zǒng xù jìn shì kē jìn shì guī lǐ bù fǔ jiě zhū zhōu jiě shì zá wén nèi chū tí fàng zá wén bǎng fàng bǎng wǔ lǎo bǎng xiè ēn qī jí guò táng tí míng guān shì yàn jí
总叙进士科 进士归礼部 府解 诸州解 试杂文 内出题 放杂文榜 放榜 五老榜 谢恩 期集 过堂 题名 关试 宴集
zǒng xù jìn shì kē
总叙进士科
jìn shì kē, shǐ yú suí dà yè zhōng, shèng yú zhēn guān yǒng huī zhī jì. jìn shēn suī wèi jí rén chén, bù yóu jìn shì zhě, zhōng bù wéi měi. yǐ zhì suì gòng, héng bù jiǎn bā jiǔ bǎi. qí tuī zhòng, wèi zhī bái yī gōng qīng, yòu yuē yī pǐn bái shān. qí jiān nán, wèi zhī sān shí lǎo míng jīng, wǔ shí shǎo jìn shì. qí fù tì tǎng zhī cái, biàn tōng zhī qiú, sū zhāng zhī biàn shuō, jīng niè zhī dǎn qì, zhòng yóu zhī wǔ yǒng, zǐ fáng zhī chóu huà, hóng yáng zhī shū suàn, fāng shuò zhī huī xié, xián yǐ shì ér huì zhī. xiū shēn shèn xíng, suī chǔ zǐ zhī bù ruò. qí yǒu lǎo sǐ yú wén chǎng zhě, yì wú suǒ hèn. gù yǒu shī yuē: tài zōng huáng dì zhēn zhǎng suàn, zuàn de yīng xióng jǐn bái tóu. lǐ zhào yuē: jìn shì wéi shí suǒ shàng jiǔ yǐ, shì gù jùn rén yóu cǐ chū zhě, zhōng shēn wéi wén rén. gù zhēng míng cháng qiè, wéi shí suǒ bì. qí dōu huì wèi zhī jǔ chǎng tōng chēng wèi zhī xiù cái tóu cì wèi zhī xiāng gòng dé dì wèi zhī qián jìn shì hù xiāng tuī jìng, wèi zhī xiān bèi jù jié wèi zhī tóng nián jìn nián jí dì, wèi guò guān shì, jiē chēng xīn jí dì jìn shì. suǒ yǐ hán zhōng chéng yí, cháng yǒu zhī wén jìn guò guān shì. yì yǐ yī piān jì zhī rì, duǎn xíng zhóu le fù sān quán, xiū bǎ xīn xián nǎo bì xiān. jīn rì biàn chēng qián jìn shì. hǎo liú chūn sè yǔ míng nián. míng chāo běn yì zuò yí, yòu míng chāo běn xǔ kè běn jì zhī rì zuò jì zhī yuē, zhóu zuò nà, jiē zuò shī. yǒu sī wèi zhī zuò zhǔ jīng zhào fǔ kǎo ér shēng zhě, wèi zhī děng dì wài fǔ bù shì ér gòng zhě, wèi zhī bá jiě rán bá jiě yì xū yù tuō rén wéi cí fù, fēi wéi bái jiàn. jiāng shì xiāng bǎo, wèi zhī hé bǎo qún jū ér fù, wèi zhī sī shì zào qǐng quán yào, wèi zhī guān jié jī yáng shēng jià, wèi zhī hái wǎng. jì jié, liè xìng míng yú cí ēn sì tǎ, wèi zhī tí míng dà yú qǔ jiāng tíng zi, wèi zhī qǔ jiāng huì qǔ jiāng dà huì zài guān shì hòu, yì wèi wén xǐ yàn. hòu tóng nián gè yǒu suǒ zhī, yì wèi zhī wèi lí huì kě yě. míng chāo běn wén zuò guān. jí ér rù xuǎn, wèi zhī chūn wéi bù jié ér tán bǎo, wèi zhī dǎ mào sào nì míng zào bǎng, wèi zhī wú míng zǐ tuì ér yì yè, wèi zhī guò xià zhí yè yǐ chū, wèi zhī xià kè xié cáng rù shì, wèi zhī huà cè: cǐ qí dà lüè zhě yě. qí fēng sú xì yú xiān dá, qí zhì zhì cún yú yǒu sī. suī rán, xián zhě dé qí dà zhě, gù wèi jí rén chén, cháng shí yǒu èr sān dēng xiǎn liè shí yǒu liù qī, ér yuán lǔ shān zhāng suī yáng yǒu yān, liú guān guó shǐ bǔ guān zuò pì yuán xiū yǒu yān. chū guó shǐ bǔ
