jiǎng chēn　 zhāng zūn yán
蔣琛　張遵言

jiǎng chēn
蔣琛

zhà rén jiǎng chēn, jīng shú èr jīng, cháng jiào shòu yú xiāng lǐ. měi qiū dōng, yú zhà xī tài hú zhōng liú, shè wǎng gǔ yǐ gěi shí, cháng huò jù guī, yǐ qí zhì zhuàng shū yì, nǎi gù ér yán yuē: suī rù yú qiě zhī wǎng. bǐ miǎn kū cháng zhī huàn. jì zài sì líng zhī liè, dé wú kuì yú bǐ sǒu hū? nǎi shì zhī. guī jí zhōng liú, fán fǎn gù liù qī. hòu suì yú, yī xī fēng yǔ huì míng. wén bō jiān xiōng xiōng shēng, zé qián zhī guī kòu xián rén lì ér yán yuē: jīn xī tài hú zhà xī sōng jiāng shén jìng huì, chuān dú zhū zhǎng, yì wén yīng zhào. kāi yán jiě tà, mì ěr yú zhōu. yǐ zú xià yān zhì cǐ dì, chí wǎng qiě jiǔ, xiān lín xì jiè, kǔ yú shù wǎng. tuō huò zhī bèi, cháng huái yuàn xīn. kǒng shuǐ zú chéng biàn, dé sì xiōng yì. xī rì ēn yù, cháng zhù què chéng, yóu sī ér lái, jì dá wàn yī. néng tuì zhǐ chǐ yǐ yuǎn hài hū? chēn yuē: nuò. suì yú ān liú zhōng, lǎn zhōu yǐ cì yān. wèi qǐng, yǒu guī tuó yú biē, bù kě shèng jì, zhōu zā èr lǐ yú, cù bō wèi chéng, è làng wèi dì. kāi sān mén, yuán tōng qú, yì guài qiān yú. jiē rén zhì chī shǒu, zhí gē jǐ, liè háng wǔ, shǒu wèi rú yǒu suǒ dài. xù yǒu jiāo shèn shù shí, dōng xī chí lái, nǎi xū qì wèi lóu tái, wèi qióng gōng zhū diàn, wèi gē yán wǔ xí, wèi zuò yīn rù, qǐng kè bì bèi. qí zūn tián jìng léi qì mǐn wán yòng zhī wù, jiē fēi rén shì suǒ yǒu. yòu yǒu shén yú shù bǎi, tǔ huǒ zhū, yǐn jiǎ shì bǎi yú bèi, yōng qīng yī hēi guān zhě, yóu zhà xī nán jīn ér chū. fù jiàn shuǐ shòu shù yì shù bǎi, xián yào, yǐn tiě qí èr bǎi yú, yōng zhū yī chì guān zhě, zì tài hú zhōng liú ér lái. zhì chéng mén, xià mǎ jiāo bài, xī shén yuē: yī bù zhǎn dí, wǔ jì yú zī suī yú yàn bù jué, ér xiào yán jiǔ kuàng. qín qǐ shèng dé, zhōng cháng nì rán. hú shén yuē: wǒ xīn yì zhī cǐ. yī ràng cì, yǒu lǎo jiāo qián chàng yuē: ān liú wáng shàng mǎ. yú shì èr shén zhī hòu yān. zé yǒu yī hǔ bào zhī yī, zhū qí é, qīng qí zú, zhí là jù, yǐn jīng qí gē jiǎ zhī zú, fán qiān yú, yōng zǐ yī zhū guān zhě, zì sōng jiāng xī pài ér zhì. èr shén yíng yú mén, shè lǐ shén jǐn, xù xuān liáng jìng. jiāng shén yuē: cǐ qù yǒu jiāng wèi zǎi zhí zhě běi dù, ér shén mào wèi yáng, xíng lǐ shén jiān. kǒng shén bù bù zì yuán kòng quē, jù chén xiào běn bǔ. shí bù zhī, shì xū tiē píng yì shōu fēng, féng yí xī làng. sī yì shàng dì sù mìng, lǐ yí gōng qīn. hòu míng chāo běn zuò hòu wú zi qīng chén, dé miǎn jǔ fá fǒu. rán qiè yú shuǐ bīn lā dé fàn xiāng guó lái, zú yǐ bǔ qí yóu yǐ. nǎi yǒu pī hè zhě, zhàng jiàn ér qián, xī hú