zǒng xù jìn shì kē jìn shì guī lǐ bù fǔ jiě zhū zhōu jiě shì zá wén nèi chū tí fàng zá wén bǎng fàng bǎng wǔ lǎo bǎng xiè ēn qī jí guò táng tí míng guān shì yàn jí
總敘進士科 進士歸禮部 府解 諸州解 試雜文 內出題 放雜文榜 放榜 五老榜 謝恩 期集 過堂 題名 關試 宴集
zǒng xù jìn shì kē
總敘進士科
jìn shì kē, shǐ yú suí dà yè zhōng, shèng yú zhēn guān yǒng huī zhī jì. jìn shēn suī wèi jí rén chén, bù yóu jìn shì zhě, zhōng bù wèi měi. yǐ zhì suì gòng, héng bù jiǎn bā jiǔ bǎi. qí tuī zhòng, wèi zhī bái yī gōng qīng, yòu yuē yī pǐn bái shān. qí jiān nán, wèi zhī sān shí lǎo míng jīng, wǔ shí shǎo jìn shì. qí fù tì tǎng zhī cái, biàn tōng zhī qiú, sū zhāng zhī biàn shuō, jīng niè zhī dǎn qì, zhòng yóu zhī wǔ yǒng, zǐ fáng zhī chóu huà, hóng yáng zhī shū suàn, fāng shuò zhī huī xié, xián yǐ shì ér huì zhī. xiū shēn shèn xíng, suī chù zi zhī bù ruò. qí yǒu lǎo sǐ yú wén chǎng zhě, yì wú suǒ hèn. gù yǒu shī yuē: tài zōng huáng dì zhēn zhǎng suàn, zhuàn dé yīng xióng jǐn bái tóu. lǐ zhào yuē: jìn shì wèi shí suǒ shàng jiǔ yǐ, shì gù jùn rén yóu cǐ chū zhě, zhōng shēn wèi wén rén. gù zhēng míng cháng qiè, wèi shí suǒ bì. qí dōu huì wèi zhī jǔ chǎng tōng chēng wèi zhī xiù cái tóu cì wèi zhī xiāng gòng dé dì wèi zhī qián jìn shì hù xiāng tuī jìng, wèi zhī xiān bèi jù jié wèi zhī tóng nián jìn nián jí dì, wèi guò guān shì, jiē chēng xīn jí dì jìn shì. suǒ yǐ hán zhōng chéng yí, cháng yǒu zhī wén jìn guò guān shì. yì yǐ yī piān jì zhī rì, duǎn xíng zhóu le fù sān quán, xiū bǎ xīn xián nǎo bì xiān. jīn rì biàn chēng qián jìn shì. hǎo liú chūn sè yǔ míng nián. míng chāo běn yì zuò yí, yòu míng chāo běn xǔ kè běn jì zhī rì zuò jì zhī yuē, zhóu zuò nà, jiē zuò shī. yǒu sī wèi zhī zuò zhǔ jīng zhào fǔ kǎo ér shēng zhě, wèi zhī děng dì wài fǔ bù shì ér gòng zhě, wèi zhī bá jiě rán bá jiě yì xū yù tuō rén wèi cí fù, fēi wèi bái jiàn. jiāng shì xiāng bǎo, wèi zhī hé bǎo qún jū ér fù, wèi zhī sī shì zào qǐng quán yào, wèi zhī guān jié jī yáng shēng jià, wèi zhī hái wǎng. jì jié, liè xìng míng yú cí ēn sì tǎ, wèi zhī tí míng dà yú qǔ jiāng tíng zi, wèi zhī qǔ jiāng huì qǔ jiāng dà huì zài guān shì hòu, yì wèi wén xǐ yàn. hòu tóng nián gè yǒu suǒ zhī, yì wèi zhī wèi lí huì kě yě. míng chāo běn wén zuò guān. jí ér rù xuǎn, wèi zhī chūn wéi bù jié ér tán bǎo, wèi zhī dǎ mào sào nì míng zào bǎng, wèi zhī wú míng zǐ tuì ér yì yè, wèi zhī guò xià zhí yè yǐ chū, wèi zhī xià kè xié cáng rù shì, wèi zhī huà cè: cǐ qí dà lüè zhě yě. qí fēng sú xì yú xiān dá, qí zhì zhì cún yú yǒu sī. suī rán, xián zhě dé qí dà zhě, gù wèi jí rén chén, cháng shí yǒu èr sān dēng xiǎn liè shí yǒu liù qī, ér yuán lǔ shān zhāng suī yáng yǒu yān, liú guān guó shǐ bǔ guān zuò pì yuán xiū yǒu yān. chū guó shǐ bǔ
