yǒng nà bá mó fǎ dù tōng gōng ā zhuān shī ā tū shī chóu chán shī shì zhī yuàn fǎ xǐ fǎ lín xú jìng yè
永那跋摩 法度 通公 阿專師 阿禿師 稠禪師 釋知苑 法喜 法琳 徐敬業
luò bīn wáng
駱賓王
yǒng nà bá mó
永那跋摩
yǒng nà bá mó zhě, xī yù sēng yě. sòng yuán jiā zhōng, dōng yóu dù jiāng, jū yú jīn líng zhī yuán sì. sòng wén dì cháng wèi zhī yuē: dì zǐ héng yuàn chí zhāi, bù shā shēng mìng, yǐ shēn xùn wù, bù huò qí zhì. fǎ shī bù yuǎn wàn lǐ, lái huà cǐ guó, jiāng hé yǐ jiào zhī? duì yuē: dào zài xīn, bù zài shì fǎ yóu jǐ, fēi yóu rén. qiě dì wáng yǔ fán shù, suǒ xiū yì yǒu shū yǐ. ruò fán shù zhě, shēn jiàn míng wēi, dé bù jí yuǎn, qí jiào bù chū yú mén tíng, qí yán bù xíng yú pū qiè. ruò bù kǔ shēn kè jǐ, xíng shàn chí jiè, jiāng hé yǐ yòng qí xīn zāi? dì wáng yǐ sì hǎi wèi jiā, wàn mín wèi zi, chū yī jiā yán, zé shì shù xián yuè, bù yī shàn zhèng, zé rén shén yǐ hé. xíng qīng zé bù yāo qí mìng, yì jiǎn zé wú láo qí lì. rán hòu biàn zhōng lǜ, zhèng shí lìng. zhōng lǜ biàn zé fēng yǔ diào, hào lìng shí zé hán shǔ jié. rú cǐ zé chí zhāi yì yǐ dà yǐ, bù shā yì yǐ zhòng yǐ. ān zài hu quē yī shí zhī shàn, quán yī qín zhī mìng, rán hòu nǎi wèi hóng jì yě. wén dì fǔ jǐ jiē tàn, chēng shàn zhě liáng jiǔ. nǎi yuē: sú rén mí yú yuǎn lǐ, shā mén zhì yú jìn jiào mí yuǎn lǐ zhě wèi wèi xū shuō, zhì jìn jiào zhě jū liàn zhāng jù. rú fǎ shī zhě, zhēn suǒ wèi kāi wù míng dá, kě yǐ yán tiān rén zhī jì yǐ. chū jù tán lù
永那跋摩者,西域僧也。宋元嘉中,東遊渡江,居於金陵祗園寺。宋文帝常謂之曰:「弟子恆願持齋,不殺生命,以身徇物,不獲其志。法師不遠萬里,來化此國,將何以教之?」對曰:「道在心,不在事;法由己,非由人。且帝王與凡庶,所修亦有殊矣。若凡庶者,身賤名微,德不及遠,其教不出於門庭,其言不行於仆妾。若不苦身刻己,行善持誡,將何以用其心哉?帝王以四海為家,萬民為子,出一嘉言,則士庶咸悅,布一善政,則人神以和。刑清則不夭其命,役簡則無勞其力。然後辨鐘律,正時令。鐘律辨則風雨調,號令時則寒暑節。如此則持齋亦已大矣,不殺亦已眾矣。安在乎缺一時之膳,全一禽之命,然後乃為弘濟也。」文帝撫幾嗟嘆,稱善者良久。乃曰:「俗人迷於遠理,沙門滯於近教;迷遠理者謂為虛說,滯近教者拘戀章句。如法師者,真所謂開悟明達,可以言天人之際矣。(出《劇談錄》)
fǎ dù
法度
shì fǎ dù, huáng lóng rén yě. nán qí chū, yóu yú jīn líng. gāo shì qí jùn míng sēng shào, yǐn jū láng yá zhī shè shān, yì dù qīng zhēn, dài yǐ shī yǒu. jí wáng, shě suǒ jū shān wèi qī xiá sì. xiān shì yǒu dào shì yù yǐ sì dì wèi guān, zhù zhě zhé sǐ. hòu wèi sì, yóu duō kǒng jù. zì dù jū zhī, qún yāo jiē xī. jīng suì yú, hū wén rén mǎ gǔ jiǎo zhī shēng, é jiàn yī rén tóu cì yú dù yuē: jìn shàng. dù mìng qián zhī. shàng xíng shén xián yǎ, yǔ wèi yì zhòng. zhì jìng bì, nǎi yán: dì zǐ zhǔ yǒu cǐ shān, qī bǎi yú nián yǐ. shén dào yǒu fǎ, wù bù dé gàn. qián hòu qī tuō, huò fēi zhēn shí. gù sǐ bìng jì zhī, yì qí mìng yě. fǎ shī dào dé suǒ guī, jǐn shě yǐ fèng gěi, bìng yuàn