lǐ wá chuán
李娃傳
lǐ wá chuán
李娃傳
qiān guó fū rén lǐ wá, zhǎng ān zhī chàng nǚ yě. jié xíng guī qí, yǒu zú chēng zhě. gù jiān chá yù shǐ bái xíng jiǎn wèi chuán shù. tiān bǎo zhōng, yǒu cháng zhōu cì shǐ xíng yáng gōng zhě, lüè qí míng shì, bù shū, shí wàng shén chóng, jiā tú shén yīn. zhī mìng zhī nián, yǒu yī zi, shǐ ruò guàn yǐ, juàn lǎng yǒu cí zǎo, jiǒng rán bù qún, shēn wèi shí bèi tuī fú. qí fù ài ér qì zhī, yuē: cǐ wú jiā qiān lǐ jū yě. yīng xiāng fù xiù cái jǔ, jiāng xíng, nǎi shèng qí fú wán chē mǎ zhī shì, jì qí jīng shī xīn chǔ zhī fèi. wèi zhī yuē: wú guān ěr zhī cái, dāng yī zhàn ér bà. jīn bèi èr zài zhī yòng, qiě fēng ěr zhī gěi, jiāng wèi qí zhì yě. shēng yì zì fù shì shàng dì rú zhǐ zhǎng. zì pí líng fā, yuè yú dǐ zhǎng ān, jū yú bù zhèng lǐ. cháng yóu dōng shì hái, zì píng kāng dōng mén rù, jiāng fǎng yǒu yú xī nán. zhì míng kē qū, jiàn yī zhái, mén tíng bù shèn guǎng, ér shì yǔ yán suì, hé yī fēi. yǒu wá fāng píng yī shuāng huán qīng yī lì, yāo zī yào miào, jué dài wèi yǒu. shēng hū jiàn zhī, bù jué tíng cān jiǔ zhī, pái huái bù néng qù. nǎi zhà zhuì biān yú dì, hòu qí cóng zhě, chì qǔ zhī, lèi miǎn yú wá, wá huí móu níng dì, qíng shén xiāng mù, jìng bù gǎn cuò cí ér qù. shēng zì ěr yì ruò yǒu shī, nǎi mì zhēng qí yǒu yóu zhǎng ān zhī shú zhě yǐ xùn zhī. yǒu yuē: cǐ xiá xié nǚ lǐ shì zhái yě. yuē: wá kě qiú hū? duì yuē: lǐ shì pō shàn, qián yǔ tōng zhī zhě, duō guì qī háo zú, suǒ de shén guǎng, fēi lèi bǎi wàn, bù néng dòng qí zhì yě. shēng yuē: gǒu huàn qí bù xié, suī bǎi wàn, hé xī! tā rì, nǎi jié qí yī fú, shèng bīn cóng ér wǎng. kòu qí mén, é yǒu shì ér qǐ jiōng. shēng yuē: cǐ shuí zhī dì yé? shì ér bù dá, chí zǒu dà hū yuē: qián shí yí cè láng yě. wá dà yuè yuē: ěr gū zhǐ zhī, wú dāng zhěng zhuāng yì fú ér chū. shēng wén zhī, sī xǐ. nǎi yǐn zhì xiāo qiáng jiān, jiàn yī lǎo chuí bái shàng lóu, jí wá mǔ yě. shēng guì bài qián zhì cí yuē: wén zī dì yǒu xì yuàn, yuàn shuì yǐ jū, xìn hū? lǎo yuē: jù qí qiǎn lòu jiǎo ài, bù zú yǐ rǔ zhǎng zhě suǒ chù, ān gǎn yán zhí yé? yán shēng yú chí bīn zhī guǎn, guǎn yǔ shén lì. yǔ shēng ǒu zuò, yīn yuē: mǒu yǒu nǚ jiāo xiǎo, jì yì báo liè, xīn jiàn bīn kè, yuàn jiāng jiàn zhī. nǎi mìng wá chū, míng móu hào wàn, jǔ bù yàn yě. shēng suì jīng qǐ, mò gǎn yǎng shì. yǔ zhī bài bì, xù hán yù, chù lèi yán mèi, mù suǒ wèi dǔ. fù zuò, pēng chá zhēn jiǔ, qì yòng shén jié. jiǔ zhī rì mù, gǔ shēng sì dòng. lǎo fǎng qí jū yuǎn jìn. shēng dài zhī yuē: zài yán