èr shí èr.
石弘字大雅,勒第三子。母程夫人,右光祿遐之妹。建平元年,立為太子,虛衿愛士,好為文詠,其所親昵,莫非儒素。勒謂徐光曰:「大雅愔愔,殊不似將家子。」光曰:「漢祖以馬上得天下,孝文以玄默守之。聖人之後,必世勝殘,天之道也。」勒大悅。程遐言于勒曰:「中山怏怏,不可以輔少主,乞早除之,以便大計。」勒不從。勒薨,虎執政,臨軒召子冀州刺史遂統兵入禁,宿衛文武無不奔散。弘大懼,策拜中山王虎為丞相,以十三郡封為魏王,又加九錫。虎偽讓,後乃受之。延熙元年七月,改熙丘為魏國,沿魏郡至黎陽。十月,弘齎璽綬親請魏公,喻禪意。虎曰:「弘昏昧愚暗,處喪無禮,不可以君臨萬國,奉承宗廟,便當廢之,云何禪讓?」十一月,廢弘為海陽王,弘就車,容色自若,幽弘及程後、南陽王恢於崇訓宮,尋殺之,時年二十二。
strong shí hǔ strong
石虎
shí hǔ zì jì lóng, lēi zhī cóng zi. lēi fù zhū yòu ér zi zhī, gù huò wèi zhī lēi dì. jìn yǒng xìng zhōng, yǔ lēi xiāng shī. jiā píng yuán nián, liú kūn sòng lēi mǔ wáng jí hǔ yú gé bēi, shí nián shí qī. xìng cán rěn, hǎo chí liè, xuān yóu wú jì dù, yóu shàn dàn, shù dàn rén, jūn zhōng měi huàn zhī. lēi bái wáng yuē: cǐ shì xiōng bào, wú shǐ jūn rén shā zhī, shēng míng kě xī, yí zì chú yě. wáng yuē: kuài niú dú zi xiǎo shí duō néng pò chē, rǔ dāng xiǎo rěn, wù qiè zhī. zhì shí bā, jiǎn shè gōng jǐn, yán zhòng ài shì, gōng mǎ xùn jié, yǒng guān dāng shí, lēi shēn xǐ yān, bài zhēng lǔ jiāng jūn. xìng kù nüè wú dào, jūn zhōng yǒng gàn cè lüè yǔ yǐ móu zhě, zhé yīn shì hài zhī. zhì yú jiàng chéng xiàn lěi, kēng zhǎn shì nǚ, xiān yǒu yí lèi, lēi lǚ jiā zé huì, ér xíng yì zì ruò. rán yù zhòng yán ér bù fán, mò gǎn fàn zhě, zhǐ shòu gōng tǎo, suǒ xiàng wú qián. gù lēi chǒng xìn mí lóng, zhàng yǐ zhuān zhēng zhī rèn. jì fèi shā hóng, chēng jū shè zhào tiān wáng.
石虎字季龍,勒之從子。勒父朱幼而子之,故或謂之勒弟。晉永興中,與勒相失。嘉平元年,劉琨送勒母王及虎於葛陂,時年十七。性殘忍,好馳獵,喧游無紀度,尤善彈,數彈人,軍中每患之。勒白王曰:「此是凶暴,無使軍人殺之,聲名可惜,宜自除也。」王曰:「快牛犢子小時多能破車,汝當小忍,勿怯之。」至十八,檢攝恭謹,嚴重愛士,弓馬迅捷,勇冠當時,勒深喜焉,拜征虜將軍。性酷虐無道,軍中勇干策略與已侔者,輒因事害之。至於降城陷壘,坑斬士女,鮮有遺類,勒屢加責誨,而行意自若。然御眾嚴而不煩,莫敢犯者,指授攻討,所向無前。故勒寵信彌隆,仗以專征之任。既廢殺弘,稱居攝趙天王。
jiàn wǔ yuán nián zhēng yuè, dà shè gǎi yuán. hǔ huāng yóu fèi zhèng, wài dān yíng shàn, shǐ tài zǐ hái shěng zhě, yǐ shū zòu shì, xuǎn shǒu mù, sì jiāo miào, wéi zhēng fá xíng duàn, nǎi qīn lǎn zhī. sān yuè, nán yóu, lín jiāng ér xuán, jīng shī dà zhèn. shì rì, guān shěng tái chéng, cì jiàng yǒu chà. jiǔ yuè, qiān dōu yè gōng. sān nián, tú luò yáng zhōng jiǔ lóng wēng zhòng děng yú yè. shì suì, tài wǔ diàn dōng xī gōng jiē jiù, tài wǔ diàn jī èr zhàng bā chǐ, xià chuān fú shì, zhì wèi shì wǔ bǎi rén yú qí zhōng. dōng xī qī shí wǔ bù, nán běi liù shí wǔ bù, jiē qī wǎ jīn dāng yín yíng jīn zhù zhū lián yù bì, qióng jí jì qiǎo. qǐ líng fēng tái jiǔ diàn yú xiǎn yáng diàn hòu, xuǎn zhào bǎi guān zhōu jùn mín nǚ yǐ chōng zhī.
