lǐ bā jí lǐ bā
◎礼八(吉礼八)
wén xuān wáng miào wǔ chéng wáng miào xiān dài líng miào zhū shén cí
○文宣王庙 武成王庙 先代陵庙 诸神祠
zhì shèng wén xuān wáng. táng kāi yuán mò shēng wèi zhōng cí, shè cóng sì, lǐ lìng shè sān gōng xíng shì. zhū liáng sāng luàn, cóng sì suì fèi. hòu táng cháng xīng èr nián, réng fù cóng sì. zhōu xiǎn dé èr nián, bié yíng guó zǐ jiàn, zhì xué shè. sòng yīn zēng xiū zhī, sù xiān shèng yà shèng shí zhé xiàng, huà qī shí èr xián jí xiān rú èr shí yī rén xiàng yú dōng xī wǔ zhī mù bì, tài zǔ qīn zhuàn xiān shèng yà shèng zàn, shí zhé yǐ xià mìng wén chén fēn zàn zhī. jiàn lóng zhōng, fán sān xìng guó zǐ jiàn, yè wén xuān wáng miào. tài zōng yì sān yè miào. zhào huì sān lǐ qì wù zhì dù yú guó xué jiǎng lùn táng mù bì. yòu mìng hé nán fǔ jiàn guó zǐ jiàn wén xuān wáng miào, zhì guān jiǎng shuō jí cì jiǔ jīng shū.
至圣文宣王。唐开元末升为中祠,设从祀,礼令摄三公行事。朱梁丧乱,从祀遂废。后唐长兴二年,仍复从祀。周显德二年,别营国子监,置学舍。宋因增修之,塑先圣、亚圣、十哲像,画七十二贤及先儒二十一人像于东西庑之木壁,太祖亲撰《先圣》、《亚圣赞》,十哲以下命文臣分赞之。建隆中,凡三幸国子监,谒文宣王庙。太宗亦三谒庙。诏绘三礼器物、制度于国学讲论堂木壁。又命河南府建国子监文宣王庙,置官讲说及赐《九经》书。
zhēn zōng dà zhōng xiáng fú yuán nián, fēng tài shān, zhào yǐ shí yī yuè yī rì xìng qū fù, bèi lǐ yè wén xuān wáng miào. nèi wài shè huáng huī zhàng, kǒng shì zōng shǔ bìng péi wèi, dì fú xuē páo, xíng zhuó xiàn lǐ. yòu xìng shū liáng gē táng, mìng guān fēn diàn qī shí èr dì zǐ xiān rú jì shū liáng gē yán shì. chū, yǒu sī dìng yí sù yī, dì tè zhǎn bài, yǐ biǎo yán shī chóng rú zhī yì, qīn zhì zàn, kè shí miào zhōng. fù xìng kǒng lín, yǐ shù yōng dào, jiàng yú chéng mǎ, zhì wén xuān wáng mù, shè diàn zài bài, zhào zhuī shì yuē xuán shèng wén xuān wáng, zhù wén jìn shǔ, jì yǐ tài láo, xiū shì cí yǔ, gěi biàn jìn shí hù fèng yíng miào. réng zhuī fēng shū liáng gē wèi qí guó gōng, yán shì lǔ guó tài fū rén, bó yú mǔ kāi guān shì, yùn guó fū rén.
真宗大中祥符元年,封泰山,诏以十一月一日幸曲阜,备礼谒文宣王庙。内外设黄麾仗,孔氏宗属并陪位,帝服靴袍,行酌献礼。又幸叔梁纥堂,命官分奠七十二弟子、先儒洎叔梁纥、颜氏。初,有司定仪肃揖,帝特展拜,以表严师崇儒之意,亲制赞,刻石庙中。复幸孔林,以树拥道,降舆乘马,至文宣王墓,设奠再拜,诏追谥曰玄圣文宣王,祝文进署,祭以太牢,修饰祠宇,给便近十户奉茔庙。仍追封叔梁纥为齐国公,颜氏鲁国太夫人,伯鱼母开官氏,郓国夫人。
èr nián wǔ yuè yǐ mǎo, zhào zhuī fēng shí zhé wèi gōng, qī shí èr dì zǐ wèi hóu, xiān rú wèi bó huò zèng guān. qīn zhì xuán shèng wén xuān wáng zàn, mìng zǎi xiàng děng zhuàn yán zi yǐ xià zàn, liú qīn diàn jì qì yú miào zhōng, cóng guān lì shí kè míng. jì yǐ guó huì, gǎi shì zhì shèng wén xuān wáng. cì kǒng shì qián bó, lù qīn shǔ wǔ rén bìng cì chū shēn, yòu cì tài zōng yù zhì yù shū yī bǎi wǔ shí juǎn, yín qì bā bǎi liǎng. zhào tài cháng lǐ yuàn dìng zhōu xiàn shì diàn qì shù: xiān shèng xiān shī měi zuò jiǔ zūn yī biān dòu bā guǐ èr fǔ èr zǔ sān léi yī xǐ yī fěi yī, zūn jiē jiā sháo mì, gè zhì yú diàn, jīn gòng èr, zhú èr, jué gòng sì, diàn. yǒu cóng sì zhī chù, zhū zuò gè biān èr dòu èr guǐ yī fǔ yī zǔ yī zhú yī jué yī. rén zōng zài xìng guó zǐ jiàn, yè wén xuān wáng miào, jiē zài bài yān.
二年五月乙卯,诏追封十哲为公,七十二弟子为侯,先儒为伯或赠官。亲制《玄圣文宣王赞》,命宰相等撰颜子以下赞,留亲奠祭器于庙中,从官立石刻名。既以国讳,改谥至圣文宣王。赐孔氏钱帛,录亲属五人并赐出身,又赐太宗御制、御书一百五十卷,银器八百两。诏太常礼院定州县释奠器数:先圣、先师每坐酒尊一、笾豆八、簋二、簠二、俎三、罍一、洗一、篚一,尊皆加勺、幂,各置于坫,巾共二,烛二,爵共四,坫。有从祀之处,诸坐各笾二、豆二、簋一、簠一、俎一、烛一、爵一。仁宗再幸国子监,谒文宣王庙,皆再拜焉。
xī níng qī nián, pàn guó zǐ jiàn cháng zhì děng qǐng lì mèng kē yáng xióng xiàng yú miào tíng, réng cì jué hào, yòu qǐng zhuī zūn kǒng zǐ yǐ dì hào. xià liǎng zhì lǐ guān xiáng dìng, yǐ wéi fēi shì ér zhǐ.
熙宁七年,判国子监常秩等请立孟轲、扬雄像于庙廷,仍赐爵号,又请追尊孔子以帝号。下两制礼官详定,以为非是而止。
jīng zhào fǔ xué jiào shòu jiǎng kuí qǐng yǐ yán huí wèi yǎn guó gōng, wú chēng xiān shī, ér jì bù dú zhù, yí wù yī qiè jiàng shā, ér jìn mǐn zi qiān jiǔ rén yì zài sì diǎn. lǐ guān yǐ kǒng zǐ yán zi chēng hào, lì dài gè yǒu jù yī, nán zhé gēng gǎi, yí wù zhù xiàn, yì nán jiàng shā, suǒ qǐng jiǔ rén, yǐ zài sì diǎn. xī níng sì yí, shí zhé jiē wèi cóng sì, wéi zhōu xiàn shì diàn wèi zài. qǐng zì jīn èr jīng jí zhū zhōu chūn qiū shì diàn, bìng zhǔn xī níng sì yí.
京兆府学教授蒋夔请以颜回为兖国公,毋称先师,而祭不读祝,仪物一切降杀,而进闵子骞九人亦在祀典。礼官以孔子、颜子称号,历代各有据依,难辄更改,仪物祝献,亦难降杀,所请九人,已在祀典。熙宁祀仪,十哲皆为从祀,惟州县释奠未载。请自今二京及诸州春秋释奠,并准熙宁祀仪。
zhào fēng mèng kē zōu guó gōng. jìn zhōu zhōu xué jiào shòu lù zhǎng yù qǐng chūn qiū shì diàn, mèng zǐ yí yǔ yán zi bìng pèi. yì zhě yǐ wèi fán pèi xiǎng cóng sì, jiē kǒng zǐ tóng shí zhī rén, jīn yǐ mèng kē bìng pèi, fēi shì. lǐ guān yán:" táng zhēn guān yǐ hàn fú shèng gāo táng shēng jìn dù yù fàn níng zhī tú yǔ yán zi jù pèi xiǎng, zhì jīn cóng sì, qǐ bì tóng shí? mèng zǐ yú kǒng mén dāng zài yán zi zhī liè, zhì yú xún kuàng yáng xióng hán yù, jiē fā míng xiān shèng zhī dào, yǒu yì xué zhě, jiǔ wèi pèi shí, chéng quē diǎn yě. qǐng zì jīn chūn qiū shì diàn, yǐ mèng zǐ pèi shí, xún kuàng yáng xióng hán yù bìng jiā fēng jué, yǐ shì cì xiān hòu, cóng sì yú zuǒ qiū míng èr shí yī xián zhī jiān. zì guó zǐ jiàn jí tiān xià xué miào, jiē sù zōu guó gōng xiàng, guān fú tóng yǎn guó gōng. réng huì xún kuàng děng xiàng yú cóng sì: xún kuàng, zuǒ qiū míng xià yáng xióng, liú xiàng xià hán yù, fàn níng xià. guān fú gè cóng fēng jué." zhào rú lǐ bù yì, xún kuàng fēng lán líng bó, yáng xióng fēng chéng dū bó, hán yù fēng chāng lí bó, lìng xué shì yuàn zhuàn zàn wén. yòu zhào tài cháng sì xiū sì mèng shì cài yí.
诏封孟轲邹国公。晋州州学教授陆长愈请春秋释奠,孟子宜与颜子并配。议者以谓凡配享、从祀,皆孔子同时之人,今以孟轲并配,非是。礼官言:"唐贞观以汉伏胜、高堂生、晋杜预、范宁之徒与颜子俱配享,至今从祀,岂必同时?孟子于孔门当在颜子之列,至于荀况、扬雄、韩愈,皆发明先圣之道,有益学者,久未配食,诚阙典也。请自今春秋释奠,以孟子配食,荀况、扬雄、韩愈并加封爵,以世次先后,从祀于左丘明二十一贤之间。自国子监及天下学庙,皆塑邹国公像,冠服同兖国公。仍绘荀况等像于从祀:荀况,左丘明下;扬雄,刘向下;韩愈,范宁下。冠服各从封爵。"诏如礼部议,荀况封兰陵伯,扬雄封成都伯,韩愈封昌黎伯,令学士院撰赞文。又诏太常寺修四孟释菜仪。
yuán yòu liù nián, xìng tài xué, xiān yì guó zǐ jiàn zhì shèng wén xuān wáng diàn xíng shì diàn lǐ, yī xiàn zài bài.
元祐六年,幸太学,先诣国子监至圣文宣王殿行释奠礼,一献再拜。
chóng níng chū, fēng kǒng lǐ wèi sì shuǐ hóu, kǒng jí wèi yí shuǐ hóu. zhào:" gǔ zhě, xué bì jì xiān shī, kuàng dū chéng jìn jiāo, dà pì hóng shè, jù sì fāng zhī shì, duō qiě shù qiān, yí jiàn wén xuān wáng miào, yǐ biàn jiàn xiàn." yòu zhào:" wáng ān shí kě pèi xiǎng kǒng zǐ miào, wèi yú zōu guó gōng zhī cì." guó zǐ jiàn chéng zhào zi lì yán:" táng fēng kǒng zǐ wéi wén xuān wáng, qí miào xiàng, nèi chū wáng zhě gǔn miǎn yī zhī. jīn nǎi xún wǔ dài gù zhì, fú shàng gōng zhī fú. qī shí èr zi jiē zhōu rén, ér yì guān lǜ yòng hàn zhì, fēi shì." zhào kǒng zǐ réng jiù, qī shí èr zi yì yǐ zhōu zhī miǎn fú. yòu zhào bì yōng wén xuān wáng diàn yǐ" dà chéng" wéi míng. dì xìng guó zǐ jiàn, yè wén xuān wáng diàn, jiē zài bài xíng zhuó xiàn lǐ, qiǎn guān fēn diàn yǎn guó gōng ér xià. guó zǐ sī yè jiǎng jìng yán:" xiān shèng yǔ mén rén tōng bèi miǎn fú, wú bié. pèi xiǎng cóng sì zhī rén, dāng cóng suǒ fēng zhī jué, fú zhōu zhī fú, gōng zhī gǔn miǎn jiǔ zhāng, hóu bó zhī bì miǎn qī zhāng. gǔn, gōng fú yě, dá yú shàng. zhèng shì wèi gōng gǔn wú shēng lóng, wù yǐ. kǎo zhōu guān sī fú suǒ zhǎng, zé gōng zhī miǎn yǔ wáng tóng biàn shī suǒ zhǎng, zé gōng zhī miǎn yǔ wáng yì. jīn jì kǎo zhèng pèi xiǎng cóng sì zhī fú, yì yí kǎo zhèng xiān shèng zhī miǎn fú." yú shì zēng wén xuān wáng miǎn wèi shí yǒu èr liú.
崇宁初,封孔鲤为泗水侯,孔伋为沂水侯。诏:"古者,学必祭先师,况都城近郊,大辟黉舍,聚四方之士,多且数千,宜建文宣王庙,以便荐献。"又诏:"王安石可配享孔子庙,位于邹国公之次。"国子监丞赵子栎言:"唐封孔子为文宣王,其庙像,内出王者衮冕衣之。今乃循五代故制,服上公之服。七十二子皆周人,而衣冠率用汉制,非是。"诏孔子仍旧,七十二子易以周之冕服。又诏辟雍文宣王殿以"大成"为名。帝幸国子监,谒文宣王殿,皆再拜行酌献礼,遣官分奠兖国公而下。国子司业蒋静言:"先圣与门人通被冕服,无别。配享、从祀之人,当从所封之爵,服周之服,公之衮冕九章,侯、伯之鷩冕七章。衮,公服也,达于上。郑氏谓公衮无升龙,误矣。考《周官》司服所掌,则公之冕与王同;弁师所掌,则公之冕与王异。今既考正配享、从祀之服,亦宜考正先圣之冕服。"于是增文宣王冕为十有二旒。
dà guān èr nián, cóng tōng shì láng hóu mèng qǐng, huì zi sī xiàng, cóng sì yú zuǒ qiū míng èr shí sì xián zhī jiān. yì lǐ jú yán:" jiàn lóng sān nián, zhào guó zǐ jiàn miào mén lì jǐ shí liù, yòng zhèng yī pǐn lǐ. dà zhōng xiáng fú èr nián, cì qū fù miào huán guī, cóng shàng gōng zhī zhì. yòu shǐ jì dì zǐ chuán yuē, shòu yè shēn tōng liù yì zhě qī shí yǒu qī rén, zì yán huí zhì gōng sūn lóng sān shí wǔ rén pō yǒu nián míng jí shòu yè jiàn yú shū chuán, sì shí èr rén xìng míng jǐn cún. jiā yǔ yuē, qī shí èr dì zǐ jiē shēng táng rù shì zhě. àn táng huì yào qī shí qī rén, ér kāi yuán lǐ zhǐ qī shí èr rén, yòu fù qù qǔ bù yī. běn cháo yì chén, duàn yǐ qī shí èr zi zhī shuō, qǔ qín zhāng děng wǔ rén, ér qù gōng xià shǒu děng shí rén. jīn yǐ jiā yǔ shǐ jì cān dìng, gōng xià shǒu hòu chù gōng jiān dìng yán zǔ qiāo dān hǎn fù hēi qín shāng yuán kàng lè kài lián jié, táng huì yào kāi yuán lǐ yì hù xiàn zhī, jiē yǒu bó jué, zài yú sì diǎn. qǐng zhuī zèng hóu jué, shǐ yù jì xiǎng." zhào fēng gōng xià shǒu jù píng hóu, hòu chù jiāo dōng hóu, gōng jiān dìng liáng fù hóu, yán zǔ fù yáng hòu, qiāo dān liáo chéng hóu, hǎn fù hēi qí xiāng hòu, qín shāng féng yì hòu, yuán kàng lè píng hóu, lè kài jiàn chéng hóu, lián jié zuò chéng hóu. yòu zhào gǎi fēng zēng shēn wǔ chéng hóu, zhuān sūn shī yǐng chuān hóu, nán gōng sī yǎo wèn yáng hóu, sī mǎ gēng suī yáng hóu, qín zhāng yáng píng hóu, zuǒ qiū míng zhōng dōu bó, gǔ liáng chì suī líng bó, dài shèng kǎo chéng bó, yǐ suǒ fēng fàn xiān shèng huì yě.
大观二年,从通仕郎侯孟请,绘子思像,从祀于左丘明二十四贤之间。议礼局言:"建隆三年,诏国子监庙门立戟十六,用正一品礼。大中祥符二年,赐曲阜庙桓圭,从上公之制。又《史记·弟子传》曰,受业身通六艺者七十有七人,自颜回至公孙龙三十五人颇有年名及受业见于书传,四十二人姓名仅存。《家语》曰,七十二弟子皆升堂入室者。按《唐会要》七十七人,而《开元礼》止七十二人,又复去取不一。本朝议臣,断以七十二子之说,取琴张等五人,而去公夏首等十人。今以《家语》、《史记》参定,公夏首、后处、公肩定、颜祖、鄡单、罕父黑、秦商、原抗、乐欬、廉洁,《唐会要》、《开元礼》亦互见之,皆有伯爵,载于祀典。请追赠侯爵,使预祭享。"诏封公夏首钜平侯,后处胶东侯,公肩定梁父侯,颜祖富阳候,鄡单聊城侯,罕父黑祈乡侯,秦商冯翊候,原抗乐平侯,乐欬建成侯,廉洁胙城侯。又诏改封曾参武城侯,颛孙师颍川侯,南宫纟舀汶阳侯,司马耕睢阳侯,琴张阳平侯,左丘明中都伯,谷梁赤睢陵伯,戴圣考城伯,以所封犯先圣讳也。
zhèng hé sān nián, zhào fēng wáng ān shí shū wáng, pèi xiǎng ān shí zǐ pāng lín chuān bó, cóng sì. xīn yí chéng, yǐ mèng chūn yuán rì shì cài, zhòng chūn zhòng qiū shàng dīng rì shì diàn. yǐ yǎn guó gōng yán huí zōu guó gōng mèng kē shū wáng wáng ān shí pèi xiǎng diàn shàng láng yá gōng mǐn sǔn dōng píng gōng rǎn gēng xià pī gōng rǎn yōng lín zī gōng zǎi yǔ lí yáng gōng duān mù cì bìng xī xiàng, péng chéng gōng rǎn qiú hé nèi gōng zhòng yóu dān yáng gōng yán yǎn hé dōng gōng bo shāng wǔ chéng hóu zēng shēn bìng dōng xiàng dōng wǔ. yǐng chuān hóu zhuān sūn shī yǐ xià zhì chéng dū bó yáng xióng sì shí jiǔ rén bìng xī xiàng, xī wǔ, cháng shān hóu lín fàng yǐ xià zhì lín chuān bó wáng pāng sì shí bā rén bìng dōng xiàng. bān bì yōng dà chéng diàn míng yú zhū lù zhōu xué.