shòu wǔ jiè, yǒng jié lái yuán. dù yuē: rén shén dào shū, wú róng xiāng qū, qiě tán yuè xuè shí shì sì, cǐ zuì wǔ jiè suǒ jìn. shàng yuē: ruò bèi mén tíng, zhé xiān qù shā. yú shì cí qù. míng dàn, yī rén sòng qián yī wàn, bìng xiāng zhú děng, shū yún: dì zǐ jìn shàng fèng gōng. zhì qí yuè shí wǔ rì, dù wèi shè huì, shàng yòu lái, tóng zhòng lǐ bài háng dào, shòu jiè ér qù. jì ér shè shān miào wū mèng shén gào yuē: wú yǐ shòu jiè yú dù fǎ shī yǐ, jīn hòu cí jì zhě wù dé shā lù. yóu shì miào zhōng jiàn xiàn cài fàn ér yǐ. chū shè zhōu tú jīng
釋法度,黃龍人也。南齊初,游於金陵。高士齊郡名僧紹,隱居琅琊之攝山,挹度清真,待以師友。及亡,舍所居山為棲霞寺。先是有道士欲以寺地為觀,住者輒死。後為寺,猶多恐懼。自度居之,群妖皆息。經歲余,忽聞人馬鼓角之聲,俄見一人投刺於度曰:「靳尚。」度命前之。尚形甚閒雅,羽衛亦眾。致敬畢,乃言:「弟子主有此山,七百餘年矣。神道有法,物不得干。前後棲托,或非真實。故死病繼之,亦其命也。法師道德所歸,謹舍以奉給,並願受五戒,永結來緣。」度曰:「人神道殊,無容相屈,且檀越血食世祀,此最五戒所禁。」尚曰:「若備門庭,輒先去殺。」於是辭去。明旦,一人送錢一萬,並香燭等,疏云:「弟子靳尚奉供。」至其月十五日,度為設會,尚又來,同眾禮拜行道,受戒而去。既而攝山廟巫夢神告曰:「吾已受戒於度法師矣,今後祠祭者勿得殺戮。」由是廟中薦獻菜飯而已。(出《歙州圖經》)
tōng gōng
通公
liáng mò yǒu tōng gōng dào rén zhě, bù zhī qí xìng shì. jū chù wú cháng. suǒ yǔ kuáng jué, rán bì yǒu yīng yàn. yǐn jiǔ shí ròu, yóu xíng mín jiān. hóu jǐng shén xìn zhī. yáng zhōu wèi xiàn zhī rì, duō shí wú shù sǐ yú tóu, jī yú xī míng mén wài, yòu bá qīng cǎo jīng jí zāi shì lǐ. jí hóu jǐng dù jiāng, xiān tú dōng mén míng chāo běn mén zuò fǔ, yī chéng jǐn bì. zhì qí shǒu yú xī míng mén wài, wèi jīng guān yān. shì jǐng pò luò, suǒ zài huāng wú. tōng gōng yán shuō dé shī, yú jǐng bù biàn. jǐng è zhī, yòu dàn fēi cháng rén, bù gǎn jiā hài. sī qiǎn xiǎo jiāng yú zi yuè jiāng wǔ shì sì rén wǎng hòu zhī. jǐng wèi zi yuè yún: ruò zhī shā, zé wù hài bù zhī zé mì zhuō zhī. zi yuè lì sì rén yú mén wài, dú rù jiàn. tōng tuō yī liáo huǒ, nì wèi zi yuè yuē: rǔ lái shā wǒ, wǒ shì hé rén? rǔ gǎn zhé shā. zi yuè zuò lǐ bài yún: bù gǎn. yú shì chí wǎng bào jǐng. jǐng lǐ bài xiè zhī, zú bù gǎn hài. jǐng hòu yīn yàn zhào sēng tōng, sēng tōng qǔ ròu niē yán, yǐ jìn yú jǐng. wèn yuē: hǎo fǒu? jǐng yuē: dà xián. sēng tōng yuē: bù xián zé làn. jí jǐng sǐ shù rì. zhòng yǐ yán wǔ shí zhì fù zhōng, sòng shī yú jiàn kāng shì. bǎi xìng zhēng tú kuài gēng, shí zhī jiē jǐn. hòu jìng bù zhī suǒ qù. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
梁末有通公道人者,不知其姓氏。居處無常。所語狂譎,然必有應驗。飲酒食肉,遊行民間。侯景甚信之。揚州未陷之日,多拾無數死魚頭,積於西明門外,又拔青草荊棘栽市里。及侯景渡江,先屠東門(明抄本門作府),一城盡斃。置其首於西明門外,為京觀焉。市井破落,所在荒蕪。通公言說得失,於景不便。景惡之,又憚非常人,不敢加害。私遣小將於子悅將武士四人往候之。景謂子悅云:「若知殺,則勿害;不知則密捉之。」子悅立四人於門外,獨入見。通脫衣燎火,逆謂子悅曰:「汝來殺我,我是何人?汝敢輒殺。」子悅作禮拜云:「不敢。」於是馳往報景。景禮拜謝之,卒不敢害。景後因宴召僧通,僧通取肉捏鹽,以進於景。問曰:「好否?」景曰:「大咸。」僧通曰:「不咸則爛。」及景死數日。眾以鹽五石置腹中,送屍於建康市。百姓爭屠膾羹,食之皆盡。後竟不知所去。(出《廣古今五行記》)
