fèi zhōng hǔ fù jī hú bì shí yuán niè hǔ lǐ zhēng tiān bǎo xuǎn rén
費忠 虎婦 稽胡 碧石 黿齧虎 李徵 天寶選人
fèi zhōng
費忠
fèi zhōu mán rén, jǔ zú xìng fèi shì. jìng duō hǔ bào, sú jiē lóu jū yǐ bì zhī. kāi yuán zhōng, dí guāng sì wèi cì shǐ, qí sūn bó wàng shēng yú guān shě. bó wàng rǔ mǔ xù fèi zhōng jìn yǒng néng shè, cháng zì zhōu fù mǐ hái jiā, shān lù jiàn zǔ, bù jué rì mù. qián chéng shàng sān shí yú lǐ, zhōng jù bù miǎn, yǐ suǒ chí rèn, yì xīn shù shù, qiāo shí qǔ huǒ, fén zhī zì shǒu. xū yú, wén hǔ zhī shēng, zhèn dòng lín sǒu. zhōng yǐ tóu jīn mào mào yuán zuò wèi, jù míng chāo běn gǎi. mǐ dài, yāo dài shù zhī, lì yú huǒ guāng zhī xià, tǐng shēn shàng dà shù. qǐng zhī, sì hǔ tóng zhì, wàng jiàn mǐ dài. dà hǔ qián jué, jì zhī fēi rén, xiāng gù mò rán. cì hǔ yǐn èr zi qù, dà hǔ dú liú huǒ suǒ. hū ěr tuō pí, shì yī lǎo rén, zhěn shǒu ér mèi. zhōng sù jìn jié, xīn pō qīng zhī, nǎi xú xià shù è qí hóu, yǐ dāo nǐ tóu. lǎo rén qǐ mìng, zhōng fù qí shǒu ér jié wèn zhī, yún shì běi cūn fèi lǎo, bèi fá wèi hǔ, tiān cáo yǒu rì lì lìng shí rén, jīn yè hé shí fèi zhōng, gù hòu qí rén. shì lái zhèng zhí mǐ dài, yì shén yù yàng, liú cǐ xū qí fù lái ěr, bù yì wèi jūn suǒ zhí. rú bù xìn, kě yú wǒ yāo biān kàn rì lì, dāng zhī zhī. zhōng guān lì bì. wèn hé yǐ jiù wǒ? dá yuē: ruò yǒu tóng xìng míng rén, yì kě xiāng dài. yì shí shì jué, wǒ dāng wèi shòu fá, bù guò shí rì jī è ěr. zhōng yún: jīn yǒu nán cūn fèi zhōng, kě dài wǒ fǒu? lǎo rén xǔ zhī. zhōng xiān chí qí pí shàng shù miǎo, rán hòu xià jiě lǎo rén. lǎo rén yuē: jūn dì láo fù qí shēn fù shù, wǒ ruò rù pí, zé bù xiāng shí, tuō wén hǒu luò dì, bì dāng bèi shí. shì lǐ zé rán, fēi fù yuē yě. zhōng yǔ jué, shàng shù, zhì pí hái zhī. lǎo rén dé pí, cóng hòu jiǎo rù, fù xíng zhī hòu, dà hǒu shù shí shēng, nǎi qù. zhōng dé hái jiā. shù rì, nán cūn fèi zhōng chú dì yù dàn yě. chū guǎng yì jì
