míng xīng yù nǚ chāng róng yuán kè qī tài xuán nǚ xī hé shào nǚ liáng yù qīng jiāng fēi máo nǚ qín gōng rén gōu yì fū rén nán yáng gōng zhǔ chéng wěi qī liáng mǔ dǒng yǒng qī jiǔ mǔ nǚ ér
明星玉女 昌容 園客妻 太玄女 西河少女 梁玉清 江妃 毛女 秦宮人 鈎翼夫人 南陽公主 程偉妻 梁母 董永妻 酒母 女兒
míng xīng yù nǚ
明星玉女
míng xīng yù nǚ zhě, jū huá shān. fú yù jiāng, bái rì shēng tiān. shān dǐng shí guī, qí guǎng shù mǔ, gāo sān rèn. qí cè yǒu tī dèng, yuǎn jiē jiàn. yù nǚ cí qián yǒu wǔ shí jiù, hào yuē yù nǚ xǐ tóu pén. qí zhōng shuǐ sè, bì lǜ chéng chè, yǔ bù jiā yì, hàn bù jiǎn hào. cí nèi yǒu yù shí mǎ yī pǐ yān. chū jí xiān lù
明星玉女者,居華山。服玉漿,白日升天。山頂石龜,其廣數畝,高三仞。其側有梯磴,遠皆見。玉女祠前有五石臼,號曰玉女洗頭盆。其中水色,碧綠澄澈,雨不加溢,旱不減耗。祠內有玉石馬一匹焉。(出《集仙錄》)
chāng róng
昌容
chāng róng zhě, shāng wáng nǚ yě, xiū dào yú cháng shān, shí péng léi gēn èr bǎi yú nián, yán rú èr shí xǔ. néng zhì zǐ cǎo, yù yǔ rǎn gōng, dé qián yǐ yǔ pín bìng zhě, wǎng lái chéng shì, shì shì jiàn zhī. yuǎn jìn zhī rén, fèng shì zhě qiān yú jiā, jìng bù zhī qí suǒ xiū zhī dào. cháng xíng rì zhōng, bù jiàn qí yǐng. huò yún: chāng róng néng liàn xíng zhě yě. hū chōng tiān ér qù. chū nǚ xiān chuán
昌容者,商王女也,修道於常山,食蓬虆根二百餘年,顏如二十許。能致紫草,鬻與染工,得錢以與貧病者,往來城市,世世見之。遠近之人,奉事者千餘家,竟不知其所修之道。常行日中,不見其影。或云:「昌容能鍊形者也。」忽沖天而去。(出女仙傳)
yuán kè qī
園客妻
yuán kè qī, shén nǚ yě. yuán kè zhě, jì yīn rén yě, měi zī mào ér liáng, yì rén duō yù yǐ nǚ qī zhī, kè zhōng bù qǔ. cháng zhǒng wǔ sè xiāng cǎo, jī shù shí nián, fú shí qí shí. hū yǒu wǔ sè é jí xiāng cǎo shàng. kè shōu ér cún zhī yǐ bù. shēng huá cán yān. zhì cán chū shí, yǒu yī nǚ zì lái zhù kè yǎng cán, yì yǐ xiāng cǎo sì zhī. cán zhuàng, dé jiǎn bǎi sān shí méi. jiǎn dà rú wèng, měi yī jiǎn, zǎo liù qī rì nǎi jǐn. zǎo qì, cǐ nǚ yǔ yuán kè jù qù, jì yīn jīn yǒu huá cán cí yān. chū nǚ xiān chuán
園客妻,神女也。園客者,濟陰人也,美姿貌而良,邑人多欲以女妻之,客終不娶。常種五色香草,積數十年,服食其實。忽有五色蛾集香草上。客收而存之以布。生華蠶焉。至蠶出時,有一女自來助客養蠶,亦以香草飼之。蠶壯,得繭百三十枚。繭大如瓮,每一繭,繰六七日乃盡。繰訖,此女與園客俱去,濟陰今有華蠶祠焉。(出《女仙傳》)
tài xuán nǚ
太玄女
