jiàn zhèng sì
○諫諍四

cuī hóng qián zhào lù yuē: liú cōng jiāng qǐ fèng yí diàn yú hòu tíng, tíng wèi chén yuán dá jiàn, cōng nù yuē:" jiāng yíng yī gōng, qǐ wèn rǔ shǔ zi hū!" jiāng zhǎn zhī. shí zài xiāo yáo yuán, xuán dá bào táng xià shù jiào yuē:" chén suǒ yán zhě, shè jì zhī jì yě." liú hòu zài hòu táng, mì shǒu shū jiù zhī, nǎi jiě. gǎi xiāo yáo yuán wèi nà xián yuán, jì zhōng táng wèi kuì xián táng.
崔鴻《前趙錄》曰：劉聰將起鳳儀殿於後庭，廷尉陳元達諫，聰怒曰："將營一宮，豈問汝鼠子乎！"將斬之。時在逍遙園，玄達抱堂下樹叫曰："臣所言者，社稷之計也。"劉後在後堂，密手疏救之，乃解。改逍遙園為納賢園，季中堂為愧賢堂。

yòu yuē: yān shù wáng shěn děng yòng shì, tài zǎi liú yì dà jiāng jūn liú fū yù shǐ dài fū chén xuán dá yì què qǐng, gù qǐng miǎn shěn děng guān. cōng yǐ biǎo shì shěn děng, xiào yuē:" shì ér děng wèi yuán dá suǒ yǐn, suì chéng chī yě." cōng shǒu huài qí biǎo.
又曰：閹豎王沈等用事，太宰劉易、大將軍劉敷、御史大夫陳玄達詣闕請，固請免沈等官。聰以表示沈等，笑曰："是兒等為元達所引，遂成痴也。"聰手壞其表。

yòu yuē: zhào rǎn cì yú xīn fēng dōng, jìn ān jiāng jūn suǒ chēn zhǎng ān dōng tǎo, rǎn yǒu qīng dí zhī sè. rǎn zhǎng shǐ lǔ huī yuē:" kùn shòu yóu dòu, kuàng yú guó hū?" liáng yuē:" suǒ chēn xiǎo shù, qǐ néng wū wú mǎ tí dāo jiàn yě!" shī jīng qí nì, zhàn yú chéng xī, bài jī. huǐ yuē:" wú bù yòng lǔ huī zhī yán, yǐ zhì yú shì." nǎi zhǎn huī. huī lín xíng, wèi rǎn yuē:" jiāng jūn wéi móu qǔ bài, zhū zhōng liáng yǐ chěng guò fèn, ruò sǐ ér yǒu zhī, dāng sù jiāng jūn yú huáng quán, shǐ jiāng jūn bù dé mián chuáng zhěn sǐ." zhào rǎn gōng běi dì, mèng lǔ huī yǐn jiàn shè zhī, qiě jiāng gōng chéng, zhōng nǔ zú.
又曰：趙染次於新豐東，晉安將軍索綝長安東討，染有輕敵之色。染長史魯徽曰："困獸猶鬥，況於國乎？"梁曰："索綝小豎，豈能污吾馬蹄刀劍也！"師精騎逆，戰於城西，敗績。悔曰："吾不用魯徽之言，以至於是。"乃斬徽。徽臨刑，謂染曰："將軍違謀取敗，誅忠良以逞過忿，若死而有知，當訴將軍於黃泉，使將軍不得眠床枕死。"趙染攻北地，夢魯徽引箭射之，且將攻城，中弩卒。

yòu yuē: shí hǔ chí liè wú dù, chén chū yè guī. tài zǐ wéi fù jiàn yuē:" chén wén qiān jīn zhī zǐ, zuò bù chuí táng wàn chéng zhī zhǔ, xíng bù lǚ wēi. bì xià suī tiān shēng shén wǔ, xióng jù sì hǎi, qián kūn míng zàn, wàn wú suǒ lǜ zhě yě. rán bái lóng yú fú, yǒu yù qiě zhī huò hǎi ruò qián yóu, lí gé bēi zhī kù. shēn yuàn bì xià qīng gōng bì lù, sī èr shén wèi xuán jiàn, bù wàng tiān xià zhī zhòng." hǔ shěng shàn zhī, cì yǐ shù bó.
又曰：石虎馳獵無度，晨出夜歸。太子韋傅諫曰："臣聞千金之子，坐不垂堂；萬乘之主，行不履危。陛下雖天生神武，雄據四海，乾坤冥贊，萬無所慮者也。然白龍魚服，有豫且之禍；海若潛游，離葛陂之酷。深願陛下清宮蹕路，思二神為玄鑒，不忘天下之重。"虎省善之，賜以束帛。

yòu yuē: zhào míng, zì xiǎn zhāo, nán yáng rén. hǔ shè wèi, bài wèi shàng shū, jí zhū lēi zhū zi, míng jiàn yuē:" míng dì gōng gé huáng tiān, wèi zhào zhī tài zǔ, ān kě yǐ jué zhī?" hǔ yuē:" wú zhī jiā shì, xìng qīng bù xū yán yě." yǐ zhí yán wǔ zhǐ, gù shí nián bù qiān. zhēn gù zhī fēng, shí lùn nǐ zhī sū zé.
又曰：趙明，字顯昭，南陽人。虎攝位，拜為尚書，及誅勒諸子，明諫曰："明帝功格皇天，為趙之太祖，安可以絕之？"虎曰："吾之家事，幸卿不須言也。"以直言忤旨，故十年不遷。貞固之風，時論擬之蘇則。

cuī hóng qián qín lù yuē: fú jiān rú yè, shòu yú xī shān, qīn chí shè shòu, yóu liè xún yú, hūn ér wàng fǎn. líng rén wáng luò kòu mǎ jiàn yuē:" ruò huò qǐ xū yú, biàn zài bù cè zhě, qí rú zōng miào hé? qí rú tài hòu hé?" jiān yuē:" shàn zāi! xī wén gōng wù qiān yú yú rén, zhèn wén zuì yú wáng luò, wú guò yě."
崔鴻《前秦錄》曰：苻堅如鄴，狩於西山，親馳射獸，遊獵旬餘，昏而忘返。伶人王洛叩馬諫曰："若禍起須臾，變在不測者，其如宗廟何？其如太后何？"堅曰："善哉！昔文公悟愆於虞人，朕聞罪於王洛，吾過也。"

cuī hóng qián liáng lù yuē: zhāng tiān xī, xuán rì yǔ bì xiè yǐn, jì bù shòu qún liáo cháo hè, yòu bù cháo yú yǒng xùn gōng. cóng shì láng zhōng zhāng lǜ yú chèn qiè jiàn, bù nà.
崔鴻《前涼錄》曰：張天錫，玄日與嬖褻飲，既不受群僚朝賀，又不朝於永訓宮。從事郎中張慮輿櫬切諫，不納。

