lǐ zhōu dì yán shēng sōng shān kè dèng jiǎ sū rùn lì zhōu lǐ lù shì zǎn lǎo féng dàn lù shào zhèng huī zhāng è zi xuǎn xiān chǎng gǒu xiān shān lǐ huáng
李舟弟 檐生 嵩山客 鄧甲 蘇閏 利州李錄事 昝老 馮但 陸紹 鄭翬 張堊子 選仙場 狗仙山 李黃
lǐ zhōu dì
李舟弟
lǐ zhōu zhī dì huàn fēng, huò shuō shé jiǔ kě liáo, nǎi qiú hēi shé. shēng fù wèng zhōng, jiā zhī qū niè. shù rì, shé shēng bù jué, jí shú, xiāng qì kù liè, yǐn mǎn ér yǐn. xū yú, xī huà wèi shuǐ, wéi máo fà cún zhī. chū guó shǐ bǔ
李舟之弟患風,或說蛇酒可療,乃求黑蛇。生覆瓮中,加之曲櫱。數日,蛇聲不絕,及熟,香氣酷烈,引滿而飲。須臾,悉化為水,唯毛髮存之。(出《國史補》)
yán shēng
檐生
xī yǒu shū shēng, lù féng xiǎo shé, yīn ér shōu yǎng, shù yuè jiàn dà. shū shēng měi zì yán zhī, hào yuē yán shēng. qí hòu bù kě yán fù, fàng zhī fàn xiàn dōng dà zé zhōng. sì shí yú nián, qí shé rú fù zhōu, hào wèi shén mǎng, rén wǎng yú zé zhōng zhě, bì bèi tūn shí. shū shēng shí yǐ lǎo mài, tú jīng cǐ zé pàn, rén wèi yuē: zhōng yǒu dà shé shí rén, jūn yí wú wǎng. shí shèng dōng hán shén, shū shēng wèi dōng yuè shé cáng, wú cǐ lǐ, suì guò dà zé. xíng èr shí lǐ yú, hū yǒu shé zhú, shū shēng shàng shí qí xíng sè, yáo wèi zhī yuē: ěr fēi wǒ yán shēng hū? shé biàn dī tóu, liáng jiǔ fāng qù. huí zhì fàn xiàn, xiàn lìng wèn qí jiàn shé bù sǐ, yǐ wèi yì, xì zhī yù zhōng, duàn xíng dāng sǐ. shū shēng sī fèn yuē: yán shēng, yǎng rǔ fān lìng wǒ sǐ, bù yì jù zāi! qí yè, shé suì gōng xiàn yī xiàn wèi hú, dú yù bù xiàn, shū shēng huò miǎn. tiān bǎo mò, dú gū xiān zhě, qí jiù wèi fàn lìng. sān yuè sān rì, yǔ jiā rén yú hú zhōng fàn zhōu, wú gù fù méi, jiā rén jǐ sǐ zhě shù sì yě. chū guǎng yì jì
昔有書生,路逢小蛇,因而收養,數月漸大。書生每自檐之,號曰檐生。其後不可檐負,放之范縣東大澤中。四十餘年,其蛇如覆舟,號為神蟒,人往於澤中者,必被吞食。書生時以老邁,途經此澤畔,人謂曰:「中有大蛇食人,君宜無往。」時盛冬寒甚,書生謂冬月蛇藏,無此理,遂過大澤。行二十里余,忽有蛇逐,書生尚識其形色,遙謂之曰:「爾非我檐生乎?」蛇便低頭,良久方去。回至范縣,縣令問其見蛇不死,以為異,系之獄中,斷刑當死。書生私忿曰:「檐生,養汝翻令我死,不亦劇哉!」其夜,蛇遂攻陷一縣為湖,獨獄不陷,書生獲免。天寶末,獨孤暹者,其舅為范令。三月三日,與家人於湖中泛舟,無故覆沒,家人幾死者數四也。(出《廣異記》)
sōng shān kè
嵩山客
yuán hé chū, sōng shān yǒu wǔ liù kè, jiē jì shān xí yè zhě yě. chū qiū, bì rè yú èr dì tǎ xià. rì wǎn, yú tǎ xià jiàn yī dà shé zhǎng shù zhàng, pán rào tǎ xīn, qù dì rào tǎ xīn qù dì wǔ zì yuán zuò hài ér guān zhī. jù míng chāo běn gǎi. shí shù zhàng. zhòng hài ér guān zhī, yī kè yuē: kě chōng pú shí zhī chú. xián hé zhī, zhōng yī kè shàn shè. huò yuē: dà zhě huò lóng shén, shā zhī kǒng wèi huò yě. zhòu pú zhī shàn, qǐ zài cǐ hū? bù rú wù wèi. zhū kè jué yì, bù kě fù zhǐ, shàn shè fā yī jiàn, biàn zhōng, zài jiàn, shé pán jiě zhuì dì, zhòng gòng shā zhī. zhū kè gè wù páo shì, cāo dāo tuán gē zhě, huò yǒu rù sì qiú chái tàn yán gū zhě. qí quàn bù qǔ zhě, sè bù lè, suì cí ér guī. qí qù sì shù lǐ, shí tiān sè yǐ yīn, tiān léi hū qǐ. qí zhōng yì yǒu gè guī zhě, ér shù kè yóu zài tǎ xià. xū