进士科,始于隋大业中,盛于贞观永徽之际。缙绅虽位极人臣,不由进士者,终不为美。以至岁贡,恒不减八九百。其推重,谓之白衣公卿,又曰一品白衫。其艰难,谓之三十老明经,五十少进士。其负倜傥之才,变通之求,苏张之辩说,荆聂之胆气,仲由之武勇,子房之筹画,弘羊之书算,方朔之诙谐,咸以是而晦之。修身慎行,虽处子之不若。其有老死于文场者,亦无所恨。故有诗曰:太宗皇帝真长算,赚得英雄尽白头。李肇曰:进士为时所尚久矣,是故俊人由此出者,终身为文人。故争名常切,为时所弊。其都会谓之举场;通称谓之秀才;投刺谓之乡贡;得第谓之前进士;互相推敬,谓之先辈;俱捷谓之同年;(近年及第,未过关试,皆称新及第进士。所以韩中丞仪,常有知闻近过关试。议以一篇记之日,短行轴了付三铨,休把新衔恼必先。今日便称前进士。好留春色与明年。明抄本议作仪,又明抄本、许刻本记之日作记之曰,轴作纳,街作诗。)有司谓之座主;京兆府考而升者,谓之等第;外府不试而贡者,谓之拔解;(然拔解亦须预托人为词赋,非为白荐。)将试相保,谓之合保;群居而赋,谓之私试;造请权要,谓之关节;激扬声价,谓之还往。既捷,列姓名于慈恩寺塔,谓之题名;大于曲江亭子,谓之曲江会;(曲江大会在关试后,亦谓闻喜宴。后同年各有所之,亦谓之为离会可也。明抄本闻作关。)籍而入选,谓之春闱;不捷而醰饱,谓之打毷氉;匿名造榜,谓之无名子;退而肄业,谓之过夏;执业以出,谓之夏课;挟藏入试,谓之画策:此其大略者也。其风俗系于先达,其制置存于有司。虽然,贤者得其大者,故位极人臣,常十有二三;登显列十有六七,而元鲁山、张睢阳有焉,刘关、(国史补关作辟)元修有焉。(出《国史补》)
jìn shì guī lǐ bù
进士归礼部
jùn xiù děng kē, cǐ jiē kǎo gōng zhǔ zhī. kāi yuán èr shí sì nián, yuán wài láng lǐ áng xìng bù róng wù, nǎi jí gòng shì yǔ zhī yuē yuē: wén zhī měi è, xī zhī yǐ. kǎo xiào qǔ jiǎn, cún hū zhì gōng. rú yǒu qǐng tuō yú rén, dāng xī luò zhī. áng wài jiù cháng yǔ jìn shì lǐ quán lín jū xiāng shàn, suì yán zhī yú áng, áng guǒ nù, jí gòng rén, shù quán zhī guò. quán xiè yuē: rén huò wěi zhī, qiè wén yú zuǒ yòu, fēi qiú zhī yě. áng yīn yuē: guān zhòng jūn zǐ zhī wén, xìn měi yǐ. rán gǔ rén yún, yú bù yǎn xiá, zhōng yě. qí cí huò yǒu bù diǎn yǎ, yǔ zhòng xiáng zhī ruò hé? jiē yuē: wéi. quán chū wèi zhòng yuē: xiàng zhī yán, qí yì shǔ wǒ yě. áng yì zài cǐ, wú luò bì yǐ, yòu hé jí yān. nǎi yīn qiú áng xiá. tā rì, áng guǒ zhāi quán zhāng jù xiǎo cī, bǎng yú tōng qú yǐ rǔ zhī. quán gǒng ér qián, wèi áng yuē: lǐ shàng wǎng lái, bǐ wén zhī bù zāng, jì dé ér wén yǐ, ér zhí shì xī yǐ yǎ shí, cháng wén yú dào lù, yú jiāng qiē cuō, kě hū? áng nù ér yīng yuē: yǒu hé bù kě! quán yuē: ěr lín qīng wèi xǐ, xīn xiàng bái yún xián, qǐ zhí shì zhī cí hū? áng yuē: rán. quán yuē: xī táng yáo lǎo mào, yàn juàn tiān xià, jiāng chán xǔ yóu, yóu è wén, gù xǐ ěr. jīn tiān zǐ chūn qiū dǐng shèng, bù yī ràng yú zú xià, ér xǐ ěr hé zāi? áng wén huáng hài, sù yú zhí zhèng, wèi quán kuáng bù xùn, suì xià quán lì. chū áng qiáng fù, bù shòu zhǔ qǐng. jí yǒu shì wèi, míng chāo běn shì wèi zuò lì yì qiú zhě mò bù yǔn cóng. yóu shì tíng yì yǐ shěng láng wèi qīng, bù zú yǐ fú duō shì, nǎi mìng lì bù shì láng zhuān zhī yān. chū zhí yán
