lǐ zōng yī
○理宗一
lǐ zōng jiàn dào bèi dé dà gōng fù xīng liè wén rén wǔ shèng míng ān xiào huáng dì, huì yún, tài zǔ shí shì sūn. fù xī lú, zhuī fēng róng wáng, jiā yú shào xīng fǔ shān yīn xiàn, mǔ quán shì. yǐ kāi xǐ yuán nián zhēng yuè guǐ hài shēng yú yì zhōng hóng qiáo lǐ dì. qián yī xī, róng wáng mèng yī zǐ yī jīn mào rén lái yè, bǐ wù, yè lòu wèi jǐn shí kè, shì zhōng wǔ cǎi làn rán, chì guāng shǔ tiān, rú rì zhèng zhōng. jì dàn sān rì, jiā rén wén hù wài chē mǎ shēng, jí chū, wú suǒ dǔ. yòu cháng zhòu qǐn, rén hū jiàn shēn yǐn yǐn rú lóng lín. shì shí, níng zōng dì yí jìng huì wáng hōng, wú sì, yǐ zōng shì xī qú zi cì míng jūn wèi yí wáng hòu, xún gǎi cì míng guì hé. jiā dìng shí sān nián bā yuè, jǐng xiàn tài zǐ hōng, níng zōng yǐ guó běn wèi lì, xuǎn tài zǔ shí shì sūn nián shí wǔ yǐ shàng zhě jiào yù, rú gāo zōng zé pǔ ān ēn píng gù shì, suì yǐ shí sì nián liù yuè bǐng yín lì guì hé wèi huáng zǐ, gǎi cì míng hóng, ér yǐ dì sì yí wáng. liù yuè yǐ hài, bǔ bǐng yì láng. bā yuè jiǎ zǐ, shòu yòu jiān mén wèi dà jiàng jūn, cì míng guì chéng. shí wǔ nián wǔ yuè dīng sì, yǐ hóng wèi jiǎn jiào shǎo bǎo, jìn fēng jì guó gōng. jǐ wèi, yǐ dì wèi shào zhōu fáng yù shǐ. dì xìng níng zhòng guǎ yán, jié xiū hào xué, měi cháo cān dài lòu, huò duō xiào yǔ, dì dú yǎn rán. chū rù diàn tíng, jǔ dù yǒu cháng, jiàn zhě liǎn róng. huì jì guó gōng hóng yǔ chéng xiàng shǐ mí yuǎn yǒu wéi yán, mí yuǎn rì móu méi niè qí shī yú níng zōng, zhǔ yì yú dì ér wèi suì.
理宗建道备德大功复兴烈文仁武圣明安孝皇帝,讳昀,太祖十世孙。父希卢, 追封荣王,家于绍兴府山阴县,母全氏。以开禧元年正月癸亥生于邑中虹桥里第。 前一夕,荣王梦一紫衣金帽人来谒,比寤,夜漏未尽十刻,室中五采烂然,赤光属 天,如日正中。既诞三日,家人闻户外车马声,亟出,无所睹。幼尝昼寝,人忽见 身隐隐如龙鳞。是时,宁宗弟沂靖惠王薨,无嗣,以宗室希瞿子赐名均为沂王后, 寻改赐名贵和。嘉定十三年八月,景献太子薨,宁宗以国本未立,选太祖十世孙年 十五以上者教育,如高宗择普安、恩平故事,遂以十四年六月丙寅立贵和为皇子, 改赐名竑,而以帝嗣沂王。六月乙亥,补秉义郎。八月甲子,授右监门卫大将军, 赐名贵诚。十五年五月丁巳,以竑为检校少保,进封济国公。己未,以帝为邵州防 御使。帝性凝重寡言,洁修好学,每朝参待漏,或多笑语,帝独俨然。出入殿庭, 矩度有常,见者敛容。会济国公竑与丞相史弥远有违言,弥远日谋媒蘖其失于宁宗, 属意于帝而未遂。
shí qī nián bā yuè bǐng xū, níng zōng wéi yù, zì shì bù shì cháo. rén chén, jí dǔ, mí yuǎn chēng zhào yǐ guì chéng wèi huáng zi, gǎi cì míng yún, shòu wǔ tài jūn jié dù shǐ, fēng chéng guó gōng.
十七年八月丙戌,宁宗违豫,自是不视朝。壬辰,疾笃,弥远称诏以贵诚为皇 子,改赐名昀,授武泰军节度使,封成国公。
rùn yuè bǐng shēn, níng zōng jí shén, dīng yǒu, bēng yú fú níng diàn. mí yuǎn shǐ yáng gǔ yáng shí rù bái yáng huáng hòu, chēng yí zhǐ yǐ huáng zǐ hóng kāi fǔ yí tóng sān sī, jìn fēng jì yáng jùn wáng pàn níng guó fǔ, mìng zi yún sì huáng dì wèi. dà shè. zūn yáng huáng hòu yuē huáng tài hòu, tóng tīng zhèng. fēng hóng wèi jì wáng, cì dì hú zhōu, yǐ lǐ quán guān shǐ jiù dì. guǐ hài, zhào gōng zhōng zì fú sān nián sàng.
闰月丙申,宁宗疾甚,丁酉,崩于福宁殿。弥远使杨谷、杨石入白杨皇后,称 遗旨以皇子竑开府仪同三司,进封济阳郡王、判宁国府,命子昀嗣皇帝位。大赦。 尊杨皇后曰皇太后,同听政。封竑为济王,赐第湖州,以醴泉观使就第。癸亥,诏 宫中自服三年丧。
jiǔ yuè yǐ hài, zhào bāo biǎo lǎo rú, yǐ fù bó chéng wéi xiǎn mó gé xué shì, yáng jiǎn bǎo mó gé zhí xué shì, bìng tí jǔ nán jīng hóng qìng gōng. chái zhōng xíng xù fù yuán zhí, shòu yòu wén diàn xiū zhuàn zhǔ guǎn nán jīng hóng qìng gōng. wù yín, zhào xiōng jì wáng qī wèi guó fū rén wú shì fēng xǔ guó fū rén. jǐ mǎo, huáng tài hòu huáng dì yù biàn diàn chuí lián. zhào yǐ xiān shèng sì shí jiǔ dài sūn xíng kě wèi dí gōng láng, shòu pàn sī bù wèi yǐ lǐ bù shì láng chéng bì lì bù shì láng zhū zhe zhōng shū shè rén zhēn dé xiù jiān shì dú gōng bù shì láng gě hóng qǐ jū láng qiáo xíng jiǎn zōng zhèng shǎo qīng chén guì yì jūn qì jiān wáng jì jiān shì jiǎng. rén wǔ, gě hóng quán gōng bù shàng shū, shēng jiān shì dú. xīn mǎo, sì míng táng, dà shè.
九月乙亥,诏褒表老儒,以傅伯成为显谟阁学士,杨简宝谟阁直学士,并提举 南京鸿庆宫。柴中行叙复元职,授右文殿修撰、主管南京鸿庆宫。戊寅,诏兄济王 妻卫国夫人吴氏封许国夫人。己卯,皇太后、皇帝御便殿垂帘。诏以先圣四十九代 孙行可为迪功郎,授判、司、簿、尉;以礼部侍郎程珌、吏部侍郎朱著、中书舍人 真德秀兼侍读;工部侍郎葛洪、起居郎乔行简、宗正少卿陈贵谊、军器监王塈兼侍 讲。壬午,葛洪权工部尚书,升兼侍读。辛卯,祀明堂,大赦。
dōng shí yuè wù xū, zhào zhū lù tí diǎn xíng yù yǐ shí yī yuè àn lǐ qiú tú. jǐ hài, sì xiù wáng shī yán hōng. rén zǐ, zhào bǎi guān fèng àn yuè gěi.
冬十月戊戌,诏诸路提点刑狱以十一月按理囚徒。己亥,嗣秀王师嵓薨。壬子, 诏百官奉按月给。
shí yī yuè jiǎ zǐ, yòu zhèng yán mí lì qǐng chéng shùn dōng cháo, jì zhì shù shì, yī yǐ xiào zōng wèi fǎ, ér xīn zhèng zhī qiè zhě, yuē wèi tiān yuè qīn jiǎng xué rén mín. shàng jiā nà yān. guǐ wèi, yǐ wǔ yuè shí liù rì wèi huáng tài hòu shòu qìng jié. dīng hài, zhào gǎi míng nián wèi bǎo qìng yuán nián. wù zǐ, yǐ gě hóng wèi duān míng diàn xué shì tóng qiān shū shū mì yuàn shì. jǐ chǒu, zhào yǐ shēng rì wèi tiān jī jié. shí èr yuè jiǎ wǔ, xuě hán, miǎn jīng chéng guān sī fáng lìn dì mén shuì děng qián. zì shì xiáng qìng zāi yì hán shǔ jiē miǎn. guǐ chǒu, kāi jīng yán, zhào fǔ chén guān jiǎng. zhào tài hòu suǒ jū diàn hào yuē cí míng. xīn yǒu, qǐng dà xíng huáng dì shì hào yú nán jiāo, shì yuē rén wén zhé wǔ gōng xiào huáng dì, miào hào yuē níng zōng.
十一月甲子,右正言麋溧请承顺东朝,继志述事,壹以孝宗为法,而新政之切 者,曰畏天、悦亲、讲学、仁民。上嘉纳焉。癸未,以五月十六日为皇太后寿庆节。 丁亥,诏改明年为宝庆元年。戊子,以葛洪为端明殿学士、同签书枢密院事。己丑, 诏以生日为天基节。十二月甲午,雪寒,免京城官私房赁地、门税等钱。自是祥庆、 灾异、寒暑皆免。癸丑,开经筵,诏辅臣观讲。诏太后所居殿号曰慈明。辛酉,请 大行皇帝谥号于南郊,谥曰仁文哲武恭孝皇帝,庙号曰宁宗。
bǎo qìng yuán nián chūn zhēng yuè rén xū shuò, zhào jǔ xián liáng. gēng wǔ, hú zhōu dào pān rén pān bǐng pān fǔ móu lì jì wáng hóng, hóng wén biàn, nì shuǐ dòu zhōng, dào dé zhī, yōng zhì zhōu zhì, yǐ huáng páo jiā qí shēn, shǒu chén xiè zhōu qīng lǜ guān shǔ rù hè. chū, rén děng wěi chēng lǐ quán yǐ jīng bīng èr shí wàn zhù tǎo shǐ mí yuǎn shàn fèi lì zhī zuì, bǐ míng shì zhī, jiē tài hú yú rén jí xún wèi bīng zú, hóng nǎi qiǎn wáng yuán chūn gào yú cháo, ér lǜ zhōu bīng zhū zéi. mí yuǎn zòu qiǎn diàn sī jiāng péng rèn tǎo zhī, zhì zé dào píng. yòu qiǎn qí kè qín tiān xī tuō xuān yī zhì hóng jí, yù zhǐ bī hóng sǐ, xún zhào biǎn wèi bā líng jùn gōng. xīn wèi, zhào bǎo níng jūn jié dù shǐ shī mí wèi jiǎn jiào shǎo bǎo. zhào yǐ huáng tài hòu dì fèng guó jūn jié dù shǐ yáng gǔ bǎo níng jié dù yáng shí bìng kāi fǔ yí tóng sān sī. bǐng xū, jì wáng hóng fù wén, tè chuò shì cháo. jǐ chǒu, shàng níng zōng shì cè bǎo.