進士科,始於隋大業中,盛於貞觀永徽之際。縉紳雖位極人臣,不由進士者,終不為美。以至歲貢,恆不減八九百。其推重,謂之白衣公卿,又曰一品白衫。其艱難,謂之三十老明經,五十少進士。其負倜儻之才,變通之求,蘇張之辯說,荊聶之膽氣,仲由之武勇,子房之籌畫,弘羊之書算,方朔之詼諧,咸以是而晦之。修身慎行,雖處子之不若。其有老死於文場者,亦無所恨。故有詩曰:太宗皇帝真長算,賺得英雄盡白頭。李肇曰:進士為時所尚久矣,是故俊人由此出者,終身為文人。故爭名常切,為時所弊。其都會謂之舉場;通稱謂之秀才;投刺謂之鄉貢;得第謂之前進士;互相推敬,謂之先輩;俱捷謂之同年;(近年及第,未過關試,皆稱新及第進士。所以韓中丞儀,常有知聞近過關試。議以一篇記之日,短行軸了付三銓,休把新銜惱必先。今日便稱前進士。好留春色與明年。明抄本議作儀,又明抄本、許刻本記之日作記之曰,軸作納,街作詩。)有司謂之座主;京兆府考而升者,謂之等第;外府不試而貢者,謂之拔解;(然拔解亦須預托人為詞賦,非為白薦。)將試相保,謂之合保;群居而賦,謂之私試;造請權要,謂之關節;激揚聲價,謂之還往。既捷,列姓名於慈恩寺塔,謂之題名;大於曲江亭子,謂之曲江會;(曲江大會在關試後,亦謂聞喜宴。後同年各有所之,亦謂之為離會可也。明抄本聞作關。)籍而入選,謂之春闈;不捷而醰飽,謂之打毷氉;匿名造榜,謂之無名子;退而肄業,謂之過夏;執業以出,謂之夏課;挾藏入試,謂之畫策:此其大略者也。其風俗繫於先達,其制置存於有司。雖然,賢者得其大者,故位極人臣,常十有二三;登顯列十有六七,而元魯山、張睢陽有焉,劉關、(國史補關作辟)元修有焉。(出《國史補》)
jìn shì guī lǐ bù
進士歸禮部
jùn xiù děng kē, cǐ jiē kǎo gōng zhǔ zhī. kāi yuán èr shí sì nián, yuán wài láng lǐ áng xìng bù róng wù, nǎi jí gòng shì yǔ zhī yuē yuē: wén zhī měi è, xī zhī yǐ. kǎo xiào qǔ jiǎn, cún hū zhì gōng. rú yǒu qǐng tuō yú rén, dāng xī luò zhī. áng wài jiù cháng yǔ jìn shì lǐ quán lín jū xiāng shàn, suì yán zhī yú áng, áng guǒ nù, jí gòng rén, shù quán zhī guò. quán xiè yuē: rén huò wěi zhī, qiè wén yú zuǒ yòu, fēi qiú zhī yě. áng yīn yuē: guān zhòng jūn zǐ zhī wén, xìn měi yǐ. rán gǔ rén yún, yú bù yǎn xiá, zhōng yě. qí cí huò yǒu bù diǎn yǎ, yǔ zhòng xiáng zhī ruò hé? jiē yuē: wéi. quán chū wèi zhòng yuē: xiàng zhī yán, qí yì shǔ wǒ yě. áng yì zài cǐ, wú luò bì yǐ, yòu hé jí yān. nǎi yīn qiú áng xiá. tā rì, áng guǒ zhāi quán zhāng jù xiǎo cī, bǎng yú tōng qú yǐ rǔ zhī. quán gǒng ér qián, wèi áng yuē: lǐ shàng wǎng lái, bǐ wén zhī bù zāng, jì dé ér wén yǐ, ér zhí shì xī yǐ yǎ shí, cháng wén yú dào lù, yú jiāng qiē cuō, kě hū? áng nù ér yīng yuē: yǒu hé bù kě! quán yuē: ěr lín qīng wèi xǐ, xīn xiàng bái yún xián, qǐ zhí shì zhī cí hū? áng yuē: rán. quán yuē: xī táng yáo lǎo mào, yàn juàn tiān xià, jiāng chán xǔ yóu, yóu è wén, gù xǐ ěr. jīn tiān zǐ chūn qiū dǐng shèng, bù yī ràng yú zú xià, ér xǐ ěr hé zāi? áng wén huáng hài, sù yú zhí zhèng, wèi quán kuáng bù xùn, suì xià quán lì. chū áng qiáng fù, bù shòu zhǔ qǐng. jí yǒu shì wèi, míng chāo běn shì wèi zuò lì yì qiú zhě mò bù yǔn cóng. yóu shì tíng yì yǐ shěng láng wèi qīng, bù zú yǐ fú duō shì, nǎi mìng lì bù shì láng zhuān zhī yān. chū zhí yán