yòu yuē: zhāng jùn yàn qún chén yú xián yù táng, yì yù yán xíng jùn zhì, zhòng xián yǐ wèi yí. cān jūn huáng bīn jìn yuē:" chén wèi jiàn qí kě. ruò zūn qīn fàn, lìng bù xíng yǐ." jùn xìng yán měng, nǎi qì jǐ gǎi róng, yuē:" wēi huáng shēng, wú bù wén guò yǐ. huáng shēng kě wèi zhōng zhī zhì yě."
又曰：張駿宴群臣於閒豫堂，議欲嚴刑峻制，眾咸以為宜。參軍黃斌進曰："臣未見其可。若尊親犯，令不行矣。"駿性嚴猛，乃棄幾改容，曰："微黃生，吾不聞過矣。黃生可謂忠之至也。"

hòu wèi shū yuē: gāo yǔn wèi zhōng shū lìng, wǔ dì jìn fēng liáng tián, rén wú nóng, duō yóu zhě. yǔn shàng shū jiàn yuē:" chén shǎo yě jiàn, suǒ zhī wéi tián, qǐng yǐ nóng shì yán zhī. fū dì fāng shí lǐ, wèi tián sān qǐng liù shí mǔ, bǎi lǐ wèi tián sān wàn liù shí qǐng. ruò qín zhī, zé mǔ zēng sān dòu, duò zhī zé mǔ jiǎn sān dòu. bǎi lǐ zhī nèi, sǔn yì zhī lǜ, wèi sù kě zhī yǐ. kuàng tiān xià zhī guǎng hū? ruò hù yǒu sī chǔ, zé guó wú yīn yáng zhī shěng." shàng cóng zhī, sān nián ér guó bà.
《後魏書》曰：高允為中書令，武帝禁封良田，人無農，多游者。允上疏諫曰："臣少也賤，所知惟田，請以農事言之。夫地方十里，為田三頃六十畝，百里為田三萬六十頃。若勤之，則畝增三斗，惰之則畝減三斗。百里之內，損益之率，為粟可知矣。況天下之廣乎？若戶有私儲，則國無陰陽之眚。"上從之，三年而國霸。

yòu yuē: xuán zhāo yè wèi jiàn yì dài fū, zhuāng dì jiāng tián luò nán, zhāo yè kòu mǎ jiàn zhǐ, dì bì zhī ér guò, hòu zhào láo miǎn zhī.
又曰：玄昭業為諫議大夫，莊帝將畋洛南，昭業叩馬諫止，帝避之而過，後詔勞勉之。

yòu yuē: rǔ nán wáng yuè, zì xuān lǐ. xìng bù lún, tì tǎng nán cè. wú gù guò zhàng jīng zhào wáng yú zi bǎo yuè, yuè guó qián láng zhōng lìng běi píng yáng gù shàng shū jiàn yuē:" fú wén diàn xià nǎi yǐ xiǎo nù guò xíng wēi fá, chéng yán xùn yǒu yú, ér cí huì bù zú. dāng jīn zhǔ shàng yòu chōng, zǎi fǔ yòng shì, lǚ bīng jiàn shuāng, jīng yè yóu kǒng bù jì, kuàng sì yì fēi yí, rèn qíng xíng shì, yù bǎo quán fú lù, qí kě dé hū? xī gōng suì qù guó, yóu xiàn zhí yán, wéi mèng lí cháo, bù wàng běn guó, kuàng chén tiǎn hé cháo sī, wěi chōng miù jǔ, fú lì guó liáo, wén dào yǒu suì, gǎn bù jǐn yán!" yuè lǎn zhī dà nù.
又曰：汝南王悅，字宣禮。性不倫，倜儻難測。無故過杖京兆王愉子寶月，悅國前郎中令北平陽固上疏諫曰："伏聞殿下乃以小怒過行威罰，誠嚴訓有餘，而慈惠不足。當今主上幼沖，宰輔用事，履冰踐霜，兢業猶恐不濟，況肆意非彝，任情行事，欲保全福祿，其可得乎？昔龔遂去國，猶獻直言，韋孟離朝，不忘本國，況臣忝荷朝私，猥充謬舉，伏隸國僚，聞道有歲，敢不盡言！"悅覽之大怒。

chén shū yuē: zhāng huá, zì zhòng zōng. shàng shū jiàn hòu zhǔ yuē:" bì xià bù sī xiān dì zhī jiān nán, bù zhī tiān mìng zhī kě wèi, nì yú bì chǒng, huò yú jiǔ sè, cí qī miào ér bù chū, bài hòu fēi ér lín xuān, lǎo chén sù jiāng, qì zhī cǎo mǎng, chǎn nìng chán xié, shēng zhī cháo tíng. jīn jiāng chǎng rì cù, suí jūn rì zhì, bì xià bù gǎi xián yì zhāng, chén jiàn mí lù yóu yú gū sū yǐ." hòu zhǔ dà nù, jí rì zhǎn zhī.
《陳書》曰：章華，字仲宗。上疏諫後主曰："陛下不思先帝之艱難，不知天命之可畏，溺於嬖寵，惑於酒色，祠七廟而不出，拜后妃而臨軒，老臣宿將，棄之草莽，諂佞讒邪，升之朝廷。今疆場日蹙，隋軍日至，陛下不改弦易張，臣見麋鹿游於姑蘇矣。"後主大怒，即日斬之。

suí shū yuē: lú kǎi. wǔ dì zài yún yáng gōng, chì zhū tún jiǎn lǎo niú, yù yǐ xiǎng shì. kǎi jìn jiàn yuē:" xī tián zǐ fāng shú lǎo mǎ, jūn zǐ yǐ wèi měi tán. xiàng fèng míng chì, yù yǐ lǎo niú xiǎng shì, yǒu kuī rén zhèng." dì měi qí yán ér zhǐ.
《隋書》曰：盧愷。武帝在雲陽宮，敕諸屯簡老牛，欲以享士。愷進諫曰："昔田子方贖老馬，君子以為美談。向奉明敕，欲以老牛享士，有虧仁政。"帝美其言而止。

yòu yuē: liú xíng běn, pèi rén, lèi qiān huáng mén shì láng. gāo zǔ cháng nù yī láng, yú diàn qián chī zhī. xíng běn jìn jiàn yuē:" cǐ rén sù qīng, qí guò yòu xiǎo." shàng bù gù. xíng běn yòu yuē:" bì xià bù yǐ chén bù xiào, zhì zài zuǒ yòu. chén yán ruò shì, bì xià ān dé bù tīng? chén suǒ yán fēi, dāng zhì zhī dà lǐ, ān dé qīng chén ér bù gù! chén suǒ yán fēi sī." yīn zhì hù yú dì ér tuì, shàng yú shì liǎn róng xiè zhī.
又曰：劉行本，沛人，累遷黃門侍郎。高祖常怒一郎，於殿前笞之。行本進諫曰："此人素清，其過又小。"上不顧。行本又曰："陛下不以臣不肖，置在左右。臣言若是，陛下安得不聽？臣所言非，當致之大理，安得輕臣而不顧！臣所言非私。"因置笏於地而退，上於是斂容謝之。

