strong dòu jiàn dé gǔ kǒu bèi qín xú mào gōng cǎo lú dìng yuē strong
窦建德谷口被擒 徐懋功草庐订约
cí yuē:
词曰:
mó yá liǎng hǔ dǒu fāng hān, nù mù jiǒng dān dān. yī zhāo guó pò wěi céng lán, qiān qiū yí xiào tán. xiè hòu jiā rén xīn yù zuì, suí chàng bǎi nián huān. wáng zhāng yǒu yuē huà pián pián, jiāng jūn kǔn nèi zhuān.
磨牙两虎斗方酣,怒目炯眈眈。一朝国破委层岚,千秋贻笑谈。 邂逅佳人心欲醉,随唱百年欢。王章有约话便便,将军阃内专。
diào jì" ruǎn láng guī"
调寄“阮郎归”
chūn qiū shí, biàn zhuāng zi cì liǎng hǔ, tā hé céng cì dé liǎng gè? dāng liǎng hǔ xiāng dòu shí, xiǎo sǐ dà shāng. nà sǐ de hé xiāo cì, zhǐ cì dé yí gè shāng de zhè shāng de yòu hé xū duō dà qì lì duì fù, zhè zhēn shì yī jǔ liǎng de. wáng shì chōng shí wáng wèi zhī yú, tuī xīn zhì fù, yǐ dài qún xióng, zhe qí tǔ dì yǐ qiáng gēn běn. qín wáng shēng shì suī dà, jí qiè jiān yì nán liǎo shì. bù yì shì chōng fǎn jiāng yào hài zhī dì, jǐn tuō gāo liáng zhī dì, nòng dé dōng pò xī shī, zì jǐ zuò zài luò yáng, wú kě nài hé. zhǐ de jī le jīn zhū, zhe zhǎng sūn ān shì qù qiú xià wáng dòu jiàn dé. luò de qín wáng yǐ yì dài láo, fǎn kè zuò zhǔ. jīn shuō xú mào gōng kǒng wáng bù liǎng gè bù néng jiàn gōng, zì jǐ dài lǐng yī zhī rén mǎ, gǎn dào qiān jīn bǎo lái. qǐ zhī luó shì xìn yǐ yòng jì pò le, chéng nèi jūn mín, bù fēn lǎo ruò, bǎ tā shā gè yī kōng, mào gōng shēn wèi tàn xī. wáng bù yì yǐ dào de hǔ láo, jiāng jīng bīng yī qiān, gǎi bàn le zhèng guó qí hào, yè jiān zhuàn kāi chéng mén. bǎ yí gè wáng xíng běn zài shuì mèng zhōng kǔn fù qù le, zǎo yǐ zhàn jù le chéng. hǔ láo luò yáng xiǎn yào èr chù, jù wèi táng jiā zhàn zhù, mào gōng bù shèng zhī xǐ. duì wáng bù dào:" cǐ dì suī dìng, dàn wáng shì chōng chà dài wáng wǎn zhǎng sūn ān shì qù qiú dòu jiàn dé, wèi zhī jiàn dé kě yǔn fā duō shǎo bīng lái zhù tā. wǒ qiě jiāng èr xiōng zhī gōng, bào zhī qín wáng, kàn tā zuò hé jì jiào."
春秋时,卞庄子刺两虎,他何曾刺得两个?当两虎相斗时,小死大伤。那死的何消刺,只刺得一个伤的;这伤的又何须多大气力对付,这真是一举两得。王世充拾亡魏之余,推心置腹,以待群雄,著其土地以强根本。秦王声势虽大,急切间亦难了事。不意世充反将要害之地,尽托膏梁之弟,弄得东破西失,自己坐在洛阳,无可奈何。只得赍了金珠,着长孙安世去求夏王窦建德。落得秦王以逸待劳,反客作主。今说徐懋功恐王簿两个不能建功,自己带领一枝人马,赶到千金堡来。岂知罗士信已用计破了,城内军民,不分老弱,把他杀个一空,懋功深为叹息。王簿亦已到得虎牢,将精兵一千,改扮了郑国旗号,夜间赚开城门。把一个王行本在睡梦中捆缚去了,早已占据了城。虎牢、洛阳险要二处,俱为唐家占住,懋功不胜之喜。对王簿道:“此地虽定,但王世充差代王琬、长孙安世去求窦建德,未知建德可允发多少兵来助他。我且将二兄之功,报知秦王,看他作何计较。”
jīn shuō zhǎng sūn ān shì, fèng le shì chōng zhī mìng, zī le xǔ duō jīn bó, lái dào lè shòu, xiān jiāng bǎo wù kuì yí zhū jiàng. zhū jiàng jù yǐ lǐng huì, wéi jì jiǔ líng jìng bù kěn shōu, dà jiàng cáo dàn yì chāi rén bǎ lǐ wù bì hái. cì rì, zhǎng sūn ān shì qīng zǎo lái jiàn xià wáng, chéng shàng wén shū jīn bó. xià wáng dào:" lín bāng jiù yuán, běn dāng yīng mìng dàn wǒ yǔ táng jiǔ yǐ xiū hǎo, hé yòu qǐ bīng duān? kuàng gū xīn pò mèng hǎi gōng, kǎi xuán wèi jiǔ, qǐ kě yòu láo shī dòng zhòng?" zhǎng sūn ān shì dào:" zhèng yǔ xià shí chún chǐ zhī bāng, chún wáng ér chǐ hán, lǐ zhī bì rán. jīn xià bù jiù zhèng, zhèng bì miè wáng, zhèng wáng kǒng xià yì suí zhī." xià wáng dào:" zú xià qiě tuì, róng gū yǔ zhū chén shú shāng." zhǎng sūn ān shì zàn qiě cí chū. xià wáng yǔ zhòng gōng qīng jì yì. xià jiāng jù dé le shì chōng jīn bó, biàn cuān duō dào:" wáng suí shī guó, tiān xià fēn bēng, guān zhōng guī táng, hé nán guī zhèng, hé běi guī xià, gòng chéng dǐng zú. jīn táng fá zhèng, zhèng dì bèi táng zhàn qù shí zhī èr sān. tǎng zhèng lì bù zú, bì wèi táng pò. zhèng pò bì yǔ xià wèi dí, dí zé kǒng xià yì nán dú zhī. bù rú jīn fā bīng jiù zhèng, nèi wài jiā gōng, kě yǐ qǔ shèng. tǎng néng shèng táng, wēi míng zài wǒ, chéng jī tú shì, zhèng kě qǔ zé qǔ zhī. hé liǎng dì zhī bīng, yǐ chéng táng bīng zhī pí lǎo, guān zhōng kě qǔ, tiān xià kě píng." zhè jǐ huà jù, shuō de jiàn dé gǔ zhǎng chēng kuài dào:" zhū qīng yì lùn shén miào, dàn kǒng gū lì bù jí ěr!" líng jìng dào:" zhǔ gōng zhī yán, kǒng yǒu wèi tuǒ. mù jīn táng jiā yǐ zhòng bīng wéi kùn dōng dōu, dà jiàng jù zhù hǔ láo, fā duō shǎo bīng fū duì fù tā hǎo. mò ruò wǒ jīn xiān fā dà bīng jì hé, qǔ huái zhōu hé yáng, yǐ zhòng bīng shǒu zhī. rán hòu míng gǔ jiàn qí, yú tài xíng rù shàng dǎng, chuán xí jùn xiàn, jìn yú hú kǒu, yǐ jīng hài báo jīn, shōu qǔ hé dōng zhī dì, yì rú shí jiè, cǐ nǎi shàng cè. qiě yǒu èr lì: táng bīng jù zài luò yáng, guó nèi kōng xū, ér rù shī yǒu wàn quán, yī yě. tà shàng ér dé zhòng, bù fèi dà lì, èr yě. qín wáng zhī wú bīng rù jìng, bì yǐn bīng hái jiù, zhèng jiě wéi, sān yě. shī cǐ jī huì, zhì yí bù jué, yàn yún: tiān yǔ bù qǔ, fǎn shòu qí jiù. yuàn zhǔ gōng xiáng chá." zhū jiàng dào:" zì lái jiù bīng rú jiù huǒ, ruò zhào yī zhè yàng shuō, yū qí tú yǐ qǔ zhī, kuàng rì chí jiǔ, zhèng guó jí qiè jiān, hé shān dé jiě? wàn yī bèi táng bīng pò le, ná le wáng shì chōng qù, zhēn gè nòng dé chún wáng chǐ hán, zhī dào zhǔ gōng shī xìn yú tiān xià." jiàn dé yì bù dá, zǒu jìn gōng qù, zhī jiàn píng hòu cáo hòu jiē zhù shuō dào:" gāng cái cháo zhōng suǒ yì hé shì?" jiàn dé jiāng qián shì shù le yī biàn, cáo hòu dào:" zhòng chén yì lùn jiē fēi, dú líng jì jiǔ zhī jì shén shàn, bì xià dāng tīng zhī." jiàn dé dào:" cǐ yū kuò zhī lùn." cáo hòu dào:" fū zì luò kǒu dào chéng xū lián yíng jiàn jìn, yǐ qǔ shān běi, yīn zhāo tū jué xī xí guān zhōng, táng bì hái shī, zhèng guó bù jiù ér zì jiě, yǒu shèn yū kuò?" jiàn dé dào:" gū zì zhǔ cái, wú láo guó hòu fèi xīn."