宝庆元年春正月壬戌朔,诏举贤良。庚午,湖州盗潘壬、潘丙、潘甫谋立济王 竑,竑闻变,匿水窦中,盗得之,拥至州治,以黄袍加其身,守臣谢周卿率官属入 贺。初,壬等伪称李全以精兵二十万助讨史弥远擅废立之罪,比明视之,皆太湖渔 人及巡尉兵卒,竑乃遣王元春告于朝,而率州兵诛贼。弥远奏遣殿司将彭任讨之, 至则盗平。又遣其客秦天锡托宣医治竑疾,谕旨逼竑死,寻诏贬为巴陵郡公。辛未, 诏保宁军节度使师弥为检校少保。诏以皇太后弟奉国军节度使杨谷、保宁节度杨石 并开府仪同三司。丙戌,济王竑讣闻,特辍视朝。己丑,上宁宗谥册、宝。
èr yuè jiǎ wǔ, zhào gù tài shī wǔ shèng dìng guó jūn jié dù shǐ è wáng yuè fēi shì zhōng wǔ. bǐng shēn, zhào shī mí jiǎn xiào shǎo shī sì xiù wáng. bǐng chén, chǔ zhōu huǒ. wù wǔ, fā lǐn zhèn zài jīng xì mín, gěi kào mǎ bù jūn huáng chéng sī shǒu wèi jūn yǒu chà.
二月甲午,诏故太师、武胜定国军节度使、鄂王岳飞谥忠武。丙申,诏师弥检 校少师、嗣秀王。丙辰,楚州火。戊午,发廪振在京细民,给犒马步军、皇城司守 卫军有差。
sān yuè guǐ yǒu, zàng níng zōng yú kuài jī yǒng mào líng.
三月癸酉,葬宁宗于会稽永茂陵。
xià sì yuè xīn mǎo shuò, níng zōng fù miào. rén chén, zhào huáng xiōng hóng zèng shǎo shī bǎo jìng zhèn tóng jūn jié dù shǐ, zhí shè rén yuàn wáng jì děng jiǎo zòu mìng, suì qǐn. dīng yǒu, huáng tài hòu shǒu shū:" duō bìng, zì jīn miǎn chuí lián tīng zhèng." rén yín, dì liǎng qǐng huáng tài hòu chuí lián, bù yǔn. xīn hài, fā lǐn zhèn zài jīng xì mín.
夏四月辛卯朔,宁宗祔庙。壬辰,诏皇兄竑赠少师、保静、镇潼军节度使,直 舍人院王塈等缴奏命,遂寝。丁酉,皇太后手书:“多病,自今免垂帘听政。”壬 寅,帝两请皇太后垂帘,不允。辛亥,发廪振在京细民。
wǔ yuè jiǎ zǐ, zhào:" nèi wài wén wǔ dà xiǎo zhī chén, yú guó zhèng yǒu suǒ jiàn wén, fēng zhāng lái shàng, wú huò yǒu yǐn." bǐng yín, zhào bù xī wèi bǎo kāng jūn chéng xuān shǐ sì pú wáng.
五月甲子,诏:“内外文武大小之臣,于国政有所见闻,封章来上,毋或有隐。” 丙寅,诏不熄为保康军承宣使、嗣濮王。
liù yuè xīn mǎo, tài bái zhòu jiàn. dīng wèi, zhào shǐ mí yuǎn wèi tài shī, yī qián yòu chéng xiàng jiān shū mì shǐ, jìn fēng wèi guó gōng. mí yuǎn cí miǎn tài shī.
六月辛卯,太白昼见。丁未,诏史弥远为太师,依前右丞相兼枢密使,进封魏 国公。弥远辞免太师。
qiū qī yuè dīng chǒu, chú zhōu dà shuǐ, zhào zhèn xù zhī. yǐ yǒu, zhào xíng dà sòng yuán bǎo qián.
秋七月丁丑,滁州大水,诏振恤之。乙酉,诏行大宋元宝钱。
bā yuè rén yín, yǐ sī nóng chéng yáo zi cái fēng shì qiè zhí, zhào jìn yī zhì, shòu mì shū láng. guǐ mǎo, zhào zhī yuán zhōu zhào zhèng fū zhí mì gé fú jiàn tí diǎn xíng yù, yǐ jīng lián lì. bǐng wǔ, zhào shì cóng gěi jiàn qīng jiān láng guān, bìng zài wài qián zhí zhèng shì cóng shuài chén jiān sī, gè jǔ lián lì sān rén. wù shēn, zhào shì cóng liǎng shěng tái jiàn sān yá zhī gé yù dài huán wèi guān, zài wài qián zhí zhèng shì cóng, shuài chén jiān sī dōu fù dū tǒng zhì jí tún shù zhǔ jiàng, qí gè jǔ kān chōng jiàng shuài sān rén. jǐ yǒu, dì zhèn. rén zǐ, zhāng jiǔ chéng zèng tài shī, zhuī fēng chóng guó gōng, shì wén zhōng. jiǎ yín, yǐ chéng yí sì shì sūn yuán wèi jí tián lìng. yǐ mǎo, mò zé yán zhēn dé xiù chuǎn lùn gāng cháng, jiǎn jié shàng yǔ, qū wèi jì wáng dì. zhào dé xiù huàn zhāng gé dài zhì tí jǔ yù lóng wàn shòu gōng. dīng sì, zhào jiè tān lì.
八月壬寅,以司农丞姚子才封事切直,诏进一秩,授秘书郎。癸卯,诏知袁州 赵{政}夫直秘阁、福建提点刑狱,以旌廉吏。丙午,诏侍从、给谏、卿监、郎官, 并在外前执政、侍从、帅臣、监司,各举廉吏三人。戊申,诏侍从、两省、台谏、 三衙、知阁、御带、环卫官,在外前执政、侍从,帅臣、监司、都副都统制及屯戍 主将,其各举堪充将帅三人。己酉,地震。壬子,张九成赠太师,追封崇国公,谥 文忠。甲寅,以程颐四世孙源为籍田令。乙卯,莫泽言真德秀舛论纲常,简节上语, 曲为济王地。诏德秀焕章阁待制、提举玉隆万寿宫。丁巳,诏戒贪吏。
jiǔ yuè bǐng yín, zhù zuò zuǒ láng táo chóng shàng bǎo yè shèn dú jǐn wēi chí jiǔ sì shì, dì jiā nà zhī.
九月丙寅,著作佐郎陶崇上保业、慎独、谨微、持久四事,帝嘉纳之。
dōng shí yuè guǐ sì, yǒu liú xīng dà rú tài bái. jiǎ yín, zhào kuài jī cuán gōng suǒ zài, shuì fù jǐn miǎn zhé kē, shān yīn xiàn quán miǎn sān nián. shí yī yuè guǐ hài, xuān zēng jiān tóng zhī shū mì yuàn shì, xuē jí cān zhī zhèng shì, gě hóng qiān shū shū mì yuàn shì. zhào shào zhōu qián fān, kě shēng wèi bǎo qìng fǔ. yún zhōu yǔ yù míng yīn xiāng jìn, gǎi wéi ruì zhōu. rén wǔ, xuě hán, zài jīng zhū jūn gěi mín qián yǒu chà, chū shù zhī jiā bèi zhī. zì shì xiáng qìng zāi yì yín yǔ xuě hán xián gěi. jiǎ shēn, zhū duān cháng yán wèi le wēng fēng zhāng bàng shàn, zhēn dé xiù zòu zhá wū dǐ. zhào wèi le wēng luò zhí, duó sān zhì jìng zhōu jū zhù zhēn dé xiù luò zhí bà cí.
冬十月癸巳,有流星大如太白。甲寅,诏会稽欑宫所在,税赋尽免折科,山阴 县权免三年。十一月癸亥,宣缯兼同知枢密院事,薛极参知政事,葛洪签书枢密院 事。诏邵州潜藩,可升为宝庆府。筠州与御名音相近,改为瑞州。壬午,雪寒,在 京诸军给缗钱有差,出戍之家倍之。自是祥庆、灾异、霪雨、雪寒咸给。甲申,朱 端常言魏了翁封章谤讪,真德秀奏札诬诋。诏魏了翁落职,夺三秩、靖州居住;真 德秀落职罢祠。
shí èr yuè jiǎ chén, zhào shān xiū chì lìng. shì suì, liǎng zhè lù hù yī bǎi jiǔ shí qī wàn wǔ qiān jiǔ bǎi jiǔ shí liù, kǒu èr bǎi bā shí èr wàn èr qiān sān shí èr. fú jiàn lù hù yī bǎi qī shí wàn sì qiān yī bǎi bā shí liù, kǒu èr bǎi wǔ shí wǔ wàn sān qiān qī shí jiǔ.
十二月甲辰,诏删修敕令。是岁,两浙路户一百九十七万五千九百九十六,口 二百八十二万二千三十二。福建路户一百七十万四千一百八十六,口二百五十五万 三千七十九。
èr nián chūn zhēng yuè guǐ hài, zhào zèng shěn huàn lù jiǔ líng guān, huàn shì duān xiàn, jiǔ líng shì wén dá. lù zhāng jiǔ chéng lǚ zǔ qiān zhāng shì lù jiǔ yuān zǐ sūn guān gè yǒu chà. guǐ yǒu, zhào bù yī lǐ xīn chuán fù quē. wù yín, yíng huò rù dī. rén wǔ, tài bái suì xīng tián xīng hé yú nǚ.
二年春正月癸亥,诏赠沈焕、陆九龄官,焕谥端宪,九龄谥文达。录张九成、 吕祖谦、张栻、陆九渊子孙官各有差。癸酉,诏布衣李心传赴阙。戊寅,荧惑入氐。 壬午,太白、岁星、填星合于女。
èr yuè xīn mǎo, lín chá yù shǐ liáng chéng dà yán zhēn dé xiù yǒu dà è wǔ, jǐn chǐ zhí bà cí, fá qīng. zhào xuē èr zhì.
二月辛卯,临察御史梁成大言真德秀有大恶五,仅褫职罢祠,罚轻。诏削二秩。
sān yuè guǐ yǒu, yǐ jiǔ yǔ, zhào dà lǐ sì sān yá liǎng zhè yùn sī lín ān fǔ zhū shǔ xiàn què jiǔ suǒ, fán zāng shǎng děng qián, zuì yǐ jué zhě, yī qiē wù zhēng, wú gù liú qī zǐ. zì shì lín lǎo hán shǔ jiē miǎn. wù yín, zhào tài cháng sì jiàn gōng chén gé, yǐ" zhāo xūn chóng dé" wéi míng. jǐ mǎo, qí zhōu huǒ.
三月癸酉,以久雨,诏大理寺、三衙、两浙运司、临安府诸属县榷酒所,凡赃 赏等钱,罪已决者,一切勿征,毋锢留妻子。自是霖潦、寒暑皆免。戊寅,诏太常 寺建功臣阁,以“昭勋崇德”为名。己卯,蕲州火。
xià sì yuè jǐ chǒu, zhào fǔ chén fèng báo, qí yǐ lóng xīng gé wèi zhì. xīn hài, yǒu liú xīng dà rú tài bái.
夏四月己丑,诏辅臣奉薄,其以《隆兴格》为制。辛亥,有流星大如太白。
liù yuè bǐng shēn, yù hòu diàn, cì jìn shì wáng huì lóng yǐ xià jiǔ bǎi bā shí jiǔ rén jí dì chū shēn yǒu chà. rén yín, zhào yǐ kǒng zǐ wǔ shí èr dài sūn wàn chūn xí fēng yǎn shèng gōng.
