yàn yīng dōng fāng shuò biān sháo yuán cì yáng yī jí zhāng yì zhāng yù xuē zōng zhū gé kè fèi yī wáng róng qī dèng ài ān líng rén yáng xiū sūn zi jīng cài hóng lù jī
晏嬰 東方朔 邊韶 袁次陽 伊籍 張裔 張裕 薛綜 諸葛恪 費禕 王戎妻 鄧艾 安陵人 楊修 孫子荊 蔡洪 陸機
yàn yīng
晏嬰
qí yàn yīng duǎn xiǎo, shǐ chǔ. chǔ wèi xiǎo mén yú dà mén cè, nǎi yán yàn zǐ. yīng bù rù, yuē: shǐ gǒu guó, gǒu mén rù. jīn chén shǐ chǔ, bù dāng cóng gǒu mén rù. wáng yuē: qí wú rén yé? duì yuē: qí shǐ xián zhě shǐ xián wáng, bù xiào zhě shǐ bù xiào wáng. yīng bù xiào, gù shǐ wáng ěr. wáng wèi zuǒ yòu yuē: yàn yīng cí biàn, wú yù shāng zhī. zuò dìng, fù yī rén lái. wáng wèn: hé wèi zhě. zuǒ yòu yuē: qí rén zuò dào. wáng shì yīng yuē: qí rén shàn dào hū? duì yuē: yīng wén jú shēng yú jiāng nán, zhì jiāng běi wèi zhǐ. zhī yè xiāng sì, qí shí wèi qiě bù tóng. shuǐ tǔ yì yě. jīn cǐ rén shēng yú qí, bù jiě wèi dào. rù chǔ zé wèi dào, qí shí bù tóng, shuǐ tǔ shǐ zhī rán yě. wáng xiào yuē: guǎ rén fǎn qǔ bìng yān. chū qǐ yán lù
齊晏嬰短小,使楚。楚為小門於大門側,乃延晏子。嬰不入,曰:使狗國,狗門入。今臣使楚,不當從狗門入。王曰:齊無人耶?對曰:齊使賢者使賢王,不肖者使不肖王。嬰不肖,故使王耳。王謂左右曰:晏嬰辭辯,吾欲傷之。坐定,縛一人來。王問:何謂者。左右曰:齊人坐盜。王視嬰曰:齊人善盜乎?對曰:嬰聞桔生於江南,至江北為枳。枝葉相似,其實味且不同。水土異也。今此人生於齊,不解為盜。入楚則為盜,其實不同,水土使之然也。王笑曰:寡人反取病焉。(出《啟顏錄》)
dōng fāng shuò
東方朔
hàn wǔ dì cháng wèn dōng fāng shuò yuē: xiān shēng shì zhèn hé rú zhǔ? shuò duì yuē: zì táng yú zhī hòu, chéng kāng zhī jì, wèi zú yǐ yù. chén fú guān bì xià gōng dé, chén wǔ dì zhī shàng, zài sān wáng zhī yòu. fēi tú ruò cǐ ér yǐ. chéng dé tiān xià xián shì, gōng qīng zài wèi, xián dé qí rén yǐ. jǐng ruò yǐ zhōu shào wèi chéng xiàng, kǒng qiū wèi yù shǐ dài fū, tài gōng wèi jiāng jūn, bì gōng gāo shí yí yú hòu, biàn yán zi wèi wèi wèi, gāo yáo wèi dà lǐ, hòu jì wèi sī nóng, yī yǐn wèi shào fǔ, zi gòng shǐ wài guó, yàn mǐn wèi bó shì, zi xià wèi tài cháng, yì wèi yòu fú fēng, jì lù wèi zhí jīn wú, qì wèi hóng lú, lóng féng wèi zōng zhèng, bó yí wèi jīng zhào, guǎn zhòng wèi féng yì, lǔ bān wèi jiāng zuò, zhòng shān fǔ wèi guāng lù, shēn bó wèi tài pú, yán líng jì zǐ wèi shuǐ héng, bǎi lǐ xī wèi diǎn shǔ guó, liǔ xià huì wèi dà zhǎng qiū, shǐ yú wèi sī zhí, kǒng fù wèi zhān shì, qú bó yù wèi tài fù, sūn shū áo wèi zhū hóu xiāng, wáng qìng jì wèi qī mén, zi chǎn wèi jùn shǒu, xià yù wèi dǐng guān, yì wèi jīng tóu, yì shàn shè. sòng wàn wèi shì dào hóu shàng nǎi dà xiào, fù wèn: jīn gōng sūn chéng xiàng ér dài fū dǒng zhòng shū xià hóu shǐ chāng sī mǎ xiàng rú wú rén shòu wáng zhǔ fù yǎn zhū mǎi chén yán zhù jí àn jiāo cāng zhōng jūn yán ān xú lè sī mǎ qiān zhī lún, jiē biàn zhī hóng dá, yì yú wén cí. xiān shēng