俊秀等科,此皆考功主之。開元二十四年,員外郎李昂性不容物,乃集貢士與之約曰:文之美惡,悉之矣。考校取檢,存乎至公。如有請託於人,當悉落之。昂外舅常與進士李權鄰居相善,遂言之於昂,昂果怒,集貢人,數權之過。權謝曰:人或猥知,竊聞於左右,非求之也。昂因曰:觀眾君子之文,信美矣。然古人云,瑜不掩瑕,忠也。其詞或有不典雅,與眾詳之若何?皆曰:唯。權出謂眾曰:向之言,其意屬我也。昂意在此,吾落必矣,又何籍焉。乃陰求昂瑕。他日,昂果摘權章句小疵,榜於通衢以辱之。權拱而前,謂昂曰:禮尚往來,鄙文之不臧,既得而聞矣,而執事昔以雅什,嘗聞於道路,愚將切磋,可乎?昂怒而應曰:有何不可!權曰:耳臨清渭洗,心向白雲閒,豈執事之詞乎?昂曰:然。權曰:昔唐堯老耄,厭倦天下,將禪許由,由惡聞,故洗耳。今天子春秋鼎盛,不揖讓於足下,而洗耳何哉?昂聞惶駭,訴於執政,謂權狂不遜,遂下權吏。初昂強復,不受囑請。及有勢位,(明抄本勢位作吏議)求者莫不允從。由是廷議以省郎位輕,不足以伏多士,乃命吏部侍郎專知焉。(出《摭言》)
fǔ jiě
府解
jīng zhào fǔ jiè sòng, zì kāi yuán tiān bǎo zhī jì. lǜ yǐ zài shàng shí rén, wèi zhī děng dì. bì qiú míng shí xiāng fù, yǐ zī jiào huà zhī yuán. xiǎo zōng bó yǐ ér xuǎn zhī, huò xī zhōng dì. bù rán, shí dé qí qī bā. gǒu yì yú shì, zé wǎng wǎng dié gòng yuàn, qǐng fàng luò zhī yóu. jì xián tōng gān fú, zé wèi xíng shì tūn jué lín zhì, jìn tóng jí dì. dé zhī zhě shǒu xiàng kuā chà, chē fú duō chǐ mí, bù yǐ wèi jiàn, réng qī jí rén shì, zhēn shí zhī shì bù fù chǐ yǐ. suǒ yǐ fèi zhì bù dìng, zhí cǐ zhī yóu. chū zhí yán
京兆府解送,自開元天寶之際。率以在上十人,謂之等第。必求名實相副,以滋教化之源。小宗伯倚而選之,或悉中第。不然,十得其七八。苟異於是,則往往牒貢院,請放落之由。暨咸通、乾符,則為形勢吞爵臨制,近同及第。得之者首相夸詫,車服多侈靡,不以為僭,仍期集人事,真實之士不復齒矣。所以廢置不定,職此之由。(出《摭言》)
zhū zhōu jiě
諸州解
tóng huá jiě yǔ jīng zhào wú yì, ruò shǒu sòng, wú bù jié zhě. yuán hé zhōng, líng hú chǔ zhèn sān fēng, shí jí qiū fù. bǎng yún: tè zhì wǔ chǎng shì. gài shī gē wén fù tiē jīng wèi wǔ. cháng nián yǐ qīng yào shī tí qiú jiàn zhě, lǜ bù jiǎn shí shù rén. qí nián mò yǒu zhì zhě, suī bù yuǎn qiān lǐ ér lái, wén shì jiē qǐn qù. wéi lú hóng zhèng dú yì huá qǐng shì. gōng mìng gōng zhàng jiǔ zhuàn, chǐ mí yú wǎng shí. huá zhī jì kè bì zòng guān yú cè. hóng zhèng zì wèi dú bù. chǔ mìng rì shì yī chǎng, wù jīng bù wù mǐn yě. hóng zhèng yǐ shì liǎng chǎng, mǎ zhí xià jiě zhuàng. zhí jiāng jiā zǐ, cóng shì bèi jiē qiè xiào. chǔ yuē: cǐ wèi kě zhī. jì ér shì dēng shān cǎi zhū fù. lüè yuē: wén bào qiě yì yú lí lóng, cǎi sī shū yǐ. bái shí yòu shū yú lǎo bàng, gē mò de zhī. chǔ dà fú qí jīng dāng, suì duó hóng zhèng jiě tóu. hòu hóng zhèng zì chéng láng shǐ pàn yán tiě, é ér wèi zhí suǒ jù. hóng zhèng yǐ shǒu zhá xì zhí yuē: xī rì huá yuán, yǐ zāo dú shǒu. jīn lái cuó wù, yòu zhōng lǎo quán. quán yuán zuò quán, jù míng chāo běn gǎi. dà zhōng zhōng, hé gàn jùn yǔ wèi è zhēng fǔ yuán, ér hé gàn qū jū qí xià. yì rì, è bào zú, shí fù gāo fù gāo yuán zuò yòu quán táng zhí yán èr zuò shí jùn fù fāng zhèn nán hǎi, jùn fù dāng shì hé gàn quán, céng wèi lǐng nán