六月丙申,御后殿,赐进士王会龙以下九百八十九人及第、出身有差。壬寅, 诏以孔子五十二代孙万春袭封衍圣公。
qiū qī yuè wù chén, léi diàn yǔ, zhòu huì, dà fēng. suì ān xiū níng liǎng xiàn jiè shān liè, hóng shuǐ huài gōng yǔ mín jū tián chóu. bā yuè yǐ sì, jì wáng hóng zhuī jiàng bā líng xiàn gōng. xīn hài, wèi jīng hōng.
秋七月戊辰,雷电、雨,昼晦,大风。遂安、休宁两县界山裂,洪水坏公宇、 民居、田畴。八月乙巳,济王竑追降巴陵县公。辛亥,卫泾薨。
jiǔ yuè gēng shēn, léi.
九月庚申,雷。
dōng shí yuè jiǎ shēn, zhào níng zōng yù jí gé yǐ" bǎo zhāng" wéi míng, réng zhì xué shì dài zhì yuán. xīn chǒu, yòu léi. xīn hài, yíng huò suì xīng tián xīng hé yú nǚ, yíng huò fàn tián xīng. gǎi hú zhōu wèi ān jí zhōu.
冬十月甲申,诏《宁宗御集》阁以“宝章”为名,仍置学士、待制员。辛丑, 又雷。辛亥,荧惑、岁星、填星合于女,荧惑犯填星。改湖州为安吉州。
shí yī yuè jiǎ yín, xiū zuò dé miào, yǐ yán chéng yīng gōng sūn chǔ jiù zhī sì. bǐng chén, shǐ yù zǐ chén diàn. xīn yǒu, yíng huò fàn suì xīng. bǐng zǐ, rì nán zhì, shàng yì cí míng diàn. shí èr yuè guǐ mǎo, qīn xiǎng tài miào.
十一月甲寅,修祚德庙,以严程婴、公孙杵臼之祀。丙辰,始御紫宸殿。辛酉, 荧惑犯岁星。丙子,日南至,上诣慈明殿。十二月癸卯,亲享太庙。
sān nián chūn zhēng yuè xīn hài shuò, shàng shòu míng huáng tài hòu zūn hào cè bǎo yú cí míng diàn. rén zǐ, shǐ mí yuǎn èr zhì. xīn yǒu, yǐ yáng gǔ yáng shí bìng wèi shǎo fù. zhī chǔ zhōu yáo chōng cháo cí, zòu huái chǔ zhōng yì jūn shì, shàng yuē:" nán běi jiē wú chì zǐ, hé fēn bǐ cǐ, qīng qí wèi zhèn fǔ dìng zhī." jǐ sì, zhào:" zhèn guān zhū xī jí zhù dà xué lún yǔ mèng zǐ zhōng yōng, fā huī shèng xián yùn ào, yǒu bǔ zhì dào, zhèn lì zhì jiǎng xué, miǎn huái diǎn xíng, kě tè zèng xī tài shī, zhuī fēng xìn guó gōng." sān yuè gēng xū shuò, zhào jùn xiàn zhǎng lì quàn nóng sāng, yì mò zuò, jiè kē rǎo. gōng bù shì láng zhū zài jìn duì, zòu rén zhǔ xué wèn zhī yào, shàng yuē:" xiān qīng zhōng yōng xù yán zhī shén xiáng, zhèn dú zhī bù shì shǒu, hèn bù yǔ tóng shí." xīn hài, yǐ huáng tài hòu zūn hào cè bǎo lǐ chéng, zhí sūn yáng fèng sūn yǐ xià tuī ēn yǒu chà.
三年春正月辛亥朔,上寿明皇太后尊号册、宝于慈明殿。壬子,史弥远二秩。 辛酉,以杨谷、杨石并为少傅。知楚州姚翀朝辞,奏淮楚忠义军事,上曰:“南北 皆吾赤子,何分彼此,卿其为朕抚定之。”己巳,诏:“朕观朱熹集注《大学》、 《论语》、《孟子》、《中庸》,发挥圣贤蕴奥,有补治道,朕励志讲学,缅怀典 刑,可特赠熹太师,追封信国公。”三月庚戌朔,诏郡县长吏劝农桑,抑末作,戒 苛扰。工部侍郎朱在进对,奏人主学问之要,上曰:“先卿《中庸序》言之甚详, 朕读之不释手,恨不与同时。”辛亥,以皇太后尊号册、宝礼成,侄孙杨凤孙以下 推恩有差。
xià sì yuè wù xū, xuān yǐn qián chéng xiàng xiè shēn fǔ sūn nǚ xiè shì yì cí míng diàn jìn jiàn.
夏四月戊戌,宣引前丞相谢深甫孙女谢氏诣慈明殿进见。
wǔ yuè rén zǐ, zhào yuè kē hù bù shì láng, yī qián huái dōng zǒng lǐng jiān zhì zhì shǐ.
五月壬子,诏岳珂户部侍郎,依前淮东总领兼制置使。
rùn yuè jǐ mǎo shuò, zhào: jùn xiàn xì qiú bù shí shū lì, wèi jīng jié lù, shǒu chén zhé xíng tè pàn, xiàn sī qí xiáng fù suǒ bù yù àn, suì yuè yān yán zhě zhòng zhì yú xiàn.
闰月己卯朔,诏:郡县系囚不实书历,未经结录,守臣辄行特判,宪司其详覆 所部狱案,岁月淹延者重置于宪。
liù yuè wù shēn shuò, rì yǒu shí zhī.
六月戊申朔,日有食之。
qiū qī yuè yǐ yǒu, tài yīn fàn xīn. dīng yǒu, zhào zhèn shàn bèi shuǐ jùn xiàn, qí zhú mù děng shuì wù zhēng. bǐng wǔ, shǐ mí yuǎn qǐ guī tián lǐ, zhào bù yǔn.
秋七月乙酉,太阴犯心。丁酉,诏振赡被水郡县,其竹木等税勿征。丙午,史 弥远乞归田里,诏不允。
bā yuè gēng xū, zhào xiè shì tè fēng tōng yì jùn fū rén. guǐ hài, zhào fán shì yì liǎng jīng bà chù, gèng wù shòu zhī xiàn xiàn lìng. jiǎ xū, tài bái yíng huò hé yú yì. bǐng zǐ, chéng tài píng zhōu, zhào zhī zhōu qí kuí jìn zhōng fèng dài fū, yú tuī ēn yǒu chà.
八月庚戌,诏谢氏特封通义郡夫人。癸亥,诏凡试邑两经罢黜,更勿授知县、 县令。甲戌,太白、荧惑合于翼。丙子,城太平州,诏知州綦奎进中奉大夫,余推 恩有差。
jiǔ yuè guǐ wèi, gù guān wén diàn dà xué shì wèi guó gōng zèng tài shī liú zhèng shì zhōng xuān. bǐng wǔ, zhuī shàng níng zōng huī hào yuē fǎ tiān bèi dào chún dé mào gōng rén wén zhé wǔ shèng ruì gōng xiào huáng dì.
九月癸未,故观文殿大学士、魏国公、赠太师留正谥忠宣。丙午,追上宁宗徽 号曰法天备道纯德茂功仁文哲武圣睿恭孝皇帝。
dōng shí yuè jiǎ zǐ, yòu jiān mén wèi dà jiàng jūn yǔ shì gǎi cì míng guì qiān, shòu yí zhōu guān chá shǐ, jì yí wáng hòu. yòu qiān niú wèi jiāng jūn mèng biāo gǎi cì míng nǎi yù, shòu hé zhōu fáng yù shǐ, jì jǐng xiàn tài zǐ hòu. jiǎ xū, zhào fàn jiāng dōng tí xíng jiān zhī chí zhōu, jié zhì fáng jiāng shuǐ bù jūn chí zhōu dū tǒng sī jūn mǎ.
冬十月甲子,右监门卫大将军与奭改赐名贵谦,授宜州观察使,继沂王后。右 千牛卫将军孟杓改赐名乃裕,授和州防御使,继景献太子后。甲戌,赵范江东提刑 兼知池州,节制防江水步军、池州都统司军马。
shí yī yuè wù yín, fèng shàng níng zōng huī hào cè bǎo yú tài miào. xīn sì, rì nán zhì, jiāo, dà shè. gǎi míng nián wèi shào dìng yuán nián. shí èr yuè jǐ yǒu, rì páng yǒu qì rú ěr. rén shēn, fā lǐn zhèn shàn jīng chéng xì mín. dà yuán bīng pò guān wài zhū ài, sì chuān zhì zhì zhèng sǔn qì sān guān.
十一月戊寅,奉上宁宗徽号册宝于太庙。辛巳,日南至,郊,大赦。改明年为 绍定元年。十二月己酉,日旁有气如珥。壬申,发廪振赡京城细民。大元兵破关外 诸隘,四川制置郑损弃三关。
shào dìng yuán nián chūn zhēng yuè bǐng zǐ shuò, shàng shòu míng cí ruì huáng tài hòu zūn hào cè bǎo yú cí míng diàn. yáng gǔ yáng shí bìng shēng shǎo shī.
绍定元年春正月丙子朔,上寿明慈睿皇太后尊号册宝于慈明殿。杨谷、杨石并 升少师。
liù yuè rén yín shuò, rì yǒu shí zhī. jǐ yǒu, liú xīng zhòu yǔn.
六月壬寅朔,日有食之。己酉,流星昼陨。
qiū qī yuè wù xū, yíng huò fàn nán dòu.
秋七月戊戌,荧惑犯南斗。
dōng shí yuè wù shēn, yíng huò fàn bì lěi zhèn xīng. dīng sì, yíng huò tián xīng hé yú wēi. jiǎ zǐ, yíng huò fàn tián xīng.
冬十月戊申,荧惑犯壁垒阵星。丁巳,荧惑、填星合于危。甲子,荧惑犯填星。
shí yī yuè guǐ yǒu, yíng huò rù yǔ lín. gēng chén, léi. dīng yǒu, zhào shēn yán huáng chéng sī gěi fú zhī zhì, zhào lán rù fǎ. shí èr yuè xīn hài, yǐ xuē jí zhī shū mì yuàn shì jiān cān zhī zhèng shì, gě hóng cān zhī zhèng shì, yuán sháo tóng zhī shū mì yuàn shì, zhèng qīng zhī duān míng diàn xué shì qiān shū shū mì yuàn shì.
十一月癸酉,荧惑入羽林。庚辰,雷。丁酉,诏申严皇城司给符之制,照阑入 法。十二月辛亥,以薛极知枢密院事兼参知政事,葛洪参知政事,袁韶同知枢密院 事,郑清之端明殿学士、签书枢密院事。
èr nián chūn zhēng yuè gēng chén, dà lǐ sī zhí zhāng yǎn shàng jiǎn yàn tuī jū sì shì. zhào xíng yù rén mìng suǒ guān, qí lìng yǒu sī jiū xíng zhī. dīng hài, yíng huò suì xīng hé yú lóu.
二年春正月庚辰,大理司直张衍上检验、推鞠四事。诏刑狱人命所关,其令有 司究行之。丁亥,荧惑、岁星合于娄。
èr yuè gēng xū, zhào suì jǔ lián lì huò fàn jiān zāng, bǎo rèn tóng zuò, jiān sī shǒu chén qí shēn yán jué chá.