俊秀等科,此皆考功主之。开元二十四年,员外郎李昂性不容物,乃集贡士与之约曰:文之美恶,悉之矣。考校取检,存乎至公。如有请托于人,当悉落之。昂外舅常与进士李权邻居相善,遂言之于昂,昂果怒,集贡人,数权之过。权谢曰:人或猥知,窃闻于左右,非求之也。昂因曰:观众君子之文,信美矣。然古人云,瑜不掩瑕,忠也。其词或有不典雅,与众详之若何?皆曰:唯。权出谓众曰:向之言,其意属我也。昂意在此,吾落必矣,又何籍焉。乃阴求昂瑕。他日,昂果摘权章句小疵,榜于通衢以辱之。权拱而前,谓昂曰:礼尚往来,鄙文之不臧,既得而闻矣,而执事昔以雅什,尝闻于道路,愚将切磋,可乎?昂怒而应曰:有何不可!权曰:耳临清渭洗,心向白云闲,岂执事之词乎?昂曰:然。权曰:昔唐尧老耄,厌倦天下,将禅许由,由恶闻,故洗耳。今天子春秋鼎盛,不揖让于足下,而洗耳何哉?昂闻惶骇,诉于执政,谓权狂不逊,遂下权吏。初昂强复,不受嘱请。及有势位,(明抄本势位作吏议)求者莫不允从。由是廷议以省郎位轻,不足以伏多士,乃命吏部侍郎专知焉。(出《摭言》)
fǔ jiě
府解
jīng zhào fǔ jiè sòng, zì kāi yuán tiān bǎo zhī jì. lǜ yǐ zài shàng shí rén, wèi zhī děng dì. bì qiú míng shí xiàng fù, yǐ zī jiào huà zhī yuán. xiǎo zōng bó yǐ ér xuǎn zhī, huò xī zhōng dì. bù rán, shí dé qí qī bā. gǒu yì yú shì, zé wǎng wǎng dié gòng yuàn, qǐng fàng luò zhī yóu. jì xián tōng gān fú, zé wèi xíng shì tūn jué lín zhì, jìn tóng jí dì. dé zhī zhě shǒu xiàng kuā chà, chē fú duō chǐ mí, bù yǐ wéi jiàn, réng qī jí rén shì, zhēn shí zhī shì bù fù chǐ yǐ. suǒ yǐ fèi zhì bù dìng, zhí cǐ zhī yóu. chū zhí yán
京兆府解送,自开元天宝之际。率以在上十人,谓之等第。必求名实相副,以滋教化之源。小宗伯倚而选之,或悉中第。不然,十得其七八。苟异于是,则往往牒贡院,请放落之由。暨咸通、乾符,则为形势吞爵临制,近同及第。得之者首相夸诧,车服多侈靡,不以为僭,仍期集人事,真实之士不复齿矣。所以废置不定,职此之由。(出《摭言》)
zhū zhōu jiě
诸州解
tóng huá jiě yǔ jīng zhào wú yì, ruò shǒu sòng, wú bù jié zhě. yuán hé zhōng, líng hú chǔ zhèn sān fēng, shí jí qiū fù. bǎng yún: tè zhì wǔ chǎng shì. gài shī gē wén fù tiē jīng wèi wǔ. cháng nián yǐ qīng yào shī tí qiú jiàn zhě, lǜ bù jiǎn shí shù rén. qí nián mò yǒu zhì zhě, suī bù yuǎn qiān lǐ ér lái, wén shì jiē qǐn qù. wéi lú hóng zhèng dú yì huá qǐng shì. gōng mìng gōng zhàng jiǔ zhuàn, chǐ mí yú wǎng shí. huá zhī jì kè bì zòng guān yú cè. hóng zhèng zì wèi dú bù. chǔ mìng rì shì yī chǎng, wù jīng bù wù mǐn yě. hóng zhèng yǐ shì liǎng chǎng, mǎ zhí xià jiě zhuàng. zhí jiāng jiā zǐ, cóng shì bèi jiē qiè xiào. chǔ yuē: cǐ wèi kě zhī. jì ér shì dēng shān cǎi zhū fù. lüè yuē: wén bào qiě yì yú lí lóng, cǎi sī shū yǐ. bái shí yòu shū yú lǎo bàng, gē mò de zhī. chǔ dà fú qí jīng dàng, suì duó hóng zhèng jiě tóu. hòu hóng zhèng zì chéng láng shǐ pàn yán tiě, é ér wèi zhí suǒ jù. hóng zhèng yǐ shǒu zhá xì zhí yuē: xī rì huá yuán, yǐ zāo dú shǒu. jīn lái cuó wù, yòu zhōng lǎo quán. quán yuán zuò quán, jù míng chāo běn gǎi. dà zhōng zhōng, gē gàn jùn yǔ wèi è zhēng fǔ yuán, ér gē gàn qū jū qí xià. yì rì, è bào zú, shí fù gāo fù gāo yuán zuò yòu quán táng zhí yán èr zuò shí jùn fù fāng zhèn nán hǎi, jùn fù dàng shì gē gàn quán, céng wèi