cāng lóng cáo fèng zhāng lǔ nǚ jiāng líng lǎo gān zōng nán xún guó lóng chǎng wǔ sè shí zhèn zé dòng liáng wǔ hòu liú jiǎ
蒼龍 曹鳳 張魯女 江陵姥 甘宗 南鄩國 龍場 五色石 震澤洞 梁武后 劉甲
sòng yún cài yù lǐ jìng
宋雲 蔡玉 李靖
cāng lóng
蒼龍
kǒng zǐ dāng shēng zhī yè, èr cāng lóng gèn tiān ér xià, lái fù zhēng zài zhī fáng, yīn ér shēng fū zǐ. yǒu èr shén nǚ qíng xiāng lù, kōng zhōng ér lái, yǐ mù yù zhēng zài. chū wáng zǐ nián shí yí jì
孔子當生之夜,二蒼龍亘天而下,來附徵在之房,因而生夫子。有二神女擎香露,空中而來,以沐浴徵在。(出王子年《拾遺記》)
cáo fèng
曹鳳
hòu hàn jiàn wǔ zhōng, cáo fèng zì zhòng lǐ, wèi běi dì tài shǒu. zhèng huà yóu yì. huáng lóng jiàn yú jiǔ lǐ gǔ gāo gāng tíng, jiǎo zhǎng èr zhàng, dà shí wéi, shāo zhì shí yú zhàng. tiān zǐ jiā zhī, cì bó bǎi pǐ, jiā zhì zhōng èr qiān dàn. chū shuǐ jīng zhù
後漢建武中,曹鳳字仲理,為北地太守。政化尤異。黃龍見於九里谷高岡亭,角長二丈,大十圍,梢至十餘丈。天子嘉之,賜帛百匹,加秩中二千石。(出《水經注》)
zhāng lǔ nǚ
張魯女
zhāng lǔ zhī nǚ, céng huàn yī yú shān xià, yǒu bái wù méng shēn, yīn ér yùn yān. chǐ zhī zì cái. jiāng sǐ, wèi qí bì yuē: wǒ sǐ hòu, kě pò fù shì zhī. bì rú qí yán, dé lóng zi yī shuāng, suì sòng yú hàn shuǐ. jì ér nǚ bìn yú shān. hòu shù yǒu lóng zhì, qí mù qián chéng qī. chū dào jiā zá jì
張魯之女,曾浣衣於山下,有白霧濛身,因而孕焉。恥之自裁。將死,謂其婢曰:「我死後,可破腹視之。」婢如其言,得龍子一雙,遂送於漢水。既而女殯於山。後數有龍至,其墓前成蹊。(出《道家雜記》)
jiāng líng lǎo
江陵姥
jiāng líng zhào lǎo yǐ gū jiǔ wèi yè. yì xī zhōng, jū shì nèi hū dì lóng qǐ, lǎo chá wèi yì. zhāo xī yǐ jiǔ lèi zhī. cháng jiàn yī wù chū tóu shì lǘ, ér dì chū wú kǒng xué. jí lǎo sǐ, jiā rén wén tǔ xià yǒu shēng rú kū. hòu rén jué dì, jiàn yī yì wù chǔn rán, bù cè dà xiǎo, xū yú shī zhī. sú wèi zhī tǔ lóng. chū zhǔ gōng jiù shì
江陵趙姥以沽酒為業。義熙中,居室內忽地隆起,姥察為異。朝夕以酒酹之。嘗見一物出頭似驢,而地初無孔穴。及姥死,家人聞土下有聲如哭。後人掘地,見一異物蠢然,不測大小,須臾失之。俗謂之土龍。(出《渚宮舊事》)
gān zōng
甘宗
qín shǐ zhě gān zōng suǒ zòu xī yù shì yún, wài guó fāng shì néng shén zhòu zhě, lín chuān yǔ bù chuī qì, lóng jí fú chū. chū chū, nǎi zhǎng shù shí zhàng. fāng shì chuī zhī, yī chuī zé lóng zhé yī suō. zhì zhǎng shù cùn, nǎi qǔ zhì hú zhōng, yǐ shǎo shuǐ yǎng zhī. wài guó cháng kǔ hàn zāi, yú shì fāng shì wén yǒu yǒu yuán zuò ér, jù míng chāo běn chén xiào běn gǎi hàn chù, biàn jī lóng wǎng, chū mài zhī. yī lóng zhí jīn shù shí jīn. jǔ guó huì liǎn yǐ gù zhī. zhí bì, nǎi fā hú chū lóng, zhì yuān zhōng. fù yǔ bù chuī zhī, zhǎng shù shí zhàng. xū yú yǔ sì jí yǐ. chū bào piáo zi
秦使者甘宗所奏西域事雲,外國方士能神咒者,臨川禹步吹氣,龍即浮出。初出,乃長數十丈。方士吹之,一吹則龍輒一縮。至長數寸,乃取置壺中,以少水養之。外國常苦旱災,於是方士聞有(「有」原作「而」,據明抄本、陳校本改)旱處,便齎龍往,出賣之。一龍直金數十斤。舉國會斂以顧之。直畢,乃發壺出龍,置淵中。復禹步吹之,長數十丈。須臾雨四集矣。(出《抱朴子》)
nán xún guó
南鄩國