建武元年正月,大赦改元。虎荒游廢政,外耽營繕,使太子還省者,以書奏事,選守牧,祀郊廟,惟征伐刑斷,乃親覽之。三月,南遊,臨江而旋,京師大震。是日,觀省台城,賜匠有差。九月,遷都鄴宮。三年,徒洛陽鍾ね、九龍、翁仲等於鄴。是歲,太武殿東西宮皆就,太武殿基二丈八尺,下穿伏室,置衛士五百人於其中。東西七十五步,南北六十五步,皆漆瓦、金鐺、銀楹、金柱、珠簾、玉璧,窮極伎巧。起靈風台、九殿於顯陽殿後,選召百官、州郡民女以充之。
hòu tíng fú qǐ gǔ, wán zhēn qí zhě wàn yú rén. nèi zhì nǚ guān shí bā děng, jiào gōng rén xīng zhàn jí mǎ bù shè, zhì nǚ tài shǐ yú líng tái, yǎng guān zāi xiáng, yǐ kǎo wài tài shǐ zhī xū shí. jìn jùn guó bù dé sī xué xīng chèn. zuǒ xiào lìng chéng gōng duàn zào tíng liáo yú chóng gàng zhī mò, gāo shí yú zhàng, shàng pán zhì liáo, xià pán zhì rén, jiǎo shàng xià, hǔ shì ér yuè zhī. sān nián, tài bǎo kuí ān děng wén wǔ wǔ bǎi jiǔ rén, shàng huáng dì zūn hào, ān děng fāng rù, ér tíng liáo yóu guàn xià pán, sǐ zhě qī rén. hǔ dà nù, yāo zhǎn chéng gōng duàn yú chāng hé mén. jí tiān wáng wèi nán jiāo, dà shè. qīn wáng biǎn wèi jùn gōng, fān wáng wèi xiàn hóu, tài zǐ suì zǒng bǎi kuí. qí hòu huāng jiǔ yín sè, jiāo zì wú dào, huò pán yóu yú tián, xuán guǎn ér rù, huò yè bǎi qí sù yú gōng chén jiā, yín qí qī qiè. zhuāng shì gōng rén měi shū zhě, zhǎn shǒu xǐ xuè, zhì yú pán shàng, chuán gòng shì zhī. yòu nà zhū bǐ qiū ní yǒu zī sè zhě, yǔ qí jiāo xiè ér shā zhī, hé niú yáng ròu zhǔ ér shí zhī, yì cì zuǒ yòu, yù yǐ shí qí wèi yě. hǔ huāng dān nèi yóu, wēi xíng shī dù. suì yǐ shì wèi kě, huò chéng zhī hǔ, nù yuē: xiǎo shì hé zú chéng yě! shí yǒu suǒ bù wén, fù nù yuē: hé yǐ bù chéng? qiào zé zhàng chuí, yuè zhì zài sān. suì shén yùn, sī wèi zhōng shù zǐ lǐ yán děng yuē: guān jiā nán chēng, wú yù xíng mào dùn zhī shì, qīng cóng wǒ hū? yán děng fú bù gǎn duì, shì fā, yōu suì yú dōng gōng, shā zhī, jí fēi zhāng shì bìng nán nǚ èr shí liù rén, jǐn cì sǐ, hé yī guān mái zhī. zhū qí gōng chén yǒu dǎng èr bǎi yú rén, lì hé jiān gōng xuān wèi tài zǐ. jiàn wǔ liù nián, zhuī zūn hào kǎo lè píng jìng gōng wèi tài zōng xiào huáng dì. bā nián, liù yuè, shàng dǎng mèng mén shàng yǒu shén rén zhī xiàng, zuò tiān shān shàng, sān rì ér qù.