píng mén wài shù lǐ. jì qí yuǎn ér jiàn liú yě. lǎo yuē: gǔ yǐ fā yǐ, dāng sù guī, wú fàn jìn. shēng yuē: xìng jiē huān xiào, bù zhī rì zhī yún xī. dào lǐ liáo kuò, chéng nèi yòu wú qīn qī, jiāng ruò zhī hé? wá yuē: bù jiàn zé pì lòu, fāng jiāng jū zhī, sù hé hài yān. shēng shù mù lǎo, lǎo yuē: wěi wěi. shēng nǎi zhào qí jiā tóng, chí shuāng jiān, qǐng yǐ bèi yī xiāo zhī zhuàn. wá xiào ér zhǐ zhī yuē: bīn zhǔ zhī yí, qiě bù rán yě. jīn xī zhī fèi, yuàn yǐ pín jù zhī jiā, suí qí cū lì yǐ jìn zhī. qí yú yǐ qí tā chén. gù cí, zhōng bù xǔ. é xǐ zuò xī táng, wéi mù lián tà, huàn rán duó mù zhuāng lián qīn zhěn. yì jiē chǐ lì. nǎi zhāng zhú jìn zhuàn, pǐn wèi shén shèng. chè zhuàn, lǎo qǐ. shēng wá tán huà fāng qiè, huī xié diào xiào, wú suǒ bù zhì. shēng yuē: qián ǒu guò qīng mén, yù qīng shì zài píng jiān. jué hòu xīn cháng qín niàn, suī qǐn yǔ shí, wèi cháng huò shě. wá dá yuē: wǒ xīn yì rú zhī. shēng yuē: jīn zhī lái, fēi zhí qiú jū ér yǐ, yuàn cháng píng shēng zhī zhì. dàn wèi zhī mìng yě ruò hé. yán wèi zhōng, lǎo zhì, xún qí gù, jù yǐ gào. lǎo xiào yuē: nán nǚ zhī jì, dà yù cún yān. qíng gǒu xiāng de, suī fù mǔ zhī mìng, bù néng zhì yě. nǚ zǐ gù lòu, hé zú yǐ jiàn jūn zǐ zhī zhěn xí! shēng suì xià jiē, bài ér xiè zhī yuē: yuàn yǐ jǐ wèi sī yǎng. lǎo suì mù zhī wèi láng, yǐn hān ér sàn. jí dàn, jǐn xǐ qí náng tuó, yīn jiā yú lǐ zhī dì. zì shì shēng píng jī jí shēn, bù fù yǔ qīn zhī xiāng wén, rì huì chàng yōu chái lèi, xiá xì yóu yàn. náng zhōng jǐn kōng, nǎi yù jùn chéng jí qí jiā tóng. suì yú, zī cái pū mǎ dàng rán. ěr lái lǎo yì jiàn dài, wá qíng mí dǔ. tā rì, wá wèi shēng yuē: yǔ láng xiāng zhī yī nián, shàng wú yùn sì. cháng wén zhú lín shén zhě, bào yīng rú xiǎng, jiāng zhì jiàn lèi qiú zhī, kě hū? shēng bù zhī qí jì, dà xǐ. nǎi zhì yī yú sì, yǐ bèi láo lǐ, yǔ wá tóng yè cí yǔ ér dǎo zhù yān, xìn sù ér fǎn. cè lǘ ér hòu, zhì lǐ běi mén, wá wèi shēng yuē: cǐ dōng zhuǎn xiǎo qǔ zhōng, mǒu zhī yí zhái yě, jiāng qì ér jìn zhī, kě hū? shēng rú qí yán, qián xíng bù yú bǎi bù, guǒ jiàn yī chē mén. kuī qí jì, shén hóng chǎng. qí qīng yī zì chē hòu zhǐ zhī yuē: zhì yǐ. shēng xià, shì yǒu yī rén chū fǎng yuē: shuí? yuē: lǐ wá yě. nǎi rù gào. é yǒu yī yù zhì, nián kě sì shí yú, yǔ shēng xiàng yíng yuē: wú shēng lái fǒu? wá xià chē, yù nì fǎng zhī yuē: hé jiǔ jué? xiāng shì ér xiào. wá yǐn shēng bài zhī, jì jiàn, suì xié rù xī jǐ mén piān yuàn. zhōng yǒu shān tíng, zhú shù cōng qiàn, chí xiè yōu jué. shēng