zì shì. hé yǔ bǐ zāi? duì yuē: chén guān qí hán chǐ yá, shù jiá hǎi, yīn gǎi. tǔ chún wěn, zhuó xiàng yí, jié gǔ jiǎo, lián shuí kāo, yí shé qí jī, xíng bù yǔ lǚ. chén shuò suī bù xiào, shàng jiān cǐ shù zi zhě. shuò zhī jìn tuì dàn cí, jiē cǐ lèi yě. shàng cháng shǐ zhū shù jiā shè fù, zhì shǒu gōng yú pén xià. shè zhī, jiē bù néng zhōng. shuò zì zàn yuē: chén cháng shòu yì, qǐng shè zhī. nǎi bié shī bù guà ér duì yuē: chén yǐ wèi lóng yòu wú jiǎo, wèi zhī wèi shé yòu yǒu zú. qí qí mài mài shàn yuán bì, fēi shì shǒu gōng jí xī yì. dì yuē shàn, cì bó shí pǐ, fù shǐ shè tā wù. lián zhōng, zhé cì bó. shí yǒu xìng chàng guō shè rén huá jī bù qióng, cháng shì zuǒ yòu. yuē: shuò kuáng xìng zhōng ěr, fēi zhì shù yě. chén yuàn lìng shuò fù shè. shuò zhōng zhī, chén bǎng bǎi. bù néng zhōng, chén cì bó. nǎi fù shù shàng jì shēng, lìng shuò shè zhī. shuò yuē: shì jù sǒu yě. shè rén yuē: guǒ zhī shuò bù néng zhōng yě. shuò yuē: shēng ròu wèi kuài, gān ròu wèi pú. zhe shù wèi jì shēng, pén xià wèi jù sǒu. shàng lìng chàng jiān bǎng shè rén, shè rén bù shèng tòng, hū pó. shuò xiào zhī yuē: duō, kǒu wú máo, shēng áo áo, kāo yì gāo. shè rén huì yuē: shuò shàn dǐ qī tiān zǐ cóng guān, dāng qì shì. shàng wèn shuò: hé gù dǐ zhī? duì yuē: chén fēi gǎn dǐ zhī, nǎi yǔ wèi yǐn ěr. shàng yuē: yǐn yún hé? shuò yuē: fū kǒu wú máo zhě, gǒu dòu yě. shēng áo áo zhě, wū bǔ gòu yě. kāo yì gāo zhě, hè fǔ zhuó yě. shè rén bù fú, yīn yuē: chén yuàn fù wèn shuò yǐn yǔ, bù zhī yì dāng bǎng. jí wàng wèi xié yǔ yuē: lìng hú jǔ, lǎo bǎi tú, yī yōu yà, yí ōu yá. hé wèi yě? shuò yuē: lìng zhě mìng yě, hú zhě suǒ yǐ shèng yě. jǔ zhě chǐ bù zhèng yě, lǎo zhě rén suǒ jìng yě. bǎi zhě B zhī tíng yě, tú zhě jiàn rù jìng yě. yī yōu yà zhě, cí wèi qióng qióng zì yuán kòng quē, jù míng chāo běn bǔ. yě. yí hōng ya zhě, liǎng quǎn zhēng yě. shè rén suǒ wèn, shuò yīng shēng zhé duì, biàn zhà fēng chū, mò néng qióng zhě. zuǒ yòu dà jīng. yǐ shàng shuò wèi cháng shì láng, suì dé ài xìng. jiǔ zhī, fú rì zhào cì cóng guān ròu. dà guān chéng rì yàn bù lái. shuò dú bá jiàn, wèi qí tóng guān yuē: fú rì dāng zǎo guī, qǐng shòu cì. jí huái ròu qù. dà guān zòu zhī. shuò rù, shàng yuē: zuó cì ròu, bù dài zhào, yǐ jiàn gē ròu ér qù zhī. hé yě? shuò miǎn guān xiè. shàng yuē: xiān shēng qǐ zì zé. shuò zài bài yuē: shuò lái shuò lái, shòu cì bù dài zhào, hé wú lǐ yě? bá jiàn gē ròu, yī hé zhuàng yě. gē zhī bù duō, yòu hé lián yě. guī yí xì jūn. yòu hé rén yě. shàng xiào yuē: shǐ xiān shēng zì zé, nǎi fǎn zì yù. fù cì jiǔ yī shí, ròu bǎi jīn, guī yí xì jūn.