yòu yuē: sū wēi jiàn gōng zhōng yǐ yín wèi màn gōu, yīn shèng chén jié jiǎn zhī měi yǐ yù shàng. shàng wèi zhī gǎi róng, diāo shì jiù wù, xī mìng chú huǐ. shàng cháng nù yī rén, jiāng shā zhī, wēi rù gé jìn jiàn, bù nà. shàng nù shén, jiāng zì chū zhǎn zhī, wēi dāng shàng qián bù qù. shàng bì zhī ér chū, wēi yòu zhē zhǐ, shàng fú yī ér rù. liáng jiǔ, nǎi zhào wēi xiè yuē:" gōng néng ruò shì, wú wú yōu yǐ." yú shì cì mǎ èr pǐ, qián shí yú wàn.
又曰：蘇威見宮中以銀為幔鈎，因盛陳節儉之美以諭上。上為之改容，雕飾舊物，悉命除毀。上嘗怒一人，將殺之，威入閤進諫，不納。上怒甚，將自出斬之，威當上前不去。上避之而出，威又遮止，上拂衣而入。良久，乃召威謝曰："公能若是，吾無憂矣。"於是賜馬二匹，錢十餘萬。

yòu yuē: zhào chuò wèi xíng bù shì láng. zhì liáng shì yàn děng yù, cì wù sān bǎi duàn, nú bì shí kǒu, mǎ èr shí pǐ. měi yǒu zòu yàn, zhèng sè kǎn rán, shàng jiā zhī, jiàn jiàn qīn zhòng. shàng yǐ dào zéi bù jīn, jiāng zhòng qí fǎ. chuò jìn jiàn yuē:" bì xià xíng yáo shùn zhī dào, duō cún kuān yòu. kuàng lǜ zhě tiān xià zhī dà xìn, qí kě shī hū!" shàng xīn rán nà zhī, yīn wèi chuò yuē:" ruò gèng yǒu wén jiàn, yí shù chén zhī yě." shàng jìn xíng è qián, yǒu èr rén zài shì, yǐ è qián yì hǎo zhě, wǔ hòu zhí yǐ wén, shàng lìng xī zhǎn zhī. chuò jìn jiàn yuē:" cǐ rén zuò dāng zhàng, shā zhī fēi fǎ." shàng yuē:" bù guān qīng shì." chuò yuē:" bì xià bù yǐ chén yú àn, zhì zài fǎ sī, yù wàng shā rén, qǐ dé bù guān chén shì!" shàng yuē:" hàn dà mù bù dòng zhě, dāng tuì." duì yuē:" chén wàng gǎn tiān xīn, hé wèi dòng mù!" shàng fù yuē:" chuài gēng zhě, rè zé zhì zhī. tiān zǐ zhī yù xiāng cuò yé?" chuò bài ér yì qián, hē zhī bù kěn tuì. shàng suì rù, zhì shū shì yù shǐ liǔ yù fù shàng zòu qiè jiàn, shàng nǎi zhǐ.
又曰：趙綽為刑部侍郎。治梁士彥等獄，賜物三百段，奴婢十口，馬二十匹。每有奏讞，正色侃然，上嘉之，漸見親重。上以盜賊不禁，將重其法。綽進諫曰："陛下行堯、舜之道，多存寬宥。況律者天下之大信，其可失乎！"上欣然納之，因謂綽曰："若更有聞見，宜數陳之也。"上禁行惡錢，有二人在市，以惡錢易好者，武侯執以聞，上令悉斬之。綽進諫曰："此人坐當杖，殺之非法。"上曰："不關卿事。"綽曰："陛下不以臣愚暗，置在法司，欲妄殺人，豈得不關臣事！"上曰："撼大木不動者，當退。"對曰："臣望感天心，何為動木！"上復曰："啜羹者，熱則置之。天子之欲相挫耶？"綽拜而益前，訶之不肯退。上遂入，治書侍御史柳彧復上奏切諫，上乃止。

táng shū yuē: yú shì nán suī róng mào nuò xin ruǎn, ruò bù shèng yī, ér zhì xìng kàng liè, lùn jí gǔ xiān dì wáng wèi zhèng dé shī, bì cún guī fěng, duō suǒ bǔ yì. tài zōng cháng wèi shì chén yuē:" zhèn yīn xiá rì yǔ yú shì nán shāng lüè gǔ jīn, yǒu yī yán zhī shī, wèi cháng bù chàng hèn, qí kěn chéng ruò cǐ, zhèn yòng jiā yán, qún chén jiē ruò shì nán, tiān xià hé yōu bù lǐ."
《唐書》曰：虞世南雖容貌懦忄耎，若不勝衣，而志性抗烈，論及古先帝王為政得失，必存規諷，多所補益。太宗常謂侍臣曰："朕因暇日與虞世南商略古今，有一言之失，未嘗不悵恨，其懇誠若此，朕用嘉言，群臣皆若世南，天下何憂不理。"

yòu yuē: kǒng yǐng dá shù jìn zhōng yán, yì jiàn qīn dài. tài zōng cháng wèn yuē:" lùn yǔ yún:' yǐ néng wèn yú bù néng, yǐ duō wèn yú guǎ, yǒu ruò wú, shí ruò xū', hé wèi yě?" yǐng dá duì yuē:" shèng rén shè jiào, yù yǐ qiān guāng. yǐ suī yǒu néng, bù zì jīn dà, réng jiù bù néng zhī rén qiú fǎng néng shì. yǐ zhī cái yì suī duō, yóu yǐ wèi shǎo, réng jiù guǎ fěi xiǎo shǎo zhī rén gèng qiú suǒ yì. yǐ zhī suī yǒu, qí zhuàng ruò wú. yǐ zhī suī shí, qí róng ruò xū. fēi wéi pǐ shù, dì wáng zhī dé, yì dāng rú cǐ. fū dì wáng nèi yùn shén míng, wài xū xuán mò, shēn bù kě cè, dù bù kě zhī. yì chēng yǐ méng yǎng zhèng, yǐ míng yí lì zhòng. ruò qí wèi jū zūn jí, xuàn yào cōng míng, yǐ cái líng rén, shì fēi jù jiàn, zé shàng xià qíng gé, jūn chén dào guāi, zì gǔ miè wáng, mò bù yóu cǐ yě." tài zōng shēn shàn qí duì.
又曰：孔潁達數進忠言，益見親待。太宗嘗問曰："《論語》云：'以能問於不能，以多問於寡，有若無，實若虛'，何謂也？"潁達對曰："聖人設教，欲以謙光。已雖有能，不自矜大，仍就不能之人求訪能事。已之才藝雖多，猶以為少，仍就寡悱小少之人更求所益。已之雖有，其狀若無。已之雖實，其容若虛。非惟匹庶，帝王之德，亦當如此。夫帝王內蘊神明，外須玄默，深不可測，度不可知。《易》稱以《蒙》養正，以《明夷》蒞眾。若其位居尊極，炫燿聰明，以才凌人，飾非拒諫，則上下情隔，君臣道乖，自古滅亡，莫不由此也。"太宗深善其對。