nán xún guó yǒu dòng xué yīn yuán, qí xià tōng dì mài, zhōng yǒu máo lóng máo yú. shí tuì gǔ yú kuàng zé zhī zhōng. yú lóng tóng xué ér chù. qí guó xiàn máo lóng yī yú yīn. yīn wáng zǐ nián shí yí jì yú yīn yīn zuò cí yī xióng fàng. àn shì yīng zài shùn shí, yīn zì é. zhì huàn lóng zhī guān. zhì xià dài bù jué. yīn yǐ mìng zú. zhì yǔ dǎo chuān, jí sì hǎi huì tóng, nǎi fàng yú luò ruì. chū shí yí lù
南鄩國有洞穴陰源,其下通地脈,中有毛龍毛魚。時蛻骨於曠澤之中。魚龍同穴而處。其國獻毛龍一於殷。殷(王子年《拾遺記》「於殷殷」作「雌一雄放」。按事應在舜時,「殷」字訛。)置豢龍之官。至夏代不絕。因以命族。至禹導川,及四海會同,乃放於洛汭。(出《拾遺錄》)
lóng chǎng
龍場
wáng zǐ nián shí yí yuē: fāng zhàng shān dōng yǒu lóng chǎng, dì fāng qiān lǐ, lóng pí gǔ rú shān fù, bù sàn bǎi yú qǐng. shù yì jì: jìn níng xiàn yǒu lóng zàng zhōu. fù lǎo yún, lóng tuì gǔ yú cǐ zhōu, qí shuǐ jīn yóu duō lóng gǔ. àn shān fù gāng xiù, néng xìng yún yǔ zhě. jiē yǒu lóng gǔ. huò shēn huò qiǎn, duō zài tǔ zhōng. chǐ jiǎo wěi zú, wǎn rán jiē jù. dà zhě shù shí zhàng, huò yíng shí wéi. xiǎo zhě cái yī èr chǐ, huò sān sì cùn. tǐ jiē jù yān. cháng yīn cǎi qǔ jiàn zhī. lùn héng yún: chán shēng yú fù yù yù zì yuán kòng quē. jù chén xiào běn bǔ, kāi bèi ér chū, bì yīn yǔ ér tuì, rú rú yuán zuò ér. jù míng chāo běn xǔ běn gǎi shé zhī tuì pí yún. jìn pú zhōu rén jiā, chāi cǎo wū, yú dòng shàng dé lóng gǔ zhǎng yī zhàng xǔ, wǎn rán jiē jù. chū gǎn yīng jīng
《王子年拾遺》曰:方丈山東有龍場,地方千里,龍皮骨如山阜,布散百餘頃。《述異記》:「晉寧縣有龍葬洲。父老雲,龍蛻骨於此洲,其水今猶多龍骨。按山阜岡岫,能興雲雨者。皆有龍骨。或深或淺,多在土中。齒角尾足,宛然皆具。大者數十丈,或盈十圍。小者才一二尺,或三四寸。體皆具焉。嘗因採取見之。」《論衡》云:「蟬生於腹育(「育」字原空缺。據陳校本補),開背而出,必因雨而蛻,如(「如」原作「而」。據明抄本、許本改)蛇之蛻皮雲。」近蒲洲人家,拆草屋,於棟上得龍骨長一丈許,宛然皆具。(出《感應經》)
wǔ sè shí
五色石
tiān mù shān rén quán wén měng yú xīn fēng hòu hú guān yīn sì xī àn, huò yī wǔ sè shí dà rú dòu. wén cǎi pán cù, rú yǒu yè guāng. wén měng yǐ wèi shén yì, bào xiàn zhī liáng wǔ. liáng wǔ xǐ, mìng zhì yú dà jí diàn cè. jiāng nián yú, shí hū guāng zhào láng wǔ, yǒu shēng rú léi. dì yǐ wèi bù xiáng, zhào jié gōng shì zhī. duì yuē: cǐ shàng jiè huà shēng lóng zhī shí yě, fēi rén jiān wù. ruò yǐ luò shuǐ chì lì shí hé jiǔ hé yào, zhǔ zhī bǎi yú fèi, róu ruǎn kě shí. zuó yǐ wèi yǐn shí zhī qì, lìng rén yán shòu. fú dé zhī rén, suǒ yīng shòu yòng. yǒu shēng zhě, lóng yù qǔ zhī. dì lìng chí qǔ chì shí. rú qí fǎ, mìng gōng zuó zhī yǐ wèi ōu, gè róng wǔ dǒu zhī bàn, yǐ shèng yù shàn. xiāng měi shū cháng. yǐ qí yú xiè, zhì yú jiù chù. hū yǒu chì lóng, yáng xū gǔ liè, diào wěi rù diàn, yōng shí téng yuè ér qù. dì qiǎn tuī yàn. nǎi shì pǔ tōng èr nián, shǐ píng jùn shí gǔ cūn, dòu lóng suǒ jìng zhī shí. qí ōu zāo hóu jǐng zhī luàn, bù zhī suǒ zhī. chū liáng sì gōng jì