漢武帝嘗問東方朔曰:先生視朕何如主?朔對曰:自唐虞之後,成康之際,未足以喻。臣伏觀陛下功德,陳五帝之上,在三王之右。非徒若此而已。誠得天下賢士,公卿在位,鹹得其人矣。警若以周邵為丞相,孔丘為御史大夫,太公為將軍,畢公高拾遺於後,卞嚴子為衛尉,皋陶為大理,后稷為司農,伊尹為少府,子貢使外國,彥閔為博士,子夏為太常,益為右扶風,季路為執金吾,契為鴻臚,龍逢為宗正,伯夷為京兆,管仲為馮翊,魯般為將作,仲山甫為光祿,申伯為太僕,延陵季子為水衡,百里溪為典屬國,柳下惠為大長秋,史魚為司直,孔父為詹事,蘧伯玉為太傅,孫叔敖為諸侯相,王慶忌為期門,子產為郡守,夏育為鼎官,羿為旌頭,(羿善射。)宋萬為式道侯……上乃大笑,復問:今公孫丞相、兒大夫、董仲舒、夏侯始昌、司馬相如、吾仁壽王、主父偃、朱買臣、嚴助、汲黯、膠倉、終軍、嚴安、徐樂、司馬遷之倫,皆辨知閎達,溢於文辭。先生自視。何與比哉?對曰:臣觀其函齒牙,樹頰胲,(音改。)吐唇吻,擢項頤,結股腳,連脽尻,遺蛇其跡,行步禹旅。臣朔雖不肖,尚兼此數子者。朔之進退澹詞,皆此類也。上嘗使諸數家射覆,置守宮於盆下。射之,皆不能中。朔自讚曰:臣嘗受易,請射之。乃別蓍布卦而對曰:臣以為龍又無角,謂之為蛇又有足。跂跂脈脈善緣壁,非是守宮即蜥蜴。帝曰善,賜帛十匹,復使射他物。連中,輒賜帛。時有幸倡郭舍人滑稽不窮,常侍左右。曰:朔狂幸中耳,非至數也。臣願令朔復射。朔中之,臣榜百。不能中,臣賜帛。乃覆樹上寄生,令朔射之。朔曰:是窶藪也。舍人曰:果知朔不能中也。朔曰:生肉為膾,干肉為脯。著樹為寄生,盆下為窶藪。上令倡監榜舍人,舍人不勝痛,呼謈。朔笑之曰:咄,口無毛,聲嗷嗷,尻益高。舍人恚曰:朔擅抵欺天子從官,當棄市。上問朔:何故詆之?對曰:臣非敢詆之,乃與為隱耳。上曰:隱云何?朔曰:夫口無毛者,狗竇也。聲嗷嗷者,烏哺彀也。尻益高者,鶴俯啄也。舍人不服,因曰:臣願復問朔隱語,不知亦當榜。即妄為諧語曰:令壺齟,老柏塗,伊優亞,狋吽牙。何謂也?朔曰:令者命也,壺者所以盛也。齟者齒不正也,老者人所敬也。柏者B之廷也,塗者漸洳徑也。伊優亞者,辭未窮(窮字原空缺,據明抄本補。)也。狋吽呀者,兩犬爭也。舍人所問,朔應聲輒對,變詐鏠出,莫能窮者。左右大驚。以上朔為常侍郎,遂得愛幸。久之,伏日詔賜從官肉。大官丞日晏不來。朔獨拔劍,謂其同官曰:伏日當蚤歸,請受賜。即懷肉去。大官奏之。朔入,上曰:昨賜肉,不待詔,以劍割肉而去之。何也?朔免冠謝。上曰:先生起自責。朔再拜曰:朔來朔來,受賜不待詔,何無禮也?拔劍割肉,一何壯也。割之不多,又何廉也。歸遺細君。又何仁也。上笑曰:使先生自責,乃反自譽。復賜酒一石,肉百斤,歸遺細君。
biān sháo
邊韶
hòu hàn biān sháo zì xiào xiān, jiào shòu shù bǎi rén. céng zhòu rì jiǎ mèi, dì zǐ sī cháo zhī yuē: biān xiào xiān, fù pián pián, lǎn dú shū, dàn yù mián. xiào xiān qián wén zhī, yīng yuē: biān wèi xìng, xiào wèi zì, fù pián pián, wǔ jīng sì. dàn yù mián, sī jīng shì. mèi yǔ zhōu gōng tōng mèng, jìng yǔ kǒng zǐ tóng yì. shī ér kě cháo, chū hé diǎn jì. cháo zhě dà cán. yuán quē chū chù, míng chāo běn zuò chū qǐ yán lù
後漢邊韶字孝先,教授數百人。曾晝日假寐,弟子私嘲之曰:邊孝先,腹便便,懶讀書,但欲眠。孝先潛聞之,應曰:邊為姓,孝為字,腹便便,五經笥。但欲眠,思經事。寐與周公通夢,靜與孔子同意。師而可嘲,出何典記。嘲者大慚。(原缺出處,明抄本作出《啟顏錄》)
yuán cì yáng
袁次陽
