strong bāo róng strong
包融
róng, yán líng rén. kāi yuán jiān shì lì dà lǐ sī zhí. yǔ cān jūn yīn yáo mèng hào rán jiāo hòu. gōng wèi shī. èr zi hé jí, zòng shēng yǎ dào, qí míng dāng shí, hào sān bāo. yǒu shī yī juàn, xíng shì. fū rén zhī yú xué, kǔ xīn nán jì kǔ xīn, chéng yè nán chéng yè zhě huò míng bù xiǔ, jiān fù zǐ xiōng dì jiān yóu nán. lì guān táng rén, fù zǐ rú sān bāo, liù dòu, zhāng bì zhāng yíng, gù kuàng fēi xióng, zhāng xiào biāo zhāng jié, wēn tíng yún wēn xiàn gōng sūn rú dù shěn yán dù fǔ, qián qǐ qián xǔ xiōng dì rú huáng fǔ rǎn huáng fǔ céng, lǐ xuān gǔ lǐ xuān yuǎn, yáo xì yáo lún děng jiē lián yù wú xiá, qīng chén yuǎn bō. zhī lán jì fāng, zhòng nán gǎi yú fù dào sāo yǎ jiē xiǎng, shù bù qiàn yú zǔ fēng. sì nán zhī jiān, huī zhǔ zhī jì, yì kě yǐ wèi měi tán yǐ.
融,延陵人。開元間仕歷大理司直。與參軍殷遙、孟浩然交厚。工為詩。二子何、佶,縱聲雅道,齊名當時,號「三包」。有詩一卷,行世。夫人之於學,苦心難;既苦心,成業難;成業者獲名不朽,兼父子兄弟間尤難。歷觀唐人,父子如三包,六竇,張碧、張瀛,顧況、非熊,章孝標、章碣,溫庭筠、溫憲;公孫如杜審言、杜甫,錢起、錢珝;兄弟如皇甫冉、皇甫曾,李宣古、李宣遠,姚系、姚倫等;皆聯玉無瑕,清塵遠播。芝蘭繼芳,重難改於父道;騷雅接響,庶不慊於祖風。四難之間,揮麈之際,亦可以為美談矣。
strong cuī guó fǔ strong
崔國輔
guó fǔ, shān yīn rén. kāi yuán shí sì nián yán dí bǎng jìn shì, yǔ chǔ guāng xī qí wú qián tóng shí. jǔ xiàn lìng, lèi qiān jí xián zhí xué shì lǐ bù láng zhōng. tiān bǎo jiān, zuò shì wáng hóng jìn qīn, biǎn jìng líng sī mǎ. yǒu wén jí shī, wǎn luán qīng chǔ, shēn yí fěng yǒng. lè fǔ duǎn zhāng, gǔ rén yǒu bù néng guò yě. chū zhì jìng líng, yǔ chù shì lù hóng jiàn yóu, sān suì, jiāo qíng zhì hòu, xuè xiào yǒng rì. yòu xiāng yǔ jiào dìng chá shuǐ zhī pǐn. lín bié wèi yǔ yuē:" yǔ yǒu xiāng yáng tài shǒu lǐ chéng suǒ yí bái lǘ wū fēng niú gè yī tóu, jí lú huáng mén suǒ yí wén huái shū hán yī méi, cǐ wù jiē jǐ zhī suǒ xī zhě, yí yě rén chéng xù, gù tè yǐ xiāng zèng." yǎ yì gāo qíng, yī shí suǒ shàng. yǒu chóu zuò zhī gē shī, bìng jí chuán yān.
國輔,山陰人。開元十四年嚴迪榜進士,與儲光羲、綦毋潛同時。舉縣令,累遷集賢直學士、禮部郎中。天寶間,坐是王鉷近親,貶竟陵司馬。有文及詩,婉孌清楚,深宜諷詠。樂府短章,古人有不能過也。初至竟陵,與處士陸鴻漸游,三歲,交情至厚,謔笑永日。又相與較定茶水之品。臨別謂羽曰:"予有襄陽太守李憕所遺白驢、烏犎牛各一頭,及盧黃門所遺文槐書函一枚,此物皆己之所惜者,宜野人乘蓄,故特以相贈。"雅意高情,一時所尚。有酬酢之歌詩,並集傳焉。
strong lú xiàng strong
盧象
xiàng, zì wěi qīng, wèn shuǐ rén, hóng zhī zhí yě. xié jiā lái jū jiāng dōng zuì jiǔ. shì wèi xiào shū láng zuǒ shí yí shàn bù yuán wài láng. shòu ān lù shān wěi guān, biǎn yǒng zhōu sī hù cān jūn. hòu wèi zhǔ kè yuán wài láng. yǒu shī míng, yù chōng mì gé, yǎ ér bù sù, yǒu dà tǐ, dé guó shì zhī fēng. jí èr shí juǎn, jīn chuán. tóng shì yǒu wéi shù, wèi sāng quán wèi. shí zhào qiú yì shū, mìng shù děng biān xiào yú cháo yuán diàn. hòu wèi hàn lín xué shì, yǒu shī míng, jīn yì chuán yān.
象,字緯卿,汶水人,鴻之侄也。攜家來居江東最久。仕為校書郎、左拾遺、膳部員外郎。受安祿山偽官,貶永州司戶參軍。後為主客員外郎。有詩名,譽充秘閣,雅而不素,有大體,得國士之風。集二十卷,今傳。同仕有韋述,為桑泉尉。時詔求逸書,命述等編校於朝元殿。後為翰林學士,有詩名,今亦傳焉。
strong qí wú qián strong
綦毋潛
qián, zì xiào tōng, jīng nán rén. kāi yuán shí sì nián yán dí bǎng jìn shì jí dì. shòu yí shòu wèi, qiān yòu shí yí, rù jí xián yuàn dài zhì, fù shòu xiào shū, zhōng zhù zuò láng. yǔ lǐ duān tóng shí. shī diào yì zú qiào qiàn zú jiā jù, shàn xiě fāng wài zhī qíng, lì dài wèi yǒu. jīng nán fēn yě, shù bǎi nián lái, dú xiù sī rén. hòu jiàn bīng luàn, guān kuàng rì è, guà guān guī yǐn jiāng dōng bié yè. wáng wéi yǒu shī sòng zhī, yuē:" míng shí jiǔ bù dá, qì zhì yǔ jūn tóng. tiān mìng wú yuàn sè, rén shēng yǒu sù fēng." yī shí wén shì xián fù shī zǔ jiàn, shén róng. yǒu jí yī juàn, xíng shì.
潛,字孝通,荊南人。開元十四年嚴迪榜進士及第。授宜壽尉,遷右拾遺,入集賢院待制,復授校書,終著作郎。與李端同時。詩調屹崒峭蒨足佳句,善寫方外之情,歷代未有。荊南分野,數百年來,獨秀斯人。後見兵亂,官況日惡,掛冠歸隱江東別業。王維有詩送之,曰:"明時久不達,棄置與君同。天命無怨色,人生有素風。"一時文士咸賦詩祖餞,甚榮。有集一卷,行世。
strong wáng chāng líng strong
王昌齡
chāng líng, zì shǎo bó, tài yuán rén. kāi yuán shí wǔ nián lǐ yí bǎng jìn shì, shòu sì shuǐ wèi. yòu zhōng hóng cí, qiān xiào shū láng. hòu yǐ bù hù xì xíng, biǎn lóng biāo wèi. yǐ dāo huǒ zhī jì, guī xiāng lǐ, wèi cì shǐ lǘ qiū xiǎo suǒ jì ér shā. hòu zhāng hào àn jūn hé nán, xiǎo qiān qī, jiāng lù zhī, cí yǐ qīn lǎo, qǐ shù, hào yuē:" wáng chāng líng zhī qīn yù yǔ shuí yǎng hū" xiǎo dà cán jǔ. chāng líng gōng shī, chēn mì ér sī qīng, shí chēng" shī jiā fū zǐ wáng jiāng níng", gài cháng wèi jiāng níng lìng. yǔ wén shì wáng zhī huàn xīn jiàn jiāo yǒu zhì shēn, jiē chū mó fàn, qí míng zhòng rú cǐ. yǒu shī jí wǔ juǎn, yòu shù zuò shī gé lǜ jìng sī tǐ lì, gòng shí sì piān, wèi shī gé yī juàn, yòu, shī zhōng mì zhǐ yī juàn, jí gǔ lè fǔ jiě tí yī juàn, jīn bìng chuán. zì yuán jiā yǐ hái, sì bǎi nián zhī nèi, cáo liú lù xiè, fēng gǔ dùn jǐn. dǎi chǔ guāng xī wáng chāng líng, pō cóng jué jī, liǎng xián qì tóng ér tǐ bié yě. wáng shāo shēng jùn, qí jù jùn gé, jīng ěr hài mù. nài hé wǎn tú bù jīn xiǎo jié, bàng yì téng fèi, liǎng cuàn xiá huāng, shǐ zhī yīn zhě kuì rán zhǎng tàn, zhì guī quán zhī dào, bù yì tòng zāi.