jié dù shǐ. jiàn wén yuàn yīng huá shěn xún zhuàn zhì cí jí péi tíng yù dōng guān zòu jì. fāng kǎi kǎi dāng zuò zhèn nán hǎi. yóu shì wèi wú míng zǐ suǒ bàng yuē: lí nán hǎi zhī rì, yīng dé shù jīn. dāng běi dǒu táng zhí yán èr dòu zuò què zhī qián, wèi xiāo yī niǎn. yīn cǐ jùn xiōng dì jiē bà jǔ. jiē sī táng zhí yán sān jiē sī zuò zhāng yòu xīn yú shí hào zhāng sān tóu. jìn shì zhuàng tóu, hóng cí chì tóu, jīng zhào jiě tóu. yuán quē chū chù, jīn jiàn zhí yán juǎn èr
同華解與京兆無異,若首送,無不捷者。元和中,令狐楚鎮三峰,時及秋賦。榜云:特置五場試。蓋詩歌文賦帖經為五。常年以清要詩題求薦者,率不減十數人。其年莫有至者,雖不遠千里而來,聞是皆寢去。惟盧弘正獨詣華請試。公命供帳酒饌,侈靡於往時。華之寄客畢縱觀於側。弘正自謂獨步。楚命日試一場,務精不務敏也。弘正已試兩場,馬植下解狀。植將家子,從事輩皆竊笑。楚曰:此未可知。既而試《登山採珠賦》。略曰:文豹且異於驪龍,采斯疏矣。白石又殊於老蚌,割莫得之。楚大伏其精當,遂奪弘正解頭。後弘正自丞郎使判鹽鐵,俄而為植所據。弘正以手札戲植曰:昔日華元,已遭毒手。今來鹺務,又中老拳。(拳原作權,據明抄本改。)大中中,紇干峻與魏鈪爭府元,而紇干屈居其下。翌日,鈪暴卒,時父皋(父皋原作又泉;唐摭言二作時峻父方鎮南海,峻父當是紇干泉,曾為嶺南節度使。見文苑英華沈詢撰制詞及裴廷裕《東觀奏記》。)方鍇(鍇當作鎮)南海。由是為無名子所謗曰:離南海之日,應得數斤。當北斗(唐摭言二斗作闕)之前,未銷一捻。因此峻兄弟皆罷舉。皆斯(唐摭言三皆斯作張又新)於時號張三頭。(進士狀頭,宏詞敕頭,京兆解頭。原缺出處,今見《摭言》卷二)
shì zá wén
試雜文
chuí gǒng yuán nián, wú dào gǔ děng èr shí qī rén jí dì. bǎng hòu chì pī yún: lüè guān qí cè, bìng wèi jǐn shàn. ruò yī lìng shì, jí dì zhě wéi zhǐ yī rén. yì yù guǎng shōu, tōng zhì bìng xǔ jí dì. hòu zhì diào lù èr nián, kǎo gōng yuán wài liú ēn táng zhí yán yī ēn zuò sī lì zòu yì jiā shì tiē jīng yǔ zá wén, wén gāo zhě fàng rù cè. xún yǐ zé tiān gé mìng, shì fù yīn xún. zhì shén lóng èr nián, fāng xíng sān chǎng shì. gù héng liè shī fù tí mù yú bǎng zhōng yǐ. chū zhí yán
垂拱元年,吳道古等二十七人及第。榜後敕批云:略觀其策,並未盡善。若依令式,及第者惟止一人。意欲廣收,通滯並許及第。後至調露二年,考功員外劉恩(唐《摭言》一恩作思)立奏議加試帖經與雜文,文高者放入策。尋以則天革命,事復因循。至神龍二年,方行三場試。故恆列詩賦題目於榜中矣。(出《摭言》)
nèi chū tí
內出題
kāi chéng zhōng, gāo xié zhī jǔ. nèi chū ní cháng yǔ yī qū fù, tài xué chuàng zhì shí jīng shī. jìn shì shì shī fù, zì cǐ shǐ yě. chū lú shì zá shuō
開成中,高諧知舉。內出霓裳羽衣曲賦,太學創置石經詩。進士試詩賦,自此始也。(出《盧氏雜說》)
fàng zá wén bǎng
放雜文榜
cháng yǎn wèi lǐ bù, pàn zá wén bǎng hòu yún: tā rì dēng yōng, xīn wú bù ruì. tōng xiāo jué bǐ, hèn jí yǒu yú. suǒ fàng zá wén guò zhě, cháng bù guò bǎi rén. bào jì jiǔ fáng wèi lǐ bù, tiē jīng luò rén yì shén. shí wèi zhī cháng zá bào tiē. chū chuán zài gù shí
常兗為禮部,判雜文榜後云:他日登庸,心無不銳。通宵絕筆,恨即有餘。所放雜文過者,常不過百人。鮑祭酒防為禮部,帖經落人亦甚。時謂之常雜鮑帖。(出《傳載故實》)
fàng bǎng
放榜