shén yuē: qīn fèng shí jiǔ. fàn jūn yuē: liáng dé wéi mǐn, wú rén huái ēn, lì cí yú jiāng fén, chūn qiū shè báo sì. wèi cūn láo suǒ kùn, suì wèi jiāng gōng qū lái. táng tū shèng yàn, yì zēng cán lì. yú shì yī ràng rù mén. jì jí xí. zé yǒu lǎo jiāo qián chàng yuē: xiāng wáng qù chéng èr lǐ, é wén píng tián chē mǎ shēng. zé yǒu lǜ yī xuán guān zhě, qì mào shén wěi, qū diàn yì bǎi yú. jì shēng jiē, yǔ sān shén xiāng jiàn. yuē: shì zhé yǔ mì luó qū fù shǐ jù lái. nǎi yǒu fú shì yǔ róng mào cǎn cuì zhě, yǔ lóu ér jìn. fāng jí xí, fàn xiāng xiào wèi qū yuán yuē: bèi fàng zhú zhī chén fù bō tāo zhī kùn, chán hén bàng jī gǔ xiāo wèi miè, hé cǎn miàn mù, gèng liè qí bēi pán? qū yuán yuē qū yuán yuē sān zì yuán quē. jù míng chāo běn chén xiào běn bǔ.: xiāng jiāng zhī gū hún, yú fù zhī yú ròu, yān gǎn jiāng hóu shé chóu duì xiāng guó hū? rán wú wén chuān qī zhá zhī jiàn, bù shè lóng zhōng zhī niǎo fú hóng zhōng zhī jiàn bù guǎ jǐ shàng zhī ròu. qiě zú xià wáng wú bà yuè, gōng chéng shēn tuì, xiāo yáo yú wǔ hú zhī shàng, huī huàn yú wàn gǔ zhī hòu. gù bǐ fū qiè yǎng zhòng dé shèng míng, bù gǎn yǐ cháng yì fèng dài. hé jīn rì xì xuè yú qǐ xí, shì yì qì yú fàng chén? zé hé yì shè bìng niǎo yú lóng zhōng, guǎ fǔ ròu yú jǐ shàng? qiè yú jūn zǐ xī jīn zú yǔ lì rèn yě. yú shì xiāng shén dòng sè, mìng jiǔ fá fàn jūn. jūn jiāng yǐn, yǒu nǚ lè shù shí bèi, jiē zhí suǒ xí yú wǔ yán. yǒu pái yōu yáng yán yuē: pó pó měi nǚ, hē gōng wú dù hé gē. qí cí yuē: zhuó bō yáng yáng xī níng xiǎo wù, gōng wú dù hé xī gōng jìng dù. fēng hào shuǐ jī xī hū bù wén, zhuō yī kàn rù xī zhōng liú qù. liú pái yī xī suí bù méi, shěn shī shēn rù xī jiāo chī kū. jiāo chī jǐn zuì xī jūn xuè gàn, tuī chū huáng shā xī fàn jūn gǔ. dāng shí jūn sǐ xī qiè hé shì, suì jiù bō lán xī hé hún pò. yuàn chí jīng wèi xián shí xīn, qióng qǔ qǔ zì yuán kòng quē, jù chén xiào běn gǎi. hé yuán sāi quán mài. gē jìng, pái yōu fù yáng yán: xiè qiū niáng wǔ wǔ zì yuán quē, jù chén xiào běn bǔ. cǎi sāng qū. fán shí yú dié, qū yùn āi yuàn. wǔ wèi jìng, wài yǒu xuān yán: shēn tú xiān shēng cóng hé shàng lái, xú chù shì yǔ chī yí jūn zì hǎi bīn zhì. nǎi suí dǎo ér rù. jiāng xī xiāng hú, lǐ jiē shén hòu. qū dài fū yuē: zi fēi dǎo wèng bào shí fú yǎn zhī tú yǔ? duì yuē: rán. qū yuē: yú dé péng yǐ. yú shì zhū xián yǎ zhāng, qīng guǎn xú zòu. zhuó yáo gōng, fēi yù shāng. lù hǎi zhēn wèi, mí bù zhēn jí. wǔ jìng, pái yōu yòu yáng yán: cáo é hē hē yuàn jiāng bō. fán wǔ dié, chēn suǒ jì zhě wéi sān. qí cí yuē: bēi fēng xī xī