昌齡,字少伯,太原人。開元十五年李嶷榜進士,授汜水尉。又中宏辭,遷校書郎。後以不護細行,貶龍標尉。以刀火之際,歸鄉里,為刺史閭丘曉所忌而殺。後張鎬按軍河南,曉愆期,將戮之,辭以親老,乞恕,鎬曰:"王昌齡之親欲與誰養乎"曉大慚沮。昌齡工詩,縝密而思清,時稱"詩家夫子王江寧",蓋嘗為江寧令。與文士王之渙、辛漸交友至深,皆出模範,其名重如此。有詩集五卷,又述作詩格律、境思、體例,共十四篇,為《詩格》一卷,又,《詩中密旨》一卷,及《古樂府解題》一卷,今並傳。自元嘉以還,四百年之內,曹、劉、陸、謝,風骨頓盡。逮儲光羲、王昌齡,頗従厥跡,兩賢氣同而體別也。王稍聲峻,奇句俊格,驚耳駭目。奈何晚途不矜小節,謗議騰沸,兩竄遐荒,使知音者喟然長嘆,至歸全之道,不亦痛哉。
strong cháng jiàn strong
常建
jiàn, zhǎng ān rén. kāi yuán shí wǔ nián yǔ wáng chāng líng tóng bǎng dēng kē. dà lì zhōng, shòu xū yí wèi. shì pō bù rú yì, suì fàng làng qín jiǔ, wǎng lái tài bái zǐ gé zhū fēng, yǒu féi dùn zhī zhì. cháng cǎi yào xiān gǔ zhōng, yù nǚ zǐ, biàn tǐ máo lǜ, zì yán shì qín shí gōng rén, wáng rù shān lái shí sōng yè, suì bù jī hán, yīn shòu jiàn wēi zhǐ, suǒ yǎng fēi cháng. hòu yù è zhǔ, zhāo wáng chāng líng zhāng fèn tóng yǐn, huò dà míng dāng shí. jí yī juàn, jīn chuán. gǔ chēng gāo cái ér wú guì shì, chéng zāi shì yán. nǎng liú zhēn sǐ yú wén xué, bào zhào zú yú cān jūn, jīn jiàn yì lún yú yī wèi, bēi fū! jiàn shǔ sī jì jīng, cí yì jǐng jué, shì chū fā tōng zhuāng, què xún yě jìng, bǎi lǐ zhī wài, fāng guī dà dào. zhǐ yuǎn xìng pì, néng lùn yì biǎo, kě wèi yí chàng ér sān tàn yǐ.
建,長安人。開元十五年與王昌齡同榜登科。大曆中,授盱眙尉。仕頗不如意,遂放浪琴酒,往來太白、紫閣諸峰,有肥遯之志。嘗採藥仙谷中,遇女子,遍體毛綠,自言是秦時宮人,亡入山來食松葉,遂不饑寒,因授建微旨,所養非常。後寓鄂渚,招王昌齡、張僨同隱,獲大名當時。集一卷,今傳。古稱高才而無貴仕,誠哉是言。曩劉楨死於文學,鮑照卒於參軍,今建亦淪於一尉,悲夫!建屬思既精,詞亦警絕,似初發通莊,卻尋野徑,百里之外,方歸大道。旨遠興僻,能論意表,可謂一唱而三嘆矣。
strong hè lán jìn míng strong
賀蘭進明
jìn míng, kāi yuán shí liù nián yú xián bǎng jìn shì jí dì. shì wèi yù shǐ dài fū. sù zōng shí, chū wèi hé nán jié dù shǐ. shí lù shān qún dǎng wèi píng, cháng shuài shī tún lín huái bèi zéi, jìng yì wú gōng. jìn míng hào gǔ bó yǎ, jīng jí mǎn fù, qí suǒ zhù shù yī bǎi yú piān, pō jiū tiān rén zhī jì. yòu yǒu gǔ shī lè fǔ děng shù shí piān, dà tǐ fú yú ruǎn gōng, jiē jīn suǒ chuán zhě yún.
進明,開元十六年虞咸榜進士及第。仕為御史大夫。肅宗時,出為河南節度使。時祿山群黨未平,嘗帥師屯臨淮備賊,竟亦無功。進明好古博雅,經籍滿腹,其所著述一百餘篇,頗究天人之際。又有古詩樂府等數十篇,大體符於阮公,皆今所傳者雲。
strong cuī shǔ strong
崔署
shǔ, sòng zhōu rén. shǎo gū pín, bù yīng jiàn pì, zhì kuàng shū shuǎng, zé jiāo yú fāng wài. kǔ dú shū, gāo qī shǎo shì shān zhōng. yǔ xuē jù yǒu shàn. gōng shī, yán cí kuǎn yào, qíng xìng bēi liáng, sòng bié dēng lóu, jù kān lèi xià. jí chuán yú jīn yě.
署,宋州人。少孤貧,不應薦辟,志況疏爽,擇交於方外。苦讀書,高棲少室山中。與薛據友善。工詩,言詞款要,情興悲涼,送別、登樓,俱堪淚下。集傳於今也。
strong táo hàn strong
陶翰
hàn, rùn zhōu rén. kāi yuán shí bā nián cuī míng yǔn xià jìn shì jí dì, cì nián zhōng bó xué hóng cí, yǔ zhèng fǎng tóng shí, guān zhì lǐ bù yuán wài láng. wèi shī cí bǐ shuāng měi, jì duō xìng xiàng, fù bèi fēng gǔ. sān bǎi nián yǐ qián, fāng kě lùn qí cái zhì. dà wèi dāng shí suǒ chēng. jīn yǒu jí xiāng chuán.