後庭服綺谷,玩珍奇者萬餘人。內置女官十八等,教宮人星占及馬步射,置女太史於靈台,仰觀災祥,以考外太史之虛實。禁郡國不得私學星讖。左校令成公段造庭燎於崇槓之末,高十餘丈,上盤置燎,下盤置人,ㄌ繳上下,虎試而悅之。三年,太保夔安等文武五百九人,上皇帝尊號,安等方入,而庭燎油灌下盤,死者七人。虎大怒,腰斬成公段於閶闔門。即天王位南郊,大赦。親王貶為郡公,藩王為縣侯,太子遂總百揆。其後荒酒淫色,驕恣無道,或盤游于田,懸管而入,或夜百騎宿於宮臣家,淫其妻妾。裝飾宮人美淑者,斬首洗血,置於盤上,傳共視之。又納諸比丘尼有姿色者,與其交褻而殺之,合牛羊肉煮而食之,亦賜左右,欲以識其味也。虎荒耽內游,威刑失度。遂以事為可,或呈之虎,怒曰:「小事何足呈也!」時有所不聞,復怒曰:「何以不呈?」誚責杖棰,月至再三。遂甚慍,私謂中庶子李顏等曰:「官家難稱,吾欲行冒頓之事,卿從我乎?」顏等伏不敢對,事發,幽遂於東宮,殺之,及妃張氏並男女二十六人,盡賜死,合一棺埋之。誅其宮臣友黨二百餘人,立河間公宣為太子。建武六年,追尊號考樂平敬公為太宗孝皇帝。八年,六月,上黨、孟門上有神人之像,坐天山上,三日而去。
hǔ qiǎn shǐ yǐ tài láo sì zhī. jiǔ nián shí èr yuè, wǔ xiāng yǒu xióng hǔ biàn wèi cí, chǎn yī láng zǐ, qī rì shì hǔ nǎo ér shā zhī. hòu sān rì, láng zǐ yì sǐ. fú tú chéng wén zhī liú tì. shí nián, hǔ qǐ hé qiáo yú líng chāng jīn, cǎi shí wèi zhōng jì, shí wú dà xiǎo, zhé suí liú, yòng gōng wǔ bǎi yú wàn bù chéng. hǔ rú líng chāng jīn, chén bì gào chéng, bì gǔn yú zhǔ shàng, shuǐ bō shàng téng jīn suǒ, diàn guān mò bù qīng huài, yā sǐ zhě bǎi yú rén. hǔ huì shén, zhǎn gōng jiàng ér hái. shí yī nián, fā yōng liáng shí liù wàn rén chéng zhǎng ān wèi yāng gōng, yòu fā sī yù jīng yǎn èr shí liù wàn rén chéng luò yáng gōng.
虎遣使以太牢祀之。九年十二月,武鄉有雄虎變為雌,產一狼子,七日噬虎腦而殺之。後三日,狼子亦死。佛圖澄聞之流涕。十年,虎起河橋於靈昌津,採石為中濟,石無大小,輒隨流,用工五百餘萬不成。虎如靈昌津,沉璧告誠,璧滾於渚上,水波上騰津所,殿觀莫不傾壞,壓死者百餘人。虎恚甚,斬工匠而還。十一年,發雍梁十六萬人成長安未央宮,又發司、豫、荊、兗二十六萬人成洛陽宮。
shí sān nián èr yuè, hǔ qīn gēng jí tián yú sāng zǐ yuàn. shí sì nián sān yuè, hǔ mèng lóng fēi xī nán, zì tiān luò dì, dàn ér wèn chéng gōng. gōng yuē: huò jiāng zhì yǐ, bì xià yí fù cí zi hé, shēn yǐ shèn zhī. sì yuè, qín gōng tāo qǐ xuān guāng diàn yú tài wèi fǔ, liáng zhǎng jiǔ zhàng. tài zǐ xuān shì ér è zhī, zhǎn jiàng jié liáng ér qù. tāo nù, zēng zhī shí zhàng.
