bīng qī zhào mù zhī zhì
◎兵七(召募之制)
zhào mù zhī zhì qǐ yú fǔ wèi zhī fèi. táng mò shì zú pí yú zhēng yì, duō wáng mìng zhě, liáng zǔ lìng zhū jūn xī zhǎn miàn wèi zì, yǐ shí jūn hào, shì wèi zhǎng zhēng zhī bīng. fāng qí mù shí, xiān dù rén cái, cì yuè zǒu yuè, shì zhān shì, rán hòu zhǎn miàn, cì yǐ mín qián yī lǚ ér lì zhū jí. guó chū yīn zhī, huò mù tǔ rén jiù suǒ zài tuán lì, huò qǔ yíng wǔ zǐ dì tīng cóng běn jūn, huò mù jī mín yǐ bǔ běn chéng, huò yǐ yǒu zuì pèi lì gěi yì. qǔ zhī suī fēi yī tú, ér kàng jiàn zhě qiān jìn wèi, duǎn ruò zhě wèi xiāng jūn, zhì yǐ duì wǔ, shù yǐ fǎ lìng. dāng qí wú shì shí, suī bù wú jué shǎng yī lǐn zhī fèi, yī yǒu zhēng tǎo, zé yǐ zhī lì zhàn dòu, gěi cáo wǎn, ér tiān xià guǎng hàn shī zhí zhī tú, jiē wèi liáng mín zhī wèi yǐ.
召募之制 起於府衛之廢。唐末士卒疲於征役,多亡命者,梁祖令諸軍悉黵面為字,以識軍號,是為長征之兵。方其募時,先度人材,次閱走躍,試瞻視,然後黵面,賜以緡錢、衣履而隸諸籍。國初因之,或募土人就所在團立,或取營伍子弟聽從本軍,或募饑民以補本城,或以有罪配隸給役。取之雖非一途,而伉健者遷禁衛,短弱者為廂軍,制以隊伍,束以法令。當其無事時,雖不無爵賞衣廩之費,一有征討,則以之力戰鬥,給漕輓,而天下獷悍失職之徒,皆為良民之衛矣。
chū, tài zǔ jiǎn jūn zhōng qiáng yǒng zhě hào bīng yàng, fēn sòng zhū dào, lìng rú yàng zhāo mù. hòu gèng wèi mù tǐng, chà yǐ chǐ cùn gāo xià, wèi zhī děng zhǎng zhàng, wěi zhǎng lì dōu jiān dù rén cái qǔ zhī. dāng bù sòng què zhě, jūn tóu sī fù yàn, yǐn duì biàn zuò, fēn lì zhū jūn.
初,太祖揀軍中強勇者號兵樣,分送諸道,令如樣招募。後更為木梃,差以尺寸高下,謂之等長杖,委長吏、都監度人材取之。當部送闕者,軍頭司覆驗,引對便坐,分隸諸軍。
zhēn zōng xiáng fú zhōng, zhòng dìng děng zhàng, zì wǔ chǐ bā cùn zhì wǔ chǐ wǔ cùn wèi wǔ děng, zhū zhōu bù sòng què xià, jí děng zhě lì cì jūn.
真宗祥符中,重定等杖,自五尺八寸至五尺五寸為五等,諸州部送闕下,及等者隸次軍。
rén zōng tiān shèng yuán nián, zhào jīng dōng xī hé běi hé dōng huái nán shǎn xī lù mù bīng, dāng bù sòng zhě cì" zhǐ huī" èr zì, jiā shǔ gěi kǒu liáng. bīng guān dài hái, yǐ suǒ mù duō guǎ wèi shǎng fá. yòu zhào yì lì zǐ kuí lù suì mù mín chōng jūn shì, jí shù jí bù sòng, fēn lì fèng jié chuān xiào zhōng chuān zhōng jié. yú shì yuǎn fāng jiàn yǒng shī yè zhī mín, xī yǒu suǒ guī.
仁宗天聖元年,詔京東西、河北、河東、淮南、陝西路募兵,當部送者刺"指揮"二字,家屬給口糧。兵官代還,以所募多寡為賞罰。又詔益、利、梓、夔路歲募民充軍士,及數即部送,分隸奉節、川效忠、川忠節。於是遠方健勇失業之民,悉有所歸。
qìng lì qī nián, zhū lù mù xiāng jūn jí wǔ chǐ qī cùn yǐ shàng zhě, bù sòng què xià, shì bǔ jìn wèi.
慶曆七年,諸路募廂軍及五尺七寸已上者,部送闕下,試補禁衛。
zhì hé yuán nián, hé běi hé dōng shǎn xī mù jiù liáng bīng, qí yǐ sì bǎi rén bù yǐ wǔ bǎi rén wèi yī yíng.
至和元年,河北、河東、陝西募就糧兵,騎以四百人、步以五百人為一營。
jiā yòu èr nián fù dìng děng zhàng, zì shàng sì jūn zhì wǔ sù zhōng jìng jiē wǔ chǐ yǐ shàng, chà yǐ cùn fēn ér shì qí fèng qián: yī qiān zhě yǐ wǔ chǐ bā cùn qī cùn sān cùn wèi sān děng. fèng qián qī bǎi zhě, yǐ wǔ chǐ qī cùn liù cùn wǔ cùn wèi sān děng. fèng qián wǔ bǎi zhě, yǐ wǔ chǐ liù cùn wǔ cùn wǔ fēn wèi sān děng. fèng qián sì bǎi zhě, yǐ wǔ chǐ wǔ cùn sì cùn wǔ fēn wèi èr děng. fèng qián sān bǎi zhě, yǐ wǔ chǐ wǔ cùn sì cùn wǔ fēn sì cùn sān cùn èr cùn wèi liù děng. fèng qián èr bǎi zhě, yǐ wǔ chǐ sì cùn sān cùn wǔ fēn sān cùn èr cùn wèi sì děng. bù gěi fèng qián zhě, yǐ wǔ chǐ èr cùn huò xià wǔ cùn qī zhǐ bā zhǐ wèi děng. wéi wǔ yán yù yíng hē tàn yǐ yì jīng zhě chōng, zhū sī guǎn kù zhí jì zhě bù shè děng zhàng.
嘉祐二年復定等仗,自上四軍至武肅、忠靖皆五尺已上,差以寸分而視其奉錢:一千者以五尺八寸、七寸、三寸為三等。奉錢七百者,以五尺七寸、六寸、五寸為三等。奉錢五百者,以五尺六寸、五寸五分為三等。奉錢四百者,以五尺五寸、四寸五分為二等。奉錢三百者,以五尺五寸、四寸五分、四寸、三寸、二寸為六等。奉錢二百者,以五尺四寸、三寸五分、三寸、二寸為四等。不給奉錢者,以五尺二寸或下五寸七指、八指為等。唯武嚴、御營喝探以藝精者充,諸司筦庫執技者不設等杖。
qī nián, yù shǐ táng jiè yán:" bǐ suì děng mù jìn jūn duō xiǎo ruò, bù shèng kǎi jiǎ, qǐng yǐ chū chuàng chǐ cùn wèi dìng, gǎn yì jiǎn suō zhě, lùn yǐ wéi zhì." zhào:" jìn jūn bèi zhàn zhě, yí zhe cǐ lìng. qí bèi yì xióng wǔ xuān chì liù jūn dā cái zhī lèi, rú jūn mǎ chì."
七年,御史唐介言:"比歲等募禁軍多小弱,不勝鎧甲,請以初創尺寸為定,敢議減縮者,論以違制。"詔:"禁軍備戰者,宜著此令。其備役雄武、宣敕六軍、搭材之類,如軍馬敕。"
zhì píng èr nián, mù shǎn xī tǔ mín yíng wǔ zǐ dì lì jìn jūn, yī yíng tián zhǐ bā fēn. yòu qiǎn shǐ jī xiàn nán jīng cáo pú dān chén xǔ cài bó zhōu mù mín bǔ hǔ yì guǎng yǒng, rén jiā cì juàn bù gè yī.
治平二年,募陝西土民、營伍子弟隸禁軍,一營填止八分。又遣使畿縣、南京、曹、濮、單、陳、許、蔡、亳州募民補虎翼、廣勇,人加賜絹、布各一。
zhì píng sì nián, zhào yán zhōu mù bǎo jié wǔ yíng, yǐ bèi gèng shù.
治平四年,詔延州募保捷五營,以備更戍。
xī níng yuán nián, zhào zhū zhōu mù jī mín bǔ xiāng jūn.
熙寧元年,詔諸州募饑民補廂軍。
èr nián, shū mì yuàn yán:" guó chū biān zhōu wú jǐng zé bà bīng, jīn jì jiǎng hé, ér tún bīng zhì duō, tú hào jīn bó. ruò yú jìn lǐ liáng jiàn chù zēng mù yíng bīng, dàn lìng wǎng shù jí biān, shén wèi biàn jì." dì yǔ wén yàn bó jí hán jiàng chén shēng zhī lǚ gōng bì děng yì zhī, huò yǐ wèi zì gǔ jiē mù yíng bīng, yù shì xī jí bà, huò yǐ wèi yuán biān zhī bīng bù kě duō jiǎn. nǎi mìng yàn bó děng xiáng yì yǐ wén.
二年,樞密院言:"國初邊州無警則罷兵,今既講和,而屯兵至多,徒耗金帛。若於近里糧賤處增募營兵,但令往戍極邊,甚為便計。"帝與文彥博及韓絳、陳昇之、呂公弼等議之,或以為自古皆募營兵,遇事息即罷,或以為緣邊之兵不可多減。乃命彥博等詳議以聞。
sān nián qī yuè, zhào jīng xī lù yú yǒu liáng cǎo zhōu jūn zhāo xiāng jūn, gòng sān wàn rén wèi é. shí yī yuè, zhī dìng zhōu téng fǔ qǐ xià běn lù yī jiù zhì mù gōng jiàn shè, yǐ wèi biān bèi. cóng zhī.
三年七月,詔京西路於有糧草州軍招廂軍,共三萬人為額。十一月,知定州滕甫乞下本路依舊制募弓箭社,以為邊備。從之。
sì nián shí èr yuè, shū mì yuàn yán:" zài jīng xì yì bīng shì, jiù é yī wàn bā qiān èr bǎi wǔ shí jiǔ rén, jiàn què liù qiān sān bǎi jiǔ shí èr rén, ruò zhāo jiǎn dé zú, jí bù xū wài lù gōu chōu, yǐ miǎn bù xí shuǐ tǔ dòng něi dào bì zhī huàn. yù yú zài jīng jí fǔ jiè jīng dōng xī hé běi zhāo shǎo zhuàng bīng, zhǐ gōng zài jīng gōng yì, bù xǔ chén liáo zhàn chà, bù guò qī nián, kě shǐ chōng zú. què duì jiǎn zài wài zhāo mù zhī shù, zhuāng guǎn suǒ jiǎn liáng cì shàng gòng, yǐ gěi yǒu sī zhī yòng." cóng zhī.
四年十二月,樞密院言:"在京系役兵士,舊額一萬八千二百五十九人,見闕六千三百九十二人,若招揀得足,即不須外路勾抽,以免不習水土、凍餒道斃之患。欲於在京及府界、京東西、河北招少壯兵,止供在京功役,不許臣僚占差,不過期年,可使充足。卻對減在外招募之數,樁管所減糧賜上供,以給有司之用。"從之。
wǔ nián, quán fā qiǎn yán zhōu zhào xiè zhāo dào hàn fān gōng jiàn shǒu rén qí sì qiān jiǔ bǎi bā shí sì, wèi bā zhǐ huī, suì zhuó lì bù yuán wài láng, jiā cì yín juàn èr bǎi.
五年,權發遣延州趙禼招到漢蕃弓箭手人騎四千九百八十四,為八指揮,遂擢吏部員外郎,加賜銀絹二百。
qī nián, fēn qiǎn shǐ chén zhū lù xuǎn mù xī hé xiào yòng, xiān yǐ míng wén. hé běi hé dōng suǒ mù bīng xī bà.
七年,分遣使臣諸路選募熙河效用,先以名聞。河北、河東所募兵悉罷。
bā nián, zhào jūn shì zǔ fù mǔ fù mǔ lǎo jí wú shì dīng ér yīng mù zài tā chù zhě, tīng xǐ.
八年,詔軍士祖父母、父母老疾無侍丁而應募在他處者,聽徙。
jiǔ nián, zhào xuǎn bǔ pěng rì tiān wǔ yǐ xià zhū jūn què, mǎ jūn sān fēn bǔ yī, bù jūn shí fēn bǔ wǔ.
九年,詔選補捧日、天武以下諸軍闕,馬軍三分補一,步軍十分補五。
yuán fēng èr nián èr yuè, jīng zhì xī hé lù biān fáng cái yòng sī yán:" mín zhōu guǎng hé chuān lì chuān lǘ chuān zhài, tōng yuǎn jūn shú yáng zhài, qǐ zhì mù yǎng shí jiān, mù bīng wèi jiān mù zhǐ huī. qí yíng tián qǐ yī guān zhuāng lì, mù yǒng jì zú èr bǎi rén, qí yǒng jì zú tōng yǐ qiān rén wèi é." cóng zhī. qī yuè, yán biān ān fǔ sī yán:" běi biān zhōu jūn zhǔ guǎn cì shì rén qǐ gěi qián sān qiān, xuǎn mù shǐ chén zhí yuán huò bǎi xìng wèi zhī, yǐ gōu zhì dí qíng. réng xuǎn tōng pàn jí jiān guān kǎo qí xū shí, yǐ xíng shǎng fá." cóng zhī. shì nián, yǐ yǎn yùn qí jì bīn dì dé bó mín jī, mù wèi bīng, yǐ bǔ kāi fēng fǔ jiè jīng dōng xī jiāng bīng zhī què.
