bīng èr jìn jūn xià
◎兵二(禁軍下)
xī níng yǐ hòu zhī zhì
熙寧以後之制
qí jūn
騎軍
diàn qián zhǐ huī shǐ zuǒ yòu bān èr.
殿前指揮使(左右班二。)
nèi diàn zhí zuǒ yòu bān sì.
內殿直(左右班四。)
sàn yuán zuǒ yòu bān sì.
散員(左右班四。)
sàn zhǐ huī zuǒ yòu bān sì.
散指揮(左右班四。)
sàn dōu tóu zuǒ yòu bān èr.
散都頭(左右班二。)
sàn zhī hòu zuǒ yòu bān èr.
散祗候(左右班二。)
jīn qiāng bān zuǒ yòu èr, yuán yòu èr nián liù yuè, mì yuàn yán:" yuán fēng qī nián, chéng zhǐ sī chuán xuān mì yuàn: diàn qián zhǐ huī shǐ zuǒ yòu bān qiāng shǒu kě gè yǐ wǔ fēn wèi é, yú xī gǎi chōng gōng jiàn shǒu. qiè xiáng xiān wèi zài jīng mǎ jūn quán fèi qiāng shǒu, qí zhū bān qiāng shǒu yǒu què, wú rén jiǎn tián, suì yǒu cǐ xuān zhǐ. jìn yīn diàn qián mǎ bù jūn sī zòu, zhū zài jīng mǎ jūn fù zhì yī fēn qiāng shǒu, zhū bān qiāng shǒu bìng yī jiù jiào yuè." zhào:" yuán fēng qī nián xuān zhǐ, gèng bù shī xíng."
金槍班(左右二,元祐二年六月,密院言:"元豐七年,承旨司傳宣密院:殿前指揮使左右班槍手可各以五分為額,余悉改充弓箭手。切詳先為在京馬軍全廢槍手,其諸班槍手有闕,無人揀填,遂有此宣旨。近因殿前馬步軍司奏,諸在京馬軍復置一分槍手,諸班槍手並依舊教閱。"詔:"元豐七年宣旨,更不施行。")
dōng xī bān jí nǔ shǒu lóng qí zhí zhāo jiàn, zǒng shí yī. zhōng xìng hòu, dōng fán wǔ bān, xī fán sān bān.
東西班(及弩手、龍旗直、招箭,總十一。中興後,東凡五班,西凡三班。)
sàn zhí zuǒ yòu sì. xī níng jiǔ nián, bìng nán sàn zhí lì běi sàn zhí. zhōng xìng hòu, míng zhāo jiàn bān sàn zhí.
散直(左右四。熙寧九年,並南散直隸北散直。中興後,名招箭班散直。)
wài diàn zhí yī. xī níng wǔ nián fèi.
外殿直(一。熙寧五年廢。)
yín qiāng bān zuǒ yòu bān èr. zhōng xìng zhì.
銀槍班(左右班二。中興置。)
chá jiǔ jiù bān zhōng xìng zhì.
茶酒舊班(中興置。)
chá jiǔ xīn bān zhōng xìng zhì.
茶酒新班(中興置。)
jūn róng zhí guó chū yī bān. zhōng xìng yīn zhī, hòu fèi. yǐ shàng wèi zhū bān.
鈞容直(國初一班。中興因之,後廢。已上為諸班。)
pěng rì bìng zuǒ shè jīn qū zhí nǔ shǒu zuǒ dì wǔ jūn, zǒng sān shí wǔ. jīng shī sān shí sān, yōng qiū zhèng gè yī. xī níng wǔ nián, pěng rì sān shí sān bìng wèi èr shí èr, fèi nǔ shǒu lì zuǒ shè, yú liú èr shí jiǔ. yuán dì yī, shí yuè, yǐ zuǒ shè lì tiān wǔ. èr nián, fèi zuǒ shè jīn qū zhí. bā yuè, fèi dì wǔ jūn, yōng qiū dì èr nán jīng dì yī bìng gǎi wèi xīn lì xiāo jié. jiǔ yuè, zhào wù gǎi, wéi què wù bǔ, qí qí shǎo fèi bìng.
捧日(並左射、釒屈直、弩手、左第五軍,總三十五。京師三十三,雍丘、鄭各一。熙寧五年,捧日三十三並為二十二,廢弩手隸左射,餘留二十九。元第一,十月,以左射隸天武。二年,廢左射、釒屈直。八月,廢第五軍,雍丘第二、南京第一併改為新立驍捷。九月,詔勿改,惟闕勿補,俟其少廢並。)
guī míng bó hǎi èr. jīng shī. yuán fēng yuán nián, bō tián gǒng shèng yī, yú bō lì xiāo qí yòu sì.
歸明渤海(二。京師。元豐元年,撥填拱聖一,余撥隸驍騎右四。)
gǒng shèng èr shí yī. jīng shī. xī níng liù nián, bìng wèi shí liù, fèi zuǒ shè. zhōng xìng hòu, fù zhǐ huī yī yuán.
拱聖(二十一。京師。熙寧六年,並為十六,廢左射。中興後,副指揮一員。)
tǔ hún wǔ. zhì píng zhōng, bìng wèi èr. xī níng èr nián, bìng wèi yī. yuán fēng yuán nián fèi. zhōng xìng hòu, shǔ bù jūn.
吐渾(五。治平中,並為二。熙寧二年,並為一。元豐元年廢。中興後,屬步軍。)
xiāo qí èr shí èr. jīng shī. xī níng liù nián, bìng wèi shí sì, fèi nǔ shǒu shàng xiāo qí. yuán fēng yuán nián, bō zài jīng xiāo qí zuǒ dì yī lì shén yǒng.
驍騎(二十二。京師。熙寧六年,並為十四,廢弩手、上驍騎。元豐元年,撥在京驍騎左第一隸神勇。)
xiāo shèng shí. xī níng sān nián fèi.
驍勝(十。熙寧三年廢。)
níng shuò shí. jīng shī wèi shì gè sān, yōng qiū huá hé yáng hé yīn gè yī. xī níng èr nián, bìng wèi qī. yuán fēng yuán nián, zài jīng dì èr dì sān bìng bō lì dì yī.
寧朔(十。京師、尉氏各三,雍丘、滑、河陽、河陰各一。熙寧二年,並為七。元豐元年,在京第二第三並撥隸第一。)
lóng měng bā. xī níng sān nián, bìng wèi liù.
龍猛(八。熙寧三年,並為六。)
fēi měng yī. xī níng èr nián fèi.
飛猛(一。熙寧二年廢。)
qì dān zhí sān. xián píng dì chāng shòu gè èr. xī níng jiǔ nián fèi.
契丹直(三。咸平、棣昌、壽各二。熙寧九年廢。)
shén qí shí bā. yōng qiū shí sān, xián píng wǔ. xī níng èr nián, bìng wèi shí. zhōng xìng hòu, fù zhǐ huī yī yuán.
神騎(十八。雍丘十三,咸平五。熙寧二年,並為十。中興後,副指揮一員。)
bù dǒu lìu. wèi shì tài kāng gè yī, cài sì. yuán fēng yuán nián, wèi shì tài kāng gè yī cài zhōu èr jiē bō lì bù jūn sī hǔ yì. shí yī yuè, cài zhōu èr gǎi wèi xīn lì xiāo jié, qí dì èr chōng qín róng dì sì, děng sì, wèi shì sān tài kāng sì dì sì chōng qín róng dì wǔ, tài kāng yī yuán fēng yuán nián bìng wèi shì dì sān lì dì yī, tài kāng dì èr gǎi xiāo xióng. èr nián, wèi shì yī wù tián què.
步斗(六。尉氏、太康各一,蔡四。元豐元年,尉氏、太康各一、蔡州二皆撥隸步軍司虎翼。十一月,蔡州二改為新立驍捷,其第二充擒戎第四,等四,尉氏三、太康四第四充擒戎第五,太康一元豐元年並尉氏第三隸第一,太康第二改驍雄。二年,尉氏一勿填闕。)
tǔ hún zhí sān. tài yuán èr, lù yī. xī níng liù nián, fèi lù zhōu yī. yī nián, fèi tài yuán èr. yuán fēng èr nián, tài yuán lù zhōu gè yī, wù tián què. zhōng xìng shǔ bù jūn.
吐渾直(三。太原二,潞一。熙寧六年,廢潞州一。一年,廢太原二。元豐二年,太原、潞州各一,勿填闕。中興屬步軍。)
ān qìng zhí sì. tài yuán yī, lù sān. xī níng liù nián jiē fèi.
安慶直(四。太原一,潞三。熙寧六年皆廢。)
sān bù luò yī. tài yuán. xī níng sān nián fèi.
三部落(一。太原。熙寧三年廢。)
qīng shuò sì. xī jīng èr, yǐng chāng rǔ gè yī.
清朔(四。西京二,潁昌、汝各一。)
qín róng wǔ. xī jīng yǐng chāng gè èr, rǔ yī. yuán fēng yuán nián, cài zhōu zhì èr.
擒戎(五。西京、潁昌各二,汝一。元豐元年,蔡州置二。)
xiāo xióng jiù liù, zhì píng sì nián bìng wèi sì. xián píng chén gè èr. xī níng chū, yǐ xiāo měng dì sì gǎi chōng yī. yuán fēng liù nián, xián píng wèi shì gè yī, què wù bǔ.
驍雄(舊六,治平四年並為四。咸平、陳各二。熙寧初,以驍猛第四改充一。元豐六年,咸平、尉氏各一,闕勿補。)
qí mǎ jūn xíng sī xīn jūn mù:
其馬軍行司新軍目:
xuǎn fēng zhōng xìng zhì. shén cè xuǎn fēng jūn zuǒ yì jūn yòu yì jūn cuī fēng jūn yóu yì jūn qián jūn yòu jūn zhōng jūn zuǒ jūn hòu jūn hù shèng mǎ bù jūn zhōng xìng zhì.
選鋒(中興置。) 神策選鋒軍、左翼軍、右翼軍、摧鋒軍、游奕軍、前軍、右軍、中軍、左軍、後軍、護聖馬步軍(中興置)。
bù jūn
步軍
yù lóng zhí zuǒ yòu èr.
御龍直(左右二。)
yù lóng gū duǒ zi zhí zuǒ yòu èr.
御龍骨朵子直(左右二。)
yù lóng gōng jiàn zhí wǔ.
御龍弓箭直(五。)
yù lóng nǔ zhí wǔ. zhōng xìng, zuǒ yòu bān èr.
御龍弩直(五。中興,左右班二。)
tiān wǔ bìng kuān yī jīn qū zhí zuǒ shè, zǒng sān shí sì. jīng shī sān shí sān, xián píng yī. xī níng èr nián, bìng sān shí sān wèi èr shí sān. jiǔ nián, fèi zuǒ shè. yuán fēng yuán nián, bìng chén liú dì qī jūn dì yī lì xián píng dì wǔ jūn dì yī. shí yuè, fèi kuān yī tiān wǔ. èr nián, fèi dì wǔ jūn, xián píng dì yī gǎi xióng wǔ nǔ shǒu. jiǔ yuè, zhào wù gǎi, wéi què fú tián. sì nián, fèi jīn qū zhí. shào shèng yuán nián shí yī yuè, yǐn jìn fù shǐ sòng qiú yán:" zì lì diàn qián sī yǐ lái. yǒu kuān yī tiān wǔ yī zhǐ huī chōng jià chū jìn wèi wéi zi, cháng shǒu bǎ zài nèi zhū mén, xī níng zhōng fèi bìng, jìn wéi zhǐ chà tiān wǔ, huáng chéng zhū mén gèng bù chāi rén. qǐ fù zhì kuān yī yī zhǐ huī huò bù yù tiān zhì, qǐ jiāng tiān wǔ běn jūn nèi yǐ yī zhǐ huī wèi kuān yī tiān wǔ." zhào: jìn wéi zi hé yòng tiān wǔ rén bīng, lìng diàn qián sī jīn hòu bìng xuǎn dìng sì shí yǐ shàng yǒu xíng zhǐ wú guò fàn bù xì xīn zhāo jiǎn dào rén chōng, yù què xuǎn tián.