hòu hàn yuán cì yáng qī, fú fēng mǎ jì zhǎng nǚ. chū hūn zhuāng qiǎn shén shèng, cì yáng yuē: fù fèng jī zhǒu ér yǐ, hé nǎi guò zhēn lì hū? duì yuē: cí qīn chuí ài, bù gǎn wéi mìng. jūn ruò yù mù bào xuān liáng hóng zhī gāo zhě, qiè yì qǐng cóng shǎo jūn mèng guāng zhī shì yǐ. cì yáng yòu wèn yuē: dì xiān xiōng jǔ, shì yǐ wèi xiào. jīn chù zǐ wèi shì, xiān xíng kě hū? yuē: qiè zǐ gāo xíng shū miǎo, wèi zāo liáng pǐ. bù rú bǐ bó, gǒu rán ér yǐ. cì yáng mò rán, bù néng qū. zhàng wài tīng zhě wèi cán. chū běn chuán
後漢袁次陽妻,扶風馬季長女。初婚裝遣甚盛,次陽曰:婦奉箕帚而已,何乃過珍麗乎?對曰:慈親垂愛,不敢違命。君若欲慕鮑宣、梁鴻之高者,妾亦請從少君、孟光之事矣。次陽又問曰:弟先兄舉,世以為笑。今處姊未適,先行可乎?曰:妾姊高行殊邈,未遭良匹。不如鄙薄,苟然而已。次陽默然,不能屈。帳外聽者為慚。(出《本傳》)
yī jí
伊籍
shǔ xiān zhǔ yǐ yī jí wèi zuǒ jiāng jūn cóng shì zhōng láng, shǐ wú. sūn quán wén qí cái biàn, yù nì zhé qí cí. jí shì rù bài, quán yuē: láo shì wú dào zhī jūn. jí yīng shēng duì yuē: yī bài yì qǐ, wèi zú wèi láo. wú zhǔ dà cán, wú yǔ duì. chū sān guó zhì
蜀先主以伊籍為左將軍從事中郎,使吳。孫權聞其才辨,欲逆折其辭。籍適入拜,權曰:勞事無道之君。籍應聲對曰:一拜一起,未足為勞。吳主大慚,無語對。(出《三國志》)
zhāng yì
張裔
shǔ zhāng yì wèi yì zhōu tài shǒu, wèi jùn rén yōng kǎi fù sòng sūn quán. wǔ hòu qiǎn dèng zhī shǐ wú, lìng yán cì cóng quán qǐng yì. yì zì zhì wú, liú xǐ fú nì. quán wèi zhī zhī, gù xǔ zhī qiǎn. yì lín fā, nǎi yǐn jiàn. wèn yì yuē: shǔ zhuō shì guǎ nǚ, wáng bēn xiàng rú. guì tǔ fēng sú, hé yǐ nǎi ěr. yì duì yuē: yú yǐ wèi zhuō shì guǎ nǚ, yóu xián yú mǎi chén zhī qī. chū qǐ yán lù
蜀張裔為益州太守,為郡人雍闓縛送孫權。武侯遣鄧芝使吳,令言次從權請裔。裔自至吳,流徙伏匿。權未之知,故許芝遣。裔臨發,乃引見。問裔曰:蜀卓氏寡女,亡奔相如。貴土風俗,何以乃爾。裔對曰:愚以為卓氏寡女,猶賢於買臣之妻。(出《啟顏錄》)
zhāng yù
張裕