政和三年,诏封王安石舒王,配享;安石子雱临川伯,从祀。《新仪》成,以孟春元日释菜,仲春、仲秋上丁日释奠。以兖国公颜回、邹国公孟轲、舒王王安石配享殿上;琅邪公闵损、东平公冉耕、下邳公冉雍、临淄公宰予、黎阳公端木赐并西向,彭城公冉求、河内公仲由、丹阳公言偃、河东公卜商、武城侯曾参并东向;东庑。颍川侯颛孙师以下至成都伯扬雄四十九人并西向,西庑,长山侯林放以下至临川伯王雱四十八人并东向。颁辟雍大成殿名于诸路州学。
wǔ nián, tài cháng sì yán:" yǎn zhōu zōu xiàn mèng zǐ miào, zhào yǐ yuè zhèng zi pèi xiǎng, gōng sūn chǒu yǐ xià cóng sì, jiē nǐ dìng qí fēng jué: yuè zhèng zi kè lì guó hóu, gōng sūn chǒu shòu guāng bó, wàn zhāng bó xīng bó, gào zi bù hài dōng ē bó, mèng zhòng zi xīn tài bó, chén zhēn péng lái bó, chōng yú chāng lè bó, wū lú lián fèng fú bó, xú pì xiān yuán bó, chén dài yí shuǐ bó, péng gèng léi zé bó, gōng dōu zǐ píng yīn bó, xián qiū méng xū chéng bó, gāo zi sì shuǐ bó, táo yīng jiāo shuǐ bó, pén chéng kuò lái yáng bó, jì sūn fēng chéng bó, zi shū chéng yáng bó." dà chéng lè chéng, zhào xià guó zǐ xué xuǎn zhū shēng yì xí, shàng dīng shì diàn, zòu yú táng shàng, yǐ sì xiān shèng.
五年,太常寺言:"兖州邹县孟子庙,诏以乐正子配享,公孙丑以下从祀,皆拟定其封爵:乐正子克利国侯,公孙丑寿光伯,万章博兴伯,告子不害东阿伯,孟仲子新泰伯,陈臻蓬莱伯,充虞昌乐伯,屋庐连奉符伯,徐辟仙源伯,陈代沂水伯,彭更雷泽伯,公都子平阴伯,咸丘蒙须城伯,高子泗水伯,桃应胶水伯,盆成括莱阳伯,季孙丰城伯,子叔承阳伯。"大晟乐成,诏下国子学选诸生肄习,上丁释奠,奏于堂上,以祀先圣。
jìng kāng yuán nián, yòu jiàn yì dài fū yáng shí yán wáng ān shí xué shù zhī miù, qǐng zhuī duó wáng jué, míng zhào zhōng wài, huǐ qù pèi xiǎng zhī xiàng, shǐ xié shuō yín cí bù wéi xué zhě zhī huò. zhào jiàng ān shí cóng sì miào tíng. shàng shū fù mò qīng yán:" shì diàn lǐ zhuàn, yí yī yuán fēng sì yí chén shè, qí wǔ lǐ xīn yí wù fù zūn yòng."
靖康元年,右谏议大夫杨时言王安石学术之谬,请追夺王爵,明诏中外,毁去配享之像,使邪说淫辞不为学者之惑。诏降安石从祀庙廷。尚书傅墨卿言:"释奠礼馔,宜依元丰祀仪陈设,其《五礼新仪》勿复遵用。"
shí yòu yǒu suàn xué. dà guān sān nián, lǐ bù tài cháng sì qǐng yǐ wén xuān wáng wèi xiān shī, yǎn zōu jīng sān guó gōng pèi xiǎng, shí zhé cóng sì. zì xī zhù míng suàn shù zhě huà xiàng liǎng wǔ, qǐng jiā cì wǔ děng jué, suí suǒ fēng yǐ dìng qí fú. yú shì zhōng shū shè rén zhāng bāng chāng dìng suàn xué: fēng fēng hòu shàng gǔ gōng, jī zǐ liáo dōng gōng, zhōu dài fū shāng gāo yù yí gōng, dà náo zhuō lù gōng, lì shǒu yáng zhōu gōng, róng chéng píng dōu gōng, cháng yí yuán dōu gōng, guǐ yú qū yí dū gōng, shāng wū xián hé dōng gōng, jìn shǐ sū jìn yáng bó, qín bo tú fù yǐng yáng bó, jìn bo yǎn píng yáng bó, lǔ zǐ shèn rǔ yáng bó, jìn shǐ zhào gāo dōu bó, lǔ bo chǔ qiū chāng yǎn bó, zhèng bì zào xíng yáng bó, zhào shǐ mò yì yáng bó, zhōu róng fāng měi yáng bó, qí gān dé zāi chuān bó, wèi shí shēn lóng lǜ bó, hàn xiān yú wàng rén qīng quán bó, gěng shòu chāng ān dìng bó, xià hóu shèng rèn chéng bó, jīng fáng lè píng bó, yì fèng liáng chéng bó, lǐ xún píng líng bó, zhāng héng xī è bó, zhōu xìng shèn yáng bó, dān yáng hú lù bó, fán yīng lǔ yáng bó, jìn guō pú wén xǐ bó, sòng hé chéng tiān chāng lú bó, běi qí sòng jǐng yè guǎng zōng bó, suí xiāo jí lín xiāng bó, lín xiào gōng qīn fēng bó, zhāng zhòu xuán dōng guāng bó, zhōu wáng pǔ dōng píng bó, hàn dèng píng xīn yě zi, liú hóng méng yīn zi, wèi guǎn lù píng yuán zǐ, wú zhào kuí gǔ chéng zi, sòng zǔ chōng zhī fàn yáng zǐ, hòu wèi shāng shào cháng lè zi, běi qí xìn dōu fāng lè chéng zi, běi qí xǔ zūn gāo yáng zǐ, suí gěng xún hú shú zi, liú chāo chāng tíng zi, liú xuàn jǐng chéng zi, táng fù rén jūn bó píng zi, wáng xiào tōng jiè xiū zi, qú tán luó jū yán zi, lǐ chún fēng chāng lè zǐ, wáng xī míng láng yá zi, lǐ dǐng zuò zàn huáng zǐ, biān gāng chéng ān zǐ, hàn láng yǐ guān yáng zǐ, xiāng kǎi xí yīn zi, sī mǎ jì zhǔ xià yáng nán, là xià hóng láng zhōng nán, yán jūn píng guǎng dōu nán, wèi liú huī zī xiāng nán, jìn jiāng jí chéng jì nán, zhāng qiū jiàn xìn chéng nán, xià hóu yáng píng lù nán, hòu zhōu zhēn luán wú jí nán, suí lú dà yì chéng píng nán. xún zhào yǐ huáng dì wèi xiān shī.
时又有算学。大观三年,礼部、太常寺请以文宣王为先师,兖、邹、荆三国公配享,十哲从祀。自昔著名算数者画像两庑,请加赐五等爵,随所封以定其服。于是中书舍人张邦昌定算学:封风后上谷公,箕子辽东公,周大夫商高郁夷公,大挠涿鹿公,隶首阳周公,容成平都公,常仪原都公,鬼俞区宜都公,商巫咸河东公,晋史苏晋阳伯,秦卜徒父颍阳伯,晋卜偃平阳伯,鲁梓慎汝阳伯,晋史赵高都伯,鲁卜楚丘昌衍伯,郑裨灶荥阳伯,赵史墨易阳伯,周荣方美阳伯,齐甘德菑川伯,魏石申隆虑伯,汉鲜于妄人清泉伯,耿寿昌安定伯,夏侯胜任城伯,京房乐平伯,翼奉良成伯,李寻平陵伯,张衡西鄂伯,周兴慎阳伯,单飏湖陆伯,樊英鲁阳伯,晋郭璞闻喜伯,宋何承天昌卢伯,北齐宋景业广宗伯,隋萧吉临湘伯,临孝恭亲丰伯,张胄玄东光伯,周王朴东平伯,汉邓平新野子,刘洪蒙阴子,魏管辂平原子,吴赵逵谷城子,宋祖冲之范阳子,后魏商绍长乐子,北齐信都芳乐城子,北齐许遵高阳子,隋耿询湖熟子,刘焯昌亭子,刘炫景城子,唐傅仁均博平子,王孝通介休子,瞿昙罗居延子,李淳风昌乐子,王希明琅琊子,李鼎祚赞皇子,边冈成安子,汉郎顗观阳子,襄楷隰阴子,司马季主夏阳男,落下闳阆中男,严君平广都男,魏刘徽淄乡男,晋姜岌成纪男,张丘建信成男,夏侯阳平陆男,后周甄鸾无极男,隋卢大翼成平男。寻诏以黄帝为先师。
lǐ bù yuán wài láng wú shí yán:" shū huà zhī xué, jiào yǎng shēng tú, shǐ zhī yǐ kǒng zǐ wèi shī, cǐ dào dé zhī suǒ yǐ yī yě. ruò měi xué jiàn lì diàn yǔ, zé pèi shí cóng sì, nán yú qí rén. qǐng chūn qiū shì diàn, zhǐ lìng shū huà bó shì liàng lǜ zhí shì shēng yuán, péi yù zhí shì, shù shǐ zhī suǒ zōng shī. yī xué yì zhǔn cǐ." zhào jiē cóng zhī.