yú, yún wù dà hé, yuǎn jìn huì míng, yǔ báo rú xiè, piāo fēng sì juǎn, zhé mù zǒu shí, léi báo jī nù, shān chuān zhèn dàng. shù rén jiē zhèn sǐ yú tǎ xià, yǒu xiān guī zhě, lù yì sǐ. qí yī kè bù yù shā zhě, wèi dào shān jū, tóu yī kōng lán ruò. hé mén, léi diàn suí kè rù, dà jù. zì xǐng qiě fēi tóng móu, lìng qí jiàn hài, nǎi dà yán yuē: mǒu bù yǔ zhū rén gòng shā cǐ shé, shén lǐ cōng míng, bù kě làn fá wú gū! xìng yí xiáng shěn. yán qì, léi tíng bìng shōu, fēng yǔ xiāo xiē. cǐ kè dú cún. chū yuán huà jì
元和初,嵩山有五六客,皆寄山習業者也。初秋,避熱於二帝塔下。日晚,於塔下見一大蛇長數丈,蟠繞塔心,去地(繞塔心去地五字原作駭而觀之。據明抄本改。)十數丈。眾駭而觀之,一客曰:「可充脯食之廚。」咸和之,中一客善射。或曰:「大者或龍神,殺之恐為禍也。晝脯之膳,豈在此乎?不如勿為。」諸客決議,不可復止,善射發一箭,便中,再箭,蛇蟠解墜地,眾共殺之。諸客各務庖事,操刀剸割者,或有入寺求柴炭鹽酤者。其勸不取者,色不樂,遂辭而歸。其去寺數里,時天色已陰,天雷忽起。其中亦有各歸者,而數客猶在塔下。須臾,雲霧大合,遠近晦冥,雨雹如泄,飄風四卷,折木走石,雷雹激怒,山川震盪。數人皆震死於塔下,有先歸者,路亦死。其一客不欲殺者,未到山居,投一空蘭若。闔門,雷電隨客入,大懼。自省且非同謀,令其見害,乃大言曰:「某不與諸人共殺此蛇,神理聰明,不可濫罰無辜!幸宜詳審。」言訖,雷霆並收,風雨消歇。此客獨存。(出《原化記》)
dèng jiǎ
鄧甲
bǎo lì zhōng, dèng jiǎ zhě, shì máo shān dào shì qiào yán. qiào yán zhě, zhēn yǒu dào zhī shì, yào biàn wǎ lì, fú zhào guǐ shén. jiǎ jīng kěn qián chéng, bù jué láo kǔ, xī shǎo ān jié, zhòu bù ān chuáng. qiào yán yì niàn zhī, jiào qí yào, zhōng bù chéng shòu qí fú, jìng wú yīng. dào shì yuē: rǔ yú cǐ èr bān wú fēn, bù kě qiáng xué. shòu zhī jìn tiān dì shé shù, huán yǔ zhī nèi, wéi yī rén ér yǐ. jiǎ dé ér guī yān, zhì wū jiāng, hū yù huì jī zǎi zāo dú shé shì qí zú, hào chǔ zhī shēng, jīng dòng lǘ lǐ. fán yǒu shù zhě, jiē bù néng jìn, jiǎ yīn wèi zhì zhī. xiān yǐ fú bǎo qí xīn, tòng lì zhǐ, jiǎ yuē: xū zhào dé běn shǎi shé, shǐ shōu qí dú, bù rán zhě, zú jiāng yuè yǐ. shì shé yí rén jìn zhī, yīng zǒu shù lǐ. suì lì tán yú sāng lín zhōng, guǎng sì zhàng, yǐ dān sù zhōu zhī, nǎi fēi zhuàn zì, zhào shí lǐ nèi shé. bù yí shí ér zhì, duī zhī tán shàng, gāo zhàng yú, bù zhī jǐ wàn tiáo ěr. hòu sì dà shé, gè zhǎng sān zhàng, wěi rú jí tǒng, pán qí duī shàng. shí bǎi yú bù cǎo mù, shèng xià jǐn jiē huáng luò. jiǎ nǎi xiǎn zú pān yuán, shàng qí shé duī zhī shàng, yǐ qīng tiáo qiāo sì dà shé nǎo yuē: qiǎn rǔ zuò wǔ zhǔ, zhǎng jiè nèi zhī shé, yān de shǐ dú hài rén? shì zhě jí zhù, fēi zhě jí qù! jiǎ què xià, shé duī bēng dǎo. dà shé xiān qù, xiǎo zhě jì wǎng, yǐ zhì yú jǐn. zhǐ yǒu yī xiǎo shé, tǔ sè xiào zhù, qí zhǎng chǐ yú, měng rán bù qù. jiǎ lìng yú zǎi lái, chuí zú, chì shé shōu qí dú. shé chū zhǎn suō nán zhī, jiǎ yòu chì zhī, rú yǒu wù cù zhī, zhǐ kě zhǎng shù cùn ěr, yǒu gāo liú chū qí bèi, bù dé yǐ ér zhāng kǒu, xiàng chuāng xī zhī. zǎi jué qí nǎo nèi, yǒu wù rú zhēn zǒu xià. shé suì liè pí chéng shuǐ, zhǐ yǒu jǐ gǔ zài dì. zǎi suì wú kǔ, hòu yí zhī jīn bó. shí wéi yáng yǒu bì shēng, yǒu cháng nòng