翰,潤州人。開元十八年崔明允下進士及第,次年中博學宏辭,與鄭昉同時,官至禮部員外郎。為詩詞筆雙美,既多興象,復備風骨。三百年以前,方可論其裁製。大為當時所稱。今有集相傳。
strong wáng wéi strong
王維
wéi, zì mó jié, tài yuán rén. jiǔ suì zhī shǔ cí, gōng cǎo lì, xián yīn lǜ. qí wáng zhòng zhī. wéi jiāng yīng jǔ, qí wáng wèi yuē:" zi shī qīng yuè zhě, kě lù shù piān, pí pá xīn shēng, néng dù yī qǔ, tóng yì jiǔ gōng zhǔ dì." wéi rú qí yán. shì rì, zhū líng yōng wéi dú zòu, zhǔ wèn hé míng, yuē:" yù lún páo." yīn chū shī juǎn. zhǔ yuē:" jiē wǒ xí fěng, wèi shì gǔ zuò, nǎi zi zhī jiā zhì hū" yán yú shàng zuò yuē:" jīng zhào dé cǐ shēng wèi jiě tóu, róng zāi!" lì jiàn zhī. kāi yuán shí jiǔ nián zhuàng yuán jí dì. zhuó yòu shí yí, qiān gěi shì zhōng. zéi xiàn liǎng jīng, jià chū xìng, wéi hù cóng bù jí, wèi suǒ qín, fú yào chēng yīn bìng. lù shān ài qí cái, bī zhì luò yáng gōng jiù zhí, jū yú pǔ shī sì. zéi yàn níng bì chí, xī zhào lí yuán zhū gōng hé lè, wéi tòng dào, fù shī yuē:" wàn hù shāng xīn shēng yě yān, bǎi guān hé rì zài cháo tiān qiū huái huā luò kōng gōng lǐ, níng bì chí tóu zòu guǎn xián." shí wén xíng zài suǒ. zéi píng hòu, shòu wěi guān zhě jiē dìng zuì, dú wéi dé miǎn. shì zhì shàng shū yòu chéng. wéi shī rù miào pǐn shàng shàng, huà sī yì rán. zhì shān shuǐ píng yuǎn, yún shì shí sè, jiē tiān jī suǒ dào, fēi xué ér néng. zì wèi shī yún:" dāng dài miù cí kè, qián shēn yīng huà shī." hòu rén píng wéi" shī zhōng yǒu huà, huà zhōng yǒu shī", xìn zāi! kè yǒu yǐ àn lè tú shì wéi zhě, yuē:" cǐ ní cháng dì sān dié zuì chū pāi yě." duì qū guǒ rán. dǔ zhì fèng fú, shū shí sù yī. sàng qī bù zài qǔ, gū jū sān shí nián. bié shù zài lán tián xiàn nán wǎng chuān, tíng guǎn xiāng wàng. cháng zì xiě qí jǐng wù qí shèng, rì yǔ wén shì qiū wèi péi dí cuī xìng zōng yóu lǎn fù shī, qín zūn zì lè. hòu biǎo qǐng shě zhái yǐ wèi sì. lín zhōng, zuò shū cí qīn yǒu, tíng bǐ ér huà. dài zōng fǎng wéi wén zhāng, dì jìn jí fù shī dì shí juǎn shàng zhī, jīn chuán yú shì.
維,字摩詰,太原人。九歲知屬辭,工草隸,閒音律。岐王重之。維將應舉,岐王謂曰:"子詩清越者,可錄數篇,琵琶新聲,能度一曲,同詣九公主第。"維如其言。是日,諸伶擁維獨奏,主問何名,曰:"《郁輪袍》。"因出詩卷。主曰:"皆我習諷,謂是古作,乃子之佳制乎"延於上座曰:"京兆得此生為解頭,榮哉!"力薦之。開元十九年狀元及第。擢右拾遺,遷給事中。賊陷兩京,駕出幸,維扈従不及,為所擒,服藥稱喑病。祿山愛其才,逼至洛陽供舊職,拘於普施寺。賊宴凝碧池,悉召梨園諸工合樂,維痛悼,賦詩曰:"萬戶傷心生野煙,百官何日再朝天秋槐花落空宮裡,凝碧池頭奏管弦。"時聞行在所。賊平後,授偽官者皆定罪,獨維得免。仕至尚書右丞。維詩入妙品上上,畫思亦然。至山水平遠,雲勢石色,皆天機所到,非學而能。自為詩云:"當代謬詞客,前身應畫師。"後人評維"詩中有畫,畫中有詩",信哉!客有以《按樂圖》示維者,曰:"此《霓裳》第三疊最初拍也。"對曲果然。篤志奉佛,蔬食素衣。喪妻不再娶,孤居三十年。別墅在藍田縣南輞川,亭館相望。嘗自寫其景物奇勝,日與文士丘為、裴迪、崔興宗遊覽賦詩,琴樽自樂。後表請舍宅以為寺。臨終,作書辭親友,停筆而化。代宗訪維文章,弟縉集賦詩第十卷上之,今傳於世。
strong xuē jù strong
薛據
jù, jīng nán rén. kāi yuán shí jiǔ nián wáng wéi bǎng jìn shì. tiān bǎo liù nián, yòu zhōng fēng yǎ gǔ diào kē dì yī rén. yú lì bù cān xuǎn, jù zì shì cái míng, qǐng shòu wàn nián lù shì. liú wài guān sù zǎi zhí, yǐ wèi chì xiàn shì mǒu děng qīng yào, jù wú méi, gǎi shè xiàn lìng. hòu shì lì sī yì láng, zhōng shuǐ bù láng zhōng. jù wèi rén gǔ gěng, yǒu qì pò, wén zhāng yì rán. cháng zì shāng bù dé zǎo dá, zào jù wǎng wǎng zhuī líng bào xiè. chū hǎo qī dùn, jū gāo shān liàn yào. wǎn suì zhì bié yè zhōng nán shān xià lǎo yān. yǒu jí jīn chuán.
據,荊南人。開元十九年王維榜進士。天寶六年,又中風雅古調科第一人。於吏部參選,據自恃才名,請受萬年錄事。流外官訴宰執,以為赤縣是某等清要,據無媒,改涉縣令。後仕歷司議郎,終水部郎中。據為人骨鯁,有氣魄,文章亦然。嘗自傷不得早達,造句往往追凌鮑、謝。初好棲遁,居高山煉藥。晚歲置別業終南山下老焉。有集今傳。
strong liú zhǎng qīng strong
劉長卿
zhǎng qīng, zì wén fáng, hé jiān rén. shǎo jū sōng shān dú shū, hòu yí jiā lái pó yáng zuì jiǔ. kāi yuán èr shí yī nián xú zhēng bǎng jí dì. zhì dé zhōng, lì jiān chá yù shǐ, yǐ jiǎn xiào cí bù yuán wài láng chū wèi zhuǎn yùn shǐ pàn guān, zhī huái xī yuè è zhuǎn yùn liú hòu. guān chá shǐ wú zhòng rú wū zòu, fēi zuì xì gū sū yù, jiǔ zhī, biǎn pān zhōu nán bā wèi. huì yǒu wèi biàn zhī zhě, liàng yí mù zhōu sī mǎ. zhōng suí zhōu cì shǐ. zhǎng qīng qīng cái guān shì, pō líng fú sú, xìng gāng, duō wǔ quán mén, gù liǎng féng qiān chì, rén xī yuān zhī. shī diào yǎ chàng, shén néng liàn shì. qí zì fù, shāng ér bù yuàn, zú yǐ fā huī fēng yǎ. quán dé yú chēng wèi" wǔ yán zhǎng chéng". zhǎng qīng cháng wèi:" jīn rén chēng qián yǒu shěn sòng wáng dù, hòu yǒu qián láng liú lǐ. lǐ jiā yòu láng shì yuán hé dé yǔ yú bìng qū" měi tí shī bù yán xìng, dàn shū" zhǎng qīng", yǐ tiān xià wú bù zhī qí míng zhě yún. bà líng bì jiàn yǒu bié yè. jīn jí shī fù wén děng chuán shì. huái nán lǐ mù, yǒu qīng cái, gōng zhī xù yě.