天武(並寬衣、釒屈直、左射,總三十四。京師三十三,咸平一。熙寧二年,並三十三為二十三。九年,廢左射。元豐元年,並陳留第七軍第一隸咸平第五軍第一。十月,廢寬衣天武。二年,廢第五軍,咸平第一改雄武弩手。九月,詔勿改,惟闕弗填。四年,廢釒屈直。紹聖元年十一月,引進副使宋球言:"自立殿前司以來。有寬衣天武一指揮充駕出禁衛圍子,常守把在內諸門,熙寧中廢並,禁圍只差天武,皇城諸門更不差人。乞復置寬衣一指揮;或不欲添置,乞將天武本軍內以一指揮為寬衣天武。"詔:禁圍子合用天武人兵,令殿前司今後並選定四十已上、有行止無過犯、不系新招揀到人充,遇闕選填。)
shén yǒng bìng shàng shén yǒng èr shí yī. jīng shī. xī níng liù nián, bìng wèi shí sì, fèi shàng shén yǒng. xiào zōng chū, gǎi wèi hù shèng jūn.
神勇(並上神勇二十一。京師。熙寧六年,並為十四,廢上神勇。孝宗初,改為護聖軍。)
guǎng yǒng sì shí sān, měi shí wèi yī jūn. jīng shī wǔ, chén liú èr shí èr, xián píng dōng míng tài kāng zuò chéng nán jīng gè èr, xiāng yì yáng wǔ yùn gè yī, huá sān. xī níng jiǔ nián, zài jīng zēng zhì yī. yuán yòu èr nián bā yuè, zhào zài jīng zhì zuǒ dì sān jūn dì yī yòu dì sān jūn dì yī.
廣勇(四十三,每十為一軍。京師五,陳留二十二,咸平、東明、太康、胙城、南京各二,襄邑、陽武、鄆各一,滑三。熙寧九年,在京增置一。元祐二年八月,詔在京置左第三軍第一、右第三軍第一。)
shén shè wǔ. chén liú sān, yōng qiū èr. xī níng sān nián fèi.
神射(五。陳留三,雍丘二。熙寧三年廢。)
lóng qí èr shí, fēn sān jūn. jīng shī sì, wèi shì yōng qiū xián píng zhèng gè èr, nán jīng chén cài hé yáng dì dān sù bái bō gè yī. xī níng èr nián, bìng wèi shí sān. xī níng èr nián, zài jīng dì qī lì dì jiǔ.
龍騎(二十,分三軍。京師四,尉氏、雍丘、咸平、鄭各二,南京、陳、蔡、河陽、棣、單、宿、白波各一。熙寧二年,並為十三。熙寧二年,在京第七隸第九。)
xióng yǒng bā. xián píng sān, yùn èr, yǐng chāng zhèng huá gè yī. yuán fēng yuán nián, bìng xián píng dì èr dì sān lì dì yī, yùn zhōu dì wǔ lì dì sì, gǎi yuē xióng wēi, bìng guǎn chéng dì qī, bái mǎ dì bā yǐng chāng yī què wù bǔ. èr nián, xián píng yī què wù bǔ.
雄勇(八。咸平三,鄆二,潁昌、鄭、滑各一。元豐元年,並咸平第二第三隸第一,鄆州第五隸第四,改曰雄威,並管城第七,白馬第八;潁昌一闕勿補。二年,咸平一闕勿補。)
xuān wēi shàng xià èr. xián píng xiāng yì gè yī. xī níng sān nián, yǐ xián píng yī lì guǎng jié, yǐ xiāng yì yī lì wēi měng, sì nián fèi.
宣威(上下二。咸平、襄邑各一。熙寧三年,以咸平一隸廣捷,以襄邑一隸威猛,四年廢。)
guǎng jié wǔ shí liù. chén liú bā, xián píng liù, yōng qiū sì, xiāng yì wèi shì yǐng chāng gè sān, tài kāng fú gōu nán jīng bó hé yáng yǐng níng líng gè èr, chén wǔ, zhèng huá cáo dèng cài guǎng jì gǔ shú yǒng chéng xiāng chéng lái gè yī. xī níng sān nián, bó zhōu yī bìng guǎng yǒng, yǒng chéng xiàn yī bìng lì bó zhōu. yuán fēng yuán nián, bìng guǎn chéng dì sì shí lì běn xiàn xióng yǒng dì qī, bìng bái mǎ xiàn dì èr shí wǔ lì běn xiàn xióng yǒng dì bā.
廣捷(五十六。陳留八,咸平六,雍丘四,襄邑、尉氏、潁昌各三,太康、扶溝、南京、亳、河陽、潁、寧陵各二,陳五,鄭、滑、曹、鄧、蔡、廣濟、谷熟、永城、襄城、萊各一。熙寧三年,亳州一併廣勇,永城縣一併隸亳州。元豐元年,並管城第四十隸本縣雄勇第七,並白馬縣第二十五隸本縣雄勇第八。)
guǎng dé bìng jiǎn zhōng guǎng dé, zǒng shí. xián píng wèi shì yáng wǔ hé yáng cāng gǒng bái bō gè yī, xī jīng sān. zhì píng sì nián, bìng shí sì wèi bā. xī níng liù nián, fèi jiǎn zhōng guǎng dé, wèi shì jiǎn zhōng guǎng dé dì yī yáng wǔ dì èr gǎi wèi guǎng dé.
廣德(並揀中廣德,總十。咸平、尉氏、陽武、河陽、滄、鞏、白波各一,西京三。治平四年,並十四為八。熙寧六年,廢揀中廣德,尉氏揀中廣德第一、陽武第二改為廣德。)
xióng wēi shí. kǎo chéng xiāng yì chén liú gè yī, nán jīng sì, chén sān. zhì píng sì nián, bìng shí sān wèi shí. yuán fēng yuán nián, yǐ nán jīng dì bā fēn lì dì sān dì sì dì qī. èr nián, xiāng yì èr què wù bǔ.
雄威(十。考城、襄邑、陳留各一,南京四,陳三。治平四年,並十、三為十。元豐元年,以南京第八分隸第三、第四、第七。二年,襄邑二闕勿補。)
shèng jié wēi shèng wēi jié jiàn yán chū zhì, lì diàn qián sī.
勝捷、威勝、威捷(建炎初置,隸殿前司。)
quán jié qián jūn yòu jūn zhōng jūn zuǒ jūn hòu jūn zì shèng jié yǐ xià jiǔ jūn, bìng zhōng xìng hòu zhì.
全捷、前軍、右軍、中軍、左軍、後軍(自勝捷以下九軍,並中興後置。)
shì wèi sī shì wèi qīn jūn mǎ bù jūn dōu zhǐ huī shǐ fù dōu zhǐ huī shǐ dōu yú hòu gè yī rén. mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ fù dōu zhǐ huī shǐ dōu yú hòu gè yī rén, bù jūn yì rú zhī. zì mǎ bù jūn dōu yú hòu yǐ shàng, qí yuán quán què, jí mǎ jūn bù jūn dōu zhǐ huī shǐ děng gè jiān lǐng qí wù. mǎ bù jūn yǒu lóng wèi shén wèi zuǒ yòu sì xiāng dōu zhǐ huī shǐ, lóng wèi shén wèi zuǒ yòu xiāng gè yǒu dōu zhǐ huī shǐ, měi jūn yǒu dōu zhǐ huī shǐ dōu yú hòu, měi zhǐ huī yǒu zhǐ huī shǐ fù zhǐ huī shǐ, yú rú diàn qián sī zhī zhì. qí suǒ lǐng qí bù jūn zhī é rú zuǒ.
侍衛司 侍衛親軍馬步軍都指揮使、副都指揮使、都虞候各一人。馬軍都指揮使、副都指揮使、都虞候各一人,步軍亦如之。自馬步軍都虞候以上,其員全闕,即馬軍、步軍都指揮使等各兼領其務。馬步軍有龍衛、神衛左右四廂都指揮使,龍衛、神衛左右廂各有都指揮使,每軍有都指揮使、都虞候,每指揮有指揮使、副指揮使,余如殿前司之制。其所領騎步軍之額如左。
qí jūn
騎軍
yuán liáo zhí zuǒ yòu sì. jīng shī èr, ēn jì gè yī. xī níng èr nián, bìng zuǒ zhí wèi yī, xū rén shǎo bō lì rú qí jūn shěng. wǔ nián, fèi ēn jì zhōu zuǒ yòu zhí fú bǔ. liù nián, bō lì lóng wèi. yuán fēng sān nián fèi.
員僚直左右四。京師二,恩、冀各一。熙寧二年,並左直為一,須人少撥隸如其軍省。五年,廢恩、冀州左右直弗補。六年,撥隸龍衛。元豐三年廢。)
lóng wèi bìng jīn qū zhí zuǒ shè dài jiǎ shèng yuán sì shí sì. jīng shī sān shí bā, yōng qiū wèi shì hé yáng bìng jiǎn zhōng gè yī, chán èr. xī níng yuán nián, yǐ chán zhōu yòu dì sì jūn dì sì lì dì sān, gòng bìng wèi yī. jiǔ nián, chén liú bìng dài jiǎ shèng yuán èr wèi yī. xī níng yuán nián, chán zhōu hé yáng wèi shì jiù liáng sì bìng lì bié zhǐ huī. liù nián, sān shí jiǔ bìng wèi èr shí. bā nián, zhì dài jiǎ shèng yuán èr. shí nián, fèi bó zhōu yī. yuán fēng yuán nián, chén liú dài jiǎ shèng yuán què wù bǔ. èr nián wǔ yuè, fèi jīn qū zhí zuǒ shè. bā yuè, fèi dì shí jūn. shí yuè, nán jīng dì shí jūn dì yī gǎi xīn lì xiāo jié zuǒ sān. liù nián, fèi dài jiǎ shèng yuán. zhōng xìng, èr shí.
龍衛(並釒屈直、左射、帶甲剩員四十四。京師三十八,雍丘、尉氏、河陽並揀中各一,澶二。熙寧元年,以澶州右第四軍第四隸第三,共並為一。九年,陳留並帶甲剩員二為一。熙寧元年,澶州、河陽、尉氏就糧四並隸別指揮。六年,三十九並為二十。八年,置帶甲剩員二。十年,廢亳州一。元豐元年,陳留帶甲剩員闕勿補。二年五月,廢釒屈直、左射。八月,廢第十軍。十月,南京第十軍第一改新立驍捷左三。六年,廢帶甲剩員。中興,二十。)
zhōng měng yī. dìng. xī níng wǔ nián fèi.
忠猛(一。定。熙寧五年廢。)
sàn yuán yī. dìng. xī níng wǔ nián fèi.
散員(一。定。熙寧五年廢。)
xiāo jié èr shí liù. wèi shì xīn lì jí jiǎn zhōng gè yī, ēn shí sì, jì shí. xī níng yuán nián, fèi dài jiǎ shèng yuán. sān nián, fèi jiǎn zhōng. wǔ nián, yíng zhōu sān bō lì běn zhōu yún yì, jì zhōu shí ēn zhōu shí sì gè bìng wèi wǔ, mò zhōu èr bìng wèi yī. shí nián, bìng jì ēn xiāo jié gè wǔ gè wèi sì. yuán fēng yuán nián, tài kāng zhì xīn lì xiāo jié yī.
驍捷(二十六。尉氏新立及揀中各一,恩十四,冀十。熙寧元年,廢帶甲剩員。三年,廢揀中。五年,瀛州三撥隸本州雲翼,冀州十、恩州十四各並為五,莫州二並為一。十年,並冀、恩驍捷各五各為四。元豐元年,太康置新立驍捷一。)
yún qí shí wǔ. jīng shī shí yī, chén liú nán jīng gè yī, gǒng xiàn èr. xī níng èr nián, bìng shí wǔ wèi shí. sān nián, dì yī zhì shí èr bìng wèi qī. qī yuè, dì bā bō lì dì yī dì èr. bā nián, zhì dài jiǎ shèng yuán yī. yuán fēng èr nián què, xuǎn yún jié dì èr jūn bǔ zhī. shí yuè, yōng qiū dài jiǎ shèng yuán dì yī gǎi wèi héng sāi dì shí. zhōng xìng, qī.