shé qiān tiáo, rì xì yú huán huì, suì dà yǒu zī chǎn, ér jiàn dà dì. jí zú, qí zi yù qí dì, wú nài qí shé, yīn yǐ jīn bó zhào jiǎ. jiǎ zhì, yǔ yī fú, fēi qí shé guò chéng yuán zhī wài, shǐ huò dé zhái. jiǎ hòu zhì fú liáng xiàn, shí bī chūn. fán shì fán shì yuán zuò fēng yǒu, jù míng chāo běn gǎi. chá yuán zhī nèi, sù yǒu shé dú, rén bù gǎn duō qí míng, bì zhě yǐ shù shí rén. yì rén zhī jiǎ zhī shén shù, liǎn jīn bó, lìng qù qí hài. jiǎ lì tán, zhào shé wáng. yǒu yī dà shé rú gǔ, zhǎng zhàng yú, huàn rán jǐn sè, qí cóng zhě wàn tiáo. ér dà zhě dú dēng tán, yǔ jiǎ jiào qí shù. shé jiàn lì, shǒu lóng shù chǐ, yù guò jiǎ zhī shǒu. jiǎ yǐ zhàng shàng zhǔ qí mào ér gāo yān, shé shǒu jìng kùn, bù néng yú jiǎ zhī mào. shé nǎi bó wèi shuǐ, yú shé jiē bì. tǎng ruò shé shǒu yú jiǎ, jí jiǎ wèi shuǐ yān. cóng cǐ míng yuán suì jué qí dú huī. jiǎ hòu jū máo shān xué dào, zhì jīn yóu zài yān. chū chuán qí
寶曆中,鄧甲者,事茅山道士峭岩。峭岩者,真有道之士,藥變瓦礫,符召鬼神。甲精懇虔誠,不覺勞苦,夕少安睫,晝不安床。峭岩亦念之,教其藥,終不成;受其符,竟無應。道士曰:「汝於此二般無分,不可強學。」授之禁天地蛇術,環宇之內,唯一人而已。甲得而歸焉,至烏江,忽遇會稽宰遭毒蛇螫其足,號楚之聲,驚動閭里。凡有術者,皆不能禁,甲因為治之。先以符保其心,痛立止,甲曰:「須召得本色蛇,使收其毒,不然者,足將刖矣。」是蛇疑人禁之,應走數里。遂立壇於桑林中,廣四丈,以丹素周之,乃飛篆字,召十里內蛇。不移時而至,堆之壇上,高丈余,不知幾萬條耳。後四大蛇,各長三丈,偉如汲桶,蟠其堆上。時百餘步草木,盛夏盡皆黃落。甲乃跣足攀緣,上其蛇堆之上,以青條敲四大蛇腦曰:「遣汝作五主,掌界內之蛇,焉得使毒害人?是者即住,非者即去!」甲卻下,蛇堆崩倒。大蛇先去,小者繼往,以至於盡。只有一小蛇,土色肖箸,其長尺余,懵然不去。甲令舁宰來,垂足,叱蛇收其毒。蛇初展縮難之,甲又叱之,如有物促之,只可長數寸耳,有膏流出其背,不得已而張口,向瘡吸之。宰覺其腦內,有物如針走下。蛇遂裂皮成水,只有脊骨在地。宰遂無苦,厚遺之金帛。時維揚有畢生,有常弄蛇千條,日戲於闤闠,遂大有資產,而建大第。及卒,其子鬻其第,無奈其蛇,因以金帛召甲。甲至,與一符,飛其蛇過城垣之外,始貨得宅。甲後至浮梁縣,時逼春。凡是(「凡是」原作「風有」,據明抄本改。)茶園之內,素有蛇毒,人不敢掇其茗,斃者已數十人。邑人知甲之神術,斂金帛,令去其害。甲立壇,召蛇王。有一大蛇如股,長丈余,煥然錦色,其從者萬條。而大者獨登壇,與甲較其術。蛇漸立,首隆數尺,欲過甲之首。甲以杖上拄其帽而高焉,蛇首竟困,不能逾甲之帽。蛇乃踣為水,余蛇皆斃。倘若蛇首逾甲,即甲為水焉。從此茗園遂絕其毒虺。甲後居茅山學道,至今猶在焉。(出《傳奇》)
sū rùn
蘇閏
sú chuán yǒu ǎo yù zhě, yíng qín shí, cháng dé yì yú, fàng yú kāng zhōu yuè chéng jiāng zhōng. hòu shāo dà rú lóng, yù jí huàn yú jiāng, lóng zhé lái yù biān, lǜ wèi cháng. tā rì, yù zhì yú, lóng yòu lái, yǐ dāo xì zhī, wù duàn qí wěi, yù sǐ. lóng yōng shā shí, fén qí mù shàng, rén hū wèi jué wěi, wèi lì cí yǔ qiān yú nián. tài hé mò, yǒu zhí cí zhě, yù shén qí shì, yǐ huò rén. qǔ qún xiǎo shé, shù jìn zhī, cáng cí xià, mù wèi lóng zi, zūn lìng yǐn jiǔ. míng chāo běn wú zūn lìng yǐn jiǔ sì zì. zhì jīn xiāng zhōng, chí yì chéng shì. yuè rén hǎo guǐ guài, zhēng yí zhī, zhí cí zhě zhé shōu qí bàn. kāi chéng chū, cāng zhōu gù jiāng sū rùn wèi cì shǐ, xīn zhī qí fēi, qiě lì qí cái, yì shén zhī. dé jīn bó, yòng xiū fó sì guān shě. tā rì jūn lì wèi shé niè, rùn bù shǐ zhì, nǎi zhěng zān hù, mìng zǒu yǔ yù, suǒ niè zhě é qǐng sǐ, nǎi yún, màn shén fá yě. yú mín jù chàng qí shì, xìn zhī yì jiān. cháng yǒu shā qí yī shé, gān yú huǒ, cáng zhī, yǐ ér cí zhōng shé yú duō. qì jīn yóu rán. chū lǐng nán yì wù zhì