長卿,字文房,河間人。少居嵩山讀書,後移家來鄱陽最久。開元二十一年徐征榜及第。至德中,歷監察御史,以檢校祠部員外郎出為轉運使判官,知淮西嶽鄂轉運留後。觀察使吳仲孺誣奏,非罪系姑蘇獄,久之,貶潘州南巴尉。會有為辯之者,量移睦州司馬。終隨州刺史。長卿清才冠世,頗凌浮俗,性剛,多忤權門,故兩逢遷斥,人悉冤之。詩調雅暢,甚能煉飾。其自賦,傷而不怨,足以發揮風雅。權德輿稱為"五言長城"。長卿嘗謂:"今人稱前有沈、宋、王、杜,後有錢、郎、劉、李。李嘉祐、郎士元何得與余並驅"每題詩不言姓,但書"長卿",以天下無不知其名者雲。灞陵碧澗有別業。今集詩賦文等傳世。淮南李穆,有清才,公之婿也。
strong lǐ jì lán strong
李季蘭
jì lán, míng yě, yǐ zì xíng, xiá zhōng rén, nǚ dào shì yě. měi zī róng, shén qíng xiāo sàn. zhuān xīn hàn mò, shàn dàn qín, yóu gōng gé lǜ. dāng shí cái zǐ pō kuā xiān lì, shū shǎo huāng yàn zhī tài. shǐ nián liù suì shí, zuò qiáng wēi shī yún:" jīng shí bù jià què, xīn xù luàn zòng héng." qí fù jiàn yuē:" cǐ nǚ cōng xiá fēi cháng, kǒng wèi shī xíng fù rén." hòu yǐ jiāo yóu wén shì, wēi xiè fēng shēng, jiē chū hū qīng báo zhī kǒu. fū shì yǒu bǎi xíng, nǚ wéi sì dé. jì lán zé bù rán, xíng qì jì xióng, shī yì yì dàng. zì bào zhāo yǐ xià, hǎn yǒu qí lún. shí wǎng lái shàn zhōng, yǔ shān rén lù yǔ shàng rén jiǎo rán yì shén xiāng de. jiǎo rán cháng yǒu shī yún:" tiān nǚ lái xiāng shì, jiāng huā yù rǎn yī. chán xīn jìng bù qǐ, hái pěng jiù huā guī." qí xuè làng zhì cǐ. yòu cháng huì zhū xián yú wū chéng kāi yuán sì, zhī hé jiān liú zhǎng qīng yǒu yīn zhòng zhī jí, qiào yuē:" shān qì rì xī jiā." liú yīng shēng yuē:" zhòng niǎo xīn yǒu tuō." jǔ zuò dà xiào, lùn zhě liǎng měi zhī. tiān bǎo jiān, xuán zōng wén qí shī cái, zhào fù què, liú gōng zhōng yuè yú, yōu cì shén hòu, qiǎn guī gù shān. píng zhě wèi shàng bǐ bān jī zé bù zú, xià bǐ hán yīng zé yǒu yú, bù yǐ chí mù, yì yī jùn ǎo. yǒu jí, jīn chuán yú shì.
季蘭,名冶,以字行,峽中人,女道士也。美姿容,神情蕭散。專心翰墨,善彈琴,尤工格律。當時才子頗夸纖麗,殊少荒艷之態。始年六歲時,作《薔薇詩》云:"經時不架卻,心緒亂縱橫。"其父見曰:"此女聰黠非常,恐為失行婦人。"後以交遊文士,微泄風聲,皆出乎輕薄之口。夫士有百行,女唯四德。季蘭則不然,形氣既雄,詩意亦盪。自鮑昭以下,罕有其倫。時往來剡中,與山人陸羽、上人皎然意甚相得。皎然嘗有詩云:"天女來相試,將花欲染衣。禪心竟不起,還捧舊花歸。"其謔浪至此。又嘗會諸賢於烏程開元寺,知河間劉長卿有陰重之疾,誚曰:"山氣日夕佳。"劉應聲曰:"眾鳥欣有托。"舉坐大笑,論者兩美之。天寶間,玄宗聞其詩才,詔赴闕,留宮中月余,優賜甚厚,遣歸故山。評者謂上比班姬則不足,下比韓英則有餘,不以遲暮,亦一俊媼。有集,今傳於世。
lùn yuē: shī yún," guān jū, lè dé shū nǚ, yǐ pèi jūn zǐ, yōu zài jìn xián, bù yín qí sè. āi yǎo tiǎo, sī xián cái, ér wú shāng kǔ zhī xīn yān." gù gǔ shī zhī dào, gè cún liù yì, rán zhōng guī yú zhèng, bù lí hū yǎ. shì yǐ xī xián fù rén, sàn qíng wén mò, bān bān jiǎn dú. gài ér lùn zhī, hòu lái bān jī shāng qiū shàn yǐ zàn ēn, xiè é yǒng xù xuě ér tóng sù dà jiā qī jiè, zhí zhě xiū zhě cài yǎn hú jiā, wén ér xīn zhé. lǜ yǐ míng bái zhī cāo, huī měi zhī chéng, yù jiàn yú yōu yuǎn, yù wén yǐ xuān qíng, hán háo ér jiàn zhì, qǐ fàn làn zhī gù, shǐ rén jī jié zhān sǎ, dàn zhǐ zhuī niàn, liáng yǒu wèi yān. yī! bǐ mò gù fēi nǚ zǐ zhī shì, yì zài yòng zhī rú hé ěr. gǒu tiān zhī kě táo, lǐ bù bì bèi, zé cí wèi zì xiàn zhī jù, shī yǒu dù qíng zhī zuò, yī fú yǐn shí, wú xián jìng zhī róng, qiān huá gāo zé, duō xiān shì zhī tài, gù bù xiāng yí yǐ. shì bō è yú zhòng, hé guān jū zhī yì zāi lì guān táng yǐ yǎ dào jiǎng shì lèi, ér guī gé yīng xiù, yì néng xūn rǎn, jǐn xīn xiù kǒu, huì qíng lán xìng, zú kě shàng yǐ. zhōng jiān rú lǐ jì lán yú xuán jī, jiē yuè chū fāng wài, xiū qīng jìng zhī jiào, táo xiě yōu huái, liú lián guāng jǐng, xiāo yáo xián xiá zhī gōng, wú fēi yún shuǐ zhī niàn, yǔ míng rú bǐ lóng, zhū wǎng qióng fù. rán fú yàn wěi tuō zhī xīn, zhōng bù néng jǐn, bái bì wēi xiá, wéi zài cǐ ěr. xuē tāo liú luò gē wǔ, yǐ líng huì huò míng dāng shí, cǐ yì nán yǐ. sān zhě jì bù kě lüè, rú liú yuàn liú yún bào jūn huī cuī zhòng róng dào shì yuán chún xuē yūn cuī gōng dá zhāng yǎo tiǎo chéng zhǎng wén liáng qióng lián shì yáo yuè huá péi yǔ xiān liú yáo cháng hào gé yā ér cuī yīng yīng tán yì gē hù bù shì láng jí zhōng fú qī zhāng fū rén bào cān jūn qī wén jī dù gāo qī zhào shì zhāng jiàn fēng qiè pàn pàn nán chǔ cái qī xuē yuàn děng, jiē néng huá zǎo, cái sè shuāng měi zhě yě. huò wàng xìng lí gōng, shāng chǒng hòu yē huò yǐ cóng jūn wàn lǐ, duàn jué yīn hào huò zhī yì lián nián, tiáo yáo fēng shuǐ huò wèi dàng zi qī, huò wèi shāng rén fù. huā yǔ chūn yè, yuè lù qiū tiān, xuán niǎo jiāng xiè, bīn hóng lái jiè dǎo jǐn shí zhī liú huáng, zhī huí wén yú xiāng qǐ, hún mèng fēi yuǎn, guān shān dào nán. dāng cǐ shí yě, rú háo mìng sù, xiě yuàn shū huái, yī yǔ yī lián, jù kān duò lèi. zhì ruò jiān yǐ fēng lì, zá yǐ xiān nóng, dǎo yín bēn zhī yuē, xù jiǔ kuàng zhī qíng, bù jiǎ lǜ qín, dàn fēi hóng zhǐ, zhōng jiān bù néng miǎn yān. chǐ yǒu duǎn ér cùn yǒu zhǎng, gù wèi yù chuí mái zhī yún ěr.