zhēn guān chū. fàng bǎng rì, tài zōng sī xìng duān mén, jiàn jìn shì yú bǎng xià zhuì xíng ér chū, xǐ wèi shì chén yuē: tiān xià yīng xióng rù wú gòu zhōng yǐ. jìn shì bǎng tóu, shù zhān huáng zhǐ sì zhāng, yǐ zhān bǐ dàn mò, gǔn zhuǎn shū yuē lǐ bù gòng yuàn sì zì. huò yuē, wén huáng qǐng yǐ fēi bó shū zhī. yòu yún, xiàng yīn zhù yáng shòu zhī zhuàng. jìn shì jiù lì, yú dōu shěng yù kǎo shì, nán yuàn fàng bǎng. nán yuàn nǎi lǐ bù zhǔ shì shòu lǐng wén shū yú cǐ. fán bǎn yàng jí zhū sè tiáo liú, duō yú cǐ lì zhī. míng chāo běn lì zuò liè. zhāng bǎng qiáng, nǎi nán yuàn dōng qiáng yě, bié zhú qǐ yī dǔ gāo zhàng yú, wài yǒu ruán yuán. wèi biàn sè, jí zì běi yuàn jiāng bǎng, jiù nán yuàn zhāng zhī. yuán hé liù nián, wèi jiān shēng guō dōng lǐ jué pò jí lí, lí zài ruán yuán zhī xià. nán yuàn zhèng mén wài yì yǒu zhī. chè liè wén bǎng, yīn zhī hòu lái duō yǐ xū bǎng zì xǐng mén ér chū, zhèng bǎng zhāng yì shāo wǎn? chū zhí yán
貞觀初。放榜日,太宗私幸端門,見進士於榜下綴行而出,喜謂侍臣曰:天下英雄入吾彀中矣。進士榜頭,豎粘黃紙四張,以氈筆淡墨,袞轉書曰禮部貢院四字。或曰,文皇頃以飛帛書之。又雲,象陰注陽受之狀。進士舊例,於都省御考試,南院放榜。(南院乃禮部主事受領文書於此。凡版樣及諸色條流,多於此例之。明抄本例作列。)張榜牆,乃南院東牆也,別築起一堵高丈余,外有壖垣。未辯色,即自北院將榜,就南院張之。元和六年,為監生郭東里決破棘籬,(籬在壖垣之下。南院正門外亦有之。)坼裂文榜,因之後來多以虛榜自省門而出,正榜張亦稍晚?(出《摭言》)
yòu fàng bǎng
又 放榜
zhèng xūn zhī jǔ, fàng bǎng rì, wéi shè rén bì xián dào zhái xiè ēn. zhì xiāo fǎng fàng bǎng rì, bìng wú zhū zǐ jí mén. shí lùn qiào zhī. chū lú shì zá shuō
鄭薰知舉,放榜日,唯舍人畢諴到宅謝恩。至蕭倣放榜日,並無朱紫及門。時論誚之。(出《盧氏雜說》)
wǔ lǎo bǎng
五老榜
tiān fù yuán nián, dù dé xiáng bǎng, fàng cáo sōng wáng xī yǔ liú xiàng kē chóng zhèng xī yán děng jí dì. shí shàng xīn píng nèi nán, wén fàng xīn jìn shì, xǐ shén. zhào xuǎn zhōng yǒu gū pín qū rén, yí lìng yǐ míng wén, tè chì shòu guān. gù dé xiáng yǐ sōng děng sāi zhào, gè shòu jiào zhèng. zhì lüè yuē: niàn ěr dēng kē zhī jì, dāng yǔ fǎn zhèng zhī nián. yí jiàng yì ēn, gè yīng lóng mìng. sōng shū zhōu rén. xué jiǎ sī cāng wèi shī, cǐ wài wú tā néng, shí hào sōng qǐ shì wèi sòng yáng jiǎo zhuàng. xī yǔ, shè zhōu rén, cí yì yōu bó. sōng xī yǔ jiǎ zǐ jiē qī shí yú. xiàng, jīng zhào rén chóng xī yán, mǐn rén. jiē yǐ shī juǎn jí dì, yì jù nián yú ěr shùn yǐ. shí wèi wǔ lǎo bǎng. chū zhí yán
天復元年,杜德祥榜,放曹松、王希羽、劉象、柯崇、鄭希顏等及第。時上新平內難,聞放新進士,喜甚。詔選中有孤貧屈人,宜令以名聞,特敕授官。故德祥以松等塞詔,各授校正。制略曰:念爾登科之際,當予反正之年。宜降異恩,各膺龍命。松、舒州人。學賈司倉為詩,此外無他能,時號松啟事為送羊腳狀。希羽,歙州人,詞藝優博。松、希羽、甲子皆七十餘。象,京兆人;崇、希顏,閩人。皆以詩卷及第,亦俱年逾耳順矣。時謂五老榜。(出《摭言》)
xiè ēn
謝恩