ā zhuān shī
阿專師
hóu jǐng wèi dìng zhōu cì shǐ zhī rì, yǒu sēng bù zhī shì zú, míng ā zhuān shī. duō zài zhōu shì, wén rén yǒu huì shè zhāi gōng jià qǔ sàng zàng zhī xí, huò shào nián fàng yīng zǒu gǒu zhuī suí yàn jí zhī chù, wèi cháng bù zài qí jiān. dòu zhēng xuān xiāo, yì qū zhù péng dǎng. rú cǐ duō nián. hòu zhēng yuè shí wǔ rì yè, chù tā zhǎng yòu zuò xí, è kǒu jù mà. zhǔ rén yù dǎ sǐ zhī, shì dào zhī tú jiù jiě jiāng qù. qí jiā xiōng dì míng dàn pū mì, zhèng jiàn ā zhuān shī qí yī pò qiáng shàng zuò, xī xiào wèi zhī yuē: rǔ děng cǐ jiān hé yàn jiàn wǒ? wǒ shě rǔ qù. pū zhě fèn zhàng yù zhì, qián rén fù zhē yuē. ā zhuān shī fù yún: dìng yàn jiàn wǒ. wǒ qù. yǐ zhàng jī qiáng, kǒu chàng chì chì. suǒ qí zhī qiáng yī dǔ, hū rán shēng shàng, kě shù shí rèn. jǔ shǒu xiè xiāng lǐ yuē: hǎo zhù. bǎi xìng jiàn zhě, wú bù lǐ bài huǐ jiù. xū yú, yìng yún ér miè. kě jīng yī nián, wén zài zhǎng ān, hái rú jiù tài. yú hòu bù rú suǒ zhōng. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
侯景為定州刺史之日,有僧不知氏族,名阿專師。多在州市,聞人有會社齋供嫁娶喪葬之席,或少年放鷹走狗追隨宴集之處,未嘗不在其間。鬥爭喧囂,亦曲助朋黨。如此多年。後正月十五日夜,觸他長幼坐席,惡口聚罵。主人慾打死之,市道之徒救解將去。其家兄弟明旦撲覓,正見阿專師騎一破牆上坐,嘻笑謂之曰:「汝等此間何厭賤我?我舍汝去。」撲者奮杖欲擲,前人復遮約。阿專師復云:「定厭賤我。我去。」以杖擊牆,口唱叱叱。所騎之牆一堵,忽然升上,可數十仞。舉手謝鄉里曰:「好住。」百姓見者,無不禮拜悔咎。須臾,映雲而滅。可經一年,聞在長安,還如舊態。於後不如所終。(出《廣古今五行記》)
ā tū shī
阿禿師
běi qí chū, bīng zhōu ā tū shī zhě, yì bù zhī xiāng tǔ xìng míng suǒ chū. ěr zhū wèi miè zhī qián, yǐ zài jìn yáng, yóu zhū jùn yì, bù jū sì shě, chū rù mín jiān. yǔ jué bì yǒu zhēng yàn. měi háng shì lǐ, rén zhòng wéi rào zhī, yīn dà hū, yǐ shǒu zhǐ xiōng yuē: lián nǐ bǎi xìng wú suǒ zhī, bù shí bīng zhōu ā tū shī. rén suì yǐ cǐ míng yān. qí shén wǔ qiān yè zhī hòu, yǐ jìn yáng bīng mǎ zhī dì, wáng yè suǒ jī, cháng zhèn shǒu bīng zhōu. shí lái yè xià, suǒ yǒu jūn guó dà shì, wèi chū wéi wò zhě, tū shī xiān yú rén zhòng jiān xiè lòu. mò nián, zhí zhì chéng nèi, qiǎn rén fáng shǒu, bù tīng zhé chū, ruò qí yuè yì, zuì jí mén sī. dāng rì bīng zhōu shí sān mén, gè yǒu yī tū shī dàng chū, biàn zhí bù néng jìn. wèi jǐ, yǒu rén cóng běi zhōu lái yún: tū shī sì yuè bā rì yú yàn mén jùn shì shě mìng guō xià. dà jiā yǐ xiāng huā sòng zhī, mái yú chéng wài. bīng zhōu rén guài xiào cǐ yǔ, wèi zhī yuē: tū shī sì yuè bā rì cóng fén qiáo guò, dōng chū, yī jiǎo yǒu xié, yī jiǎo tú xiǎn, dàn bù zhī rù hé xiàng fāng. rén jiē jiàn zhī. hé yún yàn