yòu yuē: liú jì, tài zōng cháng wèi shì chén yuē:" fū rén chén zhī duì dì wáng, jiē shùn zhǐ ér bù nì, gān yán yǐ qǔ róng. zhèn jīn fā wèn, yù wén jǐ guò, qīng děng xū yán zhèn qiān shī." zhǎng sūn wú jì lǐ jī yáng shī dào děng xián yún:" bì xià shèng rén, huà zhì tài píng, chén děng bù jiàn qí shī." jì duì yuē:" bì xià huà gāo wàn gǔ, chéng rú wú jì děng yán. rán qǐng shàng shū rén bù chēng zhǐ, huò miàn jiā qióng jié, wú bù cán tuì, fēi jiǎng jìn yán zhě zhī lù." tài zōng yuē:" qīng yán shì yě, dāng wèi qīng gǎi zhī."
又曰：劉洎，太宗嘗謂侍臣曰："夫人臣之對帝王，皆順旨而不逆，甘言以取容。朕今發問，欲聞己過，卿等須言朕愆失。"長孫無忌、李勣、楊師道等咸云："陛下聖人，化致太平，臣等不見其失。"洎對曰："陛下化高萬古，誠如無忌等言。然頃上書人不稱旨，或面加窮詰，無不慚退，非獎進言者之路。"太宗曰："卿言是也，當為卿改之。"

yòu yuē: gǔ nà lǜ qiān jiàn yì dài fū, cháng cóng tài zōng chū liè, zài tú yù yǔ, yīn wèn yuē:" yóu yī ruò wèi dé bù lòu?" nà lǜ yuē:" néng yǐ wǎ wèi zhī, zé bù lòu yǐ." yì yù tài zōng fú wèi liè. tài zōng dà yuè, cì bó èr bǎi duàn.
又曰：谷那律遷諫議大夫，嘗從太宗出獵，在途遇雨，因問曰："油衣若為得不漏？"那律曰："能以瓦為之，則不漏矣。"意欲太宗弗為獵。太宗大悅，賜帛二百段。

yòu yuē: liè hāo, zhēn guān zhōng wèi shì yù shǐ. shí wú wáng kè hǎo tián liè, sǔn jū rén, fàn zòu dàn zhī. tài zōng yīn wèi shì chén yuē:" quán wàn jì shì wǒ ér, bù néng kuāng zhèng, qí zuì hé sǐ." fàn jìn yuē:" fáng xuán líng shì bì xià, yóu bù néng jiàn zhǐ tián liè, qǐ kě dú zuì wàn jì?" tài zōng dà nù, fú yī ér rù. jiǔ zhī, dú yǐn fàn wèi yuē:" hé dé nì zhé wǒ?" fàn yuē:" chén wén zhǔ shèng chén zhí, bì xià rén míng, chén gǎn bù jǐn yú zhí." tài zōng yì nǎi jiě.
又曰：列薅，貞觀中為侍御史。時吳王恪好畋獵，損居人，范奏彈之。太宗因謂侍臣曰："權萬紀事我兒，不能匡正，其罪合死。"范進曰："房玄齡事陛下，猶不能諫止畋獵，豈可獨罪萬紀？"太宗大怒，拂衣而入。久之，獨引范謂曰："何得逆折我？"范曰："臣聞主聖臣直，陛下仁明，臣敢不盡愚直。"太宗意乃解。

yòu yuē: xuē shōu cháng shàng shū jiàn liè, tài zōng shǒu zhào yuē:" lǎn dú suǒ chén, shí wù xīn dǎn, jīn rì chéng wǒ, qīng zhī lì yě. míng zhū jiān chéng, qǐ bǐ lái yán, dāng yǐ jiè xīn, shū hé néng jǐn. jīn cì qīng huáng jīn sì shí dìng, yǐ chóu yǎ yì."
又曰：薛收嘗上書諫獵，太宗手詔曰："覽讀所陳，實悟心膽，今日成我，卿之力也。明珠兼乘，豈比來言，當以誡心，書何能盡。今賜卿黃金四十鋌，以酬雅意。"

yòu yuē: gāo jì fǔ, shòu tài zǐ yòu shù zǐ, yòu shàng shū qiè jiàn shí zhèng dé shī, tè cì zhōng rǔ yī jì, yuē:" qīng jìn yào shí zhī yán, gù yǐ yào shí xiāng bào."
又曰：高季輔，授太子右庶子，又上疏切諫時政得失，特賜鍾乳一劑，曰："卿進藥石之言，故以藥石相報。"

yòu yuē: tài zōng wèn chǔ suì liáng yuē:" shùn zào qī qì, yǔ diāo qí zǔ, dāng shí jiàn shùn yǔ zhě shí yú rén. shí qì zhī jiān, kǔ jiàn hé yě?" suì liáng duì yuē:" diāo zhuó hài nóng shì, zǔ zuǎn shāng nǚ gōng. shǒu chuàng shē yín, wēi wáng zhī jiàn. qī qì bù yǐ, bì jīn wèi zhī, jīn qì bù yǐ, bì yù wèi zhī. suǒ yǐ zhèng chén bì jiàn qí jiàn, jí qí mǎn yíng, wú suǒ fù jiàn." tài zōng wèi rán.
又曰：太宗問褚遂良曰："舜造漆器，禹雕其俎，當時諫舜、禹者十餘人。食器之間，苦諫何也？"遂良對曰："雕琢害農事，組纂傷女工。首創奢淫，危亡之漸。漆器不已，必金為之，金器不已，必玉為之。所以諍臣必諫其漸，及其滿盈，無所復諫。"太宗為然。

yòu yuē: gāo zōng jiāng fèi huáng hòu wáng shì, lì wǔ zhāo yí wèi huáng hòu, chǔ suì liáng yù chén jiàn. jí rù, gāo zōng nán yú fā yán, zài sān gù wèi wú jì yuē:" mò dà zhī zuì, jué sì wèi shén. wáng hòu wú yìn xī, zhāo yí yǒu zi, jīn yù lì huáng hòu, gōng děng yǐ wèi rú hé?" suì liáng yuē:" huáng hòu chū zì míng jiā, xiān cháo suǒ qǔ, fú shì xiān dì, wú qiān fù dé. xiān dì bù yù, zhí bì xià shǒu yǐ yǔ chén yuē: wǒ hǎo ér hǎo fù, jīn jiāng fù qīng. bì xià qīn chéng dé yīn, yán yóu zài ěr. huáng hòu zì cǐ wèi yǒu qiān, kǒng bù kě fèi, chén jīn bù gǎn qū cóng shàng zhǐ, wéi xiān dì zhī mìng, tè yuàn zài sān sī shěn. yú chén shàng wǔ shèng yán, zuì hé wàn sǐ, dàn yuàn bù fù xiān cháo hòu ēn, hé gù xìng mìng." suì liáng zhì hù yú diàn bì, yuē:" hái bì xià cǐ hù." nǎi jiě jīn kòu tóu liú xiě. dì dà nù, lìng yǐn chū. yīn zuǒ qiān suì liáng tán zhōu dū du, hòu zhuǎn guì zhōu. wèi jǐ, biǎn ài zhōu cì shǐ.
又曰：高宗將廢皇后王氏，立武昭儀為皇后，褚遂良欲陳諫。及入，高宗難於發言，再三顧謂無忌曰："莫大之罪，絕嗣為甚。王后無胤息，昭儀有子，今欲立皇后，公等以為如何？"遂良曰："皇后出自名家，先朝所娶，伏事先帝，無愆婦德。先帝不豫，執陛下手以語臣曰：我好兒好婦，今將付卿。陛下親承德音，言猶在耳。皇后自此未有愆，恐不可廢，臣今不敢曲從上旨，違先帝之命，特願再三思審。愚臣上忤聖顏，罪合萬死，但願不負先朝厚恩，何顧性命。"遂良致笏於殿陛，曰："還陛下此笏。"乃解巾叩頭流血。帝大怒，令引出。因左遷遂良潭州都督，後轉桂州。未幾，貶愛州刺史。