礼部员外郎吴时言:"书画之学,教养生徒,使知以孔子为师,此道德之所以一也。若每学建立殿宇,则配食、从祀,难于其人。请春秋释奠,止令书画博士量率职事生员,陪预执事,庶使知所宗师。医学亦准此。"诏皆从之。
qí shì diàn zhī lǐ: jǐng dé sì nián, tóng pàn tài cháng lǐ yuàn lǐ wéi yán:" àn kāi bǎo tōng lǐ, zhū zhōu shì diàn, bìng cì shǐ zhì zhāi sān rì, cóng jì zhī guān zhāi yú gōng guǎn. jì rì, cì shǐ wèi chū xiàn, shàng zuǒ wèi yà xiàn, bó shì wèi zhōng xiàn. jīn zhū zhōu zhǎng lì bù qīn xíng sì, fēi zūn shī zhòng jiào zhī dào." zhào tài cháng lǐ yuàn jiǎn tǎo yǐ wén. àn wǔ lǐ jīng yì, zhōu xiàn shì diàn, cì shǐ xiàn lìng chū xiàn, shàng zuǒ xiàn chéng yà xiàn, zhōu bó shì xiàn zhǔ bù zhōng xiàn. yǒu gù, yǐ cì guān shè zhī. dà zhōng xiáng fú sān nián, pàn guó zǐ jiàn sūn shì yán:" shàng dīng shì diàn, jiù lǐ yǐ jì jiǔ sī yè bó shì chōng sān xiàn guān, xīn lǐ yǐ sān gōng xíng shì, jìn suì zhǐ mìng xiàn guān liǎng yuán lín shí tōng shè, wèi fù chóng sì xiàng xué zhī yì. wàng zì jīn bèi chà tài wèi tài cháng guāng lù qīng yǐ chōng sān xiàn." yòu mìng chóng wén yuàn kān shì diàn yí zhù jí jì qì tú bān zhī zhū lù. xī níng wǔ nián, guó zǐ jiàn yán:" jiù lì yù gòng jǔ suì, lǐ bù gòng yuàn jí zhū zhōu fǔ suǒ gòng dì yī rén yè diàn xiān shèng, rú chūn qiū shì diàn yí. kuàng chūn qiū zì yǒu shì diàn lǐ, qǐng bà gòng jǔ rén yè diàn." chóng níng, yì lǐ jú yán:" tài xué xiàn guān tài zhù fèng lǐ, jiē yǐ fǎ fú, zhì yú jùn yì, zé yòng cháng fú. wàng mìng yǒu sī jiàng jì fú yú zhōu xiàn, fán xiàn guān zhù lǐ, gè fú qí fú, yǐ jǐn shì shén zhī yí." zhào yǐ yī fú zhì dù bān shǐ zhōu xiàn zì zào yān.
其释奠之礼:景德四年,同判太常礼院李维言:"按《开宝通礼》,诸州释奠,并刺史致斋三日,从祭之官斋于公馆。祭日,刺史为初献,上佐为亚献,博士为终献。今诸州长吏不亲行祀,非尊师重教之道。"诏太常礼院检讨以闻。按《五礼精义》,州县释奠,刺史、县令初献,上佐、县丞亚献,州博士、县主簿终献。有故,以次官摄之。大中祥符三年,判国子监孙奭言:"上丁释奠,旧礼以祭酒、司业、博士充三献官,新礼以三公行事,近岁止命献官两员临时通摄,未副崇祀向学之意。望自今备差太尉、太常、光禄卿以充三献。"又命崇文院刊《释奠仪注》及《祭器图》颁之诸路。熙宁五年,国子监言:"旧例遇贡举岁,礼部贡院集诸州府所贡第一人谒奠先圣,如春秋释奠仪。况春秋自有释奠礼,请罢贡举人谒奠。"崇宁,议礼局言:"太学献官、太祝、奉礼,皆以法服,至于郡邑,则用常服。望命有司降祭服于州县,凡献官、祝、礼,各服其服,以尽事神之仪。"诏以衣服制度颁使州县自造焉。
qí yè xiān shī zhī lǐ: jiàn lóng èr nián, lǐ yuàn zhǔn lǐ bù gòng yuàn yí, àn lǐ gé xīn yí yún:" jiù yí wú gòng jǔ rén yè xiān shī zhī wén. kāi yuán èr shí liù nián, zhào zhū zhōu gòng jǔ rén jiàn qì, jiù guó zǐ jiàn yè xiān shī, guān wèi kāi jiǎng, zhì wèn yí yì, suǒ sī shè shí. zhāo wén chóng wén liǎng guǎn xué shì jí jiān nèi zhū jǔ rén yì zhǔn cǐ." zì hòu zhū zhōu fǔ gòng jǔ rén, shí yī yuè shuò rì zhèng yá jiàn qì, zé rì yè xiān shī, suì wèi cháng lǐ. dà guān chū, dà sī chéng qiáng yuān míng yán:" kǎo zhī lǐ jīng, shì shǐ rù xué, yǒu shì cài zhī yí. qǐng zì jīn měi suì gòng shì shǐ rù bì yōng, bìng yǐ yuán rì shì cài yú xiān shèng." qí yí: xiàn guān yī yuán, yǐ chéng huò bó shì fēn diàn guān bā yuán, yǐ bó shì zhèng lù dà zhù yī yuán, yǐ zhèng lù. yīng sì guān qián shì cài yī rì fù xué, gè sù qí cì. zhì rì, yì wén xuān wáng diàn cháng fú xíng lǐ, gòng shì chū rù xué zhě péi wèi yú tíng, qí tā yì lüè fǎng shì diàn zhī yí. shào xīng shí nián, zhào yǔ dà shè dà jì bìng wèi dà sì. chún xī sì nián, qù wáng pāng huà xiàng. chún yòu yuán nián zhēng yuè, lǐ zōng xìng tài xué, zhào yǐ zhōu dūn yí zhāng zài chéng hào chéng yí zhū xī cóng sì, chù wáng ān shí. jǐng dìng èr nián, huáng tài zǐ yì xué, qǐng yǐ zhāng shì lǚ zǔ qiān cóng sì. cóng zhī.
其谒先师之礼:建隆二年,礼院准礼部贡院移,按《礼阁新仪》云:"旧仪无贡举人谒先师之文。开元二十六年,诏诸州贡举人见讫,就国子监谒先师,官为开讲,质问疑义,所司设食。昭文、崇文两馆学士及监内诸举人亦准此。"自后诸州府贡举人,十一月朔日正衙见讫,择日谒先师,遂为常礼。大观初,大司成强渊明言:"考之礼经,士始入学,有释菜之仪。请自今每岁贡士始入辟雍,并以元日释菜于先圣。"其仪:献官一员,以丞或博士;分奠官八员,以博士、正录;大祝一员,以正录。应祀官前释菜一日赴学,各宿其次。至日,诣文宣王殿常服行礼,贡士初入学者陪位于庭,其他亦略仿释奠之仪。绍兴十年,诏与大社、大稷并为大祀。淳熙四年,去王雱画像。淳祐元年正月,理宗幸太学,诏以周敦颐、张载、程颢、程颐、朱熹从祀,黜王安石。景定二年,皇太子诣学,请以张栻、吕祖谦从祀。从之。
xián chún sān nián, zhào fēng zēng shēn chéng guó gōng, kǒng jí yí guó gōng, pèi xiǎng xiān shèng. fēng zhuān sūn shī chén guó gōng, shēng shí zhé wèi. fù yǐ shào yōng sī mǎ guāng liè cóng sì. qí xù: yǎn guó gōng chéng guó gōng yí guó gōng zōu guó gōng, jū zhèng wèi zhī dōng miàn, xī xiàng běi shàng, wèi pèi wèi fèi gōng mǐn sǔn xuē gōng rǎn yōng lí gōng duān mù cì wèi gōng zhòng yóu wèi gōng bo shāng, jū diàn shàng dōng miàn, xī xiàng běi shàng, yùn gōng rǎn gēng qí gōng zǎi yǔ xú gōng rǎn qiú wú gōng yán yǎn chén gōng zhuān sūn shī, jū diàn shàng xī miàn, dōng xiàng běi shàng, wèi cóng sì dōng wǔ, jīn xiāng hòu tán tái miè míng rèn chéng hóu yuán xiàn rǔ yáng hóu nán gōng shì lái wú hóu céng diǎn xū chāng hóu shāng qú píng yú hóu qī diāo kāi suī yáng hóu sī mǎ gēng píng yīn hóu yǒu ruò dōng ē hóu wū mǎ shī yáng gǔ hóu yán xīn shàng cài hóu cáo xù zhī jiāng hóu gōng sūn lóng féng yì hóu qín zǔ léi zé hóu yán gāo shàng guī hóu rǎng sì chì chéng yì hóu shí zuō shǔ jù píng hóu gōng xià shǒu jiāo dōng hóu hòu chù jì yáng hóu xī róng diǎn fù yáng hóu yán zǔ fǔ yáng hóu jù jǐng jiāng juàn chéng hóu qín shāng jí mò hóu gōng zǔ jù zī wǔ chéng hóu xiàn chéng qiān yuán hóu yàn jí fǔ jù hóu yán zhī pū jiàn chéng hóu lè hé táng yì hóu yán hé lín lǜ hóu dí hēi yùn chéng hóu kǒng zhōng xú chéng hóu gōng xī diǎn lín pú hóu shī zhī cháng huá tíng hòu qín fēi wén dēng hóu shēn chéng jì yīn hóu yán kuài sì shuǐ hóu kǒng lǐ lán líng bó xún kuàng suī líng bó gǔ liáng chì lái wú bó gāo táng shēng lè shòu bó máo cháng péng chéng bó liú xiàng zhōng mù bó zhèng zhòng gōu shì bó dù zi chūn liáng xiāng bó lú zhí xíng yáng bó fú qián sī kōng wáng sù sī tú dù yù chāng lí bó hán yù hé nán bó chéng hào xīn ān bó shào yōng wēn guó gōng sī mǎ guāng huá yáng bó zhāng shì, fán wǔ shí èr rén, bìng xī xiàng xī wǔ, dān fù hóu mì bù qí gāo mì hóu gōng yě cháng běi hǎi hóu gōng xī āi qū fù hóu yán wú yáo gòng chéng hóu gāo chái shòu zhāng hóu gōng bó liáo yì dōu hóu fán xū jù yě hóu gōng xī chì qiān shèng hóu liáng zhān lín yí hóu rǎn rú mù yáng hóu bó qián zhū chéng hóu rǎn jì pú yáng hóu qī diāo duō gāo yuàn hóu qī diāo tú fù zōu píng hóu shāng zé dāng yáng hóu rèn bù qí mù píng hóu gōng liáng rú xīn xī hóu qín rǎn liáng fù hóu gōng jiān dìng liáo chéng hóu qiāo dān qí xiāng hòu hǎn fù hēi zī chuān hóu shēn dǎng yàn cì hóu róng qí nán huá hóu zuǒ rén yǐng qú shān hóu zhèng guó lè píng hóu yuán kàng zuò chéng hóu lián jié bó píng hóu shū zhòng huì gāo táng hóu guī xùn lín qú hóu gōng xī yú rú nèi huáng hóu qú yuàn cháng shān hóu lín fàng nán dùn hóu chén kàng yáng píng hóu qín zhāng bó chāng hóu bù shū chéng zhōng dōu bó zuǒ qiū míng lín zī bó gōng yáng gāo chéng shì bó fú shèng kǎo chéng bó dài shèng qū fù bó kǒng ān guó chéng dū bó yáng xióng qí yáng bó jiǎ kuí fú fēng bó mǎ róng gāo mì bó zhèng xuán rèn chéng bó hé xiū yǎn shī bó wáng bì xīn yě bó fàn níng rǔ nán bó zhōu dūn yí yī yáng bó chéng yí méi bó zhāng zài huī guó gōng zhū xī kāi fēng bó lǚ zǔ qiān, fán wǔ shí èr rén, bìng dōng xiàng.