mén sǐ yě. cǐ rén fù wǎng běi zhōu, bào yǔ xiāng yì. zhòng gòng kāi zhǒng kàn zhī, wéi yǒu yī zhī xié ěr. hòu hái yóu bīng zhōu. qí shén wǔ yǐ zhì yuē bù cóng, làng yǔ bù chū, lǜ dòng mín shù, suì yǐ yāo huò lù zhī. shā mén wú fā, yǐ shéng gōu shǒu. fú fǎ zhī rì, jǔ zhōu mín zhòng. yì sì guān zhī. tū shī hán xiào, gèng wú yán yǔ. xíng hòu liù qī rì, yǒu rén cóng hé xī bù luò lái yún: dào féng tū shī, xíng zhuàng rú gù, dàn bèi fù yī shéng, lóng tū shī tóu tóu yuán zuò yù, jù míng chāo běn gǎi. yǔ yǔ bù yīng, jí zǒu xī qù. chū guǎng gǔ jīn wǔ xíng jì
北齊初,并州阿禿師者,亦不知鄉土姓名所出。爾朱未滅之前,已在晉陽,游諸郡邑,不居寺舍,出入民間。語譎必有徵驗。每行市里,人眾圍繞之,因大呼,以手指胸曰:「憐你百姓無所知,不識并州阿禿師。」人遂以此名焉。齊神武遷鄴之後,以晉陽兵馬之地,王業所基,常鎮守并州。時來鄴下,所有軍國大事,未出惟幄者,禿師先於人眾間泄露。末年,執置城內,遣人防守,不聽輒出,若其越逸,罪及門司。當日并州時三門,各有一禿師盪出,遍執不能禁。未幾,有人從北州來云:「禿師四月八日於雁門郡市捨命郭下。大家以香花送之,埋於城外。」并州人怪笑此語,謂之曰:「禿師四月八日從汾橋過,東出,一腳有鞋,一腳徒跣,但不知入何巷坊。人皆見之。何雲雁門死也。」此人復往北州,報語鄉邑。眾共開冢看之,唯有一隻鞋耳。後還游并州。齊神武以制約不從,浪語不出,慮動民庶,遂以妖惑戮之。沙門無發,以繩鈎首。伏法之日,舉州民眾。詣寺觀之。禿師含笑,更無言語。刑後六七日,有人從河西部落來云:道逢禿師,形狀如故,但背負一繩,籠禿師頭(頭原作欲,據明抄本改)。與語不應,急走西去。(出《廣古今五行記》)
chóu chán shī
稠禪師
běi qí chóu chán shī, yè rén yě. chū luò fà wèi shā mí, shí bèi shén zhòng. měi xiū xiá, cháng jué lì téng chuò wèi xì, ér chán shī yǐ liè ruò jiàn líng. dài wǔ ōu jī zhě xiāng jì, chán shī xiū zhī, nǎi rù diàn zhōng bì hù, bào jīn gāng zú ér shì yuē: wǒ yǐ léi ruò, wèi děng lèi qīng fù. wèi rǔ yǐ shèn, bù rú sǐ yě. rǔ yǐ lì wén, dāng yòu wǒ. wǒ pěng rǔ zú qī rì, bù yǔ wǒ lì, bì sǐ yú cǐ, wú hái zhì. yuē jì bì, yīn zhì xīn qí zhī. chū yī liǎng xī héng ěr, niàn yì gù. zhì liù rì jiāng shǔ, jīn gāng xíng jiàn, shǒu zhí dà bō, mǎn zhōng shèng jīn. wèi chóu yuē: xiǎo zi yù lì hū? yuē: yù. niàn zhì hū? yuē: zhì. néng shí jīn hū? yuē: bù néng. shén yuē: hé gù? chóu yuē: chū jiā rén duàn ròu gù ěr? shén yīn cāo bō jǔ bǐ, yǐ jīn shì zhī, chán shī wèi gǎn shí. nǎi bù yǐ jīn gāng chǔ, chóu jù suì shí. sī xū rù kǒu, shén yuē: rǔ yǐ duō lì, rán shàn chí jiào, miǎn zhān. shén qù qiě xiǎo, nǎi hái suǒ jū. zhū tóng liè wèn yuē: shù zi qǐng hé zhì? chóu bù dá. xū yú, yú táng zhōng huì shí, shí bì, qǐng tóng liè yòu xì ōu. chán shī yuē: wú yǒu lì, kǒng bù kān yú rǔ. tóng liè shì yǐn qí bì, jīn gǔ qiáng jìn, dài fēi rén yě. fāng jīng yí, chán shī yuē: wú wèi rǔ shì. yīn rù diàn zhōng, héng tà bì xíng, zì xī zhì dōng, fán shù bǎi bù. yòu yuè shǒu zhì yú liáng shù sì, nǎi yǐn zhòng qiān jūn. qí quán jié xiāo wǔ, dòng hài wù tīng. xiān qīng wǔ zhě, fǔ fú liú hàn, mò gǎn yǎng shì. chán shī