tài xuán nǚ, xìng zhuān, míng hé, shǎo sàng fù. huò xiāng qí mǔ zǐ, jiē yuē bù shòu. cè rán yǐ wèi yōu. cháng yuē: rén zhī chù shì, yī shī bù kě fù shēng. kuàng wén shòu xiàn zhī cù, fēi xiū dào bù kě yǐ yán shēng yě. suì xíng fǎng míng shī, xǐ xīn qiú dào, dé wáng zǐ zhī shù. xíng zhī lěi nián, suì néng rù shuǐ bù rú. shèng xuě hán shí, dān yī bīng shàng, ér yán sè bù biàn, shēn tǐ wēn nuǎn, kě zhì jī rì. yòu néng xǐ guān fǔ gōng diàn chéng shì wū zhái yú tā chù, shì zhī wú yì, zhǐ zhī jí shī qí suǒ zài, mén hù dú guì yǒu guān yào zhě, zhǐ zhī jí kāi, zhǐ shān shān cuī, zhǐ shù shù chāi, gèng zhǐ zhī, jí fù rú gù. jiāng dì zǐ xíng shān jiān, rì mù, yǐ zhàng kòu shí, jí kāi mén hù. rù qí zhōng, wū yǔ chuáng rù wéi zhàng, lǐn gōng jiǔ shí rú cháng. suī xíng wàn lǐ, suǒ zài cháng ěr. néng lìng xiǎo wù hū dà rú wū, dà wù hū xiǎo rú háo máng. huò tǔ huǒ zhāng tiān, xū zhī jí miè. yòu néng zuò yán huǒ zhī zhōng, yī lǚ bù rán. xū yú zhī jiān, huò huà lǎo wēng, huò wèi xiǎo ér, huò wèi chē mǎ, wú suǒ bù wèi. xíng sān shí liù shù shén xiào, qǐ sǐ huí shēng, jiù rén wú shù. bù zhī qí hé suǒ fú shí, yì wú dé qí shù zhě. yán sè yì shǎo, bìn fà rú yā. hū bái rì shēng tiān ér qù. chū nǚ xiān chuán
太玄女,姓顓,名和,少喪父。或相其母子,皆曰不壽。惻然以為憂。常曰:「人之處世,一失不可復生。況聞壽限之促,非修道不可以延生也。」遂行訪明師,洗心求道,得王子之術。行之累年,遂能入水不濡。盛雪寒時,單衣冰上,而顏色不變,身體溫暖,可至積日。又能徙官府宮殿城市屋宅於他處,視之無異,指之即失其所在,門戶櫝櫃有關鑰者,指之即開,指山山摧,指樹樹拆,更指之,即復如故。將弟子行山間,日暮,以杖叩石,即開門戶。入其中,屋宇床褥幃帳,廩供酒食如常。雖行萬里,所在常爾。能令小物忽大如屋,大物忽小如毫芒。或吐火張天,噓之即滅。又能坐炎火之中,衣履不燃。須臾之間,或化老翁,或為小兒,或為車馬,無所不為。行三十六術甚效,起死回生,救人無數。不知其何所服食,亦無得其術者。顏色益少,鬢髮如鴉。忽白日升天而去。(出《女仙傳》)
xī hé shào nǚ
西河少女
xī hé shào nǚ zhě, shén xiān bó shān fǔ wài shēng yě. shān fǔ yōng zhōu rén, rù huá shān xué dào, jīng sī fú shí, shí hái xiāng lǐ shěng qīn zú. èr bǎi yú nián, róng zhuàng yì shǎo. rù rén jiā, jí zhī qí jiā xiān shì yǐ lái shàn è gōng guò, yǒu rú mù jī. yòu zhī jiāng lái jí xiōng, yán wú bù xiào. jiàn qí wài shēng nǚ nián shào duō bìng, yǔ zhī yào. nǚ fú yào shí, nián yǐ qī shí, shāo shāo hái shǎo, sè rú yīng ér. hàn qiǎn shǐ xíng jīng xī hé, yú chéng dōng jiàn yī nǚ zǐ, chī yī lǎo wēng. tóu bái rú xuě, guì ér shòu zhàng. shǐ zhě guài ér wèn zhī, nǚ zǐ dá yuē: cǐ shì qiè ér yě. xī qiè jiù bó shān fǔ, de shén xiān zhī dào, yǐn jū huá shān zhōng. mǐn qiè duō bìng, yǐ shén yào shòu qiè, jiàn fù shǎo zhuàng. jīn cǐ ér, qiè lìng fú yào bù kěn, zhì cǐ shuāi lǎo, xíng bù jí qiè, qiè huì zhī, gù yīn zhàng ěr. shǐ zhě wèn nǚ jí ér nián gè jǐ xǔ, nǚ zǐ dá yún: qiè nián yī bǎi sān shí suì, ér nián qī shí yī yǐ. cǐ nǚ yì rù huá shān ér qù. chū nǚ xiān chuán
西河少女者,神仙伯山甫外甥也。山甫雍州人,入華山學道,精思服食,時還鄉里省親族。二百餘年,容狀益少。入人家,即知其家先世已來善惡功過,有如目擊。又知將來吉凶,言無不效。見其外甥女年少多病,與之藥。女服藥時,年已七十,稍稍還少,色如嬰兒。漢遣使行經西河,於城東見一女子,笞一老翁。頭白如雪,跪而受杖。使者怪而問之,女子答曰:「此是妾兒也。昔妾舅伯山甫,得神仙之道,隱居華山中。憫妾多病,以神藥授妾,漸復少壯。今此兒,妾令服藥不肯,致此衰老,行不及妾,妾恚之,故因杖耳。」使者問女及兒年各幾許,女子答云:「妾年一百三十歲,兒年七十一矣。」此女亦入華山而去。(出《女仙傳》)
liáng yù qīng
梁玉清
dōng fāng shuò nèi chuán yún, qín bìng liù guó, tài bái xīng qiè zhī nǚ shì ér liáng yù qīng wèi chéng zhuāng, táo rù wèi chéng shǎo xiān dòng, sì shí liù rì bù chū. tiān dì nù, mìng wǔ yuè sōu bǔ yān. tài bái guī wèi, wèi chéng zhuāng táo yān. liáng yù qīng yǒu zi míng xiū, yù qīng zhé yú běi dǒu xià. cháng chūn, qí zi nǎi pèi yú hé bó, cān chéng xíng yǔ. zi xiū měi zhì shǎo xiān dòng, chǐ qí mǔ yín bēn zhī suǒ, zhé huí yù, gù cǐ dì cháng shǎo yǔ yān. chū dú yì zhì
《東方朔內傳》雲,秦並六國,太白星竊織女侍兒梁玉清、衛承莊,逃入衛城少仙洞,四十六日不出。天帝怒,命五嶽搜捕焉。太白歸位,衛承莊逃焉。梁玉清有子名休,玉清謫於北斗下。常春,其子乃配於河伯,驂乘行雨。子休每至少仙洞,恥其母淫奔之所,輒回馭,故此地常少雨焉。(出《獨異志》)
jiāng fēi
江妃
zhèng jiāo fǔ cháng yóu hàn jiāng, jiàn èr nǚ, jiē lì fú huá zhuāng, pèi liǎng míng zhū, dà rú jī luǎn. jiāo fǔ jiàn ér yuè zhī, bù zhī qí shén rén yě. wèi qí pū yuē: wǒ yù xià qǐng qí pèi. pū yuē: cǐ jiān zhī rén, jiē xí yú cí, bù dé kǒng lí huǐ yān. jiāo fǔ bù tīng, suì xià yǔ zhī yán yuē: èr nǚ láo yǐ. èr nǚ dá yuē: kè zi yǒu láo, qiè hé láo zhī yǒu? jiāo fǔ yuē: jú shì chéng yě, wǒ shèng zhī yǐ sì, lìng fù hàn shuǐ, jiāng liú ér xià, wǒ zūn qí páng qiān zhī, zhī wú wèi bù xùn yě, yuàn qǐng zi pèi. èr nǚ yuē: jú shì chéng yě, shèng zhī yǐ jǔ, lìng fù hàn shuǐ, jiāng liú ér xià, wǒ zūn qí páng, juǎn qí zhī ér rú zhī. shǒu jiě pèi yǐ yǔ jiāo fǔ, jiāo fǔ shòu ér huái zhī. jí qū ér qù, xíng shù shí bù, shì huái kōng wú zhū, èr nǚ hū bù jiàn. shī yún: hàn yǒu yóu nǚ, bù kě qiú sī. yán qí yǐ lǐ zì fáng, rén mò gǎn fàn, kuàng shén xiān zhī biàn huà hū? chū liè xiān chuán