十三年二月,虎親耕籍田於桑梓苑。十四年三月,虎夢龍飛西南,自天落地,旦而問澄公。公曰:「禍將至矣,陛下宜父慈子和,深以慎之。」四月,秦公韜起宣光殿於太尉府,梁長九丈。太子宣視而惡之,斬匠截梁而去。韜怒,增之十丈。
xuān wén zhī, huì shén, wèi yáng pēi móu chéng děng yuē: tāo xiōng shù bèi nì, gǎn wéi wǒ rú shì, rǔ děng néng shā zhī zhě, wú rù gōng, jǐn yǐ tāo zhī guó fēn fēng rǔ děng. tāo jì sǐ, zhǔ shàng bì qīn lín sàng, yīn xíng dà shì, wú bù jì yǐ. yáng pēi děng xǔ nuò. bā yuè, shā tāo, xuān zòu zhī, hǔ āi jué jiǔ zhī nǎi sū. zhào tài zǐ xuān suǒ zhī yú jiāo běi, huǒ fén shā zhī. bié lì tài zǐ yú dōng táng. hǔ yuē: wú yù yǐ chún huī sān hú, xǐ wú cháng huì è, gù shēng xiōng ér zi, nián èr shí biàn yù shā fù. jīn shì nǎi shí suì, bǐ qí èr shí, wú yǐ lǎo yǐ. qí gōng shì wèi huáng shì zǐ, lì zhāo yí liú shì wèi huáng hòu. shí yī yuè, xiǎng qún chén yú tài wǔ diàn qián, fú tú chéng diàn shàng qiān yī ér xíng, yín yuē: jí zi chéng lín, jiāng huài rén yī. hǔ fā shí ér shì zhī, yǒu jí zi shēng yān. rǎn mǐn xiǎo zì jí nú yě. shí èr yuè xīn jǐ, léi, dà lín yǔ. hǔ wèn fú tú chéng, chéng yuē: qí wèi wǒ hū? zhì wù zǐ ér chéng zú. dà níng yuán nián zhēng yuè, hǔ jiàn jí huáng dì wèi yú jiāo, dà shè gǎi nián. èr yuè, yǒu shā mén cóng yōng zhōu lái, chēng jiàn fú tú chéng xī rù guān, hǔ jué zhī wú shī, wéi yǒu yī shí. hǔ è zhī yuē: shí zhě zhèn yě, zàng wǒ ér qù, wú jiāng sǐ yǐ. yīn ér qǐn jí, sì yuè hōng yú jīn huá diàn. jìn shū yuē: jì lóng shǐ xián kāng yuán nián, jiàn wèi lì, cǐ tài hé liù nián, jì zài wèi shí wǔ nián.
宣聞之,恚甚,謂楊柸、牟成等曰:「韜凶豎悖逆,敢違我如是,汝等能殺之者,吾入宮,盡以韜之國分封汝等。韜既死,主上必親臨喪,因行大事,無不濟矣。」楊柸等許諾。八月,殺韜,宣奏之,虎哀絕久之乃蘇。召太子宣鎖之於郊北,火焚殺之。別立太子於東堂。虎曰:「吾欲以純灰三斛,洗吾腸穢惡,故生凶兒子,年二十便欲殺父。今世乃十歲,比其二十,吾已老矣。」齊公世為皇世子,立昭儀劉氏為皇后。十一月,享群臣於太武殿前,佛圖澄殿上褰衣而行,吟曰:「棘子成林,將壞人衣。」虎發石而視之,有棘子生焉。冉閔小字棘奴也。十二月辛己,雷,大霖雨。虎問佛圖澄,澄曰:「其為我乎?」至戊子而澄卒。大寧元年正月,虎僭即皇帝位於郊,大赦改年。二月,有沙門從雍州來,稱見佛圖澄西入關,虎掘之無屍,唯有一石。虎惡之曰:「石者朕也,葬我而去,吾將死矣。」因而寢疾,四月薨於金華殿。(《晉書》曰:「季龍始咸康元年,僭位立,此太和六年,計在位十五年。」)