yòu yuē: nà yán huán yàn fàn cháng shàng biǎo lùn zhōng zōng shí zhèng shù tiáo, qí dà lüè yuē:" xī kǒng zǐ lùn shī, yǐ guān jū wèi shǐ, yán hòu fēi zhě rén lún zhī běn, lǐ luàn zhī duān yě. gù huáng yīng jiàng ér yú dào xìng, rèn sì guī ér jī zōng shèng. jié bēn nán cháo, huò jiē wèi xī, lǔ huán miè guó, huò yǐ qí yuàn. fú jiàn bì xià měi lín cháo tīng zhèng, huáng hòu bì shī wéi màn zuò yú diàn shàng, yù wén zhèng shì. chén yú lì xuǎn liè pì, xiáng qiú wǎng dài, dì wáng yǒu yǔ fù rén móu jí zhèng zhě, mò bù pò guó wáng shēn, qīng zhōu jì lù. qiě yǐ yīn chéng yáng, wéi tiān yě yǐ fù líng fū, wéi rén yě. wéi tiān bù xiáng, wéi rén bù yì. yóu shì gǔ rén pì yǐ' pìn jī zhī chén, wéi jiā zhī suǒ'. yì yuē:' wú yōu suì, zài zhōng kuì', yán fù rén bù dé yù yú guó zhèng yě. fú yuàn bì xià lǎn gǔ rén zhī yán, chá gǔ rén zhī yì, shàng yǐ shè jì wèi zhòng, xià yǐ cāng shēng zài niè lǒng yí lìng huáng hòu wú wǎng zhèng diàn, gàn yù wài cháo, zhuān zài zhōng gōng, yù xiū yīn jiào, zé kūn yí shì gù, dǐng mìng wéi xīn." shū zòu bù nà.
又曰：納言桓彥范嘗上表論中宗時政數條，其大略曰："昔孔子論《詩》，以《關雎》為始，言后妃者人倫之本，理亂之端也。故皇、英降而虞道興，任、姒歸而姬宗盛。桀奔南巢，禍階未嬉，魯桓滅國，惑以齊媛。伏見陛下每臨朝聽政，皇后必施帷幔坐於殿上，預聞政事。臣愚歷選列辟，詳求往代，帝王有與婦人謀及政者，莫不破國亡身，傾輈繼路。且以陰乘陽，違天也；以婦凌夫，違人也。違天不祥，違人不義。由是古人譬以'牝雞之晨，惟家之索'。《易》曰：'無攸遂，在中饋'，言婦人不得預於國政也。伏願陛下覽古人之言，察古人之意，上以社稷為重，下以蒼生在齧攏宜令皇后無往正殿，干預外朝，專在中宮，聿修陰教，則坤儀式固，鼎命惟新。"疏奏不納。

yòu yuē: zhōng shū shì láng yuán shù jǐ, yǐ jiāng zuò shǎo jiàng yáng wù lián sù yǐ gōng qiǎo jiàn yòng. zhōng xìng chū, shù jǐ kǒng qí gèng qǐ yóu yú chǐ mí zhī duān, yán yú zhōng zōng yuē:" wù lián zhì wèi jiǔ qīng, jī yǒu suì nián, ruò yán jiā móu, wú zú kě jì, měi gōng shì yíng gòu, bì wù qí chǐ, ruò bù chì zhī, hé yǐ guǎng zhāo shèng dé?" yóu shì zuǒ shòu líng zhōu cì shǐ.
又曰：中書侍郎袁恕己，以將作少匠楊務廉素以工巧見用。中興初，恕己恐其更啟游娛侈靡之端，言於中宗曰："務廉致位九卿，積有歲年，若言嘉謀，無足可紀，每宮室營構，必務其侈，若不斥之，何以廣昭聖德？"由是左授陵州刺史。

yòu yuē: dé zōng cháng fàn zhōu yú zǎo gōng, zhāng shuǐ xì, mìng huáng tài zǐ shēng zhōu. zhōu jù jiē shì yǐ jīn bì dān qīng, shǐ fù rén shèng shì cāo gāo jí xíng zhōu, guāng cǎi yìng zhú, sī zhú gē ōu jù fā. dé zōng gù wèi shàng yuē:" jīn rì rú hé?" shàng duì yuē:" jí shèng." tuì yīn yǐ shē wèi jiàn, dé zōng bù yuè.
又曰：德宗嘗泛舟魚藻宮，張水戲，命皇太子升舟。舟具皆飾以金碧丹青，使婦人盛飾操篙楫行舟，光彩映燭，絲竹歌謳俱發。德宗顧謂上曰："今日如何？"上對曰："極盛。"退因以奢為諫，德宗不悅。

yòu yuē: dù xī quán jī gōng zhì shuò fāng jūn jié dù shǐ. cháng xiàn tǐ yào bā zhāng, duō suǒ guī jiàn, dé zōng shēn nà zhī, nǎi zhe jūn chén zhēn yǐ cì zhī.
又曰：杜希全積功至朔方軍節度使。嘗獻《體要》八章，多所規諫，德宗深納之，乃著《君臣箴》以賜之。

yòu yuē: xiàn zōng xuán hé zhōng, yǒu wǔ fāng shǐ fàn fǎ, shàng jiāng yòu zhī, péi dù kěn lùn bù yǐ. shí fāng zhēng yùn jì, shàng yuē:" wǔ fāng shì xiǎo shì, jīn rì yǔ qīng yào shāng liáng yòng bīng." dù zòu yuē:" shān dōng pàn nì bù guò luàn shù zhōu, wǔ fāng shǐ héng bào jiāng luàn niǎn xià!" shàng nù qǐ, rù, jiàn zhū zhōng rén, yuē:" shǐ wǒ xiū jiàn zǎi xiàng!" suì shā wǔ fāng shǐ, jīng shī sù rán, tiān xià wàng fēng ér lǐ.
又曰：憲宗玄和中，有五坊使犯法，上將宥之，裴度懇論不已。時方征鄆冀，上曰："五坊是小事，今日與卿要商量用兵。"度奏曰："山東叛逆不過亂數州，五坊使橫暴將亂輦下！"上怒起，入，見諸中人，曰："使我羞見宰相！"遂殺五坊使，京師肅然，天下望風而理。