鄭交甫常游漢江,見二女,皆麗服華裝,佩兩明珠,大如雞卵。交甫見而悅之,不知其神人也。謂其仆曰:「我欲下請其佩。」仆曰:「此間之人,皆習於辭,不得恐罹悔焉。」交甫不聽,遂下與之言曰:「二女勞矣。」二女答曰:「客子有勞,妾何勞之有?」交甫曰:「桔是橙也,我盛之以笥,令附漢水,將流而下,我遵其旁搴之,知吾為不遜也,願請子佩。」二女曰:「桔是橙也,盛之以莒,令附漢水,將流而下,我遵其旁,卷其芝而茹之。」手解佩以與交甫,交甫受而懷之。即趨而去,行數十步,視懷空無珠,二女忽不見。《詩》云:「漢有游女,不可求思。」言其以禮自防,人莫敢犯,況神仙之變化乎?(出《列仙傳》)
máo nǚ
毛女
máo nǚ nǚ yuán zuò shì. jù míng chāo běn gǎi, zì yù jiāng, zài huá yīn shān zhōng. shān kè liè shī, shì shì jiàn zhī. xíng tǐ shēng máo, zì yán qín shǐ huáng gōng rén yě. qín wáng, liú wáng rù shān, dào shì jiào shí sōng yè, suì bù jī hán, shēn qīng rú cǐ. zhì xī hàn shí, yǐ bǎi qī shí yú nián yǐ. chū liè xiān chuán
毛女(女原作氏。據明抄本改),字玉姜,在華陰山中。山客獵師,世世見之。形體生毛,自言秦始皇宮人也。秦亡,流亡入山,道士教食松葉,遂不饑寒,身輕如此。至西漢時,已百七十餘年矣。(出《列仙傳》)
qín gōng rén
秦宮人
hàn chéng dì shí, liè zhě yú zhōng nán shān zhōng jiàn yī rén, wú yī fú, shēn shēng hēi máo. liè rén yù qǔ zhī, ér qí rén yú kēng yuè gǔ, yǒu rú fēi téng, bù kě zhuī jí. yú shì nǎi mì cì qí suǒ zài, hé wéi ér dé zhī. wèn zhī yán: wǒ běn qín zhī gōng rén, wén guān dōng zéi zhì, qín wáng chū jiàng, gōng shì shāo fán, jīng zǒu rù shān. jī wú suǒ cān, dāng è sǐ, yǒu yī lǎo wēng, jiào wǒ shí sōng yè sōng shí. dāng shí kǔ sè, hòu shāo biàn zhī, suì bù jī kě, dōng bù hán, xià bù rè. jì cǐ nǚ dìng shì qín wáng zǐ yīng gōng rén, zhì chéng dì shí, yī bǎi xǔ suì, liè rén jiāng guī, yǐ gǔ shí zhī. chū shí wén gǔ chòu, ǒu tǔ, lèi rì nǎi ān. rú shì yī nián xǔ, shēn máo shāo tuō luò, zhuǎn lǎo ér sǐ. xiàng shǐ bù wèi rén suǒ de, biàn chéng xiān rén yě. chū bào piáo zi
漢成帝時,獵者於終南山中見一人,無衣服,身生黑毛。獵人慾取之,而其人逾坑越谷,有如飛騰,不可追及。於是乃密伺其所在,合圍而得之。問之;言:「我本秦之宮人,聞關東賊至,秦王出降,宮室燒燔,驚走入山。飢無所餐,當餓死,有一老翁,教我食松葉松實。當時苦澀,後稍便之,遂不饑渴,冬不寒,夏不熱。」計此女定是秦王子嬰宮人,至成帝時,一百許歲,獵人將歸,以穀食之。初時聞谷臭,嘔吐,累日乃安。如是一年許,身毛稍脫落,轉老而死。向使不為人所得,便成仙人也。(出《抱朴子》)
gōu yì fū rén
鈎翼夫人