雲騎(十五。京師十一,陳留、南京各一,鞏縣二。熙寧二年,並十五為十。三年,第一至十二並為七。七月,第八撥隸第一第二。八年,置帶甲剩員一。元豐二年闕,選雲捷第二軍補之。十月,雍丘帶甲剩員第一改為橫塞第十。中興,七。)
wǔ qí èr shí yī. jīng shī yōng qiū gè liù, wèi shì sān, chén liú kǎo chéng xián píng zhèng gè yī, xī jīng èr. xī níng yuán nián, fèi xián píng dài jiǎ shèng yuán wèi shèng yuán. èr nián, bìng èr shí zuò shí wǔ. bā nián, zhì dài jiǎ shèng yuán yī. jiǔ nián, yǐ yōng qiū dài jiǎ shèng yuán yī lì yún qí dài jiǎ shèng yuán, gòng wèi yī. shí èr yuè, zài jīng sì bìng wèi sān, wèi shì èr bìng wèi yī, kǎo chéng yī fēn lì yōng qiū níng shuò, zài jīng èr bìng wèi yī. shí nián, fèi dài jiǎ shèng yuán. yuán fēng yuán nián, bìng dài jiǎ shèng yuán bó zhōu dì yī. zhōng xìng, sān.
武騎(二十一。京師、雍丘各六,尉氏三,陳留、考城、咸平、鄭各一,西京二。熙寧元年,廢咸平帶甲剩員為剩員。二年,並二十作十五。八年,置帶甲剩員一。九年,以雍丘帶甲剩員一隸雲騎帶甲剩員,共為一。十二月,在京四並為三,尉氏二並為一,考城一分隸雍丘寧朔,在京二並為一。十年,廢帶甲剩員。元豐元年,並帶甲剩員亳州第一。中興,三。)
xiāo ruì sì. mò sān, jì yī. xī níng wǔ nián, mò zhōu sān bìng wèi èr, jì zhōu dì sān xū qí què, yǐ cún zhě bǔ jié. liù nián qī yuè, mò zhōu dì yī dì èr jì zhōu dì sān bìng gǎi xiāo jié, shì yuè fèi.
驍銳(四。莫三,冀一。熙寧五年,莫州三並為二,冀州第三虛其闕,以存者補捷。六年七月,莫州第一第二、冀州第三並改驍捷,是月廢。)
guī míng shén wǔ mǎ yī. wèi shì. xī níng liù nián, gǎi xīn lì xiāo jié, qī yuè, fèi.
歸明神武馬(一。尉氏。熙寧六年,改新立驍捷,七月,廢。)
fēi jié sì. yōng qiū. xī níng èr nián, bìng wèi èr. yuán fēng yuán nián fèi.
飛捷(四。雍丘。熙寧二年,並為二。元豐元年廢。)
xiāo wǔ zuǒ yòu èr shí. běi jīng qī, zhēn dìng sān, dìng liù, xiāng huái luò xíng gè yī. xī níng yuán nián, fèi dài jiǎ shèng yuán. èr nián, běi jīng qī bìng wèi wǔ. wǔ nián, zhēn dìng fǔ sān bìng wèi èr, dìng zhōu liù bìng wèi sì, xíng zhōu yún yì gè yī xū rén shǎo bìng wèi yī. shí běi jīng wǔ bìng wèi sì, dìng zhōu sì xū rén shǎo bìng wèi sān. yuán fēng qī nián, yǐ zhōng měng yī fēn rù xiāo wǔ dì qī dì bā dì jiǔ.
驍武(左右二十。北京七,真定三,定六,相、懷、洛、邢各一。熙寧元年,廢帶甲剩員。二年,北京七並為五。五年,真定府三並為二,定州六並為四,邢州、雲翼各一須人少並為一。十北京五並為四,定州四須人少並為三。元豐七年,以忠猛一分入驍武第七、第八、第九。)
guǎng ruì zǒng sì shí sì. tài yuán dài bìng gè sān, fén wǔ, shí lán kě lán gè èr, jìn lù cí jiàng zé xí xiàn níng huà wēi shèng píng dìng huǒ shān gè yī, jīng yuán fū gè èr, qín wèi huán bīn níng gè yī. yuán fēng èr nián, xīn lán zhōu gè yī, què wù bǔ. sān nián, jīng zhōu èr yǐ xià yī bǔ shàng yī què. wǔ nián, zhì lán zhōu èr. zhōng xìng, èr shí sān.
廣銳(總四十四。太原、代、並各三,汾五,石、嵐、岢嵐各二,晉、潞、慈、絳、澤、隰、憲、寧化、威勝、平定、火山各一,涇、原、鄜各二,秦、渭、環、邠、寧各一。元豐二年,忻、嵐州各一,闕勿補。三年,涇州二以下一補上一闕。五年,置蘭州二。中興,二十三。)
yún yì fēn zuǒ yòu xiāng, zuǒ sān shí sì, yòu èr shí èr, zǒng wǔ shí liù. zhēn dìng xióng yíng shēn zhào yǒng níng gè sān, dìng jì gè liù, bǎo wǔ, cāng běi píng yǒng jìng shùn ān bǎo dìng gè èr, mò xíng bà gè yī, guǎng xìn ān sù gè sì. xī níng wǔ nián, bìng cāng zhōu èr wèi yī, jì zhōu liù wèi sān, zhēn dìng fǔ sān wèi yī, zhào zhōu sān wèi èr, dìng zhōu liù wèi sì, shùn ān jūn èr wèi yī, yǒng níng jūn sān wèi èr, běi píng jūn èr xū qí què bìng wèi yī, ān sù jūn dì yī fēn lì dì sān, shēn zhōu sān wèi èr, bǎo zhōu yī fēn lì tā jūn. shí nián, mò zhōu dì shí sān fēn lì xiāo jié, zhēn dìng fǔ dì bā fēn lì xiāo wǔ, dìng zhōu sì xū qí què bìng wèi sān, ān sù jūn sān xū qí què bìng wèi èr, guǎng xìn jūn sì bìng wèi sān. yuán yòu yuán nián, guì zhōu èr réng bù fèi. zhōng xìng, sān shí sān.
雲翼(分左右廂,左三十四,右二十二,總五十六。真定、雄、瀛、深、趙、永寧各三,定、冀各六,保五,滄、北平、永靜、順安、保定各二,莫、邢、霸各一,廣信、安肅各四。熙寧五年,並滄州二為一,冀州六為三,真定府三為一,趙州三為二,定州六為四,順安軍二為一,永寧軍三為二,北平軍二須其闕並為一,安肅軍第一分隸第三,深州三為二,保州一分隸他軍。十年,莫州第十三分隸驍捷,真定府第八分隸驍武,定州四須其闕並為三,安肅軍三須其闕並為二,廣信軍四並為三。元祐元年,桂州二仍不廢。中興,三十三。)
yǒu mǎ jìn yǒng qī. tài yuán èr, dài lán gè yī, cí sān. xī níng wǔ nián, cí sān bìng wèi yī. zhōng xìng, wǔ.
有馬勁勇(七。太原二,代、嵐各一,磁三。熙寧五年,磁三並為一。中興,五。)
qí jié wǔ. yíng sān, mò èr. xī níng liù nián fèi.
騎捷(五。瀛三,莫二。熙寧六年廢。)
tīng zi qī. dìng èr, xiāng wǔ. xī níng wǔ nián, bìng xiāng tīng zi wǔ wèi sān, dìng tīng zi mǎ èr wèi yī. liù nián, xiāng zhōu tīng zi sān bìng gǎi tīng zi mǎ. shí nián, xiāng zhōu tīng zi mǎ dì sān fēn lì xiāo wǔ tīng zi mǎ. zhōng xìng, sì.
廳子(七。定二,相五。熙寧五年,並相廳子五為三,定廳子馬二為一。六年,相州廳子三並改廳子馬。十年,相州廳子馬第三分隸驍武廳子馬。中興,四。)
xiāo jùn yī. tài yuán. xī níng liù nián fèi.
驍駿(一。太原。熙寧六年廢。)
wú dí liù. dìng běi píng gè èr, ān sù guǎng xìn gè yī. xī níng wǔ nián, běi píng èr xū rén shǎo bìng wèi yī, bō lì yún yì sān guǎng xìn jūn yī bō lì yún yì.
無敵(六。定、北平各二,安肅、廣信各一。熙寧五年,北平二須人少並為一,撥隸雲翼三;廣信軍一撥隸雲翼。)
zhōng ruì yī. guǎng xìn. xī níng wǔ nián fèi.
忠銳(一。廣信。熙寧五年廢。)
wēi biān èr. dìng bǎo gè yī. xī níng wǔ nián fèi.
威邊(二。定、保各一。熙寧五年廢。)
kè shèng èr. lù.
克勝(二。潞。)
fēi qí èr. lín.
飛騎(二。麟。)
wēi yuǎn èr. fǔ.
威遠(二。府。)
kè róng èr. bìng.
克戎(二。並。)
qīng sāi yī. yán ān. xī níng wǔ nián fèi.
清塞(一。延安。熙寧五年廢。)
wǔ qīng yī. jìn. xī níng liù nián fèi.
武清(一。晉。熙寧六年廢。)
wàn jié qī. xiāng yì zhào gè èr, cāng yī. xī níng wǔ nián, jì èr bìng wèi yī, yǐ lì yún yì xiāng èr xū rén shǎo bìng wèi yī. zhōng xìng, qī.
萬捷(七。相、翼、趙各二,滄一。熙寧五年,冀二並為一,以隸雲翼;相二須人少並為一。中興,七。)
yún jié shí èr. wèi shì xián píng xī jīng běi jīng chán gè èr, rǔ huái gè yī.
雲捷(十二。尉氏、咸平、西京、北京、澶各二,汝、懷各一。)
héng sāi qī. yōng qiū xián píng kǎo chéng xiāng yì níng líng gè yī, wèi èr.
橫塞(七。雍丘、咸平、考城、襄邑、寧陵各一,衛二。)
yǒu mǎ ān sāi yī. xī níng wǔ nián fèi.
有馬安塞(一。熙寧五年廢。)
fān luò bā shí sān. huán wǔ, yán qìng gè sì, qín bìng wài zhài shí qī, yuán wèi bìng wài zhài gè shí èr, dé shùn bìng wài zhài qī, zhèn róng bìng wài zhài shí èr, fèng xiáng jīng bìng wài zhài yí bǎo ān gè èr, lǒng yī. xī níng sān nián, bìng wài zhài jiǔ wèi qī. bā yuè, jīng yuán lù yǐ xīn zhài suǒ jiǎn fān luò lì zài zhōu fān luò, dìng é yǐ sān wàn èr qiān rén. wǔ nián, lǒng zhōu tiān zhì zhāo mǎ jūn fān luò yī. jiǔ nián, bìng shǎn xī tǔ fān luò wèi zhōu bā wèi liù, yuán zhōu qín zhōu gè wǔ wèi sì. yuán fēng sì nián, huán zhōu xià fān luò wèi pái dìng zhǐ huī, bìng wèi jìn jūn. wǔ nián liù yuè, jiā lú zhài zhǔ qǐ zhì yī. shào shèng sì nián, zhào: shǎn lù zēng zhì mǎ jūn shí, gè wǔ bǎi rén wèi é, yú yǒng xìng hé zhōng fèng xiáng tóng huá gè zhì èr. yuán fú yuán nián, zhào: jīng yuán lù xīn zhù xī ān zhōu zhì mǎ jūn yī, tiān dū lín qiāng zhài gè zhì mǎ jūn yī. liù yuè, zhào yǒng xìng jūn děng lù chuàng zhì shí zhǐ huī. èr nián, dìng biān chéng zēng zhì mǎ jūn èr, wū lóng chuān běi lǐng xīn zhài gè zhì mǎ jūn yī. chóng níng wǔ nián, xīn zhú ān biān chéng, zhì mǎ jūn yī.
蕃落(八十三。環五,延、慶各四,秦並外砦十七,原、渭並外砦各十二,德順並外砦七,鎮戎並外砦十二,鳳翔、涇並外砦、儀、保安各二,隴一。熙寧三年,並外砦九為七。八月,涇原路以新砦所減蕃落隸在州蕃落,定額以三萬二千人。五年,隴州添置招馬軍蕃落一。九年,並陝西土蕃落渭州八為六,原州、秦州各五為四。元豐四年,環州下蕃落未排定指揮,並為禁軍。五年六月,葭蘆砦主乞置一。紹聖四年,詔:陝路增置馬軍十,各五百人為額,於永興、河中、鳳翔、同、華各置二。元符元年,詔:涇原路新筑西安州置馬軍一,天都、臨羌砦各置馬軍一。六月,詔永興軍等路創置十指揮。二年,定邊城增置馬軍二,烏龍川、北嶺新砦各置馬軍一。崇寧五年,新築安邊城,置馬軍一。)
bīng zhōu qí shè yī. xī níng liù nián, tài yuán qí shè dì yī gǎi kè róng. yuán fēng qī nián, chéng dū fǔ zhì mǎ jūn qí shè yī. zhōng xìng hòu wú.