俗傳有媼嫗者,嬴秦時,嘗得異魚,放於康州悅城江中。後稍大如龍,嫗汲浣於江,龍輒來嫗邊,率為常。他日,嫗治魚,龍又來,以刀戲之,誤斷其尾,嫗死。龍擁沙石,墳其墓上,人呼為掘尾,為立祠宇千餘年。太和末,有職祠者,欲神其事,以惑人。取群小蛇,術禁之,藏祠下,目為龍子,遵令飲酒。(明抄本「無遵令飲酒」四字。)置巾箱中,持詣城市。越人好鬼怪,爭遺之,職祠者輒收其半。開成初,滄州故將蘇閏為刺史,心知其非,且利其財,益神之。得金帛,用修佛寺官舍。他日軍吏為蛇齧,閏不使治,乃整簪笏,命走語嫗,所齧者俄頃死,乃雲,慢神罰也。愚民遽唱其事,信之益堅。嘗有殺其一蛇,乾於火,藏之,已而祠中蛇逾多。迄今猶然。(出《嶺南異物志》)
lì zhōu lǐ lù shì
利州李錄事
kāi chéng zhōng, yǒu lǒng xī lǐ shēng, wèi lì zhōu lù shì cān jūn. jū yú guān shě zhōng, cháng xiǎo qǐ, jiàn shé shù bǎi zài tíng, shēng dà jù, jǐn mìng qì yú jiāo yě wài. qí míng dàn, qún shé yòu jí yú tíng, shēng yì jù zhī, qiě yì yě, yì mìng qì qù. hòu yī rì, qún shé yòu zhì, lǐ shēng jīng yuē: qǐ tiān jiāng huò wǒ hū? qī qí róng zhě qiě jiǔ. hòu xún yú, shēng yǐ zāng zuì wén yú cì shǐ. qiǎn lì zhì mén, jiāng àn qí zuì, qiě wén yú tiān zǐ. shēng huáng hài, wú yǐ zì ān, yì yú tíng shù, jué dòu ér sǐ. shēng yǒu qī, gǎn shēng bù dé qí sǐ, yì zì yì yān. yú shì qí jiā tóng zhèn shè, wěi shēn yú jǐng zhě qiě shù bèi, guǒ fú shé jiàn zhī huò. cì shǐ jí lǐ xíng shū yě. chū xuān shì zhì
開成中,有隴西李生,為利州錄事參軍。居於官舍中,嘗曉起,見蛇數百在庭,生大懼,盡命棄於郊野外。其明旦,群蛇又集於庭,生益懼之,且異也,亦命棄去。後一日,群蛇又至,李生驚曰:「豈天將禍我乎?」戚其容者且久。後旬余,生以贓罪聞於刺史。遣吏至門,將按其罪,且聞於天子。生惶駭,無以自安,縊於庭樹,絕脰而死。生有妻,感生不得其死,亦自縊焉。於是其家僮震懾,委身於井者且數輩,果符蛇見之禍。刺史即李行樞也。(出《宣室志》)
zǎn lǎo
昝老
zhǎng shòu lǎo sēng xu yán, tā shí zài héng shān, cūn rén wèi dú shé suǒ shì, xū yú ér sǐ, fā jiě, zhǒng qǐ chǐ yú. qí zǐ yuē: zǎn lǎo ruò zài, dāng wù lǜ. suì yíng zǎn zhì. nǎi yǐ huī wéi qí shī, kāi sì mén. xiān yuē: ruò cóng zú rù, zé bù jiù yǐ. suì tà bù jù gù, jiǔ ér shé bù zhì, zǎn dà nù, nǎi qǔ fàn shù shēng, dǎo shé xíng zǔ zhī. hū rú dòng chū mén, yǒu qǐng, fàn shé yǐn yī shé cóng sǐ zhě tóu rù, jìng jí qí chuāng, shī jiàn dī, shé suō ér sǐ, cūn rén suì huó. chū yǒu yáng zá zǔ
長壽老僧聓言,他時在衡山,村人為毒蛇所噬,須臾而死,發解,腫起尺余。其子曰:「昝老若在,當勿慮。」遂迎昝至。乃以灰圍其屍,開四門。先曰:「若從足入,則不救矣。」遂踏步據固,久而蛇不至,昝大怒,乃取飯數升,擣蛇形詛之。忽蠕動出門,有頃,飯蛇引一蛇從死者頭入,徑及其瘡,屍漸低,蛇縮而死,村人遂活。(出《酉陽雜俎》)
féng dàn
馮但
féng dàn zhě, cháng yǒu jí, yī lìng jìn shé jiǔ fú zhī. chū fú yī wèng, yú jí jiǎn bàn. yòu lìng jiā rén yuán zhōng zhí yī shé, tóu wèng zhōng, fēng bì qī rì. jí kāi, shé yuè chū, jǔ shǒu chǐ yú, chū mén, yīn shī suǒ zài. qí guò jī, dì fén qǐ shù cùn. chū yǒu yáng zá zǔ
馮但者,常有疾,醫令浸蛇酒服之。初服一瓮,於疾減半。又令家人園中執一蛇,投瓮中,封閉七日。及開,蛇躍出,舉首尺余,出門,因失所在。其過跡,地墳起數寸。(出《酉陽雜俎》)
lù shào
陸紹
láng zhōng lù shào yán, cháng jì yī rén jìn shé jiǔ, qián hòu shā shé shù shí tóu. yī rì, zì lín wèng kuī jiǔ, yǒu wù tiào chū, niè qí bí jiāng luò. shì zhī, nǎi shé tóu gǔ yě. yīn chuāng huǐ, qí bí rú xuē yān. chū yǒu yáng zá zǔ
郎中陸紹言,嘗記一人浸蛇酒,前後殺蛇數十頭。一日,自臨瓮窺酒,有物跳出,齧其鼻將落。視之,乃蛇頭骨也。因瘡毀,其鼻如削焉。(出《酉陽雜俎》)
zhèng huī
鄭翬