咸淳三年,诏封曾参郕国公,孔伋沂国公,配享先圣。封颛孙师陈国公,升十哲位。复以邵雍、司马光列从祀。其序:兖国公、郕国公、沂国公、邹国公,居正位之东面,西向北上,为配位;费公闵损、薛公冉雍、黎公端木赐、卫公仲由、魏公卜商,居殿上东面,西向北上,郓公冉耕、齐公宰予、徐公冉求、吴公言偃、陈公颛孙师,居殿上西面,东向北上,为从祀;东庑,金乡侯澹台灭明、任城侯原宪、汝阳侯南宫适、莱芜侯曾点、须昌侯商瞿、平舆侯漆雕开、睢阳侯司马耕、平阴侯有若、东阿侯巫马施、阳谷侯颜辛、上蔡侯曹恤、枝江侯公孙龙、冯翊侯秦祖、雷泽侯颜高、上邽侯壤驷赤、成邑侯石作蜀、钜平侯公夏首、胶东侯后处、济阳侯奚容点、富阳侯颜祖、滏阳侯句井疆、鄄城侯秦商、即墨侯公祖句兹、武城侯县成、汧源侯燕伋俯句侯颜之仆、建成侯乐劾、堂邑侯颜何、林虑侯狄黑、郓城侯孔忠、徐城侯公西点、临濮侯施之常、华亭侯秦非、文登侯申枨、济阴侯颜哙、泗水侯孔鲤、兰陵伯荀况、睢陵伯谷梁赤、莱芜伯高堂生、乐寿伯毛苌、彭城伯刘向、中牟伯郑众、缑氏伯杜子春、良乡伯卢植、荥阳伯服虔、司空王肃、司徒杜预、昌黎伯韩愈、河南伯程颢、新安伯邵雍、温国公司马光、华阳伯张栻,凡五十二人,并西向;西庑,单父侯宓不齐、高密侯公冶长、北海侯公皙哀、曲阜侯颜无繇、共城侯高柴、寿张侯公伯寮、益都侯樊须、钜野侯公西赤、千乘侯梁鳣、临沂侯冉孺、沐阳侯伯虔、诸城侯冉季、濮阳侯漆雕哆、高苑侯漆雕徒父、邹平侯商泽、当阳侯任不齐、牟平侯公良孺、新息侯秦冉、梁父侯公肩定、聊城侯鄡单、祁乡侯罕父黑、淄川侯申党、厌次侯荣旂、南华侯左人郢、朐山侯郑国、乐平侯原亢、胙城侯廉洁、博平侯叔仲会、高堂侯邽巽、临朐侯公西舆如、内黄侯蘧瑗、长山侯林放、南顿侯陈亢、阳平侯琴张、博昌侯步叔乘、中都伯左丘明、临淄伯公羊高、乘氏伯伏胜、考城伯戴圣、曲阜伯孔安国、成都伯扬雄、歧阳伯贾逵、扶风伯马融、高密伯郑玄、任城伯何休、偃师伯王弼、新野伯范宁、汝南伯周敦颐、伊阳伯程颐、郿伯张载、徽国公朱熹、开封伯吕祖谦,凡五十二人,并东向。
zhāo liè wǔ chéng wáng. zì táng lì tài gōng miào, chūn qiū zhòng yuè shàng wù rì xíng jì lǐ. shàng yuán chū, fēng wèi wǔ chéng wáng, shǐ zhì yà shèng shí zhé děng, hòu yòu jiā qī shí èr dì zǐ. liáng fèi cóng sì zhī jì, hòu táng fù zhī. tài zǔ jiàn lóng sān nián, zhào xiū wǔ chéng wáng miào, yǔ guó xué xiāng duì, mìng zuǒ jiàn yì dài fū cuī sòng dǒng qí yì, réng lìng sòng jiǎn yuè táng mò yǐ lái móu chén míng jiàng xūn jī yóu zhù zhě yǐ wén. sì nián sì yuè, dì xìng miào, lì guān tú bì, zhǐ bái qǐ yuē:" cǐ rén shā yǐ jiàng, bù wǔ zhī shén, hé shòu xiǎng yú cǐ?" mìng qù zhī. jǐng dé sì nián, zhào xī jīng zé dì jiàn miào, rú dōng jīng zhì. dà zhōng xiáng fú yuán nián, jiā shì zhāo liè.
昭烈武成王。自唐立太公庙,春秋仲月上戊日行祭礼。上元初,封为武成王,始置亚圣、十哲等,后又加七十二弟子。梁废从祀之祭,后唐复之。太祖建隆三年,诏修武成王庙,与国学相对,命左谏议大夫崔颂董其役,仍令颂检阅唐末以来谋臣、名将勋绩尤著者以闻。四年四月,帝幸庙,历观图壁,指白起曰:"此人杀已降,不武之甚,何受享于此?"命去之。景德四年,诏西京择地建庙,如东京制。大中祥符元年,加谥昭烈。
chū, jiàn lóng yì shēng lì dài gōng chén èr shí sān rén, jiù pèi xiǎng zhě tuì èr shí èr rén. qìng lì yí, zì zhāng liáng guǎn zhòng ér xià yī jiù pèi xiǎng, bù yòng jiàn lóng shēng jiàng zhī cì. yuán fēng zhōng, guó zǐ sī yè zhū fú yán:" shì diàn wén xuān wáng, yǐ guó zǐ jì jiǔ sī yè wèi chū xiàn, chéng wèi yà xiàn, bó shì wèi zhōng xiàn, tài zhù fèng lǐ bìng yǐ jiān xué guān chōng. jí shàng wù shì diàn wǔ chéng wáng, yǐ jì jiǔ sī yè wèi chū xiàn, qí yà xiàn zhōng xiàn jí dú zhù pěng bì, lìng sān bān yuàn chāi shǐ chén chōng zhī. guān zhì wèi xíng, wǔ xué lì shū mì yuàn, xué guān yuán shù shǎo, gù chà yòu xuǎn. jīn wǔ xué lì guó zǐ jiàn, zhǎng èr chéng bù, guān shǔ yǐ duō, qǐng bìng yǐ běn jiān guān chōng shè xíng shì, réng lìng tài cháng sì xiū rù sì yí."
初,建隆议升历代功臣二十三人,旧配享者退二十二人。庆历仪,自张良、管仲而下依旧配享,不用建隆升降之次。元丰中,国子司业朱服言:"释奠文宣王,以国子祭酒、司业为初献,丞为亚献,博士为终献,太祝、奉礼并以监学官充。及上戊释奠武成王,以祭酒、司业为初献,其亚献、终献及读祝、捧币,令三班院差使臣充之。官制未行,武学隶枢密院,学官员数少,故差右选。今武学隶国子监,长、贰、丞、簿,官属已多,请并以本监官充摄行事,仍令太常寺修入《祀仪》。"
zhèng hé èr nián, wǔ xué yù zhāng zī yán:" shī yún' hè hè nán zhòng'' wéi shī shàng fù'' wén wǔ jí fǔ'' xiǎn yǔn fāng shū'' wáng mìng zhào hǔ'' chéng bó xiū fù', shì jūn wèi zhōu jiāng, gōng zhe shēng shī, jīn xī suǒ zūn wéi yī shàng fù, ér nán zhòng jí fǔ zhī tú bù yù pèi shí, yú rú què hú zhī yuè lǐ yuè dūn shī shū, wèi liáo yǐ yán wéi xué zhě shī fǎ, bù dàng qì ér bù lù, qǐng bìng pèi shí." bó shì sūn zōng jiàn yì qǐng yǐ huáng shí gōng pèi. hòu yǒu sī tǎo lùn bù dìng, guó zǐ jiàn chéng zhào zi sōng fù yán zhī.