liú zhāng huì fú, shí zhāng yù wèi cóng shì, shì zuò. qí rén ráo xū, xiān zhǔ cháo zhī yuē: wú zhuō xiàn tè duō máo xìng, dōng xī nán běi, jiē zhū máo yě. zhuō lìng chēng yuē:' zhū máo rào zhuō jū hū! yù jí dá yuē: xī yǒu zuò shàng dǎng lù zhǎng, qiān wèi zhuō lìng zhě, qù guān hái jiā. shí rén yǔ shū, yù shǔ lù zé shī zhuō, shǔ zhuō zé shī lù, nǎi shǔ yuē lù zhuō jūn.' xiān zhǔ dà xiào. xiān zhǔ wú xū, gù yù yún jí zhī. yì wén lèi jù juǎn èr wǔ yǐn shǔ zhì shǔ zhì shí èr zhōu qún chuán wén wén lüè tóng, yí chū qǐ yán lù
劉璋會涪,時張裕為從事,侍坐。其人饒須,先主嘲之曰:吾涿縣特多毛姓,東西南北,皆諸毛也。涿令稱曰:'諸毛繞涿居乎!裕即答曰:昔有作上黨潞長,遷為涿令者,去官還家。時人與書,欲署潞則失涿,署涿則失潞,乃署曰潞涿君。'先主大笑。先主無須,故裕雲及之。(《藝文類聚》卷二五引《蜀志》[《蜀志》十二周群傳文]文略同,疑出《啟顏錄》)
xuē zōng
薛綜
wú xuē zōng jiàn wú xuē zōng jiàn sì zì yuán kòng quē, jù huáng běn bǔ. shǔ shǐ zhāng fèng, cháo shàng shū lìng kàn zé xìng míng, zé bù néng dá. xuē zōng xià xíng nǎi yún: shǔ zhě hé yě? yǒu quǎn wèi dú, wú quǎn wèi shǔ. héng mù jù shēn, chóng rù qí fù. fèng yuē: bù dāng fù cháo jūn wú yé? zōng yīng shēng yuē: wú kǒu wèi tiān, yǒu kǒu wèi wú. jūn lín wàn bāng, tiān zǐ zhī dōu. yú shì zhòng zuò xǐ xiào, ér fèng wú yǐ duì yě. chū qǐ yán lù
吳薛綜見(吳薛綜見四字原空缺,據黃本補。)蜀使張奉,嘲尚書令闞澤姓名,澤不能答。薛綜下行乃云:蜀者何也?有犬為獨,無犬為蜀。橫目句身,蟲入其腹。奉曰:不當復嘲君吳耶?綜應聲曰:無口為天,有口為吳。君臨萬邦,天子之都。於是眾坐喜笑,而奉無以對也。(出《啟顏錄》)
zhū gé kè
諸葛恪
zhū gé kè duì nán yáng hán wén huǎng, wù hū qí fù zì. huǎng jié zhī yuē: xiàng rén zǐ ér zì fù, ér zì fù sān zì yuán kòng quē, jù huáng běn bǔ. zi wèi shì lǐ yě? kè dà xiào, dá yuē: xiàng tiān chuān zhēn ér bù jiàn zhě, fēi bù míng, yì bù míng èr zì yuán kòng quē, yì yuán zuò yì, jù huáng běn bǔ gǎi yǒu suǒ zài ěr. sūn quán shǐ tài zǐ cháo kè yuē: zhū gé yuán xùn shí mǎ shǐ yī shǐ yī èr zì yuán kòng quē, jù huáng běn bǔ. shí. kè dá yuē: chén dé xì jūn, zi dé xì fù. dá yuē: míng tài zǐ wèi gǎn. shàng yuē: kě. kè kě kè èr zì yuán kōng què, jù huáng běn bǔ. yuē: qǐ lìng tài zǐ shí jī luǎn sān bǎi méi. shàng wèn kè yuē: rén lìng jūn shí mǎ shǐ, jūn shǐ jūn èr zì yuán kòng quē, jù xǔ běn bǔ. lìng rén shí jī luǎn, hé yě? kè dá yuē: suǒ chū tóng ěr. wú zhǔ dà xiào. chū qǐ yán lù
