zhī jūn xùn fù zhú zhī lóu què zhī tiān zūn zhī zǐ zhī cān chéng zhī yè guāng zhī yǐn chén zhī fèng nǎo zhī
芝(菌蕈附)竹芝 樓闕芝 天尊芝 紫芝 參成芝 夜光芝 隱晨芝 鳳腦芝
bái fú zhī wǔ dé zhī shí guì zhī dī zhī mù zhī yíng huǒ zhī ròu zhī xiǎo rén zhī dì xià ròu zhī
白符芝 五德芝 石桂芝 滴芝 木芝 螢火芝 肉芝 小人芝 地下肉芝
yì jūn shí jūn zhú ròu dú jūn
異菌 石菌 竹肉 毒菌
tái xù tái dì qián màn jīn tái rú jù tái shí fā wǎ sōng wǎ sōng fù
苔 敘苔 地錢 蔓金苔 如苣苔 石發 瓦松 瓦松賦
zhī jūn xùn fù
芝(菌蕈附)
zhú zhī
竹芝
liáng jiǎn wén yán xiāng gé, dà tóng shí nián, zhú lín tǔ zhī. zhǎng bā cùn, tóu gài shì jī tóu shí, hēi sè. qí bǐng shì ǒu bǐng, nèi tōng gàn kōng. pí zhì jiē chún bái, gēn xià wēi hóng. jī tóu shí chù shì zhú jié, tuō zhī yòu dé tuō yě. zì jié chù bié shēng yī zhòng, rú jié wǎng luó, sì miàn, zhōu kě wǔ liù cùn, yuán rào zhōu zā, yǐ zhào bǐng shàng. xiāng yuǎn bù xiāng zhe yě. qí shì jié wǎng zhòng zì xiào zhě àn, zhòng zì dāng wèi zhòng mù, qīng qiǎo kě ài. qí yǔ bǐng jiē dé xiāng tuō. yàn xiān shū, yǔ wēi xǐ zhī xiāng lèi. chū yǒu yáng zá zǔ
梁簡文延香閣,大同十年,竹林吐芝。長八寸,頭蓋似雞頭實,黑色。其柄似藕柄,內通干空。皮質皆純白,根下微紅。雞頭實處似竹節,脫之又得脫也。自節處別生一重,如結網羅,四面,周可五六寸,圓繞周匝,以罩柄上。相遠不相著也。其似結網眾自(校者按,「眾自」當為「眾目」),輕巧可愛。其與柄皆得相脫。驗仙書,與威喜芝相類。(出《酉陽雜俎》)
lóu què zhī
樓闕芝
suí dà yè zhōng, dōng dōu yǒng kāng mén nèi huì chāng mén dōng, shēng zhī cǎo bǎi èr shí jīng, sàn zài dì, zhōu shí bù xǔ. zǐ jīng bái tóu, huò bái jīng hēi tóu. huò yǒu zhī, huò wú zhī. yì yǒu sān zhī, rú gǔ chū zì zhě. dì nèi gēn bìng rú xiàn, dà dào xiāng lián zhe. gān yáng diàn dōng, dōng shàng gé mén huái shù shàng, shēng zhī jiǔ jīng, gòng běn xiàng fú ér shēng. zhōng jīng zuì zhǎng, liǎng biān bā jīng, xiāng cì ér duǎn, yǒu rú shù què. shén jié bái. wǔ bì láng jiāng duàn wén cāo liú shǒu, tú huà biǎo zòu. chū dà yè shí yí jì
隋大業中,東都永康門內會昌門東,生芝草百二十莖,散在地,周十步許。紫莖白頭,或白莖黑頭。或有枝,或無枝。亦有三枝,如古「出」字者。地內根並如線,大道相連著。乾陽殿東,東上閣門槐樹上,生芝九莖,共本相扶而生。中莖最長,兩邊八莖,相次而短,有如樹闕。甚潔白。武賁郎將段文操留守,圖畫表奏。(出《大業拾遺記》)
tiān zūn zhī
天尊芝
táng tiān bǎo chū, lín chuān jùn rén lǐ jiā, suǒ jū zhù shàng shēng zhī cǎo, xíng lèi tiān zūn. tài shǒu zhāng jǐng yì jié xiàn zhī. chū yǒu yáng zá zǔ