元豐二年二月,經制熙河路邊防財用司言:"岷州{廣禾}川、荔川、閭川砦,通遠軍熟羊砦,乞置牧養十監,募兵為監牧指揮。其營田乞依官莊例,募永濟卒二百人,其永濟卒通以千人為額。"從之。七月,沿邊安撫司言:"北邊州軍主管刺事人乞給錢三千,選募使臣職員或百姓為之,以鈎致敵情。仍選通判及監官考其虛實,以行賞罰。"從之。是年,以兗、鄆、齊、濟、濱、棣、德、博民飢,募為兵,以補開封府界、京東西將兵之闕。
sān nián, yòu zhào:" fǔ jiè zhū lù jiāng xià què jìn jūn wàn shù, yǒu sī qí sù mù zhī." yòu zhào:" hé běi shuǐ zāi, què shí mín shén zhòng, yí jì zhāo bǔ jūn."
三年,又詔:"府界諸路將下闕禁軍萬數,有司其速募之。"又詔:"河北水災,闕食民甚眾,宜寄招補軍。"
sì nián, jīng dōng xī lù yǐ diào fā bīng jiāng, lèi qǐng zēng shù. cháo tíng yǐ bīng yuán yǒu shù, duō qǐn qí zhāng. rán zhōu jùn shí yǒu fù shān dài hǎi, jiān dào suǒ kuī, yì dāng guò wèi zhī lǜ, qí lìng yì guǎng yīng mù zhě, yǔ miǎn tiē jūn jí tā yì yī nián. liù yuè, zhào:" zài jīng fèng qián qī bǎi yǐ xià, xuǎn mù mǎ bù jūn wàn wǔ qiān rén kāi fēng fǔ jiè jí běn lù gòng xuǎn mù yì bīng bǎo jiǎ wàn rén rú jīng yuán wǔ qiān rén bù zú, yú qín fèng lù xuǎn mù."
四年,京東、西路以調發兵將,累請增戍。朝廷以兵員有數,多寢其章。然州郡實有負山帶海,奸盜所窺,亦當過為之慮,其令益廣應募者,與免貼軍及他役一年。六月,詔:"在京奉錢七百以下,選募馬步軍萬五千人;開封府界及本路共選募義兵保甲萬人;如涇原五千人不足,於秦鳳路選募。"
wǔ nián wǔ yuè, tóng tí jǔ chéng dū fǔ děng lù chá chǎng pú zōng mǐn qǐ zì qín zhōu zhì xī zhōu liàng dì lǐ yuǎn jìn xiǎn yì, zhì chē pù èr shí bā, zhāo cì bīng shì. cóng zhī. bā yuè, zhào kāi fēng fǔ jiè jīng xī zhāo jūn yī shì cì wài, réng zēng qián qiān. shí èr yuè, zhào jīng chéng sì miàn xún jiǎn mù shì yú sì mén, qǔ mín nián sān shí wǔ yǐ xià zhě. yòu zhào hé běi lì é bù jūn, gè yú zhú zhǐ huī é wài zhāo bǎi rén.
五年五月,同提舉成都府等路茶場蒲宗閔乞自秦州至熙州量地里遠近險易,置車鋪二十八,招刺兵士。從之。八月,詔開封府界、京西招軍依式賜外,仍增錢千。十二月,詔京城四面巡檢募士於四門,取民年三十五以下者。又詔河北立額步軍,各於逐指揮額外招百人。
wǔ nián, zhào yī suì nèi néng mù jí bǎi rén zhě, jiā zhì yī děng. sì yuè, hé dōng lù jīng lüè sī qǐng yǐ lín zhōu fēi qí fǔ zhōu wēi yuǎn zǐ dì èr shí wǔ yǐ xià lá wèi bīng.
五年,詔一歲內能募及百人者,加秩一等。四月,河東路經略司請以麟州飛騎、府州威遠子弟二十五以下剌為兵。
qī nián, guǎng xī dōu qián xiá sī yán:" běn lù tǔ bīng què é shù duō, qǐ xuǎn shǐ chén wǎng fú jiàn jiāng nán guǎng dōng zhāo jiǎn tóu huàn bīng sì qiān rén." zhào yú jiāng nán fú jiàn lù wěi guān zhāo huàn.
七年,廣西都鈐轄司言:"本路土兵闕額數多,乞選使臣往福建、江南、廣東招簡投換兵四千人。"詔於江南、福建路委官招換。
bā nián sì yuè, hé dōng lù ān fǔ shǐ lǚ huì qīng yán:" hé dōng gǎn yǒng yǐ sān bǎi rén wèi é, qǐng gěi wēi bó, yīng mù zhě shǎo. chén qǐng zài fū yán lù rì, zòu qǐng zēng sān děng qǐng gěi, jiè zhī shěng mǎ gěi qī fēn cǎo liào, zhì yíng jiào xí, zì hòu yīng mù zhě zhòng. yuàn yī shǎn xī lù yǐ dé zhǐ huī." cóng zhī.
八年四月,河東路安撫使呂惠卿言:"河東敢勇以三百人為額,請給微薄,應募者少。臣頃在鄜延路日,奏請增三等請給,借支省馬給七分草料,置營教習,自後應募者眾。願依陝西路已得指揮。"從之。
zhé zōng yuán yòu yuán nián sān yuè, zhào hé běi bǎo jiǎ yuàn tóu jūn rén jí dé shàng sì jūn děng zhàng shì yì zhě, tè xǔ zhāo tián, hé gěi lì wù wài, gèng zēng qián wǔ qiān, zhōng jūn yǐ xià sān qiān. bǐ děng zhàng duǎn yī zhǐ, shè bǎo jiǎ dì yī děng gōng nǔ, bìng xǔ zhāo cì. cóng yòu sī jiàn sū zhé qǐng yě. liù yuè, mén xià shì láng sī mǎ guāng yán:" zhū zhōu jūn bīng mǎ quán qiàn, bù zú shǒu yù zhī chù, liàng yǔ lì é zhāo tiān."
哲宗元祐元年三月,詔河北保甲願投軍人及得上四軍等杖事藝者,特許招填,合給例物外,更增錢五千,中軍以下三千。比等杖短一指,射保甲第一等弓弩,並許招刺。從右司諫蘇轍請也。六月,門下侍郎司馬光言:"諸州軍兵馬全欠,不足守御之處,量與立額招添。"
bā nián, shū mì yuàn yán:" jīn xīn zhāo bīng shì duō shì jī mín, wèi ān jiào yuè, qǐ zì jīn zhù yíng zhōu jūn chà guān xùn liàn, hòu bàn nián fā qiǎn fù jūn qián."
八年,樞密院言:"今新招兵士多是饑民,未諳教閱,乞自今住營州軍差官訓練,候半年發遣赴軍前。"
shào shèng yuán nián, shū mì yuàn qǐ lì zhāo jìn jūn guān yuán shǎng gé, rú bù jí shù, fá yì suí zhī.
紹聖元年,樞密院乞立招禁軍官員賞格,如不及數,罰亦隨之。
sì nián, xī hé lán mín lù dōu zǒng guǎn tí diǎn xī hé lán mín děng lù hàn fān gōng jiàn shǒu sī yán, lán zhōu jīn chéng guān yù zhāo zhì bù jūn bǎo jié sì zhǐ huī mǎ jūn fān luò yī zhǐ huī, cóng zhī. zhào shǎn xī lù tiān zhì fān luò jūn shí zhǐ huī, gè yǐ wǔ bǎi rén wèi é, yú yǒng xìng jūn hé zhōng fèng xiáng tóng huá zhōu gè zhì liǎng zhǐ huī, bìng lì zhù yíng zhōu jūn jiāng xià tǒng zhì xùn liàn, wěi zhú lù suǒ shǔ dōu zǒng guǎn sī xuǎn guān zhāo rén. chū, sān xǐng mì yuàn yù yǐ mù dì mù mín mù yǎng mǎ, jiǔ ér wèi jí, céng bù yǐ wèi bù ruò zēng qí bīng wèi jiǎn biàn. jiān tǔ bīng nǎi jìn bīng, yòu zhū lù chū shù zhě yǐ jié, jí jiàn cǐ yì, zhòng xī rán jiē yǐ wèi yǔn, dì yì lè cóng zhī. gài mù zū jiàn cún zhě qī bǎi wàn, suì é yī bǎi qī shí wàn, ér shí zhǐ huī zhī fèi èr shí wǔ wàn ér yǐ, gù kě yǔ mù rén yǎng mǎ zhī fǎ jiān xíng yě.
四年,熙河蘭岷路都總管、提點熙河蘭岷等路漢蕃弓箭手司言,蘭州金城關欲招置步軍保捷四指揮、馬軍蕃落一指揮,從之。詔陝西路添置蕃落軍十指揮,各以五百人為額,於永興軍、河中、鳳翔、同、華州各置兩指揮,並隸住營州軍將下統制訓練,委逐路所屬都總管司選官招人。初,三省、密院欲以牧地募民牧養馬,久而未集,曾布以謂不若增騎兵為簡便。兼土兵乃勁兵,又諸路出戍者已竭,及建此議,眾翕然皆以為允,帝亦樂從之。蓋牧租見存者七百萬,歲額一百七十萬,而十指揮之費二十五萬而已,故可與募人養馬之法兼行也。
huī zōng chóng níng yuán nián, hú běi dōu qián xiá shū dǎn fèng zhǐ xiāng dù zhào mù shī qián zhōu tǔ dīng, zhì tǎo chén yuán shān yáo, měi zhōu wú guò qī bǎi rén. yuán yáo zéi shēn zài xī dòng, xiǎn zǔ bù tōng zhèng jūn gù yě.
徽宗崇寧元年,湖北都鈐轄舒亶奉旨相度召募施、黔州土丁,致討辰、沅山徭,每州無過七百人。緣徭賊深在溪洞,險阻不通正軍故也。
sān nián, jīng dōng děng lù zhāo jūn wǔ wàn, mǎ jūn yǐ chóng jié chóng ruì míng, bù jūn yǐ chóng wǔ chóng wēi míng.
三年,京東等路招軍五萬,馬軍以崇捷、崇銳名,步軍以崇武、崇威名。
sì nián qī yuè, xī hé lán huáng lù zhuǎn yùn shǐ hóng zhōng fú zì hé dōng rù jìn, dì wèn chóng wēi chóng ruì xīn bīng jiào yuè jiù xù fǒu. zhōng fú yuē:" jiào yuè yì shì yě. chén bù zhī yì zǔ qǔ tiān xià zhī bīng yǔ shén kǎo suǒ fēn jiāng bīng céng wú jiǎn sǔn, ruò wèi cháng jiǎn sǔn, shì bù xū zēng. gài bīng guì jiǎn liàn bù guì duō, jīn jù zēng èr jūn, suǒ fèi zhì guǎng, chén bù zhī xiàn yì zhě yú jīng fèi zhī wài bié yǒu cuò zhì, huò zhǐ yǎng gěi cháo tíng yě." dì è rán yuē:" chū yì zēng bīng, wèi cháng yì fèi, kě jí bà qù." zhōng fú yuē:" duò yóu zhī zú bù fù ān yú nán mǔ, jīn yī dàn bà qiǎn, qiáng zhě jù ér wèi dào, ruò zhě zhuǎn xǐ, zé zhòng wèi cháo tíng yōu. bù ruò shǐ tián zhū yíng què wú què, tīng yú é wài shōu guǎn, bù yī èr nián jǐn yǐ." dì chēng shàn. jiǔ yuè, zhào:" jìn jiàng zhǐ huī, zài jīng zhū lù zhāo chóng jié chóng wǔ děng zhǐ huī shí wàn rén, yòu zhāo xiào zhōng fān luò zhǐ huī jí é nèi bù zú rén shù, lǜ zú nán fū é, kě xiān zhāo chóng jié chóng wǔ shí wàn rén. hòu rén shù shāo jiàn cì dì, jí jù shēn qǔ zhǐ."
四年七月,熙河蘭湟路轉運使洪中孚自河東入覲,帝問崇威、崇銳新兵教閱就緒否。中孚曰:"教閱易事也。臣不知藝祖取天下之兵與神考所分將兵曾無減損,若未嘗減損,似不須增。蓋兵貴簡練不貴多,今遽增二軍,所費至廣,臣不知獻議者於經費之外別有措置,或只仰給朝廷也。"帝愕然曰:"初議增兵,未嘗議費,可即罷去。"中孚曰:"惰游之卒不復安於南畝,今一旦罷遣,強者聚而為盜,弱者轉徙,則重為朝廷憂。不若使填諸營闕;無闕,聽於額外收管,不一二年盡矣。"帝稱善。九月,詔:"近降指揮,在京、諸路招崇捷、崇武等指揮十萬人,又招效忠、蕃落指揮及額內不足人數,慮卒難敷額,可先招崇捷、崇武十萬人。候人數稍見次第,即具申取旨。"
wǔ nián, zhào:" yì lēi zhū sè rén tóu jūn zhě, bìng xǔ zì shēn jí qīn shǔ yuè sù, qí yǐ lá zì, réng bìng gǎi zhèng."