hòu zhèng guǒ, jū yú lín lǜ shān. rù shān shù qiān lǐ, gòu jīng lú diàn táng, qióng jí tǔ mù. zhū sēng cóng qí chán zhě, cháng shù qiān rén. qí wén xuān dì nù qí jù zhòng, yīn lǐng xiāo yǒng shù wàn qí, gōng zì wǎng tǎo, jiāng jiā bái rèn yān. chán shī shì rì, lǐng sēng tú gǔ kǒu yíng hòu. wén xuān wèn yuē: shī hé jù cǐ lái. chóu yuē. bì xià jiāng shā pín dào. kǒng shān zhōng xuè wū jiā lán. gù zhì gǔ kǒu shòu lù. wén xuān dà jīng. jiàng jià lǐ yè, qǐng xǔ qí huǐ guò. chán shī yì wú yán. wén xuān mìng shè zhuàn, shī bì qǐng yuē: wén shī jīn gāng chù qí dé lì, jīn yù jiàn shī xiào shǎo lì, kě hū? chóu yuē: xī lì zhě, rén lì ěr. jīn wèi bì xià jiàn shén lì, yù jiàn zhī hū? wén xuān yuē: qǐng yǔ tóng háng yù mù. xiān shì chán shī zào sì, zhū fāng shī mù shù qiān gēn, wò zài gǔ kǒu. chán shī zhòu zhī, zhū mù qǐ kōng zhōng, zì xiāng bó jī, shēng ruò léi tíng, dòu chù cuī chāi, bīn fēn rú yǔ. wén xuān dà jù, cóng guān sàn zǒu. wén xuān kòu tóu qǐng zhǐ zhī, yīn chì chán shī dù rén zào sì, wú dé jìn zhǐ. hòu yú bīng zhōu yíng chuáng zi, wèi chéng gòu bìng, lín zhōng tàn yuē: fū shēng sǐ zhě, rén zhī dà fēn. rú lái shàng suǒ wèi miǎn. dàn gōng dé wèi chéng, yǐ cǐ wèi hèn ěr. sǐ hòu yuàn wèi dà lì zhǎng zhě, jì chéng cǐ gōng. yán zhōng ér huà. zhì hòu sān shí nián, suí dì guò bīng zhōu, jiàn cǐ sì, xīn zhōng huàn rán jì yì, yǒu shì jiù xiū xíng chù, dǐng lǐ gōng jìng, wú suǒ bù wèi. chù fēn bīng zhōu, dà xìng yíng qì, qí sì suì chéng. shí rén wèi dì wèi dà lì zhǎng zhě yún. chū jì wén jí cháo yě qiān zài
北齊稠禪師,鄴人也。初落髮為沙彌,時輩甚眾。每休暇,常角力騰趠為戲,而禪師以劣弱見凌。紿侮毆擊者相繼,禪師羞之,乃入殿中閉戶,抱金剛足而誓曰:「我以羸弱,為等類輕負。為辱已甚,不如死也。汝以力聞,當佑我。我捧汝足七日,不與我力,必死於此,無還志。」約既畢,因至心祈之。初一兩夕恆爾,念益固。至六日將曙,金剛形見,手執大缽,滿中盛筋。謂稠曰:「小子欲力乎?」曰:「欲。」「念至乎?」曰:「至。」能食筋乎?」曰:「不能。」神曰:「何故?」稠曰:「出家人斷肉故耳?」神因操缽舉匕,以筋視之,禪師未敢食。乃怖以金剛杵,稠懼遂食。斯須入口,神曰:「汝已多力,然善持教,勉旃。」神去且曉,乃還所居。諸同列問曰:「豎子頃何至?」稠不答。須臾,於堂中會食,食畢,請同列又戲毆。禪師曰:「吾有力,恐不堪於汝。」同列試引其臂,筋骨強勁,殆非人也。方驚疑,禪師曰:「吾為汝試。」因入殿中,橫蹋壁行,自西至東,凡數百步。又躍首至於梁數四,乃引重千鈞。其拳捷驍武,動駭物聽。先輕侮者,俯伏流汗,莫敢仰視。禪師後證果,居於林慮山。入山數千里,構精廬殿堂,窮極土木。諸僧從其禪者,常數千人。齊文宣帝怒其聚眾,因領驍勇數萬騎,躬自往討,將加白刃焉。禪師是日,領僧徒谷口迎候。文宣問曰:「師何遽此來。稠曰。陛下將殺貧道。恐山中血污伽藍。故至谷口受戮。文宣大驚。降駕禮謁,請許其悔過。禪師亦無言。文宣命設饌,施畢請曰:「聞師金剛處祈得力,今欲見師效少力,可乎?」稠曰:「昔力者,人力耳。今為陛下見神力,欲見之乎?」文宣曰:「請與同行寓目。」先是禪師造寺,諸方施木數千根,臥在谷口。禪師咒之,諸木起空中,自相搏擊,聲若雷霆,斗觸摧拆,繽紛如雨。文宣大懼,從官散走。文宣叩頭請止之,因敕禪師度人造寺,無得禁止。後於并州營幢子,未成遘病,臨終嘆曰:「夫生死者,人之大分。如來尚所未免。但功德未成,以此為恨耳。死後願為大力長者,繼成此功。」言終而化。至後三十年,隋帝過并州,見此寺,心中渙然記憶,有似舊修行處,頂禮恭敬,無所不為。處分并州,大興營葺,其寺遂成。時人謂帝為大力長者雲。(出《紀聞》及《朝野僉載》)
shì zhī yuàn
釋知苑
