guān yǔ jiǎn wén lǐ mì liú wén jìng lǐ jīn cái lǐ jìng guō qí zōng táng xiū jǐng lǐ jǐn zhōng fēng cháng qīng lǐ guāng bì
關羽 簡文 李密 劉文靜 李金才 李靖 郭齊宗 唐休璟 李盡忠 封常清 李光弼
guān yǔ
關羽
shǔ jiāng guān yǔ shàn fǔ shì zú ér qīng shì dài fū zhāng fēi jìng lǐ shì dài fū ér qīng zú wǔ. èr jiāng jù bù dé qí zhōng, yì bù dé qí sǐ. chū dú yì zhì
蜀將關羽善撫士卒而輕士大夫;張飛敬禮士大夫而輕卒伍。二將俱不得其中,亦不得其死。(出《獨異志》)
jiǎn wén
簡文
jìn jiǎn wén dào guāng wǔ yún: hàn shì zǔ xióng háo zhī zhōng, zuì yǒu jùn lìng zhī tǐ, xián dá zhī fēng. gāo zǔ zé tì tǎng shū dá, wèi wǔ zé cāi jì xiá lìn. chū jiǎn wén tán shū
晉簡文道光武云:漢世祖雄豪之中,最有俊令之體,賢達之風。高祖則倜儻疏達,魏武則猜忌狹吝。(出《簡文談疏》)
lǐ mì
李密
táng gāo zǔ bào lǐ mì shū yuē: tiān shēng zhēng rén, bì yǒu sī mù. dāng jīn wèi mù, fēi zi ér shuí? lǎo fū nián yú zhī mìng, yuàn bù jí cǐ. xīn dài dà dì, pān lín fù yì. wéi jì zǎo yīng tú lù, yǐ níng zhào shù. zōng méng zhī zhǎng, shǔ jí jiàn róng. fù fēng yú táng, sī róng zú yǐ. yì shāng xīn yú mù yě, suǒ bù rěn yán zhí zi yīng yú xián yáng, fēi gǎn wén mìng. mì dé shū shén yuè, shì qí bù xià yuē: táng gōng jiàn tuī, tiān xià bù zú kě dìng. hòu mì bīng bài, wáng bó dāng bǎo hé yáng, mì yǐ qīng qí guī zhī, wèi bó dāng yuē: bīng bài yǐ, jiǔ kǔ zhū jūn. wǒ jīn zì wěn, qǐng yǐ xiè zhòng. bó dāng bào mì hào jiào. mì fù yuē: zhū gōng xìng bù xiāng qì, dāng gòng guī guān zhōng. mì shēn suī kuì wú gōng, zhū jūn bì bǎo fù guì. bó dāng zàn qí jì. cóng rù guān zhě shàng èr wàn rén. gāo zǔ qiǎn shǐ yíng láo, xiāng wàng yú dào. mì dà xǐ, wèi qí tú yuē: wú suī jǔ shì bù chéng, ér ēn jié bǎi xìng. shān dōng lián chéng shù bǎi, zhī wú zhì, jǐn dāng guī táng. bǐ yú dòu róng, xūn yì bù xì. qǐ bù yǐ yī tái sī jiàn chù hū? jí zhì jīng, lǐ shù yì báo, zhí zhèng zhě yòu lái qiú cái, yì shén bù píng. xún bài guāng lù qīng, fēng xíng guó gōng. wèi jǐ, wén qí suǒ bù jiāng shuài, jiē bù fù shì chōng. gāo zǔ fù shǐ mì lǐng běn bīng wǎng lí yáng, zhāo qí jiāng shì dí shí zhě. yǐ jīng lüè wáng chōng, wáng bó dāng wèi zuǒ wǔ wèi, yì lìng fù mì. xíng zhì táo lín, gāo zǔ fù zhēng zhī. mì