xī bō mián mián, lú huā wàn lǐ xī níng cāng yān. qiú chī kū zhái xī yuān qiě xuán, pái bō dié làng xī shěn wǒ tiān. suǒ fù bù quán xī shēn níng quán, yì móu hèn xuè xī wǎng lián lián. shì jiāng róu tí fú jù yá zhī zhuó, kōng shuǐ fǔ ér cáng qí xīng xián. qīng é cuì dài xī chén jiāng ruán, bì yún xié yuè xī kōng chán juān. tūn shēng yǐn hèn xī yǔ wú lì, tú yáng āi yuàn xī dēng gē yán. gē jìng, sì zuò wèi zhī cǎn róng. jiāng shén bǎ jiǔ, tài hú shén qǐ wǔ zuò gē yuē: bái lù pǔ xī xī fēng gāo, bì bō wàn lǐ xī fān hóng tāo. mò yán tiān xià zhì róu zhě, zài zhōu fù zhōu jiē wǒ cáo. jiāng shén qīng bēi, qǐ wǔ zuò gē yuē: jūn bù jiàn, yè lái dù kǒu yōng qiān sōu, zhōng zài wàn xìng zhī zhī gāo. dāng lóu chuán fàn fàn yú dié liú, hèn zhū bèi yòu qīng yú hóng máo. yòu bù jiàn, cháo lái jīn tíng wéi yī dāo, zhōng yǒu yī shì qīng qí páo. fù zǎi yì zhī liáng rì, rèn bō hǒu ér fēng hào. shì zhī nì míng nì lì zhě, bù miǎn wèi shuǐ fǔ zhī xīng sāo. xiāng wáng chí bēi, zhà xī shén gē yuē: shān shì yíng huí shuǐ mài fēn, shuǐ guāng shān sè cuì lián yún. sì shí jǐn rù shī rén yǒng, yì shā wú xìng liǔ shǐ jūn. jiǔ zhì xī shén, xiāng wáng gē yuē: miǎo miǎo yān bō jiē jiǔ yí, jǐ rén jīng cǐ qì jiāng lí. nián nián lǜ shuǐ qīng shān sè, bù gǎi zhòng huá nán shòu shí. yú shì fàn xiāng guó xiàn jìng huì yè yàn shī yuē: làng kuò bō chéng qiū qì liáng, shěn shěn shuǐ diàn yè chū zhǎng. zì lián xiū tuì wǔ hú kè, hé xìng zhuī péi bǎi gǔ wáng. xiāng niǎo bì yún piāo fēng xí, gōng fēi bái yù yàn jiāo jiāng. jiǔ hān dú fàn piān zhōu qù, xiào rù qín gāo bù sǐ xiāng. xú yǎn chù shì xiàn jìng huì yè yàn bìng jiǎn fàn shī yuē: zhū guāng lóng yào huǒ tóng tóng, yè jiē cháo yún yàn zhǔ gōng. fèng guǎn qīng chuī qī jí pǔ, zhū xián xián zòu lěng qiū kōng. lùn xīn xìng yù tóng guī yǒu, chuāi fēn cán wú fǔ zuǒ gōng. yún yǔ gè fēi zhēn jìng hòu, bù kān bō shàng qǐ bēi fēng. qū dài fū zuǒ chí bēi, yòu jī pán. lǎng lǎng zuò gē yuē: fèng qiān qiān yǐ jiàng ruì xī, huàn shān jī zhī zá fēi. yù wēn wēn yǐ chéng qì xī. guó jiǎn fū zhī zhēng huī. dāng hòu mén zhī sì pì xī, jǐn jiā mó zhī zhòng fēi. jì ruì qì ér wú yōng xī, yí hūn àn zhī xiāng wēi. tú kū shí yǐ wèi zhōu xī, gù yán liú ér zhì wéi. jiāng kè mù ér zuò yǔ xī, yǔ chāo téng zhī lǐ fēi. jīn jié jié yú kōng kuò kuò zì yuán kòng quē. jù míng chāo běn chén xiào běn bǔ. xī, mí qún yuán zhī kě yī. xiě lín lín ér pāng liú xī, gù jiāng yú zhī fù ér jiāng guī. xī fēng xiāo xiāo xī xiāng shuǐ yōu yōu, bái zhǐ fāng xiē xī jiāng lí qiū. rì wǎn wǎn xī