論曰:《詩》雲,"《關雎》,樂得淑女,以配君子,憂在進賢,不淫其色。哀窈窕,思賢才,而無傷苦之心焉。"故古詩之道,各存六義,然終歸於正,不離乎雅。是以昔賢婦人,散情文墨,斑斑簡牘。概而論之,後來班姬傷秋扇以暫恩,謝娥詠絮雪而同素;大家《七誡》,執者修者;蔡琰《胡笳》,聞而心折。率以明白之操,徽美之誠,欲見於悠遠,寓文以宣情,含毫而見志,豈泛濫之故,使人擊節沾灑,彈指追念,良有謂焉。噫!筆墨固非女子之事,亦在用之如何耳。苟天之可逃,禮不必備,則詞為自獻之具,詩有妒情之作,衣服飲食,無閒淨之容,鉛華膏澤,多鮮飾之態,故不相宜矣。是播惡於眾,何《關雎》之義哉歷觀唐以雅道獎士類,而閨閣英秀,亦能薰染,錦心繡口,蕙情蘭性,足可尚矣。中間如李季蘭、魚玄機,皆躍出方外,修清淨之教,陶寫幽懷,留連光景,逍遙閒暇之功,無非雲水之念,與名儒比隆,珠往瓊復。然浮艷委託之心,終不能盡,白璧微瑕,惟在此耳。薛濤流落歌舞,以靈慧獲名當時,此亦難矣。三者既不可略,如劉媛、劉雲、鮑君徽、崔仲容、道士元淳、薛縕、崔公達、張窈窕、程長文、梁瓊、廉氏、姚月華、裴羽仙、劉瑤、常浩、葛鴉兒、崔鶯鶯、譚意哥、戶部侍郎吉中孚妻張夫人、鮑參軍妻文姬、杜羔妻趙氏、張建封妾盼盼、南楚材妻薛媛等,皆能華藻,才色雙美者也。或望幸離宮,傷寵後掖;或以従軍萬里,斷絕音耗;或祗役連年,迢遙風水;或為宕子妻,或為商人婦。花雨春夜,月露秋天,玄鳥將謝,賓鴻來屆;搗錦石之流黃,織回文於緗綺,魂夢飛遠,關山到難。當此時也,濡毫命素,寫怨書懷,一語一聯,俱堪墮淚。至若間以豐麗,雜以纖穠,導淫奔之約,敘久曠之情,不假綠琴,但飛紅紙,中間不能免焉。尺有短而寸有長,故未欲椎埋之云爾。
strong yán fáng strong
閻防
fáng, hé zhōng rén. kāi yuán èr shí èr nián lǐ jū bǎng jí dì. yán zhēn qīng shén jìng ài zhī, yù jiàn yú cháo, bù qū. wèi rén hào gǔ bó yǎ, shī yǔ zhēn sù, hún qīng pò shuǎng, fàng kuàng shān shuǐ, gāo qíng dú yì. yú zhōng nán shān fēng dé sì jié máo cí dú shū, bǎi zhàng xī shì qí yǐn chù, tí shī yún:" làng jī qì rén shì, hái shān zì yōu dú. shǐ bàng cháo yóu zōng, wú qí huò xīn qǔ." yòu yún:" yǎng xián dù rén shì, dá mìng zhī zhǐ zú. bù xué lǔ guó rú, qí shí láo fá fú." hòu xìn mìng, bù wù jìn qǔ, yǐ cǐ zì zhōng. yǒu shī jí xíng shì.
防,河中人。開元二十二年李琚榜及第。顏真卿甚敬愛之,欲薦於朝,不屈。為人好古博雅,詩語真素,魂清魄爽,放曠山水,高情獨詣。於終南山豐德寺結茅茨讀書,百丈溪是其隱處,題詩云:"浪跡棄人世,還山自幽獨。始傍巢由蹤,吾其獲心曲。"又云:"養閒度人事,達命知止足。不學魯國儒,俟時勞伐輻。"後信命,不務進取,以此自終。有詩集行世。
strong lǐ qí strong
李頎
qí, dōng chuān rén. kāi yuán èr shí sān nián jiǎ jì lín bǎng jìn shì jí dì. diào xīn xiāng xiàn wèi. xìng shū jiǎn, yàn báo shì wù. mù shén xiān, fú ěr dān shā, míng qīng jǔ zhī dào, jié hǎo chén xuān zhī wài. yī shí míng bèi, mò bù zhòng zhī. gōng shī, fā diào jì qīng, xiū cí yì xiù, zá gē xián shàn, xuán lǐ zuì zhǎng, duō wèi fàng làng zhī yǔ, zú kě zhèn dàng xīn shén. xī qí wěi cái, zhǐ dào huáng shòu. gù qí lùn jiā, wǎng wǎng gāo yú zhòng zuò. yǒu jí jīn chuán.
頎,東川人。開元二十三年賈季鄰榜進士及第。調新鄉縣尉。性疏簡,厭薄世務。慕神仙,服餌丹砂,明輕舉之道,結好塵喧之外。一時名輩,莫不重之。工詩,發調既清,修詞亦秀,雜歌咸善,玄理最長,多為放浪之語,足可震盪心神。惜其偉材,只到黃綬。故其論家,往往高於眾作。有集今傳。
strong zhāng yīn strong
張諲
yīn, yǒng jiā rén. chū yǐn shǎo shì xià, bì mén xiū yì, zhì shén qín kǔ, bù jí shēng lì. hòu yīng jǔ, guān dào xíng bù yuán wài láng. míng yì xiàng, shàn cǎo lì, jiān huà shān shuǐ, shī gé gāo gǔ. yǔ lǐ qí yǒu shàn, shì wáng wéi wèi xiōng, jiē wèi shī jiǔ dān qīng zhī qì. wéi zèng shī yún:" píng fēng wù diǎn huò sūn láng, tuán shàn cǎo shū jīng nèi shǐ." lǐ qí zèng yuē:" xiǎo wáng pò tǐ xián zhī cè, luò yuè lí huā zhào kōng bì. shī kān jì shì dù fēng liú, huà yǔ jiāng jūn zuò qíng dí." tiān bǎo zhōng xiè guān, guī gù shān yǎn yǎng, bù fù lái rén jiān yǐ. yǒu shī chuán shì.
諲,永嘉人。初隱少室下,閉門修肄,志甚勤苦,不及聲利。後應舉,官到刑部員外郎。明《易·象》,善草隸,兼畫山水,詩格高古。與李頎友善,事王維為兄,皆為詩酒丹青之契。維贈詩云:"屏風誤點惑孫郎,團扇草書驚內史。"李頎贈曰:"小王破體閒支策,落月梨花照空壁。詩堪記室妒風流,畫與將軍作勍敵。"天寶中謝官,歸故山偃仰,不復來人間矣。有詩傳世。
strong mèng hào rán strong
孟浩然
hào rán, xiāng yáng rén. shǎo hǎo jié yì, shī gōng wǔ yán. yǐn lù mén shān, jí hàn páng gōng qī yǐn chù yě. sì shí yóu jīng shī, zhū míng shì jiān cháng jí mì shěng lián jù, hào rán yuē:" wēi yún dàn hé hàn, shū yǔ dī wú tóng." zhòng qīn fú. zhāng jiǔ líng wáng wéi jí chēng dào zhī. wéi dài zhào jīn luán, yī dàn sī yāo rù, shāng jiào fēng yǎ, é bào xuán zōng lín xìng, hào rán cuò è, fú nì chuáng xià, wéi bù gǎn yǐn, yīn zòu wén. dì xǐ yuē:" zhèn sù wén qí rén, ér wèi jiàn yě." zhào chū, zài bài. dì wèn yuē:" qīng jiāng shī lái yé" duì yuē:" ǒu bù jī." jí mìng yín jìn zuò, sòng zhì" bù cái míng zhǔ qì, duō bìng gù rén shū" zhī jù, dì kǎi rán yuē:" qīng bù qiú shì, zhèn hé cháng qì qīng, nài hé wū wǒ!" yīn mìng fàng hái nán shān. hòu zhāng jiǔ líng shǔ wèi cóng shì. kāi yuán mò, wáng chāng líng yóu xiāng yáng, shí xīn bìng qǐ, xiāng jiàn shén huān, làng qíng yàn xuè, shí xiān jí dòng ér zhōng. gǔ chēng mí héng bù yù, zhào yī wú lù. guān hào rán qìng chāi qiān tuì, cái míng rì gāo, jìng lún míng dài, zhōng shēn bái yī, liáng kě bēi fū! qí shī wén cǎi fēng rōng, jīng wěi mián mì, bàn zūn yǎ diào, quán xuē fán jìn. suǒ zhe sān juǎn, jīn chuán. wáng wéi huà hào rán xiàng yú yǐng zhōu, wèi hào rán tíng. xián tōng zhōng, zhèng xián wèi xián zhě míng bù kě chì, gēng míng yuē" mèng tíng", jīn cún yān.