lǐng nán jié dù shǐ. jiàn wén yuàn yīng huá shěn xún zhuàn zhì cí jí péi tíng yù dōng guān zòu jì. fāng kǎi kǎi dàng zuò zhèn nán hǎi. yóu shì wèi wú míng zǐ suǒ bàng yuē: lí nán hǎi zhī rì, yīng de shù jīn. dāng běi dǒu táng zhí yán èr dòu zuò quē zhī qián, wèi xiāo yī niǎn. yīn cǐ jùn xiōng dì jiē bà jǔ. jiē sī táng zhí yán sān jiē sī zuò zhāng yòu xīn yú shí hào zhāng sān tóu. jìn shì zhuàng tóu, hóng cí chì tóu, jīng zhào jiě tóu. yuán quē chū chù, jīn jiàn zhí yán juǎn èr
同华解与京兆无异,若首送,无不捷者。元和中,令狐楚镇三峰,时及秋赋。榜云:特置五场试。盖诗歌文赋帖经为五。常年以清要诗题求荐者,率不减十数人。其年莫有至者,虽不远千里而来,闻是皆寝去。惟卢弘正独诣华请试。公命供帐酒馔,侈靡于往时。华之寄客毕纵观于侧。弘正自谓独步。楚命日试一场,务精不务敏也。弘正已试两场,马植下解状。植将家子,从事辈皆窃笑。楚曰:此未可知。既而试《登山采珠赋》。略曰:文豹且异于骊龙,采斯疏矣。白石又殊于老蚌,割莫得之。楚大伏其精当,遂夺弘正解头。后弘正自丞郎使判盐铁,俄而为植所据。弘正以手札戏植曰:昔日华元,已遭毒手。今来鹾务,又中老拳。(拳原作权,据明抄本改。)大中中,纥干峻与魏鈪争府元,而纥干屈居其下。翌日,鈪暴卒,时父皋(父皋原作又泉;唐摭言二作时峻父方镇南海,峻父当是纥干泉,曾为岭南节度使。见文苑英华沈询撰制词及裴廷裕《东观奏记》。)方锴(锴当作镇)南海。由是为无名子所谤曰:离南海之日,应得数斤。当北斗(唐摭言二斗作阙)之前,未销一捻。因此峻兄弟皆罢举。皆斯(唐摭言三皆斯作张又新)于时号张三头。(进士状头,宏词敕头,京兆解头。原缺出处,今见《摭言》卷二)
shì zá wén
试杂文
chuí gǒng yuán nián, wú dào gǔ děng èr shí qī rén jí dì. bǎng hòu chì pī yún: lüè guān qí cè, bìng wèi jǐn shàn. ruò yī lìng shì, jí dì zhě wéi zhǐ yī rén. yì yù guǎng shōu, tōng zhì bìng xǔ jí dì. hòu zhì diào lù èr nián, kǎo gōng yuán wài liú ēn táng zhí yán yī ēn zuò sī lì zòu yì jiā shì tiě jīng yǔ zá wén, wén gāo zhě fàng rù cè. xún yǐ zé tiān gé mìng, shì fù yīn xún. zhì shén lóng èr nián, fāng xíng sān chǎng shì. gù héng liè shī fù tí mù yú bǎng zhōng yǐ. chū zhí yán
垂拱元年,吴道古等二十七人及第。榜后敕批云:略观其策,并未尽善。若依令式,及第者惟止一人。意欲广收,通滞并许及第。后至调露二年,考功员外刘恩(唐《摭言》一恩作思)立奏议加试帖经与杂文,文高者放入策。寻以则天革命,事复因循。至神龙二年,方行三场试。故恒列诗赋题目于榜中矣。(出《摭言》)
nèi chū tí
内出题
kāi chéng zhōng, gāo xié zhī jǔ. nèi chū ní cháng yǔ yī qū fù, tài xué chuàng zhì shí jīng shī. jìn shì shì shī fù, zì cǐ shǐ yě. chū lú shì zá shuō
开成中,高谐知举。内出霓裳羽衣曲赋,太学创置石经诗。进士试诗赋,自此始也。(出《卢氏杂说》)
fàng zá wén bǎng
放杂文榜
cháng yǎn wèi lǐ bù, pàn zá wén bǎng hòu yún: tā rì dēng yōng, xīn wú bù ruì. tōng xiāo jué bǐ, hèn jí yǒu yú. suǒ fàng zá wén guò zhě, cháng bù guò bǎi rén. bào jì jiǔ fáng wèi lǐ bù, tiē jīng luò rén yì shén. shí wèi zhī cháng zá bào tiē. chū chuán zài gù shí
常兖为礼部,判杂文榜后云:他日登庸,心无不锐。通宵绝笔,恨即有余。所放杂文过者,常不过百人。鲍祭酒防为礼部,帖经落人亦甚。时谓之常杂鲍帖。(出《传载故实》)
fàng bǎng
放榜