wèi wá yuē: cǐ yí zhī sī dì yé? xiào ér bù dá, yǐ tā yǔ duì. é xiàn chá guǒ, shén zhēn qí. shí qǐng, yǒu yī rén kòng dà yuān, hàn liú chí zhì yuē: lǎo yù bào jí pō shén, dài bù shí rén, yí sù guī. wá wèi yí yuē: fāng cùn luàn yǐ, mǒu qí ér qián qù, dāng lìng fǎn chéng, biàn yǔ láng xié lái. shēng nǐ suí zhī, qí yí yǔ shì ér ǒu yǔ, yǐ shǒu huī zhī, lìng shēng zhǐ yú hù wài, yuē: lǎo qiě mò yǐ, dāng yǔ mǒu yì sàng shì, yǐ jì qí jí, nài hé jù xiāng suí ér qù? nǎi zhǐ, gòng jì qí xiōng yí zhāi jì zhī yòng. rì wǎn, chéng bù zhì. yí yán yuē: wú fù mìng hé yě? láng zhòu wǎng chān zhī, mǒu dāng jì zhì. shēng suì wǎng, zhì jiù zhái, mén biǎn yào shén mì, yǐ ní jiān zhī. shēng dà hài, jié qí lín rén. lín rén yuē: lǐ běn shuì cǐ ér jū, yuē yǐ zhōu yǐ. dì zhǔ zì shōu, lǎo xǐ jū ér qiě zài sù yǐ. zhēng xǐ hé chù, yuē: bù xiáng qí suǒ. shēng jiāng chí fù xuān yáng, yǐ jié qí yí, rì yǐ wǎn yǐ, jì chéng bù néng dá. nǎi chí qí zhuāng fú, zhì zhuàn ér shí, lìn tà ér qǐn, shēng huì nù fāng shén, zì hūn dá dàn, mù bù jiāo jié. zhì míng, nǎi cè jiǎn ér qù. jì zhì, lián kòu qí fēi, shí qǐng wú rén yīng. shēng dà hū shù sì, yǒu huàn zhě xú chū. shēng jù fǎng zhī: yí shì zài hu? yuē: wú zhī. shēng yuē: zuó mù zài cǐ, hé gù nì zhī? fǎng qí shuí shì zhī dì, yuē: cǐ cuī gāo shū zhái. zuó zhě yǒu yī rén shuì cǐ yuàn, yún chí zhōng biǎo zhī yuǎn zhì zhě, wèi mù qù yǐ. shēng huáng huò fā kuáng, wǎng zhī suǒ cuò, yīn fǎn fǎng bù zhèng jiù dǐ. dǐ zhǔ āi ér jìn shàn. shēng yuàn mèn, jué shí sān rì, gòu jí shén dǔ, xún yú yù shén. dǐ zhǔ jù qí bù qǐ, xǐ zhī yú xiōng sì zhī zhōng. mián zhuì yí shí, hé sì zhī rén, gòng shāng tàn ér hù sì zhī. hòu shāo yù, zhàng ér néng qǐ. yóu shì xiōng sì rì jiǎ zhī, lìng zhí suì wéi, huò qí zhí yǐ zì gěi. lěi yuè, jiàn fù zhuàng, měi tīng qí āi gē, zì tàn bù jí shì zhě, zhé wū yàn liú tì, bù néng zì zhǐ. guī zé xiào zhī. shēng cōng mǐn zhě yě, wú hé, qū jǐn qí miào, suī zhǎng ān wú yǒu lún bǐ. chū, èr sì zhī yōng xiōng qì zhě, hù zhēng shèng fù. qí dōng sì chē yú jiē qí lì, dài bù dí. wéi āi wǎn liè yān. qí dōng sì zhǎng zhī shēng miào jué, nǎi jù qián èr wàn suǒ gù yān. qí dǎng qí jiù, gòng jiào qí suǒ néng zhě, yīn jiào shēng xīn shēng, ér xiāng zàn hé. lèi xún, rén mò zhī zhī. qí èr sì zhǎng xiāng wèi yuē: wǒ yù gè yuè suǒ yōng zhī qì yú tiān mén jiē, yǐ jiào yōu liè. bù shèng zhě, fá zhí wǔ wàn, yǐ bèi jiǔ zhuàn zhī yòng, kě hū? èr sì xǔ nuò, nǎi yāo lì fú qì, shǔ yǐ bǎo zhèng, rán hòu yuè