yòu yuē: zhèn zhōu wáng chéng zōng zhī pàn, xiàn zōng jiāng yǐ tǔ tū chéng cuǐ wèi zhāo tǎo chù zhì shǐ, lǚ xuán jìng yǔ gěi shì zhōng mù zhì bīng bù shì láng xǔ mèng róng děng bā rén kàng lùn bù kě. qiě yuē:" chéng cuǐ suī guì chǒng, rán nèi chén yě. ruò wèi shī zǒng bīng, kǒng bù wèi zhū jiāng suǒ fú." zhǐ yù míng qiè, xiàn zōng nà zhī, wèi gǎi shǐ hào, rán yóu zhuān róng bǐng.
又曰：鎮州王承宗之叛，憲宗將以吐突承璀為招討處置使，呂玄靖與給事中穆質、兵部侍郎許孟容等八人抗論不可。且曰："承璀雖貴寵，然內臣也。若為師總兵，恐不為諸將所伏。"指喻明切，憲宗納之，為改使號，然猶專戎柄。

yòu yuē: lǐ jiàng cháng yīn yù táng běi láng zòu, wéi wǔ shàng zhǐ, zhǐ qiè shí bìng. jí lùn zhōng guān zòng zì fāng zhèn jìn xiàn shì yí, shàng nù shén, lì shēng yuē:" qīng suǒ lùn shì, hé tài guò yé?" jiàng qián lùn bù yǐ, yuē:" chén suǒ chén, qǐ chén shēn zhī lì? shì guó jiā zhī lì! bì xià bù yǐ chén yú, shǐ chù fù xīn zhī dì, qǐ kě jiàn shì kuī shèng dé, zhì sǔn qīng shí, ér xī shēn bù yán, yǎng wū qiè tàn, shì chén fù bì xià yě. ruò bù gù huàn huò, jǐn chéng zòu lùn, páng wǔ xìng chén, shàng fàn shèng zhǐ, yǐ cǐ huò zuì, shì bì xià fù chén yě. qiě chén yǔ nèi guān, sù bù xiāng shí, yòu wú xián xì, zhǐ shì wēi fú dà shèng, shàng sǔn shèng míng, chén suǒ yǐ bù gǎn bù lùn ěr. shǐ chén jiān mò, fēi shè jì zhī fú yě." shàng jiàn qí chéng bù huí, jí nù jiě, shāo wèi yù yuē:" qīng jǐn jié yú zhèn, rén suǒ bù yán, qīng xī yán zhī, shǐ zhèn wén suǒ bù wén, zhēn zhōng zhèng chéng jié zhī chén yě. tā rì nán miàn, yì xū rú jīn rì." jiàng bài ēn ér tuì. hòu jiào fāng hū chēng mì zhǐ, qǔ liáng jiā shì nǚ jí yì guān bié dì jì rén, jīng shī xiāo rán. jiàng wèi tóng liè yuē:" cǐ shì dà kuī sǔn shèng dé, xū yǒu lùn jiàn." huò yuē:" cǐ shì yù jiān shì. cóng jiàn guān chén shū." jiàng yuē:" jū cháng zhū gōng cháng bìng jiàn guān lùn shì, cǐ nán shì jí tuī yǔ jiàn guān kě hū?" suì jí shū lùn zòu. yì rì yán yīng, shàng jǔ shǒu wèi jiàng yuē:" zuó jiàn qīng zhuàng suǒ lùn cǎi zé shì, fēi qīng jǐn zhōng yú zhèn, hé yǐ jí cǐ? zhèn dōu bù zhī xiàng wài shì, cǐ shì jiào fāng zuì guò, bù yù zhèn yì, yǐ zhì yú cǐ. zhèn yuán dān wáng yǐ xià sì rén, yuàn nèi dōu wú shì zhě, zhèn lìng yú lè gōng zhōng jí lǘ lǐ yǒu qíng yuàn zhě, hòu qí qián bó, zhǐ qǔ sì rén, sì wáng gè yǔ yī rén. yī bù huì zhèn yì, biàn rú cǐ shēng shì. zhèn jīn yǐ kē fá, qí suǒ qǔ rén, bìng fàng guī. ruò fēi qīng yán, zhèn níng zhī cǐ guò yǐ?"
又曰：李絳嘗因浴堂北廊奏，違忤上旨，指切時病。及論中官縱恣、方鎮進獻事宜，上怒甚，厲聲曰："卿所論事，何太過耶？"絳前論不已，曰："臣所陳，豈臣身之利？是國家之利！陛下不以臣愚，使處腹心之地，豈可見事虧聖德，致損清時，而惜身不言，仰屋竊嘆，是臣負陛下也。若不顧患禍，盡誠奏論，旁忤幸臣，上犯聖旨，以此獲罪，是陛下負臣也。且臣與內官，素不相識，又無嫌隙，只是威福大盛，上損聖明，臣所以不敢不論耳。使臣緘默，非社稷之福也。"上見其誠不回，即怒解，稍慰喻曰："卿盡節於朕，人所不言，卿悉言之，使朕聞所不聞，真忠正誠節之臣也。他日南面，亦須如今日。"絳拜恩而退。後教坊忽稱密旨，取良家士女及衣冠別第妓人，京師囂然。絳謂同列曰："此事大虧損聖德，須有論諫。"或曰："此嗜欲間事。從諫官陳疏。"絳曰："居常諸公嘗病諫官論事，此難事即推與諫官可乎？"遂極疏論奏。翌日延英，上舉手謂絳曰："昨見卿狀所論採擇事，非卿盡忠於朕，何以及此？朕都不知向外事，此是教坊罪過，不諭朕意，以至於此。朕緣丹王以下四人，院內都無侍者，朕令於樂工中及閭里有情願者，厚其錢帛，只取四人，四王各與一人。伊不會朕意，便如此生事。朕今已科罰，其所取人，並放歸。若非卿言，朕寧知此過矣？"

yòu yuē: bái jū yì wèi yòu shí yí, shàng lìng shén cè zhōng wèi tǔ tū chéng cuǐ wèi zhāo tǎo shǐ, jiàn guān shàng zhāng zhě shí qī bā, jū yì miàn lùn, cí qíng qiē zhì. jì ér yòu pī yè bà hé běi yòng bīng, fán shù qiān yán, jiē jīn rén zhī nán yán zhě, shàng duō tīng nà. wéi jiàn chéng cuǐ shì shāo guò, shàng pō bù yuè, wèi lǐ jiàng yuē:" bái jū yì xiǎo zi, shì zhèn bá zhuó zhì míng wèi, ér wú lǐ yú zhèn, zhèn shí nán nài." jiàng duì yuē:" jū yì suǒ yǐ bù bì sǐ wáng zhī zhū, shì wú jù xì bì yán, gài chóu bì xià tè lì bá zhuó ěr, fēi qīng yán yě. bì xià yù kāi jiàn zhèng zhī lù, bù yí zǔ jū yì yán." shàng yuē:" qīng yán shì yě." yóu shì duō jiàn tīng nà.
又曰：白居易為右拾遺，上令神策中尉吐突承璀為招討使，諫官上章者十七八，居易面論，詞情切至。既而又〈丕頁〉罷河北用兵，凡數千言，皆今人之難言者，上多聽納。惟諫承璀事稍過，上頗不悅，謂李絳曰："白居易小子，是朕拔擢致名位，而無禮於朕，朕實難奈。"絳對曰："居易所以不避死亡之誅，事無巨細必言，蓋酬陛下特力拔擢耳，非輕言也。陛下欲開諫諍之路，不宜阻居易言。"上曰："卿言是也。"由是多見聽納。