唐天寶初,臨川郡人李嘉,所居柱上生芝草,形類天尊。太守張景佚截獻之。(出《酉陽雜俎》)
zǐ zhī
紫芝
táng dà lì bā nián, lú zhōu lú jiāng xiàn zǐ zhī shēng, gāo yī zhàng wǔ chǐ, zhī lèi zhì duō. chū yǒu yáng zá zǔ
唐大曆八年,盧州廬江縣紫芝生,高一丈五尺,芝類至多。(出《酉陽雜俎》)
cān chéng zhī
參成芝
cān chéng zhī, duàn ér kě xù. chū yǒu yáng zá zǔ
參成芝,斷而可續。(出《酉陽雜俎》)
yè guāng zhī
夜光芝
yè guāng zhī, yī zhū jiǔ shí. shí zhuì dì rú qī cùn jìng. yè shì rú niú mù. máo jūn zhǒng yú jù qū shān. chū yǒu yáng zá zǔ
夜光芝,一株九實。實墜地如七寸鏡。夜視如牛目。茅君種於句曲山。(出《酉陽雜俎》)
yǐn chén zhī
隱晨芝
yǐn chén, zhuàng rú dòu, yǐ xīng wèi jié, yǐ jīng wèi wǎng. chū yǒu yáng zá zǔ
隱晨,狀如斗,以星為節,以莖為網。(出《酉陽雜俎》)
fèng nǎo zhī
鳳腦芝
xiān jīng yán, chuān dì liù chǐ, yǐ huán bǎo yī méi zhǒng zhī, guàn yǐ huáng shuǐ wǔ hé, yǐ tǔ jiān zhú zhī. sān nián, shēng miáo rú páo, shí rú táo, wǔ sè. míng fèng nǎo zhī. shí qí shí, tuò dì wèi fèng, chéng shēng tài jí. chū yǒu yáng zá zǔ
《仙經》言,穿地六尺,以環寶一枚種之,灌以黃水五合,以土堅築之。三年,生苗如匏,實如桃,五色。名鳳腦芝。食其實,唾地為鳳,乘升太極。(出《酉陽雜俎》)
bái fú zhī
白符芝
bái fú zhī, dà xuě ér bái huá. chū yǒu yáng zá zǔ
白符芝,大雪而白華。(出《酉陽雜俎》)
wǔ dé zhī
五德芝
wǔ dé zhī, rú chē mǎ. chū yǒu yáng zá zǔ
五德芝,如車馬。(出《酉陽雜俎》)
shí guì zhī
石桂芝
shí guì zhī, shēng shān shí xué zhōng, shì guì shù ér shí shí yě. gāo rú dà jiǎo chǐ, guāng míng ér wèi xīn, yǒu zhī tiáo. dǎo fú zhī, yī jīn dé qiān suì yě. chū yǒu yáng zá zǔ
石桂芝,生山石穴中,似桂樹而實石也。高如大絞尺,光明而味辛,有枝條。搗服之,一斤得千歲也。(出《酉陽雜俎》)
dī zhī
滴芝
shǎo shì shí hù zhōng, gèng yǒu shēn gǔ, bù kě dé guò. yǐ shí tóu gǔ zhōng, bàn rì yóu wén qí shēng yě. qù hù wài shí yú zhàng, yǒu shí zhù, zhù shàng yǒu yǎn gài shí, nán dù jìng kě yī zhàng xǔ. wàng zhī, mì zhī cóng shí shàng suí shí yǎn gài zhōng, liáng jiǔ, zhé yǒu yī dī, yǒu shì yǔ wū hòu zhī yú lòu, shí shí yī luò ěr. rán mì zhī duò bù xī, ér yǎn gài yì zhōng dī yě. hù shàng kè shí wèi kē dǒu zì, yuē: dé fú shí mì zhī yī dòu zhě, shòu wàn suì. zhū dào shì gòng sī wéi qí chù, bù kě dé wǎng. wéi dāng yǐ wǎn qì zhì jìn zhú mù duān, yǐ chéng qǔ zhī. rán jìng wèi yǒu néng wèi zhī zhě. àn cǐ hù shàng kè tí rú cǐ, qián shì bì yǐ yǒu zhī zhě yě. chū bào piáo zi