五年,詔:"抑勒諸色人投軍者,並許自身及親屬越訴,其已剌字,仍並改正。"
zhèng hé èr nián, guǎng xī dōu qián sī zòu:" guǎng xī liǎng jiāng é yī wàn sān bǎi yú rén, shì gù táo wáng, yú jīng hú nán běi jiāng nán dōng xī jì zhāo, yuán zhū lù yǐ fēi běn zhí, duō bù yòng xīn. jīn bīng què liù fēn, yù qǐ běn lù lín lù yǒu fàn tú bìng zhàng yǐ xià qíng zhòng zhī rén, chú pèi shā mén dǎo guǎng nán yuǎn è bìng fàn qiáng dào xiōng è shā rén fàng huǒ shì gàn huà wài bìng yī fǎ wài, yú bìng miǎn jué cì tián." cóng zhī.
政和二年,廣西都鈐司奏:"廣西兩將額一萬三百餘人,事故逃亡,於荊湖南北、江南東西寄招,緣諸路以非本職,多不用心。今兵闕六分,欲乞本路、鄰路有犯徒並杖以下情重之人,除配沙門島、廣南遠惡並犯強盜兇惡、殺人放火、事干化外並依法外,余並免決刺填。"從之。
sì nián, zhōng wèi dài fū tóng shī mǐn yán:" dōng nán zhōu jùn lì què xiāng jūn, fán yǒu yì shǐ, bìng shì hé gù. ruò lìng zhū jùn shǒu chén bìng tí xíng sī cuò zhì zhāo tián, shù kě shěng fèi." cóng zhī.
四年,中衛大夫童師敏言:"東南州郡例闕廂軍,凡有役使,並是和雇。若令諸郡守臣並提刑司措置招填,庶可省費。"從之。
xuān hé yuán nián, gāo yáng guān lù ān fǔ shǐ wú jiè fèng shǒu zhào zhāo tián zhū lù jìn jūn què é, yǐ shí fēn wèi lǜ, zhāo jí sì fēn yǐ xià dì zhǎn mó kān nián, qī fēn yǐ shàng dì jiǎn mó kān nián. gāo yáng guān lù hé jiān fǔ cāng bà ēn zhōu xìn ān jūn zhāo tián shù zú, qǐ xíng tuī shǎng. cóng zhī.
宣和元年,高陽關路安撫使吳玠奉手詔招填諸路禁軍闕額,以十分為率,招及四分以下遞展磨勘年,七分以上遞減磨勘年。高陽關路河間府、滄、霸、恩州、信安軍招填數足,乞行推賞。從之。
èr nián, shǒu zhào:" bǐ wén zhū lù zhōu jūn zhāo zhì xiāng jūn hé qīng zhuàng chéng děng, wǎng wǎng qiè nuò yòu xiǎo, bù jí děng yàng, xū fèi lǐn shí, bù kān qū shǐ. jīn hòu bìng yǎng zūn zhe lìng zhāo tián, rú wéi lì, yǐ wéi zhì lùn."
二年,手詔:"比聞諸路州軍招置廂軍河清、壯城等,往往怯懦幼小,不及等樣,虛費廩食,不堪驅使。今後並仰遵著令招填,如違戾,以違制論。"
sì nián zhēng yuè, liǎng zhè dōng lù qián xiá sī zòu:" qǐ jiāng wēn chù qú wù zhōu yuán guǎn bù xì jiāng jìn jūn liù zhǐ huī, gèng zhāo zhì zēng wèi shí zhǐ huī, bìng yǐ wǔ bǎi rén wèi é, fán wǔ qiān rén, shù chéng quán jiāng. jí gèng yú tái zhōu zhāo zhì bù xì jiāng jìn jūn yī zhǐ huī, yǐ sì bǎi rén wèi é." cóng zhī. sān yuè, chén liáo yán:" qiè wén dào lù xiōng xiōng xiāng bù, yún zhū jūn zhuō rén cì niè yǐ bǔ què é, lǜ shù rén qū yī zhuàng fū, qiě yè qiě ōu, bǎi xìng jiào hū, huò niè zhǐ qiú miǎn. rì zhě, jīn míng chí rén dà hé huì, hū zhē mén dà suǒ, dàn zhǎng shēn shào nián, qiān zhī ér qù, yún' chōng jūn'. zhì mài shū rú zhě bù gǎn rù chéng, xíng lǚ shì rén xià dǎi nú lì, jiē bì cáng kǒng jù, shì hài jiàn wén. jīn guó jiā xián xiá, bì yù zhāo tián jìn lǚ, dāng míng shì fǎ lìng, lài yǐ jīn bó, juān cái bǎi wàn, zé shí wàn rén yīng mù yǐ. zhuō rén yú tú, shí kuī guó tǐ, liú wén sì fāng, chuán bō yuǎn ěr, shū wèi wèi biàn. fú wàng jí xíng jìn zhǐ, yǐ mǐ yí wèi." shí bǎo lù gōng dào shì zhāng jì zī yīn wǎng wèi shì, yì bèi cì niè, shì wén, shǒu zhào tí xíng sī gēn zhì. sì yuè, chén liáo yīn yán:" zhāo cì què é jìn jūn, shū mì yuàn lì xiàn tài jù, zhū yíng fú jí, rén yòng dà hài. xìng bù xuán zhǒng dé yīn jìn zhǐ, qún qíng yuè fú. qí yǐ bèi cì niè ér fēi yuàn zhě, pō yì gǎi zhèng, shàng yǒu jīng guān qiú miǎn ér wèi dé zhě. niǎn gǔ ruò cǐ, kuàng qí yuǎn hū? qiè wén xiǎo rén jiǎ jiè shēng shì, yīn yuán duó rǎng, suǒ zài duō yǒu, ruò huò āi míng dé tuō, qí jiā yǐ kōng. jīn wǎng lái yóu huái wèi bì. fú wàng shèng míng tè cì jiè chì, yīng zài wài zhāo jūn qù chù, wú dé héng làn." cóng zhī.
四年正月,兩浙東路鈐轄司奏:"乞將溫、處、衢、婺州元管不系將禁軍六指揮,更招置增為十指揮,並以五百人為額,凡五千人,庶成全將。及更於台州招置不系將禁軍一指揮,以四百人為額。"從之。三月,臣僚言:"竊聞道路洶洶相怖,雲諸軍捉人刺涅以補闕額,率數人驅一壯夫,且曳且毆,百姓叫呼,或齧指求免。日者,金明池人大和會,忽遮門大索,但長身少年,牽之而去,雲'充軍'。致賣蔬茹者不敢入城,行旅市人下逮奴隸,皆避藏恐懼,事駭見聞。今國家閒暇,必欲招填禁旅,當明示法令,賚以金帛,捐財百萬,則十萬人應募矣。捉人於途,實虧國體,流聞四方,傳播遠邇,殊為未便。伏望亟行禁止,以弭疑畏。"時寶籙宮道士張繼滋因往尉氏,亦被刺涅,事聞,手詔提刑司根治。四月,臣僚因言:"招刺闕額禁軍,樞密院立限太遽,諸營弗戢,人用大駭。幸不旋踵德音禁止,群情悅服。其已被刺涅而非願者,頗亦改正,尚有經官求免而未得者。輦轂若此,況其遠乎?竊聞小人假借聲勢,因緣奪攘,所在多有,若或哀鳴得脫,其家已空。今往來猶懷畏避。伏望聖明特賜戒敕,應在外招軍去處,毋得橫濫。"從之。
qī nián, jiǎn yè tíng yòng dù, jiǎn shì cóng guān yǐ shàng yuè lǐn, bà zhū jiān jú, yǒu sī jù suǒ de shù bō chōng zhū lù dí běn jí mù bīng shǎng jūn zhī yòng.
七年,減掖庭用度,減侍從官以上月廩,罷諸兼局,有司據所得數撥充諸路糴本及募兵賞軍之用。
qīn zōng jí wèi, zhào shǒu lìng mù zhōu xiàn xiāng cūn tǔ háo wèi duì zhǎng, gè zì mù qí qīn shí xiāng lǐ yǐ xíng. jí wǔ shí rén yǐ shàng xiān yǔ jìn yì fù wèi, sān bǎi rén yǐ shàng yǔ chéng xìn láng, mù wén wǔ guān xí wǔ yǒng zhě wèi tǒng lǐng. xíng rì, suǒ fā zhōu jūn shòu yǐ qì jiǎ, rén gěi liáng bàn yuè, dì lǐ yuǎn zhě, suǒ zhì zhōu xiàn jiē xù pī zhī. jīng jī fǔ jùn bīng mǎ zhì zhì shǐ sī yán:" zhū lù zhào mù gǎn yǒng xiào yòng, měi míng xiān gěi qián sān qiān, fù běn sī shì yàn gěi jù qì, zhī sàn yín juàn jī shǎng. ruò jiān sī zhī tōng lìng zuǒ bìng yīng yǒu guān rén, néng zhào dào gǎn yǒng xiào yòng shì yì gāo qiáng jí èr bǎi rén yǐ shàng zhě, qǐ yǔ zhuǎn yī guān, měi jiā èr bǎi rén yī cǐ. huò jiān sī jùn shǒu zhōu xiàn guān yǐ xià yīng yuán jūn qī shì jiàn, shāo yǒu jī huǎn, bìng yī jūn fǎ." cóng zhī.
欽宗即位,詔守令募州縣鄉村土豪為隊長,各自募其親識鄉里以行。及五十人以上先與進義副尉,三百人以上與承信郎,募文武官習武勇者為統領。行日,所發州軍授以器甲,人給糧半月,地里遠者,所至州縣接續批支。京畿輔郡兵馬制置使司言:"諸路召募敢勇效用,每名先給錢三千,赴本司試驗給據訖,支散銀絹激賞。若監司、知通、令佐並應有官人,能召到敢勇效用事藝高強及二百人以上者,乞與轉一官,每加二百人依此。或監司、郡守、州縣官以下應緣軍期事件,稍有稽緩,並依軍法。"從之。
jìng kāng yuán nián chūn zhēng yuè, chén liáo yán:" zhū lù jiàn zhāo mù rén bīng, yuán zhú chù cáo jì què fá, qǐ yú jìn zhōu yīng fèng sī jí yán fú gōng xī chéng qián bó, bìng xǔ qǐng yòng, shù dé sù bàn." cóng zhī. yòu zhào:" lóng měng lóng qí guī yuǎn zhuàng yǒng zhū jūn què é, kě xíng xià zhū lù jiǎn xuǎn pèi tián." yòu zhào:" yǐ jiàng zhǐ huī, zhú chù gè yǐ zhào mù xiào yòng gǎn yǒng wǔ yì rén shù duō guǎ děng dì tuī shǎng." yòu zhào:" wén xī shǎng zhī rén, yì lēi qiáng mù. zì jīn bìng qǔ qíng yuàn, gǎn yǒu wéi lì, dāng yì zhòng fá. wú dé jiāng léi ruò bù kān chū zhàn jí yǐ yǒu xì jūn jí zhě yī lì chōng mù." jí zhào:" mù wǔ jǔ jí dì yǒu cái wǔ fāng lüè, huò yǒu zhàn gōng céng jīng zhàn zhèn, jí jīng biān rèn dà xiǎo shǐ chén bù yǐ zuì fàn yǐ fā wèi xù, jí wǔ xué yǒu fāng lüè zhì móu, jí céng chōng gōng mǎ suǒ zǐ dì, jí zhū sè yǒu dǎn yǒng gǎn zhàn zhī rén, dù xǔ fù qīn zhēng xíng yíng sī." yòu zhào:" mù shǎn xī tǔ rén wèi bīng bìng shǐ chén xiào yòng děng fù yáo píng zhòng jūn shǐ huàn, qí yīng mù rén xiū wǔ láng yǐ shàng èr shí guàn, jìn yì fù wèi yǐ shàng shí wǔ guàn, jūn rén bǎi xìng shí guàn, bìng yú kāi fēng fǔ yīng guǎn guān qián nèi zhī."
靖康元年春正月,臣僚言:"諸路見招募人兵,緣逐處漕計闕乏,乞於近州應奉司及延福宮西城錢帛,並許請用,庶得速辦。"從之。又詔:"龍猛、龍騎、歸遠、壯勇諸軍闕額,可行下諸路揀選配填。"又詔:"已降指揮,逐處各以召募效用敢勇武藝人數多寡等第推賞。"又詔:"聞希賞之人,抑勒強募。自今並取情願,敢有違戾,當議重罰。毋得將羸弱不堪出戰及已有系軍籍者一例充募。"及詔:"募武舉及第有材武方略,或有戰功、曾經戰陣,及經邊任大小使臣不以罪犯已發未敘,及武學有方略智謀,及曾充弓馬所子弟,及諸色有膽勇敢戰之人,度許赴親征行營司。"又詔:"募陝西土人為兵並使臣、效用等赴姚平仲軍使喚,其應募人修武郎已上二十貫,進義副尉以上十五貫,軍人、百姓十貫,並於開封府應管官錢內支。"
sì yuè, zhào:" yǐ jiàng zhǐ huī fā hái guī cháo rén wǎng dà jīn jūn qián, rú bù yuàn wǎng, suǒ zài liàng gěi kǒu quàn jīn qiǎn yuán yǒu guān shǒu rén bìng bù lí wù, zhī fèng gěi zhī bàn. qí yuàn xiào lì jūn qián zhě, xǔ zì chén."