jù, móu pàn. bó dāng zhǐ mì, bù cóng. mì jù táo lín xiàn chéng, qū lüè chù chǎn, zhí qū nán shān, chéng xiǎn ér dōng. qiǎn rén shǐ gào zhāng shàn xiāng, lìng yīng jiē, shí shǐ wàn bǎo liú zhèn xióng zhōu, qiǎn shèng yàn shī lǜ bù qí shù shí zhuī niè. zhì lù hún xiàn nán qī shí lǐ, yàn shī fú bīng shān gǔ. mì jūn bàn dù, héng chū jī zhī, suì zhǎn mì. nián sān shí qī. shí xú jī zài lí yáng, wèi mì jiān shǒu. gāo zǔ qiǎn shǐ jiāng mì shǒu yǐ zhāo zhī, jī fā sàng xíng fú, bèi jūn chén zhī lǐ, biǎo qǐng shōu zàng, dà jù wēi yí. sān jūn jiē gǎo sù, zàng yú lí yáng shān nán wǔ lǐ. gù rén kū zhī, duō yǒu ǒu xuè zhě. chū tán bīn lù
唐高祖報李密書曰:天生蒸人,必有司牧。當今為牧,非子而誰?老夫年余知命,願不及此。欣戴大弟,攀鱗附翼。唯冀早膺圖籙,以寧兆庶。宗盟之長,屬籍見容。復封於唐,斯榮足矣。殪商辛於牧野,所不忍言;執子嬰於咸陽,非敢聞命。密得書甚悅,示其部下曰:唐公見推,天下不足可定。後密兵敗,王伯當保河陽,密以輕騎歸之,謂伯當曰:兵敗矣,久苦諸君。我今自刎,請以謝眾。伯當抱密號叫。密復曰:諸公幸不相棄,當共歸關中。密身雖愧無功,諸君必保富貴。伯當贊其計。從入關者尚二萬人。高祖遣使迎勞,相望於道。密大喜,謂其徒曰:吾雖舉事不成,而恩結百姓。山東連城數百,知吾至,盡當歸唐。比於竇融,勛亦不細。豈不以一台司見處乎?及至京,禮數益薄,執政者又來求財,意甚不平。尋拜光祿卿,封邢國公。未幾,聞其所部將帥,皆不附世充。高祖復使密領本兵往黎陽,招其將士敵時者。以經略王充,王伯當為左武衛,亦令副密。行至桃林,高祖復征之。密懼,謀叛。伯當止密,不從。密據桃林縣城,驅掠畜產,直趨南山,乘險而東。遣人使告張善相,令應接,時史萬寶留鎮熊州,遣盛彥師率步騎數十追躡。至陸渾縣南七十里,彥師伏兵山谷。密軍半度,橫出擊之,遂斬密。年三十七。時徐勣在黎陽,為密堅守。高祖遣使將密首以招之,勣發喪行服,備君臣之禮,表請收葬,大具威儀。三軍皆縞素,葬於黎陽山南五里。故人哭之,多有嘔血者。(出《譚賓錄》)
liú wén jìng
劉文靜
liú wén jìng zhě wèi jìn yáng lìng, zuò yǔ lǐ mì lián yīn, suí yáng dì xì yú jùn yù. tài zōng yǐ wén jìng kě yǔ móu yì, rù jìn suǒ shì zhī. wén jìng dà xǐ yuē: tiān xià dà luàn, fēi tāng wǔ gāo guāng zhī cái, bù néng dìng yě. tài zōng yuē: qīng ān zhī wú rén? jìn suǒ fēi ér nǚ zhī qíng xiāng yōu ér yǐ. gù lái yǔ jūn tú jǔ dà jì. wén jìng yuē: chéng xū rù guān, hào lìng tiān xià, bù yíng bàn suì, dì yè kě chéng. tài zōng xiào yuē: yǐn yán zhèng hé rén yì. hòu shǐ yú tū jué, wén jìng wèi yuē: yuàn yǔ kè hán bīng mǎ tóng rù jīng shī, rén zhòng tǔ dì rù táng gōng, cái bó jīn bǎo rù tū jué. jí qiǎn qí èr qiān, suí wén jìng ér zhì. gāo zǔ měi yǐn zhòng chén tóng zuò gòng shí. wén jìng zòu yuē: chén jí wèi zūn, dì zuò yán zhòng, nǎi shǐ tài yáng fǔ tóng wàn wù, chén xià zhèn kǒng, wú yǐ cuò shēn. chū tán bīn lù