gōu yì fū rén, qí rén yě, xìng zhào, shǎo hǎo qīng jìng. bìng wò liù nián, yòu shǒu juàn, yǐn shí shǎo. hàn wǔ dì shí, wàng qì zhě yún dōng běi yǒu guì rén qì, tuī ér dé zhī, zhào dào. zī sè shén wěi, wǔ dì fā qí shǒu ér dé yù gōu, shǒu dé zhǎn. xìng zhī, shēng zhāo dì. wǔ dì xún hài zhī, bìn shī bù lěng ér xiāng. yī yuè hòu, zhāo dì jí wèi, gèng zàng zhī, guān kōng, dàn yǒu sī lǚ, gù míng qí gōng yuē gōu yì, hòu bì huì gǎi wèi yì. chū liè xiān chuán
鈎翼夫人,齊人也,姓趙,少好清淨。病臥六年,右手卷,飲食少。漢武帝時,望氣者雲東北有貴人氣,推而得之,召到。姿色甚偉,武帝發其手而得玉鈎,手得展。幸之,生昭帝。武帝尋害之,殯屍不冷而香。一月後,昭帝即位,更葬之,棺空,但有絲履,故名其宮曰鈎翼,後避諱改為弋。(出《列仙傳》)
nán yáng gōng zhǔ
南陽公主
hàn nán yáng gōng zhǔ, chū jiàng wáng xián. shǔ wáng mǎng bǐng zhèng, gōng zhǔ sù mù kōng xū, chóng shàng zhì dào. měi zhuī wén jǐng zhī wèi lǐ shì, yòu zhī wǔ dì zhī shì, lèi jiàng shén xiān, wèi xián yuē: guó wēi shì luàn, fēi nǚ zǐ kě yǐ fú chí. dàn dāng zì bǎo tián hé, tuì shēn xiū dào, shāo yuǎn xiāo jìng, bì kě yán shēng. ruò lù lù suí shí jìn tuì, kǒng bù kě miǎn yú zhī lí zhī kǔ, bēn pò zhī huàn yě. xián yuē miǎn fǔ shì lù, wèi cóng qí yán. gōng zhǔ suì yú huá shān jié lú, qī zhǐ suì yú. jīng sī kǔ qiè, zhēn líng gǎn yīng, suì shě lú shì ér qù. rén huò jiàn zhī, xú xú jué hè, bǐng yún qì rǎn rǎn ér qù. xián rù shān zhuī zhī, yuè jù hè, shēng céng diān, tì sì zhuī wàng, mò rán wú jī. hū yú lǐng shàng jiàn yí zhū lǚ yī shuāng, qián ér qǔ zhī, yǐ huà wèi shí. yīn wèi wèi gōng zhǔ fēng, pān ān rén wèi jì, xíng yú shì. chū jí xiān lù
漢南陽公主,出降王咸。屬王莽秉政,公主夙慕空虛,崇尚至道。每追文景之為理世,又知武帝之世,累降神仙,謂咸曰:「國危世亂,非女子可以扶持。但當自保恬和,退身修道,稍遠囂競,必可延生。若碌碌隨時進退,恐不可免於支離之苦,奔迫之患也。」咸曰黽俯世祿,未從其言。公主遂於華山結廬,棲止歲余。精思苦切,真靈感應,遂舍廬室而去。人或見之,徐徐絕壑,秉雲氣冉冉而去。咸入山追之,越巨壑,升層巔,涕泗追望,漠然無跡。忽於嶺上見遺朱履一雙,前而取之,已化為石。因謂為公主峰,潘安仁為記,行於世。(出《集仙錄》)
chéng wěi qī
程偉妻
hàn qī mén láng chéng wěi qī, dé dào zhě yě. néng tōng shén biàn huà, wěi bù shèn yì zhī. wěi dāng cóng jià chū xíng, ér fú shì bù bèi, shén yǐ wèi yōu. qī yuē: zhǐ què yī ěr, hé chóu zhī shén yé? jí zhì liǎng pǐ jiān, hū rán zì zhì. wěi yì hǎo huáng bái zhī shù, liàn shí jí bù chéng, qī nǎi chū náng zhōng yào shǎo xǔ, yǐ qì shèng shuǐ yín, tóu yào ér jiān zhī, xū yú chéng yín yǐ. wěi yù cóng zhī shòu fāng. zhōng bù néng dé. yún, wěi gǔ xiāng bù yīng dé. bī zhī bù yǐ, qī suì jué rán ér sǐ. shī jiě ér qù. chū jí xiān lù