費州蠻人,舉族姓費氏。境多虎暴,俗皆樓居以避之。開元中,狄光嗣為刺史,其孫博望生於官舍。博望乳母婿費忠勁勇能射,嘗自州負米還家,山路見阻,不覺日暮。前程尚三十餘里,忠懼不免,以所持刃,刈薪數束,敲石取火,焚之自守。須臾,聞虎之聲,震動林藪。忠以頭巾冒(「冒」原作「胃」,據明抄本改。)米袋,腰帶束之,立於火光之下,挺身上大樹。頃之,四虎同至,望見米袋。大虎前蹶,既知非人,相顧默然。次虎引二子去,大虎獨留火所。忽爾脫皮,是一老人,枕手而寐。忠素勁捷,心頗輕之,乃徐下樹扼其喉,以刀擬頭。老人乞命,忠縛其手而詰問之,雲是北村費老,被罰為虎,天曹有日曆令食人,今夜合食費忠,故候其人。適來正值米袋,意甚郁怏,留此須其復來耳,不意為君所執。如不信,可於我腰邊看日曆,當知之。忠觀歷畢。問「何以救我?」答曰:「若有同姓名人,亦可相代。異時事覺,我當為受罰,不過十日飢餓耳。」忠云:「今有南村費忠,可代我否?」老人許之。忠先持其皮上樹杪,然後下解老人。老人曰:「君第牢縛其身附樹,我若入皮,則不相識,脫聞吼落地,必當被食。事理則然,非負約也。」忠與訣,上樹,擲皮還之。老人得皮,從後腳入,復形之後,大吼數十聲,乃去。忠得還家。數日,南村費忠鋤地遇啖也。(出《廣異記》)
hǔ fù
虎婦
táng kāi yuán zhōng, yǒu hǔ qǔ rén jiā nǚ wèi qī, yú shēn shān jié shì ér jū. jīng èr zài, qí fù bù zhī jué. hòu hū yǒu èr kè xié jiǔ ér zhì, biàn yú shì zhōng qún yǐn. jiè qí fù yún: cǐ kè shāo yì, shèn wú kuī qù. xū yú jiē zuì mián, fù nǚ wǎng shì, xī hǔ yě. xīn dà jīng hài, ér bù gǎn yán. jiǔ zhī, hǔ fù wèi rén xíng, hái wèi fù yuē: dé wú kuī hū? fù yán chū bù gǎn lí cǐ. hòu hū yún sī jiā, yuàn yī guī jìn. jīng shí rì, fū jiāng jiǔ ròu yǔ fù xié xíng, jiàn dào qī jiā, yù shēn shuǐ, fù rén xiān dù. hǔ fāng qiān yī, fù xì yún: qīng bèi hòu hé dé yǒu hǔ wěi chū? hǔ dà cán, suì bù dù shuǐ, yīn ěr jí chí bù fǎn. chū guǎng yì jì
唐開元中,有虎取人家女為妻,於深山結室而居。經二載,其婦不之覺。後忽有二客攜酒而至,便於室中群飲。戒其婦云:「此客稍異,慎無窺覷。」須臾皆醉眠,婦女往視,悉虎也。心大驚駭,而不敢言。久之,虎復為人形,還謂婦曰:「得無窺乎?」婦言初不敢離此。後忽雲思家,願一歸覲。經十日,夫將酒肉與婦偕行,漸到妻家,遇深水,婦人先渡。虎方褰衣,婦戲云:「卿背後何得有虎尾出?」虎大慚,遂不渡水,因爾疾馳不返。(出《廣異記》)
jī hú
稽胡
cí zhōu jī hú zhě yǐ yì liè wèi yè. táng kāi yuán mò, zhú lù shēn shān. lù jí zǒu tóu yī shì, shì zhōng yǒu dào shì, zhū yī píng àn ér zuò. jiàn hú jīng è, wèn qí lái yóu. hú jù yán xìng míng, yún: shì zhú yī lù, bù jué shēn rù, cí xiè chōng tū. dào shì wèi hú yuē: wǒ shì hǔ wáng, tiān dì lìng wǒ zhǔ shī zhū hǔ zhī shí, yī qiè shòu gè yǒu duì, wú wǎng yě. shì wén rǔ chēng xìng míng, hé wèi wú shí. àn tóu yǒu zhū bǐ jí bēi jiān bù jí, yīn kāi bù yǐ shì hú. hú zhàn jù liáng jiǔ, gù qiú shì fàng. dào shì yún: wú