諸葛恪對南陽韓文晃,誤呼其父字。晃詰之曰:向人子而字父,(而字父三字原空缺,據黃本補。)子為是禮也?恪大笑,答曰:向天穿針而不見者,非不明,意(不明二字原空缺,意原作澺,據黃本補改)有所在耳。孫權使太子嘲恪曰:諸葛元遜食馬矢一(矢一二字原空缺,據黃本補。)石。恪答曰:臣得戲君,子得戲父。答曰:明太子未敢。上曰:可。恪(可恪二字原空闕,據黃本補。)曰:乞令太子食雞卵三百枚。上問恪曰:人令君食馬矢,君(矢君二字原空缺,據許本補。)令人食雞卵,何也?恪答曰:所出同耳。吳主大笑。(出《啟顏錄》)
fèi yī
費禕
sūn quán cháng xiǎng shǔ shǐ fèi yī, nì chì qún chén: shǐ zhì, fú shí wù qǐ. yī zhì, quán wèi chuò shí, ér qún xià bù qǐ. yī cháo yún: fèng huáng lái xiáng, qí lín tǔ bǔ lǘ luó wú zhī, fú shí rú gù. zhū gé kè yuē: ài zhí wú tóng, yǐ dài fèng huáng. yǒu hé yàn niǎo, zì chēng lái xiáng. hé bù dàn shè, shǐ hái gù xiāng. xián chēng shàn. chū qǐ yán lù
孫權嘗饗蜀使費禕,逆敕群臣:使至,伏食勿起。禕至,權為輟食,而群下不起。禕嘲云:鳳凰來翔,麒麟吐哺;驢騾無知,伏食如故。諸葛恪曰:愛植梧桐,以待鳳凰。有何燕鳥,自稱來翔。何不彈射,使還故鄉。咸稱善。(出《啟顏錄》)
wáng róng qī
王戎妻
jìn wáng róng qī. yǔ róng wèi qīng. róng wèi yuē: fù nà de qīng xù, yú lǐ bù shùn. dá yuē: wǒ qīn qīng ài qīng, shì yǐ qīng qīng wǒ bù qīng qīng, shuí dāng qīng qīng. róng xiào suì tīng. chū qǐ yán lù
晉王戎妻。語戎為卿。戎謂曰:婦那得卿婿,於禮不順。答曰:我親卿愛卿,是以卿卿;我不卿卿,誰當卿卿。戎笑遂聽。(出《啟顏錄》)
dèng ài
鄧艾
dèng ài kǒu chī, yǔ chēng ài ài. jìn wén wáng xì zhī yuē: ài ài wèi shì jǐ ài? duì yuē: fèng xī fèng xī, gù shì yī fèng. yù lǎn sì liù sì yǐn zuò chū yǔ lín, yòu sì liù liù yǐn zuò chū shì shuō, wén tóng
鄧艾口吃,語稱艾艾。晉文王戲之曰:艾艾為是幾艾?對曰:鳳兮鳳兮,故是一鳳。(《御覽》四六四引作出《語林》,又四六六引作出《世說》,文同)
ān líng rén
安陵人
jìn zhōng yù xiōng dì jǐng wù guò rén, měi cháo xuè, wèi cháng kùn zhì. cháng yǔ huì, wén yǒu nǚ shàn diào xuè, wǎng guān zhī. yú shì shèng shì gòng zài, xíng zhì xī mén. yī nǚ zǐ xiào yuē: chē zhōng yāng shū gāo. yù děng chū bù jué, chē hòu mén shēng yún: xiàng yǐ bèi cháo. zhōng è rán. mén shēng yuē: zhōng yāng gāo, liǎng tóu dī yě, gài yán dī yě. xiōng dì duō rán gù yún.