四月,詔:"已降指揮發還歸朝人往大金軍前,如不願往,所在量給口券津遣;元有官守人並不厘務,支奉給之半。其願效力軍前者,許自陳。"
wǔ yuè, hé běi hé dōng lù xuān fǔ sī zòu:" hé běi zhū zhōu jūn suǒ guǎn zhèng bīng jué shǎo, yòu shǎn xī yóu shǒu duò mín yuàn chōng jūn zhě yì zhòng, zhī yuán zhāo cì què fá lì wù, shì zhì jūn é cháng què. jīn ruò gěi yī sè yín juàn, zhé chōng lì wù kào shè qǐ fā, zhào mù rén zuò yì yǒng, zhǐ yú yòu bì shàng cì zì, yī jìn jūn lì wù zhī yī liáng liào qián, shǎn xī wǔ lù gòng kě dé èr wàn rén, bǐ zhī huái zhè děng lù suǒ de jiāng bīng, shí kě shǐ huàn." cóng zhī, zhào qiǎn wén wǔ guān gè yī yuán qián qù shǎn xī lù mù bīng èr wàn rén fù què. suì mìng zhào dǐng tè chú kāi fēng fǔ cáo guān, zhǒng xiāng chà xuān fǔ sī zhǔn bèi jiāng lǐng, bìng chōng shǎn xī lù gàn dāng gōng shì, zhuān yī mù bīng. shì yuè, qiǎn hù bù yuán wài láng chén shī yǐn wǎng fú jiàn lù mù qiāng zhàng shǒu. dōu shuǐ shǐ zhě chén qiú dào yán:" cháo tíng chà guān wǎng shǎn xī zhāo jūn, shì dāng suì fēng, kǒng wèi yì zhāo tián. ruò jiù wěi jiān sī zhāo mù bǎo jiǎ, dàn yǐ lì wù, yǔ miǎn kē chà, yǐ zuò qí qì, kě dé jìn bīng wǔ wàn." cóng zhī.
五月,河北、河東路宣撫司奏:"河北諸州軍所管正兵絕少,又陝西遊手惰民願充軍者亦眾,祗緣招刺闕乏例物,是致軍額常闕。今若給一色銀絹,折充例物犒設起發,召募人作義勇,止於右臂上刺字,依禁軍例物支衣糧料錢,陝西五路共可得二萬人,比之淮、浙等路所得將兵,實可使喚。"從之,詔遣文武官各一員前去陝西路募兵二萬人赴闕。遂命趙鼎特除開封府曹官,種湘差宣撫司準備將領,並充陝西路幹當公事,專一募兵。是月,遣戶部員外郎陳師尹往福建路募槍杖手。都水使者陳求道言:"朝廷差官往陝西招軍,適當歲豐,恐未易招填。若就委監司招募保甲,啖以例物,與免科差,以作其氣,可得勁兵五萬。"從之。
liù yuè, shū mì dōu chéng zhǐ zhé yàn shí zòu:" xī rén jié lián nǚ zhēn, wèi rì shén jiǔ, qǐ wú jì yú guān zhōng zhī zhì? jí jīn zhū lù rén mǎ jiē kōng, wàn yī dí rén zhǎng qū, hé yǐ zhī wú? yán zhī kě wèi hán xīn, cháo tíng shì wèi shēn lǜ yě. hé dōng hé sù zhī huàn yǐ xíng, rén gù yōu zhī shǎn xī zhī huàn wèi zuò, rén gù hū zhī. ruò měi lù xiān yǔ shí wàn mín, lìng shuài chén zhāo mù tǔ rén wèi bǎo hù zhī jì, zé yǐ kòng è, bù dé fàng lìng qīn rù, réng xū cháo tíng yīng fù. cáo sī chéng shí guǎng xíng chǔ xù, yǐ wèi jí wù."
六月,樞密都承旨折彥實奏:"西人結連女真,為日甚久,豈無覬覦關中之志?即今諸路人馬皆空,萬一敵人長驅,何以枝梧?言之可為寒心,朝廷似未深慮也。河東、河塑之患已形,人故憂之;陝西之患未作,人故忽之。若每路先與十萬緡,令帥臣招募土人為保護之計,責以控扼,不得放令侵入,仍須朝廷應副。漕司乘時廣行儲蓄,以為急務。"
yòu kāi fēng fǔ yǐn niè shān zòu:" zhāo bīng zhě, jīn rì zhī jí wù. jìn yuán jīng jī zhū yì lì gè zhāo cì, zhì yú wú rén jiù mù, zé qiáng bǔ cūn mín jí wǎng lái xíng rén wèi zhī. suì zhì lǐ máng bēn hài, shāng lǚ bù xíng, shū shī cháo tíng ài mín zhī yì. jiǎn zhǔn zhèng hé lìng, zhū dào zài fàn zhàng yǐ shàng qíng lǐ bù kě jué fàng ér kān chōng jūn zhě, gěi lì wù cì chōng xiāng jūn. jīn jīng chéng lǐ wài jiān yǒu dào zéi, jiē shì háo huá, wú suǒ wèi dàn, suī jīng duàn zuì, wán è fú quān, ruò yī shàng tiáo cì chōng xiāng jūn, bù wéi dé qiáng zhuàng zhī yòng, yòu qiě shōu jí jiān xiá bù fù wèi dào. rú yǔn suǒ qǐng, zé zì nèi jí wài jiē kě jiàn zhī shī xíng." cóng zhī.
又開封府尹聶山奏:"招兵者,今日之急務。近緣京畿諸邑例各招刺,至於無人就募,則強捕村民及往來行人為之。遂致里氓奔駭,商旅不行,殊失朝廷愛民之意。檢准政和令,諸盜再犯杖以上、情理不可決放而堪充軍者,給例物刺充廂軍。今京城裡外間有盜賊,皆是豪猾,無所畏憚,雖經斷罪,頑惡弗悛,若依上條刺充廂軍,不惟得強壯之用,又且收集奸黠不復為盜。如允所請,則自內及外皆可見之施行。"從之。
qī yuè, shǎn xī wǔ lù zhì zhì shǐ qián gài yán:" dōu shuǐ shǐ zhě chén qiú dào qǐng zhāo cì bǎo jiǎ wǔ wàn chōng jūn. yuán bǐ lái shǎn yòu zhèng bīng shù shǎo, quán jí bǎo jiǎ shǒu yù, jí yùn liáng zhū yì chāi shǐ wài, suǒ yú wú jǐ, ruò gèng zhāo cì wǔ wàn chōng jūn, zé shì zhèng dīng zhàn shǐ dài biàn, bù wéi nán yǐ xuǎn zé, jiān lǜ mín qíng jīng yí, bié zhì shēng shì. yù qǐ lìng zhōu xiàn xiǎo yù bǎo jiǎ, qǔ qí qíng yuàn rú wèi yǒu qíng yuàn zhī rén, jí qǐ lìng bǎo jiǎ sī yú zhèng dīng yú shù nèi xuǎn zé. tōng fù què rén gòng chéng qī wàn, kě yǐ zú yòng." cóng zhī. shì yuè, qián gài zòu:" shǎn xī mù tǔ rén chōng jūn, duō shì shì jǐng wū hé, bù kān lín dí. jīn zhé yàn shí zhī shǎn xī liù lù tóng qián gè shí wàn mín, měi míng tiān qián shí qiān, zì kě jīng zé shǎo zhuàng jí děng zhàng rén, kě dé zhèng jūn yī wàn, liù lù gòng dé liù wàn rén." cóng zhī.
七月,陝西五路制置使錢蓋言:"都水使者陳求道請招刺保甲五萬充軍。緣比來陝右正兵數少,全籍保甲守御,及運糧諸役差使外,所余無幾,若更招刺五萬充軍,則是正丁占使殆遍,不唯難以選擇,兼慮民情驚疑,別致生事。欲乞令州縣曉諭保甲,取其情願;如未有情願之人,即乞令保甲司於正丁餘數內選擇。通赴闕人共成七萬,可以足用。"從之。是月,錢蓋奏:"陝西募土人充軍,多是市井烏合,不堪臨敵。今折彥實支陝西六路銅錢各十萬緡,每名添錢十千,自可精擇少壯及等杖人,可得正軍一萬,六路共得六萬人。"從之。
shí yuè, shū mì yuàn zòu:" zhào mù yǒu cái wǔ yǒng ruì jí dǎn yǒng rén bìng shè liè shè shēng hù." cóng zhī. yòu zòu:" fú jiàn lù yǒu zhōng yì wǔ yǒng lì gōng zì xiào qǔ shì zhī rén, lǐ yí zhào mù, chú bǎo jiǎ zhèng bīng wài, gōng shǒu bǎi xìng sēng xíng yǒu zuì jūn rén bìng tīng yīng mù. rú yǒu wǔ yì gāo qiáng shí yǒu dǎn yǒng zhòng suǒ tuī fú yuàn yīng mù wèi bù lǐng rén zhě, yī zhú xiàng míng mù quán shè bù lǐng, gè yǐ suǒ mù rén shù jiè bǔ guān zī." cóng zhī.
十月,樞密院奏:"召募有材武勇銳及膽勇人並射獵射生戶。"從之。又奏:"福建路有忠義武勇立功自效取仕之人,理宜召募,除保甲正兵外,弓手、百姓、僧行、有罪軍人並聽應募。如有武藝高強、實有膽勇、眾所推服、願應募為部領人者,依逐項名目權攝部領,各以所募人數借補官資。"從之。
shí yī yuè, jīng chéng sì bì gòng shí wàn rén, huáng rén huáng qí mǎn shì. shí yīng mù zhě duō yōng gài, shū wú dòu zhì. rùn shí yī yuè, hé lǔ mù yòng wáng jiàn mù qí bīng, suī cāo piáo xíng qǐ zhī rén, yì jiē yīng mù, cāng zú wèi jiù jì lǜ. qí bīng luàn, ōu wáng jiàn, shā shǐ chén shù shí rén, nèi qián dà rǎo. wáng zōng chǔ zhǎn qú kuí shù rén, nǎi dìng. jí chū zhàn, wèi tiě qí suǒ chōng, wàng fēng bēn kuì, jiān yān.
十一月,京城四壁共十萬人,黃人黃旗滿市。時應募者多庸匄,殊無鬥志。閏十一月,何{鹵木}用王健募奇兵,雖操瓢行乞之人,亦皆應募,倉卒未就紀律。奇兵亂,毆王健,殺使臣數十人,內前大擾。王宗濋斬渠魁數人,乃定。及出戰,為鐵騎所沖,望風奔潰,殲焉。
shí èr yuè, zhào:" zhū jūn zhà xiào fān zhuāng, fén jié cái wù, xiàn shí rì jī zāng zì shǒu, yǔ miǎn zuì." réng zhào mù kuì bīng shōu guǎn. gěi kǒu shí yān.
十二月,詔:"諸軍詐效蕃裝,焚劫財物,限十日齎贓自首,與免罪。"仍召募潰兵收管。給口食焉。
táo wáng zhī fǎ, guó chū yǐ lái gè yǒu zēng sǔn. xī níng wǔ nián zhào, jìn jūn fèng qián zhì wǔ bǎi ér wáng mǎn qī rì zhě, zhǎn. jiù zhì, sān rì zhě sǐ. chū, zhí zhèng yì gèng fǎ, qǐng mǎn shí rì. dì yuē:" lín zhèn ér wáng, guò shí rì ér shǒu, dé bù zhǎng jiān hū." ān shí yuē:" lín zhèn ér wáng, fǎ bù jì rì, jí rù zhǎn xíng. jīn dāng lì zài jūn xìng suǒ wáng mǎn sān rì, lùn rú duì kòu zéi lǜ?" shū mì shǐ cài tǐng qǐng yán biān ér wáng mǎn sān rì zhě zhǎn. ān shí yuē:" yán biān yǒu fēi jūn xìng zhī suǒ, bù kě yī gài zuò yǐ zhòng xíng. běn lì zhòng fǎ, yǐ jìn bì kòu zéi jí jūn xìng ér yǐ." dì yuē:" rán." wén yàn bó gù yán:" jūn fǎ chén děng suǒ dāng zǒng lǐng, bù yí qīng gǎi, rú qián dài xiāo bīng nǎi shēng biàn." ān shí yuē:" qián dài rú dù yuán yǐng děng xiāo bīng, nǎi qí cuò zhì shī dāng, fēi bīng bù kě xiāo yě. qiě dāng xiāo fǔ shí, tiān xià bīng zhì duō, mín lì bù gěi, ān dé bù jiǎn? fāng yōu zhōu yǐ zhū kè róng děng sòng jīng shī, qǐng wú qiǎn kè róng hái yōu zhōu shān zhòng wèi luàn, ér cháo tíng nǎi lìng kè róng děng piāo pō jīng shī, jiǔ zhī bù diào, fù qiǎn guī běi. kè róng suǒ yǐ fù luàn, yì hé yù xiāo bīng shì?" yàn bó yuē:" guó chū, jìn jūn táo wáng mǎn yī rì zhě zhǎn. rén zōng gǎi mǎn sān rì, dāng shí yì zhě yǐ lǜ huài jūn fǎ." ān shí yuē:" rén zōng gǎi fǎ yǐ lái, huó rén mìng zhì duō, rán yú jūn rén táo wáng, bǐ jiù bù wén jiā duō, rén zōng gǎi fǎ bù wèi bù shàn." dì nǎi zhào zēng wèi qī rì.