bù xī fàng rǔ, tiān mìng rú cǐ. wèi zhī nài hé? ruò fàng rǔ, biàn shī wǒ yī shí. rǔ jì xiāng yù, bì wèi qǔ miǎn. jiǔ zhī nǎi yún: míng rì kě zuò cǎo rén, yǐ jǐ yī fú zhī, jí zhū xuè sān dòu juàn yī pǐ, chí yǔ jù lái. huò dāng dé miǎn. hú chí huí wèi qù, jiàn qún hǔ lái cháo, dào shì chù fēn suǒ shí, suì gè sàn qù. hú xún zài bài ér hái. yì rì, nǎi chí wù yǐ yì. dào shì xiào yuē: ěr néng yǒu xìn, gù wèi jiā shì. yīn lìng hú lì lì zì yuán quē. jù míng chāo běn bǔ. cǎo rén tíng zhōng, zhì zhū xuè yú qí cè. rán hòu lìng hú shàng shù, yǐ xià wàng zhī gāo shí yú zhàng. yún: zhǐ cǐ dé yǐ. kě yǐ juàn fù shēn zhuó shù. bù ěr, kǒng yǒu sǔn luò. xún hái fáng zhōng, biàn zuò yī hǔ. chū tíng yǎng shì hú, dà háo hǒu shù sì, xiàng shù tiào yuè. zhī hú bù kě dé, nǎi jué cǎo rén, zhì gāo shù zhàng. wǎng shí zhū xuè jǐn, rù fáng fù wèi dào shì. wèi hú yuē: kě sù xià lái. hú xià zài bài. biàn yǐ zhū bǐ gōu hú míng, yú shì miǎn nán. chū guǎng yì jì
慈州稽胡者以弋獵為業。唐開元末,逐鹿深山。鹿急走投一室,室中有道士,朱衣憑案而坐。見胡驚愕,問其來由。胡具言姓名,云:「適逐一鹿,不覺深入,辭謝衝突。」道士謂胡曰:「我是虎王,天帝令我主施諸虎之食,一切獸各有對,無枉也。適聞汝稱姓名,合為吾食。案頭有硃筆及杯兼簿籍,因開簿以示胡。胡戰懼良久,固求釋放。道士云:「吾不惜放汝,天命如此。為之奈何?若放汝,便失我一食。汝既相遇,必為取免。」久之乃云:「明日可作草人,以己衣服之,及豬血三斗、絹一匹,持與俱來。」或當得免。胡遲回未去,見群虎來朝,道士處分所食,遂各散去。胡尋再拜而還。翌日,乃持物以詣。道士笑曰:「爾能有信,故為佳士。」因令胡立(「立」字原缺。據明抄本補。)草人庭中,置豬血於其側。然後令胡上樹,以下望之高十餘丈。云:「止此得矣。可以絹縛身着樹。不爾,恐有損落。」尋還房中,變作一虎。出庭仰視胡,大嗥吼數四,向樹跳躍。知胡不可得,乃攫草人,擲高數丈。往食豬血盡,入房復為道士。謂胡曰:「可速下來。」胡下再拜。便以硃筆勾胡名,於是免難。(出《廣異記》)
bì shí
碧石
kāi yuán mò, yú zhōu duō hǔ bào. shè jī jǐng, héng wèi dé zhī. yuè xī, rén yǒu dēng shù hòu wàng, jiàn yī chāng guǐ rú qī bā suì xiǎo ér, wú yī qīng xíng, tōng shēn bì sè, lái fā qí jī. jí guò, rén yòu xià shù zhèng zhèng yuán zuò zhǐ, jù míng chāo běn gǎi. zhī. xū yú, yī hǔ jìng lái, wèi xiàn jī suǒ zhōng ér sǐ. jiǔ zhī, xiǎo ér xíng kū ér fǎn, yīn rù hǔ kǒu. jí míng kāi shì, yǒu bì shí dà rú jī zi zài hǔ hóu yān. chū guǎng yì jì