今说长孙安世,奉了世充之命,资了许多金帛,来到乐寿,先将宝物馈遗诸将。诸将俱已领惠,唯祭酒凌敬不肯收,大将曹旦亦差人把礼物壁还。次日,长孙安世清早来见夏王,呈上文书金帛。夏王道:“邻邦救援,本当应命;但我与唐久已修好,何又起兵端?况孤新破孟海公,凯旋未久,岂可又劳师动众?”长孙安世道:“郑与夏实唇齿之邦,唇亡而齿寒,理之必然。今夏不救郑,郑必灭亡,郑亡恐夏亦随之。”夏王道:“足下且退,容孤与诸臣熟商。”长孙安世暂且辞出。夏王与众公卿计议。夏将俱得了世充金帛,便撺掇道:“亡隋失国,天下分崩,关中归唐,河南归郑,河北归夏,共成鼎足。今唐伐郑,郑地被唐占去十之二三。倘郑力不足,必为唐破。郑破必与夏为敌,敌则恐夏亦难独支。不如今发兵救郑,内外夹攻,可以取胜。倘能胜唐,威名在我,乘机图事,郑可取则取之。合两地之兵,以乘唐兵之疲老,关中可取,天下可平。”这几话句,说得建德鼓掌称快道:“诸卿议论甚妙,但恐孤力不及耳!”凌敬道:“主公之言,恐有未妥。目今唐家以重兵围困东都,大将据住虎牢,发多少兵夫对付他好。莫若我今先发大兵济河,取怀州河阳,以重兵守之。然后鸣鼓建旗,逾太行入上党,传檄郡县,进于壶口,以惊骇薄津,收取河东之地,易如拾芥,此乃上策。且有二利:唐兵俱在洛阳,国内空虚,而入师有万全,一也。拓上而得众,不费大力,二也。秦王知吾兵入境,必引兵还救,郑解围,三也。失此机会,滞疑不决,谚云:天与不取,反受其咎。愿主公详察。”诸将道:“自来救兵如救火,若照依这样说,迂其途以取之,旷日持久,郑国急切间,何山得解?万一被唐兵破了,拿了王世充去,真个弄得唇亡齿寒,只道主公失信于天下。”建德亦不答,走进宫去,只见屏后曹后接住说道:“刚才朝中所议何事?”建德将前事述了一遍,曹后道:“众臣议论皆非,独凌祭酒之计甚善,陛下当听之。”建德道:“此迂阔之论。”曹后道:“夫自洛口道乘虚连营渐进,以取山北,因招突厥西袭关中,唐必还师,郑国不救而自解,有甚迂阔?”建德道:“孤自主裁,毋劳国后费心。”
cì rì zǎo cháo, zhǎng sūn ān shì yòu lái āi qiú. xià wáng biàn chà cáo dàn wèi xiān fēng liú hēi tà wèi xíng jūn zǒng guǎn, zì tóng sūn ān zǔ wèi hòu duì. gōng zhǔ xiàn niáng yīn shì nà yè jiàn le luó chéng de shū, shāng gǎn chéng jí, biàn yǔ líng jìng cáo hòu děng shǒu guó. qǐ shí wǔ wàn rén mǎ, wàng hǔ láo jìn fā. zǎo yǒu xì zuò bào zhī qín wáng. zhū jiàng kǒng fù bèi shòu dí, shēn yǐ wéi yōu, dú qín wáng dà xǐ. lǐ jìng xiào dào:" bù yì diàn xià cǐ fān chū shī, yī jiàn jìng shè shuāng diāo." jì shì guō xiào gé dào:" luò yáng pò wáng, zhī zài mù xià, jiàn dé bù liàng, yuǎn lái xiāng jiù, zhè shì tiān yì yào diàn xià miè cǐ liǎng guó, jī huì zài cǐ, bù kě qīng shī." xuē mù dào:" shì chōng jù zéi, bù xià yòu shì jiāng huái gǎn zhàn zhī shì, zhǐ yīn quē le liáng xiǎng, suǒ yǐ gù shǒu gū chéng, zuò yǐ dài bì. ruò fàng dòu jiàn dé lái yǔ zhī xiāng hé, jiàn dé yǐ liáng jì zhù shì chōng, zé zéi shì yù qiáng, bù kě wèi yǐ!" lǐ jìng dào:" rú jīn zhǐ yí fēn bīng kùn zhù luò yáng, diàn xià zì lǐng jīng ruì, sù jù chéng gāo, yǎng wēi xù ruì, yǐ yì dài láo, chū qí jì yī gǔ ér jí kě pò jiàn dé. jiàn dé jì pò, xiān shēng duó rén, shì chōng wén zhī, dāng bù zhàn ér zì fù huī xià yǐ!" qín wáng tīng le dà xǐ dào:" qīng suǒ yán shí huò wǒ xīn. dàn cǐ dì zhòng rèn, xū zhàng jiāng jūn móu huà tǒng xiá." lǐ jìng dào:" bù xū diàn xià fèi xīn, dà yuē jiàn dé wán jú, zhè lǐ lài zhǔ gōng zhī lì, shì chōng zì rán kě qín." qín wáng dào miào.
次日早朝,长孙安世又来哀求。夏王便差曹旦为先锋、刘黑闼为行军总管,自同孙安祖为后队。公主线娘因是那夜见了罗成的书,伤感成疾,便与凌敬、曹后等守国。起十五万人马,望虎牢进发。早有细作报知秦王。诸将恐腹背受敌,深以为忧,独秦王大喜。李靖笑道:“不意殿下此番出师,一箭竟射双雕。”记室郭孝格道:“洛阳破亡,只在目下,建德不量,远来相救,这是天意要殿下灭此两国,机会在此,不可轻失。”薛牧道:“世充剧贼,部下又是江淮敢战之士,止因缺了粮饷,所以固守孤城,坐以待毙。若放窦建德来与之相合,建德以粮济助世充,则贼势愈强,不可为矣!”李靖道:“如今只宜分兵困住洛阳,殿下自领精锐,速据成皋,养威蓄锐,以逸待劳,出奇计一鼓而即可破建德。建德既破,先声夺人,世充闻之,当不战而自缚麾下矣!”秦王听了大喜道:“卿所言实获我心。但此地重任,须仗将军谋画统辖。”李靖道:“不须殿下费心,大约建德完局,这里赖主公之力,世充自然可擒。”秦王道妙。
shàng dài shū bǎo yǔ yù chí jìng dé èr jiāng, qí yú jiàng shì, duō jiào tún zhù luò yáng, tǒng lǐng zì jǐ xuán jiǎ bīng wǔ qiān, zhí gǎn dào hǔ láo, yǔ mào gōng zhū jiàng xiāng huì le. mào gōng dào:" chén zhī diàn xià bì lái, gèng dé èr wèi jiāng jūn dào cǐ, pò zéi zài dàn xī yǐ." qín wáng dào:" wén de xià bīng gòng yǒu shí wàn qián lái, wèi zhī zhēn jiǎ?" mào gōng dào:" bú yào qù wèn tā duō shǎo bīng, chén jīn yè zhǐ xiāo sān qiān rén, xià tā yí gè gè xīn dǎn jù suì." biàn xiàng qín wáng ěr biān, shuō le jǐ jù. qín wáng gǔ zhǎng dào:" miào!" mào gōng qǔ lìng jiàn yī zhī, duì luó shì xìn dào:" jiāng jūn tóng fù jiāng gāo zèng shēng, lǐng yī qiān rén mǎ, jí kè qǐ shēn, qián wǎng nán fāng què shān mái fú. jiǎn tiě yí gè, fù nǐ chí qù, yù bèi rú fǎ zòu gōng." yòu qǔ lìng jiàn yī zhī, jiǎn tiě yí gè, duì qín shū bǎo fù jiāng liáng jiàn fāng dào:" fán èr wèi jiāng jūn lǐng yī qiān bīng, dào sì shuǐ dōng běi shàng yī ge tǔ shān mái fú, sù qù yù bèi, rú fǎ zòu gōng." shū bǎo jiàn fāng lǐng jì qù le. mào gōng yòu qǔ lìng jiàn yī zhī, jiǎn tiě yí gè, duì jìng dé yǔ fù jiāng bái shì ràng dào:" èr wèi jiāng jūn jiù zài hǔ láo xī jiǎo shàng, zhào yī jiǎn tiě zhōng xíng shì rú shā dào què shān yù zhe le shì xìn, bù lùn shèng bài, jí biàn shā jiāng zhuàn lái." jìng dé shì ràng lǐng jì qù le. luó shì xìn tóng gāo zèng shēng guī zhài, bǎ jiǎn tiě chāi kāi yī kàn, què shì měi yī bīng shì, yào bèi xiǎo hóng dēng yī zhǎn, mǎ shàng xū yòng gāng tiě xiǎng líng, tīng zhōng jūn hōng tiān dì èr pào shā chū, hé zhù huǒ qiāng guī zhèn. qín shū bǎo yǔ liáng jiàn fāng huí zhài, yě bǎ jiǎn tiě chāi kāi, zhī jiàn shàng xiě dào:" měi bīng yào dài huǒ qiú yí gè, xiǎo luó yī miàn, tīng sān ge hōng tiān dà pào, jí biàn shā chū, hé zhù huǒ qiāng hóng dēng, jí biàn shā zhuǎn." mào gōng jiào jūn shì, zhèng nán shān shù qǐ le yí gè gāo gān, jiào yǔ wén shì jí hé èr qiān xuán jiǎ bīng shǒu hù zhe.