fàng bǎng hòu, zhuàng yuán yǐ xià, dào zhǔ sī zhái mén, xià mǎ zhuì xíng ér lì, liǎn míng zhǐ tōng chéng, mén rén àn táng zhí yán sān mén rén zuò rù mén. bìng xù lì yú jiē xià, běi shàng dōng xiàng. zhǔ sī liè xí rù, dōng miàn xī xiàng. zhǔ shì yī zhuàng yuán yǐ xià yǔ zhǔ sī duì bài. bài qì, zhuàng yuán chū xíng zhì cí, yòu tuì zhe xíng, gè bài, zhǔ sī dá bài. bài qì, zhǔ sī yún: qǐng zhū láng jūn xù zhōng wài, zhuàng yuán yǐ xià, gè gè chǐ xù, biàn xiè ēn. yú rén rú zhuàng yuán lǐ. lǐ qì, zhǔ shì yún: qǐng zhuàng yuán qǔ xiè xiè yuán zuò móu, jù táng zhí yán sān gǎi. míng dì, dì jǐ rén xiè yī bō. yī bō wèi dé zhǔ sī míng dì. qí huò yǔ zhǔ sī xiān rén tóng míng dì, jí xiè dà yī bō, rú jiàn shì kē, jí gǎn qì ér xiè. xiè qì, dēng, jí zhuàng yuán yǔ zhǔ sī duì zuò. yú shí gōng qīng lái kàn, jiē nán xíng xù zuò. yǐn jiǔ shù xún, biàn qǐ, fù qī jí yuàn. huò yún. cǐ lǐ bù bù héng, jí yǒu yú dōu shěng zhì xiè, gōng qīng lái kàn zhě, huò bù zuò ér jí huí mǎ yě. míng chāo běn bù zuò jí. sān rì hòu, yòu qū xiè. qí rì, zhǔ sī fāng yī yī yán jí jiàn dǎo zhī chù, bǐ qí gè xiè qiè wéi zhī lì. gǒu tè dá ér qǔ, yì yào yán zhī yǐ. chū zhí yán
放榜後,狀元已下,到主司宅門,下馬綴行而立,斂名紙通呈,門人(按唐摭言三門人作入門。)並敘立於階下,北上東向。主司列席褥,東面西向。主事揖狀元已下與主司對拜。拜訖,狀元出行致詞,又退著行,各拜,主司答拜。拜訖,主司云:請諸郎君敘中外,狀元已下,各各齒敘,便謝恩。餘人如狀元禮。禮訖,主事云:請狀元曲謝(謝原作謀,據唐《摭言》三改。)名第,第幾人謝衣缽。(衣缽謂得主司名第。其或與主司先人同名第,即謝大衣缽,如踐世科,即感泣而謝。)謝訖,登,即狀元與主司對座。於時公卿來看,皆南行敘座。飲酒數巡,便起,赴期集院。(或雲。此禮部不恆,即有於都省至謝,公卿來看者,或不坐而即回馬也。明抄本部作即。)三日後,又曲謝。其日,主司方一一言及薦導之處,俾其各謝挈維之力。苟特達而取,亦要言之矣。(出《摭言》)
qī jí
期集
xiè ēn hòu, fāng yì qī jí yuàn. dà fán wèi chì xià yǐ qián, měi rì qī jí. liǎng dù yì zhǔ sī zhī mén. rán sān rì hòu, zhǔ sī jiān qǐng yǐ, jí zhǐ. tóng nián chū dào jí suǒ, tuán tuán yuán zuò guó, jù táng zhí yán sān gǎi. sī suǒ yóu bèi bèi yuán zuò niǎn, jù táng zhí yán sān gǎi. cān zhuàng yuán hòu, gèng cān zhòng láng jūn. bài qì, é yǒu yī lì dāng zhōng tíng chàng yuē: zhū láng jūn jiù zuò, shuāng dōng dān xī. qí rì jù rì jù èr zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ fá bù shǎo. yòu chū chōu míng zhǐ qián, měi rén shí guàn wén. qí xù míng zhǐ, jiàn zhuàng yuán, é yú zhòng zhōng qiān chōu sān wǔ gè, biàn yóu cǐ qián. táng zhí yán sān qiān zuò mò. pù dǐ qián. zì zhuàng yuán yǐ xià, měi rén sān shí guàn wén. chū zhí yán
謝恩後,方詣期集院。大凡未敕下已前,每日期集。兩度詣主司之門。然三日後,主司堅請已,即止。同年初到集所,團(團原作國,據唐《摭言》三改。)司所由輩(輩原作輦,據唐摭言三改。)參狀元後,更參眾郎君。拜訖,俄有一吏當中庭唱曰:諸郎君就坐,雙東單西。其日醵(日醵二字原缺,據明抄本補)罰不少。又出抽名紙錢,(每人十貫文。其敘名紙,見狀元,俄於眾中騫抽三五個,便由此錢。唐《摭言》三騫作驀。)鋪底錢。自狀元已下,每人三十貫文。(出《摭言》)
guò táng
過堂