天目山人全文猛於新豐後湖觀音寺西岸,獲一五色石大如斗。文彩盤蹙,如有夜光。文猛以為神異,抱獻之梁武。梁武喜,命置於大極殿側。將年余,石忽光照廊廡,有聲如雷。帝以為不祥,召傑公示之。對曰:「此上界化生龍之石也,非人間物。若以洛水赤礪石和酒合藥,煮之百餘沸,柔軟可食。琢以為飲食之器,令人延壽。福德之人,所應受用。有聲者,龍欲取之。」帝令馳取赤石。如其法,命工琢之以為甌,各容五斗之半,以盛御膳。香美殊常。以其餘屑,置於舊處。忽有赤龍,揚須鼓鬣,掉尾入殿,擁石騰躍而去。帝遣推驗。乃是普通二年,始平郡石鼓村,鬥龍所競之石。其甌遭侯景之亂,不知所之。(出《梁四公記》)
zhèn zé dòng
震澤洞
zhèn zé zhōng, dòng tíng shān nán yǒu dòng xué shēn bǎi yú chǐ. yǒu zhǎng chéng nǎi yǎng gōng hóu wù duò dòng zhōng, páng xíng, shēng jiàng wǔ shí yú lǐ, zhì yī lóng gōng. zhōu wéi sì wǔ lǐ, xià yǒu qīng ní zhì xī, yǒu gōng shì mén què. lóng yǐ qì pì shuǐ, fēi rú qīng wù, zhòu yè guāng míng. yù shǒu mén xiǎo jiāo lóng, zhāng lín fèn zhǎo jù zhī, bù dé rù. gōng hóu zài dòng bǎi yǒu yú rì, shí qīng ní, wèi ruò jīng mǐ. hū fǎng fú shuō dé guī lù, xún chū zhī. wèi wú jùn shǒu shí, nǎi jù shì wén liáng wǔ dì. dì wèn jié gōng. gōng yuē: cǐ dòng xué yǒu sì zhī: yī tòng dòng tíng hú xī àn, yī tòng shǔ dào qīng yī pǔ běi àn, yī tòng luó fú liǎng shān jiān xué xī, yī tòng kū sāng dǎo dōng àn. yì dōng hǎi lóng wáng dì qī nǚ zhǎng lóng wáng zhū cáng, xiǎo lóng qiān shù wèi hù cǐ zhū. lóng wèi là, ài měi yù jí kōng qīng ér shì yàn. ruò qiǎn shǐ xìn, kě dé bǎo zhū. dì wén dà jiā. nǎi zhào yǒu néng shǐ zhě, hòu shǎng zhī. yǒu huì jī jùn mào xiàn bái shuǐ xiāng láng láng yuán zuò jí. jù míng chāo běn chén xiào běn gǎi yǔ pí luó qǐng xíng. jié gōng yuē: rǔ wǔ shì zǔ shāo shā mào xiàn dōng hǎi tán zhī lóng bǎi yú tóu, hái wèi lóng suǒ hài. rǔ lóng mén zhī guǐ yě, kě xíng hū? pí luó fú shí, nǎi zhǐ. yú shì hé pǔ jùn luò lí xiàn ōu yuè luó zi chūn xiōng dì èr rén, shàng shū zì yán: jiā dài yú líng shuǐ luó shuǐ lóng wèi hūn, yuǎn zǔ jīn néng huà è lóng. jìn jiǎn wén dì yǐ chén zǔ hé huà dú lóng. jīn lóng huà xiàn, jí shì chén zǔ zhù zhái yě. xiàng jùn shí lóng, gāng měng nán huà, chén zǔ huà zhī. huà shí lóng xiàn shì yě. dōng hǎi nán tiān tāi xiāng chuān péng lí tóng gǔ shí tóu děng zhū shuǐ dà lóng, jiē shí chén zōng zǔ, yì zhī chén shì qí zi sūn. qǐng tōng dì mìng. jié gōng yuē: rǔ jiā zhì lóng shí shàng zài fǒu? dá yuē: zài zài. jǐn jī zhì dōu, shì qǔ guān zhī. gōng yuē: rǔ shí dàn néng zhì wēi fēng yǔ zhào róng lǔ zhī lóng, bù néng zhì hǎi wáng zhū cáng zhī lóng. yòu wèn yuē: rǔ yǒu xī hǎi lóng nǎo xiāng fǒu? yuē: wú. gōng yuē: nài zhī hé yù lóng? dì yuē: shì bù xié yǐ. gōng yuē: xī hǎi dà chuán, qiú lóng nǎo xiāng kě dé. xī tóng bǎi zhēn rén shù yáng dào yì, xǔ mì máo róng chéng lóng, gè zèng zhì lóng shí shí jīn. jīn yì yīng zài, qǐng fǎng zhī. dì chì mìng qiú zhī. yú máo shān huá lóng xǔ běn lóng zuò yáng yǐn jū táo hóng jǐng dé shí liǎng piàn. gōng yuē: shì yǐ. dì chì bǎi gōng, yǐ yú tián shū hé zhōng měi yù, zào xiǎo hán èr, yǐ tóng