劉文靜者為晉陽令,坐與李密連姻,隋煬帝繫於郡獄。太宗以文靜可與謀議,入禁所視之。文靜大喜曰:天下大亂,非湯、武、高、光之才,不能定也。太宗曰:卿安知無人?禁所非兒女之情相憂而已。故來與君圖舉大計。文靜曰:乘虛入關,號令天下,不盈半歲,帝業可成。太宗笑曰:尹言正合人意。後使於突厥,文靜謂曰:願與可汗兵馬同入京師,人眾土地入唐公,財帛金寶入突厥。即遣騎二千,隨文靜而至。高祖每引重臣同座共食。文靜奏曰:宸極位尊,帝座嚴重,乃使太陽俯同萬物,臣下震恐,無以措身。(出《譚賓錄》)
lǐ jīn cái
李金才
tài zōng cháng jìn bái gāo zǔ yuē: dài chuán lǐ shì xìng yīng tú lù, lǐ jīn cái wèi wàng chóng guì, yī zhāo zú miè, dà rén shòu mìng tǎo bǔ, qí kě dé hū? chéng néng píng zéi, jí yòu gōng dāng bù shǎng. yǐ cǐ qiú miǎn, qí kě dé hū? gāo zǔ yuē: wǒ yī yè sī liang, rǔ yán dà yǒu lǐ. jīn rì pò jiā miè shēn yì yóu rǔ, huà jiā wèi guó yì yóu rǔ. chū tán bīn lù
太宗嘗進白高祖曰:代傳李氏姓膺圖籙,李金才位望崇貴,一朝族滅,大人受命討捕,其可得乎?誠能平賊,即又功當不賞。以此求免,其可得乎?高祖曰:我一夜思量,汝言大有理。今日破家滅身亦由汝,化家為國亦由汝。(出《譚賓錄》)
lǐ jìng
李靖
zhēn guān shí sì nián, hóu jūn jí xuē wàn jūn děng pò gāo chāng, jiàng qí wáng qū zhì shèng, zhí zhī, xiàn jié yú guān dé diàn. yǐ qí dì wèi xī zhōu, zhì jiāo hé liǔ zhōng děng xiàn. qí jiè dōng xī bā bǎi lǐ, nán běi wǔ bǎi lǐ. hàn wù sì xiào wèi zhī dì. chū tū jué tún bīng fú tú chéng, yǔ gāo chāng wèi yǐng xiǎng. zhì shì jù ér lái jiàng, qí dì wèi yán míng chāo běn yán zuò tíng zhōu. tū jué xié lì kè hán shǐ zhí shī sī lì rù cháo xiè zuì, qǐng wèi fān chén. tài zōng qiǎn táng jiǎn děng chí jié chū sài ān fǔ zhī. lǐ jìng zhāng gōng jǐn yú dìng xiāng móu yuē: zhào shǐ dào bǐ, lǔ bì zì kuān. xuǎn jīng qí, jī èr shí rì liáng, chéng jiān yǎn xí, yù qí chì hòu, jiē yǐ fú suí, yǎn dào zòng jī. suì miè qí guó. huò yì chéng gōng zhǔ, lǔ nán nǚ shí wàn, xié lì chéng qiān lǐ mǎ bēn yú xī piān. líng zhōu xíng jūn zhāng bǎo xiāng, qín zhī yǐ xiàn. chū tán bīn lù
貞觀十四年,侯君集、薛萬鈞等破高昌,降其王曲智盛,執之,獻捷於觀德殿。以其地為西州,置交河、柳中等縣。其界東西八百里,南北五百里。漢戊巳校尉之地。初突厥屯兵浮圖城,與高昌為影響。至是懼而來降,其地為延(明抄本延作庭)州。突厥頡利可汗使執失思力入朝謝罪,請為蕃臣。太宗遣唐儉等持節出塞安撫之。李靖、張公謹於定襄謀曰:詔使到彼,虜必自寬。選精騎,齎二十日糧,乘間掩襲,遇其斥候,皆以俘隨,奄到縱擊。遂滅其國。獲義城公主,虜男女十萬,頡利乘千里馬奔於西偏。靈州行軍張寶相,擒之以獻。(出《譚賓錄》)