政和二年,武学谕张滋言:"《诗》云'赫赫南仲'、'维师尚父'、'文武吉甫'、'显允方叔'、'王命召虎'、'程伯休父',是均为周将,功著声诗,今昔所尊惟一尚父,而南仲、吉甫之徒不预配食,余如却縠之阅礼乐、敦诗书,尉缭以言为学者师法,不当弃而不录,请并配食。"博士孙宗鉴亦请以黄石公配。后有司讨论不定,国子监丞赵子崧复言之。
xuān hé wǔ nián, lǐ bù yán:" wǔ chéng wáng miào cóng sì, chú běn chuán yǐ yǒu fēng jué zhě, qí wèi jīng fēng jué zhī rén, qí xiāng guǎn zhòng nǐ fēng zhuō shuǐ hóu, dà sī mǎ tián ráng jū héng shān hóu, wú dà jiàng jūn sūn wǔ hù dú hóu, yuè xiāng fàn lǐ suì wǔ hòu, yàn jiāng lè yì píng lǔ hóu, shǔ chéng xiàng zhū gě liàng shùn xìng hóu, wèi xī hé shǒu wú qǐ fēng guǎng zōng bó, qí jiāng sūn bìn wǔ qīng bó, tián dān chāng píng bó, zhào jiāng lián pō lín chéng bó, qín jiāng wáng jiǎn zhèn shān bó, hàn qián jiāng jūn lǐ guǎng huái róu bó, wú jiāng jūn zhōu yú píng lǔ bó." yú shì shì diàn rì, yǐ zhāng liáng pèi xiǎng diàn shàng, guǎn zhòng sūn wǔ lè yì zhū gě liàng lǐ jī bìng xī xiàng, tián ráng jū fàn lǐ hán xìn lǐ jìng guō zi yí bìng dōng xiàng. dōng wǔ, bái qǐ sūn bìn lián pō lǐ mù cáo cān zhōu bó lǐ guǎng huò qù bìng dèng yǔ féng yì wú hàn mǎ yuán huáng fǔ sōng dèng ài zhāng fēi lǚ méng lù kàng dù yù táo kǎn mù róng kè yǔ wén xiàn wéi xiào kuān yáng sù hè ruò bì lǐ xiào gōng sū dìng fāng wáng xiào jié wáng jùn lǐ guāng bì, bìng xī xiàng xī wǔ, wú qǐ tián dān zhào shē wáng jiǎn péng yuè zhōu yà fū wèi qīng zhào chōng guó kòu xún jiǎ fù gěng yǎn duàn jiǒng zhāng liáo guān yǔ zhōu yú lù xùn yáng hù wáng jùn xiè xuán wáng měng wáng zhèn è hú lǜ guāng wáng sēng biàn yú jǐn wú míng chè hán qín hǔ shǐ wàn suì yù chí jìng dé péi xíng jiǎn zhāng rén dǎn guō yuán zhèn lǐ chéng, bìng dōng xiàng. fán qī shí èr jiāng yún.
宣和五年,礼部言:"武成王庙从祀,除本传已有封爵者,其未经封爵之人,齐相管仲拟封涿水侯,大司马田穰苴横山侯,吴大将军孙武沪渎侯,越相范蠡遂武侯,燕将乐毅平虏侯,蜀丞相诸葛亮顺兴侯,魏西河守吴起封广宗伯,齐将孙膑武清伯,田单昌平伯,赵将廉颇临城伯,秦将王翦镇山伯,汉前将军李广怀柔伯,吴将军周瑜平虏伯。"于是释奠日,以张良配享殿上,管仲、孙武、乐毅、诸葛亮、李勣并西向,田穰苴、范蠡、韩信、李靖、郭子仪并东向。东庑,白起、孙膑、廉颇、李牧、曹参、周勃、李广、霍去病、邓禹、冯异、吴汉、马援、皇甫嵩、邓艾、张飞、吕蒙、陆抗、杜预、陶侃、慕容恪、宇文宪、韦孝宽、杨素、贺若弼、李孝恭、苏定方、王孝杰、王晙、李光弼,并西向;西庑,吴起、田单、赵奢、王翦、彭越、周亚夫、卫青、赵充国、寇恂、贾复、耿弇、段颎、张辽、关羽、周瑜、陆逊、羊祜、王濬、谢玄、王猛、王镇恶、斛律光、王僧辩、于谨、吴明彻、韩擒虎、史万岁、尉迟敬德、裴行俭、张仁亶、郭元振、李晟,并东向。凡七十二将云。
shào xīng qī nián wǔ yuè, tài cháng bó shì huáng jī hòu qǐ yǐ zhòng chūn zhòng qiū shàng wù rì xíng lǐ. shí yī nián wǔ yuè, guó zǐ jiàn chéng lín bǎo zòu:" qiè jiàn zhāo liè wǔ chéng wáng xiǎng yǐ jiǔ pú ér bù yòng shēng láo, suī yuē shí fāng duō shì, lǐ yòng mián jué, rán fēi suǒ yǐ yòu wǔ ér lì jiàng shì yě. qǐ jīn hòu shàng wù shì diàn yòng shēng láo, yǐ guǎn zhòng zhì guō zi yí shí bā rén sì yú diàn shàng." cóng zhī.
绍兴七年五月,太常博士黄积厚乞以仲春、仲秋上戊日行礼。十一年五月,国子监丞林保奏:"窃见昭烈武成王享以酒脯而不用牲牢,虽曰时方多事,礼用绵蕝,然非所以右武而励将士也。乞今后上戊释奠用牲牢,以管仲至郭子仪十八人祀于殿上。"从之。
qián dào liù nián, zhào wǔ chéng wáng miào shēng lǐ chéng yú táng shàng, jiàng lǐ jī yú lǐ chéng wèi cì, réng yǐ cáo bīn cóng sì. xiān shì, shào xīng jiān, yòu zhèng yán dōu mín wàng yán:" lǐ jī xié shuō wù guó, táng sì jǐ miè, lǐ chéng yǒu zài zào wáng shì zhī xūn yí shēng lǐ chéng yú táng shàng, zhì lǐ jī yú hé jiān wáng xiào gōng zhī xià." zhì shì, zhù zuò láng fù bó shòu yán:" wǔ chéng miào cóng sì, chū yú táng kāi yuán jiān, yī shí quán cì, shī yú tài zá. rú yǐn jí fǔ zhī fá xiǎn yǔn, zhào hǔ zhī píng huái yí, shí yà yīng yáng zhī liè chén tāng fù jiè zǐ féng fèng shì bān chāo zhī liú, jiē wèi yǒu hàn zhī juàn gōng zài jìn zé xiè ān zǔ tì, zài táng zé wáng zhōng sì zhāng xún bèi, jiē bù dé yù cóng sì zhī liè. qiè wén ěr rì yì chén qǐng yǐ běn cháo míng jiàng cóng sì, wèi yí bìng zhào yǒu sī, tǎo lùn lì dài zhū jiàng, wèi zhī qù qǔ, rán hòu yǔ běn cháo míng jiàng, huì yú diàn wǔ, yì qǐ qǔ jiàn lóng jiàn yán yǐ lái xiāo jùn zhōng gài zhī chén, gōng liè bào yú tiān xià zhě, cān péi miào sì." gù yǒu shì mìng.
乾道六年,诏武成王庙升李晟于堂上,降李勣于李晟位次,仍以曹彬从祀。先是,绍兴间,右正言都民望言:"李勣邪说误国,唐祀几灭,李晟有再造王室之勋;宜升李晟于堂上,置李勣于河间王孝恭之下。"至是,著作郎傅伯寿言:"武成庙从祀,出于唐开元间,一时铨次,失于太杂。如尹吉甫之伐玁狁,召虎之平淮夷,寔亚鹰扬之烈;陈汤、傅介子、冯奉世、班超之流,皆为有汉之隽功;在晋则谢安、祖逖,在唐则王忠嗣、张巡辈,皆不得预从祀之列。窃闻迩日议臣请以本朝名将从祀,谓宜并诏有司,讨论历代诸将,为之去取,然后与本朝名将,绘于殿庑,亦乞取建隆、建炎以来骁俊忠概之臣,功烈暴于天下者,参陪庙祀。"故有是命。
xiān dài líng miào jí lù míng chén hòu. jiàn lóng yuán nián, zhào:" qián dài dì wáng líng qǐn zhōng chén xián shì qiū lǒng, huò qiáo cǎi bù jīn fēng yǔ bù pí, yí yǐ jùn guó zhì hù yǐ shǒu, huī huǐ zhě xiū qì zhī."