táng yōu zhōu shā mén zhī yuàn, jīng liàn yǒu xué shí. suí dà yè zhōng, fā xīn zào shí shì yī qiè jīng cáng, yǐ bèi fǎ jiè. jì ér yú yōu zhōu xī shān záo yán wèi shí shì, jí mó sì bì ér yǐ xiě jīng. yòu qǔ fāng shí, bié gèng mó xiě, cáng zhū shì nèi. měi yī shì mǎn, jí yǐ shí sāi mén, róng tiě gù zhī. shí suí yáng dì xìng zhuō jùn, nèi shǐ shì láng xiāo yǔ, huáng hòu dì yě, xìng dǔ xìn fó fǎ. yǐ qí shì bái hòu, hòu shī juàn qiān pǐ, yǔ shī juàn wǔ bǎi pǐ. cháo yě wén zhī, zhēng gòng shě shī, gù yuàn dé chéng gōng. yuàn cháng yǐ yì jiàng jì duō, dào sú bēn còu, yù yǔ yán qián zào mù fó táng bìng shí táng. mèi ér niàn mù wǎ nán bàn, kǒng fán jīng fèi, wèi néng qǐ zuò. hū yī yè bào léi zhèn diàn, míng dàn jì qíng, nǎi jiàn shān xià yǒu dà mù sōng bǎi shù qiān wàn, wèi shuǐ suǒ piào, jī yú dào cì. dào sú jīng hài, bù zhī lái chù. yú shì yuǎn jìn tàn fú. yuàn nǎi shǐ jiàng zé qǔ qí mù, yú jiē fēn yǔ yì lǐ. yì lǐ xǐ yuè ér zhù zào táng yǔ, qǐng zhī bì chéng. rú qí zhì yān. yuàn suǒ zào shí jīng, yǐ mǎn qī shì. yǐ zhēn guān shí sān nián zú. dì zǐ jì qí gōng yān. chū míng bào lù
唐幽州沙門知苑,精練有學識。隋大業中,發心造石室一切經藏,以備法戒。既而於幽州西山鑿岩為石室,即摩四壁而以寫經。又取方石,別更摩寫,藏諸室內。每一室滿,即以石塞門,溶鐵固之。時隋煬帝幸涿郡,內史侍郎蕭瑀,皇后弟也,性篤信佛法。以其事白後,後施絹千匹,瑀施絹五百匹。朝野聞之,爭共舍施,故苑得成功。苑常以役匠既多,道俗奔湊,欲與岩前造木佛堂並食堂。寐而念木瓦難辦,恐繁經費,未能起作。忽一夜暴雷震電,明旦既晴,乃見山下有大木松柏數千萬,為水所漂,積於道次。道俗驚駭,不知來處。於是遠近嘆服。苑乃使匠擇取其木,余皆分與邑里。邑里喜悅而助造堂宇,頃之畢成。如其志焉。苑所造石經,已滿七室。以貞觀十三年卒。弟子繼其功焉。(出《冥報錄》)
fǎ xǐ
法喜
suí yáng dì shí, nán hǎi jùn sòng yī sēng, míng fǎ xǐ. dì lìng gōng nèi ān zhì. yú shí nèi zào yī táng xīn chéng, shī hū shēng táng guān kàn, yīn jīng zǒu xià jiē, huí gù yún: jǐ yā shā wǒ. qí rì zhōng yè, tiān dà yǔ, táng bēng, yā shā shù shí rén. qí hòu yòu yú gōng nèi huán zǒu, suǒ yáng tóu. dì wén ér è zhī, yǐ wèi kuáng yán, mìng suǒ zhe yī shì. shù rì, sān wèi yú shì jiàn shī, hái zòu yún: fǎ xǐ zài shì nèi màn xíng. chì zé suǒ sī, jiǎn yàn suǒ jìn zhī chù, mén suǒ rú jiù. shǒu zhě yì yún: shī zài shì nèi. yú shì kāi hù rù shì, jiàn jiā shā fù yī cóng bái gǔ, suǒ zài xiàng gǔ zhī shàng. yǐ zhuàng zòu wén. chì qiǎn zhǎng shǐ wáng héng yàn zhī, jiē rán. dì yóu shì shǐ xìn fēi cháng rén yě, chì lìng wù jīng dòng. zhì rì mù, shī hái shì nèi, huò yǔ huò xiào. shǒu mén zhě zòu wén, chì suǒ sī tuō suǒ, fàng shī chū wài, suí yì suǒ shì. yǒu shí yī rì zhī zhōng, fán shù shí chù zhāi gōng, shī jiē fù huì, zài zài jiàn zhī, qí jiān yì yǐn jiǔ dàn ròu. é ér jiàn shēn yǒu jí, cháng wò chuáng, qù jiàn xí, lìng rén yú chuáng xià pù tàn huǒ, shén rè. shù rì ér mìng zhōng, huǒ zhì bàn shēn, jiē jiāo làn, zàng yú xiāng shān sì. zhì dà yè sì nián, nán hǎi jùn zòu yún: fǎ xǐ jiàn hái zài jùn. chì kāi guān shì zhī, zé wú suǒ yǒu. chū shí yí jì, míng chāo běn zuò chū dà yè shí yí jì