漢期門郎程偉妻,得道者也。能通神變化,偉不甚異之。偉當從駕出行,而服飾不備,甚以為憂。妻曰:「止闕衣耳,何愁之甚耶?」即致兩匹縑,忽然自至。偉亦好黃白之術,煉時即不成,妻乃出囊中藥少許,以器盛水銀,投藥而煎之,須臾成銀矣。偉欲從之受方。終不能得。雲,偉骨相不應得。逼之不已,妻遂蹶然而死。屍解而去。(出《集仙錄》)
liáng mǔ
梁母
liáng mǔ zhě, xū yí rén yě, guǎ jū wú zi, shě nì lǚ yú píng yuán tíng. kè lái tóu qì, xián ruò hái jiā. kè hái qián duō shǎo, wèi cháng yǒu yán. kè zhù jīng yuè, yì wú suǒ yàn. zì jiā yī shí zhī wài, suǒ de shī zhī pín hán. cháng yǒu shào nián zhù jīng rì, jǔ dòng yì cháng, lín qù yuē: wǒ dōng hǎi xiǎo tóng yě. mǔ yì bù zhī xiǎo tóng hé rén yě. sòng yuán huī sì nián bǐng chén, mǎ ěr shān dào shì xú dào shèng zàn zhì méng yīn, yú fēng chéng xī yù yī qīng niú chē, chē zì xíng. xíng yún jí qī qiān yī yī wǔ zuò zhù jiàn yī tóng hū wèi xú dào shì qián, dào shèng xíng jìn, qù chē sān bù xǔ zhǐ. yòu jiàn èr tóng zǐ, nián bìng shí èr sān xǔ, qí zhe huáng yī, jiàng guǒ tóu shàng jì, róng fú duān zhěng, shì suǒ wú yě. chē zhōng rén qiǎn yī tóng zǐ chuán yǔ yuē: wǒ píng yuán kè shè liáng mǔ yě, jīn bèi tài shàng zhào hái, yīng guò péng lái xún zi qiáo, jīng tài shān kǎo zhào, yì yù xiāng jiàn, guǒ dé zi lái. líng pèi piāo piāo, gǎng xiǎn xī gǎng xiǎn xī yuán zuò xuán gāng yīn. jù yún jí qī qiān gǎi, jīn yì yǒu xiàn, rì chéng sān qiān rì chéng sān qiān yuán zuò sān rì chéng sān zì. jù yún jí qī qiān gǎi. shì duì zài jìn, wǒ xīn yōu láo, biàn dāng chéng yān sān qīng, cǐ sān zi jiàn sòng dào xuán dōu guó. rǔ wèi wǒ xiè dōng fāng zhū qīng xìn shì nǚ, tài píng zài jìn, shí yǒu yú yī, hǎo xiāng kāi dù, guò cǐ yōu wēi. jǔ shǒu xiè yún: tài píng xiāng jiàn. chí chē téng shì, jí mù nǎi méi. dào shèng hái nì lǚ fǎng zhī, zhèng liáng mǔ dù shì rì xiāng jiàn yě. chū jí xiān lù
梁母者,盱眙人也,寡居無子,舍逆旅於平原亭。客來投憩,咸若還家。客還錢多少,未嘗有言。客住經月,亦無所厭。自家衣食之外,所得施之貧寒。常有少年住經日,舉動異常,臨去曰:「我東海小童也。」母亦不知小童何人也。宋元徽四年丙辰,馬耳山道士徐道盛暫至蒙陰,於蜂城西遇一青牛車,車自行。(行雲笈七籤一一五作住)見一童呼為徐道士前,道盛行進,去車三步許止。又見二童子,年並十二三許,齊着黃衣,絳裹頭上髻,容服端整,世所無也。車中人遣一童子傳語曰:「我平原客舍梁母也,今被太上召還,應過蓬萊尋子喬,經太山考召,意欲相見,果得子來。靈轡飄飄,崗嶮巇(崗嶮巇原作玄綱陰。據云笈七簽改),津驛有限,日程三千(日程三千原作三日程三字。據云笈七簽改)。侍對在近,我心憂勞,便當乘煙三清,此三子見送到玄都國。汝為我謝東方諸清信士女,太平在近,十有餘一,好相開度,過此憂危。」舉手謝云:「太平相見。」馳車騰逝,極目乃沒。道盛還逆旅訪之,正梁母度世日相見也。(出《集仙錄》)