少室石戶中,更有深谷,不可得過。以石投谷中,半日猶聞其聲也。去戶外十餘丈,有石柱,柱上有偃蓋石,南度徑可一丈許。望之,蜜芝從石上隨石偃蓋中,良久,輒有一滴,有似雨屋後之餘漏,時時一落耳。然蜜芝墮不息,而偃蓋亦終滴也。戶上刻石為科斗字,曰:「得服石蜜芝一斗者,壽萬歲。」諸道士共思惟其處,不可得往。唯當以碗器置勁竹木端,以承取之。然竟未有能為之者。按此戶上刻題如此,前世必已有之者也。(出《抱朴子》)
mù zhī
木芝
mù zhī zhě, sōng bǎi zhī lún dì qiān suì, huà wèi fú líng wàn suì, qí shàng shēng xiǎo mù, zhuàng shì lián huā, míng yuē mù wēi xǐ zhī. yè shì yǒu guāng, chí zhī shén huá. shāo zhī bù jiāo. dài zhī pì bīng. yǐ dài jī, ér zá yǐ jī shí èr tóu lóng zhī, qù qí chù shí èr bù, shè shí èr jiàn, tā jī jiē shāng, dài wēi xǐ zhī zhě, zhōng bù shāng yě. chū bào piáo zi
木芝者,松柏脂淪地千歲,化為茯苓;萬歲,其上生小木,狀似蓮花,名曰木威喜芝。夜視有光,持之甚滑。燒之不焦。帶之辟兵。以帶雞,而雜以雞十二頭籠之,去其處十二步,射十二箭,他雞皆傷,帶威喜芝者,終不傷也。(出《抱朴子》)
yíng huǒ zhī
螢火芝
liáng cháng shān yǒu yíng huǒ zhī, qí shí shì cǎo, dà rú dòu. zǐ huā, yè shì yǒu guāng. shí yī méi, zhōng xīn yī kǒng míng. shí zhì qī, xīn qī qiào dòng chè. kě yǐ yè shū. chū yǒu yáng zá zǔ
良常山有螢火芝,其實是草,大如豆。紫花,夜視有光。食一枚,中心一孔明。食至七,心七竅洞澈。可以夜書。(出《酉陽雜俎》)
ròu zhī
肉芝
xī yǒu rén pō zhǔ dēng àn, hū jiàn lú wěi jiān, yǒu shí yú kūn lún yǎn wò, shǒu zú jiē dòng. jīng bào zhōu rén. zhōu rén yǒu cháng xíng hǎi zhōng zhě shí zhī, jūn yě. wǎng shì zhī, shǒu jiē lián dì. gē qǔ shí zhī, jūn dàn wú qī qiào. bào piáo zi yún: ròu zhī rú rén xíng, chǎn yú dì. yì cǐ lèi yě. hé zú guài zāi? chū lǐng nán yì wù zhì
昔有人泊渚登岸,忽見蘆葦間,有十餘崑崙偃臥,手足皆動。驚報舟人。舟人有嘗行海中者識之,菌也。往視之,首皆連地。割取食之,菌但無七竅。《抱朴子》云:「肉芝如人形,產於地。」亦此類也。何足怪哉?(出《嶺南異物志》)
xiǎo rén zhī
小人芝
huò shān zhōng jiàn xiǎo rén, chéng chē mǎ, zhǎng qī bā cùn zhě, ròu zhī yě. qǔ fú zhī, jí xiān yǐ. chū bào piáo zi
或山中見小人,乘車馬,長七八寸者,肉芝也。取服芝,即仙矣。(出《抱朴子》)
dì xià ròu zhī
地下肉芝
lán líng xiāo yì rén, wáng qí míng. cháng jǔ jìn shì xià dì, suì fén qí shū, yǐn jū tán shuǐ shàng, cóng dào shì xué shén xiān. yīn jué lì xī qì, měi dàn qū shēn zhī tǐ, jì yán qí shòu. jī shí nián yú, fā jǐn bái, sè kū ér bèi lóu, chǐ yǒu duò zhě. yī dàn yǐn jìng zì shì, bó rán fā nù, qiě yuē: wú qì shēng lì, yǐn shēn tián yě jiān, jué lì xī qì, jì dé zhǎng shēng. jīn yì shuāi jí rú shì, qǐ wǒ zhī xīn zāi? jí hái jū yè xià, xué shāng