zhī. shì nǚ dà hé huì, jù zhì shù wàn. yú shì lǐ xū gào yú zéi cáo, zéi cáo wén yú jīng yǐn. sì fāng zhī shì, jǐn fù qū yān, xiàng wú jū rén. zì dàn yuè zhī, jí tíng wǔ, lì jǔ niǎn yú wēi yí zhī jù, xī sì jiē bù shèng, shī yǒu cán sè. nǎi zhì céng tà yú nán yú, yǒu zhǎng rán zhě, yōng duó ér jìn, yì wèi shù rén, yú shì fèn rán yáng méi, è wàn dùn sǎng ér dēng, nǎi gē bái mǎ zhī cí. shì qí sù shèng, gù miǎn zuǒ yòu, páng ruò wú rén. qí shēng zàn yáng zhī, zì yǐ wèi dú bù yī shí, bù kě dé ér qū yě. yǒu qǐng, dōng sì zhǎng yú běi yú shàng shè lián tà, yǒu wū jīn shào nián, zuǒ yòu wǔ liù rén, bǐng shà ér zhì, jí shēng yě. zhěng yī fú, fǔ yǎng shén xú, shēn hóu fā diào, róng ruò bù shèng. nǎi gē xiè lù zhī zhāng, jǔ shēng qīng yuè, xiǎng zhèn lín mù. qǔ dù wèi zhōng, wén zhě xū xī yǎn qì. xī sì zhǎng wèi zhòng suǒ qiào, yì cán chǐ, mì zhì suǒ shū zhī zhí yú qián, nǎi qián dùn yān. sì zuò è yí, mò zhī cè yě. xiān shì tiān zǐ fāng xià zhào, bǐ wài fāng zhī mù, suì yī zhì què xià, wèi zhī rù jì. shí yě, shì yù shēng zhī fù zài jīng shī, yǔ tóng liè zhě yì fú zhāng, qiè wǎng guān yān. yǒu lǎo shù, jí shēng rǔ mǔ xù yě, jiàn shēng zhī jǔ cuò cí qì, jiāng rèn zhī ér wèi gǎn, nǎi xuàn rán liú tì. shēng fù jīng ér jié zhī, yīn gào yuē: gē zhě zhī mào, kù sì láng zhī wáng zi. fù yuē: wú zi yǐ duō cái wèi dào suǒ hài, xī zhì shì yé? yán qì, yì qì. jí guī, shù jiān chí wǎng, fǎng yú tóng dǎng yuē: xiàng gē zhě shuí, ruò sī zhī miào yú? jiē yuē: mǒu shì zhī zǐ. zhēng qí míng, qiě yì zhī yǐ, shù lǐn rán dà jīng. xú wǎng, pò ér chá zhī. shēng jiàn shù, sè dòng huí xiáng, jiāng nì yú zhòng zhōng. shù suì chí qí mèi yuē: qǐ fēi mǒu hū? xiāng chí ér qì, suì zài yǐ guī. zhì qí shì, fù zé yuē: zhì xíng ruò cǐ, wū rǔ wú mén, hé shī miàn mù, fù xiāng jiàn yě? nǎi tú xíng chū, zhì qǔ jiāng xī xìng yuán dōng, qù qí yī fú. yǐ mǎ biān biān zhī shù bǎi. shēng bù shèng qí kǔ ér bì, fù qì zhī ér qù. qí shī mìng xiāng xiá nì zhě, yīn suí zhī, guī gào tóng dǎng, gòng jiā shāng tàn. lìng èr rén jī wěi xí yì yān. zhì zé xīn xià wēi wēn, jǔ zhī liáng jiǔ, qì shāo tōng. yīn gòng hé ér guī, yǐ wěi tǒng guàn sháo yǐn, jīng sù nǎi huó. yuè yú, shǒu zú bù néng zì jǔ, qí chǔ tà zhī chù jiē kuì làn, huì shén. tóng bèi huàn zhī, yī xī qì yú dào zhōu. xíng lù xián shāng zhī, wǎng wǎng tóu qí yú shí, dé yǐ chōng cháng. shí xún, fāng zhàng cè ér qǐ. bèi bù qiú, qiú yǒu bǎi jié, lán lǚ rú xuán chún. chí yī pò ōu xún yú lǘ lǐ, yǐ qǐ shí wèi shì. zì qiū