dǒng yǒng qī
董永妻
dǒng yǒng fù wáng, wú yǐ zàng, nǎi zì mài wèi nú. zhǔ zhī qí xián, yǔ qián qiān wàn qiǎn zhī. yǒng xíng sān nián sàng bì, yù hái yì zhǔ, gōng qí nú zhí. dào féng yī fù rén yuē: yuàn wèi zi qī. suì yǔ zhī jù. zhǔ wèi yǒng yuē: yǐ qián gài jūn yǐ. yǒng yuē: méng jūn zhī ēn, fù sàng shōu cáng, yǒng suī xiǎo rén. bì yù fú qín zhì lì, yǐ bào hòu dé. zhǔ yuē: fù rén hé néng? yǒng yuē: néng zhī. zhǔ yuē: bì ěr zhě, dàn lìng jūn fù wèi wǒ zhī jiān bǎi pǐ. yú shì yǒng qī wèi zhǔ rén jiā zhī, shí rì ér bǎi pǐ jù yān. chū sōu shén jì
董永父亡,無以葬,乃自賣為奴。主知其賢,與錢千萬遣之。永行三年喪畢,欲還詣主,供其奴職。道逢一婦人曰:「願為子妻。」遂與之俱。主謂永曰:「以錢丐君矣。」永曰:「蒙君之恩,父喪收藏,永雖小人。必欲服勤致力,以報厚德。」主曰:「婦人何能?」永曰:「能織。」主曰:「必爾者,但令君婦為我織縑百匹。」於是永妻為主人家織,十日而百匹具焉。(出《搜神記》)
jiǔ mǔ
酒母
jiǔ mǔ, què xià jiǔ fù. yù shī hū yú lǎo zhě, bù zhī hé xǔ rén yě. nián wǔ shí yú, yún yǐ shù bǎi suì. jiǔ fù yì zhī, měi jiā lǐ jìng. hū lái wèi fù yuē: jí zhuāng shù, yǔ rǔ gòng yīng zhōng líng wáng qù. shì yè guǒ yǒu yì rén lái, chí èr máo gǒu, yī yǔ yú lǎo, yī yǔ jiǔ fù, jù lìng qí zhī, nǎi lóng yě. xiāng suí shàng huá yīn shān shàng, cháng dà hū yún: yú lǎo jiǔ mǔ zài cǐ. chū nǚ xiān chuán
酒母,闕下酒婦。遇師呼於老者,不知何許人也。年五十餘,雲已數百歲。酒婦異之,每加禮敬。忽來謂婦曰:「急裝束,與汝共應中陵王去。」是夜果有異人來,持二茅狗,一與於老,一與酒婦,俱令騎之,乃龍也。相隨上華陰山上,常大呼云:「於老酒母在此。」(出《女仙傳》)
nǚ jǐ
女幾
nǚ jǐ zhě, chén shì shàng jiǔ fù yě, zuò jiǔ cháng měi. xiān rén guò qí jiā yǐn jiǔ, jí yǐ sù shū wǔ juǎn zhì jiǔ qián. jǐ kāi shì zhī, nǎi xiān fāng yǎng xìng zhǎng shēng zhī shù yě. jǐ sī xiě qí yào jué, yī ér xiū zhī. sān nián, yán sè gèng shǎo, rú èr shí xǔ rén. shù suì, zhì jiǔ xiān rén fù lái, xiào wèi zhī yuē: dào dào wú shī, yǒu chì bù fēi. nǚ jǐ suí xiān rén qù, jū shān lì nián, rén cháng jiàn zhī. qí hòu bù zhī suǒ shì, jīn suǒ jū jí nǚ jǐ shān yě. chū nǚ xiān chuán
女幾者,陳市上酒婦也,作酒常美。仙人過其家飲酒,即以素書五卷質酒錢。幾開視之,乃仙方養性長生之術也。幾私寫其要訣,依而修之。三年,顏色更少,如二十許人。數歲,質酒仙人復來,笑謂之曰:「盜道無師,有翅不飛。」女幾隨仙人去,居山歷年,人常見之。其後不知所適,今所居即女幾山也。(出《女仙傳》)