mù huī fā qí guāng, qǔ xuān zhōu kōng qīng, tài qí shén jīng zhě, yòng hǎi yú jiāo zhī, chéng èr fǒu. huǒ shāo huǒ shāo yuán zuò dà chuán. jù chén xiào běn gǎi zhī, lóng nǎo xiāng xún yì jì zhì. jié gōng yuē: yǐ là tú zi chūn děng shēn jí yī pèi. yòu nǎi jī shāo yàn wǔ bǎi méi rù dòng xué, zhì lóng gōng. shǒu mén xiǎo jiāo wén là qì, fǔ fú bù gǎn dòng. nǎi yǐ shāo yàn bǎi shì lù zhī, lìng qí tōng wèn. yǐ qí shàng shàng zhě xiàn lóng nǚ, lóng nǚ shí zhī dà jiā. yòu shàng yù hán qīng fǒu, jù chén dì zhǐ. dòng zhōng yǒu qiān suì lóng néng biàn huà, chū rù rén jiān, yǒu shàn yì shí sú zhī yán. lóng nǚ zhī dì lǐ zhī, yǐ dà zhū sān xiǎo zhū qī zá zhū yī shí, yǐ bào dì. mìng zi chūn chéng lóng, zài zhū hái guó, shí qǐng zhī jiān biàn zhì. lóng cí qù, zi chūn jiàn zhū. dì dà xǐ. dé pìn tōng líng yì, huò tiān rén zhī bǎo. yǐ zhū shì jié gōng. jié gōng yuē: sān zhū, qí yī shì tiān dì rú yì zhū zhī xià zhě, qí èr shì lí lóng zhū zhī zhōng zhě. qī zhū, èr shì chóng zhū, wǔ shì hǎi bàng zhū, rén jiān zhī shàng zhě. zá zhū shì bàng há děng zhū, bù rú dà zhū zhī guì. dì biàn shì bǎi liáo, cháo tíng xián wèi jié gōng xū dàn, mò bù jié zhī. jié gōng yuē: rú yì zhū shàng shàng zhě, yè guāng zhào sì shí yú lǐ zhōng zhě shí lǐ xià zhě yī lǐ. guāng zhī suǒ jí, wú fēng yǔ léi diàn shuǐ huǒ dāo bīng zhū dú lì. lí zhū shàng zhě, yè guāng bǎi bù zhōng zhě shí bù xià zhě yī shì. guāng zhī suǒ jí, wú shé huī zhì zhī dú. chóng zhū, qī sè ér duō chì, liù zú èr mù, dāng qí āo chù, yǒu jiù jiù yuán zuò jiù. jù míng chāo běn gǎi rú tiě bí. bàng zhū wǔ sè. jiē yǒu yè guāng, jí shù chǐ. wú xiá zhě wèi zhī shàng, yǒu xiá zhě wèi xià. zhū bàng wǔ, yú shí yǔ yuè yíng kuī. shé zhū suǒ zhì, suí hóu kuài cān, jí qí shì yě. yòu wèn shé hè zhī yì. duì yuē: shǐ qí zì shì. dì mìng jié gōng jì shé hè èr zhū. dòu yú zá zhū, sàn yú diàn qián. qǔ dà huáng shé xuán hè gè shí shù, chù bù zhū zhōng jiān. yú shì hè xián qí zhū, míng wǔ pái huái shé xián qí zhū, pán qū wǎn zhuǎn. qún chén guān zhě, mò bù tàn fú. dì fù chū rú yì lóng chóng děng zhū, guāng zhī yuǎn jìn. qī jiǔ bā shù. jiē rú jié gōng zhī yán. zi chūn zài lóng gōng dé shí, rú huā rú yào. rú qīng rú yí, shí zhī xiāng měi. jī shí zhì jīng shī, dé rén jiān fēng rì, nǎi jiān rú shí, bù kě jǔ yàn. dì lìng mì fǔ cáng zhī. bài zi chūn wèi fèng chē dū wèi, èr dì wèi fèng cháo qǐng, cì bù bó gè qiān pǐ. zhuī fǎng gōng hóu wǎng bù wèi lóng hài zhī yóu, wèi yòng má yóu hé là, yǐ zuò zhào yú yī, nǎi shēn yǒu là qì gù yě. tóng liáng sì gōng jì