開元末,渝州多虎暴。設機阱,恆未得之。月夕,人有登樹候望,見一倀鬼如七八歲小兒,無衣輕行,通身碧色,來發其機。及過,人又下樹正(「正」原作「止」,據明抄本改。)之。須臾,一虎徑來,為陷機所中而死。久之,小兒行哭而返,因入虎口。及明開視,有碧石大如雞子在虎喉焉。(出《廣異記》)
yuán niè hǔ
黿齧虎
tiān bǎo qī zài, xuān chéng jùn jiāng zhōng yuán chū, hǔ bó zhī, yuán niè hǔ èr chuāng. hǔ nù, bá yuán zhī shǒu. ér hǔ chuāng shén, yì sǐ. chū guǎng yì jì
天寶七載,宣城郡江中黿出,虎搏之,黿齧虎二瘡。虎怒,拔黿之首。而虎瘡甚,亦死。(出《廣異記》)
lǐ zhēng
李徵
lǒng xī lǐ zhēng, huáng zú zi, jiā yú guó lüè. wēi shǎo bó xué, shàn shǔ wén. ruò guàn cóng zhōu fǔ gòng yān, shí hào míng shì. tiān bǎo shí zài chūn yú shàng shū yòu chéng yáng méi bǎng xià dēng jìn shì dì. hòu shù nián, diào bǔ jiāng nán wèi. zhēng xìng shū yì, shì cái jù ào, bù néng qū jī bēi liáo. cháng yù yù bù lè. měi tóng shě huì, jì hān, gù wèi qí qún guān yuē: shēng nǎi yǔ jūn děng wèi wǔ yé! qí liáo zuǒ xián jí zhī. jí xiè zhì, zé tuì guī bì mén, bù yǔ rén tōng zhě jìn suì yú. hòu pò yī shí, nǎi jù zhuāng dōng yóu wú chǔ zhī jiān, yǐ gàn jùn guó zhǎng lì. wú chǔ rén wén qí shēng gù jiǔ yǐ. jí zhì, jiē kāi guǎn yǐ qí zhī. yàn yóu jí huān. jiāng qù, xī hòu yí yǐ shí qí náng tuó. zhēng zài wú chǔ qiě zhōu suì, suǒ huò kuì yí shén duō. xī guī guó lüè. wèi zhì, shě yú rǔ fén nì lǚ zhōng. hū bèi jí fā kuáng, biān chuí pū zhě. pū zhě bù shèng qí kǔ. rú shì xún yú, jí yì shén. wú hé, yè kuáng zǒu, mò zhī qí shì. jiā tóng jī qí qù ér cì zhī, jǐn yī yuè ér zhēng jìng bù huí. yú shì pū zhě qū qí chéng mǎ, qiè qí náng tuó ér yuǎn dùn qù. zhì míng nián, chén jùn yuán cān yǐ jiān chá yù shǐ fèng zhào shǐ lǐng nán, chéng chuán zhì shāng yú jiè. chén jiāng fā, qí yì zhě bái yuē: dào yǒu hǔ bào ér shí rén, gù guò yú cǐ zhě, fēi zhòu ér mò gǎn jìn. jīn shàng zǎo, yuàn qiě zhù chē, jué bù kě qián. cān nù yuē: wǒ tiān zǐ shǐ, zhòng qí jí duō, shān zé zhī shòu néng wèi hài yé? suì mìng jià qù. xíng wèi jǐn yī lǐ, guǒ yǒu yī hǔ zì cǎo zhōng tū chū. cān jīng shén. é ér hǔ nì shēn cǎo zhōng, rén shēng ér yán yuē: yì hū