yòu yuē: liǔ gōng quán, zì chéng xuán, yòu shì xué, shí èr néng wèi cí fù. xuán hé chū, jìn shì zhuó dì, shì hè mì shū shěng xiào shū láng. lǐ tīng zhèn xià zhōu, pì wèi zhǎng shū jì. mù zōng jí wèi, rù zòu shì. dì zhào jiàn, wèi gōng quán yuē:" wǒ yú fó sì jiàn qīng bǐ jī, sī zhī jiǔ yǐ." jí rì bài yòu shí yí, hàn lín shì shū xué shì, qiān zuǒ bǔ què sī fēng yuán wài láng. mù zōng zhèng pì, cháng wèn gōng quán bǐ hé jǐn shàn, duì yuē:" yòng zài xīn, xīn zhèng zé bǐ zhèng." shàng gǎi róng, zhī qí bǐ jiàn yě.
又曰：柳公權，字誠懸，幼嗜學，十二能為詞賦。玄和初，進士擢第，釋褐秘書省校書郎。李聽鎮夏州，闢為掌書記。穆宗即位，入奏事。帝召見，謂公權曰："我於佛寺見卿筆跡，思之久矣。"即日拜右拾遺，翰林侍書學士，遷左補闕、司封員外郎。穆宗政僻，嘗問公權筆何盡善，對曰："用在心，心正則筆正。"上改容，知其筆諫也。

táng mù zōng biàn diàn duì liù xué shì, shàng yǔ jí hàn wén gōng jiǎn, dì jǔ mèi yuē:" cǐ huàn zhuó zhě sān yǐ." xué shì jiē zàn yǒng dì zhī jiǎn dé, wéi gōng quán wú yán, dì liú ér wèn zhī, duì yuē:" rén zhǔ dāng jìn xián liáng, tuì bù xiào, nà jiàn zhèng, míng shǎng fá. fú huàn zhuó zhī yī, nǎi xiǎo jié ěr." shí zhōu chí tóng duì, wèi zhī gǔ lì, gōng quán cí qì bù kě duó. dì xú wèi zhī yuē:" jí zhī shè rén bù hé zuò jiàn yì, yǐ qīng yán shì yǒu zhèng chén fēng cǎi, què shòu qīng jiàn yì dài fū." yì rì jiàng zhì, yǐ jiàn yì zhī zhì gào, xué shì rú gù.
唐穆宗便殿對六學士，上語及漢文恭儉，帝舉袂曰："此浣濯者三矣。"學士皆贊詠帝之儉德，惟公權無言，帝留而問之，對曰："人主當進賢良，退不肖，納諫諍，明賞罰。服浣濯之衣，乃小節耳。"時周墀同對，為之股慄，公權詞氣不可奪。帝徐謂之曰："極知舍人不合作諫議，以卿言事有諍臣風彩，卻受卿諫議大夫。"翌日降制，以諫議知制誥，學士如故。

yòu yuē: zhèng tán. mù zōng bù xù zhèng shì, xǐ yóu yàn, jí wèi zhī shǐ, tǔ bō kòu biān, tán yǔ tóng zhí cuī yǎn děng tíng zòu yuē:" bì xià jí wèi yǐ lái, yàn lè guò duō, tián yóu wú dù. jīn fān kòu zài jìng, huǎn jí zòu bào, bù zhī chéng yú suǒ zài. chén děng tiǎn bèi jiàn guān, bù shèng yōu tì, fú yuàn shāo jiǎn yóu cóng, liú xīn zhèng dào. fú wén bì xià chén yè nì xiá chàng yōu, jìn xí zhī tú, shǎng cì tài hòu. fán jīn yín huò bó, jiē chū zì shēng líng gāo xuè, bù kě shǐ wú gōng zhī rén, làn zhān cì yǔ. zòng nèi cáng yǒu yú, yì qǐ yòng zhī yǒu jié, rú biān shàng jǐng jí, jí zhī yòng wú quē. miǎn lìng yǒu sī zhòng liǎn bǎi xìng, shí tiān xià xìng shèn." dì chū bù yuè qí yán, gù zǎi xiàng xiāo fǔ yuē:" cǐ bèi hé rén?" fǔ duì yuē:" jiàn guān yě." dì yì shāo jiě.
又曰：鄭覃。穆宗不恤政事，喜游宴，即位之始，吐蕃寇邊，覃與同職崔郾等廷奏曰："陛下即位已來，宴樂過多，畋游無度。今蕃寇在境，緩急奏報，不知乘輿所在。臣等忝備諫官，不勝憂惕，伏願稍減游從，留心政道。伏聞陛下晨夜昵狎倡優，近習之徒，賞賜太厚。凡金銀貨帛，皆出自生靈膏血，不可使無功之人，濫沾賜與。縱內藏有餘，亦乞用之有節，如邊上警急，即支用無缺。免令有司重斂百姓，實天下幸甚。"帝初不悅其言，顧宰相蕭俛曰："此輩何人？"俛對曰："諫官也。"帝意稍解。

yòu yuē: liú qī chǔ. jìng zōng jí wèi, tián yóu shāo duō, zuò cháo cháng wǎn. qī chǔ chū bān, yǐ é kòu lóng chí chū xuè, kǔ jiàn yuē:" chén lì guān qián wáng sì wèi zhī chū, mò bù gōng qín shù zhèng, zuò yǐ dài dàn. bì xià jí wèi yǐ lái, fàng duò shì qǐn, lè sè wàng yōu, ān wò gōng wéi, rì yàn fāng qǐ, xī gōng mì ěr, wèi guò shān líng, gǔ chuī zhī shēng, rì xuān yú wài. fú yǐ xiàn zōng huáng dì dà xíng huáng dì jiē shì zhǎng jūn, kè qín shù zhèng, sì fāng yóu yǒu pàn luàn. bì xià yùn dāng shǎo zhǔ, jí wèi wèi jǐ, è dé bù wén, chén kǒng fú zuò zhī bù zhǎng yě. chén tiǎn jiàn guān, zhì bì xià yǒu cǐ, qǐng suì shǒu yǐ xiè!" suì yǐ é kòu lóng chí, jiǔ zhī bù yǐ. dì xiāng lǐ féng jí chū wèi xuān yuē:" liú qī chǔ xiū kòu tóu, hòu jìn zhǐ." qī chǔ pěng shǒu ér qǐ, yīn biàn chén lùn, kē tóu jiàn xuè, shàng wèi zhī dòng róng, yǐ xiù lián huī lìng chū. qī chǔ yòu yún:" bù kě chén zòu, chén jí suì shǒu sǐ." zhōng shū shì láng niú sēng rú cóng xuān shì ér chū, jìng zōng wèi zhī dòng róng. wú hé, qiān qǐ jū láng.
又曰：劉棲楚。敬宗即位，畋游稍多，坐朝常晚。棲楚出班，以額叩龍墀出血，苦諫曰："臣歷觀前王嗣位之初，莫不躬勤庶政，坐以待旦。陛下即位已來，放惰嗜寢，樂色忘憂，安臥宮闈，日晏方起，西宮密邇，未過山陵，鼓吹之聲，日喧於外。伏以憲宗皇帝、大行皇帝皆是長君，恪勤庶政，四方猶有叛亂。陛下運當少主，即位未幾，惡德布聞，臣恐福祚之不長也。臣忝諫官，致陛下有此，請碎首以謝！"遂以額叩龍墀，久之不已。帝相李逢吉出位宣曰："劉棲楚休叩頭，候進旨。"棲楚捧首而起，因便陳論，磕頭見血，上為之動容，以袖連揮令出。棲楚又云："不可臣奏，臣即碎首死。"中書侍郎牛僧孺從宣示而出，敬宗為之動容。無何，遷起居郎。