震澤中,洞庭山南有洞穴深百餘尺。有長城乃仰公睺誤墮洞中,旁行,升降五十餘里,至一龍宮。周圍四五里,下有青泥至膝,有宮室門闕。龍以氣辟水,霏如輕霧,晝夜光明。遇守門小蛟龍,張鱗奮爪拒之,不得入。公睺在洞百有餘日,食青泥,味若粳米。忽仿佛說得歸路,尋出之。為吳郡守時,乃具事聞梁武帝。帝問傑公。公曰:「此洞穴有四枝:一通洞庭湖西岸,一通蜀道青衣浦北岸,一通羅浮兩山間穴溪,一通枯桑島東岸。益東海龍王第七女掌龍王珠藏,小龍千數衛護此珠。龍畏蠟,愛美玉及空青而嗜燕。若遣使信,可得寶珠。」帝聞大嘉。乃詔有能使者,厚賞之。有會稽郡鄮縣白水鄉郎(「郎」原作「即」。據明抄本、陳校本改)庾毗羅請行。傑公曰:「汝五世祖燒殺鄮縣東海譚之龍百餘頭,還為龍所害。汝龍門之宄也,可行乎?」毗羅伏實,乃止。於是合浦郡洛黎縣甌越羅子春兄弟二人,上書自言:「家代於陵水羅水龍為婚,遠祖矜能化惡龍。晉簡文帝以臣祖和化毒龍。今龍化縣,即是臣祖住宅也。象郡石龍,剛猛難化,臣祖化之。化石龍縣是也。東海南天台湘川彭蠡銅鼓石頭等諸水大龍,皆識臣宗祖,亦知臣是其子孫。請通帝命。」傑公曰:「汝家制龍石尚在否?」答曰:「在在。謹齎至都,試取觀之。」公曰:「汝石但能制微風雨召戎虜之龍,不能制海王珠藏之龍。」又問曰:「汝有西海龍腦香否?」曰:「無。」公曰:「奈之何御龍?」帝曰:「事不諧矣。」公曰:「西海大船,求龍腦香可得。昔桐柏真人數揚道義,許謐、茅容乘龍,各贈制龍石十斤。今亦應在,請訪之。」帝敕命求之。於茅山華龍(許本、「龍」作「陽」)隱居陶弘景得石兩片。公曰:「是矣。」帝敕百工,以于闐舒河中美玉,造小函二,以桐木灰發其光,取宣州空青,汰其甚精者,用海魚膠之,成二缶。火燒(「火燒」原作「大船」。據陳校本改)之,龍腦香尋亦繼至。傑公曰:「以蠟塗子春等身及衣佩。」又乃齎燒燕五百枚入洞穴,至龍宮。守門小蛟聞蠟氣,俯伏不敢動。乃以燒燕百事賂之,令其通問。以其上上者獻龍女,龍女食之大嘉。又上玉函青缶,具陳帝旨。洞中有千歲龍能變化,出入人間,有善譯時俗之言。龍女知帝禮之,以大珠三、小珠七、雜珠一石,以報帝。命子春乘龍,載珠還國,食頃之間便至。龍辭去,子春薦珠。帝大喜。得聘通靈異,獲天人之寶。以珠示傑公。傑公曰:「三珠,其一是天帝如意珠之下者,其二是驪龍珠之中者。七珠,二是蟲珠,五是海蚌珠,人間之上者。雜珠是蚌蛤等珠,不如大珠之貴。」帝遍示百僚,朝廷咸謂傑公虛誕,莫不詰之。傑公曰:「如意珠上上者,夜光照四十餘里;中者十里;下者一里。光之所及,無風雨雷電水火刀兵諸毒厲。驪珠上者,夜光百步;中者十步;下者一室。光之所及,無蛇虺豸之毒。蟲珠,七色而多赤,六足二目,當其凹處,有臼(「臼」原作「舊」。據明抄本改)如鐵鼻。蚌珠五色。皆有夜光,及數尺。無瑕者為之上,有瑕者為下。珠蚌五,於時與月盈虧。蛇珠所致,隋侯噲參,即其事也。」又問蛇鶴之異。對曰:「使其自適。」帝命傑公記蛇鶴二珠。斗余雜珠,散於殿前。取大黃蛇玄鶴各十數,處布珠中間。於是鶴銜其珠,鳴舞徘徊;蛇銜其珠,盤曲宛轉。群臣觀者,莫不嘆服。帝復出如意龍蟲等珠,光之遠近。七九八數。皆如傑公之言。子春在龍宮得食,如花如藥。如青如飴,食之香美。齎食至京師,得人間風日,乃堅如石,不可咀咽。帝令秘府藏之。拜子春為奉車都尉,二弟為奉朝請,賜布帛各千匹。追訪公睺往不為龍害之由,為用麻油和蠟,以作照魚衣,乃身有蠟氣故也。(同《梁四公記》)
liáng wǔ hòu
梁武后
liáng wǔ xī huáng hòu xìng dù jì. wǔ dì chū lì, wèi jí cè mìng, yīn fèn nù. hū tóu diàn tíng jǐng zhōng. zhòng qū jǐng jiù zhī, hòu yǐ huà wèi dú lóng, yān yàn chōng tiān, rén mò gǎn jìn. dì bēi tàn jiǔ zhī, yīn cè wèi lóng tiān wáng, biàn yú jǐng shàng lì cí. chū liǎng jīng jì
梁武郗皇后性妒忌。武帝初立,未及冊命,因忿怒。忽投殿庭井中。眾趨井救之,後已化為毒龍,煙焰沖天,人莫敢近。帝悲嘆久之,因冊為龍天王,便於井上立祠。(出《兩京記》)
liú jiǎ
劉甲
sòng liú jiǎ jū jiāng líng. yuán jiā zhōng, nǚ nián shí sì, zī sè duān lì, wèi cháng dú fú jīng, hū néng àn sòng fǎ huá jīng. nǚ suǒ zhù wū, xún yǒu qí guāng. nǚ yún, yǐ dé zhèng jué, yí zuò èr qī rì zhāi. jiā wèi zhì gāo zuò, shè bǎo zhàng. nǚ dēng zuò, jiǎng lùn cí xuán. yòu shuō rén zhī zāi xiáng, zhū shì jiē yàn. yuǎn jìn jìng lǐ, jiě yī tóu bǎo, bù kě shèng shù. héng yáng wáng zài zhèn, gōng lǜ cān zuǒ guān zhī. jīng shí èr rì, yǒu dào shì shǐ xuán zhēn yuē: cǐ guài xié yě. zhèn hè wǎng yān. nǚ jí yǐ zhī, qiǎn rén shǒu mén. yún: mó xié xún zhì, fán zhe dào fú, xián wù nà zhī. zhēn biàn fú yǎn rù. nǚ chū yóu hē mà, zhēn biàn zhí qián, yǐ shuǐ sǎ zhī, jí dùn jué, liáng jiǔ nǎi sū. wèn yǐ zhū shì, jiē yún bù shí. zhēn yuē: cǐ lóng mèi yě. zì shì fù cháng, jià wèi xuān shì qī. chū zhǔ gōng jiù shì