rén zhú shén yī zhī lì. fán shù nián, zī yòng dà ráo, wèi fù jiā. hòu yīn zhì yuán wū, fā dì dé wù, zhuàng lèi rén shǒu, féi ér qiě rùn, sè wēi hóng. yì rén dé zhī jīng yuē: qǐ fēi huò zhī yá? qiě wú wén tài suì suǒ zài, bù kě xìng tǔ shì. tuō yǒu fàn zhě, dāng yǒu xiū ròu chū qí xià, gù bù xiáng yě. jīn guǒ yǒu, nài hé? rán wú wén: dé ròu shí zhī, huò kě yǐ miǎn. yú shì pēng ér shí, wèi shén měi, shí qiě jǐn. zì shì yì rén tīng shì míng, lì yù zhuàng, mào yù shǎo. fā zhī tū zhě, jǐn zhěn rán ér zhǎng yǐ chǐ zhī duò zhě, yì pián rán ér shēng yǐ. yì rén mò zì qí yì, bù gǎn gào yú rén. hòu yǒu dào shì zhì yè xià, féng yì rén. jīng yuē: xiān shēng cháng dé ěr xiān yào hū? hé shén qì qīng wù rú shì? dào shì yīn zhěn qí mài. jiǔ zhī yòu yuē: xiān shēng cháng shí líng zhī yǐ. fū líng zhī zhuàng lèi rén shǒu, féi ér qiě rùn, sè wēi hóng zhě shì yě. yì rén wù qí shì, yǐ gào. dào shì hè yuē: xiān shēng zhī shòu, kě yǔ guī hè qí yǐ. rán bù yí jū chén sú jiān, dāng tuì xiū shān lín, qì rén shì, shén xiān kě zhì. yì rén xǐ ér cóng qí yǔ, suì qù. jìng bù zhī suǒ zài. chū xuān shì zhì
蘭陵蕭逸人,亡其名。嘗舉進士下第,遂焚其書,隱居潭水上,從道士學神仙。因絕粒吸氣,每旦屈伸支體,冀延其壽。積十年余,發盡白,色枯而背僂,齒有墮者。一旦引鏡自視,勃然發怒,且曰:「吾棄聲利,隱身田野間,絕粒吸氣,冀得長生。今亦衰瘠如是,豈我之心哉?」即還居鄴下,學商人逐什一之利。凡數年,資用大饒,為富家。後因治園屋,發地得物,狀類人手,肥而且潤,色微紅。逸人得之驚曰:「豈非禍之芽?且吾聞太歲所在,不可興土事。脫有犯者,當有修肉出其下,固不祥也。今果有,奈何?然吾聞:得肉食之,或可以免。」於是烹而食,味甚美,食且盡。自是逸人聽視明,力愈壯,貌愈少。發之禿者,盡黰然而長矣;齒之墮者,亦駢然而生矣。逸人默自奇異,不敢告於人。後有道士至鄴下,逢逸人。驚曰:「先生嘗得餌仙藥乎?何神氣清晤如是?」道士因診其脈。久之又曰:「先生嘗食靈芝矣。夫靈芝狀類人手,肥而且潤,色微紅者是也。」逸人悟其事,以告。道士賀曰:「先生之壽,可與龜鶴齊矣。然不宜居塵俗間,當退休山林,棄人事,神仙可致。」逸人喜而從其語,遂去。竟不知所在。(出《宣室志》)
yì jūn
異菌
táng kāi chéng yuán nián chūn, duàn chéng shì xiū xíng lǐ sī dì shū zhāi qián, yǒu kū zǐ jīng shù zhū dù zhé, yīn fá zhī, yú chǐ xǔ. zhì sān nián qiū, kū gēn shàng shēng yī jūn, dà rú dòu, xià bù wǔ zú, dǐng huáng bái liǎng yūn, lǜ chuí qún, rú é bèi, gāo chǐ yú. zhì dōng dōng yuán zuò wǔ, jù chén xiào běn gǎi, sè biàn hēi ér sǐ. fén zhī, qì rú máo xiāng. chéng shì cháng zhì xiāng lú yú niè tái shàng niàn jīng, wèn sēng. yǐ wèi shàn zhēng. hòu lǎn zhū zhì