chuān yún mù, zhào huí qǐ xī bēi fēng yōu. jī hún mì méi xī, wǒ míng yǒng fú. bì bō suī hé xī, jué yù zhǎng liú. xiàng shǐ gān yán shùn xíng yú nǎng xī, qǐ jīn rì jū jūn wáng zhī zuò tóu. shì zhī tān míng xùn lù ér suí shì mó miè zhě, suī zhèng qǐn ér ér yuán zuò zhī, jù míng chāo běn gǎi. sǐ xī, wú dé yǔ wú chóu. dāng dǐng zú zhī jiā huì xī, huò zhōu xuán yú jūn hóu. diāo pán yù dòu xī luó zhēn xiū, jīn zhī qióng jiǎ xī fāng xiàn chóu. gǎn xiě xīn xī gē yī qǔ, wú qiào yú chí bēi yǐ yān liú. shēn tú xiān shēng xiàn jìng huì yè yàn shī yuē: xíng diàn qiū wèi wǎn, shuǐ gōng fēng chū liáng. shuí yán cǐ zhōng yè, dé jiē cháo zōng xíng. líng tuó zhèn dōng dōng, shén lóng yào huáng huáng. hóng lóu yā bō qǐ, cuì wò lián yún zhāng. yù xiāo lěng yín qiū, yáo sè qīng hán shāng. xián zhēn jiāng hú sǒu, guì liè chuān dú wáng. liàng yǔ shuāi sú rén, wú néng zhèn tuí gāng. fēn cí hūn luàn shì, lè mèi jiāo chī xiāng. qī chí yōu dǎo jiān, jǐ jiàn bō chéng sāng. ěr lái jǐn liú sú, nán yǔ qīng hú shāng. jīn rì dēng huá yán, shāo jué shén yáng yáng. fāng huān cāng làng lǚ, suì kǒng bái rì guāng. hǎi rén ruì jǐn qián, qǐ gǎn yán wén zhāng. liáo gē líng jìng huì, cǐ huì chéng nán wàng. chī yí jūn xián bēi zuò gē yuē: yún jí dà yě xī xuè bō xiōng xiōng, xuán huáng jiāo zhàn xī wú wú quán lǒng. jì bà yè zhī jiāng zhuì, yí jiā mó zhī bù cóng. guó bù diān jué xī, wú dào gòu xiōng. chù chī yí zhī dà kùn, rù yuān quán zhī jiǔ zhòng. shàng dì mǐn yú zhī fēi gū xī, bǐ dà jiāng gǔ nù qí yuān zōng. suǒ yǐ biān làng shān ér jí qū bō yuè, yì cū zú zhǎn yú fú yù zhī xīn xiōng. dāng líng jìng zhī liáng yàn xī, miù zūn zǔ zhī xiāng róng. jī xiāo gǔ xī zhuàng gē zhōng, wú ōu zhào wǔ xī huān wèi jí. jù jūn chéng xiǎo gǔ zhī dōng dōng, yuàn bǎo shàng shàn zhī róu dé, hé xíng lè zhī dì xī nán xiāng féng. gē zhōng, chán jùn chéng lóu zǎo gǔ jué, dòng tíng shān sì chén zhōng míng. ér piāo fēng bó xìng, xuán yún sì qǐ, bō jiān chē mǎ yīn yóu hé dá. qǐng zhī, wú suǒ jiàn. shǔ sè jì fēn, jù guī fù yán shǒu yú zhōng liú. gù miǎn chēn ér qù. chū jí yì jì, míng chāo běn zuò chū cuàn yì jì
霅人蔣琛，精熟二經，常教授於鄉里。每秋冬，於霅溪太湖中流，設網罟以給食，常獲巨龜，以其質狀殊異，乃顧而言曰：雖入余且之網。俾免刳腸之患。既在四靈之列，得無愧於鄙叟乎？乃釋之。龜及中流，凡返顧六七。後歲余，一夕風雨晦冥。聞波間洶洶聲，則前之龜扣舷人立而言曰：今夕太湖霅溪松江神境會，川瀆諸長，亦聞應召。開筵解榻，密邇漁舟。以足下淹滯此地，持網且久，纖鱗細介，苦於數網。脫禍之輩，常懷怨心。恐水族乘便，得肆胸臆。昔日恩遇，常貯愨誠，由斯而來，冀答萬一。能退咫尺以遠害乎？琛曰：諾。遂於安流中，纜舟以伺焉。未頃，有龜鼉魚鱉，不可勝計，周匝二里余，蹙波為城，遏浪為地。開三門，垣通衢，異怪千餘。皆人質螭首，執戈戟，列行伍，守衛如有所待。續有蛟蜃數十，東西馳來，乃吁氣為樓台，為瓊宮珠殿，為歌筵舞席，為座裀褥，頃刻畢備。其尊田徑罍器皿玩用之物，皆非人世所有。又有神魚數百，吐火珠，引甲士百餘輩，擁青衣黑冠者，由霅溪南津而出。