先代陵庙及录名臣后。建隆元年,诏:"前代帝王陵寝、忠臣贤士丘垅,或樵采不禁、风雨不芘,宜以郡国置户以守,隳毁者修葺之。"
qián dé chū, zhào:" lì dài dì wáng, guó yǒu cháng xiǎng, zhe yú jiǎ lìng, kě jǔ ér xíng. zì wǔ dài luàn lí, bǎi sī fèi zhuì, kuì shén fá sì, quē shú shén yān. àn cí lìng, xiān dài dì wáng, měi sān nián yī xiǎng, yǐ zhòng chūn zhī yuè, shēng yòng tài láo, sì guān yǐ běn zhōu zhǎng guān, yǒu gù zé shàng zuǒ xíng shì. guān zào jì qì, sòng zhū líng miào." yòu zhào:" xiān dài dì wáng, zài zài sì diǎn, huò miào mào yóu zài, jiǔ fèi shēng láo, huò líng mù suī cún, bù jīn qiáo cǎi. qí tài hào yán dì huáng dì gāo xīn táng yáo yú shùn xià yǔ chéng tāng zhōu wén wáng wǔ wáng hàn gāo dì guāng wǔ táng gāo zǔ tài zōng, gè zhì shǒu líng wǔ hù, suì chūn qiū cí yǐ tài láo shāng zhōng zōng tài wù gāo zōng wǔ dīng zhōu chéng wáng kāng wáng hàn wén dì xuān dì wèi tài zǔ jìn wǔ dì hòu zhōu tài zǔ suí gāo zǔ, gè zhì sān hù, suì yī xiǎng yǐ tài láo qín shǐ huáng dì hàn jǐng dì wǔ dì míng dì zhāng dì wèi wén dì hòu wèi xiào wén dì táng xuán zōng xiàn zōng sù zōng xuān zōng liáng tài zǔ hòu táng zhuāng zōng míng zōng jìn gāo zǔ, gè zhì shǒu líng liǎng hù, sān nián yī jì yǐ tài láo zhōu huán wáng jǐng wáng wēi liè wáng hàn yuán dì chéng dì āi dì píng dì hé dì shāng dì ān dì shùn dì chōng dì zhì dì xiàn dì wèi míng dì gāo guì xiāng gōng chén liú wáng jìn huì dì huái dì mǐn dì xī wèi wén dì dōng wèi xiào jìng dì táng gāo zōng zhōng zōng ruì zōng dé zōng shùn zōng mù zōng dài zōng jìng zōng wén zōng wǔ zōng yì zōng xī zōng zhāo zōng liáng shǎo dì hòu táng mò dì zhū líng, cháng jìn qiáo cǎi." xún yòu jìn hé nán fǔ mín gēng jìn hàn miào ruán dì. fán zhū líng yǒu jīng kāi fā zhě, yǒu sī zào gǔn miǎn fú cháng fú gè yī xí, jù guān guǒ yǐ zàng, yǎn kǎn rì, suǒ zài zhǎng lì zhì jì.
乾德初,诏:"历代帝王,国有常享,著于甲令,可举而行。自五代乱离,百司废坠,匮神乏祀,阙孰甚焉。按《祠令》,先代帝王,每三年一享,以仲春之月,牲用太牢,祀官以本州长官,有故则上佐行事。官造祭器,送诸陵庙。"又诏:"先代帝王,载在祀典,或庙貌犹在,久废牲牢,或陵墓虽存,不禁樵采。其太昊、炎帝、黄帝、高辛、唐尧、虞舜、夏禹、成汤、周文王武王、汉高帝光武、唐高祖太宗,各置守陵五户,岁春秋祠以太牢;商中宗太戊高宗武丁、周成王康王、汉文帝宣帝、魏太祖、晋武帝、后周太祖、隋高祖,各置三户,岁一享以太牢;秦始皇帝、汉景帝武帝明帝章帝、魏文帝、后魏孝文帝、唐玄宗宪宗肃宗宣宗、梁太祖、后唐庄宗明宗、晋高祖,各置守陵两户,三年一祭以太牢;周桓王景王威烈王、汉元帝成帝哀帝平帝和帝殇帝安帝顺帝冲帝质帝献帝、魏明帝高贵乡公陈留王、晋惠帝怀帝愍帝、西魏文帝、东魏孝静帝、唐高宗中宗睿宗德宗顺宗穆宗代宗敬宗文宗武宗懿宗僖宗昭宗、梁少帝、后唐末帝诸陵,常禁樵采。"寻又禁河南府民耕晋、汉庙壖地。凡诸陵有经开发者,有司造衮冕服、常服各一袭,具棺椁以葬,掩坎日,所在长吏致祭。
yòu zhào qián dài gōng chén liè shì, xiáng qí xūn yè yōu liè yǐ wén. yǒu sī yán:" qí sūn bìn yàn yīng jìn chéng yīng gōng sūn chǔ jiù yàn lè yì hàn cáo cān chén píng hán xìn zhōu yà fū wèi qīng huò qù bìng huò guāng shǔ zhāo liè dì guān yǔ zhāng fēi zhū gě liàng táng fáng xuán líng zhǎng sūn wú jì wèi zhēng lǐ jìng lǐ jī yù chí gōng hún jiān duàn xiù shí děng, jiē xūn dé gāo mài, wèi dāng shí zhī guān jìn zhào jiǎn zi qí mèng cháng jūn zhào zhào shē hàn bǐng jí táng gāo shì lián táng jiǎn cén wén běn mǎ zhōu wèi zhī cì nán yàn mù róng dé táng péi jì yuán zhěn yòu cì zhī." zhào sūn bìn děng gè zhì shǒu zhǒng sān hù, zhào jiǎn zi děng gè èr hù, mù róng dé děng jìn qiáo cǎi qí yǒu kāi huǐ zhě, jiē jù guān guǒ cháo fú yǐ zàng, yǎn kǎn rì zhì jì, zhǎng lì fèng xíng qí shì.
又诏前代功臣、烈士,详其勋业优劣以闻。有司言:"齐孙膑晏婴、晋程婴公孙杵臼、燕乐毅、汉曹参陈平韩信周亚夫卫青霍去病霍光、蜀昭烈帝关羽张飞诸葛亮、唐房玄龄长孙无忌魏征李靖李勣尉迟恭浑瑊段秀实等,皆勋德高迈,为当时之冠;晋赵简子、齐孟尝君、赵赵奢、汉邴吉、唐高士廉唐俭岑文本马周为之次;南燕慕容德、唐裴寂、元稹又次之。"诏孙膑等各置守冢三户,赵简子等各二户,慕容德等禁樵采;其有开毁者,皆具棺椁、朝服以葬,掩坎日致祭,长吏奉行其事。
jǐng dé yuán nián, zhào:" qián dài dì wáng líng qǐn, míng chén xián shì yì fū jié fù fén lǒng, bìng jìn qiáo cǎi, cuī huǐ zhě guān wèi xiū zhù wú zhǔ zhě bēi jié shí shòu zhī lèi, gǎn yǒu huài zhě lùn rú lǜ. réng měi suì shǒu suǒ zài jǔ xíng cǐ lìng." zhèng zhōu gěi táng xiāng péi dù shǒu fén sān hù, cì qín guó zhōng yì wáng qián chù shǒu fén sān hù. jiā shì tài gōng wàng zhāo liè wǔ chéng wáng, jiàn miào qīng zhōu, zhōu gōng dàn zhuī fēng wén xiàn wáng, jiàn miào yǎn zhōu, chūn qiū wěi zhǎng lì zhì jì.
景德元年,诏:"前代帝王陵寝,名臣贤士、义夫节妇坟垄,并禁樵采,摧毁者官为修筑;无主者碑碣、石兽之类,敢有坏者论如律。仍每岁首所在举行此令。"郑州给唐相裴度守坟三户,赐秦国忠懿王钱俶守坟三户。加谥太公望昭烈武成王,建庙青州,周公旦追封文宪王,建庙兖州,春秋委长吏致祭。
xī níng yuán nián, cóng zhī pú zhōu hán duó qǐng:" yáo líng zài léi zé xiàn dōng gǔ lín shān, líng nán yǒu yáo mǔ qìng dū líng tái miào, qǐng chì běn zhōu chūn qiū zhì jì, zhì shǒu líng wǔ hù, miǎn qí zū, fèng sǎ sǎo." yòu yǐ zhōng chéng dèng rùn fǔ yán, táng zhū líng líng yǐ dìng qǐng mǔ wài, qí yú xǔ gēng diàn wèi shǒu líng hù, yú bìng jìn zhǐ. xiān shì, rén zōng cháng lù táng zhāng jiǔ líng jiǔ dài sūn xī, dí rén jié yì sūn guó bǎo, guō zi yí sūn yuán hēng, zhǎng sūn wú jì sūn hóng, jiē mìng yǐ guān. shén zōng yòu lù wèi zhēng sūn dào yán, duàn xiù shí shí èr shì sūn hào bā shì sūn wén yǒu, réng fù qí jiā.
熙宁元年,从知濮州韩铎请:"尧陵在雷泽县东谷林山,陵南有尧母庆都灵台庙,请敕本州春秋致祭,置守陵五户,免其租,奉洒扫。"又以中丞邓润甫言,唐诸陵陵已定顷亩外,其余许耕佃为守陵户,余并禁止。先是,仁宗尝录唐张九龄九代孙锡,狄仁杰裔孙国宝,郭子仪孙元亨,长孙无忌孙宏,皆命以官。神宗又录魏征孙道严,段秀实十二世孙昊、八世孙文酉,仍复其家。
yuán yòu liù nián, zhào xiāng zhōu shāng wáng hé dǎn jiǎ zhǒng yí zhōu fèi xiàn yán zhēn qīng mù bìng zài sì diǎn. xiān shì, qián dé zhōng, dìng xiān dài dì wáng pèi xiǎng yí, xià zhū zhōu yǐ shí jiàn jì, shēng yòng yáng shǐ, zhèng hé yì lǐ jú suì wèi dìng zhì.