chì xià hòu, xīn jí dì jìn shì guò táng. qí rì, tuán sī tuán sī yuán zuò yuán rì, jù míng chāo běn gǎi xiān yú guāng fàn mén lǐ dōng láng láng zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ gōng zhàng, bèi jiǔ shí. tóng nián yú cǐ hòu zǎi xiàng shàng táng hòu, yú shí zhǔ sī yì mìng zhào zhī wén sān liǎng rén, huì yú tā chù. cǐ yán fá qián bù shǎo. zǎi xiàng jì jí, táng lì lái qǐng míng zhǐ. shēng tú suí zuò zhǔ zhì zhōng shū, zǎi xiàng héng xíng, dōu táng mén lǐ xù lì. táng lì tōng yún: lǐ bù mǒu xìng shì láng lǐng xīn jí dì jìn shì jiàn xiàng gōng. é ér yǒu yī lì, kàng shēng qū zhǔ sī. jí dēng jiē, zhǎng yī ér tuì. lì yú mén cè, dōng xiàng. rán hòu zhuàng yuán yǐ xià xù lì jiē shàng. zhuàng yuán chū xíng xíng, zhì cí yún: jīn yuè mǒu rì, lǐ bù fàng bǎng, mǒu děng xìng tiǎn chéng míng, jiē zài xiàng gōng táo róng zhī xià, bù rèn gǎn jù. zhuàng yuán zài zuǒ yòu, jí yún mèng qú. táng zhí yán mèng sān qú zuò qìng jù. yán yī tuì wèi. nǎi zì zhuàng yuán yǐ xià, yī yī zì chēng xìng míng qì. táng lì yún: diǎn míng chāo běn diǎn zuò yǔ, táng zhí yán sān diǎn zuò wú. kè. zhǔ sī fù zhǎng yī, lǐng shēng tú tuì. yì shè rén yuàn, zhǔ sī lán rù. shè rén gōng fú sǎ xié, yán jiē zhǔ sī. rán shè rén lǐ mào jǐn jìng yǒu jiā. suí shì xù bēi jiǔ. rán yú jiē qián pù xí rù, shè rén dēng xí, zhū shēng jiē bài, bài zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ shè rén dá bài. zhuàng yuán chū xíng zhì cí, dá bài. yòu bài rú chū, biàn chū. yú láng xià hòu zhǔ sī chū, yī yī ér yǐ. dāng shí yì zhái xiè ēn, biàn zhì yǐn xí. chū zhí yán
敕下後,新及第進士過堂。其日,團司(團司原作園日,據明抄本改)先於光范門裡東廊(廊字原缺,據明抄本補)供帳,備酒食。同年於此候宰相上堂後,於時主司亦命召知聞三兩人,會於他處。此筵罰錢不少。宰相既集,堂吏來請名紙。生徒隨座主至中書,宰相橫行,都堂門裡敘立。堂吏通云:禮部某姓侍郎領新及第進士見相公。俄而有一吏,抗聲屈主司。及登階,長揖而退。立於門側,東向。然後狀元以下敘立階上。狀元出行行,致詞云:今月某日,禮部放榜,某等幸忝成名,皆在相公陶鎔之下,不任感懼。(狀元在左右,即雲夢瞿。唐《摭言》夢三瞿作慶懼。)言揖退位。乃自狀元已下,一一自稱姓名訖。堂吏云:典(明抄本典作與,唐《摭言》三典作無。)客。主司復長揖,領生徒退。詣舍人院,主司欄入。舍人公服靸鞋,延接主司。然舍人禮貌謹敬有加。隨事敘杯酒。然於階前鋪席褥,舍人登席,諸生皆拜,(拜字原缺,據明抄本補)舍人答拜。狀元出行致詞,答拜。又拜如初,便出。於廊下候主司出,一揖而已。當時詣宅謝恩,便致飲席。(出《摭言》)
tí míng
題名
shén lóng yǐ lái, xìng yuán yàn hòu, jiē yú cí ēn tǎ xià tí míng, tóng nián zhōng tuī yī shàn shū zhě. yǐ shí tā yǒu jiāng xiāng, zé zhū shū zhī. jí dì hòu, zhī wén huò yù wèi jí dì shí tí míng chù, zé wèi tiān qián zì. gù xī rén yǒu shī yún: céng tí míng chù tiān qián zì, sòng chū chéng rén qǐ jiù yī. chū zhí yán
神龍已來,杏園宴後,皆於慈恩塔下題名,同年中推一善書者。已時他有將相,則朱書之。及第後,知聞或遇未及第時題名處,則為添前字。故昔人有詩云:曾題名處添前字,送出城人乞舊衣。(出《摭言》)
guān shì
關試
lì bù yuán wài yú nán shěng shì pàn liǎng jié, shì hòu shòu chūn guān, wèi zhī guān shì. zhū shēng xiè ēn, qí rì chēng mén shēng, wèi zhī yī rì mén shēng. zì cǐ fāng shǔ lì bù yǐ. yuán quē chū chù, jīn jiàn táng zhí yán juǎn sān
吏部員外於南省試判兩節,試後授春關,謂之關試。諸生謝恩,其日稱門生,謂之一日門生。自此方屬吏部矣。(原缺出處,今見唐《摭言》卷三)
yàn jí
宴集