二月庚戌,诏岁举廉吏或犯奸赃,保任同坐,监司、守臣其申严觉察。
sān yuè xīn mǎo, zhào jùn xiàn xì qiú duō yǔ sǐ yù zhōng, xiàn sī qí jù yù guān xìng míng yǐ wén, chù bà zhī.
三月辛卯,诏郡县系囚多瘐死狱中,宪司其具狱官姓名以闻,黜罢之。
xià sì yuè gēng shēn, zhào jùn xiàn guān quē, wú lìng yì shù rén háo mín bà lì jiè bǔ quán shè.
夏四月庚申,诏郡县官阙,毋令艺术人、豪民、罢吏借补权摄。
wǔ yuè, zhào chéng dū tóng chuān lù suì hàn mín qiàn, zhì sī jiān sī qí jí zhèn xù, réng chá jùn xiàn fèng lìng qín duò yǐ wén. xīn sì, cì jìn shì huáng pǔ yǐ xià wǔ bǎi wǔ shí qī rén jí dì chū shēn yǒu chà. zhào hù jué zhě xǔ lì sì, wú wàng jí mò.
五月,诏成都、潼川路岁旱民歉,制司、监司其亟振恤,仍察郡县奉令勤惰以 闻。辛巳,赐进士黄朴以下五百五十七人及第、出身有差。诏户绝者许立嗣,毋妄 籍没。
liù yuè dīng sì, zhào tōng yì jùn fū rén xiè shì jìn fēng měi rén.
六月丁巳,诏通义郡夫人谢氏进封美人。
jiǔ yuè dīng mǎo, tái zhōu dà shuǐ. rén chén, yǒu liú xīng dà rú tài bái.
九月丁卯,台州大水。壬辰,有流星大如太白。
dōng shí yuè rén xū, zhào tái zhōu shuǐ zāi, chú mín tián zū jí chá yán jiǔ gū zhū zá shuì, jùn xiàn yì nà zhě jiān sī chá zhī.
冬十月壬戌,诏台州水灾,除民田租及茶、盐、酒酤诸杂税,郡县抑纳者监司 察之。
shí yī yuè jǐ chǒu, yíng huò rù dī.
十一月己丑,荧惑入氐。
sān nián chūn zhēng yuè jiǎ shēn, zhào gù huáng zǐ jī zèng bǎo xìn fèng guó jūn jié dù shǐ, kāi fǔ yí tóng sān sī, zhuī fēng yǒng wáng, shì chōng ān. rén chén, zhī zǎo yáng jūn shǐ sōng zhī chuàng zhì tún tián, yǐ láo shǎng guān liǎng zhuǎn.
三年春正月甲申,诏故皇子缉赠保信、奉国军节度使,开府仪同三司,追封永 王,谥冲安。壬辰,知枣阳军史嵩之创置屯田,以劳赏官两转。
èr yuè bǐng shēn, rì yǒu bèi qì. wù xū, zhào tīng gàn jí jiàn chāng mán liáo qiè fā, jīng rǎo jùn xiàn fù fù shuì yī nián. gēng xū, zhào zhào fàn qǐ fù, yī qián zhī zhèn jiāng fǔ jié zhì fáng jiāng shuǐ bù bìng běn zhōu zài zhài jūn mǎ zhào kuí qǐ fù, yī qián zhī chú zhōu jié zhì běn zhōu tún shù jūn mǎ. rén zǐ, zhào gù huáng zǐ yì cì zhōng zhèng bǎo níng jūn jié dù shǐ kāi fǔ yí tóng sān sī, zhuī fēng zhāo wáng, shì chōng chún.
二月丙申,日有背气。戊戌,诏汀、赣、吉、建昌蛮獠窃发,经扰郡县复赋税 一年。庚戌,诏赵范起复,依前知镇江府、节制防江水步并本州在砦军马;赵葵起 复,依前知滁州、节制本州屯戍军马。壬子,诏故皇子绎赐忠正、保宁军节度使、 开府仪同三司,追封昭王,谥冲纯。
rùn yuè guǐ yǒu, táo zú mù chūn yè qiè rù huáng chéng, shāo huǐ jiǎ zhàng, wèi shì bǔ dé zhī, zhào zhé yú shì. yǐ yǒu, tài bái suì xīng hé yú bì.
闰月癸酉,逃卒穆椿夜窃入皇城,烧毁甲仗,卫士捕得之,诏磔于市。乙酉, 太白、岁星合于毕。
sān yuè dīng yǒu, yǔ tǔ. wù shēn, fèng guó jūn jié dù shǐ bù xin dōng hōng, zèng shǎo fù, zhuī fēng lè píng jùn wáng.
三月丁酉,雨土。戊申,奉国军节度使不忄冬薨,赠少傅,追封乐平郡王。
xià sì yuè jǐ mǎo, zhāng zhōu lián chéng dào qǐ, zhī lóng yán xiàn zhuāng mèng shēn wèi zhōng zì qiáng bù néng xiào sǐ shǒu tǔ, zhào gè xuē èr zhì bà.
夏四月己卯,漳州、连城盗起,知龙岩县庄梦诜、尉钟自强不能效死守土,诏 各削二秩罢。
wǔ yuè jiǎ yín, jiǎn jiào shǎo bǎo lǐ quán shòu zhāng huà bǎo kāng jūn jié dù shǐ, kāi fǔ yí tóng sān sī jīng dōng zhèn fǔ shǐ, yī jiù jīng dōng zhōng yì zhū jūn dū tǒng zhì. wù wǔ, lǐ quán zuǒ yòu jīn wú wèi shàng jiàng jūn, zhí rèn réng jiù.
五月甲寅,检校少保李全授彰、化保康军节度使,开府仪同三司、京东镇抚使, 依旧京东忠义诸军都统制。戊午,李全左右金吾卫上将军,职任仍旧。
liù yuè yǐ yǒu, suì xīng rù jǐng.
六月乙酉,岁星入井。
qiū qī yuè dīng yǒu, tīng zhōu níng huà xiàn céng shì guǎ fù yàn gěi jūn liáng yù zhāng kòu yǒu gōng, yòu quán huó xiāng mín shù wàn rén, zhào fēng gōng rén, cì guān pèi, guān qí zi chéng xìn láng.
秋七月丁酉,汀州宁化县曾氏寡妇晏给军粮御漳寇有功,又全活乡民数万人, 诏封恭人,赐冠帔,官其子承信郎。
jiǔ yuè xīn chǒu, sì míng táng, dà shè. bǐng wǔ, měi rén xiè shì jìn fēng guì fēi. dōng shí yuè jǐ sì, yíng huò tián xīng hé yú shì.
九月辛丑,祀明堂,大赦。丙午,美人谢氏进封贵妃。冬十月己巳,荧惑、填 星合于室。
shí yī yuè dīng yǒu, yǒu xīng bèi yú tiān shì yuán. dīng wèi, liú xīng zhòu yǔn. shí èr yuè gēng shēn, zhào lù yòng kǒng zǐ sì shí jiǔ dài sūn càn bǔ guān. lǐ quán pàn. rén xū, huái dōng guān bīng wáng qīng lì zhàn, sǐ zhī, zèng yòu wǔ dài fū qí zhōu fáng yù shǐ. jiǎ zǐ, zhào:" nì zéi lǐ quán, fǎn xíng rì zhe, jīn nǎi sì wèi bù dào, yǐ chì jiāng huái zhì chén lǜ bīng jìn tǎo, yǒu néng qín zhǎn quán yǐ jiàng zhě, jiā yǐ bù cì zhī shǎng." yǐ chǒu, zhào miǎn míng nián yuán huì lǐ. yǐ zhèng qīng zhī cān zhī zhèng shì jiān qiān shū shū mì yuàn shì, qiáo xíng jiǎn duān míng diàn xué shì tóng qiān shū shū mì yuàn shì. zhào:" shǐ mí yuǎn fū zòu jīng mǐn, qì tǐ xiàng ān, zhèn wèi yù láo yǐ cháo yè, kě shí rì yī fù dōu táng zhì shì." dīng mǎo, cè mìng guì fēi xiè shì wèi huáng hòu. jǐ mǎo, cí míng diàn chū mín qián bǎi wǔ shí wàn kào zhū jūn, zhèn shàn zài jīng xì mín. guǐ wèi, shàng shòu míng rén fú cí ruì huáng tài hòu zūn hào cè bǎo.
十一月丁酉,有星孛于天市垣。丁未,流星昼陨。十二月庚申,诏录用孔子四 十九代孙灿补官。李全叛。壬戌,淮东官兵王青力战,死之,赠右武大夫、蕲州防 御使。甲子,诏:“逆贼李全,反形日著,今乃肆为不道,已敕江、淮制臣率兵进 讨,有能擒斩全以降者,加以不次之赏。”乙丑,诏免明年元会礼。以郑清之参知 政事兼签书枢密院事,乔行简端明殿学士、同签书枢密院事。诏:“史弥远敷奏精 敏,气体向安,朕未欲劳以朝谒,可十日一赴都堂治事。”丁卯,册命贵妃谢氏为 皇后。己卯,慈明殿出缗钱百五十万犒诸军,振赡在京细民。癸未,上寿明仁福慈 睿皇太后尊号册宝。
sì nián chūn zhēng yuè wù zǐ, huáng tài hòu nián qī shí yǒu wǔ, shàng yì cí míng diàn xíng qìng shòu lǐ, dà shè, shǐ mí yuǎn yǐ xià jìn zhì yǒu chà. cì lǐ xīn chuán tóng jìn shì chū shēn. rén yín, zhào fàn zhào kuí děng zhū lǐ quán yú xīn táng, zhào gè jìn liǎng zhì, yú tuī ēn yǒu chà.
四年春正月戊子,皇太后年七十有五,上诣慈明殿行庆寿礼,大赦,史弥远以 下进秩有差。赐李心传同进士出身。壬寅,赵范、赵葵等诛李全于新塘,诏各进两 秩,余推恩有差。
èr yuè wù wǔ shuò, zhào: xióng biān jūn tǒng zhì zǒng xiá fàn shèng gǔ rǔ lì děng zhū nì zhe láo, gè guān wǔ zhuǎn, jiāng shì lì gōng zhě, qù jù děng dì xìng míng lái shàng. bǐng zǐ, zhào qǐ fù mèng gǒng cóng yì láng jīng xī lù fēn, zǎo yáng jūn zhù zhā.
二月戊午朔,诏:雄边军统制、总辖范胜、谷汝砺等诛逆著劳,各官五转,将 士立功者,趣具等第、姓名来上。丙子,诏起复孟珙从义郎、京西路分,枣阳军驻 扎。
xià sì yuè wù chén, zhào fàn zhào kuí bìng jìn zhōng dài fū yòu wén diàn xiū zhuàn, cì zǐ zhāng fú jīn dài. dīng chǒu, yǐ zhèng qīng zhī jiān tóng zhī shū mì yuàn shì qiáo xíng jiǎn qiān shū shū mì yuàn shì zhào shàn xiāng bīng bù shàng shū jiāng huái zhì zhì dà shǐ zhī jiàn kāng fǔ, yī jiù ān fǔ shǐ zhào fàn quán bīng bù shì láng huái dōng ān fǔ fù shǐ zhī yáng zhōu jiān jiāng huái zhì sī cān móu guān zhào kuí huàn fú zhōu guān chá shǐ yòu xiāo wèi dà jiàng jūn huái dōng tí xíng zhī chú zhōu jiān dà shǐ sī cān yì guān.