guài: nán qí wú jùn chǔ sī zhuāng, sù fèng shì shì. mián yú liáng xià, duǎn zhù shì nán mù, qù dì sì chǐ yú, yǒu jié. dà míng zhōng, hū yǒu yī wù rú zhī, shēng yú jié shàng, huáng sè xiān míng, jiàn jiàn zhǎng. shù rì, suì chéng qiān fú zhuàng. miàn mù zhǐ zhǎo jí guāng xiāng yī fú, mò bù wǎn jù, rú jīn yè yǐn qǐ yǐn qǐ yuán zuò qǐ yǐn, jù chén xiào běn gǎi, mó zhī shū ruǎn. cháng yǐ chūn mò luò, luò shí fú xíng rú gù, dàn sè hè ěr. zhì luò shí, qí jiā zhù zhī xiāng zhōng. jī wǔ nián, sī zhuāng bù fù zhù qí xià, yì wú tā xiǎn shèng. hé mén shòu lǎo: sī zhuāng fù zhōng jiǔ shí qī xiōng nián qī shí, jiàn rú zhuàng nián. chū yǒu yáng zá zǔ
唐開成元年春,段成式修行里思第書齋前,有枯紫荊數株蠹折,因伐之,余尺許。至三年秋,枯根上生一菌,大如斗,下布五足,頂黃白兩暈,綠垂裙,如鵝鞴,高尺余。至冬(「冬」原作「午」,據陳校本改),色變黑而死。焚之,氣如茅香。成式嘗置香爐於枿台上念經,問僧。以為善徵。後覽諸志怪:南齊吳郡褚思莊,素奉釋氏。眠於梁下,短柱是柟木,去地四尺余,有節。大明中,忽有一物如芝,生於節上,黃色鮮明,漸漸長。數日,遂成千佛狀。面目指爪及光相衣服,莫不宛具,如金鐷隱起(「隱起」原作「起隱」,據陳校本改),摩之殊軟。嘗以春末落,落時佛形如故,但色褐耳。至落時,其家貯之箱中。積五年,思莊不復住其下,亦無他顯盛。闔門壽老:思莊父終九十七;兄年七十,健如壯年。(出《酉陽雜俎》)
shí jūn
石菌
sòng zhōu pú tián xiàn pò gǎng shān, táng wǔ zōng èr nián, jù shí shàng shēng jūn, dà rú hé kuì, jīng jí gài huáng bái sè. qí xià qiǎn hóng. jǐn wèi guò sēng suǒ shí. yún: měi bèi zhū jūn. chū yǒu yáng zá zǔ
宋州莆田縣破崗山,唐武宗二年,巨石上生菌,大如合簣,莖及蓋黃白色。其下淺紅。盡為過僧所食。云:美倍諸菌。(出《酉陽雜俎》)
zhú ròu
竹肉
zhú ròu. jiāng huái yǒu zhú ròu, rú dàn wán, wèi rú bái jī jī xià yuán yǒu zhú jiē èr zì, jù míng chāo běn chén xiào běn shān. dài dài yuán zuò xiàng, jù míng chāo běn chén xiào běn gǎi běi yòu yǒu dà shù jī, rú bēi quān. hū wèi hú mí tóu. lú shān yǒu shí ěr, xìng rè. chū yǒu yáng zá zǔ
竹肉。江淮有竹肉,如彈丸,味如白雞(「雞下」原有「竹皆」二字,據明抄本、陳校本刪)。代(「代」原作「向」,據明抄本、陳校本改)北又有大樹雞,如杯棬。呼為胡獼頭。盧山有石耳,性熱。(出《酉陽雜俎》)
dú jūn
毒菌
jiāng xià hàn yáng xiàn chū dú jūn, hào rú lǘ. fēi máo sōu yě. měi suì gōng jìn. xiàn sī cháng lìng rén yú tián yě jiān hòu zhī, gǒu yǒu cǐ jūn, jí lì biǎo shì rén, bù gǎn cóng xià fēng ér guò, bì qí qì yě. cǎi zhī rì, yǐ zhú gān shān dào, jù shě gān yú dì, dú qì rù zhú. yī shí bào liè. zhí hòu dú xiē, réng yǐ jǔ liǔ pí méng shǒu yǐ qǔ, yòng zhān bāo zhī, yì jǔ liǔ pí zhòng guǒ. xiàn zǎi fēng yìn zài ér jìn. qí jī zhì yì fū, bèi gěi qí zhí, wèi qí dào lù duō wèi dú xūn, yǐ zhì tóu tòng yě. zhāng kāng suí shì qí fù zǎi hàn yáng, bèi yán zhī. rén yǒu wèi yě jūn suǒ dú ér xiào zhě, jiān yú shèn zhī fú zhī, jí yù. sēng guāng yuǎn shuō yě. chū běi mèng suǒ yán