隋煬帝時,南海郡送一僧,名法喜。帝令宮內安置。於時內造一堂新成,師忽升堂觀看,因驚走下階,回顧云:「幾壓殺我。」其日中夜,天大雨,堂崩,壓殺數十人。其後又於宮內環走,索羊頭。帝聞而惡之,以為狂言,命鎖著一室。數日,三衛於市見師,還奏云:「法喜在市內慢行。」敕責所司,檢驗所禁之處,門鎖如舊。守者亦云:「師在室內。」於是開戶入室,見袈裟覆一叢白骨,鎖在項骨之上。以狀奏聞。敕遣長史王恆驗之,皆然。帝由是始信非常人也,敕令勿驚動。至日暮,師還室內,或語或笑。守門者奏聞,敕所司脫鎖,放師出外,隨意所適。有時一日之中,凡數十處齋供,師皆赴會,在在見之,其間亦飲酒噉肉。俄而見身有疾,常臥床,去薦席,令人於床下鋪炭火,甚熱。數日而命終,火炙半身,皆焦爛,葬於香山寺。至大業四年,南海郡奏云:「法喜見還在郡。」敕開棺視之,則無所有。(出《拾遺記》,明抄本作出《大業拾遺記》)
fǎ lín
法琳
táng wǔ dé zhōng, zhōng nán shān xuān lǜ shī xiū chí jiè lǜ, gǎn tiān rén wéi jiāng jūn děng shí èr rén zì tiān ér jiàng, páng jiā wèi hù. nèi yǒu nán tiān wáng zǐ zhāng jì, cháng shì yú lǜ shī. shí fǎ lín dào rén yǐn jiǔ shí ròu, bù zé jiāo yóu, zhì yǒu qī zǐ. lǜ shī zài chéng nèi, fǎ lín guò zhī, lǜ shī bù lǐ yān. tiān wáng zǐ wèi lǜ shī yuē: zì yǐ wèi hé rú rén? lǜ shī yuē: wú pō shèng yě. wáng zǐ yuē: shī wèi shèng, sì guǒ rén ěr, fǎ lín dào rén jí shì shèng rén. lǜ shī yuē: bǐ pò jiè rú cǐ, ān dé wèi shèng? wáng zǐ yuē: bǐ pú sà dì wèi, fēi shī suǒ zhī. rán bǐ gèng lái, shī qí shàn dài zhī. lǜ shī nǎi gǎi guān. hòu fǎ lín zuì, cù zào lǜ shī, zhí zuò qí chuáng, tǔ yú chuáng xià, chòu huì suī shén, lǜ shī bù gǎn xián zhī. yīn yǐ shǒu jué zào gōng dé qián, nà zhī xiù zhōng jìng qù, biàn jiāng gū jiǔ shì ròu. qián jǐn fù qǔ, lǜ shī jiàn jí yǔ zhī. hòu táng gāo zǔ nà dào shì yán, jiāng miè fó fǎ. fǎ lín yǔ zhū dào shì jìng lùn, dào shì cán fú. yòu fàn gāo zǔ lóng yán, gù zhēng fó fǎ. fó fǎ dé quán, lín zhī lì yě. fú jīng hù fǎ pú sà, qí lín zhī wèi hū. chū gǎn tōng jì
唐武德中,終南山宣律師修持戒律,感天人韋將軍等十二人自天而降,旁加衛護。內有南天王子張垍,常侍於律師。時法琳道人飲酒食肉,不擇交遊,至有妻子。律師在城內,法琳過之,律師不禮焉。天王子謂律師曰:「自以為何如人?」律師曰:「吾頗聖也。」王子曰:「師未聖,四果人耳,法琳道人即是聖人。」律師曰:「彼破戒如此,安得為聖?」王子曰:「彼菩薩地位,非師所知。然彼更來,師其善待之。」律師乃改觀。後法琳醉,猝造律師,直坐其床,吐於床下,臭穢雖甚,律師不敢嫌之。因以手攫造功德錢,納之袖中徑去,便將沽酒市肉。錢盡復取,律師見即與之。後唐高祖納道士言,將滅佛法。法琳與諸道士競論,道士慚服。又犯高祖龍顏,固爭佛法。佛法得全,琳之力也。佛經護法菩薩,其琳之謂乎。(出《感通記》)
xú jìng yè
徐敬業