夏四月戊辰,赵范、赵葵并进中大夫、右文殿修撰,赐紫章服、金带。丁丑, 以郑清之兼同知枢密院事;乔行简签书枢密院事;赵善湘兵部尚书、江淮制置大使、 知建康府,依旧安抚使;赵范权兵部侍郎、淮东安抚副使、知扬州兼江淮制司参谋 官;赵葵换福州观察使、右骁卫大将军、淮东提刑、知滁州兼大使司参议官。
wǔ yuè bǐng wǔ, zōng shì sī zhèng jiǎn jiào shǎo fù ān dé jūn jié dù shǐ tiān shuǐ jùn gōng, jiā shí yì wǔ bǎi hù guì qiān chéng xuān shǐ nǎi yù guān chá shǐ.
五月丙午,宗室司正检校少傅、安德军节度使、天水郡公,加食邑五百户;贵 谦承宣使;乃裕观察使。
liù yuè jǐ wèi, zhào wèi le wēng zhēn dé xiù yóu yù yóu yuè bìng xù fù yuán guān zhí cí lù.
六月己未,诏魏了翁、真德秀、尤焴、尤龠并叙复元官职祠禄。
qī yuè jǐ chǒu, rì shēng chéng qì. dīng yǒu, jiǎ shè nǚ shì hòu gōng, zhào fēng wén ān jùn fū rén. gēng xū, gě hóng zī zhèng diàn xué shì zhī shào xīng fǔ. yǒu liú xīng dà rú tài bái.
七月己丑,日生承气。丁酉,贾涉女侍后宫,诏封文安郡夫人。庚戌,葛洪资 政殿学士、知绍兴府。有流星大如太白。
bā yuè jǐ wèi, dà yuán bīng pò wǔ xiū, rù xìng yuán, gōng xiān rén guān. xīn yǒu, hóng zī kuí xù fù yuán guān cí lù. xīn wèi, wén ān jùn fū rén jiǎ shì fēng cái rén.
八月己未,大元兵破武休,入兴元,攻仙人关。辛酉,洪咨夔叙复元官祠禄。 辛未,文安郡夫人贾氏封才人。
jiǔ yuè bǐng xū yè, lín ān huǒ, yán jí tài miào, tǒng zhì xú yí tǒng lǐng mǎ zhèn yuǎn zuò jiù fén bù lì, biǎn xuē yǒu chà. shàng sù fú shì cháo, jiǎn shàn chè lè. gēng zǐ, jiàn chāng jūn huǒ. jiǎ chén, liú xīng zhòu yǔn.
九月丙戌夜,临安火,延及太庙,统制徐仪、统领马振远坐救焚不力,贬削有 差。上素服视朝,减膳彻乐。庚子,建昌军火。甲辰,流星昼陨。
dōng shí yuè wù wǔ, tài cháng shǎo qīng dù zhèng guó shǐ yuàn biān xiū guān lǐ xīn chuán gè shū yán: zōng miào zhī zhì, wèi hé yú gǔ, zī yuán zāi yì, yí jǔ xíng zhī. zhào liǎng shěng shì cóng tái jiàn jí yì yǐ wén. jiǎ zǐ, yǐ yú tiān xī wèi hù bù shì láng jiān zhī lín ān fǔ zhè xī ān fǔ shǐ. guǐ yǒu, dà yuán bīng pò shǔ kǒu zhū jùn, yù qián zhōng jūn tǒng zhì zhāng xuān zhàn qīng yě yuán yǒu gōng, zhào shòu miǎn zhōu dū tǒng. wù yín, yǐ lǐ wèi huàn zhāng gé zhí xué shì sì chuān zhì zhì shǐ zhī chéng dū fǔ, zhào yàn nà zhí lóng tú gé sì chuān ān fǔ zhì zhì fù shǐ zhī xìng yuán fǔ lì lù ān fǔ shǐ, ān guǐ zhòng hù bù láng zhōng zǒng lǐng sì chuān cái fù.
冬十月戊午,太常少卿度正、国史院编修官李心传各疏言:宗庙之制,未合于 古,兹缘灾异,宜举行之。诏两省、侍从、台谏集议以闻。甲子,以余天锡为户部 侍郎兼知临安府、浙西安抚使。癸酉,大元兵破蜀口诸郡,御前中军统制张宣战青 野原有功,诏授沔州都统。戊寅,以李为焕章阁直学士、四川制置使、知成都府, 赵彦呐直龙图阁、四川安抚制置副使、知兴元府、利路安抚使,安癸仲户部郎中、 总领四川财赋。
shí yī yuè yǐ yǒu, zhào zhōng yì zǒng guǎn tián suì lì zhàn ér mò, zèng wǔ jié dài fū zhōng zhōu cì shǐ, jiā fēng lì miào. shí èr yuè yǐ hài, yǐ shǐ sōng zhī wèi dà lǐ shǎo qīng jiān jīng hú zhì zhì fù shǐ.
十一月乙酉,诏忠义总管田遂力战而殁,赠武节大夫、忠州刺史,加封立庙。 十二月乙亥,以史嵩之为大理少卿兼京湖制置副使。
wǔ nián chūn zhēng yuè jǐ chǒu, yǐ mèng gǒng wèi jīng xī lù bīng mǎ qián xiá zǎo yáng jūn zhù zhā. gēng yín, zhào: lǐ quán zhī pàn, huái dōng tí xíng sī jiǎn fǎ wú chéng děng chū tài zhōu chéng yè zéi, gè zhuī guān lēi tíng. qí bù chū jiàn zéi zhě gāo mèng yuè liú bīn yún xún shēng èr zī. mà zéi ér sǐ zhě hǎi líng bù wú zhé, tè zèng cháo fèng láng, guān qí yī zǐ jiāng shì láng." rén chén, shǐ sōng zhī jìn dà lǐ qīng quán xíng bù shì láng jīng hú ān fǔ zhì zhì shǐ zhī xiāng yáng fǔ. rén yín, xīn zuò tài miào chéng.
五年春正月己丑,以孟珙为京西路兵马钤辖、枣阳军驻扎。庚寅,诏:李全之 叛,淮东提刑司检法吴澄等出泰州城谒贼,各追官勒停。其不出见贼者高梦月、刘 宾云循升二资。骂贼而死者海陵簿吴嚞,特赠朝奉郎,官其一子将仕郎。”壬辰, 史嵩之进大理卿、权刑部侍郎、京湖安抚制置使、知襄阳府。壬寅,新作太庙成。
èr yuè guǐ chǒu, dì yè tài miào.
二月癸丑,帝谒太庙。
sān yuè yǐ yǒu, zhào jīng chéng nèi wài miǎn zhēng shāng sān yuè. dīng yǒu, rì hòu bào qì chéng qì.
三月乙酉,诏京城内外免征商三月。丁酉,日后抱气、承气。
xià sì yuè guǐ hài, yǐ bǎo zhāng gé zhí xué shì guì rú yuān qǐng shuài shǔ rì, běi bīng gōng chéng, bù néng hé móu sǐ shǒu ér dùn, zhì jūn mín lí yāng, fǎn yǐ jié wén, zhào chǐ zhí bà cí. dīng mǎo, qǐ wèi le wēng yǐ jí yīng diàn xiū zhuàn zhī suì níng fǔ.
夏四月癸亥,以宝章阁直学士桂如渊顷帅蜀日,北兵攻城,不能合谋死守而遁, 致军民罹殃,反以捷闻,诏褫职罢祠。丁卯,起魏了翁以集英殿修撰知遂宁府。
wǔ yuè jǐ chǒu, zhào:" zuó yù yōu wèi zāi, yán jí tài shì, zuì zài zhèn gōng, ér èr sān zhí zhèng, yǐn jiù qù zhí. jīn zōng miào chóng chéng, shén yù tuǒ ān, xuē jí zhèng qīng zhī qiáo xíng jiǎn bìng fù yuán guān." xīn mǎo, chén liáo yán:" jī yīn lín yín, lì xià cú qiū, yí bì yǒu zhì jiù zhī zhēng. bǐ wén qí zhōu jìn shì féng jié, běn rú jiā, dōu dà kēng yě sī yì wèi lú hù, zhū qiú rì zēng, jié qī yǐ yōu sǐ, qí nǚ jì zhī, dì dà shēng yīn fù sù, sǐ yú dào lù, jié zhī bù miǎn, dú qí èr zi yī qiè, jǔ huǒ zì jīng ér sǐ. mín yuān zhì cǐ, qǐ bù shàng gàn yīn yáng zhī hé?" zhào dōu dà kēng yě wèi xiàn bà zhí. guǐ sì, tài bái jīng tiān, zhòu jiàn. wù xū, zhào jīn hòu qí mín yǒu zuì, jiān sī shǒu chén wú zhé jí mò qí jiā, bì jù wén qí mìng.
五月己丑,诏:“昨郁攸为灾,延及太室,罪在朕躬,而二三执政,引咎去职。 今宗庙崇成,神御妥安,薛极、郑清之、乔行简并复元官。”辛卯,臣僚言:“积 阴霖霪,历夏徂秋,疑必有致咎之征。比闻蕲州进士冯杰,本儒家,都大坑冶司抑 为炉户,诛求日增,杰妻以忧死,其女继之,弟大声因赴诉,死于道路,杰知不免, 毒其二子一妾,举火自经而死。民冤至此,岂不上干阴阳之和?”诏都大坑冶魏岘 罢职。癸巳,太白经天,昼见。戊戌,诏今后齐民有罪,监司、守臣毋辄籍没其家, 必具闻俟命。
liù yuè yǐ chǒu, yíng huò tián xīng hé yú lóu, yíng huò shùn xíng fàn tián xīng. bǐng zǐ, zhào zhū yù guān bù lǐ tā wù.
六月乙丑,荧惑、填星合于娄,荧惑顺行犯填星。丙子,诏诸狱官不理他务。
qiū qī yuè jiǎ shēn, zhào:" jìn suì běi bīng zài rù lì láng, pò jìn shùn qìng, chéng fèng láng hú yuán yǎn shè jùn shì, néng shōu sàn zú, dìng jū mín, yù pàn jiāng, yǐ quán hé jùn, yǐ gōng tè zhuǎn guān sān zī." tài bái rù jǐng. bǐng xū, jiān chǔ zhōu dà jūn cāng fù qǐ zōng jūn biàn sǐ nàn, zhào zèng xuān jiào láng, guān yī zi wén lín láng. zhāng huàn tóng shí bèi chuàng, hài jí qí jiā, zhào zhuǎn guān yī zī. dīng yǒu, yǐ wú qián wèi tài fǔ shǎo qīng zǒng lǐng huái xī cái fù, chén guì yì duān míng diàn xué shì tóng qiān shū shū mì yuàn shì.
秋七月甲申,诏:“近岁北兵再入利、阆,迫近顺庆,承奉郎胡元琰摄郡事, 能收散卒,定居民,谕叛将,以全阖郡,以功特转官三资。”太白入井。丙戌,监 楚州大军仓富起宗军变死难,诏赠宣教郎,官一子文林郎。张焕同时被创,害及其 家,诏转官一资。丁酉,以吴潜为太府少卿、总领淮西财赋,陈贵谊端明殿学士、 同签书枢密院事。
bā yuè yǐ mǎo, qǐ zhēn dé xiù wèi huī yóu gé dài zhì zhī quán zhōu. dīng sì, sì zhōu lù fēn liú hǔ fù dū tǒng dǒng lín fén duàn xū sì qiáo è jīn bīng. jǐ wèi, wèi le wēng yǐ bǎo zhāng gé dài zhì tóng chuān ān fǔ shǐ zhī lú zhōu. yǐ chǒu, cì jìn shì xú yuán jié děng sì bǎi jiǔ shí sān rén jí dì chū shēn yǒu chà. rén shēn, tài bái suì xīng hé yú zhāng. jiǎ xū, xīn zuò yù dié diàn, fèng ān lèi cháo yù dié.