zhēn guān chū. fàng bǎng rì, tài zōng sī xìng duān mén, jiàn jìn shì yú bǎng xià zhuì xíng ér chū, xǐ wèi shì chén yuē: tiān xià yīng xióng rù wú gòu zhōng yǐ. jìn shì bǎng tóu, shù zhān huáng zhǐ sì zhāng, yǐ zhān bǐ dàn mò, gǔn zhuǎn shū yuē lǐ bù gòng yuàn sì zì. huò yuē, wén huáng qǐng yǐ fēi bó shū zhī. yòu yún, xiàng yīn zhù yáng shòu zhī zhuàng. jìn shì jiù lì, yú dū shěng yù kǎo shì, nán yuàn fàng bǎng. nán yuàn nǎi lǐ bù zhǔ shì shòu lǐng wén shū yú cǐ. fán bǎn yàng jí zhū sè tiáo liú, duō yú cǐ lì zhī. míng chāo běn lì zuò liè. zhāng bǎng qiáng, nǎi nán yuàn dōng qiáng yě, bié zhù qǐ yī dǔ gāo zhàng yú, wài yǒu ruán yuán. wèi biàn sè, jí zì běi yuàn jiāng bǎng, jiù nán yuàn zhāng zhī. yuán hé liù nián, wèi jiàn shēng guō dōng lǐ jué pò jí lí, lí zài ruán yuán zhī xià. nán yuàn zhèng mén wài yì yǒu zhī. chè liè wén bǎng, yīn zhī hòu lái duō yǐ xū bǎng zì xǐng mén ér chū, zhèng bǎng zhāng yì shāo wǎn? chū zhí yán
贞观初。放榜日,太宗私幸端门,见进士于榜下缀行而出,喜谓侍臣曰:天下英雄入吾彀中矣。进士榜头,竖粘黄纸四张,以氈笔淡墨,衮转书曰礼部贡院四字。或曰,文皇顷以飞帛书之。又云,象阴注阳受之状。进士旧例,于都省御考试,南院放榜。(南院乃礼部主事受领文书于此。凡版样及诸色条流,多于此例之。明抄本例作列。)张榜墙,乃南院东墙也,别筑起一堵高丈余,外有壖垣。未辩色,即自北院将榜,就南院张之。元和六年,为监生郭东里决破棘篱,(篱在壖垣之下。南院正门外亦有之。)坼裂文榜,因之后来多以虚榜自省门而出,正榜张亦稍晚?(出《摭言》)
yòu fàng bǎng
又 放榜
zhèng xūn zhī jǔ, fàng bǎng rì, wéi shè rén bì xián dào zhái xiè ēn. zhì xiāo fǎng fàng bǎng rì, bìng wú zhū zǐ jí mén. shí lùn qiào zhī. chū lú shì zá shuō
郑薰知举,放榜日,唯舍人毕諴到宅谢恩。至萧倣放榜日,并无朱紫及门。时论诮之。(出《卢氏杂说》)
wǔ lǎo bǎng
五老榜
tiān fù yuán nián, dù dé xiáng bǎng, fàng cáo sōng wáng xī yǔ liú xiàng kē chóng zhèng xī yán děng jí dì. shí shàng xīn píng nèi nán, wén fàng xīn jìn shì, xǐ shén. zhào xuǎn zhòng yǒu gū pín qū rén, yí lìng yǐ míng wén, tè chì shòu guān. gù dé xiáng yǐ sōng děng sāi zhào, gè shòu jiào zhèng. zhì lüè yuē: niàn ěr dēng kē zhī jì, dāng yǔ fǎn zhèng zhī nián. yí jiàng yì ēn, gè yīng lóng mìng. sōng shū zhōu rén. xué jiǎ sī cāng wèi shī, cǐ wài wú tā néng, shí hào sōng qǐ shì wèi sòng yáng jiǎo zhuàng. xī yǔ, shè zhōu rén, cí yì yōu bó. sōng xī yǔ jiǎ zǐ jiē qī shí yú. xiàng, jīng zhào rén chóng xī yán, mǐn rén. jiē yǐ shī juàn jí dì, yì jù nián yú ěr shùn yǐ. shí wèi wǔ lǎo bǎng. chū zhí yán
天复元年,杜德祥榜,放曹松、王希羽、刘象、柯崇、郑希颜等及第。时上新平内难,闻放新进士,喜甚。诏选中有孤贫屈人,宜令以名闻,特敕授官。故德祥以松等塞诏,各授校正。制略曰:念尔登科之际,当予反正之年。宜降异恩,各膺龙命。松、舒州人。学贾司仓为诗,此外无他能,时号松启事为送羊脚状。希羽,歙州人,词艺优博。松、希羽、甲子皆七十余。象,京兆人;崇、希颜,闽人。皆以诗卷及第,亦俱年逾耳顺矣。时谓五老榜。(出《摭言》)
xiè ēn
谢恩