并州騎射(一。熙寧六年,太原騎射第一改克戎。元豐七年,成都府置馬軍騎射一。中興後無。)
yǒu mǎ xióng lüè sān. guǎng guì yōng gè yī. xī níng sān nián, guǎng guì yōng yǒu mǎ xióng lüè què wù bǔ, shí nián, yǐ yōng zhōu zhù yíng liǎng zhǐ huī què é yí guì zhōu, yī jiù zhì. shào shèng yuán nián, yuán zhōu zēng zhì yǒu mǎ yī. yuán fú yuán nián zhēng yuè, zhào jīng hú nán lù jiāng nán dōng lù gè zēng zhì yǒu mǎ yī. zhōng xìng, èr.
有馬雄略(三。廣、桂、邕各一。熙寧三年,廣、桂、邕有馬雄略闕勿補,十年,以邕州住營兩指揮闕額移桂州,依舊置。紹聖元年,沅州增置有馬一。元符元年正月,詔荊湖南路、江南東路各增置有馬一。中興,二。)
chóng jié chóng níng sān nián, zhào yú jīng dōng jīng xī hé běi hé dōng kāi fēng fǔ jiè chuàng zhì mǎ bù jūn wǔ wàn rén, jì yī bǎi qī zhǐ huī. mǎ jūn sān shí wǔ, bù jūn qī shí èr, hé sān wàn liù qiān rén. mǎ jūn yǐ chóng jié chóng ruì wèi míng, bù jūn yǐ chóng wǔ chóng wēi wèi míng.
崇捷(崇寧三年,詔於京東、京西、河北、河東、開封府界創置馬步軍五萬人,計一百七指揮。馬軍三十五,步軍七十二,合三萬六千人。馬軍以崇捷、崇銳為名,步軍以崇武、崇威為名。)
chóng ruì chóng níng sān nián, jiàn shàng. yǐ shàng èr jūn, zhōng xìng hòu wú.
崇銳(崇寧三年,見上。以上二軍,中興後無。)
qīng jiàn qí shè èr.
清澗騎射(二。)
yuán liáo shèng yuán zhí yǐ zuì zhé jiàng zhě chōng lì.
員僚剩員直(以罪謫降者充立。)
qián jūn yòu jūn zhōng jūn zuǒ jūn hòu jūn yǐ shàng qī jūn, bìng zhōng xìng hòu zhì.
前軍、右軍、中軍、左軍、後軍(以上七軍,並中興後置。)
bù jūn
步軍
shén wèi bìng shuǐ jūn zǒng sān shí yī. jīng shī. xī níng èr nián, bìng sān shí yī wèi sān shí. sān nián, fèi shuǐ jūn. yuán fēng èr nián, fèi dì jiǔ dì shí, nán jīng dì yī gǎi xióng wǔ nǔ shǒu. zhōng xìng, sì shí liù.
神衛(並水軍總三十一。京師。熙寧二年,並三十一為三十。三年,廢水軍。元豐二年,廢第九、第十,南京第一改雄武弩手。中興,四十六。)
hǔ yì jiǔ shí liù. jīng shī jiǔ shí, bìng shuǐ jūn yī, xiāng yì dōng míng dān gè yī, zhǎng gé èr. xī níng èr nián, chú shuǐ jūn yī wài, bìng jiǔ shí wǔ wèi liù shí. liù nián, fèi shàng hǔ yì. yuán fēng sì nián, zhào gǎi chà diàn qián hǔ yì yòu yī sì zhǐ huī wèi lǐ xiàn qīn bīng.
虎翼(九十六。京師九十,並水軍一,襄邑、東明、單各一,長葛二。熙寧二年,除水軍一外,並九十五為六十。六年,廢上虎翼。元豐四年,詔改差殿前虎翼右一四指揮為李憲親兵。)
fèng jié bìng shàng fèng jié wǔ. jīng shī. xī níng èr nián, diàn shàng fèng jié. jiǔ yuè, shàng fèng jié liǎng zhǐ huī lì hǔ yì. liù nián shí yuè, fèi fèng jié.
奉節(並上奉節五。京師。熙寧二年,殿上奉節。九月,上奉節兩指揮隸虎翼。六年十月,廢奉節。)
bù wǔ liù. chén.
步武(六。陳。)
wǔ wèi qī shí yī. nán jīng zhēn dìng dìng zī gè sì, běi jīng chán xiāng xíng huái zhào dì míng dé qí tōng lì gān guǎng jì gè yī, qīng wǔ, yùn xú yǎn cáo pú yí jì dān lái wéi dēng huái yáng yíng bó gè èr, qí mì cāng gè sān. xī níng sì nián, dì yù wén yàn bó děng:" jīng dōng wǔ wèi jūn sù hào jīng yǒng dé lì, bù jiǎn shǎn xī bīng." yàn bó yuē:" jīng dōng zhī rén shěn zhì jīng hàn, yì qí xìng yě." wǔ nián, bìng cāng sān wèi èr, zhēn dìng fǔ gè sì gè wèi sān, zhào zhōu zhèn wǔ gè yī gòng wèi yī. liù nián, zhào mín zhōu zhì yī. yuán fēng sān nián, hé zhōu wǔ wèi èr wèi yī.
武衛(七十一。南京、真定、定、淄各四,北京、澶、相、邢、懷、趙、棣、洺、德、祁、通利、乾、廣濟各一,青五,鄆、徐、兗、曹、濮、沂、濟、單、萊、濰、登、淮陽、瀛、博各二,齊、密、滄各三。熙寧四年,帝諭文彥博等:"京東武衛軍素號精勇得力,不減陝西兵。"彥博曰:"京東之人沈鷙精悍,亦其性也。"五年,並滄三為二,真定府各四各為三,趙州、振武各一共為一。六年,詔岷州置一。元豐三年,河州武衛二為一。)
xióng wǔ bìng xióng wǔ nǔ shǒu chuáng zi nǔ xióng wǔ jiǎn zhōng xióng wǔ fēi shān xióng wǔ jiǎn zhōng guī míng xióng wǔ, zǒng sān shí sì. jīng shí sān, tài yuán wèi shì nán jīng zhèng rǔ níng líng gè èr, xián píng dōng míng yōng qiū xiāng yì yǐng chāng cáo guǎng jì gǔ shú zhǎng gé gè yī. xī níng wǔ nián, fèi jiǎn zhōng xióng wǔ. rùn qī yuè, bìng chuáng zi nǔ xióng wǔ fēi shān xióng wǔ gè wǔ wèi èr. liù nián, fèi xióng wǔ. zhōng xìng hòu, jiā" píng hǎi" zì.
雄武(並雄武弩手、床子弩雄武、揀中雄武、飛山雄武、揀中歸明雄武,總三十四。京十三,太原、尉氏、南京、鄭、汝、寧陵各二,咸平、東明、雍丘、襄邑、潁昌、曹、廣濟、谷熟、長葛各一。熙寧五年,廢揀中雄武。閏七月,並床子弩雄武、飛山雄武各五為二。六年,廢雄武。中興後,加"平海"字。)
fēi hǔ sān. chén liú èr, xián píng yī. xī níng sān nián fèi.
飛虎(三。陳留二,咸平一。熙寧三年廢。)
shén ruì èr shí liù. tài yuán liù, lù jìn gè sān, zé fén xí píng dìng gè èr, dài jiàng yí liáo xíng wēi shèng gè yī. yuán fēng èr nián, lù zhōu sān, què wù bǔ.
神銳(二十六。太原六,潞、晉各三,澤、汾、隰、平定各二,代、絳、沂、遼、邢、威勝各一。元豐二年,潞州三,闕勿補。)
zhèn wǔ bā shí yī. běi jīng chán xiāng wèi bà mò qí dì zhào bīn míng bǎo ān yǒng níng tōng lì ān sù yí gè yī. zhēn dìng yíng bǎo ēn xíng shēn bó yǒng níng gān níng qìng jīng gè èr, yán liù, bīn lǒng gè qī, fū níng gè wǔ, cí sì, cāng yuán gè sān. xī níng wǔ nián, yíng zhōu èr wèi yī, cāng zhōu sān wèi èr, zhēn dìng fǔ èr wèi yī, xíng zhōu èr yǐ yī fēn lì wǔ wèi shén ruì zhèn wǔ, cí zhōu sì wèi sān. yuán fēng sān nián, fū zhōu sì wèi sān, bīn zhōu wǔ yǐ yī bǔ shàng sì zhǐ huī què, lǒng zhōu sì wèi sān. yuán yòu qī nián, zhào fù zhì cāng zhōu dì liù shí qī liù shí bā.
振武(八十一。北京、澶、相、衛、霸、莫、祁、棣、趙、濱、洺、保安、永寧、通利、安肅、儀各一。真定、瀛、保、恩、邢、深、博、永寧、乾寧、慶、涇各二,延六,邠、隴各七,鄜、寧各五,磁四,滄、原各三。熙寧五年,瀛州二為一,滄州三為二,真定府二為一,邢州二以一分隸武衛、神銳、鎮武,磁州四為三。元豐三年,鄜州四為三,邠州五以一補上四指揮闕,隴州四為三。元祐七年,詔復置滄州第六十七、六十八。)
lái huà yī. níng líng. xī níng qī nián fèi.
來化(一。寧陵。熙寧七年廢。)
xīn lì nǔ shǒu èr. guǎng jì. xī níng liù nián, dìng táo xiàn dì èr jūn gǎi xióng wǔ duì nǔ shǒu.
新立弩手(二。廣濟。熙寧六年,定陶縣第二軍改雄武隊弩手。)
huái yǒng sān. yōng qiū èr, chén yī. xī níng sān nián fèi.
懷勇(三。雍丘二,陳一。熙寧三年廢。)
wēi níng yī. yǐng chāng. xī níng èr nián fèi.
威寧(一。潁昌。熙寧二年廢。)
wēi měng shàng xià shí. xiāng yì sì, xián píng yǐng chāng zhǎng gé gè èr. xī níng sān nián, xuān wēi bìng rù.
威猛(上下十。襄邑四,咸平、潁昌、長葛各二。熙寧三年,宣威併入。)
xióng shèng sān. shǎn jì jì gè yī. xī níng sì nián, fēn shǎn fǔ xióng shèng lì tā jūn. zhōng xìng, sì.
雄勝(三。陝、冀、濟各一。熙寧四年,分陝府雄勝隸他軍。中興,四。)
guī ēn zuǒ yòu èr. bó. xī níng sān nián, zuǒ dì yī bìng yòu dì yī. liù nián, dì yī gǎi wèi xióng shèng.
歸恩(左右二。亳。熙寧三年,左第一併右第一。六年,第一改為雄勝。)
chéng hǎi nǔ shǒu èr. dēng. xī níng bā nián, guǎng xī jīng lüè sī xuǎn chéng hǎi fù guì zhōu, yǐ xīn chéng hǎi wèi míng. zhōng xìng, jiā" shuǐ jūn" zì.
澄海弩手(二。登。熙寧八年,廣西經略司選澄海赴桂州,以新澄海為名。中興,加"水軍"字。)
shén hǔ èr shí liù, yǒng xìng liù, fèng xiáng hé zhōng xīn xí jìn wēi shèng gè èr, tài yuán qín yán fū huá gè yī, lù sān. xī níng jiǔ nián, qín zhōu yī, què wù bǔ.