八月乙卯,起真德秀为徽猷阁待制、知泉州。丁巳,泗州路分刘虎、副都统董 琳焚断盱泗桥遏金兵。己未,魏了翁以宝章阁待制、潼川安抚使知泸州。乙丑,赐 进士徐元杰等四百九十三人及第、出身有差。壬申,太白、岁星合于张。甲戌,新 作玉牒殿,奉安累朝玉牒。
jiǔ yuè yǐ sì, yǔ báo, léi.
九月乙巳,雨雹,雷。
rùn yuè jǐ yǒu, yǒu liú xīng dà rú tài bái. gēng xū, huì xīng chū yú jiǎo. wù chén, shǐ mí yuǎn qǐ guī tián lǐ, zhào bù yǔn.
闰月己酉,有流星大如太白。庚戌,彗星出于角。戊辰,史弥远乞归田里,诏 不允。
dōng shí yuè wù zǐ, yǐ xīng biàn, dà shè. jīn jiāng yǐ xū yí jūn lái jiàng, shè xū yí, gǎi wéi zhāo xìn jūn.
冬十月戊子,以星变,大赦。金将以盱眙军来降,赦盱眙,改为招信军。
shí yī yuè jǐ sì, qiáo xíng jiǎn lèi shū qǐ guī tián, zhào bù yǔn. shí èr yuè bǐng zǐ shuò, jìn fēng cái rén jiǎ shì wèi guì fēi. xīn sì, huáng tài hòu bù yù. rén wǔ, dà shè. huáng tài hòu bēng. guǐ mǎo, qún chén fán qī biǎo qǐng tīng zhèng, cóng zhī. zhào: wài cháo dà diǎn, bù gǎn qīng gǎi, gōng zhōng zì fú sān nián sàng. shí sòng yǔ dà yuán bīng hé wéi biàn jīng, jīn zhǔ bēn guī dé fǔ, xún bēn cài zhōu, dà yuán zài qiǎn shǐ yì gōng jīn, shǐ sōng zhī yǐ zōu shēn zhī bào xiè.
十一月己巳,乔行简累疏乞归田,诏不允。十二月丙子朔,进封才人贾氏为贵 妃。辛巳,皇太后不豫。壬午,大赦。皇太后崩。癸卯,群臣凡七表请听政,从之。 诏:外朝大典,不敢轻改,宫中自服三年丧。时宋与大元兵合围汴京,金主奔归德 府,寻奔蔡州,大元再遣使议攻金,史嵩之以邹伸之报谢。
liù nián chūn zhēng yuè jǐ yǒu, yǐ shǎo fù bǎo níng jūn jié dù shǐ sì xiù wáng shī mí pàn dà zōng zhèng shì, zhào shàn xiāng guāng lù dài fū jiāng huái zhì zhì dà shǐ jiān zhī jiàn kāng fǔ xíng gōng liú shǒu, jiā shí yì sì bǎi hù. wù chén, shǐ mí yuǎn jiā shí yì qiān hù.
六年春正月己酉,以少傅、保宁军节度使、嗣秀王师弥判大宗正事,赵善湘光 禄大夫、江淮制置大使兼知建康府、行宫留守,加食邑四百户。戊辰,史弥远加食 邑千户。
èr yuè dīng chǒu, shàng dà xíng huáng tài hòu shì yuē gōng shèng rén liè huáng hòu. yǐ zhào fàn wèi gōng bù shì láng jiān zhōng shū mén xià shěng jiǎn zhèng gōng shì, zhào kuí mì shū jiān jiān shì jiǎng, yú tiān xī lǐ bù shì láng jiān shì dú. guǐ mǎo, yíng huò fàn dōng jǐng.
二月丁丑,上大行皇太后谥曰恭圣仁烈皇后。以赵范为工部侍郎兼中书门下省 检正公事,赵葵秘书监兼侍讲,余天锡礼部侍郎兼侍读。癸卯,荧惑犯东井。
sān yuè bǐng chén, dà yǔ báo.
三月丙辰,大雨、雹。
xià sì yuè rén yín, zàng gōng shèng liè huáng hòu yú yǒng mào líng.
夏四月壬寅,葬恭圣烈皇后于永茂陵。
wǔ yuè gēng xū, tài bái yíng huò hé yú liǔ. dèng zhōu yí lá yǐ chéng lái jiàng.
五月庚戌,太白、荧惑合于柳。邓州移剌以城来降。
liù yuè dīng yǒu, shǐ sōng zhī xíng bù shì láng jiān jīng hú ān fǔ zhì zhì shǐ jiān zhī xiāng yáng fǔ.
六月丁酉,史嵩之刑部侍郎兼京湖安抚制置使兼知襄阳府。
qiū qī yuè, bài wǔ xiān yú zhè jiāng.
秋七月,败武仙于浙江。
bā yuè, bá táng zhōu.
八月,拔唐州。
jiǔ yuè rén yín shuò, rì yǒu shí zhī. xīn hài, sì míng táng, dà shè. xīn yǒu, jīng yán guān qǐng yǐ yù zhì jìng tiān fǎ zǔ shì qīn qí jiā sì shí bā tiáo jí jī xī diàn bǎng diàn jì xuān fù shǐ guǎn.
九月壬寅朔,日有食之。辛亥,祀明堂,大赦。辛酉,经筵官请以御制敬天、 法祖、事亲、齐家四十八条及缉熙殿榜、《殿记》宣付史馆。
dōng shí yuè, jiāng hǎi lǐng xiāng jūn cóng dà yuán bīng hé wéi jīn zhǔ yú cài zhōu. jiǎ shēn, shǐ zhái zhī tài fǔ shǎo qīng, shǐ yǔ zhī jiāng zuò shǎo jiān, bìng cì tóng jìn shì chū shēn. bǐng xū, shǐ mí yuǎn jìn tài shī zuǒ chéng xiàng jiān shū mì shǐ lǔ guó gōng, jiā shí yì yī qiān hù zhèng qīng zhī guāng lù dài fu yòu chéng xiàng jiān shū mì shǐ, jiā shí yì yī qiān hù. dīng hài, shǐ mí yuǎn bǎo níng zhāo xìn jūn jié dù shǐ, chōng lǐ quán guān shǐ, jìn fēng kuài jī jùn wáng, réng fèng cháo qǐng, jiā shí yì fēng. yǐ xuē jí wèi shū mì shǐ, qiáo xíng jiǎn cān zhī zhèng shì jiān tóng zhī shū mì yuàn shì, chén guì yì cān zhī zhèng shì jiān qiān shū shū mì yuàn shì. zhào: " shǐ mí yuǎn yǒu dìng cè dà gōng, qín láo wáng shì, jīn yǐ jí jiě zhèng, yí jiā yōu lǐ. zhǎng zǐ zhái zhī quán hù bù shì láng jiān chóng zhèng diàn shuō shū, cì zǐ yǔ zhī zhí huá wén gé shū mì yuàn fù dōu chéng zhǐ, zhǎng sūn tóng qīng zhí bǎo zhāng gé, cì sūn shào qīng liáng qīng huì qīng jìn qīng bìng chéng shì láng, nǚ fū zhào rǔ méi jūn qì shǎo jiān, sūn nǚ fū zhào chóng zǐ guān yī zhuǎn." jǐ chǒu, zhào cuī yǔ zhī lǐ zhèng xìng zhī fù quē. gēng yín, yǐ xiǎn mó gé dài zhì zhī fú zhōu zhēn dé xiù jiān fú jiàn ān fǔ shǐ. yǐ wèi, shǐ mí yuǎn hōng, zèng zhōng shū lìng, zhuī fēng wèi wáng, shì zhōng xiàn. zhào jiè tān lì.
冬十月,江海领襄军从大元兵合围金主于蔡州。甲申,史宅之太府少卿,史宇 之将作少监,并赐同进士出身。丙戌,史弥远进太师、左丞相兼枢密使、鲁国公, 加食邑一千户;郑清之光禄大夫、右丞相兼枢密使,加食邑一千户。丁亥,史弥远 保宁、昭信军节度使,充醴泉观使,进封会稽郡王,仍奉朝请,加食邑封。以薛极 为枢密使,乔行简参知政事兼同知枢密院事,陈贵谊参知政事兼签书枢密院事。诏: “史弥远有定策大功,勤劳王室,今以疾解政,宜加优礼。长子宅之权户部侍郎兼 崇政殿说书,次子宇之直华文阁、枢密院副都承旨,长孙同卿直宝章阁,次孙绍卿、 良卿、会卿、晋卿并承事郎,女夫赵汝禖军器少监,孙女夫赵崇榟官一转。”己丑, 诏崔与之、李、郑性之赴阙。庚寅,以显谟阁待制、知福州真德秀兼福建安抚使。 乙未,史弥远薨,赠中书令,追封卫王,谥忠献。诏戒贪吏。
shí yī yuè yǐ sì, jǐ shì zhōng mò zé děng yán, chà tí jǔ qiān qiū hóng xǐ guān liáng chéng dà bào hěn tān lán, gǒu jiàn wú chǐ, zhào duó chéng dà cí lù. bǐng wǔ, zhào gǎi míng nián wèi duān píng yuán nián. jǐ wèi, yǐ wèi le wēng wèi huá wén gé dài zhì zhī lú zhōu tóng chuān ān fǔ shǐ, cì jīn dài. guǐ hài, jìn zhào kuí bīng bù shì láng huái dōng zhì zhì shǐ jiān zhī yáng zhōu. jiǎ zǐ, tái chén hé xíng bù shàng shū mò zé tān yín zhì hài, bà zhī. bǐng yín, quán gōng bù shàng shū zhào fàn yán:" xuān hé hǎi shàng zhī méng, jué chū shén měi, qì yǐ qǔ huò, qí shì bù kě bù jiàn." dì jiā nà zhī. dīng mǎo, zhào zhào kuí rèn zé fáng yù. wù chén, lǐ bù láng zhōng hóng zī kuí jìn duì: jīn rì jí wù, jìn jūn zǐ, tuì xiǎo rén, rú zhēn dé xiù wèi le wēng dāng jù zhī yú cháo. dì shì qí yán, mìng zī kuí jì wáng suì tóng wèi jiān chá yù shǐ. jǐ sì, zhào kuí rù jiàn, dì wèn yǐ jīn shì, duì yuē: " jīn guó jiā bīng lì wèi shàn, gū cóng hé yì. qí gēn běn jì zhuàng, xuě èr dì zhī chǐ, yǐ fù zhōng yuán." shí èr yuè wù yín, shǐ zhái zhī jiǎo nà cì dì, zhào gěi cì běn jiā, réng fèng jiā miào. gēng chén, yǐ xuē jí wéi guān wén diàn dà xué shì zhī shào xīng fǔ jiān zhè dōng ān fǔ shǐ. jiǎ shēn, wú qián tài fǔ qīng, réng huái xī zǒng lǐng cái fù, zàn jiān yán jiāng zhì zhì zhī jiàn kāng fǔ. wù shēn, hóng zī kuí yán:" zī zhèng diàn xué shì tí jǔ dòng xiāo gōng yuán sháo, chóu shì shàn lèi, chǎn fù mí yuǎn, xiǎn zhì qīng wēi." zhào yuán sháo duó zhí bà cí lù. rén chén, tái chén yán:" zhào shàn xiāng chén gāi zhèng sǔn nà lù mí yuǎn, hù shì sì jiān, shī jiāng huái jīng xiāng shǔ hàn rén xīn, zuì zhuàng xiǎn zhù." zhào zhào shàn xiāng yǒu tǎo lǐ quán gōng, tè qǐn miǎn chén gāi yǔ cí, zhèng sǔn luò zhí yǔ cí.