fàng bǎng hòu, zhuàng yuán yǐ xià, dào zhǔ sī zhái mén, xià mǎ zhuì xíng ér lì, liǎn míng zhǐ tōng chéng, mén rén àn táng zhí yán sān mén rén zuò rù mén. bìng xù lì yú jiē xià, běi shàng dōng xiàng. zhǔ sī liè xí rù, dōng miàn xī xiàng. zhǔ shì yī zhuàng yuán yǐ xià yǔ zhǔ sī duì bài. bài qì, zhuàng yuán chū xíng zhì cí, yòu tuì zhe xíng, gè bài, zhǔ sī dá bài. bài qì, zhǔ sī yún: qǐng zhū láng jūn xù zhōng wài, zhuàng yuán yǐ xià, gè gè chǐ xù, biàn xiè ēn. yú rén rú zhuàng yuán lǐ. lǐ qì, zhǔ shì yún: qǐng zhuàng yuán qǔ xiè xiè yuán zuò móu, jù táng zhí yán sān gǎi. míng dì, dì jǐ rén xiè yī bō. yī bō wèi dé zhǔ sī míng dì. qí huò yǔ zhǔ sī xiān rén tóng míng dì, jí xiè dà yī bō, rú jiàn shì kē, jí gǎn qì ér xiè. xiè qì, dēng, jí zhuàng yuán yǔ zhǔ sī duì zuò. yú shí gōng qīng lái kàn, jiē nán xíng xù zuò. yǐn jiǔ shù xún, biàn qǐ, fù qī jí yuàn. huò yún. cǐ lǐ bù bù héng, jí yǒu yú dū shěng zhì xiè, gōng qīng lái kàn zhě, huò bù zuò ér jí huí mǎ yě. míng chāo běn bù zuò jí. sān rì hòu, yòu qū xiè. qí rì, zhǔ sī fāng yī yī yán jí jiàn dǎo zhī chù, bǐ qí gè xiè qiè wéi zhī lì. gǒu tè dá ér qǔ, yì yào yán zhī yǐ. chū zhí yán
放榜后,状元已下,到主司宅门,下马缀行而立,敛名纸通呈,门人(按唐摭言三门人作入门。)并叙立于阶下,北上东向。主司列席褥,东面西向。主事揖状元已下与主司对拜。拜讫,状元出行致词,又退著行,各拜,主司答拜。拜讫,主司云:请诸郎君叙中外,状元已下,各各齿叙,便谢恩。余人如状元礼。礼讫,主事云:请状元曲谢(谢原作谋,据唐《摭言》三改。)名第,第几人谢衣钵。(衣钵谓得主司名第。其或与主司先人同名第,即谢大衣钵,如践世科,即感泣而谢。)谢讫,登,即状元与主司对座。于时公卿来看,皆南行叙座。饮酒数巡,便起,赴期集院。(或云。此礼部不恒,即有于都省至谢,公卿来看者,或不坐而即回马也。明抄本部作即。)三日后,又曲谢。其日,主司方一一言及荐导之处,俾其各谢挈维之力。苟特达而取,亦要言之矣。(出《摭言》)
qī jí
期集
xiè ēn hòu, fāng yì qī jí yuàn. dà fán wèi chì xià yǐ qián, měi rì qī jí. liǎng dù yì zhǔ sī zhī mén. rán sān rì hòu, zhǔ sī jiān qǐng yǐ, jí zhǐ. tóng nián chū dào jí suǒ, tuán tuán yuán zuò guó, jù táng zhí yán sān gǎi. sī suǒ yóu bèi bèi yuán zuò niǎn, jù táng zhí yán sān gǎi. cān zhuàng yuán hòu, gèng cān zhòng láng jūn. bài qì, é yǒu yī lì dāng zhōng tíng chàng yuē: zhū láng jūn jiù zuò, shuāng dōng dān xī. qí rì jù rì jù èr zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ fá bù shǎo. yòu chū chōu míng zhǐ qián, měi rén shí guàn wén. qí xù míng zhǐ, jiàn zhuàng yuán, é yú zhòng zhōng qiān chōu sān wǔ gè, biàn yóu cǐ qián. táng zhí yán sān qiān zuò mò. pù dǐ qián. zì zhuàng yuán yǐ xià, měi rén sān shí guàn wén. chū zhí yán
谢恩后,方诣期集院。大凡未敕下已前,每日期集。两度诣主司之门。然三日后,主司坚请已,即止。同年初到集所,团(团原作国,据唐《摭言》三改。)司所由辈(辈原作辇,据唐摭言三改。)参状元后,更参众郎君。拜讫,俄有一吏当中庭唱曰:诸郎君就坐,双东单西。其日醵(日醵二字原缺,据明抄本补)罚不少。又出抽名纸钱,(每人十贯文。其叙名纸,见状元,俄于众中骞抽三五个,便由此钱。唐《摭言》三骞作蓦。)铺底钱。自状元已下,每人三十贯文。(出《摭言》)
guò táng
过堂