shì zǐ jí wèi, zūn liú hòu wèi tài hòu, péng chéng wáng zūn xiān zhèn guān yòu, zhì shì lè bīng ér hái, róng zú jiǔ wàn, cì yú dàng yīn. shí mǐn wèi qián fēng dū du, tài hòu shòu zūn chéng xiàng, jiā jiǔ xī, zēng fēng shí jùn. jǐ chǒu, zūn zhì ān yáng tíng guàn jiǎ yào bīng, rù zì fèng yáng mén, shēng tài wǔ qián diàn, jǐn āi, tuì rú dōng gé. qún chén dūn quàn jí wèi, dà shè, fēng shì wèi qiào wáng, yì wàn hù. fèi tài hòu liú shì wèi zhāo yí, xún jiē shā zhī. shì lì fán sān shí sān rì. zūn qí mǔ zhèng shì wèi huáng tài hòu, lì fēi zhāng shì wèi huáng hòu, dà sī mǎ yì yáng wáng jiàn wèi tài fù, pèi wáng chōng wèi tài bǎo, shí mǐn wèi dū du zhōng wài zhū jūn shì lù shàng shū shì. jiǎ wǔ, tài wǔ diàn zāi, zhū mén guān gé dàng rán. qí chéng yù fú, shāo zhě dà bàn, guāng yàn zhào tiān, yuè yú nǎi miè. yǐ wèi, yǔ xuè, zhōu biàn yè chéng. liù yuè, zàng hǔ xiǎn yuán líng, wěi shì wǔ huáng dì, miào hào tài zǔ. shí yī yuè, shí mǐn jié sī kōng lǐ nóng jí yòu wèi wáng jī, mì móu qí fèi zūn. mǐn shǐ jiāng jūn sū yàn zhōu chéng shuài jiǎ shì sān shí bā rén, zhí zūn yú nán tái rú yì guān. zūn shí fāng yǔ fù rén dàn qí, wèn zhōu chéng děng yuē: fǎn zhě shuí yě. chéng yuē: yì yáng wáng jiàn dāng lì. zūn yuē: wǒ shàng rú shì, rǔ děng lì jiàn, fù néng jǐ shí? suì shā zhī yú kūn huá diàn, zhū zhèng tài hòu zhāng huáng hòu. zūn zì dà zhī, hǔ dì jiǔ zǐ, fán zài wèi zhě bǎi bā shí sān rì. jiàn jí wèi, dà shè, yǐ shí mǐn wèi jiāng jūn, fēng wǔ dé wáng. lǐ nóng wèi dà sī mǎ.
世子即位,尊劉後為太后,彭城王遵先鎮關右,至是勒兵而還,戎卒九萬,次於盪陰。石閔為前鋒都督,太后授遵丞相,加九錫,增封十郡。己丑,遵至安陽亭貫甲曜兵,入自鳳陽門,升太武前殿,盡哀,退如東閣。群臣敦勸即位,大赦,封世為譙王,邑萬戶。廢太后劉氏為昭儀,尋皆殺之。世立凡三十三日。尊其母鄭氏為皇太后,立妃張氏為皇后,大司馬義陽王鑑為太傅,沛王沖為太保,石閔為都督中外諸軍事、錄尚書事。甲午,太武殿災,諸門觀閣蕩然。其乘御服,燒者大半,光焰照天,月余乃滅。已未,雨血,周遍鄴城。六月,葬虎顯原陵,偽諡武皇帝,廟號太祖。十一月,石閔劫司空李農及右衛王基,密謀其廢遵。閔使將軍蘇彥、周成帥甲士三十八人,執遵於南台如意觀。遵時方與婦人彈棋,問周成等曰:「反者誰也。」成曰:「義陽王鑑當立。」遵曰:「我尚如是,汝等立鑒,復能幾時?」遂殺之於琨華殿,誅鄭太后、張皇后。遵字大祗,虎第九子,凡在位者百八十三日。鑒即位,大赦,以石閔為將軍,封武德王。李農為大司馬。