十一月乙巳,给事中莫泽等言,差提举千秋鸿禧观梁成大暴狠贪婪,苟贱无耻, 诏夺成大祠禄。丙午,诏改明年为端平元年。己未,以魏了翁为华文阁待制、知泸 州、潼川安抚使,赐金带。癸亥,进赵葵兵部侍郎、淮东制置使兼知扬州。甲子, 台臣劾刑部尚书莫泽贪淫忮害,罢之。丙寅,权工部尚书赵范言:“宣和海上之盟, 厥初甚美,迄以取祸,其事不可不鉴。”帝嘉纳之。丁卯,诏赵葵任责防御。戊辰, 礼部郎中洪咨夔进对:今日急务,进君子,退小人,如真德秀、魏了翁当聚之于朝。 帝是其言,命咨夔洎王遂同为监察御史。己巳,赵葵入见,帝问以金事,对曰: “今国家兵力未赡,姑从和议。俟根本既壮,雪二帝之耻,以复中原。”十二月戊 寅,史宅之缴纳赐第,诏给赐本家,仍奉家庙。庚辰,以薛极为观文殿大学士、知 绍兴府兼浙东安抚使。甲申,吴潜太府卿,仍淮西总领财赋,暂兼沿江制置、知建 康府。戊申,洪咨夔言:“资政殿学士、提举洞霄宫袁韶,仇视善类,谄附弥远, 险忮倾危。”诏袁韶夺职、罢祠禄。壬辰,台臣言:“赵善湘、陈晐、郑损纳赂弥 远,怙势肆奸,失江淮、荆襄、蜀汉人心,罪状显著。”诏赵善湘有讨李全功,特 寝免;陈晐与祠,郑损落职与祠。
duān píng yuán nián chūn zhēng yuè gēng zǐ shuò, zhào qiú zhí yán. shì cóng qīng jiān láng guān, zài wài zhí zhèng cóng guān, jǔ kān wèi jiān sī shǒu lìng zhě gè èr rén. sān yá tǒng shuài zhī gé yù dài huán wèi guān, zài wài zǒng guǎn jūn shuài, jǔ kān wèi jiàng shuài zhě gè èr rén. zhōng zhèn chén gōng yì lǐ xìng chuán zhāng fú bìng jiān shì dú. xú qīng sǒu huáng pǔ lǐ dà tóng yè wèi dào bìng jiān chóng zhèng diàn shuō shū. xīn chǒu, zhào fàn yī qián yán jiāng zhì zhì fù shǐ, quán yí sī zhī huáng zhōu, shǐ sōng zhī quán jīng hú ān fǔ zhì zhì shǐ jiān zhī xiāng yáng fǔ, chén wěi huá wén gé dài zhì, réng zhī lóng xīng fǔ jiāng xī ān fǔ shǐ. zhào dé ān sān guān shǐ péng zhé, qù nián shí yuè běi bīng zhì, qì guān dùn, xuē èr zhì lēi tíng. yǐ sì, cì gù shǎo fù quán cān zhī zhèng shì rèn xī yí shì xuān xiàn. bǐng wǔ, zhào zhào fàn jiān huái xī zhì zhì fù shǐ, rèn zé fáng yù. tài bái yíng huò hé zài dòu. wù shēn, jīn zhǔ wán yán shǒu xù chuán wèi yú zōng shì chéng lín. jǐ yǒu, chéng pò, shǒu xù zì jīng sǐ, chéng lín wèi luàn bīng suǒ shā, zhí qí cān zhī zhèng shì zhāng tiān gāng. bǐng yín, zhào:" tài shī zhōng shū lìng róng wáng yǐ jìn wáng jué, yí fēng sān dài, zēng zǔ zi shì zèng tài shī wú guó gōng, zǔ bó xū zèng tài shī yì guó gōng, fù shī yì zèng tài shī yuè guó gōng." wù chén, yǐ shū mì yuàn yán, zhào:" jīng xī zhōng shùn tǒng zhì jiāng hǎi zǎo yáng tóng tǒng zhì guō shèng, xiàng yīn suǒ bù bīng xíng jié, zuò bù fā jué, chú míng guǎng zhōu jū guǎn. yù shè hái jūn qián zì xiào yǒu gōng, bìng xù fù yuán shòu jūn zhí." shǐ sōng zhī lù bù gào jīn wáng, jǐn qiǎn guō chūn àn xún gù rǎng, yì fèng xiān xiàn xùn sǎo zǔ zōng zhū líng. hái shī tún xìn yáng. mìng wáng mín shǒu suí zhōu, wáng ān guó shǒu zǎo yáng, jiǎng chéng shǒu guāng huà, yáng huī shǒu jūn, bìng yì bīng chì bèi, jīng lǐ táng dèng tún tián.
端平元年春正月庚子朔,诏求直言。侍从、卿监、郎官,在外执政、从官,举 堪为监司、守令者各二人。三衙、统帅、知阁、御带、环卫官,在外总管、军帅, 举堪为将帅者各二人。钟震、陈公益、李性传、张虙并兼侍读。徐清叟、黄朴、李 大同、叶味道并兼崇政殿说书。辛丑,赵范依前沿江制置副使,权移司知黄州,史 嵩之权京湖安抚制置使兼知襄阳府,陈韡华文阁待制,仍知隆兴府、江西安抚使。 诏德安三关使彭哲,去年十月北兵至,弃关遁,削二秩勒停。乙巳,赐故少傅、权 参知政事任希夷谥宣宪。丙午,诏赵范兼淮西制置副使,任责防御。太白、荧惑合 在斗。戊申,金主完颜守绪传位于宗室承麟。己酉,城破,守绪自经死,承麟为乱 兵所杀,执其参知政事张天纲。丙寅,诏:“太师、中书令荣王已进王爵,宜封三 代,曾祖子奭赠太师、吴国公,祖伯旴赠太师、益国公,父师意赠太师、越国公。” 戊辰,以枢密院言,诏:“京西忠顺统制江海、枣阳同统制郭胜,向因所部兵行劫, 坐不发觉,除名、广州拘管。遇赦还军前自效有功,并叙复元受军职。”史嵩之露 布告金亡,谨遣郭春按循故壤,诣奉先县汛扫祖宗诸陵。还师屯信阳。命王旻守随 州,王安国守枣阳,蒋成守光化,杨恢守均,并益兵饬备,经理唐、邓屯田。
èr yuè xīn wèi, jiān chá yù shǐ hóng zī kuí yán:" shàng qīn zhèng zhī shǐ, chì zhú lǐ zhī xiào liáng chéng dà, qí chǎn shì quán jiān, dǎng sī wǎng shàng, chàng yín dú huò, zuì dà fá qīng." zhào lǐ zhī xiào xuē yī zhì, bà cí liáng chéng dà xuē liǎng zhì. rén shēn, yǐ zhào yàn nà wèi sì chuān ān fǔ zhì zhì shǐ jiān zhī xìng yuán fǔ. dīng hài, zhào duān píng yuán nián zhēng yuè yǐ qián zhū mìng guān biǎn cuàn wù gù zhě, xǔ lìng guī zàng.
二月辛未,监察御史洪咨夔言:“上亲政之始,斥逐李知孝、梁成大,其谄事 权奸,党私罔上,倡淫黩货,罪大罚轻。”诏李知孝削一秩,罢祠;梁成大削两秩。 壬申,以赵彦呐为四川安抚制置使兼知兴元府。丁亥,诏端平元年正月以前诸命官 贬窜物故者,许令归葬。
sān yuè jǐ yǒu, yǐ jiǎ shè zi shì dào wèi jí tián lìng. xīn yǒu, zhào qiǎn tài cháng sì zhǔ bù zhū yáng zǔ gé mén zhī hòu lín tà yì luò yáng shěng yè bā líng.
三月己酉,以贾涉子似道为籍田令。辛酉,诏遣太常寺主簿朱扬祖、阁门祗候 林拓诣洛阳省谒八陵。
sì yuè xīn wèi, zhào qiǎn zhū fù zhī yì bā líng, xiāng dù xiū fèng. dīng chǒu, zhào:" bǐ nián zōng qīn pín jù, huò zhì shī suǒ. shén fēi guó jiā mù zú zhī yì. dà zōng zhèng sī nán wài xī wài zōng zhèng sī, qí shēn yán zhōu jùn, yǐ shí shàn gěi, wéi zhě yǒu xíng." jiān chá yù shǐ wáng suì yán:" shǐ sōng zhī běn bù zhī bīng, jīn gōng zì chǐ, móu shēn guǐ mì, qī jūn wù guó, liú zhī xiāng yáng yī rì, zé yǒu yī rì zhī yōu." bù bào. wù yín, suì xīng shǒu tài wēi yuán shàng xiàng xīng. rén wǔ, jiān chá yù shǐ hóng zī kuí yán:" jīn cán jīn suī miè, lín guó fāng qiáng, yì yán shǒu bèi yóu kǒng bù dǎi, qǐ kě dòng sè xiàng hè, huàn rán jiě tǐ, yǐ zhòng fāng lái zhī yōu?" shàng jiā nà. jiǎ shēn, rì shēng chì yūn. bǐng xū, yǐ miè jīn huò qí zhǔ wán yán shǒu xù yí gǔ gào tài miào, qí yù bǎo fǎ wù bìng fú qiú zhāng tiān gāng wán yán hǎo hǎi děng mìng yǒu sī shěn shí yǐ wén. gēng yín, zhào shòu mèng gǒng dài yù qì xiè, jīng xiāng bù yā guān shǔ chén yī jiàn jiāng hǎi guān liǎng zhuǎn, yú lùn gōng xíng shǎng. jīn jiàng rén jiā gǔ nú bì gǎi xìng tóng míng dǐng, wáng wén xiǎn hū yán shí lái bó yǒu shí dà ruì bái huá gè shòu guān yǒu chà. dīng yǒu, chén liáo yán:" jiāng huái jīng xiāng zhū lù dōu dà tí diǎn kēng yě wú yuān, shì cái tān nüè, jí rén jiā zī yǐ shù bǎi wàn jì, yǎn wèi jǐ yǒu, qí dì qián wéi dào gàn yù, rèn yòng fēi lèi." zhào wú yuān luò yòu wén diàn xiū zhuàn, wú qián luò mì gé xiū zhuàn, bìng fàng bà.