guō qí zōng gāo zōng wèn: bīng shū suǒ yún, tiān zhèn dì zhèn rén zhèn, gè hé wèi yě? yuán bàn qiān yuè cì duì yuē: chén dǔ zài jí, cǐ shì duō yǐ. huò wèi tiān zhèn xīng xiù gū xū yě dì zhèn shān chuān xiàng bèi yě rén zhèn biān wǔ mí fèng yě. guō qí zōng duì yuē: yǐ chén yú jiàn zé bù rán. fū shī chū yǐ yì, yǒu ruò shí yǔ, dé tiān zhèn yě bīng zài zú shí zú bīng, qiě gēng qiě zhàn, de dì zhī lì, cǐ dì zhèn yě zú chéng qīng lì, jiāng shuài hé mù, cǐ rén zhèn yě. ruò yòng bīng, shǐ sān zhě qù yī, qí hé yǐ zhàn? gāo zōng jiē shǎng zhī, zhuó bài zuǒ wèi zhòu cáo yě. chū lú shì zá shuō
郭齊宗高宗問:兵書所云,天陣、地陣、人陣,各何謂也?員半千越次對曰:臣睹載籍,此事多矣。或謂天陣、星宿孤虛也;地陣、山川向背也;人陣、編伍彌縫也。郭齊宗對曰:以臣愚見則不然。夫師出以義,有若時雨,得天陣也;兵在足食足兵,且耕且戰,得地之利,此地陣也;卒乘輕利,將帥和睦,此人陣也。若用兵,使三者去一,其何以戰?高宗嗟賞之,擢拜左衛胄曹也。(出《盧氏雜說》)
táng xiū jǐng
唐休璟
xī tū jué zhū fān bù hé, jǔ bīng xiāng gōng. ān xī dào jué, biǎo zòu xiāng jì. tiān hòu mìng táng xiū jǐng yǔ zǎi xiàng shāng dù shì shì. é qǐng jiān cǎo zòu, shǐ shī xíng. hòu shí yú rì, ān xī zhū zhōu biǎo zòu bīng mǎ yīng jiē chéng qī, yī rú xiū jǐng suǒ huà. tiān hòu wèi xiū jǐng yuē: hèn yòng qīng wǎn. yīn rèn zhī wèi xiāng. chū tán bīn lù
西突厥諸蕃不和,舉兵相攻。安西道絕,表奏相繼。天后命唐休璟與宰相商度事勢。俄頃間草奏,使施行。後十餘日,安西諸州表奏兵馬應接程期,一如休璟所畫。天后謂休璟曰:恨用卿晚。因任之為相。(出《譚賓錄》)
lǐ jǐn zhōng
李盡忠
táng tiān hòu zhōng, qì dān lǐ jǐn zhōng, wàn róng zhī pò yíng fǔ yě, yǐ dì láo qiú hàn fú shù bǎi rén. wén má rén jié děng zhū jūn yù zhì, nǎi lìng shǒu qiú jǐng děng dài zhī yuē: jiā kǒu jī hán, bù néng cún huó. qiú dài guó jiā bīng dào, wú děng jí jiàng. qí qiú rì bié yǔ yī dùn zhōu, yǐn chū ān wèi yuē: wú cǐ wú yǐn shí yǎng rǔ, yòu bù rěn shā rǔ, zǒng fàng guī ruò hé? zhòng jiē bài fú qǐ mìng. nǎi dài fàng qù. zhì yōu zhōu, jù shuō jī dòng dòu liú. bīng shì wén zhī, zhēng yù xiān rù. zhì huáng zhāng yù, zéi yòu lìng lǎo zhě tóu guān jūn, sòng yí lǎo niú shòu mǎ yú dào cè. má rén jié děng sān jūn, qì bù zú, jiāng mǎ xiān zhēng rù, bèi zéi shè fú héng jié. jūn jiāng bèi suǒ tà zhī, shēng qín jié děng. sǐ zhě tián shān gǔ, hǎn yǒu yī yí. chū cháo yě qiān zài
唐天后中,契丹李盡忠,萬榮之破營府也,以地牢囚漢俘數百人。聞麻仁節等諸軍欲至,乃令守囚璟等紿之曰:家口饑寒,不能存活。求待國家兵到,吾等即降。其囚日別與一頓粥,引出安慰曰:吾此無飲食養汝,又不忍殺汝,總放歸若何?眾皆拜伏乞命。乃紿放去。至幽州,具說飢凍逗留。兵士聞之,爭欲先入。至黃獐峪,賊又令老者投官軍,送遺老牛瘦馬於道側。麻仁節等三軍,棄步卒,將馬先爭入,被賊設伏橫截。軍將被索搨之,生擒節等。死者填山谷,罕有一遺。(出《朝野僉載》)