jìn shì zhèng huī shuō, jiā zài gāo yóu, yǒu qīn biǎo lú shì zhuāng jìn shuǐ. qí lín rén shù jiā gòng shā yī bái shé, wèi jiǔ, hū dà zhèn diàn yǔ, fā hóng, shù jiā xiàn nì wú yí, wéi lú zhái dāng zhōng yī jiā wú yàng. chū yīn huà lù
進士鄭翬說,家在高郵,有親表盧氏莊近水。其鄰人數家共殺一白蛇,未久,忽大震電雨,發洪,數家陷溺無遺,唯盧宅當中一家無恙。(出《因話錄》)
zhāng è zi
張堊子
zǐ tóng xiàn zhāng è zi shén, nǎi wǔ dīng bá shé zhī suǒ yě. huò yún, juàn zhōu zhāng shēng suǒ yǎng zhī shé, yīn ér cí. shí rén wèi wèi zhāng è zi, qí shén shén líng. wěi shǔ wáng jiàn shì zǐ míng yuán yīng, cōng míng bó dá, qí shè jué lún. yá chǐ cháng lù, duō yǐ xiù yǎn kǒu, zuǒ yòu bù gǎn yǎng shì. shé yǎn ér hēi sè, xiōng è bǐ xiè, tōng yè bù mèi, jìng yǐ zuò nì fú zhū. jiù zhū zhī xī, zǐ tóng miào zhù, jí wèi è zi suǒ zé, yán: wǒ jiǔ zài chuān, jīn shǐ fāng guī, hé yǐ zhì miào yǔ huāng huì rú shì yé? yóu shì shǔ rén nǎi zhī yuán yīng wèi miào shé zhī jīng yǐ. chū běi mèng suǒ yán
梓潼縣張堊子神,乃五丁拔蛇之所也。或雲,雋州張生所養之蛇,因而祠。時人謂為張堊子,其神甚靈。偽蜀王建世子名元膺,聰明博達,騎射絕倫。牙齒常露,多以袖掩口,左右不敢仰視。蛇眼而黑色,兇惡鄙褻,通夜不寐,竟以作逆伏誅。就誅之夕,梓潼廟祝,亟為堊子所責,言:「我久在川,今始方歸,何以致廟宇荒穢如是耶?」由是蜀人乃知元膺為廟蛇之精矣。(出《北夢瑣言》)
xuǎn xiān chǎng
選仙場
nán zhōng yǒu xuǎn xiān chǎng, chǎng zài qiào yá zhī xià. qí jué dǐng yǒu dòng xué, xiāng chuán wèi shén xiān zhī kū zhái yě. měi nián zhōng yuán rì, bá yī rén shàng shēng. xué dào zhě zhú tán yú xià, zhì shí, zé yuǎn jìn guān pèi, xián cuì yú sī. bèi kē yí, shè zhāi jiào, fén xiāng zhù shù, qī rì ér hòu, zhòng tuī yī rén dào dé zuì gāo zhě, yán jié zhì chéng, duān jiǎn lì yú tán shàng. yú rén jiē càn mèi bié ér tuì, yáo dǐng lǐ gù wàng zhī. yú shí yǒu wǔ sè xiáng yún, xú zì dòng mén ér xià, zhì yú tán chǎng. qí dào gāo zhě, guān yī bù dòng, hé shuāng zhǎng, niè wǔ yún ér shàng shēng. guān zhě mí bù tì sì jiàn xiàn, wàng dòng mén ér zuò lǐ. rú shì zhě nián yī liǎng rén. cì nián yǒu dào gāo zhě hé xuǎn, hū yǒu zhōng biǎo jiān yī bǐ qiū, zì wǔ dū shān wǎng yǔ jué bié. bǐ qiū huái xióng huáng yī jīn xǔ, zèng zhī yuē: dào zhōng wéi zhòng cǐ yào, qǐng mì zhì yú yāo fù zhī jiān, shèn wù wù yuán zuò shī, jù míng chāo běn gǎi. yí shī zhī. dào gāo zhě shén xǐ, suì huái ér shēng tán. zhì shí, guǒ niè yún ér shàng. hòu xún yú, dà jué shān yán chòu huì. shù rì hòu, yǒu liè rén, zì yán páng pān yuán zào qí dòng, jiàn yǒu dà mǎng shé, fǔ làn qí jiān, qián hòu shàng shēng zhě hái gǔ, shān jī yú jù xué zhī jiān. gài wǔ sè yún zhě, mǎng zhī dú qì, cháng hū xī cǐ wú zhī dào shì chōng qí fù. āi zāi! chū yù táng xián huà
南中有選仙場,場在峭崖之下。其絕頂有洞穴,相傳為神仙之窟宅也。每年中元日,拔一人上升。學道者築壇於下,至時,則遠近冠帔,咸萃於斯。備科儀,設齋醮,焚香祝數,七日而後,眾推一人道德最高者,嚴潔至誠,端簡立於壇上。餘人皆摻袂別而退,遙頂禮顧望之。於時有五色祥雲,徐自洞門而下,至於壇場。其道高者,冠衣不動,合雙掌,躡五雲而上升。觀者靡不涕泗健羨,望洞門而作禮。如是者年一兩人。次年有道高者合選,忽有中表間一比丘,自武都山往與訣別。比丘懷雄黃一斤許,贈之曰:「道中唯重此藥,請密置於腰腹之間,慎勿(「勿」原作「失」,據明抄本改。)遺失之。」道高者甚喜,遂懷而升壇。至時,果躡雲而上。後旬余,大覺山岩臭穢。數日後,有獵人,自岩旁攀緣造其洞,見有大蟒蛇,腐爛其間,前後上升者骸骨,山積於巨穴之間。蓋五色雲者,蟒之毒氣,常呼吸此無知道士充其腹。哀哉!(出《玉堂閒話》)