逃亡之法,國初以來各有增損。熙寧五年詔,禁軍奉錢至五百而亡滿七日者,斬。舊制,三日者死。初,執政議更法,請滿十日。帝曰:"臨陣而亡,過十日而首,得不長奸乎。"安石曰:"臨陣而亡,法不計日,即入斬刑。今當立在軍興所亡滿三日,論如對寇賊律?"樞密使蔡挺請沿邊而亡滿三日者斬。安石曰:"沿邊有非軍興之所,不可一概坐以重刑。本立重法,以禁避寇賊及軍興而已。"帝曰:"然。"文彥博固言:"軍法臣等所當總領,不宜輕改,如前代銷兵乃生變。"安石曰:"前代如杜元穎等銷兵,乃其措置失當,非兵不可銷也。且當蕭俛時,天下兵至多,民力不給,安得不減?方幽州以朱克融等送京師,請毋遣克融還幽州煽眾為亂,而朝廷乃令克融等飄泊京師,久之不調,復遣歸北。克融所以復亂,亦何預銷兵事?"彥博曰:"國初,禁軍逃亡滿一日者斬。仁宗改滿三日,當時議者已慮壞軍法。"安石曰:"仁宗改法以來,活人命至多,然於軍人逃亡,比舊不聞加多,仁宗改法不為不善。"帝乃詔增為七日。
yuán fēng yuán nián, zhī è zhōu wáng sháo yán:" qǐ zì jīn táo wáng pèi jūn wèi dào, tīng bǔ zhǎn, shǎng qián." zhào zuò tiáo zhá sháo zhào huì:" rú suǒ fàn qíng zhòng, zuì bù zhì sǐ, zòu cái."
元豐元年,知鄂州王韶言:"乞自今逃亡配軍為盜,聽捕斬,賞錢。"詔坐條札韶照會:"如所犯情重,罪不至死,奏裁。"
sān nián liù yuè, zhào:" jūn shì mín bīng táo wáng suí jūn xiào yòng, ruò shǒu huò, bìng xiè sòng suǒ shǔ, lùn rú fǎ. suī lì zhàn gōng bù shǎng, réng bù xǔ yǐ gōng shú guò. lìng suí jūn bǎng yù."
三年六月,詔:"軍士、民兵逃亡隨軍效用,若首獲,並械送所屬,論如法。雖立戰功不賞,仍不許以功贖過。令隨軍榜諭。"
sì nián, zhào shěn kuò:" zòu yǐ jūn qián shì zú táo wáng, kuì sàn zài lù, běn fēi děi yǐ, xū dāng jí qiě zhāo ān. qīng kě sù jù cháo zhǐ chū bǎng, yún wén zhàn shì zhǐ shì bù jīn jī hán, táo guī qí jiā, kě gè suí suǒ zài chéng zhài quán sòng nà qì jiǎ, qǐng gěi liáng shí, tīng guī suǒ shǔ. jié cì jù zhāo fǔ shù yǐ wén."
四年,詔沈括:"奏以軍前士卒逃亡,潰散在路,本非得已,須當急且招安。卿可速具朝旨出榜,雲聞戰士止是不禁饑寒,逃歸其家,可各隨所在城砦權送納器甲,請給糧食,聽歸所屬。節次具招撫數以聞。"
chóng níng sì nián jiǔ yuè, shū mì yuàn yán:" xī hé dōu zǒng guǎn sī jiù wú bīng jí, qǐ lìng zhū jiāng gè zhì jí, rì jù yǒu wú kāi shōu, xún jù yuán é jiàn guǎn jí táo wáng shì gù xì mù, shēn zǒng guǎn sī, běn sī jiē tiē dōu bù, wěi jī yí yī yuán zhú shí chōu zhāi diǎn jiǎn." cóng zhī.
崇寧四年九月,樞密院言:"熙河都總管司舊無兵籍,乞令諸將各置籍,日具有無開收,旬具元額、見管及逃亡事故細目,申總管司,本司揭貼都簿,委機宜一員逐時抽摘點檢。"從之。
shí yuè, shàng shū shěng yán:" jīn suǒ zài táo jūn jù jí, zhì yǐ qiān shù, xiǎo zé jīng dòng xiāng yì, dà zé gōng wèi jié dào. lèi jiàng zhǐ huī, xǔ yǐ shǒu shēn, huò lìng tóu huàn, zhōng wèi gé jué. xī shén zōng yǐ jiāng bù zhī bīng, bīng bù zhī jiāng, gù fēn bīng lǐng jiāng. tǒng bīng guān sī, fán bīng zhī shì wú suǒ bù tǒng, zé qí táo wáng zǒu sǐ, qǐ dé bù rèn qí zé? jiǎn huì jiāng chì yǔ jiàn xíng chì lìng, jiē wèi yǒu jiāng guān yǔ rén yuán rèn zé zhī fǎ, zhì lìng lái bīng jiāng bù jiā cún xù, láo yì qí shēn, zhì yú táo bì, ér rèn zhí zhī rén xī bù jiā zuì. jìn rì xī hé yí lù táo zhě jǐ sì wàn, jiāng fù zuò shì ér bù jīn, rén yuán jiāng xiào gù zòng ér bù wèn, zhì táo wáng jūn rén suǒ zài jiē yǒu. gài zì lái lì fǎ wèi xiáng, jiān jūn zhōng zhǎng xíng jié jí rén yuán, jiāng xiào, shén zhǎng xiāng tǒng, tóng yíng xiāng yī, shàng xià xiāng zhì, qǐ dé zhì qí táo wáng màn bù xǐng chá? kuàng zhāo jūn jì lì shǎng gé, zé táo zǒu ān kě wú jìn? jīn cān xiáng xiū lì shǎng fá shí shù tiáo." bìng cóng zhī.
十月,尚書省言:"今所在逃軍聚集,至以千數,小則驚動鄉邑,大則公為劫盜。累降指揮,許以首身,或令投換,終未革絕。昔神宗以將不知兵,兵不知將,故分兵領將。統兵官司,凡兵之事無所不統,則其逃亡走死,豈得不任其責?檢會將敕與見行敕令,皆未有將官與人員任責之法,致令來兵將不加存恤,勞役其身,至於逃避,而任職之人悉不加罪。近日熙河一路逃者幾四萬,將副坐視而不禁,人員將校故縱而不問,至逃亡軍人所在皆有。蓋自來立法未詳,兼軍中長行節級人員,將校,什長相統,同營相依,上下相制,豈得致其逃亡漫不省察?況招軍既立賞格,則逃走安可無禁?今參詳修立賞罰十數條。"並從之。
wǔ nián, shū mì yuàn bèi tóng guàn suǒ yán:" shǎn xī děng chù chà guān zhāo yù táo wáng jūn rén, bìng xǔ suǒ zài shǒu shēn, gèng bù huì wèn, biàn zhī kǒu quàn lìng guī běn yíng. biān shàng jūn rén dàn yú shù shǒu zhī láo, wǎng wǎng táo cuàn yú nèi jùn shǒu shēn, suì dé kǒu quàn guī yíng, kǒng xiāng xí chéng fēng, yǒu hài jūn zhèng. qǐ zì jīn yīng jūn rén shǒu shēn, bìng xū huì wèn táo wáng shè xiàn, yī jīn lái zhāo yù zhǐ huī: ruò xì shè hòu táo wáng, jí qǐ yī tiáo shī xíng." cóng zhī.
五年,樞密院備童貫所言:"陝西等處差官招諭逃亡軍人,並許所在首身,更不會問,便支口券令歸本營。邊上軍人憚於戍守之勞,往往逃竄於內郡首身,遂得口券歸營,恐相習成風,有害軍政。乞自今應軍人首身,並須會問逃亡赦限,依今來招諭指揮:若系赦後逃亡,即乞依條施行。"從之。
dà guān sān nián, shū mì yuàn bèi chén liáo yán yún:" zì shǎn xī lù tí diǎn xíng yù wú ān xiàn shǐ chén zhāo yòu táo wáng xiāng jìn jūn zhī fǎ, nǎi zhe xǔ lìng tóu huàn gǎi cì zhī lìng. zì cǐ zhū bì jìn shēng, jūn lǜ bù sù. cháo tíng dòng jiàn qí bì, yǐ yán lì fǎ, rán shàng yǒu mào míng yī jié, qí bì wèi chú. qǐng rú zhǔ bīng guān jiù céng zhàn shǐ shū zhá zuò jiàng zá jì shǒu yè zhī tú, huò yǔ tǒng xiá jūn yuán sù yǒu xián jì yì yù shě cǐ ér jiù bǐ, huò suǒ bù táo wáng shù duō, yù bì qiǎn zé, zhé jiāng táo jūn chéng táo wáng zhī míng biàn yǔ qǐng gěi. jì bì qiǎn zé, yòu mào qǐng shòu, shàng xià xiāng méng, mò zhī néng gé, zhì shǐ jūn shì duō huái shàn qù zhī xīn zhě, liáng yǐ yì dé shàn zhù zhī dì yě. ruò jiā zhòng shǎng, shēn yǐ yán xíng, shù gé sī bì, yǒu bì chéng fǎ." cóng zhī.
大觀三年,樞密院備臣僚言云:"自陝西路提點刑獄吳安憲始陳招誘逃亡廂禁軍之法,乃著許令投換改刺之令。自此諸弊浸生,軍律不肅。朝廷洞見其弊,已嚴立法,然尚有冒名一節,其弊未除。請如主兵官舊曾占使書札、作匠、雜技、手業之徒,或與統轄軍員素有嫌忌、意欲舍此而就彼,或所部逃亡數多,欲避譴責,輒將逃軍承逃亡之名便與請給。既避譴責,又冒請受,上下相蒙,莫之能革,致使軍士多懷擅去之心者,良以易得擅住之地也。若加重賞,申以嚴刑,庶革斯弊,有裨成法。"從之。
sì nián, shū mì yuàn yán:" zhū lù jí jīng jī táo wáng jūn shù jū duō, suī shè chì lì xiàn xǔ shǒu, zhōng huái wèi bì. ruò zhū lù zhuān wěi zhī zhōu tōng pàn huò zhí guān yī yuán, jīng jī wěi zhī xiàn, ruò zhāo yòu lěi jí sān bǎi rén yǐ shàng, yǔ jiǎn yī nián mó kān, wǔ bǎi rén yǐ shàng yī nián bàn, qiān rén yǐ shàng qǔ zhǐ tuī ēn, yú lǐ wèi biàn."
四年,樞密院言:"諸路及京畿逃亡軍數居多,雖赦敕立限許首,終懷畏避。若諸路專委知州、通判或職官一員,京畿委知縣,若招誘累及三百人以上,與減一年磨勘,五百人以上一年半,千人以上取旨推恩,於理為便。"
zhèng hé èr nián, chén liáo yán:" zǔ zōng jūn zhèng dà bèi, wú kě yì zhě. bǐ duō táo wáng zhě, yuán suǒ zài tuī xíng wèi zhì, jí zhǔ bīng sī guān zūn fèng wèi yán gù yě. qí bì yǒu liù: yī yuē shàng xià lǜ liǎn, èr yuē jǔ fàng yíng zhài, sān yuē jù jí dǔ bó, sì yuē chāi shǐ bù jūn, wǔ yuē fáng sòng guò yuǎn, liù yuē dān shēn wú huǒ jù. shì cǐ suī jù yǒu tiáo jìn, ér fàn zhě jí duō. yù qǐ xià yǒu sī tuī jiū, chú bīng jiāng guān suì zhōng lì dìng shǎng fá tiáo gé wài, zhào zhū lù tí xíng sī, měi suì zhōng jiāng běn lù zhōu jūn bù xì jiāng jìn jūn jiàn guǎn jí táo wáng rén shù, cān hù bǐ jiào, jù zuì duō zuì shǎo chù gè yī zhōu zhī tōng zhí wèi xìng míng, shēn shū mì yuàn." cóng zhī.
政和二年,臣僚言:"祖宗軍政大備,無可議者。比多逃亡者,緣所在推行未至,及主兵司官遵奉未嚴故也。其弊有六:一曰上下率斂,二曰舉放營債,三曰聚集賭博,四曰差使不均,五曰防送過遠,六曰單身無火聚。似此雖具有條禁,而犯者極多。欲乞下有司推究,除兵將官歲終立定賞罰條格外,詔諸路提刑司,每歲終將本路州軍不系將禁軍見管及逃亡人數,參互比較,具最多最少處各一州知、通職位姓名,申樞密院。"從之。
sān nián shí yī yuè, kāi fēng shǎo yǐn chén yàn xiū yán:" zhū xiāng shōu dào hán dòng chì lù gòng wǔ qiān qī bǎi yú rén, qí jiān táo jūn shù duō, hé xíng cuò zhì. jīn yù yī yā sòng táo jūn gé, měi èr shí rén gè chāi shǐ chén yī yuán fù yǔ xì yā sòng rén, gè tà zhú wěn biàn guān wū ān pō, yī jū yǎng fǎ guān qǐng qián mǐ cún yǎng, hòu qíng hé, guǎn yā qián qù. suǒ yǒu yán lù zhī pò kǒu quàn, bìng yī běn fǔ yā sòng táo jūn fǎ, qǐng yú hé pò kǒu quàn děng wài, gèng liàng zhī pán chán." zhào:" měi rén zhī pán chán qián sān bǎi, nà ǎo yī lǐng, hòu èr yuè qíng nuǎn jí xíng fā qiǎn."