fēng cháng qīng
封常清
fēng cháng qīng xì shòu mù lèi, jiǎo duǎn ér bǒ. gāo xiān zhī wèi fū méng líng chá dōu zhī bīng mǎ shǐ, cháng qīng wèi xiān zhī qiàn. huì dá lǎn bù luò jiē pàn, zì hēi shān běi xiàng, xī qū suì yè. shǐ xiān zhī yǐ qí èr qiān yāo jié zhī. cháng qīng yú mù zhōng qián zuò jié shū, xiān zhī suǒ yù yán, wú bù zhōu xī. xiān zhī yì zhī. jūn huí, xiān zhī jiàn pàn guān liú tiào dú gū jùn děng, suì wèn yuē: qián zhě jié shū, hé rén suǒ zuò? fù dà shǐ hé dé yǒu cǐ rén? xiān zhī yuē: jí qiàn rén fēng cháng qīng yě, jiàn zài mén wài mǎ biān. tiào děng yī xiān zhī, mìng cháng qīng jìn zuò yǔ yǔ, rú jiù xiāng shí. hòu xiān zhī wèi ān xī jié dù shǐ, zòu cháng qīng wèi jié dù pàn guān. xiān zhī měi chū zhēng tǎo, cháng lìng cháng qīng zhī liú hòu shì. cháng qīng yǒu cái xué, guǒ jué. xiān zhī rǔ mǔ zǐ zhèng dé quán yǐ wèi láng jiāng, wēi wàng dòng sān jūn. dé quán jiàn cháng qīng chū qí mén, sù yì zhī, zǒu mǎ tū cháng qīng ér qù. cháng qīng zhì shǐ yuàn, mìng zuǒ yòu mì yǐn zhì tīng, jīng shù zhòng mén, jiē suí hòu bì zhī. cháng qīng àn hòu qǐ wèi zhī yuē: cháng qīng qǐ zì xì wēi, yù zhōng chéng qiàn, zhōng chéng zài bù nà, láng jiāng qǐ bù zhī hū? jīn zhōng chéng guò tīng, yǐ cháng qīng wèi liú hòu shǐ, láng jiāng hé dé wú lǐ, duì zhōng shǐ xiāng líng. yīn chì zhī, mìng lēi huí, jí zhàng liù shí, miàn pū dì yè chū. xiān zhī qī jí rǔ mǔ, yú mén wài hào kū jiù zhī, bù dé. hòu xiān zhī jiàn cháng qīng, suì wú yī yán, cháng qīng yì bù zhī xiè. hòu chōng ān xī jié dù shǐ. tiān bǎo shí sì zài, cháo yú huá qīng gōng. xuán zōng wèn yǐ xiōng nì zhī shì, jì jiāng ān chū? cháng qīng nǎi dà yán yǐ wèi xuán zōng zhī yì yuē: chén qǐng tiāo mǎ chuí dù hé, jì rì qǔ nì hú shǒu, xuán yú què xià. xuán zōng yōu ér zhuàng qí yán. zhì dōng dōu, xún shuò, zhào mù liù wàn. pín zhàn bù lì, suì yǔ gāo xiān zhī tuì shǒu tóng guān. xiān zhī fù róng wáng wǎn lǐng wǔ wàn rén jìn jī. shí èr yuè shí rì