gǒu xiān shān
狗仙山
bā cóng zhī jìng, dì duō yán yá, shuǐ guài mù guài, wú suǒ bù yǒu. mín jū xī hè. yǐ yì liè wèi shēng yá. qiàn kōng zhī suǒ, yǒu yī dòng xué, jū rén bù néng cè qí suǒ wǎng. liè shī zòng quǎn yú cǐ, zé duō hū zhī bù huí, dèng mù yáo wěi, zhān qí yá xué. yú shí yǒu cǎi yún chuí xià, yíng liè quǎn ér shēng dòng. rú shì zhě nián nián yǒu zhī, hǎo dào zhě hū wèi gǒu xiān shān. ǒu yǒu zhì zhě, dú bù xìn zhī, suì xiè yī quǎn, xié xián hú wǎng zhī. zhì zé yǐ cū gēng xì qí quǎn yāo, xì yú gǒng mù, rán hòu tuì shēn ér guān zhī. jí cǎi yún xià, quǎn yíng shēn ér bù néng suí qù, háo jiào zhě shù sì. xuán jiàn yǒu wù, tóu dà rú wèng, shuāng mù rú diàn, diàn yuán zuò guī, jù míng chāo běn gǎi. lín jiǎ guāng míng, lěng zhào xī gǔ, jiàn chuí shēn chū dòng zhōng guān qí quǎn, liè shī dú qí shǐ ér shè zhī. jì zhōng, bù fù zài jiàn. qǐng jīng xún rì, chòu huì mǎn shān. liè shī nǎi zì shān dǐng, zhuì suǒ xià guān, jiàn yī dà mǎng, fǔ làn yú yán jiān. gǒu xiān shān zhī shì, yǒng wú yǒu zhī. chū yù táng xián huà
巴賨之境,地多岩崖,水怪木怪,無所不有。民居溪壑。以弋獵為生涯。嵌空之所,有一洞穴,居人不能測其所往。獵師縱犬於此,則多呼之不回,瞪目搖尾,瞻其崖穴。於時有彩雲垂下,迎獵犬而升洞。如是者年年有之,好道者呼為狗仙山。偶有智者,獨不信之,遂絏一犬,挾弦弧往之。至則以粗縆系其犬腰,繫於拱木,然後退身而觀之。及彩雲下,犬縈身而不能隨去,嗥叫者數四。旋見有物,頭大如瓮,雙目如電,(「電」原作「龜」,據明抄本改。)鱗甲光明,冷照溪谷,漸垂身出洞中觀其犬,獵師毒其矢而射之。既中,不復再見。頃經旬日,臭穢滿山。獵師乃自山頂,縋索下觀,見一大蟒,腐爛於岩間。狗仙山之事,永無有之。(出《玉堂閒話》)
lǐ huáng
李黃
yuán hé èr nián, lǒng xī lǐ huáng, yán tiě shǐ xùn zhī yóu zi yě. yīn diào xuǎn cì, chéng xiá yú zhǎng ān dōng shì, piē piē yuán zuò zhě, jù míng chāo běn gǎi. jiàn yī dú chē, shì bì shù rén yú chē zhōng huò yì. lǐ qián mù chē zhōng, yīn jiàn bái yī zhī shū, chuò yuē yǒu jué dài zhī sè. lǐ zǐ qiú wèn, shì zhě yuē: niáng zǐ shuāng jū, yuán shì zhī nǚ, qián shì lǐ jiā, jīn shēn yī lǐ zhī fú. fāng chú fú, chú fú yuán zuò wài chú, jù míng chāo běn gǎi. suǒ yǐ shì cǐ ěr. yòu xún kě néng zài cóng rén hū, nǎi xiào yuē: bù zhī. lǐ zǐ nǎi chū yǔ qián qián zì yuán kōng què, jù míng chāo běn bǔ. bó, huò zhū jǐn xiù, bì bèi suì chuán yán yún: qiě dài qián mǎi zhī, qǐng suí dào zhuāng yán sì zuǒ cè zhái zhōng, xiāng hái bù fù. fù yuán zuò wǎn, jù míng chāo běn gǎi. lǐ zǐ yuè. shí shí zì yuán què, jù míng chāo běn bǔ. yǐ wǎn, suì zhú dú chē ér xíng. ài yè fāng zhì suǒ zhǐ, dú chē rù zhōng mén, bái yī shū yī rén xià chē, shì zhě yǐ wéi yōng zhī ér rù. lǐ xià mǎ, é jiàn yī shǐ zhě jiāng tà ér chū, yún: qiě zuò. zuò bì, shì zhě yún: jīn yè láng jūn qǐ xiá lǐng qián hū? bù rán, cǐ yǒu zhǔ rén fǒu? qiě guī zhǔ rén, míng chén bù wǎn yě. lǐ zǐ yuē: nǎi jīn wú jiāo qián zhī zhì, rán cǐ yì