江夏漢陽縣出毒菌,號茹閭。非茅搜也。每歲供進。縣司常令人于田野間候之,苟有此菌,即立表示人,不敢從下風而過,避其氣也。采之日,以竹竿芟倒,遽舍竿於地,毒氣入竹。一時爆裂。直候毒歇,仍以櫸柳皮蒙手以取,用氈包之,亦櫸柳皮重裹。縣宰封印在而進。其齎致役夫,倍給其直,為其道路多為毒薰,以致頭痛也。張康隨侍其父宰漢陽,備言之。人有為野菌所毒而笑者,煎魚椹汁服之,即愈。僧光遠說也。(出《北夢瑣言》)
tái xù
苔敘
tái
苔
tái qián yì wèi zhī zé kuí, yòu míng dǒng qián cǎo, yì hū wèi xuān xuǎn, nán rén hū wèi gòu cǎo. chū shù yì jì
苔錢亦謂之澤葵,又名董錢草,亦呼為宣癬,南人呼為垢草。(出《述異記》)
dì qián
地錢
dì qián, yè yuán jīng xì, yǒu màn, duō shēng xī jiàn biān. yī yuē jī xuě cǎo, yì yuē lián qián cǎo. chū yǒu yáng zá zǔ
地錢,葉圓莖細,有蔓,多生溪澗邊。一曰積雪草,亦曰連錢草。(出《酉陽雜俎》)
màn jīn tái
蔓金苔
jìn lí guó xiàn màn jīn tái. sè rú jīn, ruò yíng huǒ zhī jù, dà rú jī luǎn. tóu zhī shuǐ zhōng, màn yán bō lán zhī shàng, guāng chū zhào rì, jiē rú huǒ shēng shuǐ shàng yě. nǎi yú gōng zhōng chuān chí, guǎng bǎi bù, shí shí guān cǐ tái, yǐ lè gōng rén. gōng rén yǒu xìng zhě, zé yǐ jīn tái cì zhī. yǐ zhì qī wǎn zhōng, zhào yào mǎn shì, míng yuē yè míng tái. zhe yī jīn zé rú huǒ guāng yǐ. dì lǜ wài rén dé zhī, xuàn huò bǎi xìng, zhào shǐ chú tái sāi chí. jí huáng jiā sàng luàn, yóu yǒu cǐ wù. jiē rù hú zhōng. chū wáng zǐ nián shí yí jì
晉梨國獻蔓金苔。色如金,若螢火之聚,大如雞卵。投之水中,蔓延波瀾之上,光出照日,皆如火生水上也。乃於宮中穿池,廣百步,時時觀此苔,以樂宮人。宮人有幸者,則以金苔賜之。以置漆碗中,照耀滿室,名曰夜明苔。著衣襟則如火光矣。帝慮外人得之,炫惑百姓,詔使除苔塞池。及皇家喪亂,猶有此物。皆入胡中。(出王子年《拾遺記》)
rú jù tái
如苣苔
cí ēn sì táng sān zàng yuàn hòu yán kǎi, kāi chéng mò, yǒu tái zhuàng rú gǔ jù, bù yú zhuān shàng, sè rú lán lǜ, qīng ruǎn kě ài. tán lùn sēng yì lín, dà hé chū, gǎi zàng jī fǎ shī, chū kāi zhǒng, xiāng qì xí rén. cè wò zhuān tái shàng, xíng rú shēng. zhuān shàng tái hòu èr cùn yú, zuò jīn sè, qì rú ruò tán. chū yǒu yáng zá zǔ
慈恩寺唐三藏院後檐楷,開成末,有苔狀如古苣,布於磚上,色如藍綠,輕軟可愛。談論僧義林,大和初,改葬基法師,初開冢,香氣襲人。側臥磚台上,形如生。磚上苔厚二寸余,作金色,氣如爇檀。(出《酉陽雜俎》)
shí fā
石發