zāi, jǐ shāng wǒ gù rén yě! cān líng qí yīn shì lǐ zhēng. cān xī yǔ zhēng tóng dēng jìn shì dì, fēn jí shēn, bié yǒu nián yǐ. hū wén qí yǔ, jì jīng qiě yì, ér mò cè yān. suì wèn yuē: zi wèi shuí? dé fēi gù rén lǒng xī zǐ hū? hǔ shēn yín shù shēng, ruò jiē qì zhī zhuàng. yǐ ér wèi cān yuē: wǒ lǐ zhēng yě. jūn xìng shǎo liú, yǔ wǒ yī yǔ. cān jí jiàng qí. yīn wèn yuē: lǐ jūn, lǐ jūn, hé wèi ér zhì shì yě? hǔ yuē: wǒ zì yǔ zú xià bié, yīn wèn wèn zì yuán què. jù míng chāo běn bǔ. kuàng zǔ qiě jiǔ yǐ. xìng xǐ de wú yàng hū, jīn yòu qù hé shì? xiàng zhě jiàn jūn, yǒu èr lì qū ér qián, yì lì qiè yìn náng yǐ dǎo. yōng fēi wèi yù shǐ ér chū shǐ hū? cān yuē: jìn zhě xìng de bèi yù shǐ zhī liè, jīn nǎi shǐ lǐng nán. hǔ yuē: wú zi yǐ wén xué lì shēn, wèi dēng cháo xù, kě wèi shèng yǐ. kuàng xiàn tái qīng jùn, fēn jiǔ bǎi kuí, shèng míng shèn zé, yóu yì yú rén. xīn xǐ gù rén jū cǐ dì, shén kě hè. cān yuē: wǎng zhě wú yǔ zhí shì tóng nián chéng míng, jiāo qì shēn mì, yì yú cháng yǒu. zì shēng róng jiān zǔ, shí qù rú liú, xiǎng wàng fēng yí, xīn mù jù duàn. bù yì jīn rì, huò jūn niàn jiù zhī yán. suī rán, zhí shì hé wèi bù wǒ jiàn, ér zì nì yú cǎo mǎng zhōng? gù rén zhī fēn, qǐ dāng rú shì yé? hǔ yuē: wǒ jīn bù wèi rén yǐ, ān dé jiàn jūn hū? cān jí jié qí shì. hǔ yuē: wǒ qián shēn kè wú chǔ, qù suì fāng hái. dào cì rǔ fén, hū yīng jí fā kuáng zǒu shān gǔ zhōng. é yǐ zuǒ yòu shǒu jù dì ér bù, zì shì jué xīn yù hěn, lì yù bèi. jí shì qí gōng bì, zé yǒu lí máo shēng yān. yòu jiàn miǎn yī ér xíng yú dào zhě fù ér bēn zhě yì ér áo zhě cuì ér chí zhě, zé yù de ér dàn zhī. jì zhì hàn yīn nán, yǐ jī cháng suǒ pò, zhí yī rén tú rán qí jī, yīn qín yǐ jǔ zhī lì jǐn. yóu cǐ lǜ yǐ wèi cháng. fēi bù niàn qī nú, sī péng yǒu, zhí yǐ xíng fù shén zhī, yī rì huà wèi yì shòu, yǒu tiǎn yú rén, gù fēn bù jiàn yǐ. jiē fū! wǒ yǔ jūn tóng nián dēng dì, jiāo qì sù hòu, jīn rì zhí