神虎(二十六,永興六,鳳翔、河中、忻、隰、晉、威勝各二,太原、秦、延、鄜、華各一,潞三。熙寧九年,秦州一,闕勿補。)
bǎo jié yī bǎi sān shí wǔ. yǒng xìng shí èr, tóng jiǔ, qín bā, hé zhōng bīn jīng gè qī, huá níng yào gè liù, fèng xiáng yán yí huá lǒng jiě gān gè wǔ, shǎn yuán fū gè sì, chéng sān, qìng fèng fāng jìn zhèn róng gè èr, huán dān shāng guó jiē qìng chéng dé shùn gè yī. xī níng wǔ nián, fèng xiáng fǔ tiān zhì sān. liù nián, tiān zhì yī. yuán fēng sān nián, bìng tóng zhōu qī wèi liù, yǒng xìng jūn jiǔ wèi bā. wǔ nián, lán zhōu zhì bù jūn èr. shào shèng sì nián, lán zhōu jīn chéng guān zhì bù jūn sì. yuán fú yuán nián, xīn zhù xī ān zhōu, zhì bù jūn yī, tiān dū lín qiāng zhài gè zhì bù jūn yī yòu zhào yú hé běi lù dà míng fǔ èr shí èr zhōu jūn gòng chuàng zhì mǎ bù jūn, bù jūn èr shí jiǔ zhǐ huī yǐ bǎo jié wèi míng. èr nián, dìng biān chéng zhì bù jūn yī. chóng níng wǔ nián, ān biān chéng zhì bù jūn yī. zhōng xìng hòu, zēng zhì yī.
保捷(一百三十五。永興十二,同九,秦八,河中、邠、涇各七,滑、寧、耀各六,鳳翔、延、儀、華、隴、解、乾各五,陝、原、鄜各四,成三,慶、鳳、坊、晉、鎮戎各二,環、丹、商、虢、階、慶成、德順各一。熙寧五年,鳳翔府添置三。六年,添置一。元豐三年,並同州七為六,永興軍九為八。五年,蘭州置步軍二。紹聖四年,蘭州金城關置步軍四。元符元年,新筑西安州,置步軍一,天都、臨羌砦各置步軍一;又詔於河北路大名府二十二州軍共創置馬步軍,步軍二十九指揮以保捷為名。二年,定邊城置步軍一。崇寧五年,安邊城置步軍一。中興後,增置一。)
zhuō shēng èr. yán. shào shèng sān nián, huán qìng zhōu gè zhì yī.
捉生(二。延。紹聖三年,環、慶州各置一。)
qīng biān nǔ shǒu sì shí sān. tài yuán jiǔ, qín wǔ, jīng sì, hé zhōng lǒng gè sān, yǒng xìng dài lù jìn gè èr, qìng wèi huán tóng fāng zhèn róng cí dān xí fén xiàn gè yī. xī níng liù nián, bìng fèng xiáng sì wèi sān. bā nián, jí yáng bìng xuān yì yī lái lì. jiǔ nián, bìng qín zhōu sì wèi sān. yuán fēng sān nián, yǐ hé zhōng qīng biān nǔ shǒu jiāng bīng yī lì běn fǔ bǎo jié qīng biān nǔ shǒu.
清邊弩手(四十三。太原九,秦五,涇四,河中、隴各三,永興、代、潞、晉各二,慶、渭、環、同、坊、鎮戎、慈、丹、隰、汾、憲各一。熙寧六年,並鳳翔四為三。八年,吉陽並宣毅一來隸。九年,並秦州四為三。元豐三年,以河中清邊弩手將兵一隸本府保捷、清邊弩手。)
zhì shèng jiǔ. yǒng xìng huá gè èr, fèng xiáng yào tóng gān jiě gè yī. bō huá yī lì běn zhōu bǎo jié zhì shèng, fèng tiān yī bǔ qí xiàn bǎo jié què. zhōng xìng hòu zēng yī.
制勝(九。永興、華各二,鳳翔、耀、同、乾、解各一。撥華一隸本州保捷、制勝,奉天一補其縣保捷闕。中興後增一。)
dìng gōng shí. yǒng xìng qín qìng yuán wèi jīng yí fū yán zhèn róng gè yī.
定功(十。永興、秦、慶、原、渭、涇、儀、鄜、延、鎮戎各一。)
qīng jiàn èr. zhōng xìng hòu lì qí jūn.
青澗(二。中興後隸騎軍。)
píng hǎi èr. dēng.
平海(二。登。)
jiàn wēi yī. qín. xī níng sān nián fèi.
建威(一。秦。熙寧三年廢。)
xiào zhōng èr shí qī. chén liú sān, tài kāng wèi shì xiāng yì hé yáng cáo hé liú gè èr, xián píng zhèng bó wèi yǐng chāng dān chán cí guǎng jì hé yīn níng líng bái bō gè yī. xī níng jiǔ nián, cí wèi gè yī, xū rén shǎo yǔ wǔ wèi bìng wèi yī.
效忠(二十七。陳留三,太康、尉氏、襄邑、河陽、曹、合流各二,咸平、鄭、亳、衛、潁昌、單、澶、磁、廣濟、河陰、寧陵、白波各一。熙寧九年,磁、衛各一,須人少與武衛並為一。)
chuān xiào zhōng qī. nán jīng liù, níng líng yī. xī níng èr nián, nán jīng liù bìng lì shàng sān. sān nián shí èr yuè, nán jīng sān bìng wèi èr.
川效忠(七。南京六,寧陵一。熙寧二年,南京六並隸上三。三年十二月,南京三並為二。)
xuān yì yī bǎi qī shí sì. lì jīng dōng xī hé běi hé dōng huái nán jiāng nán liǎng zhè jīng hú fú jiàn jiǔ lù. jīng dōng lù: nán jīng yùn xú cáo qí gè èr, qīng yǎn mì pú yí dān jì zī lái wéi dēng huái yáng guǎng jì gè yī. jīng xī lù: xī jīng huá yǐng chāng hé yáng chén xiāng zhèng yǐng cài rǔ suí xìn yáng gè yī, dèng èr. hé běi lù: zhēn dìng dé dì bó xíng qí ēn cí shēn dìng míng bīn tōng lì yǒng jìng gān níng yǒng níng gè yī. hé dōng lù: tài yuán fén gè liù, jìn sì, zé jiàng shí dài gè sān, lù lán xīn liáo wēi shèng píng dìng gè èr, cí xí xiàn níng huà gè yī. huái nán lù: yáng bó gè èr, lú sù shòu chǔ zhēn sì qí hǎi shū tài háo hé guāng huáng tōng wú wèi gāo yóu lián shuǐ gè yī. jiāng nán lù: jiāng níng jiāng hóng qián jí fǔ yuán yún jiàn chāng nán ān gè yī. liǎng zhè lù: háng èr, yuè sū míng hú wù rùn wēn qú cháng chù xiù gè yī. jīng hú lù: tán quán dǐng gè èr, jīng nán shào héng yǒng chēn dào ān è yuè lǐ fù xiá guī chén jīng mén hàn yáng guì yáng gè yī. fú jiàn lù: èr, fú quán nán jiàn zhāng tīng shào wǔ xìng huà gè yī. xī níng sān nián, sù yáng lú shòu chǔ zhēn sì tài yī bìng lì jiào yuè zhōng jié, gè wèi yī. qí hǎi shū háo hé guāng huáng tōng wú wèi gāo yóu lián shuǐ gè yī què fú bǔ. shí èr yuè, jīng dōng lù sān shí sān bìng wèi shí sān, jīng hú nán lù dào yǒng héng gè yī tán èr bō lì wēi guǒ, quán èr shào yī bō lì xióng lüè, chēn guì yáng gè yī bù chōng é, jīng nán yī bō lì wēi guǒ, dǐng èr lǐ yuè ān fù è gè yī jiē gǎi jiào yuè zhōng jié, jīng mén hàn yáng guī xiá gè yī bù chōng é, jiāng nán dōng lù jiāng níng jiāng nán xī lù qián gè yī bō lì wēi guǒ xióng lüè, hóng jí fǔ jiàn chāng gè yī jiē gǎi jiào yuè zhōng jié, yún yuán nán ān gè yī bù chōng é, fú jiàn lù fú yī lì wēi guǒ, jiàn èr bìng wèi yī gǎi wēi guǒ, liǎng zhè lù háng èr yuè sū rùn gè yī jiē gǎi wēi guǒ, hú wù wēn qú cháng chù, xiù gè yī bù chōng é. xī níng wǔ nián, ēn yī gān níng yǒng jìng zhēn dìng xíng míng cí dìng qí shēn yǒng níng gè yī què fú bǔ. bā nián, jí xiāng jūn xuān yì yī lì qīng biān nǔ shǒu, lù fù zhì yī. jiǔ nián, dìng xíng shēn qí cí yǒng níng yǒng jìng gān níng gè yī jiē xiào zhōng. yuán fēng yuán nián, bó èr bō lì tā zhōu jūn.
宣毅(一百七十四。隸京東西、河北、河東、淮南、江南、兩浙、荊湖、福建九路。京東路:南京、鄆、徐、曹、齊各二,青、兗、密、濮、沂、單、濟、淄、萊、濰、登、淮陽、廣濟各一。京西路:西京、滑、潁昌、河陽、陳、襄、鄭、潁、蔡、汝、隨、信陽各一,鄧二。河北路:真定、德、棣、博、邢、祁、恩、磁、深、定、洺、濱、通利、永靜、乾寧、永寧各一。河東路:太原、汾各六,晉四,澤、絳、石、代各三,潞、嵐、忻、遼、威勝、平定各二,慈、隰、憲、寧化各一。淮南路:揚、亳各二,廬、宿、壽、楚、真、泗、蘄、海、舒、泰、濠、和、光、黃、通、無為、高郵、漣水各一。江南路:江寧、江、洪、虔、吉、撫、袁、筠、建昌、南安各一。兩浙路:杭二,越、蘇、明、湖、婺、潤、溫、衢、常、處、秀各一。荊湖路:潭、全、鼎各二,荊南、邵、衡、永、郴、道、安、鄂、岳、澧、復、峽、歸、辰、荊門、漢陽、桂陽各一。福建路:二,福、泉、南劍、漳、汀、邵武、興化各一。熙寧三年,宿、揚、廬、壽、楚、真、泗、泰一併隸教閱忠節,各為一。蘄、海、舒、濠、和、光、黃、通、無為、高郵、漣水各一闕弗補。十二月,京東路三十三並為十三,荊湖南路道永衡各一、潭二撥隸威果,全二、邵一撥隸雄略,郴、桂陽各一不充額,荊南一撥隸威果,鼎二、澧岳安復鄂各一皆改教閱忠節,荊門、漢陽、歸、峽各一不充額,江南東路江寧、江南西路虔各一撥隸威果、雄略,洪、吉、撫、建昌各一皆改教閱忠節,筠、袁、南安各一不充額,福建路福一隸威果,建二並為一改威果,兩浙路杭二、越蘇潤各一皆改威果,湖、婺、溫、衢、常、處,秀各一不充額。熙寧五年,恩一、乾寧永靜真定邢洺磁定祁深永寧各一闕弗補。八年,吉鄉軍宣毅一隸清邊弩手,潞復置一。九年,定、邢、深、祁、磁、永寧、永靜、乾寧各一皆效忠。元豐元年,博二撥隸他州軍。)
xuān yì chuáng zi nǔ pào shǒu yī. kě lán. xī níng sān nián fèi.
宣毅床子弩炮手(一。岢嵐。熙寧三年廢。)
jiàn ān èr. fǔ lán gè yī.
建安(二。府、嵐各一。)
wēi guǒ èr shí wǔ. jīng nán jiāng níng háng yáng lú tán gè sān, hóng yuè fú gè èr, qián yī. xuān hé sān nián, yán zhōu zēng zhì yī.
威果(二十五。荊南、江寧、杭、揚、廬、潭各三,洪、越、福各二,虔一。宣和三年,嚴州增置一。)
xiào shùn yī. xiāng yì. xī níng liù nián, gǎi xióng wǔ.
效順(一。襄邑。熙寧六年,改雄武。)
jiǎn zhōng xióng yǒng yī. xiāng yì.
揀中雄勇(一。襄邑。)
huái shùn yī. bà.
懷順(一。霸。)
guī shèng yī. yōng qiū. xī níng liù nián, gǎi xióng wǔ.
歸聖(一。雍丘。熙寧六年,改雄武。)
shùn shèng yī. gǒng. zhōng xìng yǐ hòu wú.
順聖(一。鞏。中興已後無。)
huái ēn sān. jīng nán èr, è yī.
懷恩(三。荊南二,鄂一。)
jiǎn zhōng huái ài yī. níng líng. xī níng liù nián fèi.