三年十一月,開封少尹陳彥修言:"諸廂收到寒凍赤露共五千七百餘人,其間逃軍數多,合行措置。今欲依押送逃軍格,每二十人各差使臣一員付與系押送人,各踏逐穩便官屋安泊,依居養法關請錢米存養,候晴和,管押前去。所有沿路支破口券,並依本府押送逃軍法,請於合破口券等外,更量支盤纏。"詔:"每人支盤纏錢三百,衲襖一領,候二月晴暖即行發遣。"
sì nián, shàng shū shěng zhe lìng:" zhū jìn jūn chà fā chū shù wèi dào jūn qián, huò yǐ dào ér dài qù bàn nián yǐ shàng, táo wáng shǒu huò, suī huì ēn, pèi rú bǔ huò fǎ shàng jūn shǒu shēn huò bǔ huò, huì ēn, pèi yī qī rì nèi fǎ xià jūn běn míng yīng pèi zhě, pèi qiān lǐ. ruò běn guǎn zhé tíng liú, yǔ tóng zuì, suī gāi shè réng yī pèi fǎ." cóng zhī.
四年,尚書省着令:"諸禁軍差發出戍未到軍前,或已到而代去半年以上,逃亡首獲,雖會恩,配如捕獲法;上軍首身或捕獲,會恩,配依七日內法;下軍本名應配者,配千里。若本管輒停留,與同罪,雖該赦仍依配法。"從之。
wǔ nián, lì qián jiān bīng jiàng táo zǒu cì shǒu bèi fǎ.
五年,立錢監兵匠逃走刺手背法。
xuān hé èr nián, shǒu zhào:" táo zú pō duō, yǎng xuān fǔ sī cuò zhì yǐ wén." tóng guàn yán:" fán táo zú, dōng sì dà shè yǐ yǒu bǎi rì shǒu shēn miǎn zuì zhī wén, yuán nèi yǒu yuán fàn suī shǒu shēn, yú cháng fǎ shàng hé yí jiàng yí pèi zhě, jí wèi gǎn fù guān zì chén. yù qǐ zài jīng bìng jīng jī jīng xī shǎn xī hé dōng lù táo jūn, zì jīn zhǐ huī dào rì, tōng wèi mǎn shè xiàn gòng yī bǎi rì, xǔ lìng shǒu shēn miǎn zuì, yī jiù jūn fēn zhí cì shōu guǎn. réng miǎn běn sī běn yíng wèn dàng, jí fàng miǎn guān bū. rú běn fàn jīng dōng sì shè hòu, yóu yǒu yí jiàng yí pèi, tè yǔ yuán miǎn. ruò xiàn mǎn bù shǒu, zé yī cháng fǎ kē zuì. fán táo jūn xì zài jīng zhù yíng, yī xiàn yú zài jīng shǒu shēn zhě, lìng suǒ lì jūn sī dāng rì yā fù běn yíng. ruò jiàn chū shù zhě, jí pò kǒu quàn zhuǎn yā fù běn lù zhù pō zhōu jūn, bìng yī qián xiàng zhǐ huī miǎn zuì, yī jiù shōu guǎn. fán táo jūn zài wài, yī xiàn shǒu shēn zhě, bìng yú suǒ zài rì pò mǐ èr shēng, qí xiàn zhèn zhài bìng xiàn dāng rì jiě běn zhōu jūn, měi èr shí rén zuò yī fān, chà zhí yuán guǎn yā, réng yán lù gěi pò kǒu shí, jiāo fù qián lù zhōu jūn, zhuǎn sòng zhù yíng qù chù. rú jiàn chū shù, jí zhuǎn zhù pō zhōu jūn shōu guǎn. fán shǒu shēn jūn rén, bìng bù xǔ tóu huàn tā jūn. fán suǒ zài dāng zhí guān, rú néng yú xiàn nèi yòng xīn zhāo shōu táo jūn, cuò zhì zhuǎn sòng zhù yíng huò chū shù chù shōu guǎn, hòu mǎn, zài wài wěi tí xíng sī, zài jīng wěi kāi fēng fǔ qǔ suǒ dào yíng chū shù chù gōng wén, yàn rén shù, zuì yōu zhě shēn xuān fǔ sī qǔ zhǐ tuī ēn." bìng cóng zhī.
宣和二年,手詔:"逃卒頗多,仰宣撫司措置以聞。"童貫言:"凡逃卒,冬祀大赦已有百日首身免罪之文,緣內有元犯雖首身,於常法尚合移降移配者,即未敢赴官自陳。欲乞在京並京畿、京西、陝西、河東路逃軍,自今指揮到日,通未滿赦限共一百日,許令首身免罪,依舊軍分職次收管。仍免本司本營問儅,及放免官逋。如本犯經冬祀赦後,猶有移降移配,特與原免。若限滿不首,則依常法科罪。凡逃軍系在京住營,依限於在京首身者,令所隸軍司當日押赴本營。若見出戍者,即破口券轉押赴本路駐泊州軍,並依前項指揮免罪,依舊收管。凡逃軍在外,依限首身者,並於所在日破米二升,其縣、鎮、砦並限當日解本州軍,每二十人作一番,差職員管押,仍沿路給破口食,交付前路州軍,轉送住營去處。如見出戍,即轉駐泊州軍收管。凡首身軍人,並不許投換他軍。凡所在當職官,如能於限內用心招收逃軍,措置轉送住營或出戍處收管,候滿,在外委提刑司,在京委開封府取索到營、出戍處公文,驗人數,最優者申宣撫司取旨推恩。"並從之。
sān nián, zhào:" jiāng zhè jūn qián děng chù yīng táo cuàn jūn bīng, bìng tè fàng zuì, xǔ yú běn jiāng jiàn chū jūn lù fēn zhōu xiàn shǒu shēn, yī jiù gěi qǐng, suí chù quán xíng shōu guǎn. ruò zǒu wǎng tā chù, huò yú zhù yíng qù chù shǒu huò, jí lìng suǒ zài guān sī zhú xuán fā qiǎn fù běn jiāng yīng fù shǐ huàn. réng wěi zhú lù ān fǔ qián xiá tí xíng sī jué chá, rú suǒ zài zhé gǎn yǐn pí, huò zhú sī bù xíng jué chá, bìng lùn wéi zhì."
三年,詔:"江、浙軍前等處應逃竄軍兵,並特放罪,許於本將見出軍路分州縣首身,依舊給請,隨處權行收管。若走往他處,或於住營去處首獲,即令所在官司逐旋發遣赴本將應副使喚。仍委逐路安撫、鈐轄、提刑司覺察,如所在輒敢隱芘,或逐司不行覺察,並論違制。"
sì nián, chén liáo yán:" zhōng wài shì zú wú gù táo wáng, suǒ zài yǒu zhī. zǔ zōng zhì jūn jì lǜ shén yán, ruò zài shù zhě hái jiā, dāng yì zhě bì shì, bì yǒu yuán mén zhī lù. jīn jì yòu qí zuì, qiě xǔ tóu huàn, bù zhì yú shén wǔ zhī zhǎng jì lì shè xiàn, yòu tè zhǎn rì, yǐ kuān qí zì shǒu zhī qī. chén kǒng táo wáng dé jì, qí bì yì zī. qǐ chú ēn shè wài bù qīng yǔ xiàn, shǐ zhī xiàn zhī bù kě wèi cháng, shù yǒu wèi jù." cóng zhī.
四年,臣僚言:"中外士卒無故逃亡,所在有之。祖宗治軍紀律甚嚴,若在戍者還家,當役者避事,必有轅門之戮。今既宥其罪,且許投換,不制於什伍之長;既立赦限,又特展日,以寬其自首之期。臣恐逃亡得計,其弊益滋。乞除恩赦外不輕與限,使知限之不可為常,庶有畏懼。"從之。
wǔ nián, chén liáo yán:" jīn zhū jūn táo wáng zhě bù yǐ shí wén. zhū chù mào míng qǐng gěi, zhì yú jiǎn yuè chāi yì, zé qiǎo wèi zhàn pò, shén bù huò yǐ, zé gù mù bū táo yǐ chōng míng shù, xuán jí dùn qù, wú fù shí yòng. píng jū nán yú gōng yì, huǎn jí wú yǐ yīng yòng. ér jiān rén rǎng bì qí jiān, zuò fèi cái fù. suī kāi shōu kān liǎn, fǎ zhì zī xiáng, ér gòng lì zhī rén, yī tǐ fù huì. wàng cì chù fēn, xiān lìng dāng zhí guān hé jiàn shí shù, bǎo míng shēn dá zhuǎn yùn sī, qī rì wěi zhū jùn shǒu èr diǎn yuè, réng guān zhǎng bīng guān sī zhào huì xíng xià bù kě gōu yā zhì zhōu zhě, chà guān jiù yuè, qī yǐ tóng rì jiū jiàn de shí. shāo shè qī wǎng, gēn zhì bù shè. jiān sī shǐ zhě fēn jùn fù shí, jù shù shēn dá yú cháo, yǐ dài chà guān fēn àn, bì xíng zuì shǎng, shǐ guān wú xū fèi, ér jūn yǒu shí yòng, zé jì lǜ kě míng, guó yòng kě shěng." zhào sòng shū mì yuàn tiáo huà cuò zhì.
五年,臣僚言:"今諸軍逃亡者不以實聞。諸處冒名請給,至於揀閱差役,則巧為占破,甚不獲已,則雇募逋逃以充名數,旋即遁去,無復實用。平居難於供億,緩急無以應用。而奸人攘臂其間,坐費財賦。雖開收勘斂,法制滋詳,而共利之人,一體傅會。望賜處分,先令當職官核見實數,保明申達轉運司,期日委諸郡守貳點閱,仍關掌兵官司照會行下;不可勾押至州者,差官就閱,期以同日究見的實。稍涉欺罔,根治不赦。監司使者分郡覆實,具數申達於朝,以待差官分按,必行罪賞,使官無虛費,而軍有實用,則紀律可明,國用可省。"詔送樞密院條畫措置。
qī nián èr yuè, shàng shū shěng yán:" kāi fēng fǔ zhuàng:' qǐ yīng zài jīng fàn dào pèi jiàng chū wài zhī rén, fù zǒu rù jīng tóu huàn zhě, xǔ rén gào bǔ, kē yǐ táo wáng bǔ huò zhī zuì, zhuó qíng zēng pèi. qí guān sī jí běn yíng diǎn shǒu rén yuán cáo jí róng bì shōu liú, gè zhàng yī bǎi yīn zhì wèi dào zhě, yī chāi shǐ pèi jūn rù jīng zuò guò fǎ, yǔ fàn rén tóng zuì. zuì zhǐ tú èr nián, bù yǐ qù guān shè yuán jiǎn. jí zài jīng fàn zuì biān guǎn chū wài táo wáng rù jīng zhī rén, suī yǒu duàn zuì zēng jiā dì lǐ tiáo fǎ, yuán zhǐ shì mù gào shǎng gé tài qīng, shì zhì wǎng wǎng fù zǒu rù jīng. yù qǐ yuán fàn zhàng zuì shǎng qián shí guàn, tú zuì èr shí guàn, liú zuì sān shí guàn, bìng yǐ fàn shì rén jiā cái chōng.'" cóng zhī.
七年二月,尚書省言:"開封府狀:'乞應在京犯盜配降出外之人,復走入京投換者,許人告捕,科以逃亡捕獲之罪,酌情增配。其官司及本營典首人員、曹級容庇收留,各杖一百;因致為盜者,依差使配軍入京作過法,與犯人同罪。罪止徒二年,不以去官赦原減。及在京犯罪編管出外逃亡入京之人,雖有斷罪增加地里條法,緣止是募告賞格太輕,是致往往復走入京。欲乞元犯杖罪賞錢十貫,徒罪二十貫,流罪三十貫,並以犯事人家財充。'"從之。
shí èr yuè, zhào:" yīng zhū lù táo cuàn jūn rén huò yǐ gāi shè ēn chū shǒu bì miǎn, què guī chū shù qù chù zài xíng táo cuàn zhī rén, lìng yú suǒ zài qù chù shǒu shēn, bìng tè yǔ miǎn zuì, yú yì bān jūn fēn ān pái, zhī pò qǐng gěi, fā fù jūn qián shǐ huàn."
十二月,詔:"應諸路逃竄軍人或已該赦恩出首避免,卻歸出戍去處再行逃竄之人,令於所在去處首身,並特與免罪,於一般軍分安排,支破請給,發赴軍前使喚。"
jìng kāng yuán nián sān yuè, zhào:" suí cóng xíng gōng jìn wèi jūn bīng děng yǒu táo wáng zhě, bìng yī fǎ shī xíng." wǔ yuè, chén liáo yán:" sì zhōu qǐng qiǎn qín wáng zhī shī, guǎn yā zhě bù shàn tǒng zhì, lèi duō dùn guī, jì ér wèi fǎ bù gǎn chū, běn zhōu suì kāi gé qǐng shòu. zài wài wú yǐ gěi yǎng, qiè lǜ yīn jù wèi dào, kǒng tā zhōu yì duō rú cǐ. qǐ chì yīng qín wáng bīng yǒu dùn guī yǐ jīng shè yòu zhě, bìng lìng shǒu shēn." cóng zhī.