復見水獸術亦數百，銜耀，引鐵騎二百餘，擁朱衣赤冠者，自太湖中流而來。至城門，下馬交拜，溪神曰：一不展覿，五紀於茲雖魚雁不絕，而笑言久曠。勤企盛德，衷腸惄然。湖神曰：我心亦知此。揖讓次，有老蛟前唱曰：安流王上馬。於是二神之候焉。則有衣虎豹之衣，朱其額，青其足，執蠟炬，引旌旗戈甲之卒，凡千餘，擁紫衣朱冠者，自松江西派而至。二神迎於門，設禮甚謹，敘暄涼竟。江神曰：此去有將為宰執者北渡，而神貌未揚，行李甚艱。恐神不（不字原空缺，據陳校本補。）識不知，事須帖屏翳收風，馮夷息浪。斯亦上帝素命，禮宜躬親。候（明鈔本作後）吾子清塵，得免舉罰否。然竊於水濱拉得范相國來，足以補其尤矣。乃有披褐者，仗劍而前，溪湖神曰：欽奉實久。范君曰：涼德韋泯，吳人懷恩，立祠於江濆，春秋設薄祀。為村醪所困，遂為江公驅來。唐突盛宴，益增慚慄。於是揖讓入門。既即席。則有老蛟前唱曰：湘王去城二里，俄聞軿闐車馬聲。則有綠衣玄冠者，氣貌甚偉，驅殿亦百餘。既升階，與三神相見。曰：適輒與汨羅屈副使俱來。乃有服飾與容貌慘悴者，傴僂而進。方即席，范相笑謂屈原曰：被放逐之臣負波濤之困，讒痕謗跡骨銷未滅，何慘面目，更獵其杯盤？屈原曰（屈原曰三字原缺。據明抄本、陳校本補。）：湘江之孤魂，魚腹之餘肉，焉敢將喉舌酬對相國乎？然無聞穿七札之箭，不射籠中之鳥；刜洪鍾之劍；不剮几上之肉。且足下亡吳霸越，功成身退，逍遙於五湖之上，輝煥於萬古之後。故鄙夫竊仰重德盛名，不敢以常意奉待。何今日戲謔於綺席，恃意氣於放臣？則何異射病鳥於籠中，剮腐肉於几上？竊於君子惜金鏃與利刃也。於是湘神動色，命酒罰范君。君將飲，有女樂數十輩，皆執所習於舞筵。有俳優揚言曰：皤皤美女，喝《公無渡河歌》。其詞曰：濁波揚揚兮凝曉霧，公無渡河兮公竟渡。風號水激兮呼不聞，捉衣看入兮中流去。流排衣兮隨步沒，沈屍深入兮蛟螭窟。蛟螭盡醉兮君血干，推出黃沙兮泛君骨。當時君死兮妾何適，遂就波瀾兮合魂魄。願持精衛銜石心，窮取（取字原空缺，據陳校本改。）河源塞泉脈。歌竟，俳優復揚言：謝秋娘舞（舞字原缺，據陳校本補。）《採桑曲》。凡十餘迭，曲韻哀怨。舞未竟，外有宣言：申徒先生從河上來，徐處士與鴟夷君自海濱至。乃隨導而入。江溪湘湖，禮接甚厚。屈大夫曰：子非蹈瓮抱石扶眼之徒與？對曰：然。屈曰：余得朋矣。於是朱弦雅張，清管徐奏。酌瑤觥，飛玉觴。陸海珍味，靡不臻極。舞竟，俳優又揚言：曹娥喝喝《怨江波》。凡五疊，琛所記者唯三。其詞曰：悲風淅淅兮波綿綿，蘆花萬里兮凝蒼煙。虬螭窟宅兮淵且玄，排波疊浪兮沈我天。所復不全兮身寧全，溢眸恨血兮往漣漣。誓將柔荑扶鋸牙之啄，空水府而藏其腥涎。青娥翠黛兮沉江壖，碧雲斜月兮空嬋娟。吞聲飲恨兮語無力，徒揚哀怨兮登歌筵。歌竟，四座為之慘容。江神把酒，太湖神起舞作歌曰：白露溥兮西風高，碧波萬里兮翻洪濤。莫言天下至柔者，載舟復舟皆我曹。江神傾杯，起舞作歌曰：君不見，夜來渡口擁千艘，中載萬姓之脂膏。當樓船泛泛於疊流，恨珠貝又輕於鴻毛。又不見，潮來津亭維一舠，中有一士青其袍。赴宰邑之良日，任波吼而風號。是知溺名溺利者，不免為水府之腥臊。湘王持杯，霅溪神歌曰：山勢縈迴水脈分，水光山色翠連雲。四時盡入詩人詠，役殺吳興柳使君。酒至溪神，湘王歌曰：渺渺煙波接九嶷，幾人經此泣江籬。年年綠水青山色，不改重華南狩時。於是范相國獻境會夜宴詩曰：浪闊波澄秋氣涼，沈瀋水殿夜初長。自憐休退五湖客，何幸追陪百穀王。香裊碧雲飄風席，觥飛白玉灩椒漿。酒酣獨泛扁舟去，笑入琴高不死鄉。徐衍處士獻《境會夜宴並簡范詩》曰：珠光龍耀火燑燑，夜接朝雲宴渚宮。鳳管清吹淒極浦，朱弦閒奏冷秋空。論心幸遇同歸友，揣分慚無輔佐功。雲雨各飛真境後，不堪波上起悲風。屈大夫左持杯，右擊盤。朗朗作歌曰：鳳騫騫以降瑞兮，患山雞之雜飛。玉溫溫以呈器兮。國鹼砆之爭輝。當候門之四辟兮，瑾嘉謨之重扉。既瑞器而無庸兮，宜昏暗之相微。徒刳石以為舟兮，顧沿流而志違。將刻木而作羽兮，與超騰之理非。矜孑孑於空闊（闊字原空缺。據明抄本、陳校本補。）兮，靡群援之可依。血淋淋而滂流兮，顧江魚之腹而將歸。西風蕭蕭兮湘水悠悠，白芷芳歇兮江籬秋。日晼晼兮川雲牧，棹回起兮悲風幽。羈魂汨沒兮，我名永浮。碧波雖涸兮，厥譽長流。向使甘言順行於曩昔，豈今日居君王之座頭。是知貪名徇祿而隨世磨滅者，雖正寢而（而原作之，據明抄本改。）死兮，無得與吾儔。當鼎足之嘉會兮，獲周旋於君侯。雕盤玉豆兮羅珍羞，金卮瓊斝兮方獻酬。敢寫心兮歌一曲，無誚余持杯以淹流。申屠先生獻《境會夜宴詩》曰：行殿秋未晚，水宮風初涼。誰言此中夜，得接朝宗行。靈鼉振冬冬，神龍耀煌煌。紅樓壓波起，翠幄連雲張。玉簫冷吟秋，瑤瑟清含商。賢臻江湖叟，貴列川瀆王。諒予衰俗人，無能振穨綱。分辭昏亂世，樂寐蛟螭鄉。棲遲幽島間，幾見波成桑。爾來盡流俗，難與傾壺觴。今日登華筵，稍覺神揚揚。方歡滄浪侶，邃恐白日光。海人瑞錦前，豈敢言文章。聊歌靈境會，此會誠難忘。鴟夷君銜杯作歌曰：雲集大野兮血波洶洶，玄黃交戰兮吳無全壟。既霸業之將墜，宜嘉謨之不從。國步顛蹶兮，吾道遘凶。處鴟夷之大困，入淵泉之九重。上帝愍余之非辜兮，俾大江鼓怒其冤蹤。所以鞭浪山而疾驅波岳，亦粗足展余拂郁之心胸。當靈境之良宴兮，謬尊俎之相容。擊簫鼓兮撞歌鐘，吳謳趙舞兮歡未極。遽軍城曉鼓之冬冬，願保上善之柔德，何行樂之地兮難相逢。歌終，毚郡城樓早鼓絕，洞庭山寺晨鐘鳴。而飄風勃興，玄雲四起，波間車馬音猶合沓。頃之，無所見。曙色既分，巨龜復延首於中流。顧眄琛而去。（出《集異記》，明鈔本作出《篡異記》）

zhāng zūn yán
張遵言