揀中懷愛(一。寧陵。熙寧六年廢。)
yǒng jié zuǒ yòu èr shí liù. xiāng yì běi jīng chán chén shòu rǔ cáo sù gè èr, xián píng xī jīng nán jīng bó níng líng hóng hé yīn gǒng zhǎng gé wéi chéng gè yī. xī níng sān nián, bìng shí lì jiǔ, yòu shí èr bìng yòu èr. yuán fēng èr nián, táng rǔ zhōu gè zhì tǔ bīng yī.
勇捷(左右二十六。襄邑、北京、澶、陳、壽、汝、曹、宿各二,咸平、西京、南京、亳、寧陵、虹、河陰、鞏、長葛、韋城各一。熙寧三年,並十隸九,右十二並右二。元豐二年,唐、汝州各置土兵一。)
wēi wǔ shàng xià zǒng shí sān. xī jīng hé yáng zhèng yùn chán huá pú tōng lì gǒng hé yīn yǒng chéng gè yī, cáo èr. xī níng sān nián, fèi xià wēi wǔ. jiǔ nián, chán yī lì xiào zhōng yǒng jié.
威武(上下總十三。西京、河陽、鄭、鄆、澶、滑、濮、通利、鞏、河陰、永城各一,曹二。熙寧三年,廢下威武。九年,澶一隸效忠、勇捷。)
jìng róng nǔ shǒu sì. hé yáng chán wèi tōng lì gè yī. xī níng qī nián fèi.
靜戎弩手(四。河陽、澶、衛、通利各一。熙寧七年廢。)
píng sāi nǔ shǒu bìng jiǎn zhōng píng sāi xīn lì píng sāi, zǒng sì. xián píng bó hé yīn bái bō gè yī. xī níng liù nián, fèi nǔ shǒu jí xīn lì jiǎn zhōng píng sāi, bó píng sāi nǔ shǒu jí bái bō xīn lì píng sāi xián píng jiǎn zhōng píng sāi bìng gǎi xià wēi wǔ.
平塞弩手(並揀中平塞、新立平塞,總四。咸平、亳、河陰、白波各一。熙寧六年,廢弩手及新立、揀中平塞,亳平塞弩手及白波新立平塞、咸平揀中平塞並改下威武。)
zhōng yǒng sān. chéng dū.
忠勇(三。成都。)
níng yuǎn bā. róng sān, suì zǐ jiā yǎ jiāng ān gè yī. xī níng liù nián, lú zhōu zēng zhì yī.
寧遠(八。戎三,遂、梓、嘉、雅、江安各一。熙寧六年,瀘州增置一。)
zhōng jié bìng chuān zhōng jié jiào yuè zhōng jié, zǒng liù shí. yōng qiū xiāng yì níng líng gè sān, chén liú xián píng dōng míng bó hé yīn yǒng chéng gè èr, nán jīng wǔ, tài kāng yáng wǔ yǐng chāng jiāng níng yáng lú sù shòu chǔ zhēn sì tài chú yuè lǐ chí shè xìn tài píng ráo xuān hóng qián jí lín jiāng xìng guó guǎng jì nán kāng guǎng dé zhǎng gé gè yī, hé liú sì. xī níng sān nián, bó zhōu dì shí sì bìng yǒng jié, chuān zhōng jié yī bìng zhōng jié. shí èr yuè, tiān zhì bā. wǔ nián, cài zhōu zhì yī.
忠節(並川忠節、教閱忠節,總六十。雍丘、襄邑、寧陵各三,陳留、咸平、東明、亳、河陰、永城各二,南京五,太康、陽武、潁昌、江寧、揚、廬、宿、壽、楚、真、泗、泰、滁、岳、澧、池、歙、信、太平、饒、宣、洪、虔、吉、臨江、興國、廣濟、南康、廣德、長葛各一,合流四。熙寧三年,亳州第十四並勇捷,川忠節一併忠節。十二月,添置八。五年,蔡州置一。)
shén wēi shàng xià shí sān. chén liú sān, yǐng chāng gǒng gè èr, yōng qiū kǎo chéng xián píng hé yáng guǎng jì bái bō gè yī.
神威(上下十三。陳留三,潁昌、鞏各二,雍丘、考城、咸平、河陽、廣濟、白波各一。)
guī yuǎn shí liù. chén yǐng chāng bó shòu sù dèng xiāng dǐng gè yī, jīng nán lǐ tán hóng gè èr. yuán fēng wǔ nián, chéng zhōu zhì yī.
歸遠(十六。陳、潁昌、亳、壽、宿、鄧、襄、鼎各一,荊南、澧、潭、洪各二。元豐五年,成州置一。)
xióng lüè èr shí wǔ. jīng nán wǔ, tán sì, dǐng lǐ gè sān, guǎng chén guì gè èr, xǔ quán shào gè yī. xī níng sān nián, héng zēng zhì yī, jí zēng zhì sān bǎi rén jí zhì bù jūn xióng lüè yī. chóng níng sān nián, jīng hú nán lù zhì sì.
雄略(二十五。荊南五,潭四,鼎、澧各三,廣、辰、桂各二,許、全、邵各一。熙寧三年,衡增置一,吉增置三百人及置部軍雄略一。崇寧三年,荊湖南路置四。)
zhāo shōu shí qī. bǎo sì, bà xìn ān gè sān, dìng jūn chéng zhài gè èr, guǎng xìn ān sù shùn ān gè yī. xī níng wǔ nián, bà xìn ān gè èr bìng wèi yī, dìng èr wèi yī, ān sù yī bǎo èr fēn lì zhèn wǔ zhāo shōu. bā nián, xīn yǐ bǎo jiǎ tì bà jiǎn chōng xià jìn jūn.
招收(十七。保四,霸、信安各三,定、軍城砦各二,廣信、安肅、順安各一。熙寧五年,霸、信安各二並為一,定二為一,安肅一、保二分隸振武、招收。八年,忻以保甲替罷揀充下禁軍。)
zhuàng yǒng qī. yào jiě huá gè èr, yǐng chāng yī.
壯勇(七。耀、解、滑各二,潁昌一。)
qiáo dào bìng chuān qiáo dào shí bā. xiāng yì xián píng yáng wǔ gè èr, chén liú dōng míng wèi shì tài kāng xī jīng hé yáng pú yùn gǒng hé yīn bái bō níng líng gè yī. xī níng sān nián, yùn chuān qiáo dào gǎi qiáo dào, lì shùn huà.
橋道(並川橋道十八。襄邑、咸平、陽武各二,陳留、東明、尉氏、太康、西京、河陽、濮、鄆、鞏、河陰、白波、寧陵各一。熙寧三年,鄆川橋道改橋道,隸順化。)
qīng sāi shí èr. cáo èr, zhèng yùn huá tōng lì gǒng hé yīn bái bō sì shuǐ gè yī, zhǎng gé èr.
清塞(十二。曹二,鄭、鄆、滑、通利、鞏、河陰、白波、汜水各一,長葛二。)
chóng wǔ chóng níng sān nián, zhì bù jūn jīng dōng xī hé dōng běi.
崇武(崇寧三年,置步軍京東西、河東北。)
chóng wēi chóng níng sān nián, zhì bù jūn jīng dōng xī hé dōng běi.
崇威(崇寧三年,置步軍京東西、河東北。)
gǎn yǒng yuán yòu qī nián, zhào hé dōng shǎn xī lù zhū shuài fǔ mù gǎn yǒng, yǐ bǎi rén wèi é. xuān hé sì nián, zhào yuè zhōu zhāo dào gǎn yǒng sān bǎi rén, bō chōng liǎng zhè tí xíng sī zhuō shā chāi shǐ.
敢勇(元祐七年,詔河東、陝西路諸帥府募敢勇,以百人為額。宣和四年,詔越州招到敢勇三百人,撥充兩浙提刑司捉殺差使。)
jìng ān chóng níng yuán nián, zhào jīng hú běi lù tiān zhì jìn jūn wǔ zhǐ huī, yǐ jìng ān wèi míng, lì shì wèi bù jūn sī
靖安(崇寧元年,詔荊湖北路添置禁軍五指揮,以靖安為名,隸侍衛步軍司)
guǎng gù chóng níng sān nián, zhào tiān zhì guǎng gù bīng sì zhǐ huī, yǐ bèi jīng chéng gōng yì. zhèng hé wǔ nián, zhào yú sì zhǐ huī gè zēng zhì wǔ bǎi rén rù é, zì jīn gèng wù chà kè jūn.
廣固(崇寧三年,詔添置廣固兵四指揮,以備京城工役。政和五年,詔於四指揮各增置五百人入額,自今更勿差客軍。)
tōng jì zhèng hé liù nián, zhào zēng zhì tōng jì bīng shì èr qiān rén, qiān wǎn yù qián gāng yùn. zì chóng wǔ zhì cǐ liù jūn, zhōng xìng hòu wú.
通濟(政和六年,詔增置通濟兵士二千人,牽挽御前綱運。自崇武至此六軍,中興後無。)
qīng wèi xuān hé qī nián, jiǎn qīng wèi děng jūn, lìng bù jūn sī bō tián yì bān jūn fēn.
清衛(宣和七年,減清衛等軍,令步軍司撥填一般軍分。)
dāo pái shǒu chóng níng zhōng lì. guǎng xī guì zhōu.
刀牌手(崇寧中立。廣西桂州。)
jìn yǒng zhuàng wǔ jìng jiāng zì jìn yǒng yǐ xià sān jūn, jiù lì xiāng jūn. zhōng xìng hòu, lì shì wèi bù jūn.
勁勇、壯武、靜江(自勁勇以下三軍,舊隸廂軍。中興後,隸侍衛步軍。)
zhèn huá wǔ bǎi rén wèi yī jūn.
振華(五百人為一軍。)
ān yuǎn fèng xiān yuán sì.
安遠、奉先園(四。)
wǔ níng wēi yǒng zhōng guǒ xióng jié bì shèng liù.
武寧、威勇、忠果、雄節、必勝(六。)
qián jūn yòu jūn zhōng jūn zuǒ jūn hòu jūn zì zhèn huá yǐ xià shí sān jūn, bìng zhōng xìng hòu lì.
前軍、右軍、中軍、左軍、後軍(自振華以下十三軍,並中興後立。)
yù qián zhōng zuǒ jiāng xiào bìng yǔ jiàn lóng yǐ lái zhì tóng.
御前忠佐將校並與建隆以來制同。
sàn yuán bān yī.
散員(班一。)
mǎ zhí zhǐ huī yī.
馬直(指揮一。)
bù zhí zhǐ huī yī. xī níng sì nián, mǎ bù èr zhí bìng fèi, bō lì diàn qián bù jūn sī hǔ yì, qí yǒu mǎ zhě bǔ yún qí.
步直(指揮一。熙寧四年,馬步二直並廢,撥隸殿前、步軍司虎翼,其有馬者補雲騎。)
bèi jūn yī qiān jiǔ bǎi liù shí rén. xī níng èr nián, bà jiǔ bǎi liù shí rén.
備軍(一千九百六十人。熙寧二年,罷九百六十人。)
huáng chéng sī
皇城司
qīn cóng guān zhǐ huī sì. zhèng hé wǔ nián, chuàng zhì dì wǔ zhǐ huī, yǐ qī bǎi rén wèi é.
親從官(指揮四。政和五年,創置第五指揮,以七百人為額。)
qīn shì guān zhǐ huī sān. yuán fēng wǔ nián zēng zhì yī, shǒu fèng jǐng líng gōng. zhèng hé wǔ nián, xī jīng dà nèi guān yī, yǐ wǔ bǎi wǔ shí rén wèi é. yòu zēng zhì nèi yuán sī yī, yǐ wǔ bǎi yī shí rén wèi é.
親事官(指揮三。元豐五年增置一,守奉景靈宮。政和五年,西京大內官一,以五百五十人為額。又增置內園司一,以五百一十人為額。)
rù nèi yuàn zi wǔ bǎi rén. zhōng xìng hòu, èr bǎi rén.
入內院子(五百人。中興後,二百人。)
kuài xíng zhǎng xíng zhōng xìng hòu zhì, yī bǎi rén.
快行、長行(中興後置,一百人。)
sī qīng sān rén.
司圊(三人。)
cáo sī zhōng xìng zhì, sān shí rén.