zhì shǎn zhōu, shí yī rì cháng qīng bài yú dōng jīng, shí sān rì lù shān rù dōng jīng. cháng qīng bēn zhì shǎn zhōu. yǐ zéi fēng bù kě dāng, nǎi shāo tài yuán cāng, yǐn bīng tuì qū tóng guān, shàn xiū shǒu jù. zéi xún zhì guān, bù néng rù, xiān zhī zhī lì. nǎi xuē cháng qīng guān jué, lìng bái yī yú xiān zhī jūn xiào lì. jiān jūn biān lìng chéng měi shì gàn zhī, xiān zhī duō bù cóng. lìng chéng rù zòu shì, jù yán bēn bài zhī zhuàng. xuán zōng nù, qiǎn lìng chéng zhǎn zhī. cháng qīng lín xíng shàng biǎo. jì xíng, chén qí shī yú qú chú zhī shàng. lìng chéng wèi xiān zhī yuē: dài fū yì yǒu ēn mìng. xiān zhī jù xià zhì cháng qǐng suǒ xíng chù. xiān zhī yuē: wǒ tuì zuì tā, sǐ bù gǎn cí. rán yǐ wǒ wèi jiǎn jié bīng liáng jí cì wù, zé wū wǒ yě. wèi lìng chéng yuē: shàng shì tiān, xià shì dì, bīng shì jiē zài, qǐ bù zhī hū? bīng shì qí hū yuē: wǎng, qí shēng yīn dì. xiān zhī mù cháng qīng shī yuē: fēng èr, zi cóng wēi zhì zhe, wǒ yǐn bá zi, dài wǒ wèi jié dù. jīn rì yòu yǔ zi tóng sǐ yú cǐ, qǐ mìng yě hū? suì zhǎn zhī. chū tán bīn lù
封常清細瘦目纇,腳短而跛。高仙芝為夫蒙靈察都知兵馬使,常清為仙芝傔。會達覽部落皆叛,自黑山北向,西趨碎葉。使仙芝以騎二千邀截之。常清於幕中潛作捷書,仙芝所欲言,無不周悉。仙芝異之。軍回,仙芝見判官劉眺、獨孤峻等,遂問曰:前者捷書,何人所作?副大使何得有此人?仙芝曰:即傔人封常清也,見在門外馬邊。眺等揖仙芝,命常清進坐與語,如舊相識。後仙芝為安西節度使,奏常清為節度判官。仙芝每出征討,常令常清知留後事。常清有才學,果決。仙芝乳母子鄭德銓已為郎將,威望動三軍。德銓見常清出其門,素易之,走馬突常清而去。常清至使院,命左右密引至廳,經數重門,皆隨後閉之。常清案後起謂之曰:常清起自細微,預中丞傔,中丞再不納,郎將豈不知乎?今中丞過聽,以常清為留後使,郎將何得無禮,對中使相凌。因叱之,命勒回,即杖六十,面仆地曳出。仙芝妻及乳母,於門外號哭救之,不得。後仙芝見常清,遂無一言,常清亦不之謝。後充安西節度使。天寶十四載,朝於華清宮。玄宗問以凶逆之事,計將安出?常清乃大言以慰玄宗之意曰:臣請挑馬棰渡河,計日取逆胡首,懸於闕下。玄宗憂而壯其言。至東都,旬朔,召募六萬。頻戰不利,遂與高仙芝退守潼關。仙芝副榮王琬領五萬人進擊。十二月十日至陝州,十一日常清敗於東京,十三日祿山入東京。常清奔至陝州。以賊鋒不可當,乃燒太原倉,引兵退趨潼關,繕修守具。賊尋至關,不能入,仙芝之力。乃削常清官爵,令白衣於仙芝軍效力。監軍邊令誠每事干之,仙芝多不從。令誠入奏事,具言奔敗之狀。玄宗怒,遣令誠斬之。常清臨刑上表。既刑,陳其屍於蘧蒢之上。令誠謂仙芝曰:大夫亦有恩命。仙芝遽下至常請所刑處。仙芝曰:我退罪他,死不敢辭。然以我為減截兵糧及賜物,則誣我也。謂令誠曰:上是天,下是地,兵士皆在,豈不知乎?兵士齊呼曰:枉,其聲殷地。仙芝目常清屍曰:封二,子從微至著,我引拔子,代我為節度。今日又與子同死於此,豈命也乎?遂斬之。(出《譚賓錄》)
lǐ guāng bì
李光弼