nán yáng zhāng zūn yán, qiú míng xià dì, tú cì shāng shān shān guǎn. zhōng yè huì hēi, yīn qǐ tīng táng dū chú mò, jiàn dōng qiáng xià yī wù, níng bái yào rén. shǐ pū zhě shì zhī, nǎi yī bái quǎn, dà rú māo, xū jié zhǎo yá jiē rú yù, máo cǎi qīng rùn, yuè yì kě ài. zūn yán lián ài zhī, mù wèi jié fēi, yán jùn bēn zhī shén yú fēi yě. cháng yǔ zhī jù, chū lìng pú rén zhāng zhì chéng xiù zhī, měi yǐn sì, zé wèi cháng bù chí mù qián. shí huò yǐn lìng bù kuài, zé bì cì qí shì ér dàn zhī. gǒu huò bù zú, níng zūn yán chuò wèi, bù lìng jié fēi zhī bù zú yě. yī nián yú, zhì chéng xiù xíng, yì yǐ xiè dài, yóu shì zūn yán měi xíng, zì xiù zhī. yǐn shí zhuǎn jiā jīng ài, yè zé tóng qǐn, zhòu zé tóng chù, shǒu wěi sì nián. hòu zūn yán yīn xíng yú liáng shān lù, rì jiāng xī, tiān qiě yīn, wèi zhì suǒ yì, ér fēng yǔ zhòu lái. zūn yán yǔ pū děng yǐn dà shù xià, yú shí hūn huì, mò wú suǒ dǔ. hū shī jié fēi suǒ zài, zūn yán jīng tàn, mìng zhì chéng děng fēn tóu sōu tǎo, wèi huò cì. hū jiàn yī rén, yī bái yī, zhǎng bā chǐ yú, xíng zhuàng kě ài. zūn yán huò rán rú yuè zhōng lì, gè dé biàn sè. wèn bái yī rén hé xǔ lái, hé xìng shì, bái yī rén yuē: wǒ xìng sū, dì sì. wèi zūn yán yuē: wǒ yǐ zhī zi xìng zì yǐ. jūn zhī jié fēi qù chù fǒu? zé wǒ shì yě. jūn jīn zāi è hé sǐ, wǒ yuán ài jūn ēn shēn, sì nián yǐ lái, néng huó wǒ zhì yú jǐn lì chuò wèi, céng wú háo lí huǐ hèn, wǒ jīn shì tuō zi è. rán xū sǔn shí yú rén mìng ěr. yán gē, suì chéng zūn yán mǎ ér xíng, zūn yán bù yǐ cóng zhī. kě shí lǐ xǔ, yáo jiàn yī zhǒng shàng yǒu sān sì rén, yī bái yì guān, rén zhǎng zhàng yú, shǒu chí gōng jiàn, xíng zhuàng guī wěi. jiàn sū sì láng, fǔ lóu yíng qū ér bài, bài qì, mò gǎn yǎng shì. sì láng wèn hé gù xiāng jiàn, bái yī rén yuē: fèng dài wáng tiē, zhuī zhāng zūn yán xiù cái. yán qì, tōu mù dào shì zūn yán. zūn yán kǒng, yù bó dì. sì láng yuē: bù dé wú lǐ, wǒ yǔ zūn yán wǎng hái, jūn děng xū yǔ wǒ qiě qù. sì rén yōu huì tí qì. ér sì láng wèi zūn yán yuē: wù yōu jù, cǐ bèi yì bù néng lì wú. gēng xíng shí lǐ, yòu jiàn yè chā bèi liù qī rén, jiē chí bīng qì, tóng tóu tiě é, zhuàng mào kě zēng è, tiào liáng qǐ zhí, jìn tuì níng bào. yáo jiàn sì láng, jí dú lì lì, tì fú zhàn sǒng ér bài. sì láng hē wèn yuē: zuò hé lái? yè chā děng jì níng dú wèi qī shī zhī yán, zhǒu xíng ér qián yuē: fèng dài wáng tiē, zhuān qǔ zhāng zūn yán xiù cái. tōu mù dào shì zhī zhuàng rú chū. sì láng yuē: zūn yán wǒ zhī gù rén, qǔ gù bù kě yě. yè chā děng yī shí kòu dì liú xiě ér yán yuē: zài qián bái yī zhě sì rén, wèi qǔ zūn yán bú dào, dài wáng yǐ gè shǐ jué tiě zhàng wǔ bǎi, sǐ zhě huó zhě shàng wèi fēn. sì láng jīn bù yǔ qù, mǒu děng jǐn sǐ. fú qǐ āi qí xìng mìng, zàn qiǎn zūn yán wǎng. sì láng