táng zé tiān cháo, xú jìng yè yáng zhōu zuò luàn, zé tiān tǎo zhī, jūn bài ér dùn. jìng yè jìng yǎng yī rén, mào lèi yú jǐ, ér chǒng yù zhī. jí jìng yè bài, qín dé suǒ yǎng zhě, zhǎn qí yuán yǐ wèi jìng yè. ér jìng yè shí yǐn dà gū shān, yǔ tóng bàn shù shí rén jié lú bù tōng rén shì. nǎi xuē fà wèi sēng, qí lǚ yì duō xuē fà. tiān bǎo chū, yǒu lǎo sēng fǎ míng zhù kuò, nián jiǔ shí yú, yǔ dì zǐ zhì nán yuè héng shān sì fǎng zhū sēng ér jū zhī, yuè yú. hū jí zhū sēng tú, chàn huǐ shā rén zuì jiù. sēng tú yì zhī. lǎo sēng yuē: rǔ pō wén yǒu xú jìng yè hū? zé wú shēn yě. wú bīng bài, rù yú dà gū shān, jīng qín xiū dào. jīn mìng jiāng zhōng, gù lái cǐ sì, lìng shì rén zhī wú yǐ zhèng dì sì guǒ yǐ. yīn zì yán sǐ qī. guǒ rú qī ér zú. suì zàng yú héng shān. chū jì wén
唐則天朝,徐敬業揚州作亂,則天討之,軍敗而遁。敬業竟養一人,貌類於己,而寵遇之。及敬業敗,擒得所養者,斬其元以為敬業。而敬業實隱大孤山,與同伴數十人結廬不通人事。乃削髮為僧,其侶亦多削髮。天寶初,有老僧法名住括,年九十餘,與弟子至南嶽衡山寺訪諸僧而居之,月余。忽集諸僧徒,懺悔殺人罪咎。僧徒異之。老僧曰:「汝頗聞有徐敬業乎?則吾身也。吾兵敗,入於大孤山,精勤修道。今命將終,故來此寺,令世人知吾已證第四果矣。」因自言死期。果如期而卒。遂葬于衡山。(出《紀聞》)
luò bīn wáng
駱賓王
táng kǎo gōng yuán wài láng sòng zhī wèn yǐ shì lèi biǎn chù, hòu fàng hái, zhì jiāng nán. yóu líng yǐn sì, yè yuè jí míng, zhǎng láng xíng yín, qiě wèi shī yuē: jiù lǐng yù sháo yáo lóng gōng suǒ jì liáo. dì yī lián sōu qí tán sī, zhōng bù rú yì. yǒu lǎo sēng diǎn zhǎng mìng dēng, zuò dà chán chuáng, wèn yuē: shào nián yè jiǔ bù mèi, ér yín fěng shén kǔ, hé yé? zhī wèn dá yuē: dì zǐ yè shī, shì yù yù tí cǐ sì, ér xìng sī bù shǔ. sēng yuē: shì yín shàng lián. jí yín yǔ zhī, zài sān yín fěng, yīn yuē: hé bù yún lóu guān cāng hǎi rì, mén duì zhè jiāng cháo? zhī wèn è rán, yà qí dào lì. yòu xù zhōng piān yuē: guì zǐ yuè zhōng luò, tiān xiāng yún wài piāo. mén luó dēng tǎ yuǎn, kū mù qǔ quán yáo. shuāng báo huā gèng fā, bīng qīng yè wèi diāo. dài rù tiān tāi lù, kàn yú dù shí qiáo. sēng suǒ zèng jù, nǎi wèi yī piān zhī jǐng cè. chí míng gèng fǎng zhī, zé bù fù jiàn yǐ. sì sēng yǒu zhī zhě yuē: cǐ luò bīn wáng yě. zhī xiàng jié zhī, dá yuē: dāng xú jìng yè zhī bài, yǔ bīn wáng jù táo, bǔ zhī bù huò. jiāng shuài lǜ shī dà kuí, dé bù cè zuì, shí sǐ zhě shù wàn rén, yīn qiú lèi èr rén zhě hán shǒu yǐ xiàn. hòu suī zhī bù sǐ, bù gǎn bǔ sòng, gù jìng yè dé wèi héng shān sēng, nián jiǔ shí yú nǎi zú. bīn wáng yì luò fà, biàn yóu míng shān, zhì líng yǐn, yǐ zhōu suì zú. dāng shí suī bài, qiě yǐ xìng fù táng cháo wèi míng, gù rén duō huò tuō zhī. chū běn shì shī
唐考工員外郎宋之問以事累貶黜,後放還,至江南。游靈隱寺,夜月極明,長廊行吟,且為詩曰:「鷲嶺郁苕嶢龍宮鎖寂寥。」第一聯搜奇覃思,終不如意。有老僧點長命燈,坐大禪床,問曰:「少年夜久不寐,而吟諷甚苦,何耶?」之問答曰:「弟子業詩,適遇欲題此寺,而興思不屬。」僧曰:「試吟上聯。」即吟與之,再三吟諷,因曰:「何不雲樓觀滄海日,門對浙江潮?」之問愕然,訝其道麗。又續終篇曰:「桂子月中落,天香雲外飄。捫蘿登塔遠,刳木取泉遙。霜薄花更發,冰輕葉未凋。待入天台路,看余度石橋。」僧所贈句,乃為一篇之警策。遲明更訪之,則不復見矣。寺僧有知者曰:「此駱賓王也。」之向詰之,答曰:「當徐敬業之敗,與賓王俱逃,捕之不獲。將帥慮失大魁,得不測罪,時死者數萬人,因求類二人者函首以獻。後雖知不死,不敢捕送,故敬業得為衡山僧,年九十餘乃卒。賓王亦落髮,遍游名山,至靈隱,以周歲卒。當時雖敗,且以興復唐朝為名,故人多獲脫之。(出《本事詩》)