wú zhǔ rén, hé jiàn gé zhī shén yě? shì zhě rù, fù chū yuē: ruò wú zhǔ rén, cǐ qǐ bù kě, dàn wù yǐ shū lòu wèi qiào yě. é ér shì zhě yún: qū láng jūn. lǐ zǐ zhěng yī ér rù, jiàn qīng fú lǎo nǚ láng lì yú tíng, xiāng jiàn yuē: bái yī zhī yí yě. zhōng tíng zuò, shǎo qǐng, bái yī fāng chū, sù qún càn rán, níng zhì jiǎo ruò, cí qì xián yǎ, shén xiān bù shū. lüè xù kuǎn qǔ, fān rán què rù. yí zuò xiè yuē: chuí qíng yǔ huò zhū cǎi sè, bǐ rì lái shì zhě, jiē bù rú zhī. rán suǒ jiǎ rú míng chāo běn suǒ jiǎ rú zuò qí jià jǐ. hé? shēn yōu kuì. lǐ zǐ yuē: cǎi bó cū móu, bù zú yǐ fèng jiā rén fú shì, hé gǎn gǎn yuán zuò kǔ. jù míng chāo běn gǎi. zhǐ jià hū? dá yuē: qú qiǎn lòu, bù zú shì jūn zǐ jīn zhì. rán pín jū yǒu sān shí qiān zhài fù, láng jūn tǎng bù qì, zé yuàn shì zuǒ yòu yǐ. lǐ zǐ yuè. bài yú shì cè, fǔ ér tú zhī. lǐ zǐ yǒu huò yì suǒ, xiān zài jìn, suì mìng suǒ shǐ qǔ qián sān shí qiān. xū yú ér zhì, táng xī jiān mén, huō rán ér kāi. fàn shí bì bèi, jiē zài xī jiān. yí suì yán lǐ zǐ rù zuò, zhuǎn pàn xuàn huàn. nǚ láng xuán zhì, mìng zuò, bài yí ér zuò, liù qī rén jù fàn. shí bì, mìng jiǔ huān yǐn. yī zhù sān rì, yǐn lè wú suǒ bù zhì. dì sì rì, yí yún: lǐ láng jūn qiě guī, kǒng shàng shū guài chí, hòu wǎng lái yì hé nán yě? lǐ yì yǒu guī zhì, chéng mìng bài cí ér chū. shàng mǎ, pú rén jué lǐ zǐ yǒu xīng sāo qì yì cháng. suì guī zhái, wèn hé chù xǔ rì bù jiàn, yǐ tā yǔ duì. suì jué shēn zhòng tóu xuán, mìng bèi ér qǐn. xiān shì hūn zhèng shì nǚ, zài cè yún: zú xià diào guān yǐ chéng, zuó rì guò guān, mì gōng bù dé, mǒu mǒu yuán zuò qí, jù míng chāo běn gǎi. èr xiōng tì guò guān, yǐ le. lǐ dá yǐ kuì pèi zhī cí. é ér zhèng xiōng zhì, zé yǐ suǒ wǎng xíng. lǐ yǐ jiàn jué huǎng hū, zhī duì shī cì, wèi qī yuē: wú bù qǐ yǐ. kǒu suī yǔ, dàn jué bèi dǐ shēn jiàn xiāo jǐn, jiē bèi ér shì, kōng zhù shuǐ ér yǐ, wéi yǒu tóu cún. jiā dà jīng shè, hū cóng chū zhī pū kǎo zhī, jù yán qí shì. jí qù xún jiù zhái suǒ, nǎi kōng yuán. yǒu yī zào jiá shù, shù shàng yǒu shí wǔ qiān, shù xià yǒu shí wǔ shí, yú le wú suǒ jiàn. wèn bǐ chù rén yún: wǎng wǎng yǒu jù bái shé zài shù xià, biàn wú bié wù, xìng yuán zhě, gài yǐ kōng yuán wèi xìng ěr. fù yī shuō, yuán hé zhōng, fèng xiáng jié dù lǐ tīng, cóng zi guǎn, rèn jīn wú cān jūn. zì yǒng níng lǐ chū yóu, jí ān huà mén wài, nǎi yù yī chē zi, tōng yǐ yín zhuāng, pō jí xiān lì. jià yǐ bái niú, cóng èr nǚ nú, jiē chéng bái mǎ, yī fú jiē sù, ér zī róng wǎn mèi. guǎn guì jiā zǐ, bù zhī jiǎn shù, jí suí zhī. jiāng mù yān, èr nǚ nú yuē: láng jūn guì rén, suǒ jiàn mò fēi lì zhì, mǒu jiē jiàn zhì, yòu cū lòu, bù gǎn dāng gōng zǐ hòu yì. rán chē zhōng xìng yǒu shū lì, chéng kě liú yì yě. guǎn