lǐ guāng bì tǎo shǐ sī míng, shī yú yě shuǐ dù, jì xī hái jūn, liú qí zú yī qiān rén. wèi yōng hào yuē: zéi jiāng gāo huī lǐ rì yuè yù wén jǐng, jiē wàn rén dí yě. sī míng bì shǐ yī rén jié wǒ. wǒ qiě qù zhī, zi lǐng zú dài zéi yú cǐ. zhì wù yǔ zhàn, jiàng zé jù lái. qí rì, sī míng zhào rì yuè yuē: lǐ jūn yǐn bīng zhì yě shuǐ, cǐ chéng qín yě. rǔ yǐ tiě qí xiāo jì, wèi wǒ qǔ zhī. mìng yuē: bì huò lǐ jūn, bù rán wú guī! rì yuè yǐn qí wǔ bǎi, chén yā hào jūn. hào zǔ háo xiū zú, yín xiào xiāng shì. rì yuè guài zhī, wèn yuē: tài wèi zài hu? yuē: yè qù yǐ. bīng jǐ hé? yuē: qiān rén, jiāng wèi shuí? yuē yōng hào yě. rì yuè chén yín jiǔ, wèi qí xià yuē: wǒ shòu mìng bì děi lǐ jūn, jīn huò hào, bù sāi cǐ wàng, bì jiàn hài, bù rú jiàng zhī. suì qǐng jiàng. hào yǔ zhī jù zhì. guāng bì xī yòu cháng fú jūn shǒu hé yáng, yǔ shǐ sī míng xiāng chí jīng nián. sī míng yǒu zhàn mǎ qiān pǐ, měi rì xǐ mǎ yú hé nán, yǐ shì qí duō. guāng bì nǎi yú zhū yíng jiǎn huò pìn mǎ wǔ bǎi pǐ, dài sī míng mǎ zhì shuǐ jì, jǐn qū chū zhī. yǒu jū zhí yú chéng zhōng, qún pìn sī míng, wú fù jiān duàn, sī míng zhàn mǎ, xī fú dù hé, guāng bì jǐn qū rù yíng. guāng bì yòu cháng zài hé yáng, wén shǐ sī míng yǐ guò hé, yuǎn huí qū dōng jīng. zhì, wèi liú shǒu wéi zhì yuē: zéi chéng wǒ jūn zhī bài, nán yǔ zhēng fēng. luò chéng wú liáng, yòu bù kě shǒu. gōng jì ruò hé? zhì yuē: jiā bīng shǎn zhōu, tuì shǒu tóng guān. guāng bì yuē: cǐ gài bīng jiā cháng shì, fēi yòng qí zhī cè yě. bù ruò yí jūn hé yáng, běi zǔ zé lù, jù sān chéng yǐ kàng zhī. shèng jí qín zhī, bài jí zì shǒu. biǎo lǐ xiāng yīng, shǐ zéi bù gǎn xī qīn, cǐ zé yuán bì zhī shì yě. sī míng zhì yǎn shī, guāng bì lìng jiāng shì fù hé yáng, dú yǐ huī xià wǔ bǎi yú qí wèi diàn jūn, dāng shí qiáo lù, bǐng zhú xú xíng, zéi bù gǎn bī. yǐ yè dá chéng. chí míng, sī míng xī zhòng lái gōng, zhū jiāng jué sǐ ér zhàn, shā zéi wàn yú zhòng, shēng qín bā shí rén, qì xiè liáng chǔ wàn jì. qín qí dà jiāng xú huáng wáng lǐ qín àn xīn táng shū yī sān liù lǐ guāng bì chuán zuò xú huáng yù lǐ qín shòu sī míng dà jù, tuì zhú chéng yǐ xiāng jù. guāng bì jiāng zhàn, wèi zuǒ yòu yuē: fán zhàn wēi shì, shèng fù jī zhī. guāng