上带叔宝与尉迟敬德二将,其余将士,多叫屯住洛阳,统领自己玄甲兵五千,直赶到虎牢,与懋功诸将相会了。懋功道:“臣知殿下必来,更得二位将军到此,破贼在旦夕矣。”秦王道:“闻得夏兵共有十万前来,未知真假?”懋功道:“不要去问他多少兵,臣今夜只消三千人,吓他一个个心胆俱碎。”便向秦王耳边,说了几句。秦王鼓掌道:“妙!”懋功取令箭一枝,对罗士信道:“将军同副将高甑生,领一千人马,即刻起身,潜往南方鹊山埋伏。柬帖一个,付你持去,预备如法奏功。”又取令箭一枝,柬帖一个,对秦叔宝、副将梁建方道:“烦二位将军领一千兵,到汜水东北上一个土山埋伏,速去预备,如法奏功。”叔宝、建方领计去了。懋功又取令箭一枝,柬帖一个,对敬德与副将白士让道:“二位将军就在虎牢西角上,照依柬帖中行事;如杀到鹊山遇着了士信,不论胜败,即便杀将转来。”敬德、士让领计去了。罗士信同高甑生归寨,把柬帖拆开一看,却是每一兵士,要备小红灯一盏,马上须用钢铁响铃,听中军轰天第二炮杀出,合著火枪归阵。秦叔宝与梁建方回寨,也把柬帖拆开,只见上写道:“每兵要带火球一个,小锣一面,听三个轰天大炮,即便杀出,合著火枪红灯,即便杀转。”懋功叫军士,正南山竖起了一个高竿,叫宇文士及合二千玄甲兵守护着。
zài shuō xià guó xiān fēng cáo dàn, dào le hǔ láo, jié yíng yī èr shí lǐ. měi rì dào táng zhài biān lái tiǎo zhàn, wú rén yìng dí. zhī dào táng jiā xiǎo de tā men tǒng dà bīng lái, bù gǎn chū tóu. yè jiān suī fáng lái jié zhài, dào dǐ bīng shì xīn shàng jué de xiè chí, nà yè fāng jiě jiǎ ān shuì, zhǐ tīng dé yī shēng dà pào, hǎn jiào zhèn tiān. cáo dàn máng kuà mǎ gǎn chū zhài lái, jiàn wú shù huǒ qiāng, yǎn zhe yí gè hēi liǎn dà hàn shā lái. cáo dàn rú fēi jǔ qiāng lái cì, nà jiāng yī biān, zǎo dǎ jìn xiōng táng cáo dàn máng bǎ shēn zi yī cè, huǒ qiāng zǎo zhe liǎn shàng, bǎ hú zǐ jǐn xíng shāo qù, bài rén zhèn zhōng. jìng dé lǐng zhè yī qiān bīng, dōng chōng xī tū, bìng wú rén lái lán zǔ. zhí shā dào jiāng jìn què shān, hū wén dì èr gè dà pào, zhī jiàn luó shì xìn mǎ shàng, jìn shì hóng dēng xiǎng líng, hǎo xiàng yǒu jǐ qiān rén mǎ shā lái. nà xià zhèn dì èr duì gāo yǎ xián, rú fēi lǐng bīng mǎ lái jiē yìng, dāng bù qǐ luó shì xìn zhè tiáo qiāng, rú jiāo lóng chū dòng, féng zhe de biàn shāng, zài xià zhèn zhōng gè chù chōng shā. nà gāo yǎ xián duì liú hēi tà dào:" xiōng kàn nà nán shān shàng hóng dēng, bì shì táng jiā àn hào, wǒ yǔ nǐ shè le tā, nèi xiē bīng mǎ, zì rán sǎn luàn le." shuō bà, jí biàn zòng mǎ qián lái, nà liú hēi tà chě mǎn gōng, shè yī jiàn qù, zhèng zhōng hóng dēng, luò jiāng xià lái. fù yòu yī dēng chě shàng. gāo yǎ xián zhèng yào shè shí, zhī jiàn yī shēng dà pào, wú shù huǒ qiú, bàn tiān lǐ fēi jiàng xià lái. chōng chū yī yuán dà jiàng, kǒu hǎn dào:" qín shū bǎo zài cǐ, pàn zéi kàn jiǎn." gāo yǎ xián rú fēi jiē zhù, bèi shū bǎo bō kāi qiāng, yī jiǎn dǎ xià mǎ lái. liáng jiàn fāng zhèng yù qù cì tā, xìng kuī liú hēi tà jiù le, tuì jiāng xià qù. shū bǎo yǔ jìng dé shì xìn huì hé le sān qiān bīng, jìng shì jǐ wàn rén mǎ, dōng chōng xī kǎn, shā dé yí gè luò huā liú shuǐ. zhèng zài gāo xìng shí, táng zhèn shàng wén yǐ míng jīn, zhǐ de lè mǎ huí yíng. qín wáng tóng xú mào gōng, zài zhài zhōng pái le qìng hè yán xí, jìng dé yǔ shū bǎo zhū jiàng guī zhài, jiǎn diǎn sān qiān rén mǎ, bù céng shāng shī yí gè. qín wáng jiāng yáng jiǔ yín pái, fēn shǎng le jiàng shì. xú mào gōng dào:" jīn xiāo cǐ jǔ, bù guò sòng gè xìn yǔ tā men, yào xià bīng xiǎo de wǒ táng cháo jiāng tǔ de lì hài. zhǐ shì míng rì zhè yī zhèn, zhū jūn gè yào nǔ lì yú gōng, chéng bài zhī zài cǐ jǔ." qín wáng xīn guà luò yáng, yě yào jué yī zhàn yǐ jiàn cí xióng.