cú dōng, yè rù yú fèn rǎng kū shì, zhòu zé zhōu yóu chán sì. yī dàn dà xuě, shēng wèi dòng něi suǒ qū. mào xuě ér chū, qǐ shí zhī shēng shén kǔ, wén jiàn zhě mò bù qī cè. shí xuě fāng shén, rén jiā wài hù duō bù fā. zhì ān yì dōng mén, xún lǐ lǐ yuán zuò lǐ, jù míng chāo běn gǎi yuán, běi zhuǎn dì qī bā, yǒu yī mén dú qǐ zuǒ fēi, jí wá zhī dì yě. shēng bù zhī zhī, suì lián shēng jí hū: jī dòng zhī shén. yīn xiǎng qī qiè, suǒ bù rěn tīng. wá zì gé zhōng wén zhī, wèi shì ér yuē: cǐ bì shēng yě, wǒ biàn qí yīn yǐ. lián bù ér chū. jiàn shēng kū jí jiè lì, dài fēi rén zhuàng. wá yì gǎn yān, nǎi wèi yuē: qǐ fēi mǒu láng yě? shēng fèn mèn jué dào, kǒu bù néng yán, hàn yí ér yǐ. wá qián bào qí jǐng, yǐ xiù rú yōng ér guī yú xī xiāng. shī shēng zhǎng tòng yuē: lìng zǐ yī zhāo jí cǐ, wǒ zhī zuì yě. jué ér fù sū. lǎo dà hài bēn zhì, yuē: hé yě? wá yuē: mǒu láng. lǎo jù yuē: dāng zhú zhī, nài hé lìng zhì cǐ. wá liǎn róng què dì yuē: bù rán, cǐ liáng jiā zǐ yě, dāng xī qū gāo chē, chí jīn zhuāng, zhì mǒu zhī shì, bù yú qī ér dàng jǐn. qiě hù shè guǐ jì, shě ér zhú zhī, dài fēi rén xíng. lìng qí shī zhì, bù dé chǐ yú rén lún. fù zǐ zhī dào, tiān xìng yě. shǐ qí qíng jué, shā ér qì zhī, yòu kùn zhì ruò cǐ. tiān xià zhī rén, jǐn zhī wèi mǒu yě. shēng qīn qī mǎn cháo, yī dàn dāng quán zhě shú chá qí běn mò, huò jiāng jí yǐ. kuàng qī tiān fù rén, guǐ shén bù yòu, wú zì yí qí yāng yě. mǒu wèi lǎo zi, dài jīn yǒu èr shí suì yǐ. jì qí zī, bù chì zhí qiān jīn. jīn lǎo nián liù shí yú, yuàn jì èr shí nián yī shí zhī yòng yǐ shú shēn, dāng yǔ cǐ zi bié bo suǒ yì. suǒ yì fēi yáo, chén hūn dé yǐ wēn qīng, mǒu yuàn zú yǐ. lǎo dù qí zhì bù kě duó, yīn xǔ zhī. gěi lǎo zhī yú, yǒu bǎi jīn. běi yú sì wǔ jiā, shuì yī xì yuàn. nǎi yǔ shēng mù yù, yì qí yī fú, wèi tāng zhōu tōng qí cháng, cì yǐ sū rǔ rùn qí zāng. xún yú, fāng jiàn shuǐ lù zhī zhuàn. tóu jīn lǚ wà, jiē qǔ zhēn yì zhě yī zhī. wèi shù yuè, jī fū shāo yú. zú suì, píng yù rú chū. yì shí, wá wèi shēng yuē: tǐ yǐ kāng yǐ, zhì yǐ zhuàng yǐ. yuān sī jì lǜ, mò xiǎng nǎng xī zhī yì yè, kě wēn xí hū? shēng sī zhī yuē: shí dé èr sān ěr. wá mìng chē chū yóu, shēng qí ér cóng. zhì qí tíng nán piān mén yù fén diǎn zhī sì, lìng shēng jiǎn ér shì zhī, jì fèi bǎi jīn, jǐn zài yǐ guī. yīn lìng shēng chì qì bǎi lǜ yǐ zhì xué, bǐ yè zuò zhòu, zī zī kū kū. wá cháng ǒu zuò, xiāo fēn nǎi mèi. cì qí pí juàn, jí yù zhī zhuì shī fù. èr suì ér yè dà jiù, hǎi nèi wén jí, mò bù gāi lǎn. shēng wèi