chì xià hòu, xīn jí dì jìn shì guò táng. qí rì, tuán sī tuán sī yuán zuò yuán rì, jù míng chāo běn gǎi xiān yú guāng fàn mén lǐ dōng láng láng zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ gōng zhàng, bèi jiǔ shí. tóng nián yú cǐ hòu zǎi xiàng shàng táng hòu, yú shí zhǔ sī yì mìng zhào zhī wén sān liǎng rén, huì yú tā chǔ. cǐ yán fá qián bù shǎo. zǎi xiàng jì jí, táng lì lái qǐng míng zhǐ. shēng tú suí zuò zhǔ zhì zhōng shū, zǎi xiàng héng xíng, dōu táng mén lǐ xù lì. táng lì tōng yún: lǐ bù mǒu xìng shì láng lǐng xīn jí dì jìn shì jiàn xiàng gōng. é ér yǒu yī lì, kàng shēng qū zhǔ sī. jí dēng jiē, cháng yī ér tuì. lì yú mén cè, dōng xiàng. rán hòu zhuàng yuán yǐ xià xù lì jiē shàng. zhuàng yuán chū xíng xíng, zhì cí yún: jīn yuè mǒu rì, lǐ bù fàng bǎng, mǒu děng xìng tiǎn chéng míng, jiē zài xiàng gōng táo róng zhī xià, bù rèn gǎn jù. zhuàng yuán zài zuǒ yòu, jí yún mèng qú. táng zhí yán mèng sān qú zuò qìng jù. yán yī tuì wèi. nǎi zì zhuàng yuán yǐ xià, yī yī zì chēng xìng míng qì. táng lì yún: diǎn míng chāo běn diǎn zuò yǔ, táng zhí yán sān diǎn zuò wú. kè. zhǔ sī fù cháng yī, lǐng shēng tú tuì. yì shè rén yuàn, zhǔ sī lán rù. shè rén gōng fú sǎ xié, yán jiē zhǔ sī. rán shè rén lǐ mào jǐn jìng yǒu jiā. suí shì xù bēi jiǔ. rán yú jiē qián pù xí rù, shè rén dēng xí, zhū shēng jiē bài, bài zì yuán quē, jù míng chāo běn bǔ shè rén dá bài. zhuàng yuán chū xíng zhì cí, dá bài. yòu bài rú chū, biàn chū. yú láng xià hòu zhǔ sī chū, yī yī ér yǐ. dāng shí yì zhái xiè ēn, biàn zhì yǐn xí. chū zhí yán
敕下后,新及第进士过堂。其日,团司(团司原作园日,据明抄本改)先于光范门里东廊(廊字原缺,据明抄本补)供帐,备酒食。同年于此候宰相上堂后,于时主司亦命召知闻三两人,会于他处。此筵罚钱不少。宰相既集,堂吏来请名纸。生徒随座主至中书,宰相横行,都堂门里叙立。堂吏通云:礼部某姓侍郎领新及第进士见相公。俄而有一吏,抗声屈主司。及登阶,长揖而退。立于门侧,东向。然后状元以下叙立阶上。状元出行行,致词云:今月某日,礼部放榜,某等幸忝成名,皆在相公陶镕之下,不任感惧。(状元在左右,即云梦瞿。唐《摭言》梦三瞿作庆惧。)言揖退位。乃自状元已下,一一自称姓名讫。堂吏云:典(明抄本典作与,唐《摭言》三典作无。)客。主司复长揖,领生徒退。诣舍人院,主司栏入。舍人公服靸鞋,延接主司。然舍人礼貌谨敬有加。随事叙杯酒。然于阶前铺席褥,舍人登席,诸生皆拜,(拜字原缺,据明抄本补)舍人答拜。状元出行致词,答拜。又拜如初,便出。于廊下候主司出,一揖而已。当时诣宅谢恩,便致饮席。(出《摭言》)
tí míng
题名
shén lóng yǐ lái, xìng yuán yàn hòu, jiē yú cí ēn tǎ xià tí míng, tóng nián zhōng tuī yī shàn shū zhě. yǐ shí tā yǒu jiàng xiàng, zé zhū shū zhī. jí dì hòu, zhī wén huò yù wèi jí dì shí tí míng chù, zé wèi tiān qián zì. gù xī rén yǒu shī yún: céng tí míng chù tiān qián zì, sòng chū chéng rén qǐ jiù yī. chū zhí yán
神龙已来,杏园宴后,皆于慈恩塔下题名,同年中推一善书者。已时他有将相,则朱书之。及第后,知闻或遇未及第时题名处,则为添前字。故昔人有诗云:曾题名处添前字,送出城人乞旧衣。(出《摭言》)
guān shì
关试
lì bù yuán wài yú nán shěng shì pàn liǎng jié, shì hòu shòu chūn guān, wèi zhī guān shì. zhū shēng xiè ēn, qí rì chēng mén shēng, wèi zhī yī rì mén shēng. zì cǐ fāng shǔ lì bù yǐ. yuán quē chū chù, jīn jiàn táng zhí yán juǎn sān
吏部员外于南省试判两节,试后授春关,谓之关试。诸生谢恩,其日称门生,谓之一日门生。自此方属吏部矣。(原缺出处,今见唐《摭言》卷三)
yàn jí
宴集