浩然,襄陽人。少好節義,詩工五言。隱鹿門山,即漢龐公棲隱處也。四十游京師,諸名士間嘗集秘省聯句,浩然曰:"微雲淡河漢,疏雨滴梧桐。"眾欽服。張九齡、王維極稱道之。維待詔金鑾,一旦私邀入,商較風雅,俄報玄宗臨幸,浩然錯咢,伏匿床下,維不敢隱,因奏聞。帝喜曰:"朕素聞其人,而未見也。"詔出,再拜。帝問曰:"卿將詩來耶"對曰:"偶不齎。"即命吟近作,誦至"不才明主棄,多病故人疏"之句,帝慨然曰:"卿不求仕,朕何嘗棄卿,奈何誣我!"因命放還南山。後張九齡署為従事。開元末,王昌齡游襄陽,時新病起,相見甚歡,浪情宴謔,食鮮疾動而終。古稱禰衡不遇,趙壹無祿。觀浩然磬拆謙退,才名日高,竟淪明代,終身白衣,良可悲夫!其詩文采丰茸,經緯綿密,半遵雅調,全削凡近。所著三卷,今傳。王維畫浩然像於郢州,為浩然亭。咸通中,鄭諴謂賢者名不可斥,更名曰"孟亭",今存焉。
strong qiū wèi strong
丘為
wèi, jiā xìng rén. chū lèi jǔ bù dì, guī shān dú shū shù nián. tiān bǎo chū liú dān bǎng jìn shì. wáng wéi shén chēng xǔ zhī, cháng yǔ chàng hè. chū, shì jì mǔ xiào, yǒu líng zhī shēng táng xià. lèi guān tài zǐ yòu shù zǐ, shí nián bā shí yú, mǔ yóu wú yàng, gěi fèng lù zhī bàn. jí jū yōu guān chá shǐ hán huàng yǐ wèi zhì shì guān gěi lù, suǒ yǐ huì yǎng lǎo chén, bù kě zài sàng wèi yì, wéi bà chūn qiū yáng jiǔ. chū hái xiāng, xiàn lìng yè zhī, wèi hòu mén qìng zhé, lìng zuò, nǎi bài, lǐ xū lì tíng xià, jì chū, nǎi gǎn zuò. jīng xiàn shǔ, jiàng mǎ ér guò, jǔ dòng yǒu lǐ. zú nián jiǔ shí liù. yǒu jí xíng shì.
為,嘉興人。初累舉不第,歸山讀書數年。天寶初劉單榜進士。王維甚稱許之,嘗與唱和。初,事繼母孝,有靈芝生堂下。累官太子右庶子,時年八十餘,母猶無恙,給俸祿之半。及居憂觀察使韓滉以為致仕官給祿,所以惠養老臣,不可在喪為異,唯罷春秋羊酒。初還鄉,縣令謁之,為候門磬折,令坐,乃拜,里胥立庭下,既出,乃敢坐。經縣署,降馬而過,舉動有禮。卒年九十六。有集行世。
strong lǐ bái strong
李白
bái, zì tài bái, shān dōng rén. mǔ mèng zhǎng gēng xīng ér dàn, yīn yǐ mìng zhī. shí suì tōng wǔ jīng, zì mèng bǐ tóu shēng huā, hòu tiān cái shàn yì míng wén tiān xià. xǐ zòng héng, jī jiàn wèi rèn xiá. qīng cái hào shī. gèng kè rèn chéng, yǔ kǒng cháo fù hán zhǔn péi zhèng zhāng shū míng táo miǎn jū cú lái shān zhōng, rì chén yǐn, hào" zhú xī liù yì". tiān bǎo chū, zì shǔ zhì zhǎng ān, dào wèi zhèn, yǐ suǒ yè tóu hè zhī zhāng, dú zhì shǔ dào nán, tàn yuē:" zi zhé xiān rén yě." nǎi jiě jīn guī huàn jiǔ, zhōng rì xiāng lè. suì jiàn yú xuán zōng, zhào jiàn jīn luán diàn, lùn shí shì, yīn zòu sòng yī piān, dì xǐ, cì shí, qīn wèi diào gēng, zhào gòng fèng hàn lín. cháng dà zuì shàng qián, cǎo zhào, shǐ gāo lì shì tuō xuē, lì shì chǐ zhī, zhāi qí qīng píng diào zhōng fēi yàn shì, yǐ jī nù guì fēi, dì měi yù yǔ guān, fēi zhé jǔ zhī. bái yì ào fàng, yǔ hè zhī zhāng lǐ kuò zhī rǔ yáng wáng jìn cuī zōng zhī sū jìn zhāng xù jiāo suì wèi" yǐn jiǔ bā xiān rén". kěn qiú hái shān, cì huáng jīn, zhào fàng guī. bái fú yóu sì fāng, yù dēng huá shān, chéng zuì kuà lǘ jīng xiàn zhì, zǎi bù zhī, nù, yǐn zhì tíng xià yuē:" rǔ hé rén, gǎn wú lǐ!" bái gōng zhuàng bù shū xìng míng, yuē:" céng lìng lóng jīn shì tǔ, yù shǒu diào gēng, guì fēi pěng yàn, lì shì tuō xuē. tiān zǐ mén qián, shàng róng zǒu mǎ huá yīn xiàn lǐ, bù dé qí lǘ" zǎi jīng kuì, bài xiè yuē:" bù zhī hàn lín zhì cǐ." bái zhǎng xiào ér qù. cháng chéng zhōu, yǔ cuī zōng zhī zì cǎi shí zhì jīn líng, zhe gōng jǐn páo zuò, bàng ruò wú rén. lù shān fǎn, míng huáng zài shǔ, yǒng wáng lín jié dù dōng nán, bái shí wò lú shān, pì wèi liáo zuǒ. lín qǐ bīng fǎn, bái táo hái péng zé. lín bài, lèi xì xún yáng yù. chū, bái yóu bīng zhōu, jiàn guō zi yí, qí zhī, céng jiù qí sǐ zuì. zhì shì, guō zi yí qǐng guān yǐ shú, zhào zhǎng liú yè láng. bái wǎn jié hǎo huáng lǎo, dù niú zhǔ jī, chéng jiǔ zhuō yuè, chén shuǐ zhōng. chū, yuè xiè jiā qīng shān, jīn mù zài yān. yǒu wén jí èr shí juǎn, xíng shì. huò yún: bái, liáng wǔ zhāo wáng gǎo jiǔ shì sūn yě.