jiàn shǐ zhōng shū lìng lǐ sōng diàn zhōng jiāng jūn zhāng cái děng yè zhū mǐn nóng děng yú kūn huá diàn, bù kè, jìn zhōng rǎo luàn. jiàn wěi bù zhī, yè zhǎn sōng děng yú xī zhōng huá mén. lóng xiāng jiāng jūn sūn fú dōu liú zhū děng jié jié shì sān qiān rén, fú yú hú tiān, yì yù zhū mǐn děng. shí jiàn zài zhōng tái, fú dōu shuài sān shí yú rén, jiāng shēng tái xié jiàn yǐ gōng zhī. jiàn jiàn ér wèn qí gù, fú dōu yuē: mǐn nóng děng fǎn, yǐ zài dōng yē mén, chén yán wèi shì, jǐn xiān qǐ zhī. jiàn yuē: qīng hǎo chén lì, wù yōu wú bào yě. fú dōu děng gōng mǐn, bù kè. mǐn nóng gōng zhǎn fú dōu děng, zì fèng yáng mén zhì kūn huá, héng shī xiāng zhěn, zhū hú jié wú shǎo zhǎng jiē zhǎn zhī, sǐ zhě èr shí yú wàn. yú shí gāo bí duō xū, zhì yǒu làn sǐ zhě. chū, qīng lóng yuán nián zhēng yuè, shí mǐn yù miè èr shí zhī hào, yì yuē: kǒng zǐ yuē: yì xìng ér wáng qī yuè zhě, qī shí yǒu sān guó, jì zhào lǐ. chèn shū bǐng rán, qiě dé xīng zhèn wèi, yí gǎi hào dà wèi, yì xìng lǐ shì. yòu dà shè, rùn yuè, gǎi yuán. fèi jiàn shā zhī, zhū hǔ sūn sān shí bā rén, jǐn dài shí shì. jiàn zài wèi yī bǎi sān rì, jiàn zì dà láng, hǔ dì sān zi yě.
鑒使中書令李松、殿中將軍張才等夜誅閔、農等於琨華殿,不克,禁中擾亂。鑒偽不知,夜斬松等於西中華門。龍驤將軍孫伏都、劉銖等結羯士三千人,伏於胡天,亦欲誅閔等。時鑒在中台,伏都帥三十餘人,將升台挾鑒以攻之。鑒見而問其故,伏都曰:「閔、農等反,已在東掖門,臣嚴衛士,謹先啟知。」鑒曰:「卿好陳力,勿憂無報也。」伏都等攻閔,不克。閔、農攻斬伏都等,自鳳陽門至琨華,橫屍相枕,諸胡羯無少長皆斬之,死者二十餘萬。於時高鼻多須,至有濫死者。初,青龍元年正月,石閔欲滅二石之號,議曰:「孔子曰:『易姓而王七月者,七十有三國,繼趙李。』讖書炳然,且德星鎮衛,宜改號大魏,易姓李氏。又大赦,閏月,改元。廢鑒殺之,誅虎孫三十八人,盡殆石氏。鑒在位一百三日,鑒字大郎,虎第三子也。
strong shí mǐn strong
石閔
shí mǐn zì yǒng céng, hǔ zhī yǎng sūn yě. fù zhān, zì hóng wǔ. běn xìng rǎn, míng liáng, wèi jùn nèi huáng rén. qí xiān hàn lí yáng qí dū du, lěi shì yá mén, lēi pò chén wǔ yú hé nèi, huò zhān, shí nián shí èr. zhǎng ér yǒng hàn, biàn gōng mǎ, lín zhèn bù gù. lēi qí zhī, yuē: cǐ ér zhuàng jiàn kě jiā, mìng hǔ zǐ zhī. lì wèi zuǒ jī shè jiāng jūn, fēng xī huá hóu. mǐn yòu ér guǒ ruì, hǔ fǔ zhī rú sūn. jí zhǎng, shēn zhǎng bā chǐ, shàn móu, yǒng lì jué rén. hǔ jí wèi, fēng wèi xiū wǔ hòu, lì wèi běi zhōng láng jiāng. hǔ zhī bài yú chāng lí, mǐn jūn dú quán, yóu cǐ gōng míng dà xiǎn. yǒng xìng yuán nián rùn yuè, sī tú shēn