qǔ jiāng tíng zi, ān shǐ wèi luàn qián, zhū sī jiē yǒu, liè yú àn hǔ. xìng shǔ zhī hòu, jiē jìn yú bīng huǒ yǐ. wéi shàng shū shěng tíng zi cún yān. jìn shì kāi yàn, cháng jì qí jiān. jì chè zhuàn, zé yí lè fàn zhōu, dōu wèi héng liè. yàn qián shù rì, háng shì pián tián yú jiāng tóu. tóu yuán zuò yán, jù táng zhí yán sān gǎi. qí rì, gōng qīng jiā qīng chéng zòng guān yú cǐ, yǒu ruò dōng tà zhī xuǎn zhě shí bā jiǔ. tián chē zhū mù, zhì bǐ ér zhì. huò yuē, gān fú zhōng, xuē néng wèi dà jīng zhào yǐn, yáng zhī zhì jiāng xié jiā yóu. zhì shū yú néng, jiǎ fǎng zi. yǐ wèi xīn rén suǒ jiǎ. néng dá shū yuē: yǐ wèi sì shí zi zhī jiū jū. zhī zhì dé shū, nù yuē: zuó rì láng lì, gǎn cǐ wú lǐ. néng zì lì bù láng zhōng bài jīng zhào shǎo yǐn, quán zhī dà yǐn. kāi chéng wǔ nián, lǐ jǐng ràng zhōng bǎng. yú shí shàng zài liàng àn, nǎi fàng xīn rén yóu yàn, lǜ cháng yǎ yǐn. shī rén zhào gǔ yǐ shī jì zhī yuē: tiān shàng gāo gāo yuè guì cóng, fēn míng sān shí yī zhī fēng. mǎn huái chūn sè xiàng rén dòng, zhē lù luàn huā yíng mǎ hóng. hè yù jiǒng piāo yún yǔ wài, lán tíng bù zài guǎn xián zhōng. jū rán zì shì qián xián shì, hé bì qīng lóu yǐ cuì kōng. bǎo lì, yáng sì fù jù qìng xià, jì fàng liǎng bǎng. shí yú líng zì dōng luò rù jìn, sì fù lǜ shēng tú yíng yú tóng guān. jì ér dà yàn yú xīn chāng lǐ dì, yú líng yǔ suǒ zhí zuò yú zhèng qǐn, gōng lǐng zhū shēng yì zuò yú liǎng xù. shí yuán bái jù zài, jiē fù shī yú xí shàng, wéi xíng bù shì láng yáng rǔ shì shī hòu chéng. yuán bái lǎn zhī shī sè. shī yuē: gé zuò yīng xū cì yù píng, jǐn jiāng xiān xiān yuán zuò diàn, jù táng zhí yán sān gǎi, míng chāo běn zuò xiān. hàn rù gāo míng. wén zhāng jiù jià liú yuān yē, táo lǐ xīn yīn zài lǐ tíng. zài suì shēng tú chén hè yàn, yī shí liáng shǐ jǐn chuán xīn. dāng shí shū chuán suī yún shèng, jù yǒu zī yán zuì lù tán. rǔ shì qí rì dà zuì. guī lái wèi zǐ dì yuē: wǒ jīn rì yā dào yuán bái. chū zhí yán
曲江亭子,安史未亂前,諸司皆有,列於岸滸。幸蜀之後,皆燼於兵火矣。唯尚書省亭子存焉。進士開宴,常寄其間。既撤饌,則移樂泛舟,都為恆列。宴前數日,行市駢闐於江頭。(頭原作顏,據唐《摭言》三改。)其日,公卿家傾城縱觀於此,有若東榻之選者十八九。鈿車珠幕,櫛比而至。或曰,乾符中,薛能為大京兆尹,楊知至將攜家游。致書於能,假舫子。已為新人所假。能答書曰:已為四十子之鳩居。知至得書,怒曰:昨日郎吏,敢此無禮。能自吏部郎中拜京兆少尹,權知大尹。開成五年,李景讓中榜。於時上在諒暗,乃放新人游宴,率常雅飲。詩人趙嘏以詩寄之曰:天上高高月桂叢,分明三十一枝風。滿懷春色向人動,遮路亂花迎馬紅。鶴馭迥飄雲雨外,蘭亭不在管弦中。居然自是前賢事,何必青樓倚翠空。寶曆,楊嗣復具慶下,繼放兩榜。時於陵自東洛入覲,嗣復率生徒迎於潼關。既而大宴於新昌里第,於陵與所執坐於正寢,公領諸生翊坐於兩序。時元白俱在,皆賦詩於席上,唯刑部侍郎楊汝士詩後成。元白覽之失色。詩曰:隔坐應須賜御屏,盡將仙(仙原作佃,據唐《摭言》三改,明抄本作先。)翰入高冥。文章舊價留鴛掖,桃李新陰在鯉庭。再歲生徒陳賀宴,一時良史盡傳馨。當時疏傳雖雲盛,詎有茲筵醉醁醈。汝士其日大醉。歸來謂子弟曰:我今日壓倒元白。(出《摭言》)