靖康元年三月,詔:"隨從行宮禁衛軍兵等有逃亡者,並依法施行。"五月,臣僚言:"泗州頃遣勤王之師,管押者不善統制,類多遁歸,既而畏法不敢出,本州遂開閣請受。在外無以給養,竊慮因聚為盜,恐他州亦多如此。乞敕應勤王兵有遁歸已經赦宥者,並令首身。"從之。
liù yuè, zhào:" yīng hé dōng kuì sàn zhū lù jiāng zuǒ, bìng yǎng zhú lù shuài shǒu fā qiǎn fù hé dōng hé běi zhì zhì sī, yǐ gōng shú guò." hé běi lù zhì zhì sī dōu tǒng zhì wáng yuān yán:" bèi zhǐ chà chōng zhāo jí zhǒng shī dào děng xià kuì sǎn rén mǎ, yīng yuán tài yuán, xiàn mǎn bù shǒu, jí jì jìn jiā shǔ, xǔ rén shōu bǔ fù jūn qián, chóng xíng chù zhì." cóng zhī. réng zì zhǐ huī dào rì, xiàn yǐ shí rì. hé běi lù zhì shǐ liú gé zòu:" jìn zhì zhì shǐ zhǒng shī zhōng lǐng jūn dào yú yú cì, shī lì kuì sàn, shī zhōng bù zhī cún zài. fèng zhǐ, shī zhōng xià yīng tǒng zhì jiāng zuǒ shǐ chén děng, bìng yǔ fàng zuì. chén àn: yòng bīng shī zhǔ jiāng, tǒng zhì jiāng zuǒ bìng hé xíng jūn fǎ. jūn fǎ xíng, zé rén yǐ zhǔ jiāng wèi zhòng, huǎn jí bì xū hù jiù. ruò bù xíng jūn fǎ, huǎn jí zhī jì zhēng xiān táo dùn, shì zhǔ jiāng rú lù rén, lüè bù gù xù. jìn nián yǐ lái, gāo yǒng nián xiàn mò, yī xíng jiāng zuǒ jí zhōng jūn jiāng tí xiá děng wèi cháng zuì yǐ jūn fǎ, jì ér liú fǎ xiàn mò, jīn zhǒng shī zhōng yòu sǐ wáng shì. ruò liǎng jūn xiāng yù, shì lì bù jiā, xuè zhàn ér bài, huò shī zhǔ jiāng, yì wú kě yán. yú cì zhī zhàn, qǐng kè ér kuì, tǒng zhì jiāng zuǒ shǐ chén zǒu zhě shí yǐ bā jiǔ, jūn shì zhōng shāng shí wú yī èr, dú shī zhōng bù chū. ruò wèi shī zhōng fǔ yù shǎo ēn, jì lǜ bù yán, ér qí shòu mìng jí xíng, fèn bù gù shēn, chū wén yòu jūn zhàn què, jí qiǎn yīng yuán, bǐ shí zhū jiāng yǐ wú zài zhě. zhì zéi bīng fàn yíng, shī zhōng yóu wèi kěn shàng mǎ. shǐ shī zhōng yǒu tōu shēng zhī xīn, wén bài jí xíng, yì bì děi chū. yī shí jiāng zuǒ ruò néng lù lì xiāng jiù, huò kě pò dí. jīn yī jūn cái què, zhū jiāng bù yǒu zhǔ shuài, xiāng jì ér dùn. qí chū yóu yǒu jù sè, jì wén fàng zuì, suì jiē shì rán. cháo tíng yǐ tài yuán zhī wéi wèi jiě, wèi yù qióng zhì. jīn shī lǚ fāng xìng, shēn kǒng wú suǒ chéng ài, yù dí bì bù yòng mìng. yù qǐ zhǐ huī, yīng zhǒng shī zhōng xià tǒng zhì jiāng zuǒ bìng yī shèng zhǐ chù fēn, réng lìng jūn qián zì xiào. rú néng yòng mìng lì gōng. yǔ miǎn qián zuì jīn hòu fēi lì zhàn gōng, suī gāi ēn shè bù dé xù fù. réng qǐ yōu zhào bāo zèng shī zhōng, yǐ wèi zhōng yì zhī quàn." zhào:" zhǒng shī zhōng xià tǒng zhì jiāng zuǒ bìng jiàng wǔ guān, réng kāi jù zhí wèi xìng míng shēn shàng shū shěng, yú yī liú gé suǒ zòu."
六月,詔:"應河東潰散諸路將佐,並仰逐路帥守發遣赴河東、河北制置司,以功贖過。"河北路制置司都統制王淵言:"被旨差充招集种師道等下潰散人馬,應援太原,限滿不首,即寄禁家屬,許人收捕赴軍前,重行處置。"從之。仍自指揮到日,限以十日。河北路制使劉韐奏:"近制置使种師中領軍到於榆次,失利潰散,師中不知存在。奉旨,師中下應統制、將佐、使臣等,並與放罪。臣按:用兵失主將,統制、將佐併合行軍法。軍法行,則人以主將為重,緩急必須護救。若不行軍法,緩急之際爭先逃遁,視主將如路人,略不顧恤。近年以來,高永年陷歿,一行將佐及中軍將、提轄等未嘗罪以軍法,繼而劉法陷歿,今种師中又死王事。若兩軍相遇,勢力不加,血戰而敗,或失主將,亦無可言。榆次之戰,頃刻而潰,統制、將佐、使臣走者十已八九,軍士中傷十無一二,獨師中不出。若謂師中撫御少恩,紀律不嚴,而其受命即行,奮不顧身,初聞右軍戰卻,即遣應援,比時諸將已無在者。至賊兵犯營,師中猶未肯上馬。使師中有偷生之心,聞敗即行,亦必得出。一時將佐若能戮力相救,或可破敵。今一軍才卻,諸將不有主帥,相繼而遁。其初猶有懼色,既聞放罪,遂皆釋然。朝廷以太原之圍未解,未欲窮治。今師旅方興,深恐無所懲艾,遇敵必不用命。欲乞指揮,應种師中下統制、將佐並依聖旨處分,仍令軍前自效。如能用命立功。與免前罪;今後非立戰功,雖該恩赦不得敘復。仍乞優詔褒贈師中,以為忠義之勸。"詔:"种師中下統制、將佐並降五官,仍開具職位、姓名申尚書省,余依劉韐所奏。"
bā yuè, hé běi hé dōng lù xuān fǔ sī zòu:" jìn jù dōu tǒng zhì wáng yuān zhuō huò kuì bài shǐ chén, yǐ guǎn yā fù xuān fǔ fù shǐ liú gé jūn qián jiāo gē, yī jūn fǎ shī xíng wài, fǎng wén shàng yǒu wèi zēng chū shǒu jiāng zuǒ shǐ chén." zhào:" xiàn jīn zhǐ huī dào rì gèng yǔ zhǎn xiàn shí rì, xǔ lìng yú suǒ zài zhōu jūn chū shǒu, réng yī yuán jiàng zhǐ huī miǎn zuì, tè yǔ zhī pò dì mǎ yì quàn, jí sù fā fù jūn qián zì xiào, hòu lì gōng rì yōu jiā tuī shǎng. rú zài xiàn mǎn rì gèng bù shǒu shēn, dāng qǔ jiàn zhí míng zhòng shǎng gòu bǔ, dìng xíng jūn fǎ. réng duō chū bǎng shì yù."
八月,河北、河東路宣撫司奏:"近據都統制王淵捉獲潰敗使臣,已管押赴宣撫副使劉韐軍前交割,依軍法施行外,訪聞尚有未曾出首將佐、使臣。"詔:"限今指揮到日更與展限十日,許令於所在州軍出首,仍依元降指揮免罪,特與支破遞馬驛券,疾速發赴軍前自效,候立功日優加推賞。如再限滿日更不首身,當取見職名重賞購捕,定行軍法。仍多出榜示諭。"
èr nián sì yuè, zhào:" fǎng wén zhū chù kuì sàn jūn rén xiào jù zuò guò, jiāng bǎi xìng qiáng cì chōng jūn, qū lǔ suí xíng shǐ huàn, yù dí shǐ qián, hài wǎng liáng mín. qí lìng yǒu sī bǎng yù: bèi lǔ qiáng cì zhī rén xǔ yǐ zì chén, gěi jù gè lìng guī yè. yuàn chōng jūn zhě, suí děng zhàng cì tián jìn xiāng jūn, yī tiáo zhī gěi lì wù." yòu zhào:" zuó táo wáng bān zhí zhū jūn, suī yǐ jiàng zhǐ huī fǔ yù, bìng yǔ miǎn zuì, fā guī yuán chù. qí guǎn yā bīng guān wèi yǒu zhǐ huī, kě hòu zhǐ huī dào, xǔ yú suǒ zài guān sī zì chén, yì yǔ miǎn zuì."
二年四月,詔:"訪聞諸處潰散軍人嘯聚作過,將百姓強刺充軍,驅虜隨行使喚,遇敵使前,害枉良民。其令有司榜諭:被虜強刺之人許以自陳,給據各令歸業。願充軍者,隨等杖刺填禁、廂軍,依條支給例物。"又詔:"昨逃亡班直、諸軍,雖已降指揮撫諭,並與免罪,發歸元處。其管押兵官未有指揮,可候指揮到,許於所在官司自陳,亦與免罪。"
jiàn yán chū, zhāo mù duō xī běi zhī rén, qí hòu lìng zhū lù zhōu jūn zhài huò sān yá zhāo mù, huò xuǎn cì sān yá jūn zhōng zǐ dì, huò cóng zhū jùn xuǎn cì zhòng jūn zǐ dì jiě fā. fù zhào cāng bīn jí jiāng huái yán liú zhōu jūn, mù shàn méi shuǐ jīng shí fú cáng zhě, yǐ wǔ qiān wèi é. shén wǔ yòu jūn tǒng zhì zhāng jùn yán:" yá jūn duō zhāo jí wū hé zhī zhòng, nǐ shàng děng gǎi cì shèng jié, cì děng cì zhèn huá zhèn wǔ, shù dé bù fèn guī yī xùn liàn wèi biàn." zhào liǎng zhè jiāng dōng, chú jiāng yīn jūn, gè mù shuǐ jūn èr bǎi rén.
建炎初,招募多西北之人,其後令諸路州、軍、砦或三衙招募,或選刺三衙軍中子弟,或從諸郡選刺中軍子弟解發。復詔滄、濱及江、淮沿流州軍,募善沒水經時伏藏者,以五千為額。神武右軍統制張俊言:"牙軍多招集烏合之眾,擬上等改刺勝捷,次等刺振華、振武,庶得部分歸一訓練為便。"詔兩浙、江東,除江陰軍,各募水軍二百人。
shào xìng yuán nián, guǎng dōng shuài chén yán:" běn lù jiāng bīng yuán wǔ qiān èr bǎi, jiàn qiān sān bǎi shí jiǔ. jīn nǐ jiāng guān zhù zā zhū jūn jì běn lù zhōu jūn, yǐ shí fēn wèi lǜ, gè zhāo qí bàn."
紹興元年,廣東帥臣言:"本路將兵元五千二百,見千三百十九。今擬將官駐紥諸軍洎本路州軍,以十分為率,各招其半。"
èr nián, lèi jiàng lìng xíng zài zhū jūn, wú hù xiāng zhāo shōu, jí jiāng bié jūn rén jū zhí, wéi zhě xíng jūn fǎ.
二年,累降令行在諸軍,毋互相招收,及將別軍人拘執,違者行軍法。
sì nián, zhào:" suǒ zhāo hé běi rén chōng hé běi zhèn wǔ, yú rén cì shǎn xī zhèn huá zhǐ huī. yán jiāng zhāo zhì shuǐ jūn, bèi zhàn jiàn, mù dōng nán ān shuǐ zhě chōng, měi zhǐ huī yǐ wǔ bǎi wèi é."
四年,詔:"所招河北人充河北振武,餘人刺陝西振華指揮。沿江招置水軍,備戰艦,募東南諳水者充,每指揮以五百為額。"
shí nián, zhào sān jīng lù zhāo fǔ chù zhì shǐ sī zhāo xiào yòng jūn bīng wàn rén, nèi zhāo shǐ chén èr qiān yuán.
十年,詔三京路招撫處置使司招效用軍兵萬人,內招使臣二千員。
shí wǔ nián, fú jiàn ān fǔ mò jiāng yán:" tīng zhāng quán jiàn sì zhōu, yǔ guǎng dōng jiāng xī jiē rǎng. bǐ nián kòu dào piāo jié jū mín, tǔ háo bèi sī qián jí shè hù, fáng hàn yǒu láo, yǒu sī bù wèi shàng wén tuī ēn, pò jiā wú suǒ yī guī, shì bì cóng zéi. guān jūn bù xí shān xiǎn, qiě zhàng lì qīn jiā, bù néng qióng zhuī, guǎn shǔ liáng mín xī zhuǎn wèi dào. qǐng wěi sì zhōu shǒu chén, mù cǐ yóu shǒu wú guī yǒng jiàn zhī rén, gè shōu qiān rén, réng yǐ xiào yòng wèi míng, zú kě bèi yòng, shí yǒng jiǔ lì." zhào lìng zhāng yuān tóng cuò zhì.