再说夏国先锋曹旦,到了虎牢,结营一二十里。每日到唐寨边来挑战,无人应敌。只道唐家晓得他们统大兵来,不敢出头。夜间虽防来劫寨,到底兵士心上觉得懈弛,那夜方解甲安睡,只听得一声大炮,喊叫震天。曹旦忙跨马赶出寨来,见无数火枪,掩着一个黑脸大汉杀来。曹旦如飞举枪来刺,那将一鞭,早打进胸膛;曹旦忙把身子一侧,火枪早着脸上,把胡子尽行烧去,败人阵中。敬德领这一千兵,东冲西突,并无人来拦阻。直杀到将近鹊山,忽闻第二个大炮,只见罗士信马上,尽是红灯响铃,好像有几千人马杀来。那夏阵第二队高雅贤,如飞领兵马来接应,当不起罗士信这条枪,如蛟龙出洞,逢着的便伤,在夏阵中各处冲杀。那高雅贤对刘黑闼道:“兄看那南山上红灯,必是唐家暗号,我与你射了他,那些兵马,自然散乱了。”说罢,即便纵马前来,那刘黑闼扯满弓,射一箭去,正中红灯,落将下来。复又一灯扯上。高雅贤正要射时,只见一声大炮,无数火球,半天里飞将下来。冲出一员大将,口喊道:“秦叔宝在此,叛贼看锏。”高雅贤如飞接住,被叔宝拨开枪,一锏打下马来。梁建方正欲去刺他,幸亏刘黑闼救了,退将下去。叔宝与敬德、士信会合了三千兵,竟似几万人马,东冲西砍,杀得一个落花流水。正在高兴时,唐阵上闻已鸣金,只得勒马回营。秦王同徐懋功,在寨中排了庆贺筵席,敬德与叔宝诸将归寨,检点三千人马,不曾伤失一个。秦王将羊酒银牌,分赏了将士。徐懋功道:“今宵此举,不过送个信与他们,要夏兵晓得我唐朝将土的利害。只是明日这一阵,诸君各要努力于功,成败只在此举。”秦王心挂洛阳,也要决一战以见雌雄。
què shuō jiàn dé yīn qián zhèn jūn mǎ, yè lái bèi táng bīng jiǎo rǎo le bàn yè, sì gǔ shí hòu, jiù jí chuán lìng cuī bīng mǎ zào fàn. jiāng liú hēi tà gǎi wéi qián duì, cáo dàn gǎi wéi zhōng yíng, zì bǎn zhǔ dì fāng, lái dào niú kǒu gǔ. fēn qiǎn jiàng shì, běi shǒu dào hé, nán shǒu dào què shān, pái le èr shí duō lǐ. jiàn dé jiàn táng bīng bù dòng, xiān qiǎn nán zú sān bǎi, dù le sì shuǐ. táng jiàng shì jiàn xià bīng wēi shèng, yě yǒu xiē dǎn qiè. qín wáng zhǐ bù dòng xīn, tóng xú mào gōng shàng le yí gè gāo qiū, lì mǎ yáo wàng. mào gōng dào:" zhè zéi zì shān dōng qǐ bīng lái, bù guò gōng xiē xiǎo xiǎo zéi kòu, wèi féng dà dí, jīn suī jié chéng dà zhèn, bù wǔ bù zhěng, jì lǜ bù yán, zǒng shǔ yì pò." wàng jiàn zhèng guó dài wáng wǎn, yě zì dài le qīn suí bīng mǎ, lì zài zhèn hòu jiān zhàn. zhī jiàn dài wáng dài le shù fà jīn guān, jǐn páo jīn jiǎ, qí le suí yáng dì xiàng lái zuò qí dà yuān guó jìn gòng de qīng zōng mǎ, zài qí mén hòu yǐng lái yǐng qù. qín wáng dào:" zhè xiǎo jiàng qí de hǎo yī pǐ liáng mǎ!" yù chí jìng dé zài cè shuō dào:" diàn xià shuō cǐ mǎ hǎo, dài xiǎo jiàng qǔ lái." qín wáng dào:" bù kě, bù kě!" jìng dé dào:" bù fáng." liǎng zhǐ tuǐ bǎ mǎ yī jiā, zhí bèn jìn xià zhèn zhōng qù. páng biān liǎng gè jiàng guān gāo zèng shēng liáng jiàn fāng, pà jìng dé yǒu shī, yě pāi mǎ suí lái. dài wáng wǎn àn zhe jiāng, zài nà li kàn zhàn, zhǐ tīng dé ěr duǒ lǐ, hē yī shēng:" nà lǐ zǒu!" shì tí xiǎo jī yì bān, bèi jìng dé tí guò mǎ qù, zhè mǎ zhèng yào zǒu, bèi jìng dé xuē jiān gōu zhù jiāng shéng, gāo zèng shēng yǐ dào, dài le mǎ yī qí guī zhèn. xià zhèn zhōng jiàn táng jiāng zài zhèn bèi hòu, ná le dài wáng wǎn qù, chī le yī jīng, wú xīn liàn zhàn, huāng máng tuì huí.
却说建德因前阵军马,夜来被唐兵搅扰了半夜,四鼓时候,就即传令催兵马造饭。将刘黑闼改为前队,曹旦改为中营,自板渚地方,来到牛口谷。分遣将士,北首到河,南首到鹊山,排了二十多里。建德见唐兵不动,先遣男卒三百,渡了汜水。唐将士见夏兵威盛,也有些胆怯。秦王只不动心,同徐懋功上了一个高丘,立马遥望。懋功道:“这贼自山东起兵来,不过攻些小小贼寇,未逢大敌,今虽结成大阵,部伍不整,纪律不严,总属易破。”望见郑国代王琬,也自带了亲随兵马,立在阵后监战。只见代王戴了束发金冠,锦袍金甲,骑了隋炀帝向来坐骑大宛国进贡的青鬃马,在旗门后影来影去。秦王道:“这小将骑的好一匹良马!”尉迟敬德在侧说道:“殿下说此马好,待小将取来。”秦王道:“不可,不可!”敬德道:“不妨。”两只腿把马一夹,直奔进夏阵中去。旁边两个将官高甑生、梁建方,怕敬德有失,也拍马随来。代王琬按着缰,在那里看战,只听得耳朵里,喝一声:“那里走!”似题小鸡一般,被敬德题过马去,这马正要走,被敬德靴尖钩住缰绳,高甑生已到,带了马一齐归阵。夏阵中见唐将在阵背后,拿了代王琬去,吃了一惊,无心恋战,慌忙退回。
xú mào gōng dà shēng shuō dào:" cǐ shí bù chèn shì shā zéi, biàn dài hé shí!" zì bǎ jūn gǔ dà léi, táng jiāng bái shì ràng yáng wǔ wēi wáng bù táo wǔ qīn xǔ duō jīng bīng, yī yōng ér jìn. qín wáng dài lǐng qīng qí, tóng jìng dé shū bǎo shì xìn guò sì shuǐ, dǎ cóng xià zhèn bèi hòu, zhí shā jìn qù, chě qǐ dà táng qí hào, qián hòu jiā gōng. jiàn dé jiàng shì jiàn le dà jīng, xià jūn zhǐ de qiě zhàn qiě tuì. táng bīng zhuī gǎn le sān shí yú lǐ, zhǎn le shǒu jí wàn yú. jiàn dé jí tuì, máng tuō qù cháo yī cháo guān, gǎi zhuāng yǔ jiàng shì yì bān dǎ bàn, hǎo lái jué zhàn. què yù zhe chái shào fū qī, lǐng le yī duì niáng zǐ jūn, yǒng bù kě dāng. jiàn dé dāng xiān lái zhàn, zǎo zhōng le yī qiāng, máng xún hù jià jiàng shì, luàn luàn de duō yǐ táo sàn, yào yíng shā qián qù, yòu kǒng dú lì nán zhī. tǎng zài zhōng yī qiāng, kě bù liǎo què xìng mìng? hū jiàn niú kǒu zhū zhōng, lú chái mào mì, kě yǐ qián shēn, biàn tí mǎ wǎng lǐ yī zuān, nà niáng zǐ jūn yě bù zài yì, fǎn shā xiàng qián biān qù le. bù tí fáng jiàn dé shēn shàng zhè fù jīn jiǎ huǎng liàng, dòng le rén yǎn. táng jūn wàng jiàn, zhī shì yī yuán jiàng guān táo zài lú zhōng, liǎng gè chē qí jiāng jūn bái tǔ ràng yáng wǔ wēi zòng mǎ gǎn lái, jǔ hún tiě shuò wǎng lú lín zhōng luàn shuò. dòu jiàn dé zài lú lín zhōng, yào shā chū lái, shēn fù zhòng shāng, sī sī shā bù guò. ruò zài lǐ biān, yòu kǒng shuò zhe, zhǐ de dà jiào dào:" wǒ biàn shì xià wáng, jiāng jūn ruò néng xiāng jiù, píng fēn hé běi, fù guì gòng xiǎng." yáng wǔ wēi dào:" zhǐ yào chū lái, wǒ děng jiù nǐ." jiàn dé tí mǎ tiào jiāng chū lái, bèi tā men yī bǎ qiǎng lái bǎng fù, bǎ jiǎo shuān zài mǎ shàng, qià hǎo jǐ gè cóng bīng yǐ zhì, yī qí cù yōng huí dào dà zhài. zhī jiàn jìng dé tí le liú hēi tà de shǒu jí, wáng bù tí le fàn yuàn de shǒu jí, luó shì xìn huó zhuō le zhèng guó shǐ chén zhǎng sūn ān shì, dōu zài nà li xiàn gōng. kě lián xià guó shí jǐ wàn xióng bīng, shā shāng sǐ wáng, yī zhāo sàn jìn. zhǐ táo dé yí gè sūn ān zǔ, dài le suí háng èr sān shí gè xiǎo zú, bēn huí lè shòu.