曹司(中興置,三十人。)
jiāng bīng zhě, xī níng zhī gèng zhì yě. xiān shì, tài zǔ chéng fān zhèn zhī bì, fēn qiǎn jìn lǚ shù shǒu biān chéng, lì gèng shù fǎ, shǐ wǎng lái dào lù, yǐ xí qín kǔ jūn láo yì. gù jiāng bù dé zhuān qí bīng, bīng bù zhì yú jiāo duò. chún huà zhì dào yǐ lái, chí xún yì jǐn, suī wú fù nán zhì zhī huàn, ér gèng shù jiāo cuò, páng wǔ dào lù. yì zhě yǐ wèi tú shǐ bīng bù zhī jiāng, jiāng bù zhī bīng, huǎn jí kǒng bù kě shì. shén zōng jí wèi, nǎi bù fèn zhū lù jiāng bīng, zǒng lì jìn lǚ, shǐ bīng zhī qí jiāng, jiāng liàn qí shì, píng jū zhī yǒu xùn lì ér wú fān shù zhī láo, yǒu shì ér hòu qiǎn yān, shù bù wèi wú yòng yǐ.
將兵者,熙寧之更制也。先是,太祖懲藩鎮之弊,分遣禁旅戍守邊城,立更戍法,使往來道路,以習勤苦、均勞逸。故將不得專其兵,兵不至於驕惰。淳化、至道以來,持循益謹,雖無復難制之患,而更戍交錯,旁午道路。議者以為徒使兵不知將,將不知兵,緩急恐不可恃。神宗即位,乃部分諸路將兵,總隸禁旅,使兵知其將,將練其士,平居知有訓厲而無番戍之勞,有事而後遣焉,庶不為無用矣。
xī níng qī nián, shǐ zhào zǒng kāi fēng fǔ jī jīng dōng xī hé běi lù bīng fēn zhì jiāng fù. yóu hé běi shǐ, zì dì yī jiāng yǐ xià gòng shí qī jiāng, zài hé běi sì lù zì dì shí bā jiāng yǐ xià gòng qī jiāng, zài fǔ jī zì dì èr shí wǔ jiāng yǐ xià gòng jiǔ jiāng, zài jīng dōng zì dì sān shí sì jiāng yǐ xià gòng sì jiāng, zài jīng xī, fán sān shí yǒu qī. ér fū yán huán qìng jīng yuán qín fèng xī hé yòu zì liè jiāng yān. zài fū yán zhě jiǔ, zài jīng yuán zhě shí yī, zài huán qìng zhě bā, zài qín fèng zhě wǔ, zài xī hé zhě jiǔ, fán sì shí yǒu èr. bā nián, yòu zhào zēng zhì mǎ jūn shí sān zhǐ huī, fēn wèi jīng dōng xī liǎng lù. yòu mù jiào yuè zhōng guǒ shí zhǐ huī, zài jīng xī, é gè wǔ bǎi rén, qí liù zài táng dèng, qí sì zài cài rǔ.
熙寧七年,始詔總開封府畿、京東西、河北路兵分置將、副。由河北始,自第一將以下共十七將,在河北四路;自第十八將以下共七將,在府畿;自第二十五將以下共九將,在京東;自第三十四將以下共四將,在京西,凡三十有七。而鄜延、環慶、涇原、秦鳳、熙河又自列將焉。在鄜延者九,在涇原者十一,在環慶者八,在秦鳳者五,在熙河者九,凡四十有二。八年,又詔增置馬軍十三指揮,分為京東、西兩路。又募教閱忠果十指揮,在京西,額各五百人,其六在唐、鄧,其四在蔡、汝。
yuán fēng èr nián, yòu zēng zhì tǔ bīng yǒng jié liǎng zhǐ huī yú jīng xī, é gè sì bǎi rén, táng zhōu fāng chéng wèi yòu dì shí yī, rǔ zhōu xiāng chéng wèi zuǒ dì shí èr. fán mǎ jūn shí sān zhǐ huī, zhōng guǒ jí tǔ jūn gòng shí èr zhǐ huī. sì nián, yòu zhào tuán jié dōng nán lù zhū jūn yì rú jīng jī zhī fǎ, gòng shí sān jiāng: zì huái nán shǐ, dōng lù wèi dì yī, xī lù wèi dì èr, liǎng zhè xī lù wèi dì sān, dōng lù wèi dì sì, jiāng nán dōng lù wèi dì wǔ, xī lù wèi dì liù, jīng hú běi lù wèi dì qī, nán lù tán zhōu wèi dì bā, quán shào yǒng zhōu yīng yuán guǎng xī wèi dì jiǔ, fú jiàn lù wèi dì shí, guǎng nán dōng lù wèi dì shí yī, xī lù guì zhōu wèi dì shí èr, yōng zhōu wèi dì shí sān.
元豐二年,又增置土兵勇捷兩指揮於京西,額各四百人,唐州方城為右第十一,汝州襄城為左第十二。凡馬軍十三指揮,忠果及土軍共十二指揮。四年,又詔團結東南路諸軍亦如京畿之法,共十三將:自淮南始,東路為第一,西路為第二,兩浙西路為第三,東路為第四,江南東路為第五,西路為第六,荊湖北路為第七,南路潭州為第八,全、邵、永州應援廣西為第九,福建路為第十,廣南東路為第十一,西路桂州為第十二,邕州為第十三。
zǒng tiān xià wèi jiǔ shí èr jiāng, ér fū yán wǔ lù yòu yǒu hàn fān gōng jiàn shǒu, yì gè fù zhū jiāng ér fēn lì yān. fán zhū lù jiāng gè zhì fù yī rén, dōng nán bīng sān qiān rén yǐ xià wéi zhì dān jiāng. fán jiāng fù jiē xuǎn nèi diàn chóng bān yǐ shàng cháng lì zhàn chén qīn mín zhě chōng, qiě zhào jiān sī zòu jǔ. yòu gè yǐ suǒ jiāng bīng duō guǎ, zhì bù jiāng duì jiāng yā duì shǐ chén gè yǒu chà. yòu zhì xùn liàn guān cì zhū jiāng zuǒ. chūn qiū dōu shì, zé wǔ lì shì, fán qiān rén xuǎn shí rén, jiē yǐ míng wén, ér dài zhǐ jiě fā, qí yuàn liú xiāng lǐ zhě wù qiáng qiǎn. cǐ jiāng bīng zhī fǎ yě.
總天下為九十二將,而鄜延五路又有漢蕃弓箭手,亦各附諸將而分隸焉。凡諸路將各置副一人,東南兵三千人以下唯置單將。凡將、副皆選內殿崇班以上、嘗歷戰陳、親民者充,且詔監司奏舉。又各以所將兵多寡,置部將、隊將、押隊使臣各有差。又置訓練官次諸將佐。春秋都試,擇武力士,凡千人選十人,皆以名聞,而待旨解發,其願留鄉里者勿強遣。此將兵之法也。
liù nián, xī hé lù jīng lüè zhì zhì lǐ xiàn yán:" běn lù suī yǒu jiǔ jiāng zhī míng, qí shí shù mù duō què, huǎn jí bù gěi qū shǐ. yòu fān, hàn zá wèi yī jūn, shì hào yán yǔ bù tóng, bù fèn jū zhǐ xī jiē bù biàn, jīn wèi chū zhàn, qí hài yǐ duō, fēi lǐ jìng suǒ wèi fān hàn zì wèi yī fǎ zhī yì. ruò jiāng běn lù jiǔ jiāng bìng wèi wǔ jūn, gè dìng lì wǔ jūn jiāng fù jí dōu tóng zǒng lǐng fān bīng jiāng, shǐ zhèng bīng hé hàn gōng jiàn shǒu zì wèi yī jūn, qí fān bīng yì gè zì wèi yī jūn. lín dí zhī jì, shǒu yòng fān bīng, jì yǐ hàn bīng, bì yǒu chéng xiào, jiān kě jiǎn bìng jiāng fù jí bù duì jiāng yuán, yú shì wèi biàn." zhào cóng zhī.
六年,熙河路經略制置李憲言:"本路雖有九將之名,其實數目多闕,緩急不給驅使。又蕃,漢雜為一軍,嗜好言語不同,部分居止悉皆不便,今未出戰,其害已多,非李靖所謂蕃、漢自為一法之意。若將本路九將並為五軍,各定立五軍將、副及都、同總領蕃兵將,使正兵合漢弓箭手自為一軍,其蕃兵亦各自為一軍。臨敵之際,首用蕃兵,繼以漢兵,必有成效,兼可減並將、副及部隊將員,於事為便。"詔從之。
yuán yòu yuán nián, sī mǎ guāng yán:" jìn suì zāi shāng, dào zéi pō duō, zhōu jùn quán wú wǔ bèi. zhǎng lì shì wèi dān guǎ, jìn lǚ jǐn shǔ jiāng guān, duō yǔ zhōu jùn zhēng héng, zhǎng lì shì lì yuǎn chū qí xià. wàn yī yǒu lǐ shùn wáng lún wáng jūn wáng zé zhī kòu chéng jiān qiè fā, gōng xiàn jùn xiàn, qǐ bù wèi cháo tíng yōu! zǔ zōng yǐ lái, zhū jūn shǎo céng zài yíng, cháng fēn fān chū shù. gài yù shǐ zhī láo jīn gǔ, zhī jiān nán, qīng qù qí jiā, xí zhī shān chuān xiǎn zǔ yě. zì zhì jiāng yǐ lái, wéi shì quán jiāng qǐ fā, rán hòu yǔ jiāng guān xié xíng, qí yú cháng zài běn yíng, yǐn shí xī yóu, yǎng chéng jiāo duò, suì yuè zī jiǔ, bù kě fù yòng. yòu měi jiāng xià gè yǒu bù duì jiāng xùn liàn guān děng yī èr shí rén, ér zhū zhōu yòu zì yǒu zǒng guǎn qián xiá dōu jiān jiān yā, shè guān zhòng fù, xū pò lǐn lù. zhī bīng zhě jiē zhī qí fēi. chén yú, yù qǐ jǐn bà zhū lù jiāng guān, qí jìn jūn gè wěi běn zhōu zhǎng lì yǔ zǒng guǎn qián xiá dōu jiān jiān yā děng, rú wèi zhì jiāng yǐ qián, shǐ zhōu jùn píng jū wǔ bèi yǒu yú, rán hòu huǎn jí kě zé yǐ shǒu sǐ."
元祐元年,司馬光言:"近歲災傷,盜賊頗多,州郡全無武備。長吏侍衛單寡,禁旅盡屬將官,多與州郡爭衡,長吏勢力遠出其下。萬一有李順、王倫、王均、王則之寇乘間竊發,攻陷郡縣,豈不為朝廷憂!祖宗以來,諸軍少曾在營,常分番出戍。蓋欲使之勞筋骨,知艱難,輕去其家,習知山川險阻也。自置將以來,惟是全將起發,然後與將官偕行,其餘常在本營,飲食嬉遊,養成驕惰,歲月滋久,不可復用。又每將下各有部隊將、訓練官等一二十人,而諸州又自有總管、鈐轄、都監、監押,設官重複,虛破廩祿。知兵者皆知其非。臣愚,欲乞盡罷諸路將官,其禁軍各委本州長吏與總管、鈐轄、都監、監押等,如未置將已前,使州郡平居武備有餘,然後緩急可責以守死。"
jiàn yì dài fū sūn jué yì yǐ wèi yán, yú shì zhào shǎn xī hé dōng guǎng nán jiāng bīng bù chū shù tā lù, qí yú hé běi chà jìn lǐ yī jiāng gèng fù hé dōng, ér zhū lù zhú jiāng yǔ bù lì jiāng zhī bīng bìng gèng hù chū shù, shāo shěng zhū lù qián xiá jí dōu jiān yuán, réng yǐ jiāng guān jiān zhōu dōu jiān zhí shì, zú bù néng jǐn bà jiāng fù, rú guāng děng yán. qí nián bā yuè, shū mì yuàn yán, jìn biān zhōu jūn jí biān shǐ jīng yóu dào lù, ér jiǎn běn chù bīng guān, fēi shì. yú shì biān zhōu jí rén shǐ jīng yóu dào lù, jiāng guān réng bù jiān dōu jiān.