tiān xiàn, yào qīn yǒu, ér wǒ nì shēn lín sǒu, yǒng xiè rén huán, yuè ér yù tiān, fǔ ér qì dì, shēn huǐ bù yòng. shì guǒ mìng hū? yīn hū yín zī jiē, dài bù zì shèng, suì qì. cān qiě wèn yuē: jūn jīn jì wèi yì lèi, hé shàng néng rén yán yé? hǔ yuē: wǒ jīn xíng biàn ér xīn shén wù, gù yǒu chēng tū. yǐ sǒng yǐ hèn, nán jǐn dào ěr. xìng gù rén niàn wǒ, shēn shù wǒ wú zhuàng zhī jiù, yì qí yuàn yě. rán jūn zì nán fāng huí chē, wǒ zài zhí jūn, bì dāng mèi qí píng shēng ěr. cǐ shí shì jūn zhī qū, yóu wú jī shàng yī wù. jūn yì yí yán qí jǐng cóng yǐ bèi zhī, wú shǐ chéng wǒ zhī zuì, qǔ xiào yú shì jūn zǐ. yòu yuē: wǒ yǔ jūn zhēn wàng xíng zhī yǒu yě, ér wǒ jiāng yǒu suǒ tuō, qí kě hū? cān yuē: píng xī gù rén, ān yǒu bù kě zāi? hèn wèi zhī hé rú shì, yuàn jǐn jiào zhī. hǔ yuē: jūn bù xǔ wǒ, wǒ hé gǎn yán? jīn jì xǔ wǒ, qǐ yǒu yǐn yé? chū wǒ yú nì lǚ zhōng, wèi jí fā kuáng. jì rù huāng shān, ér pū zhě qū wǒ chéng mǎ yī náng xī táo qù. wú qī nú shàng zài guó lüè, qǐ niàn wǒ huà wèi yì lèi hū? jūn ruò zì nán huí, wèi jī shū fǎng qī zǐ, dàn yún wǒ yǐ sǐ, wú yán jīn rì shì. xìng jì zhī! yòu yuē: wú yú rén shì qiě wú zī yè, yǒu zi shàng zhì, gù nán zì móu. jūn wèi liè zhōu xíng, sù bǐng sù yì, xī rì zhī fēn, qǐ tā rén néng yòu zāi? bì wàng niàn qí gū ruò, shí zhèn qí fá, wú shǐ piǎo sǐ yú dào tú, yì ēn zhī dà zhě. yán yǐ yòu bēi qì. cān yì qì yuē: cān yǔ zú xià xiū qī tóng yān, rán zé zú xià zǐ yì cān zi yě. dāng lì fù hòu mìng, yòu hé yú qí bù zhì zāi? hǔ yuē: wǒ yǒu jiù wén shù shí piān wèi xíng yú dài, suī yǒu yí gǎo, jǐn jiē sàn luò, jūn wèi wǒ chuán lù, chéng bù gǎn liè rén zhī yù, rán yì guì chuán yú zi sūn yě. cān jí hū pū mìng bǐ, suí qí kǒu shū, jìn èr shí zhāng. wén shén gāo, lǐ shén yuǎn. cān yuè ér tàn zhě zài sān. hǔ yuē: cǐ wú píng shēng zhī sù yě, ān gǎn wàng qí chuán hū? yòu yuē: jūn xián mìng chéng chuán, dāng shén bēn pò. jīn jiǔ liú yì