徐懋功大声说道:“此时不趁势杀贼,便待何时!”自把军鼓大擂,唐将白士让、杨武威、王簿、陶武钦许多精兵,一拥而进。秦王带领轻骑,同敬德、叔宝、士信过汜水,打从夏阵背后,直杀进去,扯起大唐旗号,前后夹攻。建德将士见了大惊,夏军只得且战且退。唐兵追赶了三十余里,斩了首级万余。建德急退,忙脱去朝衣朝冠,改装与将士一般打扮,好来决战。却遇着柴绍夫妻,领了一队娘子军,勇不可当。建德当先来战,早中了一枪,忙寻护驾将士,乱乱的多已逃散,要迎杀前去,又恐独力难支。倘再中一枪,可不了却性命?忽见牛口诸中,芦柴茂密,可以潜身,便题马往里一钻,那娘子军也不在意,反杀向前边去了。不题防建德身上这副金甲晃亮,动了人眼。唐军望见,知是一员将官逃在芦中,两个车骑将军白土让、杨武威纵马赶来,举浑铁槊往芦林中乱搠。窦建德在芦林中,要杀出来,身负重伤,思厮杀不过。若在里边,又恐搠着,只得大叫道:“我便是夏王,将军若能相救,平分河北,富贵共享。”杨武威道:“只要出来,我等救你。”建德题马跳将出来,被他们一把抢来绑缚,把脚拴在马上,恰好几个从兵已至,一齐簇拥回到大寨。只见敬德题了刘黑闼的首级,王簿题了范愿的首级,罗士信活捉了郑国使臣长孙安世,都在那里献功。可怜夏国十几万雄兵,杀伤死亡,一朝散尽。止逃得一个孙安祖,带了随行二三十个小卒,奔回乐寿。
shí qín wáng yǐ zài dà zhài, xiǎo xiào bào shuō, ná dé xià wáng dòu jiàn dé lái. zhòng jiāng bù xìn, qín wáng yì bù yǐ wéi rán. zhī jiàn yáng wǔ wēi yǔ bái shì ràng, yā le jiàn dé, zhí zhì zhōng jūn. zhòng rén kàn jiàn, guǒ shì xià wáng jiàn dé. tā yě bù guì, qín wáng jiàn le xiào dào:" wǒ zì zhēng tǎo wáng shì chōng, yǔ rǔ hé gān, què yuè jìng ér lái, fàn wǒ bīng fēng?" jiàn dé yě méi de shuō, shuō jǐ jù hùn huà dào:" jīn bù zì lái, kǒng fán yuǎn qǔ." qín wáng yòu xiào le yī xiào, wèn yáng bái èr jiāng:" rú hé biàn ná zhù le tā?" bái shì ràng dào:" dào shì chái jùn mǎ tǒng shuài niáng zǐ jūn gǎn shā tā lái dào niú kǒu gǔ, chái jùn mǎ shā le qián qù, tā jiù qián duǒ zài lú wěi zhōng, bèi wǒ men kàn jiàn ná zhù, yīng le mín jiān' dòu rù niú kǒu, shì bù néng jiǔ' zhī yáo." qín wáng xiào le yī xiào, jiào jiān zài hòu zhài.
时秦王已在大寨,小校报说,拿得夏王窦建德来。众将不信,秦王亦不以为然。只见杨武威与白士让,押了建德,直至中军。众人看见,果是夏王建德。他也不跪,秦王见了笑道:“我自征讨王世充,与汝何干,却越境而来,犯我兵锋?”建德也没得说,说几句诨话道:“今不自来,恐烦远取。”秦王又笑了一笑,问杨、白二将:“如何便拿住了他?”白士让道:“到是柴郡马统率娘子军赶杀他来到牛口谷,柴郡马杀了前去,他就潜躲在芦苇中,被我们看见拿住,应了民间‘豆入牛口,势不能久’之谣。”秦王笑了一笑,叫监在后寨。
chuí yī hé běi jǐn yōu yóu, hé shì héng gē làng jié chóu?
垂衣河北尽悠游,何事横戈浪结仇?
bì jiàn chěng qiáng shuí yǔ jiù, kě lián shù shǒu zuò fú qiú.
愎谏逞强谁与救,可怜束手作俘囚。
cǐ shí jiàn dé shǒu xià bèi ná de, yǒu wǔ wàn yú rén. qín wáng dào:" shā zhī kě xī, bù rú fàng le, rèn tā men huí zhuǎn xiāng lǐ." zhòng jiāng kǒng fàng hái yòu yǔ wǒ wèi dí. xú mào gōng dào:" dòu jiàn dé yě shì cǎo zé yīng xióng, yǒu zhòng èr shí wàn, bài wáng zhì cǐ, nà yí gè hái gǎn shōu hé lái yǔ wǒ men zhàn? fàng qù zhèng shǐ tā chuán diàn xià ēn wēi, shān dōng hé běi, kě bù zhàn ér zì xià le." zhū jiàng jiē xīn fú qí yán. qín wáng xīn xià zhuǎn dào:" chái shào fū fù jì tǒng bīng dào cǐ, wéi shèn bù lái xiāng huì, mò fēi bèi jiàn dé yú dǎng zhuàn qù?" máng chāi rén wèn qián duì jiàng shì, yǒu de shuō yǐ wǎng luò yáng qù le, qín wáng biàn bù zài wèn. yīn duì mào gōng shuō dào:" wǒ zài zhè lǐ, zhěng dùn jūn mǎ. qīng tóng zhū jiàng, xiān wǎng luò yáng, fán dào lè shòu, shōu shí le xià guó tú jí, ān fǔ le jùn xiàn, huǒ sù dào luò yáng lái huì hé." mào gōng lǐng mìng. dào cì rì, jí biàn dài lǐng zì jǐ rén mǎ qǐ shēn. bù yī rì dào le lè shòu. mào gōng jí chuán lìng jiàn yī jì yǔ wáng bù, jiào tā xiǎo yù jūn shì: bù xǔ wàng lù yī rén, bù xǔ jiǎo rǎo bǎi xìng, wéi zhě lì zhǎn shì zhòng. lè shòu chéng zhōng bǎi xìng, yī wén xià wáng de xiōng xìn, zhī dào táng bīng lái, bù zhī zěn yàng rǎo hài dì fāng. qǐ zhī xú jūn shī yuē fǎ yán míng, fǔ wèi lí shù, jǐng jǐng yǒu tiáo. yīn cǐ shì chán lǎo yòu, gè gè huān xǐ, yíng yú dào lù. mào gōng jìn chéng lái, jiāng fǔ kù dǎ kāi, chá diǎn míng bái, yòu jiāng cāng áo jǐn kāi, zhào jǐ gè qí lǎo, jiào tā men bào míng gěi lǐng guān liáng, zhèn jì qióng lí. nà wǔ liù ge qí lǎo, fú dì ér qì dào:" xià guó zhì guó, jié yòng ài rén, bǎo hù chì zǐ, shí mù ēn zé. jīn bǐ yī dàn shī guó, wǒ jì xiǎo mín, rú sàng kǎo bǐ, yòu ān rěn fēn sǎn qí chǔ xù? jīn méng jiāng jūn dào jùn ān fǔ lí mín, qiū háo wú fàn, shí chū wàng wài. yuàn liú cǐ jī xù, yǐ chōng jūn xiǎng, zé lè shòu suī bù zhān qí huì, yì gǎn jiāng jūn zhī dé yǐ." mào gōng diǎn tóu chēng shàn, biàn jiāng cāng kù zhào jiù fēng hǎo, lái dào jiàn dé gōng zhōng. zhī jiàn cháo táng yí gè shā mào hóng páo de guān ér, miàn sè rú shēng, xiàng xī yì sǐ zài liáng shàng, fěn qiáng shàng yǒu jué jù yī shǒu dào:
此时建德手下被拿的,有五万余人。秦王道:“杀之可惜,不如放了,任他们回转乡里。”众将恐放还又与我为敌。徐懋功道:“窦建德也是草泽英雄,有众二十万,败亡至此,那一个还敢收合来与我们战?放去正使他传殿下恩威,山东河北,可不战而自下了。”诸将皆心服其言。秦王心下转道:“柴绍夫妇既统兵到此,为甚不来相会,莫非被建德余党赚去?”忙差人问前队将士,有的说已往洛阳去了,秦王便不再问。因对懋功说道:“我在这里,整顿军马。卿同诸将,先往洛阳,烦到乐寿,收拾了夏国图籍,安抚了郡县,火速到洛阳来会合。”懋功领命。到次日,即便带领自己人马起身。不一日到了乐寿。懋功即传令箭一技与王簿,叫他晓谕军士:不许妄戮一人,不许搅扰百姓,违者立斩示众。乐寿城中百姓,一闻夏王的凶信,只道唐兵来,不知怎样扰害地方。岂知徐军师约法严明,抚慰黎庶,井井有条。因此市廛老幼,各各欢喜,迎于道路。懋功进城来,将府库打开,查点明白,又将仓廒尽开,召几个耆老,叫他们报名给领官粮,赈济穷黎。那五六个耆老,伏地而泣道:“夏国治国,节用爱人,保护赤子,时沐恩泽。今彼一旦失国,我济小民,如丧考妣,又安忍分散其储蓄?今蒙将军到郡安抚黎民,秋毫无犯,实出望外。愿留此积蓄,以充军饷,则乐寿虽不沾其惠,亦感将军之德矣。”懋功点头称善,便将仓库照旧封好,来到建德宫中。只见朝堂一个纱帽红袍的官儿,面色如生,向西缢死在梁上,粉墙上有绝句一首道:
jǐ nián gān dǎn fèng xīn qín, yī zhe quán shū shì yè qīng.
几年肝胆奉辛勤,一著全输事业倾。
zǎo xiàng quán tái bào zhī jǐ, qīng shān hé chǔ diào gū hún.