諫議大夫孫覺亦以為言,於是詔陝西、河東、廣南將兵不出戍他路,其餘河北差近里一將更赴河東,而諸路逐將與不隸將之兵並更互出戍,稍省諸路鈐轄及都監員,仍以將官兼州都監職事,卒不能盡罷將、副,如光等言。其年八月,樞密院言,近邊州軍及邊使經由道路,而減本處兵官,非是。於是邊州及人使經由道路,將官仍不兼都監。
zhì shào shèng jiān, shū mì yuàn yán:" wǎng shí jūn shì fàn fǎ, jiāng guān dé zhuān jué qiǎn, gù shì wú liú zhì. zì zhōu xiàn guān yù jūn shì yǐ lái, dòng duō qiān zhì, bù dé zì cái. yù réng yī jiù fǎ, jí zhū jūn chú zhuǎn pái bǔ, bìng lì jiāng sī, zhōu xiàn wú dé zhé yù. qí fēi tún zhù suǒ zài, dāng qí jiāng fù xún lì jué zhī, yú wěi xùn liàn guān xíng yān." zhào cóng zhī. zhì shì, zhōu xiàn yī wú guān yù, bīng yù jiāo, wú fù kě yòng yǐ.
至紹聖間,樞密院言:"往時軍士犯法,將官得專決遣,故事無留滯。自州縣官預軍事以來,動多牽制,不得自裁。欲仍依舊法,及諸軍除轉排補,並隸將司,州縣無得輒預。其非屯駐所在,當俟將、副巡歷決之,余委訓練官行焉。"詔從之。至是,州縣一無關預,兵愈驕,無復可用矣。
yuán fú yuán nián, zhāng jié yòu qǐng zēng zhì jīng yuán dì shí èr jiāng.
元符元年,章楶又請增置涇原第十二將。
xuān hé yuán nián, zhào fēi jiù hù shuǐ huǒ shōu bǔ jiān xì yāo rén ér zhé chà jiāng bīng zhě, zuò zhī. hòu sān nián, zhī wù zhōu yáng yīng chéng yán:" zhū lù tún shù, dāng lì shǒu chén, bīng mín zhī rèn yī, rán hòu hào lìng bù èr. bù rán, jiāng jiāo zú héng, qīn yú xì mín, qì yā zhōu jùn, yǒu bù shèng qí yōu zhě." yú shì zhào zì jīn lìng lì shǒu chén. wú hé, fù zhào yuē:" jiāng bīng zūn jiāng guān tiáo jiào, chú qián lì shǒu chén zhǐ huī." qí hòu, jiāng zhè dào qǐ, gōng xiàn zhōu yì, dōng nán jiāng bīng, wàng fēng táo kuì, wú fù néng zhàn. shì píng, tóng guàn zòu yán:" dōng nán sān jiāng, lèi jiē chán ruò, quán bù zhī zhàn, xū fèi liáng lǐn, jiāo suí zì zì. píng shí zhǔ lǐng zhàn chà yíng sī, dà bàn jiē xí gōng yì. suì zhì kòu dào héng xíng, dú liú yī fāng, zhòng fèi jīng huà. jīn shì píng zhī hòu, dāng tiān jiāng zēng bīng, zhèn è suī yù. rán nán rén qiè ruò, sù shī xùn liàn, zhōng bù kān zhàn. jīn yù yú nèi jùn bié zhì sān jiāng, bìng suí jīng jī jiāng fēn jiē xù pái zhì, shǐ shǎn xī jūn gèng hù shù shǒu. shù jǐ dōng nán kě dé shí zhàn zhī shì, yú jì wèi biàn." zhào cóng zhī. qí hòu nán dù zhū tún zhù dà jūn jí jiù jiāng bīng zhī lèi, ér qí zhù zā zhī suǒ zé yì yú qián yǐ.
宣和元年,詔非救護水火、收捕奸細妖人而輒差將兵者,坐之。後三年,知婺州楊應誠言:"諸路屯戍,當隸守臣,兵民之任一,然後號令不二。不然,將驕卒橫,侵漁細民,氣壓州郡,有不勝其憂者。"於是詔自今令隸守臣。無何,復詔曰:"將兵遵將官條教,除前隸守臣指揮。"其後,江、浙盜起,攻陷州邑,東南將兵,望風逃潰,無復能戰。事平,童貫奏言:"東南三將,類皆孱弱,全不知戰,虛費糧廩,驕隋自恣。平時主領占差營私,大半皆習工藝。遂致寇盜橫行,毒流一方,重費經畫。今事平之後,當添將增兵,鎮遏綏馭。然南人怯弱,素失訓練,終不堪戰。今欲於內郡別置三將,並隨京畿將分接續排置,使陝西軍更互戍守。庶幾東南可得實戰之士,於計為便。"詔從之。其後南渡諸屯駐大軍即舊將兵之類,而其駐紥之所則異於前矣。
jīn zhí jiàn yán yǐ hòu jiāng bīng liè yú tún zhù dà jūn zhī cì, ér jiàn yán shuǐ jūn yì fù jiàn yān.
今摭建炎以後將兵列於屯駐大軍之次,而建炎水軍亦附見焉。
jiàn yán hòu zhū tún zhù dà jūn wǔ fēng jīng ruì gǎn yǒng zhèn huái qiáng yǒng xióng shèng wǔ dìng jiāng dū zhèn wǔ tài xī zhèn wǔ zhōng yǒng yóu yì huái yīn qián jūn fù sī zuǒ yòu jūn yí shù zuǒ jūn.
建炎後諸屯駐大軍 武鋒、精銳、敢勇、鎮淮、強勇、雄勝、武定、江都振武、泰熙振武、忠勇、游奕、淮陰前軍、副司左右軍、移戍左軍。
huái dōng chú zhōu: xióng shèng ān huái qīng píng xiǎo xióng biān.
淮東滁州:雄勝、安淮、青平小雄邊。
huái dōng tài zhōu: zhèn jiāng zuǒ jūn.
淮東泰州:鎮江左軍。
huái xī lú zhōu qiáng yǒng qián jūn qiáng yǒng yòu jūn wǔ dìng yóu yì zhōng yì xióng biān quán nián.
淮西廬州;強勇前軍、強勇右軍、武定、游奕、忠義、雄邊、全年。
huái xī háo zhōu: wǔ dìng xuǎn fēng jūn wǔ dìng hòu jūn shǐ xiào wēi shèng yóu jī yì shì zhū jūn dìng yuǎn wǔ dìng.
淮西濠州:武定選鋒軍、武定後軍、使效、威勝、游擊、義士諸軍、定遠武定。
huái xī ān fēng jūn: wǔ dìng qián jūn wǔ dìng yòu jūn fáng chéng shù jūn sì sè jūn.
淮西安豐軍:武定前軍、武定右軍、防城戍軍、四色軍。
huái xī wú wèi jūn cháo xiàn: chí sī yòu jūn.
淮西無為軍巢縣:池司右軍。
huái xī huáng zhōu: xióng guān fēi hǔ jūn.
淮西黃州:雄關飛虎軍。
lín ān fǔ tún zhù zhū jūn: xióng jié wēi guǒ quán jié lóng qí guī yuǎn.
臨安府屯駐諸軍:雄節、威果、全捷、龍騎、歸遠。
jīn zhōu zhù zā dōu tǒng sī bīng.
金州駐紥都統司兵。
chéng dū lù ān fǔ fù sī zhù zā bīng.
成都路安撫副司駐紥兵。
sì chuān dà zhì sī zhàng qián fēi jié jūn.
四川大制司帳前飛捷軍。
lì zhōu jié zhì sī zhū jūn.
利州節制司諸軍。
jīn zhōu zhōng yì jūn.
金州忠義軍。
làng zhōu jié zhì sī zhū jūn.
閬州節制司諸軍。
tóng chuān fǔ zhì zhàng tà bái jūn.
潼川府制帳踏白軍。
lóng qìng tún zhù yóu yì jūn.
隆慶屯駐游奕軍。
tóng chuān ān fǔ sī zhōng dìng jūn.
潼川安撫司忠定軍。
kuí zhōu jié zhì sī jūn.
夔州節制司軍。
xìng yuán jié zhì jūn shì lì zhōu dōu tǒng sī bīng.
興元節制軍事利州都統司兵。
sì chuān zhì sī zhàng qián xìn yì liǎng jūn.
四川制司帳前、信義兩軍。
xìng yuán dōu tǒng sī tún zhù hé zhōu jūn miǎn zhōu qián dào sān nián, sān bǎi rén.
興元都統司屯駐合州軍、沔州(乾道三年,三百人。)
yán jiāng shuǐ jūn jiàn yán zhì.
沿江水軍(建炎置。)
míng zhōu shuǐ jūn shào xìng zhì. qián dào yuán nián, èr qiān rén, fēn zuǒ yòu liǎng jiāng.
明州水軍(紹興置。乾道元年,二千人,分左、右兩將。)
fú zhōu dí lú yán xiáng zhài shào xìng zhì, bǎi wǔ shí rén. qián dào qī nián tiān zhāo. fán wǔ qiān rén.
福州荻蘆、延祥砦(紹興置,百五十人。乾道七年添招。凡五千人。)
zhèn jiāng zhù zā yù qián shuǐ jūn qián dào sān nián, zhāo sān bǎi rén, chún xī wǔ nián zēng zhāo qiān wǔ bǎi rén.
鎮江駐紥御前水軍(乾道三年,招三百人,淳熙五年增招千五百人。)
yán hǎi shuǐ jūn qián dào liù nián zhì, yī qiān rén.
沿海水軍(乾道六年置,一千人。)
cháo zhōu shuǐ jūn qián dào sì nián zhì, èr bǎi rén.
潮州水軍(乾道四年置,二百人。)
jiāng yīn shuǐ jūn qián dào sì nián zhì, sān bǎi rén.
江陰水軍(乾道四年置,三百人。)
guǎng dōng shuǐ jūn qián dào wǔ nián, zēng zhì èr qiān rén.
廣東水軍(乾道五年,增至二千人。)
píng jiāng xǔ pǔ shuǐ jūn qián dào qī nián, qī qiān rén, chún xī wǔ nián, zēng wǔ bǎi rén.
平江許浦水軍(乾道七年,七千人,淳熙五年,增五百人。)
jiāng zhōu shuǐ jūn chún xī sān nián, zhāo yī qiān rén.
江州水軍(淳熙三年,招一千人。)
chí zhōu dōu tǒng sī shuǐ jūn chún xī yuán nián qiān rén, jiā dìng zhōng zēng zhì sān qiān rén.
池州都統司水軍(淳熙元年千人,嘉定中增至三千人。)
zhāng zhōu shuǐ jūn shào xī yuán nián, zhāng quán gòng liù bǎi rén.
漳州水軍(紹熙元年,漳、泉共六百人。)
quán zhōu shuǐ jūn jiàn shàng.
泉州水軍(見上。)
diàn qián gǎn pǔ shuǐ jūn kāi xǐ yuán nián, yī qiān wǔ bǎi rén.
殿前澉浦水軍(開禧元年,一千五百人。)
è zhōu dōu tǒng sī shuǐ jūn kāi xǐ shí wǔ nián.
鄂州都統司水軍(開禧十五年。)
tài píng zhōu cǎi shí zhù zā yù qián shuǐ jūn jiā dìng shí sì nián, wǔ qiān rén.
太平州採石駐紥御前水軍(嘉定十四年,五千人。)
jiàn kāng dōu tǒng sī jìng ān shuǐ jūn yuán lì dōu tǒng sī, jiā dìng zhōng lì yù qián.
建康都統司靖安水軍(元隸都統司,嘉定中隸御前。)
mǎ jūn xíng sī táng wān shuǐ jūn yuán lì mǎ jūn xíng sī, jiā dìng zhōng lì yù qián.
馬軍行司唐灣水軍(元隸馬軍行司,嘉定中隸御前。)
tōng zhōu shuǐ jūn qián dào wǔ nián zhì.
通州水軍(乾道五年置。)
chí zhōu qīng xī yàn chà kòng hǎi shuǐ jūn jiàn yán sì nián zhì, bǎi wǔ shí rén.
池州清溪雁汊控海水軍(建炎四年置,百五十人。)
liǎng huái shuǐ jūn shào xìng yuán nián zhì, èr qiān rén. lóng xìng yuán nián, zhào zhū zhōu duàn pèi hǎi zéi cì lì.
兩淮水軍(紹興元年置,二千人。隆興元年,詔諸州斷配海賊刺隸。)