bì wèi wèi sān gōng, bù kě sǐ yú zéi shǒu. shì zhī bù jié, shì tóu yú hé. shì chéng shàng jiàn hé shāo yuǎn, kǒng huò jí shì nán zhì, suì zhì jiàn yú xuē zhōng, yǒu bì sǐ zhī zhì. jí shì zhàn shèng, yú chéng xī xī wàng bài wǔ, sān jūn gǎn dòng. yí zhèn lín huái, yú jí ér xíng, jìng fù sì zhōu. guāng bì zhī wèi zhì hé nán yě, tián shén gōng píng liú zhǎn hòu, dòu liú yú yáng fǔ, shàng héng yīn zhòng qīng xiàng gōng yú yǎn yùn, lái zhèn lǚ jù ér hái xiāng yáng. cháo tíng huàn zhī. jí guāng bì zhì xú zhōu, shǐ cháo yì tuì zǒu, tián shén gōng jù guī hé nán. shàng héng yīn zhòng qīng lái zhèn jiē jù qí wēi míng, xiāng jì fù guān. tǔ bō jiāng fàn shàng dōu, shǒu zhào zhuī guāng bì lǜ zhòng fù zhǎng ān. guāng bì yǔ chéng yuán zhèn bù xié, guān tiān xià zhī biàn, qiān yán bù zhì. chū guāng bì yòng shī yán zhěng, tiān xià fú qí wēi míng. fán suǒ hào lìng, zhū jiāng bù gǎn yǎng shì. jí qí yǒu tián shén gōng děng zhū jūn, jiē bù shòu qí zhì. yīn cǐ bù dé zhì, kuì chǐ chéng jí, hōng yú xú zhōu, nián wǔ shí qī. qí mǔ shuāi lǎo, zhuāng zhái shǐ yú cháo ēn diào wèn. chū tán bīn lù
李光弼討史思明,師於野水渡,既夕還軍,留其卒一千人。謂雍顥曰:賊將高暉、李日越、喻文景,皆萬人敵也。思明必使一人劫我。我且去之,子領卒待賊於此。至勿與戰,降則俱來。其日,思明召日越曰:李君引兵至野水,此成擒也。汝以鐵騎宵濟,為我取之。命曰:必獲李君,不然無歸!日越引騎五百,晨壓顥軍。顥阻濠休卒,吟嘯相視。日越怪之,問曰:太尉在乎?曰:夜去矣。兵幾何?曰:千人,將謂誰?曰雍顥也。日越沉吟久,謂其下曰:我受命必得李君,今獲顥,不塞此望,必見害,不如降之。遂請降。顥與之俱至。光弼悉又嘗伏軍守河陽,與史思明相持經年。思明有戰馬千匹,每日洗馬於河南,以示其多。光弼乃於諸營檢獲牝馬五百匹,待思明馬至水際,盡驅出之。有駒縶於城中,群牝嘶鳴,無復間斷,思明戰馬,悉浮渡河,光弼盡驅入營。光弼又嘗在河陽,聞史思明已過河,遠回趨東京。至,謂留守韋陟曰:賊乘我軍之敗,難與爭鋒。洛城無糧,又不可守。公計若何?陟曰:加兵陝州,退守潼關。光弼曰:此蓋兵家常勢,非用奇之策也。不若移軍河陽,北阻澤潞,據三城以抗之。勝即擒之,敗即自守。表里相應,使賊不敢西侵,此則猿臂之勢也。思明至偃師,光弼令將士赴河陽,獨以麾下五百餘騎為殿軍,當石橋路,秉燭徐行,賊不敢逼。乙夜達城。遲明,思明悉眾來攻,諸將決死而戰,殺賊萬餘眾,生擒八十人,器械糧儲萬計。擒其大將徐璜、王李秦(按《新唐書》一三六李光弼傳作徐璜玉、李秦授)思明大懼,退築城以相拒。光弼將戰,謂左右曰:凡戰危事,勝負擊之。光弼位為三公,不可死於賊手。事之不捷,誓投於河。適城上見河稍遠,恐或急事難至,遂置劍於靴中,有必死之志。及是戰勝,於城西西望拜舞,三軍感動。移鎮臨淮,舁疾而行,徑赴泗州。光弼之未至河南也,田神功平劉展後,逗留於楊府,尚衡、殷仲卿相攻於兗鄆,來瑱旅拒而還襄陽。朝廷患之。及光弼至徐州,史朝義退走,田神功遽歸河南。尚衡、殷仲卿、來瑱皆懼其威名,相繼赴關。吐蕃將犯上都,手詔追光弼率眾赴長安。光弼與程元振不協,觀天下之變,遷延不至。初光弼用師嚴整,天下服其威名。凡所號令,諸將不敢仰視。及其有田神功等諸軍,皆不受其制。因此不得志,愧恥成疾,薨於徐州,年五十七。其母衰老,莊宅使魚朝恩弔問。(出《譚賓錄》)