早向泉台报知己,青山何处吊孤魂。
xià jì jiǔ líng jìng tí
夏祭酒凌敬题
mào gōng dú bà bì jiān zhī shī, bù shèng hào tàn, máng jiào jūn shì, qù bèi guān mù bìn liàn. yòu zǒu dào nèi gōng lái, zhī jiàn gōng zhōng chuāng yǒu jǐn kāi, pū shè wǎn rán. miàn nán yí gè fèng guān lóng pèi de fù rén, gāo gāo de xuán liáng yì zài nà li. liǎng páng sì gè gōng nú, zī sè píng cháng, yì yì sǐ zài cè. mào gōng zhī shì cáo hòu, máng jiào rén fàng xià, yì bèi guān mù hǎo hǎo shèng liàn. sōu suǒ gōng zhōng, zhǐ bù guò shí lái gè lǎo gōng nú. mào gōng xiǎng dào:" wén de dòu jiàn dé, yǒu gè nǚ ér, yǒng gǎn liǎo de, wèi hé bú jiàn?" xún wèn gōng nú. gōng nú dá dào:" qián rì sūn ān zǔ huí lái, bào zhī fù huáng bèi qín, nà yè gōng zhǔ tóng le huā mù lán, jiù bù zhī qù xiàng le." xú mào gōng duì wáng bù dào:" dòu jiàn dé wài yǒu liáng chén, rén yǒu xián zhù, qí jiā zhì guó, pō chēng shàn quán. wú nài tiān mìng yōu guī, yī zhāo qín miè, mìng yě shù yě, rén hé yóu yān!" dāng chū suí yáng dì chuán guó yù xǐ bìng qí zhēn yì bǎo, dòu jiàn dé pò le yǔ wén huà jí, dōu wǎng guī xià guó mào gōng yī yī shōu shí, bìng tú shū cè jí, zhuāng zài tíng dāng. xiǎo de yǒu gè zuǒ pú yè qí shàn xíng, míng wàng sù zhe, yǎng lǎo zhì shì zài jiā, qǐng tā chū lái, yào tā zhì shǒu lè shòu. qí shàn xíng cí dào:" shàn xíng nián mài bìng qū, yǔ shì jiǔ wéi, yuàn jiāng jūn lìng xuǎn xián háo, fàng mǒu lè dǔ shēng píng." mào gōng dào:" yǎn qián kǔ wú qí rén, gōng hé bì kǔ cí?" qí shàn háng dào:" pū yǒu yī rén, jiàn yú huī xià, bì néng shèng qí rèn." mào gōng dào:" qǐng wèn hé rén?" shàn háng dào:" cǐ rén xìng míng bù zhī, rén zhǐ jiào tā shì xī bèi shēng. wén tā xī nián céng zài wèi gōng huī xià, wèi cān móu zhī zhí. jīn yǐn jū quán shí cūn, mài bǔ wèi huó. cǐ rén dà yǒu cái gàn, qū qí zuǒ zhì, bì děi mín xīn." mào gōng dào:" jīn qū zūn jià zàn wèi quán shè, dài wǒ fǎng xī bèi shēng lái, xiōng jí jiě rèn hé rú?" qí shàn xíng bù dé yǐ, zhǐ de shōu le yìn xìn, quán wèi liào lǐ. mào gōng zhěng dùn jūn mǎ qǐ xíng, yīn wèn tǔ rén:" quán shí cūn zài hé chǔ?" tǔ rén dào:" guò léi xià qù sān sì lǐ, jiù shì quán shí cūn." mào gōng mìng qián duì wáng bù sù sù zǎn xíng.
懋功读罢壁间之诗,不胜浩叹,忙叫军士,去备棺木殡殓。又走到内宫来,只见宫中窗牖尽开,铺设宛然。面南一个凤冠龙帔的妇人,高高的悬梁缢在那里。两旁四个宫奴,姿色平常,亦缢死在侧。懋功知是曹后,忙叫人放下,亦备棺木好好盛殓。搜索宫中,止不过十来个老宫奴。懋功想道:“闻得窦建德,有个女儿,勇敢了得,为何不见?”询问宫奴。宫奴答道:“前日孙安祖回来,报知父皇被擒,那夜公主同了花木兰,就不知去向了。”徐懋功对王簿道:“窦建德外有良臣,人有贤助,齐家治国,颇称善全。无奈天命攸归,一朝擒灭,命也数也,人何尤焉!”当初隋炀帝传国玉玺并奇珍异宝,窦建德破了宇文化及,都往归夏国;懋功一一收拾,并图书册籍,装载停当。晓得有个左仆射齐善行,名望素著,养老致仕在家,请他出来,要他治守乐寿。齐善行辞道:“善行年迈病躯,与世久违,愿将军另选贤豪,放某乐睹升平。”懋功道:“眼前苦无其人,公何必苦辞?”齐善行道:“仆有一人,荐于麾下,必能胜其任。”懋功道:“请问何人?”善行道:“此人姓名不知,人只叫他是西贝生。闻他昔年曾在魏公麾下,为参谋之职。今隐居拳石村,卖卜为活。此人大有才干,屈其佐治,必得民心。”懋功道:“今屈尊驾暂为权摄,待我访西贝生来,兄即解任何如?”齐善行不得已,只得收了印信,权为料理。懋功整顿军马起行,因问土人:“拳石村在何处?”土人道:“过雷夏去三四里,就是拳石村。”懋功命前队王簿速速趱行。
bù duō jǐ rì, qián duì bào shuō, yǐ dào quán shí cūn le. mào gōng bǎ bīng mǎ xún yí gè dà sì yuàn xiē xià, zì jǐ yì fú, bàn zuò shū shēng, gēn le liǎng gè tóng zǐ, jìn quán shí cūn lái. yuán lái nà cūn yǒu èr sān bǎi rén jiā, shì yí gè dà shì zhèn. dào le shì zhōng, zhī jiàn lù shàng yī miàn chōng tiān de dà zhāo pái, shàng xiě dào shì:
不多几日,前队报说,已到拳石村了。懋功把兵马寻一个大寺院歇下,自己易服,扮作书生,跟了两个童子,进拳石村来。原来那村有二三百人家,是一个大市镇。到了市中,只见路上一面冲天的大招牌,上写道是:
xī bèi shēng shù dòng wáng hóu, bo jīng shén guǐ, pín zhě lái zhàn, fēn wén bù qǔ.
西贝生术动王侯,卜惊神鬼,贫者来占,分文不取。
mào gōng wèn cūn rén dào:" zhè xī bèi shēng yù zài nà li?" cūn rén bǎ shǒu wàng xī yī zhǐ dào:" wǎng xī qù dì sān jiā biàn shì." mào gōng jiàn shuō, máng jìn nòng nèi, xún zhe dì sān jiā, zhī jiàn mén shàng yǒu fù duì lián, shàng xiě dào:
懋功问村人道:“这西贝生寓在那里?”村人把手望西一指道:“往西去第三家便是。”懋功见说,忙进弄内,寻着第三家,只见门上有副对联,上写道:
shēn cán zhū gě sān fēn yè, qiě sòng wén wáng bā guà cí.
深惭诸葛三分业,且诵文王八卦辞。
mào gōng zhī shì zhè jiā, biàn tuī mén jìn qù, zhī jiàn yí gè tóng zǐ, chū lái shuō dào:" guì rén qǐng zuò, jiā shī jiù chū lái." mào gōng zuò le piàn shí, jiàn yí gè fāng jīn kuò fú de rén, xiān lián zǒu jiāng chū lái. mào gōng dìng jīng yī kàn, bù jué pāi shǒu xiào dào:" wǒ shuō shì shuí, yuán lái jiǎ xiōng zài cǐ!" jiǎ rùn fǔ xiào dào:" dì jīn zǎo kè zhōng, yǐ zhī jūn shī bì dào cǐ dì, gù xiè jué le zhān guà de, zài cǐ xiāng hòu." dà jiā xù lǐ guò, rùn fǔ xié zhe mào gōng de shǒu, dào lǐ biān qù, zài dú yì xuān zhōng zuò dìng. rùn fǔ dào:" gōng xǐ jūn shī, gōng chéng míng lì, jiāng lái táng jiā zhù mìng gōng xūn, dì yí gè jiù yào suàn jūn shī le." mào gōng dào:" wú xiōng shì jiù jiāo zhī jǐ, shuō shén zuǒ mìng gōng xūn, bù guò wán yī shēng zhī zhì ér yǐ." shuō le chá bà, zhī jiàn lǐ biān pěng chū jiǔ yáo lái, mào gōng xīn rán bù cí, jí biàn bǎ zhǎn. rùn fǔ dào:" jūn shī jūn lǚ wèi xián, hé xiá dào cǐ huāng cūn?" mào gōng jiāng qín dòu jiàn dé zhàn zhèn zhī shì, bìng qí shàn xíng jiàn le tā qù zhì lǐ lè shòu de huà, shuō le yī biàn. rùn fǔ wēi xiào le yī xiào dào:" dì zì wèi gōng biàn gù, cǐ xīn rú tóng gǎo mù sǐ huī, jiǔ jué míng lì, mǎn nǐ mì yī shān shuǐ zhī jiān, yú qiáo guò huó. bù yì féng yī qí rén, shòu yǐ xiān tiān shù xué, qí yàn jīng rén. dì sī cǐ shì, yuán kě jì rén lì wù, hé fáng jiè cǐ yǐ bì yú shēng, bù yì yòu bèi xiōng fǎng zhe." mào gōng dào:" zhèng shì xiōng de cái shí jīng jì, dì sù suǒ pèi fú. dàn xīng shù zhī xué, wèi zhī hé rén chuán shòu, qǐ dào qí xiáng." rùn fǔ dào:" xiōng qǐng yǐn sān rén xiàn, dài dì shuō lái, xiōng yě yào xiàn mù." mào gōng jǔ bēi, yī lián yǐn le sān gōng.