yòu yuē: lǐ chéng wèi xiāng. jìng zōng chōng yòu, hǎo zhì gōng shì, tián yóu wú dù, yù yú gōng zhōng yíng xīn diàn, chéng jiàn yuē:" zì gǔ shèng dì míng wáng, yǐ cí jiǎn huà tiān xià. bì xià zài liàng àn zhī zhōng, bù yí xìng zuò, yuàn yǐ wǎ mù huí fèng yuán líng." shàng xīn rán cóng zhī.
又曰：李程為相。敬宗沖幼，好治宮室，畋游無度，欲於宮中營新殿，程諫曰："自古聖帝明王，以慈儉化天下。陛下在諒暗之中，不宜興作，願以瓦木回奉園陵。"上欣然從之。

yòu yuē: wén zōng shí wèi mó wèi qǐ jū shè rén. zǐ chén zhōng xiè, zhào jiè zhī yuē:" shì yǒu bù dāng, jí xū zòu lùn." mó yuē:" yán chén qǐng wèi jiàn guān, hé shēn guī fěng. jīn jū shǐ zhí, zhí zài jì yán, bù gǎn zhé yú zhí fēn." dì yuē:" fán liǎng shěng guān bìng hé lùn shì, wù jū cǐ yán." xún yǐ běn guān zhí hóng wén guǎn. sì nián, bài jiàn yì dài fū, réng jiān qǐ jū shè rén, pàn hóng wén guǎn shì.
又曰：文宗時魏謨為起居舍人。紫宸中謝，召誡之曰："事有不當，即須奏論。"謨曰："言臣頃為諫官，合伸規諷。今居史職，職在記言，不敢輒逾職分。"帝曰："凡兩省官併合論事，勿拘此言。"尋以本官直弘文館。四年，拜諫議大夫，仍兼起居舍人，判弘文館事。

yòu yuē: wèi mó yí róng kuí wěi, yán lùn qiè zhí, yǔ tóng liè shàng qián yán shì, tā zǎi xiàng bì wěi qū guī fěng, wéi mó dǎng yán wú suǒ wèi bì. xuān zōng měi yuē:" wèi mó chuò yǒu zǔ fēng, míng gōng zǐ sūn, wǒ xīn zhòng zhī."
又曰：魏謨儀容魁偉，言論切直，與同列上前言事，他宰相必委曲規諷，惟謨讜言無所畏避。宣宗每曰："魏謨綽有祖風，名公子孫，我心重之。"

hàn wǔ dì gù shì yuē: shàng xìng yán jí, fǎ lìng jùn kè, jí àn jiàn yuē:" bì xià bù ài cái lè shì, qiú zhī wèi juàn, bǐ dé yī rén, xīn láo kǔ shén, wèi jǐn qí yòng, zhé yǐ shā zhī. yǐ yǒu xiàn zhī shì, zī wú yǐ zhī zhū, chén kǒng tiān xià xián cái jiāng jǐn, bì xià yù yǔ shuí wèi zhì hū?" shàng xiào yù zhī. àn yuē:" yuàn bì xià zì jīn yǐ hòu gǎi zhī, wú yǐ chén yú bù zhī lǐ yě."
《漢武帝故事》曰：上性嚴急，法令峻刻，汲黯諫曰："陛下不愛才樂士，求之為倦，比得一人，心勞苦神，未盡其用，輒已殺之。以有限之士，資無已之誅，臣恐天下賢才將盡，陛下欲與誰為治乎？"上笑喻之。黯曰："願陛下自今已後改之，無以臣愚不知理也。"

tián róng zhào shū yuē: qián shí shù chū yóu liè, měi jí chí chěng, zhǔ bù chéng láng jiàn, qián shí chí zhú zì ruò, cǎo mù yǒu wǎ mù, chí mǎ chù zhī, mǎ jí sǐ, qián shí yì wēi dài, tǐ xiǎo bù wěn, hái gōng, tàn yuē:" chéng láng zhōng chén yě, bù yòng qí yán, wú zhī bù shàn, zhuī zhī hé jí."
田融《趙書》曰：前石數出遊獵，每亟馳騁，主簿程琅諫，前石馳逐自若，草木有瓦木，馳馬觸之，馬即死，前石亦危殆，體小不穩，還宮，嘆曰："程琅忠臣也，不用其言，吾之不善，追之何及。"

duàn guī lóng liáng jì yuē: tài cháng qīng yáng yǐng shàng shū jiàn lǚ zuǎn yǐn jiǔ guò dù, chū rù wú héng. zuǎn yuē:" bù yǒu zhí liàng zhī chén, shuí kuāng xié pì zhī jūn yě." zuǎn suī yǒu cǐ yán, zhōng bù néng gǎi.
段龜《龍梁紀》曰：太常卿楊潁上疏諫呂纂飲酒過度，出入無恆。纂曰："不有直亮之臣，誰匡邪僻之君也。"纂雖有此言，終不能改。

yòu yuē: lǚ guāng lóng fēi èr nián, tài cháng nún fǎn pàn, nún yǐ jiān shū zhāo yòu yáng guǐ, tuī wèi méng zhǔ. guǐ xìng zhí, bù lǜ nún zhī qīng wēi. xī hé tài shǒu chéng zhào jiàn guǐ yuē:" jiāng jūn zhī yǔ lǚ zhǔ, kě wèi chòu wèi shì tóng, jīn yù shì tóng, xīn tuō yì lèi, bèi lóng tóu, xún shé wěi, fēi jiāng jūn zhī gāo suàn yě."
又曰：呂光龍飛二年，太常黁反叛，黁以箋書招誘楊軌，推為盟主。軌性直，不慮黁之傾危。西河太守程肇諫軌曰："將軍之與呂主，可謂臭味是同，今欲釋同，心托異類，背龍頭，尋蛇尾，非將軍之高算也。"

liáng zuò wèi guó tǒng yuē: wú chéng xiàng gù yōng jiàn sūn quán yuē:" gōng sūn quán wèi kě xìn, hòu bì huǐ yě." quán rù jìn zhōng, yōng hòu suí zhī, dùn shǒu yuē:" cǐ guó zhī dà shì, chén yǐ sǐ zhēng zhī." quán shǐ zuǒ yòu fú chū.
梁祚《魏國統》曰：吳丞相顧雍諫孫權曰："公孫泉未可信，後必悔也。"權入禁中，雍後隨之，頓首曰："此國之大事，臣以死爭之。"權使左右扶出。