四月辛未,诏遣朱复之诣八陵,相度修奉。丁丑,诏:“比年宗亲贫窭,或致 失所。甚非国家睦族之意。大宗正司、南外西外宗正司,其申严州郡,以时赡给, 违者有刑。”监察御史王遂言:“史嵩之本不知兵,矜功自侈,谋身诡秘,欺君误 国,留之襄阳一日,则有一日之忧。”不报。戊寅,岁星守太微垣上相星。壬午, 监察御史洪咨夔言:“今残金虽灭,邻国方强,益严守备犹恐不逮,岂可动色相贺, 涣然解体,以重方来之忧?”上嘉纳。甲申,日生赤晕。丙戌,以灭金获其主完颜 守绪遗骨告太庙,其玉宝、法物并俘囚张天纲、完颜好海等命有司审实以闻。庚寅, 诏授孟珙带御器械,京、襄部押官属陈一荐、江海官两转,余论功行赏。金降人夹 谷奴婢改姓同名鼎,王闻显、呼延实、来伯友、石大瑞、白华各授官有差。丁酉, 臣僚言:“江淮、荆襄诸路都大提点坑冶吴渊,恃才贪虐,籍人家赀以数百万计, 掩为己有,其弟潜违道干誉,任用非类。”诏吴渊落右文殿修撰,吴潜落秘阁修撰, 并放罢。
wǔ yuè gēng zǐ, xuē jí zú, zèng shǎo shī. wù shēn, tài píng zhōu míng. jǐ yǒu, tài yīn rù dī. yǐ mǎo, zhào lǐ zhī xiào ruì zhōu jū zhù, liáng chéng dà cháo zhōu jū zhù, mò zé nán kāng jūn jū zhù, bìng zài jiàng shòu guān, xún jǐn zhuī jué zhì. zhào wèi le wēng fù quē. bǐng chén, yǐ zhào fàn wèi liǎng huái zhì zhì shǐ jié zhì jūn mǎ jiān yán jiāng zhì zhì fù shǐ. rén xū, yǐ cuī yǔ zhī wèi duān míng diàn xué shì tí jǔ xī jīng sōng shān chóng fú gōng, chén wěi quán gōng bù shàng shū zhī lóng xīng fǔ jiāng xī ān fǔ shǐ. bǐng yín, zhào:" huáng gàn lǐ fán lǐ dào chuán chén mì lóu fǎng xú xuān hú mèng yù jiē è yú quán jiān, ér gè xíng qí zhì, mò chǐ wú yuàn, qí cì shì fù guān yōu zèng cún xù, réng gè lù yòng qí zi, yǐ jīng zhōng yì. dài yě, qí fù yuán zī, yǐ lì shì fēng." jiàn yáng xiàn dào fā, zhòng shù qiān rén, fén jié shào wǔ má shā cháng píng.
五月庚子,薛极卒,赠少师。戊申,太平州螟。己酉,太阴入氐。乙卯,诏李 知孝瑞州居住,梁成大潮州居住,莫泽南康军居住,并再降授官,寻尽追爵秩。诏 魏了翁赴阙。丙辰,以赵范为两淮制置使、节制军马兼沿江制置副使。壬戌,以崔 与之为端明殿学士、提举西京嵩山崇福宫,陈韡权工部尚书、知隆兴府、江西安抚 使。丙寅,诏:“黄干、李燔、李道传、陈宓、楼昉、徐宣、胡梦昱皆厄于权奸, 而各行其志,没齿无怨,其赐谥、复官、优赠、存恤,仍各录用其子,以旌忠义。 戴野,其复元资,以励士风。”建阳县盗发,众数千人,焚劫邵武、麻沙、长平。
liù yuè wù chén shuò, zhèng qīng zhī děng jìn zòu xuǎn dé diàn zhù yǒu jīn shū liù zì yuē:" wú bù jìng, sī wú xié." shàng yuē:" cǐ zuò yòu míng yě." gēng wǔ, yíng huò tián xīng hé yú wèi. rén shēn, zhào juān zhāng quán xīng huà sān zhōu dīng mǐ qián. bǐng zǐ, yǐ lǐ míng fù wèi shì yù shǐ jiān shì jiǎng. wù yín, yǐ qiáo xíng jiǎn zhī shū mì yuàn shì, céng cóng lóng cān zhī zhèng shì, zhèng xìng zhī qiān shū shū mì yuàn shì, chén guì yì jiān tóng zhī shū mì yuàn shì. jǐ mǎo, zhào:" gù bā líng xiàn gōng hóng kě jǐn fù běn shēn guān jué, yǒu sī qí jiǎn shì mù yù, yǐ shí zhì jì. qī wú zuó zì qǐng wèi ní, tè cì huì jìng fǎ kōng dà shī, shào xīng fǔ yuè gěi yī zī mín qián." zhào diàn sī xuǎn jīng ruì qiān rén, mìng tǒng zhì lóu gǒng tǒng lǐng yáng xīn tǎo bǔ jiàn yáng xiàn dào. xìng sì, zhào gù duān míng diàn xué shì kāi fǔ yí tóng sān sī shǐ mí yuǎn zèng zī zhèng diàn dà xué shì, shì zhōng xuān. yíng huò fàn tián xīng. bǐng xū, yǒu liú xīng dà rú tài bái. wù zǐ, rì yùn bù zā, shēng gé qì. guǐ sì, shǐ sōng zhī jìn bīng bù shàng shū. jìn huǐ tóng qián zuò qì yòng bìng mào yì xià hǎi.
六月戊辰朔,郑清之等进奏选德殿柱有金书六字曰:“毋不敬,思无邪。”上 曰:“此坐右铭也。”庚午,荧惑、填星合于胃。壬申,诏蠲漳、泉、兴化三州丁 米钱。丙子,以李鸣复为侍御史兼侍讲。戊寅,以乔行简知枢密院事,曾从龙参知 政事,郑性之签书枢密院事,陈贵谊兼同知枢密院事。己卯,诏:“故巴陵县公竑 可尽复本身官爵,有司其检视墓域,以时致祭。妻吴昨自请为尼,特赐慧净法空大 师,绍兴府月给衣资缗钱。”诏殿司选精锐千人,命统制娄拱、统领杨辛讨捕建阳 县盗。幸巳,诏故端明殿学士、开府仪同三司史弥远赠资政殿大学士,谥忠宣。荧 惑犯填星。丙戌,有流星大如太白。戊子,日晕不匝,生格气。癸巳,史嵩之进兵 部尚书。禁毁铜钱作器用并贸易下海。
qiū qī yuè yǐ sì, zhào jiā xīng xiàn wáng lín nián bǎi èr suì, bǔ dí gōng láng zhì shì.
秋七月乙巳,诏嘉兴县王临年百二岁,补迪功郎致仕。
bā yuè guǐ yǒu, zhào:" hé nán xīn fù jùn xiàn, jiǔ fèi bō zhǒng, mín shén jiān shí, jiāng huái zhì sī qí fā mǐ mài bǎi wàn dàn wǎng jì guī fù jūn mín, réng bǎng yù kāi fēng yìng tiān hé nán sān jīng." jiǎ xū, zhū yáng zǔ lín tà cháo yè bā líng huí, yǐ tú jìn, shàng wèn zhū líng xiāng qù jǐ hé jí líng qián jiàn shuǐ xīn fù, yáng zǔ xī yǐ duì, shàng rěn tì tài xī. yǐ hài, yǐ zhào fàn wèi jīng hé guān shǎn xuān fǔ shǐ zhī kāi fēng fǔ dōng jīng liú shǒu, zhào kuí jīng hé zhì zhì shǐ zhī yìng tiān fǔ nán jīng liú shǒu, quán zi cái guān shǎn zhì zhì shǐ zhī hé nán fǔ xī jīng liú shǒu. jiǎ wǔ, quán shào wǔ jūn wáng yě yǐ píng jiàn yáng kòu yǒu gōng, guān liǎng zhuǎn, yú tuī shǎng yǒu chà.
八月癸酉,诏:“河南新复郡县,久废播种,民甚艰食,江、淮制司其发米麦 百万石往济归附军民,仍榜谕开封、应天、河南三京。”甲戌,朱扬祖、林拓朝谒 八陵回,以图进,上问诸陵相去几何及陵前涧水新复,扬祖悉以对,上忍涕太息。 乙亥,以赵范为京河关陕宣抚使、知开封府、东京留守,赵葵京河制置使、知应天 府、南京留守,全子才关陕制置使、知河南府、西京留守。甲午,权邵武军王野以 平建阳寇有功,官两转,余推赏有差。
jiǔ yuè gēng zǐ, zhào fàn yī jiù jīng xī hú běi ān fǔ zhì zhì dà shǐ zhī xiāng yáng fǔ. xīn chǒu, yíng huò rù jǐng. rén yín, zhào fàn yán:" zhào kuí quán zi cái qīng qiǎn piān shī fù xī jīng, zhào kǎi liú zi chéng cān zàn shī jì, shī tuì wú lǜ, zhì hòu zhèn bài fù." zhào zhào kuí xuē yī zhì, cuò zhì hé nán jīng dōng yíng tián biān bèi quán zi cái xuē yī zhì, cuò zhì táng dèng xī yíng tián biān bèi liú zi chéng zhào kǎi bìng xuē sān zhì fàng bà. yòu yán:" yáng yì yī jūn zhī bài, jiē yóu xú mǐn zi fàn yòng jí dài yú fù yuán, zhì bù néng zhī." zhào fàn yòng jí jiàng wǔ yì láng, xú mǐn zi xuē sān zhì fàng bà, yáng yì xuē sì zhì, lēi tíng zì xiào. jǐ yǒu, zhēn dé xiù yán: quán chén wǎng shàng, jiǎng yán guān yì fù huì qí yán, jīn chéng qí bì, yǒu dāng lǜ zhě wǔ shì, bìng jí quán zhāng kòu dào yán fǎ zhī bì. dì jiā nà zhī. zhào: jìn shì hé tíng biān lèi zhū xī jiě zhù wén zì, yǒu bǔ jīng yán, shòu shàng wén xué.
九月庚子,赵范依旧京西、湖北安抚制置大使、知襄阳府。辛丑,荧惑入井。 壬寅,赵范言:“赵葵、全子才轻遣偏师复西京,赵楷、刘子澄参赞失计,师退无 律,致后阵败覆。”诏赵葵削一秩,措置河南、京东营田边备;全子才削一秩,措 置唐、邓、息营田边备;刘子澄、赵楷并削三秩放罢。又言:“杨义一军之败,皆 由徐敏子、范用吉怠于赴援,致不能支。”诏范用吉降武翼郎,徐敏子削三秩放罢, 杨义削四秩,勒停自效。己酉,真德秀言:权臣罔上,讲筵官亦傅会其言,今承其 弊,有当虑者五事,并及泉、漳寇盗、盐法之弊。帝嘉纳之。诏:进士何霆编类朱 熹解注文字,有补经筵,授上文学。
dōng shí yuè jǐ mǎo, zhēn dé xiù jìn dà xué yǎn yì. xīn mǎo, chén guì yì hōng, zèng shǎo bǎo.
冬十月己卯,真德秀进《大学衍义》。辛卯,陈贵谊薨,赠少保。
shí yī yuè rén zǐ, jīng hú zhì sī chuàng zhèn běi jūn, zhào yǐ xiāng yáng fǔ zhù zhā yù qián zhōng wèi jūn wéi míng. rén xū, tài bái jīng tiān. shí èr yuè jǐ mǎo, dà yuán qiǎn wáng jí lái. wù zǐ, wáng jí cí yú hòu diàn. xīn mǎo, qiǎn zōu shēn zhī lǐ fù lǐ qiáo shì ān liú pǔ bào xiè, gè jìn èr zhì.
十一月壬子,京、湖制司创镇北军,诏以襄阳府驻扎御前忠卫军为名。壬戌, 太白经天。十二月己卯,大元遣王楫来。戊子,王楫辞于后殿。辛卯,遣邹伸之、 李复礼、乔仕安、刘溥报谢,各进二秩。