wá yuē: kě cè míng shì yì yǐ. wá yuē: wèi yě, qiě lìng jīng shú, yǐ qí bǎi zhàn. gèng yī nián, yuē: kě xíng yǐ. yú shì suì yī shàng dēng jiǎ kē, shēng zhèn lǐ wéi. suī qián bèi jiàn qí wén, wǎng bù liǎn rèn jìng xiàn, yuàn yǒu yǒu yuán zuò nǚ, jù míng chāo běn gǎi zhī ér bù kě dé. wá yuē: wèi yě. jīn xiù shì gǒu huò zhuó yī kē dì, zé zì wèi kě yǐ qǔ zhōng cháo zhī xiǎn zhí, shàn tiān xià zhī měi míng. zi xíng huì jī bǐ, bù móu yú tā shì. dāng lóng cuì lì qì, yǐ qiú zài jié, fāng kě yǐ lián héng duō shì, zhēng bà qún yīng. shēng yóu shì yì zì qín kǔ, shēng jià mí shén. qí nián yù dà bǐ, zhào zhēng sì fāng zhī juàn. shēng yīng zhí yán jí jiàn cè kē, míng dì yī, shòu chéng dū fǔ cān jūn. sān shì yǐ jiàng, jiē qí yǒu yě. jiāng zhī guān, wá wèi shēng yuē: jīn zhī fù zi běn qū, mǒu bù xiāng fù yě. yuàn yǐ cán nián, guī yǎng lǎo mǔ. jūn dāng jié yuàn dǐng zú, yǐ fèng zhēng cháng. zhōng wài hūn gòu, wú zì dú yě. miǎn sī zì ài, mǒu cóng cǐ qù yǐ. shēng qì yuē: zi ruò qì wǒ, dāng zì jǐng yǐ jiù sǐ. wá gù cí bù cóng, shēng qín qǐng mí kěn. wá yuē: sòng zi shè jiāng, zhì yú jiàn mén, dāng lìng wǒ huí. shēng xǔ nuò. yuè yú, zhì jiàn mén. wèi jí fā ér chú shū zhì, shēng fù yóu cháng zhōu zhào rù, bài chéng dū yǐn, jiān jiàn nán cǎi fǎng shǐ shǐ yuán zuò yì, jù míng chāo běn gǎi. jiā chén, fù dào. shēng yīn tóu cì, yè yú yóu tíng. fù bù gǎn rèn, jiàn qí zǔ fù guān huì, fāng dà jīng, mìng dēng jiē, fǔ bèi tòng kū yí shí. yuē: wú yǔ ěr fù zǐ rú chū. yīn jié qí yóu, jù chén qí běn mò. dà qí zhī, jié wá ān zài. yuē: sòng mǒu zhì cǐ, dāng lìng fù hái. fù yuē: bù kě. yì rì, mìng jià yǔ shēng xiān zhī chéng dū, liú wá yú jiàn mén, zhú bié guǎn yǐ chù zhī. míng rì, mìng méi shì tōng èr xìng zhī hǎo, bèi liù lǐ yǐ yíng zhī, suì rú qín jìn zhī ǒu. wá jì bèi lǐ, suì shí fú là, fù dào shén xiū, zhì jiā yán zhěng, jí wèi qīn suǒ juàn shàng shàng yuán zuò xiàng, jù míng chāo běn gǎi. hòu shù suì, shēng fù mǔ xié mò, chí xiào shèn zhì. yǒu líng zhī chǎn yú yǐ lú, yī suì sān xiù, běn dào shàng wén. yòu yǒu bái yàn shù shí, cháo qí céng méng. tiān zǐ yì zhī, chǒng xī jiā děng. zhōng zhì, lèi qiān qīng xiǎn zhī rèn. shí nián jiān, zhì shù jùn. wá fēng qiān guó fū rén, yǒu sì zǐ, jiē wèi dà guān, qí bēi zhě yóu wèi tài yuán yǐn. dì xiōng yīn gòu jiē jiǎ mén, nèi wài lóng shèng, mò zhī yǔ jīng. jiē hū, chàng dàng zhī jī, jié xíng rú shì, suī gǔ xiān liè nǚ, bù néng yú yě. yān dé bù wèi zhī tàn xī zāi! yǔ bó zǔ cháng mù jìn zhōu, zhuǎn hù bù, wèi shuǐ lù yùn shǐ, sān rèn jiē yǔ shēng wèi dài, gù ān xiáng qí shì. zhēn yuán zhōng, yǔ yǔ lǒng xī gōng zuǒ, huà fù rén cāo liè zhī pǐn gé, yīn suì shù qiān guó zhī shì. gōng zuǒ fǔ zhǎng sǒng tīng, mìng yǔ wèi chuán. nǎi wò guǎn rú hàn, shū ér cún zhī. shí yǐ hài suì qiū bā yuè, tài yuán bái xíng jiǎn yún. chū yì wén lù