dà nù, chì yè chā, yè chā děng pì yì, bēng dǎo zhě shù shí bù wài, liú xiě tiào bèng, tì lèi yòu yán. sì láng yuē: xiǎo guǐ děng gǎn ěr, bù rán, qiě jí sǐ. yè chā děng tí qì yīn wū ér qù. sì láng yòu wèi zūn yán yuē: cǐ shù bèi shén nán yǔ yǔ, jīn jì qù, zé fèng wèi zhī shì chéng yǐ. xíng qī bā lǐ, jiàn bīng zhàng děng wǔ shí yú rén, xíng shén zé cháng rén ěr, yòu liè bài yú sì láng qián. sì láng yuē: hé gù lái? duì dá rú yè chā děng. yòu yán yuē: qián zhě yè chā niú shū liáng děng qī rén, wèi zhuī zhāng zūn yán bú dào, jǐn yǐ fù fǎ. mǒu děng huáng jù, bù zhī sì láng yǒu hé shù, jiù dé wǒ děng quán shēng. sì láng yuē: dì suí wǒ lái, huò xī jì ěr. fán wǔ shí rén, yán kě zhě bàn. xū yú, zhì dà wū míng chāo běn wū zuò niǎo tóu mén. yòu xíng shù lǐ, jiàn chéng dié shén yán. yǒu yī rén jù jūn róng, zǒu mǎ ér qián. chuán wáng yán yuē: sì láng yuǎn dào, mǒu wèi suǒ zhǔ yǒu xiàn, fǎ bù dé yíng bài yú lù. qǐng qiě yú nán guǎn xiǎo xiū, jí dāng yāo yà. rù guǎn wèi ān, xìn shǐ xiāng jì ér zhào, jiān qū zhāng xiù cái. é ér cóng xíng, gōng shì lán shǔ, jiē zhēn wáng zhě yě. rù mén, jiàn wáng pī yǎn chuí liú, yíng sì láng ér bài, sì láng chóu bài, lǐ shén qīng yì, yán cí wěi wěi ér yǐ. dài wáng jǐn lǐ, qián yī sì láng shēng jiē, sì láng yì wēi yī ér shàng. huí wèi zūn yán yuē: dì zhǔ zhī fēn, bù kě bù ěr. wáng yuē: qián diàn qiǎn lòu, fēi sì láng suǒ yàn chù. yòu yī sì láng. fán guò diàn zhě sān, měi diàn zhōng jiē yǒu chén shè pán tà shí jù gōng zhàng zhī bèi. zhì sì zhòng diàn zhōng fāng zuò, suǒ shí zhī wù jí qì mǐn, fēi rén jiān suǒ yǒu. shí qì, wáng yī sì láng shàng yè míng lǒu. lóu shàng sì jiǎo zhù, jǐn shì míng zhū, qí guāng wèi zhòu. mìng jiǔ jù lè, yǐn shù xún, wáng wèi sì láng yuē: yǒu zuǒ jiǔ zhě, yù mìng zhī. sì láng yuē: yǒu hé bù kě. nǚ lè qī bā rén, yǐn jiǔ zhě shí yú rén, jiē shén xiān jiān róng mào lì shì ěr. wáng yǔ sì láng gè yī biàn fú, tán xiào yì lín yú rén jiān shào nián. yǒu qǐng, sì láng xì yī měi rén, měi rén zhèng sè bù jiē. sì láng yòu xì zhī, měi rén nù yuē: wǒ shì liú gēn qī, bù wèi fèng shàng yuán fū rén chù fēn, yān shè yú cǐ. jūn zǐ hé róng yì hū? zhōng jiān xǔ zhǎng shǐ, yú yún lín wáng fū rén huì shàng qīng yán, mǒu yǐ zèng yǔ dù lán xiāng zǐ mèi. zhì duō wēi yán, yóu bù gǎn diào xuè, jūn hé róng yì yú? sì láng nù, yǐ jiǔ zhī jī yá pán yī shēng, qí zhù shàng míng zhū, gǔ gǔ ér luò, míng rán wú suǒ dǔ. zūn yán liáng jiǔ měng ér fù xǐng, yuán zài shù xià, yǔ sì láng jí ān mǎ tóng chù. sì láng yuē: jūn yǐ guò è yǐ, yǔ jūn biàn