白,字太白,山東人。母夢長庚星而誕,因以命之。十歲通五經,自夢筆頭生花,後天才贍逸名聞天下。喜縱橫,擊劍為任俠。輕財好施。更客任城,與孔巢父、韓准、裴政、張叔明、陶沔居徂徠山中,日沉飲,號"竹溪六逸"。天寶初,自蜀至長安,道未振,以所業投賀知章,讀至《蜀道難》,嘆曰:"子謫仙人也。"乃解金龜換酒,終日相樂。遂薦於玄宗,召見金鑾殿,論時事,因奏頌一篇,帝喜,賜食,親為調羹,詔供奉翰林。嘗大醉上前,草詔,使高力士脫靴,力士恥之,摘其《清平調》中飛燕事,以激怒貴妃,帝每欲與官,妃輒沮之。白益傲放,與賀知章、李适之、汝陽王璡、崔宗之、蘇晉、張旭、焦遂為"飲酒八仙人"。懇求還山,賜黃金,詔放歸。白浮游四方,欲登華山,乘醉跨驢經縣治,宰不知,怒,引至庭下曰:"汝何人,敢無禮!"白供狀不書姓名,曰:"曾令龍巾拭吐,御手調羹,貴妃捧硯,力士脫靴。天子門前,尚容走馬;華陰縣裡,不得騎驢"宰驚愧,拜謝曰:"不知翰林至此。"白長笑而去。嘗乘舟,與崔宗之自採石至金陵,著宮錦袍坐,傍若無人。祿山反,明皇在蜀,永王璘節度東南,白時臥廬山,闢為僚佐。璘起兵反,白逃還彭澤。璘敗,累系潯陽獄。初,白游并州,見郭子儀,奇之,曾救其死罪。至是,郭子儀請官以贖,詔長流夜郎。白晚節好黃、老,度牛渚磯,乘酒捉月,沉水中。初,悅謝家青山,今墓在焉。有文集二十卷,行世。或云:白,涼武昭王暠九世孫也。
strong dù fǔ strong
杜甫
fǔ, zì zi měi, jīng zhào rén. shěn yán shēng xián, xián shēng fǔ. shǎo pín bù zì zhèn, kè wú yuè qí zhào jiān. lǐ yōng qí qí cái, xiān wǎng jiàn zhī. jǔ jìn shì bù zhōng dì, kùn zhǎng ān. tiān bǎo shí zài, xuán zōng cháo xiàn tài qīng gōng xiǎng miào jí jiāo, fǔ zòu fù sān piān, dì qí zhī, shǐ dài zhào jí xián yuàn, mìng zǎi xiàng shì wén zhāng. zhuó hé xī wèi, bù bài, gǎi yòu wèi lǜ fǔ zhòu cáo cān jūn. shù shàng fù sòng, gāo zì chēng dào, qiě yán:" xiān chén shù yù yǐ lái, chéng rú shǒu guān shí yī shì, dài shěn yán yǐ wén zhāng xiǎn. chén lài xù yè, zì qī suì shǔ cí, qiě sì shí nián, rán yī bù gài tǐ, cháng jì shí yú rén, qiè kǒng zhuǎn sǐ gōu hè, fú wéi tiān zǐ āi lián zhī. ruò lìng zhí xiān chén gù shì, bá ní tú jiǔ rǔ, zé chén zhī shù zuò, suī bù zú gǔ chuī liù jīng, xiān míng shù zi, zhì chén yù dùn cuò, suí shí mǐn gěi, yáng xióng méi gāo, kě qǐ jí yě. yǒu chén rú cǐ, bì xià qí rěn qì zhī!" huì lù shān luàn, tiān zǐ rù shǔ, fǔ bì zǒu sān chuān. sù zōng lì, zì fū zhōu léi fú yù bēn xíng zài, wèi zéi suǒ de. zhì dé èr nián, wáng zǒu fèng xiáng, shàng yè, bài zuǒ shí yí. yǔ fáng guǎn wèi bù yī jiāo, guǎn shí bài bīng, yòu yǐ qín kè dǒng tíng lán zhī gù bà xiāng, fǔ shàng shū yán:" zuì xì, bù yí miǎn dà chén." dì nù, zhào sān sī zá wèn. zǎi xiàng zhāng hào yuē:" fǔ ruò dǐ zuì, jué yán zhě lù." dì jiě, bù fù wèn. shí suǒ zài kòu duó, fǔ jiā yù fū, mí nián jiān jù, rú ruò zhì è sǐ, yīn xǔ fǔ zì wǎng shěng shì. cóng hái jīng shī, chū wèi huá zhōu sī gōng cān jūn. guān fǔ jī, zhé qì guān qù. kè qín zhōu, fù xīn shí xiàng lì zì gěi. liú luò jiàn nán, yíng cǎo táng chéng dū xī guō huàn huā xī. zhào bǔ jīng zhào gōng cáo cān jūn, bù zhì. huì yán wǔ jié dù jiàn nán xī chuān, wǎng yī yān. wǔ zài shuài jiàn nán, biǎo wèi cān móu, jiǎn xiào gōng bù yuán wài láng. wǔ yǐ shì jiù, dài fǔ shén shàn, qīn yì qí jiā. fǔ jiàn zhī, huò shí bù jīn, ér xìng biǎn zào ào dàn, cháng zuì dēng wǔ chuáng, dèng shì yuē:" yán tǐng zhī nǎi yǒu cǐ ér!" wǔ zhōng xián zhī. yī rì, yù shā fǔ, jí lì yú mén, wǔ jiāng chū, guān gōu yú lián zhě sān, zuǒ yòu zǒu bào qí mǔ, lì jiù dé zhǐ. cuī gàn děng luàn, fǔ wǎng lái zǐ kuí jiān. dà lì zhōng, chū qú táng, sù yuán xiāng yǐ dēng héng shān. yīn kè lěi yáng, yóu yuè cí, dà shuǐ bào zhì, shè xún bù dé shí, xiàn lìng jù zhōu yíng zhī, nǎi dé hái, wèi shè niú zhì bái jiǔ, dà zuì, yī xī zú, nián wǔ shí jiǔ. fǔ fàng kuàng bù zì jiǎn, hǎo lùn tiān xià dà shì, gāo ér bù qiè yě. yǔ lǐ bái qí míng, shí hào" lǐ dù". shù cháng kòu luàn, tǐng jié wú suǒ wū. wèi gē shī, shāng shí náo ruò, qíng bù wàng jūn, rén jiē lián zhī. fén zài yuè yáng. yǒu jí liù shí juǎn, jí rùn zhōu cì shǐ fán huǎng zuǎn xiǎo jí, jīn chuán. néng yán zhě wèi bì néng xíng, néng xíng zhě wèi bì néng yán. guān lǐ dù èr gōng, yǐ qū bǎn dàng zhī jì, yǔ yǔ wáng bà, bāo biǎn dé shī, zhōng xiào zhī xīn, jīng dòng qiān gǔ, sāo yǎ zhī miào, shuāng zhèn dāng shí, jiān zhòng shàn yú wú jīn, jí dà chéng yú wǎng zuò, lì shì zhī xià, xiǎng jiàn fēng chén. xī hū zhǎng pèi wèi chěng, qí cái bìng qū, zhú bó shǎo sè, tú liè kōng yán, wū hū āi zāi! xī wèi dù zhī diǎn zhòng, lǐ zhī piāo yì, shén shèng zhī jì, èr gōng zào yān. guān yú hǎi zhě nán wèi shuǐ, yóu lǐ dù zhī mén zhě nán wèi shī, sī yán xìn zāi!