汧國夫人李娃,長安之倡女也。節行瑰奇,有足稱者。故監察御史白行簡為傳述。天寶中,有常州刺史滎陽公者,略其名氏,不書,時望甚崇,家徒甚殷。知命之年,有一子,始弱冠矣,雋朗有詞藻,迥然不群,深為時輩推伏。其父愛而器之,曰:「此吾家千里駒也。」應鄉賦秀才舉,將行,乃盛其服玩車馬之飾,計其京師薪儲之費。謂之曰:「吾觀爾之才,當一戰而霸。今備二載之用,且豐爾之給,將為其志也。」生亦自負視上第如指掌。自毗陵發,月余抵長安,居於布政里。嘗游東市還,自平康東門入,將訪友於西南。至鳴珂曲,見一宅,門庭不甚廣,而室宇嚴邃,闔一扉。有娃方憑一雙鬟青衣立,妖姿要妙,絕代未有。生忽見之,不覺停驂久之,徘徊不能去。乃詐墜鞭於地,候其從者,敕取之,累眄於娃,娃回眸凝睇,情甚相慕,竟不敢措辭而去。生自爾意若有失,乃密征其友游長安之熟者以訊之。友曰:「此狹邪女李氏宅也。」曰:「娃可求乎?」對曰:「李氏頗贍,前與通之者,多貴戚豪族,所得甚廣,非累百萬,不能動其志也。」生曰:「苟患其不諧,雖百萬,何惜!」他日,乃潔其衣服,盛賓從而往。扣其門,俄有侍兒啟扃。生曰:「此誰之第耶?」侍兒不答,馳走大呼曰:「前時遺策郎也。」娃大悅曰:「爾姑止之,吾當整妝易服而出。」生聞之,私喜。乃引至蕭牆間,見一姥垂白上僂,即娃母也。生跪拜前致詞曰:「聞茲地有隙院,願稅以居,信乎?」姥曰:「懼其淺陋湫隘,不足以辱長者所處,安敢言直耶?」延生於遲賓之館,館宇甚麗。與生偶坐,因曰:「某有女嬌小,技藝薄劣,欣見賓客,願將見之。」乃命娃出,明眸皓腕,舉步艷冶。生遂驚起,莫敢仰視。與之拜畢,敘寒燠,觸類妍媚,目所未睹。復坐,烹茶斟酒,器用甚潔。久之日暮,鼓聲四動。姥訪其居遠近。生紿之曰:「在延平門外數里。」冀其遠而見留也。姥曰:「鼓已發矣,當速歸,無犯禁。」生曰:「幸接歡笑,不知日之雲夕。道里遼闊,城內又無親戚,將若之何?」娃曰:「不見責僻陋,方將居之,宿何害焉。」生數目姥,姥曰:「唯唯。」生乃召其家僮,持雙縑,請以備一宵之饌。娃笑而止之曰:「賓主之儀,且不然也。今夕之費,願以貧窶之家,隨其粗糲以進之。其餘以俟他辰。」固辭,終不許。俄徙坐西堂,帷幕簾榻,煥然奪目;妝奩衾枕。亦皆侈麗。乃張燭進饌,品味甚盛。徹饌,姥起。生娃談話方切,詼諧調笑,無所不至。生曰:「前偶過卿門,遇卿適在屏間。厥後心常勤念,雖寢與食,未嘗或舍。」娃答曰:「我心亦如之。」生曰:「今之來,非直求居而已,願償平生之志。但未知命也若何。」言未終,姥至,詢其故,具以告。姥笑曰:「男女之際,大欲存焉。情苟相得,雖父母之命,不能制也。女子固陋,曷足以薦君子之枕席!」生遂下階,拜而謝之曰:「願以己為廝養。」姥遂目之為郎,飲酣而散。及旦,盡徙其囊橐,因家於李之第。自是生屏跡戢身,不復與親知相聞,日會倡優儕類,狎戲游宴。囊中盡空,乃鬻駿乘及其家僮。歲余,資財仆馬蕩然。邇來姥意漸怠,娃情彌篤。他日,娃謂生曰:「與郎相知一年,尚無孕嗣。常聞竹林神者,報應如響,將致薦酹求之,可乎?」生不知其計,大喜。乃質衣於肆,以備牢醴,與娃同謁祠宇而禱祝焉,信宿而返。策驢而後,至里北門,娃謂生曰:「此東轉小曲中,某之姨宅也,將憩而覲之,可乎?」生如其言,前行不逾百步,果見一車門。窺其際,甚弘敞。其青衣自車後止之曰:「至矣。」生下,適有一人出訪曰:「誰?」曰:「李娃也。」乃入告。俄有一嫗至,年可四十餘,與生相迎曰:「吾甥來否?」娃下車,嫗逆訪之曰:「何久絕?」相視而笑。娃引生拜之,既見,遂偕入西戟門偏院。中有山亭,竹樹蔥茜,池榭幽絕。生謂娃曰:「此姨之私第耶?」笑而不答,以他語對。俄獻茶果,甚珍奇。食頃,有一人控大宛,汗流馳至曰:「姥遇暴疾頗甚,殆不識人,宜速歸。」娃謂姨曰:「方寸亂矣,某騎而前去,當令返乘,便與郎偕來。」生擬隨之,其姨與侍兒偶語,以手揮之,令生止於戶外,曰:「姥且歿矣,當與某議喪事,以濟其急,奈何遽相隨而去?」乃止,共計其凶儀齋祭之用。日晚,乘不至。姨言曰:「無復命何也?郎驟往覘之,某當繼至。」生遂往,至舊宅,門扁鑰甚密,以泥緘之。生大駭,詰其鄰人。鄰人曰:「李本稅此而居,約已周矣。第主自收,姥徙居而且再宿矣。」征徙何處,曰:「不詳其所。」生將馳赴宣陽,以詰其姨,日已晚矣,計程不能達。乃弛其裝服,質饌而食,賃榻而寢,生恚怒方甚,自昏達旦,目不交睫。質明,乃策蹇而去。既至,連扣其扉,食頃無人應。生大呼數四,有宦者徐出。生遽訪之:「姨氏在乎?」曰:「無之。」生曰:「昨暮在此,何故匿之?」訪其誰氏之第,曰:「此崔高書宅。昨者有一人稅此院,雲遲中表之遠至者,未暮去矣。」生惶惑發狂,罔知所措,因返訪布政舊邸。邸主哀而進膳。生怨懣,絕食三日,遘疾甚篤,旬余愈甚。邸主懼其不起,徙之於凶肆之中。綿綴移時,合肆之人,共傷嘆而互飼之。後稍愈,杖而能起。由是凶肆日假之,令執繐帷,獲其直以自給。累月,漸復壯,每聽其哀歌,自嘆不及逝者,輒嗚咽流涕,不能自止。歸則效之。生聰敏者也,無何,曲盡其妙,雖長安無有倫比。初,二肆之傭兇器者,互爭勝負。其東肆車輿皆奇麗,殆不敵。唯哀輓劣焉。