qǔ jiāng tíng zi, ān shǐ wèi luàn qián, zhū sī jiē yǒu, liè yú àn hǔ. xìng shǔ zhī hòu, jiē jìn yú bīng huǒ yǐ. wéi shàng shū shěng tíng zi cún yān. jìn shì kāi yàn, cháng jì qí jiān. jì chè zhuàn, zé yí lè fàn zhōu, dōu wèi héng liè. yàn qián shù rì, háng shì pián tián yú jiāng tóu. tóu yuán zuò yán, jù táng zhí yán sān gǎi. qí rì, gōng qīng jiā qīng chéng zòng guān yú cǐ, yǒu ruò dōng tà zhī xuǎn zhě shí bā jiǔ. diàn chē zhū mù, zhì bǐ ér zhì. huò yuē, gān fú zhōng, xuē néng wéi dà jīng zhào yǐn, yáng zhī zhì jiāng xié jiā yóu. zhì shū yú néng, jiǎ fǎng zi. yǐ wèi xīn rén suǒ jiǎ. néng dá shū yuē: yǐ wèi sì shí zi zhī jiū jū. zhī zhì dé shū, nù yuē: zuó rì láng lì, gǎn cǐ wú lǐ. néng zì lì bù láng zhōng bài jīng zhào shǎo yǐn, quán zhī dà yǐn. kāi chéng wǔ nián, lǐ jǐng ràng zhōng bǎng. yú shí shàng zài liàng àn, nǎi fàng xīn rén yóu yàn, lǜ cháng yǎ yǐn. shī rén zhào gǔ yǐ shī jì zhī yuē: tiān shàng gāo gāo yuè guì cóng, fēn míng sān shí yī zhī fēng. mǎn huái chūn sè xiàng rén dòng, zhē lù luàn huā yíng mǎ hóng. hè yù jiǒng piāo yún yǔ wài, lán tíng bù zài guǎn xián zhōng. jū rán zì shì qián xián shì, hé bì qīng lóu yǐ cuì kōng. bǎo lì, yáng sì fù jù qìng xià, jì fàng liǎng bǎng. shí yú líng zì dōng luò rù jìn, sì fù lǜ shēng tú yíng yú tóng guān. jì ér dà yàn yú xīn chāng lǐ dì, yú líng yǔ suǒ zhí zuò yú zhèng qǐn, gōng lǐng zhū shēng yì zuò yú liǎng xù. shí yuán bái jù zài, jiē fù shī yú xí shàng, wéi xíng bù shì láng yáng rǔ shì shī hòu chéng. yuán bái lǎn zhī shī sè. shī yuē: gé zuò yīng xū cì yù píng, jǐn jiāng xiān xiān yuán zuò diàn, jù táng zhí yán sān gǎi, míng chāo běn zuò xiān. hàn rù gāo míng. wén zhāng jiù jià liú yuān yē, táo lǐ xīn yīn zài lǐ tíng. zài suì shēng tú chén hè yàn, yī shí liáng shǐ jǐn chuán xīn. dāng shí shū chuán suī yún shèng, jù yǒu zī yán zuì lù tán. rǔ shì qí rì dà zuì. guī lái wèi zǐ dì yuē: wǒ jīn rì yā dǎo yuán bái. chū zhí yán
曲江亭子,安史未乱前,诸司皆有,列于岸浒。幸蜀之后,皆烬于兵火矣。唯尚书省亭子存焉。进士开宴,常寄其间。既撤馔,则移乐泛舟,都为恒列。宴前数日,行市骈阗于江头。(头原作颜,据唐《摭言》三改。)其日,公卿家倾城纵观于此,有若东榻之选者十八九。钿车珠幕,栉比而至。或曰,乾符中,薛能为大京兆尹,杨知至将携家游。致书于能,假舫子。已为新人所假。能答书曰:已为四十子之鸠居。知至得书,怒曰:昨日郎吏,敢此无礼。能自吏部郎中拜京兆少尹,权知大尹。开成五年,李景让中榜。于时上在谅暗,乃放新人游宴,率常雅饮。诗人赵嘏以诗寄之曰:天上高高月桂丛,分明三十一枝风。满怀春色向人动,遮路乱花迎马红。鹤驭迥飘云雨外,兰亭不在管弦中。居然自是前贤事,何必青楼倚翠空。宝历,杨嗣复具庆下,继放两榜。时于陵自东洛入觐,嗣复率生徒迎于潼关。既而大宴于新昌里第,于陵与所执坐于正寝,公领诸生翊坐于两序。时元白俱在,皆赋诗于席上,唯刑部侍郎杨汝士诗后成。元白览之失色。诗曰:隔坐应须赐御屏,尽将仙(仙原作佃,据唐《摭言》三改,明抄本作先。)翰入高冥。文章旧价留鸳掖,桃李新阴在鲤庭。再岁生徒陈贺宴,一时良史尽传馨。当时疏传虽云盛,讵有兹筵醉醁醈。汝士其日大醉。归来谓子弟曰:我今日压倒元白。(出《摭言》)