lì, jīng sǒng wàn duān. yǔ jūn yǒng jué, yì tú zhī hèn, hé kě yán zāi? cān yì yǔ zhī xù bié, jiǔ ér fāng qù. cān zì nán huí, suì zhuān mìng chí shū jí chēng fù zhī lǐ, jì yú zhēng zi. yuè yú, zhēng zi zì guó lüè lái jīng yì cān mén, qiú xiān rén zhī jiù. cān bù dé yǐ, jù shū qí shì. hòu cān yǐ jǐ fèng jūn gěi zhēng qī zǐ, miǎn jī dòng yān. cān hòu guān zhì bīng bù shì láng. chū xuān shì zhì
隴西李徵,皇族子,家於虢略。微少博學,善屬文。弱冠從州府貢焉,時號名士。天寶十載春於尚書右丞楊沒榜下登進士第。後數年,調補江南尉。徵性疏逸,恃才倨傲,不能屈跡卑僚。嘗鬱鬱不樂。每同舍會,既酣,顧謂其群官曰:「生乃與君等為伍耶!」其僚佐咸嫉之。及謝秩,則退歸閉門,不與人通者近歲余。後迫衣食,乃具妝東遊吳楚之間,以干郡國長吏。吳楚人聞其聲固久矣。及至,皆開館以俟之。宴遊極歡。將去,悉厚遺以實其囊橐。徵在吳楚且周歲,所獲饋遺甚多。西歸虢略。未至,舍於汝墳逆旅中。忽被疾發狂,鞭捶仆者。仆者不勝其苦。如是旬余,疾益甚。無何,夜狂走,莫知其適。家僮跡其去而伺之,盡一月而徵竟不回。於是仆者驅其乘馬,挈其囊橐而遠遁去。至明年,陳郡袁傪以監察御史奉詔使嶺南,乘傳至商於界。晨將發,其驛者白曰:「道有虎暴而食人,故過於此者,非晝而莫敢進。今尚早,願且駐車,決不可前。」傪怒曰:「我天子使,眾騎極多,山澤之獸能為害耶?」遂命駕去。行未盡一里,果有一虎自草中突出。傪驚甚。俄而虎匿身草中,人聲而言曰:「異乎哉,幾傷我故人也!」傪聆其音似李徵。傪昔與徵同登進士第,分極深,別有年矣。忽聞其語,既驚且異,而莫測焉。遂問曰:「子為誰?得非故人隴西子乎?」虎呻吟數聲,若嗟泣之狀。已而謂傪曰:「我李徵也。君幸少留,與我一語。」傪即降騎。因問曰:「李君,李君,何為而至是也?」虎曰:「我自與足下別,音問(「問」字原闕。據明抄本補。)曠阻且久矣。幸喜得無恙乎,今又去何適?向者見君,有二吏驅而前,驛隸挈印囊以導。庸非為御史而出使乎?」傪曰:「近者幸得備御史之列,今乃使嶺南。」虎曰:「吾子以文學立身,位登朝序,可謂盛矣。況憲台清峻,分乣百揆,聖明慎擇,尤異於人。心喜故人居此地,甚可賀。」傪曰:「往者吾與執事同年成名,交契深密,異於常友。自聲容間阻,時去如流,想望風儀,心目俱斷。不意今日,獲君念舊之言。雖然,執事何為不我見,而自匿於草莽中?故人之分,豈當如是耶?」虎曰:「我今不為人矣,安得見君乎?」傪即詰其事。虎曰:「我前身客吳楚,去歲方還。道次汝墳,忽嬰疾發狂走山谷中。俄以左右手據地而步,自是覺心愈狠,力愈倍。及視其肱髀,則有厘毛生焉。又見冕衣而行於道者、負而奔者、翼而翱者、毳而馳者,則欲得而啖之。既至漢陰南,以飢腸所迫,值一人腯然其肌,因擒以咀之立盡。由此率以為常。非不念妻孥,思朋友,直以行負神祗,一日化為異獸,有靦於人,故分不見矣。嗟夫!我與君同年登第,交契素厚,今日執天憲,耀親友,而我匿身林藪,永謝人寰,躍而籲天,俯而泣地,身毀不用。是果命乎?」因呼吟咨嗟,殆不自勝,遂泣。傪且問曰:「君今既為異類,何尚能人言耶?」虎曰:「我今形變而心甚悟,故有摚突。以悚以恨,難盡道耳。幸故人念我,深恕我無狀之咎,亦其願也。然君自南方回車,我再值君,必當昧其平生耳。此時視君之軀,猶吾機上一物。君亦宜嚴其警從以備之,無使成我之罪,取笑於士君子。」又曰:「我與君真忘形之友也,而我將有所託,其可乎?」傪曰:「平昔故人,安有不可哉?恨未知何如事,願盡教之。」虎曰:「君不許我,我何敢言?今既許我,豈有隱耶?初我於逆旅中,為疾發狂。既入荒山,而仆者驅我乘馬衣囊悉逃去。吾妻孥尚在虢略,豈念我化為異類乎?君若自南回,為齎書訪妻子,但云我已死,無言今日事。幸記之!」又曰:「吾於人世且無資業,有子尚稚,固難自謀。君位列周行,素秉夙義,昔日之分,豈他人能右哉?必望念其孤弱,時賑其乏,無使殍死於道途,亦恩之大者。」言已又悲泣。傪亦泣曰:「傪與足下休戚同焉,然則足下子亦傪子也。當力副厚命,又何虞其不至哉?」虎曰:「我有舊文數十篇未行於代,雖有遺稿,盡皆散落,君為我傳錄,誠不敢列人之閾,然亦貴傳於子孫也。」傪即呼仆命筆,隨其口書,近二十章。文甚高,理甚遠。傪閱而嘆者再三。虎曰:「此吾平生之素也,安敢望其傳乎?」又曰:「君銜命乘傳,當甚奔迫。今久留驛隸,兢悚萬端。與君永訣,異途之恨,何可言哉?」傪亦與之敘別,久而方去。傪自南回,遂專命持書及摚賻之禮,寄於徵子。月余,徵子自虢略來京詣傪門,求先人之柩。傪不得已,具疏其事。後傪以己俸均給徵妻子,免飢凍焉。傪後官至兵部侍郎。(出《宣室志》)