晉鍾毓兄弟警悟過人,每嘲謔,未嘗困躓。嘗語會,聞有女善調謔,往觀之。於是盛飾共載,行至西門。一女子笑曰:車中央殊高。毓等初不覺,車後門生云:向已被嘲。鍾愕然。門生曰:中央高,兩頭低也,蓋言羝也。兄弟多髯故云。
yáng xiū
楊修
jìn yáng xiū jiǔ suì, shén cōng huì. kǒng jūn píng yì qí fù, bù zài. yáng xiū shí wèi jūn píng shè. yǒu guǒ yáng méi, jūn píng yǐ shì xiū: cǐ shí jūn jiā guǒ. yīng shēng dá yuē: wèi wén kǒng què shì fū zǐ jiā qín yě. chū qǐ yán lù
晉楊修九歲,甚聰慧。孔君平詣其父,不在。楊修時為君平設。有果楊梅,君平以示修:此實君家果。應聲答曰:未聞孔雀是夫子家禽也。(出《啟顏錄》)
sūn zi jīng
孫子荊
jìn sūn zi jīng nián shào shí yù yǐn, yǔ wáng wǔ zi yún: dāng zhěn shí shù liú. wù yuē shù shí zhěn liú. wáng yuē: liú kě zhěn, shí kě shù hū? zi jīng yuē: suǒ yǐ zhěn liú, yù xǐ qí ěr suǒ yǐ shù shí, yù lì qí chǐ. chū shì shuō xīn yǔ, míng chāo běn zuò chū qǐ yán lù
晉孫子荊年少時欲隱,語王武子云:當枕石漱流。誤曰漱石枕流。王曰:流可枕,石可漱乎?子荊曰:所以枕流,欲洗其耳;所以漱石,欲礪其齒。(出《世說新語》,明抄本作出《啟顏錄》)
cài hóng
蔡洪
jìn cài hóng fù luò, luò zhōng wèn yuē: mù fǔ chū kāi, qún gōng pì mìng. qiú yīng qí yú zè lòu, cǎi xián jùn yú yán xué. jūn wú chǔ zhī shì, wáng guó zhī yú, yǒu hé yì cái, ér yīng sī jǔ? cài dá yuē: yè guāng zhī zhū, bù bì chū yú méng jīn zhī hé yíng wò zhī bì, bù bì cǎi yú kūn lún zhī shān. dà yǔ shēng yú dōng yí wén wáng shēng yú xī qiāng. shèng xián suǒ chū, hé bì cháng chù. xī wǔ wáng fá zhòu, qiān wán mín yú luò yì, zhū jūn dé wú shì qí miáo yì hū? chū qǐ yán lù
晉蔡洪赴洛,洛中問曰:募府初開,群公辟命。求英奇於仄陋,采賢俊於岩穴。君吳楚之士,亡國之餘,有何異才,而應斯舉?蔡答曰:夜光之珠,不必出於盟津之河;盈握之璧,不必采於崑崙之山。大禹生於東夷;文王生於西羌。聖賢所出,何必常處。昔武王伐紂,遷頑民於洛邑,諸君得無是其苗裔乎?(出《啟顏錄》)
lù jī
陸機
lù jī yì wáng wǔ zi, wǔ zi yǒu bǎi hú yáng lào. zhǐ yǐ shì zhī yuē: qīng dōng wú hé yǐ dí cǐ. lù yuē: yǒu qiān lǐ chún gēng, wèi xià yán shì ěr. jī zài zuò, pān ān zhì, lù biàn qǐ. ān rén yuē: qīng fēng zhì, luàn wù qǐ. lù yīng shēng dá yuē zhòng niǎo jí. qǐ chū yán lù
陸機詣王武子,武子有百斛羊酪。指以示之曰:卿東吳何以敵此。陸曰:有千里蓴羹,未下鹽豉耳。機在坐,潘安至,陸便起。安仁曰:清風至,亂物起。陸應聲答曰眾鳥集。(啟出《顏錄》)