其東肆長知生妙絕,乃醵錢二萬索顧焉。其黨耆舊,共較其所能者,陰教生新聲,而相贊和。累旬,人莫知之。其二肆長相謂曰:「我欲各閱所傭之器於天門街,以較優劣。不勝者,罰直五萬,以備酒饌之用,可乎?」二肆許諾,乃邀立符契,署以保證,然後閱之。士女大和會,聚至數萬。於是里胥告於賊曹,賊曹聞於京尹。四方之士,盡赴趨焉,巷無居人。自旦閱之,及亭午,歷舉輦輿威儀之具,西肆皆不勝,師有慚色。乃置層榻於南隅,有長髯者,擁鐸而進,翊衛數人,於是奮髯揚眉,扼腕頓顙而登,乃歌《白馬》之詞。恃其夙勝,顧眄左右,旁若無人。齊聲讚揚之,自以為獨步一時,不可得而屈也。有頃,東肆長於北隅上設連榻,有烏巾少年,左右五六人,秉翣而至,即生也。整衣服,俯仰甚徐,申喉發調,容若不勝。乃歌《薤露》之章,舉聲清越,響振林木。曲度未終,聞者歔欷掩泣。西肆長為眾所誚,益慚恥,密置所輸之直於前,乃潛遁焉。四座愕眙,莫之測也。先是天子方下詔,俾外方之牧,歲一至闕下,謂之入計。時也,適遇生之父在京師,與同列者易服章,竊往觀焉。有老豎,即生乳母婿也,見生之舉措辭氣,將認之而未敢,乃泫然流涕。生父驚而詰之,因告曰:「歌者之貌,酷似郎之亡子。」父曰:「吾子以多財為盜所害,奚至是耶?」言訖,亦泣。及歸,豎間馳往,訪於同黨曰:「向歌者誰,若斯之妙歟?」皆曰:「某氏之子。」征其名,且易之矣,豎凜然大驚。徐往,迫而察之。生見豎,色動迴翔,將匿於眾中。豎遂持其袂曰:「豈非某乎?」相持而泣,遂載以歸。至其室,父責曰:「志行若此,污辱吾門,何施面目,復相見也?」乃徒行出,至曲江西杏園東,去其衣服。以馬鞭鞭之數百。生不勝其苦而斃,父棄之而去。其師命相狎昵者,陰隨之,歸告同黨,共加傷嘆。令二人齎葦席瘞焉。至則心下微溫,舉之良久,氣稍通。因共荷而歸,以葦筒灌勺飲,經宿乃活。月余,手足不能自舉,其楚撻之處皆潰爛,穢甚。同輩患之,一夕棄於道周。行路咸傷之,往往投其餘食,得以充腸。十旬,方杖策而起。被布裘,裘有百結,襤褸如懸鶉。持一破甌巡於閭里,以乞食為事。自秋徂冬,夜入於糞壤窟室,晝則週遊廛肆。一旦大雪,生為凍餒所驅。冒雪而出,乞食之聲甚苦,聞見者莫不悽惻。時雪方甚,人家外戶多不發。至安邑東門,循里(「里」原作「理」,據明抄本改)垣,北轉第七八,有一門獨啟左扉,即娃之第也。生不知之,遂連聲疾呼:「飢凍之甚。」音響淒切,所不忍聽。娃自閣中聞之,謂侍兒曰:「此必生也,我辨其音矣。」連步而出。見生枯瘠疥癘,殆非人狀。娃意感焉,乃謂曰:「豈非某郎也?」生憤懣絕倒,口不能言,頷頤而已。娃前抱其頸,以繡襦擁而歸於西廂。失聲長慟曰:「令子一朝及此,我之罪也。」絕而復甦。姥大駭奔至,曰:「何也?」娃曰:「某郎。」姥遽曰:「當逐之,奈何令至此。」娃斂容卻睇曰:「不然,此良家子也,當昔驅高車,持金裝,至某之室,不逾期而盪盡。且互設詭計,舍而逐之,殆非人行。令其失志,不得齒於人倫。父子之道,天性也。使其情絕,殺而棄之,又困躓若此。天下之人,盡知為某也。生親戚滿朝,一旦當權者熟察其本末,禍將及矣。況欺天負人,鬼神不祐,無自貽其殃也。某為姥子,迨今有二十歲矣。計其貲,不啻直千金。今姥年六十餘,願計二十年衣食之用以贖身,當與此子別卜所詣。所詣非遙,晨昏得以溫清,某願足矣。」姥度其志不可奪,因許之。給姥之餘,有百金。北隅四五家,稅一隙院。乃與生沐浴,易其衣服,為湯粥通其腸,次以酥乳潤其髒。旬余,方薦水陸之饌。頭巾履襪,皆取珍異者衣之。未數月,肌膚稍腴。卒歲,平愈如初。異時,娃謂生曰:「體已康矣,志已壯矣。淵思寂慮,默想曩昔之藝業,可溫習乎?」生思之曰:「十得二三耳。」娃命車出遊,生騎而從。至旗亭南偏門鬻墳典之肆,令生揀而市之,計費百金,盡載以歸。因令生斥棄百慮以志學,俾夜作晝,孜孜矻矻。娃常偶坐,宵分乃寐。伺其疲倦,即諭之綴詩賦。二歲而業大就,海內文籍,莫不該覽。生謂娃曰:「可策名試藝矣。」娃曰:「未也,且令精熟,以俟百戰。」更一年,曰:「可行矣。」於是遂一上登甲科,聲振禮闈。雖前輩見其文,罔不斂衽敬羨,願友(「友」原作「女」,據明抄本改)之而不可得。娃曰:「未也。今秀士苟獲擢一科第,則自謂可以取中朝之顯職,擅天下之美名。子行穢跡鄙,不侔於他士。當礱淬利器,以求再捷,方可以連衡多士,爭霸群英。」生由是益自勤苦,聲價彌甚。其年遇大比,詔征四方之雋。生應直言極諫策科,名第一,授成都府參軍。三事以降,皆其友也。將之官,娃謂生曰:「今之復子本軀,某不相負也。願以殘年,歸養老姥。君當結媛鼎族,以奉蒸嘗。中外婚媾,無自黷也。勉思自愛,某從此去矣。」生泣曰:「子若棄我,當自剄以就死。」娃固辭不從,生勤請彌懇。娃曰:「送子涉江,至於劍門,當令我回。」生許諾。月余,至劍門。未及發而除書至,生父由常州詔入,拜成都尹,兼劍南採訪使(「使」原作「役」,據明抄本改)。浹辰,父到。生因投刺,謁於郵亭。父不敢認,見其祖父官諱,方大驚,命登階,撫背慟哭移時。曰:「吾與爾父子如初。」因詰其由,具陳其本末。大奇之,詰娃安在。曰:「送某至此,當令復還。」父曰:「不可。」翌日,命駕與生先之成都,留娃於劍門,築別館以處之。明日,命媒氏通二姓之好,備六禮以迎之,遂如秦晉之偶。娃既備禮,歲時伏臘,婦道甚修,治家嚴整,極為親所眷尚(「尚」原作「向」,據明抄本改)。後數歲,生父母偕歿,持孝甚至。有靈芝產於倚廬,一穗三秀,本道上聞。又有白燕數十,巢其層甍。天子異之,寵錫加等。終制,累遷清顯之任。十年間,至數郡。娃封汧國夫人,有四子,皆為大官,其卑者猶為太原尹。弟兄姻媾皆甲門,內外隆盛,莫之與京。嗟乎,倡盪之姬,節行如是,雖古先烈女,不能逾也。焉得不為之嘆息哉!予伯祖嘗牧晉州,轉戶部,為水陸運使,三任皆與生為代,故諳詳其事。貞元中,予與隴西公佐,話婦人操烈之品格,因遂述汧國之事。公佐拊掌竦聽,命予為傳。乃握管濡翰,疏而存之。時乙亥歲秋八月,太原白行簡雲。(出《異聞錄》)