十五年,福建安撫莫將言:"汀、漳、泉、建四州,與廣東、江西接壤。比年寇盜剽劫居民,土豪備私錢集社戶,防捍有勞,有司不為上聞推恩,破家無所依歸,勢必從賊。官軍不習山險,且瘴癘侵加,不能窮追,管屬良民悉轉為盜。請委四州守臣,募此游手無歸勇健之人,各收千人,仍以效用為名,足可備用,實永久利。"詔令張淵同措置。
èr shí sì nián, diàn qián dōu zhǐ huī shǐ yáng cún zhōng yán:" jiù zhì, zài jīng suǒ guǎn pěng rì tiān wǔ gǒng shèng xiāo qí xiāo shèng níng shuò shén qí shén yǒng xuān wǔ hǔ yì guǎng yǒng zhū zhǐ huī jìn jūn nèi, pěng rì tiān wǔ yī tiáo shēng jiǎn hù wèi zhū bān zhí, gǒng shèng shén yǒng yǐ xià shēng jiǎn pěng rì tiān wǔ, chú táo wáng yǒu gù, jǐn qiān jiǔ bǎi rén. qǐng yú jīn nián fēn dìng yuè nèi zhāo qiān rén."
二十四年,殿前都指揮使楊存中言:"舊制,在京所管捧日、天武、拱聖、驍騎、驍勝、寧朔、神騎、神勇、宣武、虎翼、廣勇諸指揮禁軍內,捧日、天武依條升揀扈衛諸班直,拱聖、神勇以下升揀捧日、天武,除逃亡有故,僅千九百人。請於今年分定月內招千人。"
èr shí qī nián, yáng cún zhōng fèng zhǐ, sān yá suǒ zhāo xiào yòng bīng lìng zhù zhāo. jīn què liù qiān qī bǎi èr shí liù rén, ruò bù zhāo tián, bīng shù rì sǔn. zhào běn sī lái nián zhēng yuè wèi shǐ, yī jiù zhāo mù.
二十七年,楊存中奉旨,三衙所招效用兵令住招。今闕六千七百二十六人,若不招填,兵數日損。詔本司來年正月為始,依舊招募。
lóng xìng yuán nián, bù jūn sī guō zhèn yán:" běn sī zài jīng rì jūn é sān wàn jiǔ qiān wǔ bǎi, jīn xíng zài jǐn qiān èr bǎi yī shí jiǔ." zhào zhāo tián qiān qī bǎi bā shí yī rén, yǐ sān qiān wèi é, cì chōng shén wèi, hǔ yì, fēi shān chuáng zi nǔ xióng wǔ děng zhǐ huī.
隆興元年,步軍司郭振言:"本司在京日軍額三萬九千五百,今行在僅千二百一十九。"詔招填千七百八十一人,以三千為額,刺充神衛,虎翼,飛山、床子弩雄武等指揮。
qián dào qī nián, mǎ jūn sī wáng yǒu zhí yán:" jiàn guǎn zhàn mǎ èr qiān qī bǎi yú, zhǐ yǒu qiàn mǎ liù bǎi yú rén, qǐng zhāo qiàn bīng qiān wǔ bǎi, bìng chōng xióng wēi." zhào zhāo qiān rén, cì" bù qiàn" èr zì. bù jūn sī wú tǐng yán:" bù sī wǔ jūn, é èr wàn wǔ qiān, jiàn què sān qiān liù bǎi." zhào lìng zhāo tián.
乾道七年,馬軍司王友直言:"見管戰馬二千七百餘,止有傔馬六百餘人,請招傔兵千五百,並充雄威。"詔招千人,刺"步傔"二字。步軍司吳挺言:"步司五軍,額二萬五千,見闕三千六百。"詔令招填。
chún xī shí liù nián, diàn qián fù dōu zhǐ huī guō jūn yán:" chún xī wǔ nián zhù zhāo bīng, jīn yú shí zài, zhàn duì hé yòng huǒ fēn qiàn bīng què." zhào zhāo qiān rén.
淳熙十六年,殿前副都指揮郭鈞言:"淳熙五年住招兵,今逾十載,戰隊合用火分傔兵闕。"詔招千人。
shào xī èr nián, zhào bù jūn sī zhāo jūn qiān rén.
紹熙二年,詔步軍司招軍千人。
qìng yuán yuán nián, zhào chǔ zhōu zhāo dào èr bǎi liù shí yī rén bǔ nǔ shǒu xiào yòng. wǔ nián, zhào gěi jiàng dù dié fù jīn zhōu dōu tǒng, zhāo tián què é bìng jiǎn tài bīng, zhào shào xī chū nián lìng, zì wǔ chǐ sì cùn zhì wǔ chǐ liù cùn sān děng zhāo shōu.
慶元元年,詔楚州招到二百六十一人補弩手、效用。五年,詔給降度牒付金州都統,招填闕額並揀汰兵,照紹熙初年令,自五尺四寸至五尺六寸三等招收。
kāi xǐ yuán nián, xìng yuán dōu tǒng qín shì fǔ yán:" běn sī jūn duō què é, shào xìng zhī mò, guǎn èr wàn jiǔ qiān yú rén. qián dào sān nián, lì é èr wàn qī qiān, jīn èr wàn wǔ qiān sì bǎi, chà shù guān zhàn shí wàn yī bǎi sì shí sān rén, diǎn yuè suǒ bù, kān pī dài rén jǐn liù bǎi èr shí qī. qǐng cóng běn sī zhuó shào xìng é zhāo cì." cān zhī zhèng shì jiǎng fèi yán:" zài nèi zhū jūn, měi yuè táo wáng bù xià sì bǎi rén, ruò quán zhù zhāo yī nián bàn, qí cái yòng shāo zú zhāo qiáng zhuàng, bù wéi shěng fèi, yòu dé bīng jīng. qiě nán dù yǐ lái bīng jí zhī shù, shào xìng shí èr nián èr shí yī wàn sì qiān wǔ bǎi yú rén, èr shí sān nián èr shí wǔ wàn sì qiān wǔ bǎi sì shí rén, sān shí nián sān shí yī wàn bā qiān yī bǎi sān shí bā rén, qián dào sān nián sān shí èr wàn sān qiān sān bǎi yī rén, zhǐ bǐ èr shí sān nián, yǐ zēng liù wàn jiǔ qiān liù shí yī rén, rú cǐ hé yuán cái yòng yǒu yú?"
開禧元年,興元都統秦世輔言:"本司軍多闕額,紹興之末,管二萬九千餘人。乾道三年,立額二萬七千,今二萬五千四百,差戍、官占實萬一百四十三人,點閱所部,堪披帶人僅六百二十七。請從本司酌紹興額招刺。"參知政事蔣芾言:"在內諸軍,每月逃亡不下四百人,若權住招一年半,俟財用稍足招強壯,不惟省費,又得兵精。且南渡以來兵籍之數,紹興十二年二十一萬四千五百餘人,二十三年二十五萬四千五百四十人,三十年三十一萬八千一百三十八人,乾道三年三十二萬三千三百一人,只比二十三年,已增六萬九千六十一人,如此何緣財用有餘?"
bǎo qìng èr nián, zhī wǔ gāng jūn wú yù yán:" jìn wèi bīng suǒ yǐ zhòng gēn běn wēi wài yí, tài zǔ jù tiān xià jīng bīng zài jīng zhě shí yú wàn, zhōu jùn yì shí yú wàn. jiā dìng shí wǔ nián, sān wèi mǎ bù zhū jūn fán qī wàn yú, què jiù é sān wàn, ruò yǐ chuān shǔ jīng xiāng liǎng huái tún shù jiào zhī, xī chì shù bèi yú jìn wèi? yí zūn jiù zhì, zé zhōu jùn jìn bīng bǔ jìn wèi què, zhōu jùn què é shuài shǒu zhāo tián."
寶慶二年,知武岡軍吳愈言:"禁衛兵所以重根本、威外夷,太祖聚天下精兵在京者十餘萬,州郡亦十餘萬。嘉定十五年,三衛馬步諸軍凡七萬餘,闕舊額三萬,若以川蜀、荊襄、兩淮屯戍較之,奚啻數倍于禁衛?宜遵舊制,擇州郡禁兵補禁衛闕,州郡闕額帥守招填。"
shào dìng sì nián, chén liáo yán:" zhōu jùn yǒu jìn zú, yǒu zhuàng chéng, yǒu xiāng jūn, yǒu tǔ bīng, yī zhōu zhī cái zì zú yǐ gěi yī zhōu zhī bīng. bǐ nián chǐ jí duō xū, yuè zhāo suì bǔ, xī chéng wén jù. gài zhōu jùn lìn yǎng bīng zhī fèi, suǒ zhāo wú èr sān, táo wáng yǐ liù qī. yí shēn yán shuài chén, yīng jùn shǒu dào bà, jù bīng é ruò gān táo gù ruò gān zhāo tián ruò gān kǎo qí shù ér chù zhì zhī."
紹定四年,臣僚言:"州郡有禁卒,有壯城,有廂軍,有土兵,一州之財自足以給一州之兵。比年尺籍多虛,月招歲補,悉成文具。蓋州郡吝養兵之費,所招無二三,逃亡已六七。宜申嚴帥臣,應郡守到罷,具兵額若干、逃故若干、招填若干、考其數而黜陟之。"
bǎo yòu jiān, zhōu jùn què shǒu, chéng shè zhě qiǎn lìng zhāo cì, bù xún cái wǔ, wù dào tǎng chǔ.
寶祐間,州郡闕守,承攝者遣令招刺,不詢材武,務盜帑儲。
xián chún jì nián, biān bào rì wén, zhào mù yóu jí, guān jiàng qián shén yōu hòu. qiáng cì píng mín, fēi wú fǎ jìn. suǒ sī mò néng tǐ shàng yì, zhí mín wèi bīng. huò gān yán kuáng yòu, huò zhà míng jiǎ zhōu, hòu fù fàn zhě qún zhì, zhé zài zhī qù huò gòu háng chuán rén, quán chuán jí qū suǒ lì huò lìng jūn fù yě róng yòu yú lù, jǐn niè cì zhī. yóu shì yě wú gēng rén, tú wú shāng lǚ, wǎng wǎng jù dīng zhuàng shù shí, ér hòu gǎn rù shì. mín yǒu bèi zhí ér fù shuǐ huǒ zhě, yǒu zì duàn zhǐ bì yǐ qiú miǎn zhě, yǒu yǔ jūn rén kàng ér shā shāng zhě, wú lài chéng jī jiǎ míng wèi rǎo.
咸淳季年,邊報日聞,召募尤急,官降錢甚優厚。強刺平民,非無法禁。所司莫能體上意,執民為兵。或甘言誑誘,或詐名賈舟,候負販者群至,輒載之去;或購航船人,全船疾趨所隸;或令軍婦冶容誘於路,盡涅刺之。由是野無耕人,途無商旅,往往聚丁壯數十,而後敢入市。民有被執而赴水火者,有自斷指臂以求免者,有與軍人抗而殺傷者,無賴乘機假名為擾。
jiǔ nián, jiǎ shì dào shū yún:" jǐng dìng yuán nián qì jīn, jié cì zhāo jūn fán èr shí sān wàn sān qiān yǒu qí, chú tián é, chuàng zhāo zhě jiǔ wàn wǔ qiān, jìn yòu zhāo wǔ wàn, wèi zhī wú bīng bù kě." shí nián, wāng lì xìn shū dǐ jiǎ shì dào chén sān cè, yī wèi:" nèi dì hé yòng duō bīng, yí xī chōu yǐ guò jiāng, kě xíng liù shí wàn yǐ. gài bīng bù guì duō, guì hū xùn liàn zhī yǒu sù. gǒu bù kān shòu jiǎ, tú qǔ chōng shù, jiāng yān yòng zhī!"
九年,賈似道疏云:"景定元年迄今,節次招軍凡二十三萬三千有奇,除填額,創招者九萬五千,近又招五萬,謂之無兵不可。"十年,汪立信書抵賈似道陳三策,一謂:"內地何用多兵,宜悉抽以過江,可行六十萬矣。蓋兵不貴多,貴乎訓練之有素。苟不堪受甲,徒取充數,將焉用之!"
kǎo zhī jiù zhì, fán jūn yǒu què é jí zhāo tián. xī níng yuán fēng jiǎng qiú mín bīng zhī zhèng, yú shì mù bīng jìn jiǎn, ér sān yá duō xū jí. zhì yú jìng kāng, jìn wèi ruò yǐ. zhōng xìng fù yòng zhāo mù. lì děng zhàng, xuǎn yǒng zhuàng, hé rén cái, yàn xū shí, shěn cì zhī fǎ suī zài zhū tún, ér yǐ zhāo zhě bīng jí xī zǒng yú shū fǔ yún.
考之舊制,凡軍有闕額即招填。熙寧、元豐講求民兵之政,於是募兵浸減,而三衙多虛籍。至于靖康,禁衛弱矣。中興復用招募。立等杖,選勇壯,核人才,驗虛實,審刺之法雖在諸屯,而已招者兵籍悉總於樞府雲。