懋功知是这家,便推门进去,只见一个童子,出来说道:“贵人请坐,家师就出来。”懋功坐了片时,见一个方巾阔服的人,掀帘走将出来。懋功定睛一看,不觉拍手笑道:“我说是谁,原来贾兄在此!”贾润甫笑道:“弟今早课中,已知军师必到此地,故谢绝了占卦的,在此相候。”大家叙礼过,润甫携着懋功的手,到里边去,在读易轩中坐定。润甫道:“恭喜军师,功成名立,将来唐家住命功勋,第一个就要算军师了。”懋功道:“吾兄是旧交知己,说甚佐命功勋,不过完一生之志而已。”说了茶罢,只见里边捧出酒肴来,懋功欣然不辞,即便把盏。润甫道:“军师军旅未闲,何暇到此荒村?”懋功将擒窦建德战阵之事,并齐善行荐了他去治理乐寿的话,说了一遍。润甫微笑了一笑道:“弟自魏公变故,此心如同槁木死灰,久绝名利,满拟觅一山水之间,渔樵过活。不意逢一奇人,授以先天数学,奇验惊人。弟思此事,原可济人利物,何妨借此以毕余生,不意又被兄访着。”懋功道:“正是兄的才识经济,弟素所佩服。但星数之学,未知何人传授,乞道其详。”润甫道:“兄请饮三人献,待弟说来,兄也要羡慕。”懋功举杯,一连饮了三觥。
rùn fǔ dào:" dāng chū yǒu gè suí cháo lǎo jiàng yáng yì chén, tā shì gè xiōng cáng tāo lüè, xué jiū tiān rén de bei sù jiàng. yīn suí zhǔ hūn luàn, bù kěn chū shì, yǐn jū léi xià zé zhōng." mào gōng dào:" zhè yáng yì chén, dì xiān nián yě céng huì guò, céng méng tā jiào yì, kě shì tā chuán de me?" rùn fǔ dào:" fēi yě. tā yǒu gè wài shēng nǚ, xìng yuán míng zǐ yān, suí shí céng diǎn rù gōng. nà nǚ zǐ bù shì zhēn záo, cóng yòu hǎo guān tiān xiàng. yī yìng tiān wén jīng wěi dù shù, wú bù míng xiǎo, yīn cǐ suí zhǔ jiàng tā bài wèi guì rén. hòu yīn huà jí shì nì, tā biàn yòng jì qián táo dào mǔ jiù jiā. běn yào luò fà wèi ní, yīn yáng yì chén suàn tā shàng yǒu guì rén zuò pǐ pèi, xiǎng lù zhōng shēn. qián nián dì ǒu bǔ jū léi zé, yǔ yáng gōng bǐ lín, zhāo xī zhōu xuán. jiàn nèi yòu yǔ yuán guì rén qīn ài mò nì, gù cǐ chuán qí xué shù." mào gōng dào:" rú jīn yáng gōng zài fǒu?" rùn fǔ dào:" yáng gōng yǐ yú qù suì xiān yóu yǐ! yuán guì rén tóng yáng gōng nǎi láng, bìng rú fū rén, jù zài zhè lǐ shǒu mù." mào gōng dào:" mù zài nà li?" rùn fǔ tuī chuāng xiàng xī zhǐ dào:" zhè mào lín zhōng, nǎi yáng gōng zhūn xī zhī suǒ, tā jiā juàn yě zhù zài lǐ biān." mào gōng dào:" yáng gōng suī sǐ, dì yǔ tā shēng qián yì yǒu yī miàn. jīn qù mù qián yī diào, bìng qiú guì rén yī jiàn, wèi shí kě fǒu?" rùn fǔ dào:" shǐ de." mào gōng jiù jiào shǒu xià bèi chǔ yí yī fù, tóng jiǎ rùn fǔ bù xíng guò qù. zhī jiàn jǐ mǔ huāng qiū, yī póu qiǎn tǔ. suī rán shù mù yīn yì, nán miǎn hú tù zá tà. mào gōng tàn dào:" yīng xióng jié jú, bù guò rú cǐ!" rùn fǔ máng guò qù tōng zhī liǎo yuán guì rén, yuán guì rén jiù jiào xīn ér huàn le shuāi jīng, dào mù qián huán lǐ bài xiè le, yī jìn xiǎng táng zhōng. mào gōng bì yāo qiú jiàn yuán guì rén, yuán zǐ yān yě shì bù pà rén de, jiù shì zhè yàng sù zhuāng dàn fú, chū lái bài jiàn. mào gōng zhù mù xiáng shì, jiàn yuán guì rén duān zhuāng chén jìng, xiù sè kě cān, háo wú yì diǎn qīng tiāo yě yàn zhī tài, bù shèng qǐ jìng dào:" xià guān fèng wáng mìng lái lè shòu qīng lǐ xià wáng gōng shì, zuó jiàn yí gè guān nú, míng huàn qīng qín. shì suí dì jiù gōng rén, yún shì fū rén shì ér. shén chēng fū rén cái xué kǔn fàn, zài nán zǐ duō suǒ wèi jiàn. xià guān yì yù qiǎn qīng qín réng guī fū rén zuǒ yòu, dàn wèi shí kě fǒu?" yuán zǐ yān dào:" qiè zhī dào cǐ nú luò yú hàn zú zhī shǒu, bù yì fǎn zài wáng gōng. dàn qiè qīn cóng diāo wáng, qióng qióng yī shēn, zì gù nán quán. xī xiá yǔ cóng zhě móu shí, yǒu xū shèng yì." shuō wán, cí bié jìn qù.