bié. zūn yán yuē: mǒu shòu shēng chéng zhī ēn yǐ jí yǐ. dōu bù zhī sì láng zhī yóu, yǐ guī gǎn dài zhī suǒ. yòu mǒu zhī yī shēng, gèng yǒu hé suǒ lài yě? sì láng yuē: wú bù néng yán. rǔ dàn yú shāng zhōu lóng xìng sì dōng láng fèng nà lǎo sēng chù wèn zhī, kě zhī yě. yán bì, téng kōng ér qù. tiān yǐ xiàng shǔ, zūn yán suì zhěng pèi shì shāng zhōu, guǒ yǒu lóng xìng sì. jiàn fèng nà lǎo sēng, suì lǐ bài. chū shén jù zūn yán, zūn yán qiú zhī bù yǐ. lǎo sēng yè shēn nǎi yán yuē: jūn zǐ kǔ qiú, wú yān kě bù yīng? sū sì láng zhě, nǎi shì tài bái xīng jīng yě dài wáng zhě, xiān fǔ zhī zhé guān yě, jīn jū yú cǐ. zūn yán yǐ tā shì wèn lǎo sēng, lǎo sēng jìng bù duì, yuē: wú jīn yǐ lí cǐ yǐ. jí mìng zūn yán guī, míng chén xún zhī, yǐ bù zhī qí chù suǒ yǐ. chū bó yì jì
南陽張遵言，求名下第，途次商山山館。中夜晦黑，因起廳堂督芻秣，見東牆下一物，凝白耀人。使仆者視之，乃一白犬，大如貓，須睫爪牙皆如玉，毛彩清潤，悅懌可愛。遵言憐愛之，目為捷飛，言駿奔之甚於飛也。常與之俱，初令僕人張至誠袖之，每飲飼，則未嘗不持目前。時或飲令不快，則必伺其嗜而啖之。苟或不足，寧遵言輟味，不令捷飛之不足也。一年余，志誠袖行，意以懈怠，由是遵言每行，自袖之。飲食轉加精愛，夜則同寢，晝則同處，首尾四年。後遵言因行於梁山路，日將夕，天且陰，未至所詣，而風雨驟來。遵言與仆等隱大樹下，於時昏晦，默無所睹。忽失捷飛所在，遵言驚嘆，命志誠等分頭搜討，未獲次。忽見一人，衣白衣，長八尺余，形狀可愛。遵言豁然如月中立，各得辨色。問白衣人何許來，何姓氏，白衣人曰：我姓蘇，第四。謂遵言曰：我已知子姓字矣。君知捷飛去處否？則我是也。君今災厄合死，我緣愛君恩深，四年已來，能活我至於盡力輟味，曾無毫釐悔恨，我今誓脫子厄。然須損十餘人命耳。言仡，遂乘遵言馬而行，遵言步以從之。可十里許，遙見一塚上有三四人，衣白衣冠，人長丈余，手持弓箭，形狀瑰偉。見蘇四郎，俯僂迎趨而拜，拜訖，莫敢仰視。四郎問何故相見，白衣人曰：奉大王帖，追張遵言秀才。言訖，偷目盜視遵言。遵言恐，欲踣地。四郎曰：不得無禮，我與遵言往還，君等須與我且去。四人憂恚啼泣。而四郎謂遵言曰：勿憂懼，此輩亦不能戾吾。更行十里，又見夜叉輩六七人，皆持兵器，銅頭鐵額，狀貌可憎惡，跳梁企躑，進退獰暴。遙見四郎，戢毒慄立，惕伏戰悚而拜。四郎喝問曰：作何來？夜叉等霽獰毒為戚施之顏，肘行而前曰：奉大王帖，專取張遵言秀才。偷目盜視之狀如初。四郎曰：遵言我之故人，取固不可也。夜叉等一時叩地流血而言曰：在前白衣者四人，為取遵言不到，大王已各使決鐵杖五百，死者活者尚未分。四郎今不與去，某等盡死。伏乞哀其性命，暫遣遵言往。四郎大怒，叱夜叉，夜叉等辟易，崩倒者數十步外，流血跳迸，涕淚又言。四郎曰：小鬼等敢爾，不然，且急死。夜叉等啼泣喑嗚而去。四郎又謂遵言曰：此數輩甚難與語，今既去，則奉為之事成矣。行七八里，見兵仗等五十餘人，形神則常人耳，又列拜於四郎前。四郎曰：何故來？對答如夜叉等。又言曰：前者夜叉牛叔良等七人，為追張遵言不到，盡以付法。某等惶懼，不知四郎有何術，救得我等全生。四郎曰：第隨我來，或希冀耳。凡五十人，言可者半。須臾，至大烏（明抄本烏作鳥）頭門。又行數里，見城堞甚嚴。有一人具軍容，走馬而前。傳王言曰：四郎遠到，某為所主有限，法不得迎拜於路。請且於南館小休，即當邀迓。入館未安，信使相繼而召，兼屈張秀才。俄而從行，宮室欄署，皆真王者也。入門，見王披兗垂旒，迎四郎而拜，四郎酬拜，禮甚輕易，言詞唯唯而已。大王盡禮，前揖四郎升階，四郎亦微揖而上。回謂遵言曰：地主之分，不可不邇。王曰：前殿淺陋，非四郎所宴處。又揖四郎。凡過殿者三，每殿中皆有陳設盤榻食具供帳之備。至四重殿中方坐，所食之物及器皿，非人間所有。食訖，王揖四郎上夜明摟。樓上四角柱，盡飾明珠，其光為晝。命酒具樂，飲數巡，王謂四郎曰：有佐酒者，欲命之。四郎曰：有何不可。女樂七八人，飲酒者十餘人，皆神仙間容貌粒飾耳。王與四郎各衣便服，談笑亦鄰於人間少年。有頃，四郎戲一美人，美人正色不接。四郎又戲之，美人怒曰：我是劉根妻，不為奉上元夫人處分，焉涉於此。君子何容易乎？中間許長史，於雲林王夫人會上輕言，某已贈語杜蘭香姊妹。至多微言，猶不敢掉謔，君何容易歟？四郎怒，以酒卮擊牙盤一聲，其柱上明珠，轂轂而落，暝然無所睹。遵言良久懵而復醒，元在樹下，與四郎及鞍馬同處。四郎曰：君已過厄矣，與君便別。遵言曰：某受生成之恩已極矣。都不知四郎之由，以歸感戴之所。又某之一生，更有何所賴也？四郎曰：吾不能言。汝但於商州龍興寺東廊縫衲老僧處問之，可知也。言畢，騰空而去。天已向曙，遵言遂整轡適商州，果有龍興寺。見縫衲老僧，遂禮拜。初甚拒遵言，遵言求之不已。老僧夜深乃言曰：君子苦求，吾焉可不應？蘇四郎者，乃是太白星精也；大王者，仙府之謫官也，今居於此。遵言以他事問老僧，老僧竟不對，曰：吾今已離此矣。即命遵言歸，明辰尋之，已不知其處所矣。（出《博異記》）