suì qiú nǚ nú, nǎi chí mǎ bàng chē, xiào ér huí yuē: láng jūn dàn suí xíng, wù shě qù. mǒu shì yǐ yán yǐ. guǎn jì suí zhī, wén qí yì xiāng yíng lù. rì mù, jí fèng chéng yuán, èr nǚ nú yuē: niáng zǐ zhù cǐ zhī dōng, jīn xiān qù yǐ. láng jūn qiě cǐ huí xiáng, mǒu jí chū fèng yíng ěr. chē zi jì rù, guǎn nǎi zhù mǎ yú lù cè. liáng jiǔ, jiàn yī bì chū mén zhāo shǒu. guǎn nǎi xià mǎ. rù zuò yú tīng zhōng, dàn wén míng xiāng rù bí, shì fēi rén shì suǒ yǒu. guǎn suì lìng rén mǎ rù ān yì lǐ jì sù. huáng hūn hòu, fāng jiàn yī nǚ zǐ, sù yī, nián shí liù qī, zī yàn ruò shén xiān. guǎn zì xǐ zhī xīn, suǒ bù néng yù. jí chū, yǐ jiàn rén mǎ zài mén wài. suì bié ér guī. cái jí jiā, biàn jué nǎo téng, sī xū yì shén, zhì chén sì jiān, nǎo liè ér zú. qí jiā xún wèn nú pú, zuó yè suǒ lì zhī chù, cóng zhě jù shù qí shì, yún: láng jūn pō wén yì xiāng, mǒu bèi suǒ wén, dàn shé sāo bù kě jìn. jǔ jiā yuān hài, jù mìng pú rén, yú zuó yè suǒ zhǐ zhī chù fù yàn zhī, dàn jiàn kū huái shù zhōng, yǒu dà shé pán qū zhī jī. nǎi fá qí shù, fā jué, yǐ shī dà shé, dàn yǒu xiǎo shé shù tiáo, jǐn bái, jiē shā zhī ér guī. chū bó yì zhì
元和二年,隴西李黃,鹽鐵使遜之猶子也。因調選次,乘暇於長安東市,瞥(「瞥」原作「者」,據明抄本改。)見一犢車,侍婢數人於車中貨易。李潛目車中,因見白衣之姝,綽約有絕代之色。李子求問,侍者曰:「娘子孀居,袁氏之女,前事李家,今身依李之服。方除服,(「除服」原作「外除」,據明抄本改。)所以市此耳。」又詢可能再從人乎,乃笑曰:「不知。」李子乃出與錢(「錢」字原空闕,據明抄本補。)帛,貨諸錦繡,婢輩遂傳言云:「且貸錢買之,請隨到莊嚴寺左側宅中,相還不負。」(「負」原作「晚」,據明抄本改。)李子悅。時(「時」字原闕,據明抄本補。)已晚,遂逐犢車而行。礙夜方至所止,犢車入中門,白衣姝一人下車,侍者以帷擁之而入。李下馬,俄見一使者將榻而出,云:「且坐。」坐畢,侍者云:「今夜郎君豈暇領錢乎?不然,此有主人否?且歸主人,明晨不晚也。」李子曰:「乃今無交錢之志,然此亦無主人,何見隔之甚也?」侍者入,復出曰:「若無主人,此豈不可,但勿以疏漏為誚也。」俄而侍者云:「屈郎君。」李子整衣而入,見青服老女郎立於庭,相見曰:「白衣之姨也。」中庭坐,少頃,白衣方出,素裙粲然,凝質皎若,辭氣閒雅,神仙不殊。略序款曲,翻然卻入。姨坐謝曰:「垂情與貨諸彩色,比日來市者,皆不如之。然所假如(明抄本「所假如作其價幾」。)何?深憂愧。」李子曰:「彩帛粗繆,不足以奉佳人服飾,何敢(敢原作苦。據明抄本改。)指價乎?」答曰:「渠淺陋,不足侍君子巾櫛。然貧居有三十千債負,郎君倘不棄,則願侍左右矣。」李子悅。拜於侍側,俯而圖之。李子有貨易所,先在近,遂命所使取錢三十千。須臾而至,堂西間門,剨然而開。飯食畢備,皆在西間。姨遂延李子入坐,轉盼炫煥。女郎旋至,命坐,拜姨而坐,六七人具飯。食畢,命酒歡飲。一住三日,飲樂無所不至。第四日,姨云:「李郎君且歸,恐尚書怪遲,後往來亦何難也?」李亦有歸志,承命拜辭而出。上馬,僕人覺李子有腥臊氣異常。遂歸宅,問何處許日不見,以他語對。遂覺身重頭旋,命被而寢。先是婚鄭氏女,在側云:「足下調官已成,昨日過官,覓公不得,某(「某」原作「其」,據明抄本改。)二兄替過官,已了。」李答以愧佩之辭。俄而鄭兄至,責以所往行。李已漸覺恍惚,祗對失次,謂妻曰:「吾不起矣。」口雖語,但覺被底身漸消盡,揭被而視,空注水而已,唯有頭存。家大驚懾,呼從出之仆考之,具言其事。及去尋舊宅所,乃空園。有一皂莢樹,樹上有十五千,樹下有十五十,余了無所見。問彼處人云:「往往有巨白蛇在樹下,便無別物,姓袁者,蓋以空園為姓耳。復一說,元和中,鳳翔節度李聽,從子琯,任金吾參軍。自永寧里出遊,及安化門外,乃遇一車子,通以銀裝,頗極鮮麗。駕以白牛,從二女奴,皆乘白馬,衣服皆素,而姿容婉媚。琯貴家子,不知檢束,即隨之。將暮焉,二女奴曰:「郎君貴人,所見莫非麗質,某皆賤質,又粗陋,不敢當公子厚意。然車中幸有姝麗,誠可留意也。」琯遂求女奴,乃馳馬傍車,笑而回曰:「郎君但隨行,勿捨去。某適已言矣。」琯既隨之,聞其異香盈路。日暮,及奉誠園,二女奴曰:「娘子住此之東,今先去矣。郎君且此迴翔,某即出奉迎耳。」車子既入,琯乃駐馬於路側。良久,見一婢出門招手。琯乃下馬。入座於廳中,但聞名香入鼻,似非人世所有。琯遂令人馬入安邑里寄宿。黃昏後,方見一女子,素衣,年十六七,姿艷若神仙。琯自喜之心,所不能諭。及出,已見人馬在門外。遂別而歸。才及家,便覺腦疼,斯須益甚,至辰巳間,腦裂而卒。其家詢問奴僕,昨夜所歷之處,從者具述其事,云:「郎君頗聞異香,某輩所聞,但蛇臊不可近。」舉家冤駭,遽命僕人,於昨夜所止之處復驗之,但見枯槐樹中,有大蛇蟠屈之跡。乃伐其樹,發掘,已失大蛇,但有小蛇數條,盡白,皆殺之而歸。(出《博異志》)