zhāng chéng yán, nán zhōng shuǐ dǐ yǒu cǎo, rú shí fā. měi yuè sān sì rì shǐ shēng, zhì bā jiǔ yǐ hòu kě cǎi. jí yuè jǐn, xī làn. shì suí yuè shèng shuāi yě. chū yǒu yáng zá zǔ
張乘言,南中水底有草,如石發。每月三四日始生,至八九已後可采。及月盡,悉爛。似隨月盛衰也。(出《酉陽雜俎》)
wǎ sōng
瓦松
guǎng yǎ: zài wū yuē xī yé, zài qiáng yuē yuán yī. guǎng zhì wèi zhī lán xiāng. shēng yú jiǔ wū zhī wǎ. wèi míng dì hǎo zhī, mìng zhǎng ān xī zài qí wǎ wèi míng dì děng shí èr zì yuán quē, jù yǒu yáng zá zǔ shí jiǔ bǔ yú luò luò yuán zuò luò, jù yǒu yáng zá zǔ shí jiǔ gǎi yáng, yǐ fù wū. qián hòu cí rén shī zhōng, duō yòng xī yé. liáng jiǎn wén dì yǒng wēi yuē: yuán jiē fù bì qǐ, yī yán yìng xī yé. huò yán gòu mù shàng duō sōng zāi, tǔ mù qì xiè, zé wǎ shēng sōng. dà lì zhōng, xiū hán yuán diàn, yǒu yī rén tóu zhuàng qǐng wǎ, qiě yán wǎ gōng wéi wǒ suǒ néng. zǔ fù shí cháng wǎ cǐ diàn yǐ, zhòng gōng bù néng fú. yīn yuē: ruò yǒu néng wǎ bì bù shēng wǎ sōng hū? zhòng fāng fú yān. yòu yǒu lǐ ā hēi zhě, yì néng zhì zhì yuán zuò zhì, jù yǒu yáng zá zǔ shí jiǔ gǎi wū, bù wǎ rú chǐ, jiān bù tōng yán, yì wú wǎ sōng. běn cǎo: wǎ yī wèi zhī wū yóu. chū yǒu yáng zá zǔ
《廣雅》:「在屋曰昔耶,在牆曰垣衣。」《廣志》謂之蘭香。生於久屋之瓦。魏明帝好之,命長安西載其瓦(「魏明帝」等十二字原缺,據《酉陽雜俎》十九補)於洛(「洛」原作「落」,據《酉陽雜俎》十九改)陽,以覆屋。前後詞人詩中,多用「昔耶」。梁簡文帝《詠薇》曰:「緣階覆碧綺,依檐映昔耶。」或言構木上多松栽,土木氣泄,則瓦生松。大曆中,修含元殿,有一人投狀請瓦,且言瓦工唯我所能。祖父時嘗瓦此殿矣,眾工不能服。因曰:「若有能瓦畢不生瓦松乎?」眾方服焉。又有李阿黑者,亦能治(「治」原作「至」,據《酉陽雜俎》十九改)屋,布瓦如齒,間不通綖,亦無瓦松。《本草》:「瓦衣謂之屋游。」(出《酉陽雜俎》)
wǎ sōng fù
瓦松賦
cuī róng wǎ sōng fù xù yún: chóng wén guǎn wǎ sōng zhě, chǎn yú wū liū zhī xià. wèi zhī mù yě, fǎng shān kè ér wèi xiáng wèi zhī cǎo yě, yàn nóng huáng ér hǎn jì. fù yún: huáng huáng tè xiù, zhuàng jīn zhī zhī chǎn liū. lì lì xū xuán, ruò xīng yú zhī zhǒng tiān. pā tiáo yù yù, gēn zhī lián quán. jiān zǐ tái ér yì lù, líng bì wǎ ér hán yān. yòu yuē: cán wèi gōng zhī wū bēi, nǜ hàn diàn zhī hóng lián. cuī gōng xué bó, wú bù gāi xī, qǐ bù zhī wǎ sōng yǐ yǒu zhe shuō hū? chū yǒu yáng zá zǔ
崔融《瓦松賦·序》云:「崇文館瓦松者,產於屋溜之下。謂之木也,訪山客而未詳;謂之草也,驗農皇而罕記。」賦云:「煌煌特秀,狀金芝之產溜。歷歷虛懸,若星榆之種天。葩條郁毓,根祗連拳。間紫苔而裛露,凌碧瓦而含煙。」又曰:「慚魏宮之烏悲,恧漢殿之紅蓮。」崔公學博,無不該悉,豈不知瓦松已有著說乎?(出《酉陽雜俎》)