zhōng sī kōng láng děng sì shí bā rén shàng zūn hào yú mǐn, jiàn huáng dì wèi yú nán jiāo. dà shè gǎi yuán, hào chēng dà wèi, fù xìng rǎn shì. zhuī zūn zǔ lóng yuán huáng dì, kǎo zhān liè zǔ gāo huáng dì. zūn mǔ wáng shì wèi tài hòu, qī dǒng shì wèi huáng hòu, zi zhì wèi huáng tài zǐ. yǐ sī mǎ lǐ nóng wèi tài zǎi, zhū zi jiē fēng wèi xiàn gōng. xīn xìng wáng zhī wén shí jiàn zhī sǐ, chēng zūn hào yú xiāng guó, gǎi yuán yǒng níng. shí zhī qiǎn xiāng guó rǔ yīn wáng shí kūn shuài zhòng shí wàn fá yè. liù yuè, jìn jù hán dān. mǐn jǐn zhòng jù zhī, kūn jūn dà bài. èr nián sān yuè, mǐn gōng xiāng guó bǎi yú rì, zhī qiè, nǎi qù huáng dì zhī hào, gǎi chēng zhào wáng. qiǎn tài wèi zhāng fèng qǐ shuài yú mù róng jùn. zhōng jūn zhāng chūn qǐng jiù yú yáo yì zhòng. sān yuè, zhī xiāng guó rǔ yīn wáng kūn zì jì zhōu jiù zhī, yì zhòng fù qiǎn zi xiāng shuài qí sān wàn bā qiān, juàn qiǎn jiāng jūn yuè wǎn shuài jiǎ shì sān wàn, jìn zú shí sān wàn, sì fāng gōng zhī, zhī chōng qí hòu, mǐn shuài dà bài. mǐn yǔ shí yú qí bēn hái yè, zhī shǐ liú xiǎn shuài zhòng shí wàn, zhuī bēn fá yè, mǐn jǐn zhòng chū zhàn, dà bài zhī, zhuī bēn zhì yú yáng píng. xiǎn jù, mì shǐ qǐng jiàng, qiú shā shí zhī wèi xiào. sì yuè, liú xiǎn shā zhī, jí qí chéng xiàng lè ān wáng bǐng tài bǎo zhāng jǔ děng. qiǎn bài xiǎn shàng dà jiāng jūn dà dān yú jì zhōu mù. zhī bǐng jiē hǔ zhī shù zǐ yě. qī yuè, liú xiǎn chēng zūn hào xiāng guó. sān nián èr yuè, liú xiǎn shuài zhòng fá cháng shān, tài shǒu sū yàn gào nán, mǐn shī bā qiān jiù yàn, bài xiǎn yú cháng shān, zhuī bēn jí yú xiāng guó. xiǎn dà jiāng jūn cáo fú jū kāi mén wèi yīng, suì rù xiāng guó, zhū xiǎn jí qí gōng qīng yǐ xià bǎi yú rén, fén xiāng guó gōng shì, qiān qí mín yú yè.
石閔字永曾,虎之養孫也。父瞻,字弘武。本姓冉,名良,魏郡內黃人。其先漢黎陽騎都督,累世牙門,勒破陳午於河內,獲瞻,時年十二。長而勇悍,便弓馬,臨陣不顧。勒奇之,曰:「此兒壯健可嘉「,命虎子之。歷位左積射將軍,封西華侯。閔幼而果銳,虎撫之如孫。及長,身長八尺,善謀,勇力絕人。虎即位,封為修武侯,歷位北中郎將。虎之敗於昌黎,閔軍獨全,由此功名大顯。永興元年閏月,司徒申鍾、司空郎ウ等四十八人上尊號於閔,僭皇帝位於南郊。大赦改元,號稱大魏,複姓冉氏。追尊祖隆元皇帝,考瞻烈祖高皇帝。尊母王氏為太后,妻董氏為皇后,子智為皇太子。以司馬李農為太宰,諸子皆封為縣公。新興王祗聞石鑒之死,稱尊號於襄國,改元永寧。石祗遣相國汝陰王石琨帥眾十萬伐鄴。六月,進據邯鄲。閔盡眾拒之,琨軍大敗。二年三月,閔攻襄國百餘日,祗怯,乃去皇帝之號,改稱趙王。遣太尉張奉乞帥於慕容俊。中軍張春請救於姚弋仲。三月,祗相國汝陰王琨自冀州救祗,弋仲復遣子襄帥騎三萬八千,雋遣將軍悅綰帥甲士三萬,勁卒十三萬,四方攻之,祗沖其後,閔帥大敗。閔與十餘騎奔還鄴,祗使劉顯帥眾十萬,追奔伐鄴,閔盡眾出戰,大敗之,追奔至於陽平。顯懼,密使請降,求殺石祗為效。四月,劉顯殺祗,及其丞相樂安王炳、太保張舉等。遣拜顯上大將軍、大單于、冀州牧。祗、炳皆虎之庶子也。七月,劉顯稱尊號襄國。三年二月,劉顯帥眾伐常山,太守蘇彥告難,閔師八千救彥,敗顯於常山,追奔及於襄國。顯大將軍曹伏駒開門為應,遂入襄國,誅顯及其公卿以下百餘人,焚襄國宮室,遷其民於鄴。
sān yuè, mù róng jùn yǐ kè yōu jì, lüè dì zhì yú jì zhōu. mǐn shuài qí jī zhī, yǔ mù róng kè yù yú wèi chāng chéng, kè fāng zhèn ér qián, mǐn zhòng guǎ bù dí, suǒ chéng chì mǎ yuē zhū lóng, rì xíng qiān lǐ, kuì wéi dōng bēn, xíng èr shí yú lǐ, mǎ wú gù ér sǐ, suì wèi kè suǒ qín, sòng zhī yú jì. jùn lì mǐn ér wèn zhī yuē: rǔ nú pú xià cái, hé gǎn wàng chēng tiān zǐ? mǐn yuē: dāng cǐ tiān xià dà luàn, ěr cáo rén miàn shòu xīn, shàng yù zuǎn nì, wǒ yī shí yīng xióng, hé wèi bù kě zuò dì wáng yé? jùn nù, biān zhī sān bǎi, qiǎn mù róng píng shuài zhòng wéi yè. wǔ yuè, sòng mǐn yú lóng chéng, gào guī huàng miào ér shā zhī. yè zhōng jī, rén xiāng shí, hǔ shí gōng rén bèi shí lüè jǐn. rǎn zhì shàng yòu, jiǎng gàn qiǎn zhān shì liú yī, fèng biǎo jiàng jùn. bā yuè, zhǎng shuǐ xiào wèi mǎ yuàn lóng xiāng jiāng jūn tián xiāng kāi mén jiàng píng. jiǎng gàn xuán zhuì ér xià, bēn yú cāng yuán. píng sòng mǐn hòu dǒng shì tài zǐ zhì dà wèi shēn zhōng jí zhū wáng gōng qīng yú jì. chū mù róng jùn zhǎn mǐn yú è xíng shān, shān zuǒ yòu qī lǐ mù xī kū, huáng chóng dà qǐ. zì wǔ yuè bù yǔ zhì yú shí èr yuè. jùn qiǎn shǐ zhě sì zhī, shì yuē wǔ dào tiān wáng, qí rì dà yǔ báo, shì suì tài hé bā nián yě.
三月,慕容俊已克幽薊,略地至於冀州。閔帥騎擊之,與慕容恪遇於魏昌城,恪方陣而前,閔眾寡不敵,所乘赤馬曰朱龍,日行千里,潰圍東奔,行二十餘里,馬無故而死,遂為恪所擒,送之於薊。俊立閔而問之曰:「汝奴僕下才,何敢妄稱天子?」閔曰:「當此天下大亂,爾曹人面獸心,尚欲纂逆,我一時英雄,何為不可作帝王耶?」俊怒,鞭之三百,遣慕容評帥眾圍鄴。五月,送閔於龍城,告廆皝廟而殺之。鄴中飢,人相食,虎時宮人被食略盡。冉智尚幼,蔣干遣詹事劉猗,奉表降俊。八月,長水校尉馬願、龍驤將軍田香、開門降評。蔣干懸縋而下,奔於倉垣。評送閔後董氏、太子智、大尉申鍾及諸王公卿於薊。初、慕容俊斬閔於遏陘山,山左右七里木悉枯,蝗蟲大起。自五月不雨至於十二月。俊遣使者祀之,諡曰武悼天王,其日大雨雹,是歲太和八年也。