宋劉甲居江陵。元嘉中,女年十四,姿色端麗,未嘗讀佛經,忽能暗誦法華經。女所住屋,尋有奇光。女雲,已得正覺,宜作二七日齋。家為置高座,設寶帳。女登座,講論詞玄。又說人之災祥,諸事皆驗。遠近敬禮,解衣投寶,不可勝數。衡陽王在鎮,躬率參佐觀之。經十二日,有道士史玄真曰:「此怪邪也。」振褐往焉。女即已知,遣人守門。云:「魔邪尋至,凡着道服,咸勿納之。」真變服奄入。女初猶喝罵,真便直前,以水灑之,即頓絕,良久乃蘇。問以諸事,皆雲不識。真曰:「此龍魅也。」自是復常,嫁為宣氏妻。(出《渚宮舊事》)
sòng yún
宋雲
hòu wèi sòng yún shǐ xī yù, zhì jī xuě shān, zhōng yǒu chí, dú lóng jū zhī. xī sān míng chāo běn sān zuò wǔ bǎi shāng rén zhǐ sù chí cè, zhí lóng fèn nù, fàn shā shāng rén. guǒ zhì wáng wén zhī, shě wèi yǔ zi, xiàng niǎo chǎng guó xué pó luó mén zhòu. sì nián zhī zhōng, shàn dé qí shù. hái fù wáng wèi, jiù chí zhòu lóng. lóng huà wèi rén, huǐ guò xiàng wáng. wáng jí cóng zhī. chū luò yáng jiā lán jì
後魏宋雲使西域,至積雪山,中有池,毒龍居之。昔三(明抄本「三」作「五」)百商人止宿池側,值龍忿怒,泛殺商人。果阤王聞之,舍位與子,向鳥場國學婆羅門咒。四年之中,善得其術。還復王位,就池咒龍。龍化為人,悔過向王。王即從之。(出《洛陽伽藍記》)
cài yù
蔡玉
hóng nóng jùn tài shǒu cài yù yǐ guó jì rì yú chóng chóng zì yuán kòng quē, jù chén xiào běn bǔ jìng sì shè zhāi. hū yǒu hēi yún shén mì, cóng dōng běi ér shàng, zhèng lín fó diàn. yún zhōng yǐn yǐn léi míng. guān shǔ yóu wèi xíng xiāng, bìng zài diàn qián, jù lì yǎng kàn. jiàn liǎng tóng zǐ chì yī, liǎng tóng zǐ qīng yī, jù cóng yún zhōng xià lái. chì yī èr tóng zǐ xiān zhì diàn xī nán jiǎo zhù xià, chōu chū yī bái shé shēn zhǎng zhàng yú, yǎng zhì yún zhōng. léi shēng jiàn jiàn dà ér xià lái. shǎo xuǎn zhī jiān, xiàng bái shé cóng yún zhōng zhí xià, hái rù suǒ chū zhù xià. yú shì yún qì zhuǎn dī zháo dì. qīng yī tóng zǐ nǎi xià jiù zhù, yī rén pěng diàn zhù, lí dì shù cùn. yī tóng zǐ cóng xià yòu bá chū yī bái shé zhǎng èr zhàng xǔ, yǎng zhì yún zhōng. yú shì sì tóng zǐ yì yī shí téng shàng, rù yún ér qù. yún qì shāo gāo, bù sàn biàn tiān. zhì yè. léi yǔ dà yín, zhì wǎn fāng jì. hòu kàn diàn zhù gēn, nǎi cuō bàn cùn xǔ, bù dāng běn chù. sì sēng wèi cǐ zhù fù kōng. nǎi záo zhù zhì xīn, qí nèi guǒ kōng, wèi lóng cáng yǐn. chū dà yè shí yí jì
弘農郡太守蔡玉以國忌日於崇(「崇」字原空缺,據陳校本補)敬寺設齋。忽有黑雲甚密,從東北而上,正臨佛殿。雲中隱隱雷鳴。官屬猶未行香,並在殿前,聚立仰看。見兩童子赤衣,兩童子青衣,俱從雲中下來。赤衣二童子先至殿西南角柱下,抽出一白蛇身長丈余,仰擲雲中。雷聲漸漸大而下來。少選之間,向白蛇從雲中直下,還入所出柱下。於是雲氣轉低着地。青衣童子乃下就住,一人捧殿柱,離地數寸。一童子從下又拔出一白蛇長二丈許,仰擲雲中。於是四童子亦一時騰上,入雲而去。雲氣稍高,布散遍天。至夜。雷雨大霪,至晚方霽。後看殿柱根,乃蹉半寸許,不當本處。寺僧謂此柱腹空。乃鑿柱至心,其內果空,為龍藏隱。(出《大業拾遺記》)
lǐ jìng
李靖
táng wèi guó gōng lǐ jìng, wēi shí, cháng shè liè líng shān zhōng, yù shí shān zhōng. cūn wēng qí qí wèi rén, měi fēng kuì yān, suì jiǔ yì hòu. hū yù qún lù, nǎi suì zhī. huì mù, yù shě zhī bù néng. é ér yīn huì mí lù, máng rán bù zhī suǒ guī, chàng chàng ér xíng, yīn mèn yì shén. jí mù yǒu dēng huǒ guāng, yīn chí fù yān. jì zhì, nǎi zhū mén dà dì, qiáng yǔ shén jùn. kòu mén jiǔ zhī, yī rén chū