tiān bǎo xuǎn rén
天寶選人
tiān bǎo nián zhōng, yǒu xuǎn rén rù jīng, lù xíng rì mù, tóu yī cūn sēng fáng qiú sù. sēng bù zài. shí yǐ hūn hēi, tā qù bù dé, suì jiù tà jiǎ sù, ān mǎ zhì yú bié shì. chí míng jiāng fā, ǒu xún xíng yuàn nèi. zhì yuàn hòu pò wū zhōng, hū jiàn yī nǚ zǐ. nián shí qī bā, róng sè shén lì. gài hǔ pí. shú qǐn zhī cì, cǐ rén nǎi xú xíng, chè hǔ pí cáng zhī. nǚ zǐ jué, shén jīng jù, yīn ér wèi qī. wèn qí suǒ yǐ, nǎi yán táo nán, zhì cǐ cáng fú. qù jiā yǐ yuǎn, zài zhī bié chéng, fù xuǎn. xuǎn jì jiù, yòu yǔ tóng zhī guān. shù nián zhì mǎn, shēng zǐ shù rén. yī rì jù xíng, fù zhì qián sù chù. sēng yǒu zài zhě, yán nà ér sù. míng rì, wèi fā jiān, yīn xiào yǔ qī yuē: jūn qǐ bù jì yú yǔ jūn chū xiāng jiàn chù yé? qī nù yuē: mǒu běn fēi rén lèi, ǒu ěr wèi jūn suǒ shōu, yǒu zi shù rén. néng bù jiàn xián, gǎn qiě tóng chù. jīn rú jiàn chǐ, qǐ tú wèi yǔ ěr? hái wǒ gù yī, cóng wǒ suǒ shì. cǐ rén fāng xiè yǐ guò yán, rán qī nù bù yǐ, suǒ gù yī zhuǎn jí. cǐ rén dù bù kě zhì, nǎi yuē: jūn yī zài běi wū jiān, zì wǎng qǔ. nǚ rén dà nù, mù rú diàn guāng, chāng kuáng rù běi wū jiān xún mì hǔ pí, pī zhī yú tǐ. tiào yuè shù bù, yǐ chéng jù hǔ, xiāo hǒu huí gù, wàng lín ér wǎng. cǐ rén jīng jù, shōu zi ér xíng. chū yuán huà jì
天寶年中,有選人入京,路行日暮,投一村僧房求宿。僧不在。時已昏黑,他去不得,遂就榻假宿,鞍馬置於別室。遲明將發,偶巡行院內。至院後破屋中,忽見一女子。年十七八,容色甚麗。蓋虎皮。熟寢之次,此人乃徐行,掣虎皮藏之。女子覺,甚驚懼,因而為妻。問其所以,乃言逃難,至此藏伏。去家已遠,載之別乘,赴選。選既就,又與同之官。數年秩滿,生子數人。一日俱行,復至前宿處。僧有在者,延納而宿。明日,未發間,因笑語妻曰:「君豈不記余與君初相見處耶?」妻怒曰:「某本非人類,偶爾為君所收,有子數人。能不見嫌,敢且同處。今如見恥,豈徒為語耳?還我故衣,從我所適。」此人方謝以過言,然妻怒不已,索故衣轉急。此人度不可制,乃曰:「君衣在北屋間,自往取。」女人大怒,目如電光,猖狂入北屋間尋覓虎皮,披之於體。跳躍數步,已成巨虎,哮吼回顧,望林而往。此人驚懼,收子而行。(出《原化記》)