元祐六年,诏相州商王河亶甲冢、沂州费县颜真卿墓并载祀典。先是,乾德中,定先代帝王配享仪,下诸州以时荐祭,牲用羊、豕,政和议礼局遂为定制。
shào xīng yuán nián, mìng cí yǔ yú yuè zhōu, jí cí yuè wáng jù jiàn, yǐ fàn lǐ pèi. chún xī sì nián, jìng jiāng shǒu chén zhāng shì zòu suǒ lǐng zhōu yǒu táng dì cí, qí shān yuē yáo shān yǒu yú dì cí, qí shān yuē yú shān qǐng zhe zhī sì diǎn. shí sì nián, héng zhōu shǒu chén liú qīng zhī zòu:" shǐ zài yán dì líng zài cháng shā chá líng, zǔ zōng shí gěi jìn líng qī hù shǒu shì, jìn qí qiáo mù, yí fù jiàn miào, gěi hù rú gù shì." chún yòu bā nián, hú nán ān fǔ dà shǐ zhī tán zhōu chén wěi zài yán, cóng zhī.
绍兴元年,命祠禹于越州,及祠越王句践,以范蠡配。淳熙四年,静江守臣张栻奏所领州有唐帝祠,其山曰尧山;有虞帝祠,其山曰虞山;请著之祀典。十四年,衡州守臣刘清之奏:"史载炎帝陵在长沙茶陵,祖宗时给近陵七户守视,禁其樵牧,宜复建庙,给户如故事。"淳祐八年,湖南安抚大使、知潭州陈韡再言,从之。
chū, shào xīng èr nián, jià bù yuán wài láng lǐ yuàn zòu:" chéng yīng gōng sūn chǔ jiù yú zhào zuì wéi gōng chén, shén zōng huáng sì wèi jiàn, fēng yīng wèi chéng xìn hóu, chǔ jiù wèi zhōng zhì hóu, mìng jiàng zhōu lì miào, suì shí fèng sì, qí hòu huáng sì zhòng duō. jīn miào yǔ gé jué, jì yì fú jǔ, yí yú xíng zài suǒ shè wèi wàng jì." cóng zhī. shí yī nián, zhōng shū shè rén zhū yì yán:" jǐn àn jìn guó tú àn jiǎ zhī luàn, hán jué zhèng yán yǐ jù zhī, ér yīng chǔ jiù jiē yǐ sǐ nì qí gū, zú lì zhào wǔ, ér zhào sì bù jué, jué zhī gōng yě. yí zài zhī sì diǎn, yǔ yīng chǔ jiù bìng xiǎng chūn qiū zhī sì, yì zú wèi zhōng yì wú qióng zhī quàn." lǐ sì yì yán:" chóng níng jiān yǐ fēng jué yì chéng hóu, jīn yí yī jiù lì zuò dé miào zhì jì." shí liù nián, jiā yīng zhōng jié chéng xìn hóu, chǔ jiù tōng yǒng zhōng zhì hóu, jué zhōng dìng yì chéng hóu. hòu gǎi fēng yīng jiāng jì gōng, chǔ jiù yīng lüè gōng, jué qǐ yòu gōng, shēng wèi zhōng sì.
初,绍兴二年,驾部员外郎李愿奏:"程婴、公孙杵臼于赵最为功臣,神宗皇嗣未建,封婴为成信侯,杵臼为忠智侯,命绛州立庙,岁时奉祀,其后皇嗣众多。今庙宇隔绝,祭亦弗举,宜于行在所设位望祭。"从之。十一年,中书舍人朱翌言:"谨按晋国屠岸贾之乱,韩厥正言以拒之,而婴、杵臼皆以死匿其孤,卒立赵武,而赵祀不绝,厥之功也。宜载之祀典,与婴、杵臼并享春秋之祀,亦足为忠义无穷之劝。"礼寺亦言:"崇宁间已封厥义成侯,今宜依旧立祚德庙致祭。"十六年,加婴忠节成信侯,杵臼通勇忠智侯,厥忠定义成侯。后改封婴疆济公,杵臼英略公,厥启侑公,升为中祀。
zhū cí miào. zì kāi bǎo huáng yòu yǐ lái, fán tiān xià míng zài dì zhì, gōng jí shēng mín, gōng guàn líng miào, míng shān dà chuān néng xìng yún yǔ zhě, bìng jiā chóng shì, zēng rù sì diǎn. xī níng fù zhào yīng cí miào qí dǎo líng yàn, ér wèi yǒu jué hào, bìng yǐ míng wén. yú shì tài cháng bó shì wáng gǔ qǐng:" zì jīn zhū shén cí wú jué hào zhě cì miào é, yǐ cì é zhě jiā fēng jué, chū fēng hóu, zài fēng gōng, cì fēng wáng, shēng yǒu jué wèi zhě cóng qí běn fēng. fù rén zhī shén fēng fū rén, zài fēng fēi. qí fēng hào zhě chū èr zì, zài jiā sì zì. rú cǐ, zé xī mìng yù shén, ēn lǐ yǒu xù. yù gèng zēng shén xiān fēng hào, chū zhēn rén, cì zhēn jūn." dà guān zhōng, shàng shū shěng yán, shén cí jiā fēng jué děng, wèi yǒu dìng zhì, nǎi bìng gěi gào cì é jiàng chì. yǐ ér zhào kāi fēng fǔ huǐ shén cí yī qiān sān shí bā qū, qiān qí xiàng rù sì guàn jí běn miào, réng jìn jūn mín shàn lì dà xiǎo cí. mì shū jiān hé zhì tóng yán:" zhū zhōu cí miào duō yǒu fēng jué wèi zhèng zhī chù, rú qū yuán miào, zài guī zhōu zhě fēng qīng liè gōng, zài tán zhōu zhě fēng zhōng jié hóu. yǒng kāng jūn lǐ bīng miào, yǐ fēng guǎng jì wáng, jìn nǎi fēng líng yìng gōng. rú cǐ zhī lèi, jiē wèi yǒu sì diǎn, zhì qián hòu chà wù. yí jiā jī kǎo, qǔ yī gāo jué wèi dìng, xī gǎi zhèng zhī. tā jiē fǎng cǐ." gù fán cí miào cì é fēng hào, duō zài xī níng yuán yòu chóng níng xuān hé zhī shí.
诸祠庙。自开宝、皇祐以来,凡天下名在地志,功及生民,宫观陵庙,名山大川能兴云雨者,并加崇饰,增入祀典。熙宁复诏应祠庙祈祷灵验,而未有爵号,并以名闻。于是太常博士王古请:"自今诸神祠无爵号者赐庙额,已赐额者加封爵,初封侯,再封公,次封王,生有爵位者从其本封。妇人之神封夫人,再封妃。其封号者初二字,再加四字。如此,则锡命驭神,恩礼有序。欲更增神仙封号,初真人,次真君。"大观中,尚书省言,神祠加封爵等,未有定制,乃并给告、赐额、降敕。已而诏开封府毁神祠一千三十八区,迁其像入寺观及本庙,仍禁军民擅立大小祠。秘书监何志同言:"诸州祠庙多有封爵未正之处,如屈原庙,在归州者封清烈公,在潭州者封忠洁侯。永康军李冰庙,已封广济王,近乃封灵应公。如此之类,皆未有祀典,致前后差误。宜加稽考,取一高爵为定,悉改正之。他皆仿此。"故凡祠庙赐额、封号,多在熙宁、元祐、崇宁、宣和之时。
qí xīn lì miào: ruò hé chéng jǔ lǐ yǔn zé shǒu xióng zhōu, cáo wěi shuài qín zhōu, lǐ jì hé jié dù zhèn róng jūn, zé yǐ yǒu gōng yī fāng zhě yě. hán qí zài zhōng shān, fàn zhòng yān zài qìng zhōu, sūn miǎn zài hǎi zhōu, zé yǐ zhèng yǒu wēi huì zhě yě. wáng chéng wěi zhù qí zhōu hé dī, gōng bù yuán wài láng zhāng xià zhù qián táng jiāng àn, zé yǐ wéi rén chú huàn zhě yě. fēng zhōu cáo jìn dé qìng fǔ zhào shī dàn yōng zhōu sū jiān ēn zhōu tōng pàn dǒng yuán hēng zhǐ huī shǐ mǎ suì, zé sǐ yú luàn zéi zhě yě. qí wáng sháo yú xī hé, lǐ xiàn yú lán zhōu, liú shui hù yú shuǐ luò chéng, guō chéng yú huái qìng jūn, zhé yù qīng yú lán zhōu, zuō fang shǐ wáng jí yú lín zhōu shén táng zhài, gè yǐ gōng yè jiàn miào. kòu zhǔn sǐ léi zhōu, rén lián qí zhōng, ér zhào pǔ cí zhōng shān hán qí cí xiāng zhōu, zé yǐ xiāng lǐ, jiē zài sì diǎn yān. qí tā zhōu xiàn yuè dú chéng huáng xiān fó shān shén lóng shén shuǐ quán jiāng hé zhī shén jí zhū xiǎo cí, jiē yóu dǎo qí gǎn yìng, ér fēng cì zhī duō, bù néng jǐn lù yún.
其新立庙:若何承矩、李允则守雄州,曹玮帅秦州,李继和节度镇戎军,则以有功一方者也。韩琦在中山,范仲淹在庆州,孙冕在海州,则以政有威惠者也。王承伟筑祁州河堤,工部员外郎张夏筑钱塘江岸,则以为人除患者也。封州曹觐、德庆府赵师旦、邕州苏缄、恩州通判董元亨、指挥使马遂,则死于乱贼者也。其王韶于熙河,李宪于兰州,刘氵扈于水洛城,郭成于怀庆军,折御卿于岚州,作坊使王吉于麟州神堂砦,各以功业建庙。寇准死雷州,人怜其忠,而赵普祠中山、韩琦祠相州,则以乡里,皆载祀典焉。其他州县岳渎、城隍、仙佛、山神、龙神、水泉江河之神及诸小祠,皆由祷祈感应,而封赐之多,不能尽录云。