wèn. jìng gào mí dào, qiě qǐng yù sù. rén yuē: láng jūn yǐ chū, dú tài fū rén zài. sù yīng bù kě. jìng yuē: shì wèi zī bái. nǎi rù gào. fù chū yuē: fū rén chū yù bù xǔ, qiě yǐ yīn hēi, kè yòu yán mí, bù kě bù zuò zhǔ rén. yāo rù tīng zhōng. yǒu qǐng, yī qīng yī chū yuē: fū rén lái. nián kě wǔ shí yú, qīng qún sù rú, shén qì qīng yǎ, wǎn ruò shì dài fū jiā. jìng qián bài zhī. fū rén dá bài yuē: ér zi jiē bù zài, bù hé fèng liú. jīn tiān sè yīn huì, guī lù yòu mí, cǐ ruò bù róng, qiǎn jiāng hé shì. rán cǐ nǎi shān yě zhī jū, ér zi hái shí, huò yè dào ér xuān, wù yǐ wèi jù. jì ér shí. pō xiān měi, rán duō yú. shí bì, fū rén rù zhái. èr qīng yī sòng chuáng xí yīn rù, qīn bèi xiāng jié, jiē jí pù chén, bì hù xì zhī ér qù. jìng dú niàn shān yě zhī wài, yè dào ér nào zhě hé wù yě? jù bù gǎn qǐn, duān zuò tīng zhī. yè jiāng bàn, wén kòu mén shēng shén jí. yòu wén yī rén yīng zhī, yuē: tiān fú, bào dà láng zi dāng xíng yǔ. zhōu cǐ shān qī bǎi lǐ, wǔ gēng xū zú. wú màn zhì, wú bào lì. yīng zhě shòu fú rù chéng. wén fū rén yuē: ér zi èr rén wèi guī, xíng yǔ fú dào, gù cí bù kě. wéi shí jiàn zé. zòng shǐ bào zhī, yì yǐ wǎn yǐ. tóng pú wú rèn zhuān zhī lǐ, dāng rú zhī hé? yī xiǎo qīng yī yuē: shì guān tīng zhōng kè, fēi cháng rén yě. hé qǐng hū? fū rén xǐ. yīn zì kòu qí mén yuē: láng jué fǒu? qǐng zàn chū xiāng jiàn. jìng yuē: nuò. suì xià jiē jiàn zhī. fū rén yuē: cǐ fēi rén zhái, nǎi lóng gōng yě. qiè zhǎng nán fù dōng hǎi hūn lǐ, xiǎo nán sòng mèi, shì fèng tiān fú, cì dāng xíng yǔ. jì liǎng chù yún chéng, hé yú wàn lǐ. bào zhī bù jí, qiú dài yòu nán, zhé yù fèng fán qǐng kè jiān. rú hé? jìng yuē: jìng sú rén, fēi chéng yún zhě. nài hé néng xíng yǔ? yǒu fāng kě jiào, jí wéi mìng ěr. fū rén yuē: gǒu cóng wú yán, wú yǒu bù kě yě. suì chì huáng tóu, sǎ qīng cōng mǎ lái. yòu mìng qǔ yǔ qì, nǎi yī xiǎo píng zi, xì yú ān qián. jiè yuē: láng chéng mǎ, wú lēi lēi yuán zuò lòu, jù chén xiào běn gǎi xián lēi, xìn qí xíng. mǎ pǎo dì sī míng, jí qǔ píng zhōng shuǐ yī dī, dī mǎ zōng shàng. shèn wù duō yě. yú shì shàng mǎ téng téng ér xíng, shū wù jiàn gāo, dàn yà qí yǐn jí, bù zì zhī qí yún shàng yě. fēng jí rú jiàn, léi tíng qǐ yú bù xià. yú shì suí suǒ yuè, zhé dī zhī. jì ér diàn chè yún kāi, xià jiàn suǒ qì cūn. sī yuē: wú rǎo cǐ cūn duō yǐ. fāng dé qí rén, jì wú yǐ bào. jīn jiǔ hàn, miáo jià jiāng cuì. ér yǔ zài wǒ shǒu, níng fù xī zhī? gù yī dī bù zú rú, nǎi lián xià èr shí dī. é qǐng yǔ bì, qí mǎ fù guī. fū rén zhě qì yú tīng yuē: hé xiāng wù zhī shén! běn yuē yī dī, hé sī xià èr shí chǐ zhī yǔ? cǐ yī dī, nǎi dì shàng yī chǐ yǔ yě. cǐ cūn yè bàn, píng dì shuǐ shēn èr zhàng. qǐ fù yǒu rén? qiè yǐ shòu qiǎn, zhàng bā shí yǐ. dàn shì qí bèi, xuè hén mǎn yān. ér zi yì lián zuò. nài hé? jìng cán bù, bù zhī suǒ duì. fū rén fù yuē: láng jūn shì jiān rén, bù shí yún yǔ zhī biàn, chéng bù gǎn hèn. zhǐ kǒng lóng shī lái xún, yǒu suǒ jīng kǒng, yí sù qù cǐ. rán ér láo fán, wèi yǒu yǐ bào, shān jū wú wù, yǒu èr nú fèng zèng. zǒng qǔ yì kě, qǔ yī yì kě. wéi yì suǒ zé. yú shì mìng èr nú chū lái. yī nú cóng dōng láng chū, yí mào hé yuè, yí yí rán. yī nú cóng xī láng chū, fèn qì bó rán, ǎo nù ér lì. jìng yuē: wǒ liè tú, yǐ dòu měng shì. jīn dàn qǔ yī nú, ér qǔ yuè zhě, rén yǐ wǒ wèi qiè yě. yīn yuē: liǎng rén jiē qǔ zé bù gǎn. fū rén jì cì, yù qǔ nù zhě. fū rén wēi xiào yuē: láng zhī suǒ yù nǎi ěr. suì yī yǔ bié, nú yì suí qù. chū mén shù bù, huí wàng shī zhái, gù wèn qí nú, yì bù jiàn yǐ. dú xún lù ér guī. jí míng, wàng qí cūn, shuǐ yǐ jí mù, dà shù huò lù shāo ér yǐ, bù fù yǒu rén. qí hòu jìng yǐ bīng quán jìng kòu nán, gōng gài tiān xià. ér zhōng bù jí yú xiāng. qǐ fēi qǔ nú zhī bù dé hū? shì yán guān dōng chū xiāng, guān xī chū jiāng, qǐ dōng xī yù xié? suǒ yǐ yán nú zhě, yì xià zhī xiàng. xiàng shǐ èr nú jiē qǔ, jí jí jiāng xiāng yǐ. chū xù xuán guài lù
唐衛國公李靖,微時,嘗射獵靈山中,寓食山中。村翁奇其為人,每豐饋焉,歲久益厚。忽遇群鹿,乃遂之。會暮,欲舍之不能。俄而陰晦迷路,茫然不知所歸,悵悵而行,因悶益甚。極目有燈火光,因馳赴焉。既至,乃朱門大第,牆宇甚峻。扣門久之,一人出問。靖告迷道,且請寓宿。人曰:「郎君已出,獨太夫人在。宿應不可。」靖曰:「試為咨白。」乃入告。復出曰:「夫人初欲不許,且以陰黑,客又言迷,不可不作主人。」邀入廳中。有頃,一青衣出曰:「夫人來。」年可五十餘,青裙素襦,神氣清雅,宛若士大夫家。靖前拜之。夫人答拜曰:「兒子皆不在,不合奉留。今天色陰晦,歸路又迷,此若不容,遣將何適。然此乃山野之居,兒子還時,或夜到而喧,勿以為愳。」既而食。頗鮮美,然多魚。食畢,夫人入宅。二青衣送床蓆裀褥,衾被香潔,皆極鋪陳,閉戶系之而去。靖獨念山野之外,夜到而鬧者何物也?懼不敢寢,端坐聽之。夜將半,聞扣門聲甚急。又聞一人應之,曰:「天符,報大郎子當行雨。周此山七百里,五更須足。無慢滯,無暴厲。」應者受符入呈。聞夫人曰:「兒子二人未歸,行雨符到,固辭不可。違時見責。縱使報之,亦以晚矣。僮僕無任專之理,當如之何?」一小青衣曰:「適觀廳中客,非常人也。盍請乎?」夫人喜。因自扣其門曰:「郎覺否?請暫出相見。」靖曰:「諾。」遂下階見之。夫人曰:「此非人宅,乃龍宮也。妾長男赴東海婚禮,小男送妹,適奉天符,次當行雨。計兩處雲程,合逾萬里。報之不及,求代又難,輒欲奉煩頃刻間。如何?」靖曰:「靖俗人,非乘雲者。奈何能行雨?有方可教,即唯命耳。」夫人曰:「苟從吾言,無有不可也。」遂勅黃頭,靸青驄馬來。又命取雨器,乃一小瓶子,繫於鞍前。戒曰:「郎乘馬,無勒(「勒」原作「漏」,據陳校本改)銜勒,信其行。馬跑地嘶鳴,即取瓶中水一滴,滴馬鬃上。慎勿多也。」於是上馬騰騰而行,倏勿漸高,但訝其隱疾,不自知其雲上也。風急如箭,雷霆起於步下。於是隨所躍,輒滴之。既而電掣雲開,下見所憩村。思曰:「吾擾此村多矣。方德其人,計無以報。今久旱,苗稼將悴。而雨在我手,寧復惜之?」顧一滴不足濡,乃連下二十滴。俄頃雨畢,騎馬復歸。夫人者泣於廳曰:「何相誤之甚!本約一滴,何私下二十尺之雨?此一滴,乃地上一尺雨也。此村夜半,平地水深二丈。豈復有人?妾已受譴,杖八十矣。」但視其背,血痕滿焉。兒子亦連坐。奈何?靖慚怖,不知所對。夫人復曰:「郎君世間人,不識雲雨之變,誠不敢恨。只恐龍師來尋,有所驚恐,宜速去此。然而勞煩,未有以報,山居無物,有二奴奉贈。總取亦可,取一亦可。唯意所擇。」於是命二奴出來。一奴從東廊出,儀貌和悅,怡怡然。一奴從西廊出,憤氣勃然,拗怒而立。靖曰:「我獵徒,以斗猛事。今但取一奴,而取悅者,人以我為怯也。」因曰:「兩人皆取則不敢。夫人既賜,欲取怒者。」夫人微笑曰:「郎之所欲乃爾。」遂揖與別,奴亦隨去。出門數步,回望失宅,顧問其奴,亦不見矣。獨尋路而歸。及明,望其村,水已極目,大樹或露梢而已,不復有人。其後竟以兵權靜寇難,功蓋天下。而終不及於相。豈非取奴之不得乎?世言關東出相,關西出將,豈東西喻邪?所以言奴者,亦下之象。向使二奴皆取,即極將相矣。(出《續玄怪錄》)