润甫道:“当初有个隋朝老将杨义臣,他是个胸藏韬略,学究天人的呗宿将。因隋主昏乱,不肯出仕,隐居雷夏泽中。”懋功道:“这杨义臣,弟先年也曾会过,曾蒙他教益,可是他传的么?”润甫道:“非也。他有个外甥女,姓袁名紫烟,隋时曾点入宫。那女子不事针凿,从幼好观天像。一应天文经纬度数,无不明晓,因此隋主将他拜为贵人。后因化及弑逆,他便用计潜逃到母舅家。本要落发为尼,因杨义臣算他尚有贵人作匹配,享禄终身。前年弟偶卜居雷泽,与杨公比邻,朝夕周旋。贱内又与袁贵人亲爱莫逆,故此传其学术。”懋功道:“如今杨公在否?”润甫道:“杨公已于去岁仙游矣!袁贵人同杨公乃郎,并如夫人,俱在这里守墓。”懋功道:“墓在那里?”润甫推窗向西指道:“这茂林中,乃杨公窀穸之所,他家眷也住在里边。”懋功道:“杨公虽死,弟与他生前亦有一面。今去墓前一吊,并求贵人一见,未识可否?”润甫道:“使得。”懋功就叫手下备楮仪一副,同贾润甫步行过去。只见几亩荒丘,一抔浅土。虽然树木阴翳,难免狐兔杂沓。懋功叹道:“英雄结局,不过如此!”润甫忙过去通知了袁贵人,袁贵人就叫馨儿换了衰经,到墓前还礼拜谢了,揖进飨堂中。懋功必要求见袁贵人,袁紫烟也是不怕人的,就是这样素妆淡服,出来拜见。懋功注目详视,见袁贵人端庄沉静,秀色可餐,毫无一点轻佻冶艳之态,不胜起敬道:“下官奉王命来乐寿清理夏王宫室,昨见一个官奴,名唤青琴。是隋帝旧宫人,云是夫人侍儿。甚称夫人才学阃范,在男子多所未见。下官意欲遣青琴仍归夫人左右,但未识可否?”袁紫烟道:“妾只道此奴落于悍卒之手,不意反在王宫。但妾亲从凋亡,茕茕一身,自顾难全。奚暇与从者谋食,有虚盛意。”说完,辞别进去。
mào gōng cǐ shí jué de xīn zuì shén fēi, zhǐ de bié le chū lái, duì rùn fǔ dào:" dì xiàng lái làng zǒu jiāng hú, yīn suǒ zhì wèi suì, shàng wèi móu jí jiā shì. jīn jiàn cǐ nǚ, shí chèn xīn hé yì, yù qiú xiōng wèi zhī zhí kē, wèi zhī kě kěn wèi dì yù chéng fǒu?" rùn fǔ dào:" cǐ xì měi shì, dì hé gǎn cí láo, guǎn jiào chéng jiù. xiān dào hé xià qù zuò le, dì qù jí lái fù mìng." mào gōng màn màn de gēn dào rùn fǔ jiā zhōng qù. zuò le piàn shí, zhī jiàn rùn cáo xiào xī xī de zǒu lái shuō dào:" yuán guì rén shǐ chū bì yù shǒu zhì zhōng tiān, bèi dì zài sì jiě yù, fāng dé yǔn cóng. dàn shì yào yī tā sān jiàn shì, liàng xiōng yì yì chù de." mào gōng dào:" nà sān jiàn shì?" rùn fǔ dào:" dì yī, yào shǒu mǎn yáng gōng zhī zhì, fāng xǔ shì xiōng. dì èr, yào shōu lǐng yáng gōng zhī zǐ xīn ér mǔ zǐ liǎng kǒu, qù fǔ yǎng tā shàng dá chéng rén. dì sān, yǒu gè nǚ zhēn ān, xì suí yáng dì de sì yuàn fū rén, zài nèi fén xiū, yǔ yuán guì rén shì yì xìng zǐ mèi. dāng nián yáng gōng sòng sì wèi fū rén dào bǐ chū jiā, yuán xǔ tā men měi nián gōng shàn, jù shì yáng gōng sòng qù. jīn ruò lián hé zhū chén, bì xū jì yáng gōng zhī zhì, yǐ quán guì rén xī rì jié bài zhī qíng. zhī cǐ sān shì, tǎng kěn fǔ cóng, jí shì xiōng de rén le." mào gōng dà xǐ dào:" bú yào shuō cǐ sān jiàn, jiù zài yǒu jǐ jiàn, dì yì lè cóng." jiù jiào shēn biān tóng zǐ, dào qián zhài wáng jiāng jūn chù, qǔ yín èr bǎi liǎng, cǎi duàn shí biǎo lǐ, shēn shàng jiě pèi yù yí kuài, dì yǔ rùn fǔ dào:" jūn zhōng cōng cōng, bù jí bèi yí, liáo yǐ èr wù yín liǎng, quán wèi dìng ǒu." rùn fǔ máng jiào shǒu xià bìng tóng zǐ xié qù, sòng yǔ yuán zǐ yān, shuō míng yī le sān zhāng zhī yuē. yuán zǐ yān rán hòu shōu le, jiāng tài yǐ hùn tiān qiú yí gè, zài tóu shàng bá xià lián lǐ jīn zān yī zhī, huí dá le rùn fǔ. tóng tóng zǐ cóng rén huí lái, fù yǔ mào gōng shōu qì. mào gōng dào:" chéng xiōng chéng quán dì jiā shì, dì míng rì dāng yǒu xiē wēi bó jìng, bìng guǎn xiá lè shòu wén shū, yī tóng sòng lái. dà jiā gòng zuǒ míng jūn, qǐ bù wéi měi." rùn fǔ dào:" xián huà qiě mò jiǎng, qǐng wèn jūn shī, wáng shì chōng pò zài dàn xī, dān èr gē rú hé shōu shā?" mào gōng zhòu méi tàn dào:" ruò tí qǐ dān èr gē, kǒng yǒu xiē fèi shǒu." mào gōng yòu bǎ qián xióng xìn zhuī gǎn qín wáng yī duàn, shuō le yī biàn. rùn fǔ diē zú dào:" ruò rú cǐ shuō, dān èr gē yǒu xiē bù tuǒ, xiōng yǔ qín dà gē, jù xì xī nián shēng sǐ zhī jiāo, hái dāng jié lì wǎn huí fāng miào." mào gōng dào:" zhè gè zì rán."
懋功此时觉得心醉神飞,只得别了出来,对润甫道:“弟向来浪走江湖,因所志未遂,尚未谋及家室。今见此女,实称心合意,欲求兄为之执柯,未知可肯为弟玉成否?”润甫道:“此系美事,弟何敢辞劳,管教成就。先到合下去坐了,弟去即来覆命。”懋功慢慢的跟到润甫家中去。坐了片时,只见润曹笑嘻嘻的走来说道:“袁贵人始初必欲守志终天,被弟再四解喻,方得允从。但是要依他三件事,谅兄亦易处的。”懋功道:“那三件事?”润甫道:“第一,要守满杨公之制,方许事兄。第二,要收领杨公之子馨儿母子两口,去抚养他上达成人。第三,有个女贞庵,系隋炀帝的四院夫人,在内焚修,与袁贵人是异姓姊妹。当年杨公送四位夫人到彼出家,原许他们每年供膳,俱是杨公送去。今若连合朱陈,必须继杨公之志,以全贵人昔日结拜之情。只此三事,倘肯俯从,即是兄的人了。”懋功大喜道:“不要说此三件,就再有几件,弟亦乐从。”就叫身边童子,到前寨王将军处,取银二百两,彩缎十表里,身上解佩玉一块,递与润甫道:“军中匆匆,不及备仪,聊以二物银两,权为定偶。”润甫忙叫手下并童子携去,送与袁紫烟,说明依了三章之约。袁紫烟然后收了,将太乙混天球一个,在头上拔下连理金簪一枝,回答了润甫。同童子从人回来,付与懋功收讫。懋功道:“承兄成全弟家室,弟明日当有些微薄敬,并管辖乐寿文书,一同送来。大家共佐明君,岂不为美。”润甫道:“闲话且莫讲,请问军师,王世充破在旦夕,单二哥如何收煞?”懋功皱眉叹道:“若题起单二哥,恐有些费手。”懋功又把前雄信追赶秦王一段,说了一遍。润甫跌足道:“若如此说,单二哥有些不妥,兄与秦大哥,俱系昔年生死之交,还当竭力挽回方妙。”懋功道:“这个自然。”
zhèng shuō shí, tiān sè yǐ mù, zhī jiàn xǔ duō chē zhàng lái jiē, mào gōng zhǐ de yǔ rùn fǔ fēn shǒu. míng zǎo zuò xià shǔ lè shòu yìn xìn wén shū, bìng shū pà yín èr bǎi liǎng, chà guān sòng yǔ jiǎ rùn fǔ. yòu mìng qīn suí xiǎo xiào liǎng gè, jiāng xiǎo lǐ bǎi jīn, yǔ gōng nú qīng qín, sòng guī yuán zǐ yān. èr rén qù le huí lái shuō dào:" gōng nú lǐ jīn, fū rén chù jù yǐ shōu qì." chà guān yòu bǐng:" jiǎ yé chù wén shū lǐ yí, mén hù qián fēng, rén yǐng jù wú, zhǐ de chí huí." mào gōng dà jīng dào:" nán dào wǒ zuó rì shì jiàn guǐ?" máng qí le mǎ, zì jǐ dào quán shí cūn lái kàn, guǒ rán tiě jiāng jūn bǎ mén, wèn qí lín lǐ, shuō shì zuó yè wǔ gēng qǐ shēn, yī jiā dōu wǎng tiān tāi qù jìn xiāng le. mào gōng tàn dào:" jiǎ xiōng hé bù qíng zhì cǐ?" xīn shàng yí huò, máng yòu dào yáng gōng mù suǒ lái, yuán zǐ yān jiào xīn ér huàn le fú sè chū lái bài sòng, mào gōng zhí shǒu dīng níng le jǐ jù, rán hòu shàng mǎ dēng chéng, wǎng luò yáng jìn fā. zhèng shì:
正说时,天色已暮,只见许多车仗来接,懋功只得与润甫分手。明早做下署乐寿印信文书,并书帕银二百两,差官送与贾润甫。又命亲随小校两个,将小礼百金,与宫奴青琴,送归袁紫烟。二人去了回来说道:“宫奴礼金,夫人处惧已收讫。”差官又禀:“贾爷处文书礼仪,门户钳封,人影俱无,只得持回。”懋功大惊道:“难道我昨日是见鬼?”忙骑了马,自己到拳石村来看,果然铁将军把门,问其邻里,说是昨夜五更起身,一家都往天台去进香了。懋功叹道:“贾兄何不情至此?”心上疑惑,忙又到杨公墓所来,袁紫烟叫馨儿换了服色出来拜送,懋功执手叮咛了几句,然后上马登程,往洛阳进发。正是:
mò lù dùn chéng gǔ ròu, lín xíng wú xiàn shēn qíng.
陌路顿成骨肉,临行无限深情。