甫,字子美,京兆人。審言生閒,閒生甫。少貧不自振,客吳越、齊趙間。李邕奇其材,先往見之。舉進士不中第,困長安。天寶十載,玄宗朝獻太清宮、饗廟及郊,甫奏賦三篇,帝奇之,使待詔集賢院,命宰相試文章。擢河西尉,不拜,改右衛率府胄曹參軍。數上賦頌,高自稱道,且言:"先臣恕、預以來,承儒守官十一世,迨審言以文章顯。臣賴緒業,自七歲屬辭,且四十年,然衣不蓋體,常寄食於人,竊恐轉死溝壑,伏惟天子哀憐之。若令執先臣故事,拔泥塗久辱,則臣之述作,雖不足鼓吹六經,先鳴數子,至沉鬱頓挫,隨時敏給,揚雄、枚皋,可企及也。有臣如此,陛下其忍棄之!"會祿山亂,天子入蜀,甫避走三川。肅宗立,自鄜州羸服欲奔行在,為賊所得。至德二年,亡走鳳翔,上謁,拜左拾遺。與房琯為布衣交,琯時敗兵,又以琴客董廷蘭之故罷相,甫上疏言:"罪細,不宜免大臣。"帝怒,詔三司雜問。宰相張鎬曰:"甫若抵罪,絕言者路。"帝解,不復問。時所在寇奪,甫家寓鄜,彌年艱窶,孺弱至餓死,因許甫自往省視。従還京師,出為華州司功參軍。關輔飢,輒棄官去。客秦州,負薪拾橡栗自給。流落劍南,營草堂成都西郭浣花溪。召補京兆功曹參軍,不至。會嚴武節度劍南西川,往依焉。武再帥劍南,表為參謀,檢校工部員外郎。武以世舊,待甫甚善,親詣其家。甫見之,或時不巾,而性褊躁傲誕,常醉登武床,瞪視曰:"嚴挺之乃有此兒!"武中銜之。一日,欲殺甫,集吏於門,武將出,冠鈎於簾者三,左右走報其母,力救得止。崔旰等亂,甫往來梓、夔間。大曆中,出瞿塘,溯沅、湘以登衡山。因客耒陽,游岳祠,大水暴至,涉旬不得食,縣令具舟迎之,乃得還,為設牛炙白酒,大醉,一昔卒,年五十九。甫放曠不自檢,好論天下大事,高而不切也。與李白齊名,時號"李杜"。數嘗寇亂,挺節無所汙。為歌詩,傷時撓弱,情不忘君,人皆憐之。墳在岳陽。有集六十卷,及潤州刺史樊晃纂《小集》,今傳。能言者未必能行,能行者未必能言。觀李、杜二公,踦區版盪之際,語語王霸,褒貶得失,忠孝之心,驚動千古,騷雅之妙,雙振當時,兼眾善於無今,集大成於往作,歷世之下,想見風塵。惜乎長轡未騁,奇才並屈,竹帛少色,徒列空言,嗚呼哀哉!昔謂杜之典重,李之飄逸,神聖之際,二公造焉。觀於海者難為水,游李、杜之門者難為詩,斯言信哉!
strong zhèng qián strong
鄭虔
qián, zhèng zhōu rén, gāo shì yě. sū xǔ gōng wèi zǎi xiàng, shēn yǐ wàng nián zhī qì, jiàn wèi zhù zuò láng. cháng yǐ dāng shì shì zhe shū bā shí yú piān. yǒu gào qián sī zhuàn guó shǐ zhě, qián cāng huáng fén zhī, zuò zhé shí nián. xuán zōng ài qí cái, kāi yuán èr shí wǔ nián, wèi gèng zhì guǎng wén guǎn, qián wèi bó shì. guǎng wén bó shì zì qián shǐ. dù fǔ wèi jiāo, yǒu zèng shī yuē:" cái míng sì shí nián, zuò kè hán wú zhān. wéi yǒu sū sī yè, shí shí yǔ jiǔ qián." qí qióng jī kǎn kē, dàn rú yě. hǎo qín jiǔ piān yǒng, shàn tú shān shuǐ. néng shū, kǔ wú zhǐ, yú cí ēn sì zhù shì yè shù wū, suì rì jiù shū dài biàn. cháng zì xiě qí shī bìng huà, biǎo xiàn zhī, xuán zōng dà shǔ qí wěi yuē:" zhèng qián sān jué." yǔ lǐ dù wèi mì yǒu, duō chēng zhèng guǎng wén. lù shān fǎn, wěi shòu shuǐ bù yuán wài láng, tuō yǐ jí, bù duó. zéi píng, zhāng tōng wáng wéi bìng qiú xì, sān rén jiē shàn huà, cuī yuán shǐ huì zhāi bì, yīn wèi qí jiě, dé biǎn tái zhōu sī hù, zú. yǒu jí xíng shì.
虔,鄭州人,高士也。蘇許公為宰相,申以忘年之契,薦為著作郎。嘗以當世事著書八十餘篇。有告虔私撰國史者,虔蒼惶焚之,坐謫十年。玄宗愛其才,開元二十五年,為更置廣文館,虔為博士。廣文博士自虔始。杜甫為交,有贈詩曰:"才名四十年,坐客寒無氈。惟有蘇司業,時時與酒錢。"其窮飢轗軻,淡如也。好琴酒篇詠,善圖山水。能書,苦無紙,於慈恩寺貯柿葉數屋,遂日就書殆遍。嘗自寫其詩並畫,表獻之,玄宗大署其尾曰:"鄭虔三絕。"與李、杜為密友,多稱鄭廣文。祿山反,偽授水部員外郎,托以疾,不奪。賊平,張通、王維並囚系,三人皆善畫,崔圓使繪齋壁,因為祈解,得貶台州司戶,卒。有集行世。
strong gāo shì strong
高適
shì, zì dá fū, yī zì zhòng wǔ, cāng zhōu rén. shǎo xìng tà luò, bù jū xiǎo jié, chǐ yù cháng kē, yǐn jī bó tú, cái míng biàn yuǎn. hòu jǔ yǒu dào, shòu fēng qiū wèi. wèi jǐ, gē shū hàn biǎo zhǎng shū jì. hòu zhuó jiàn yì dài fū. fù qì gǎn yán, quán jìn cè mù. lǐ fǔ guó jì qí cái. shǔ luàn, chū wèi shǔ péng èr zhōu cì shǐ, qiān xī chuān jié dù shǐ. hái, wèi zuǒ sàn qí cháng shì. yǒng tài chū zú. shì shàng qì jié, yǔ wáng bà, gǔn gǔn bù yàn. zāo shí duō nán, yǐ gōng míng zì xǔ. nián wǔ shí, shǐ xué wèi shī, jí gōng, yǐ qì zhì zì gāo, duō xiōng yì jiān yǔ. měi yī piān yǐ, hào shì zhě zhé chuán bō yín wán. cháng guò biàn zhōu, yǔ lǐ bái dù fǔ huì, jiǔ hān dēng chuī tái, kāng kǎi bēi gē, lín fēng huái gǔ, rén mò cè yě. zhōng jiān chàng hè pō duō. jīn yǒu shī wén děng èr shí juǎn, jí suǒ xuǎn zhì dé qì dà lì shù zuò zhě èr shí liù rén shī, wèi zhōng xìng jiān qì jí èr juǎn, bìng chuán.
適,字達夫,一字仲武,滄州人。少性拓落,不拘小節,恥預常科,隱跡博徒,才名便遠。後舉有道,授封丘尉。未幾,哥舒翰表掌書記。後擢諫議大夫。負氣敢言,權近側目。李輔國忌其才。蜀亂,出為蜀、彭二州刺史,遷西川節度使。還,為左散騎常侍。永泰初卒。適尚氣節,語王霸,袞袞不厭。遭時多難,以功名自許。年五十,始學為詩,即工,以氣質自高,多胸臆間語。每一篇已,好事者輒傳播吟玩。嘗過汴州,與李白、杜甫會,酒酣登吹台,慷慨悲歌,臨風懷古,人莫測也。中間唱和頗多。今有詩文等二十卷,及所選至德迄大曆述作者二十六人詩,為《中興間氣集》二卷,並傳。
strong shěn qiān yùn strong
沈千運
qiān yùn, wú xìng rén. gōng jiù tǐ shī, qì gé gāo gǔ, dāng shí shì liú, jiē jìng mù zhī, hào wèi" shěn sì shān rén". tiān bǎo zhōng, shù yīng jǔ bù dì, shí nián chǐ yǐ mài, áo yóu xiāng dèng jiān, gàn yè míng gōng. lái pú shàng, gǎn huái fù shī yuē:" shèng cháo yōu xián liáng, cǎo zé wú yí zú. rén shēng gè yǒu mìng, zài yú hú bù shū. yī shēng dàn qū qū, wǔ shí wú cùn lù. shuāi luò dāng juān qì, pín jiàn zhāo bàng dú." qí shí duō jiān, zì zhī tún jiǎn, suì hào rán yǒu guī yú zhī zhì, fù shī yuē:" qī yǐn wú bié shì, suǒ yuàn lí fēng chén, bù lái chéng yì yóu, lǐ lè jū shù rén." yòu yuē:" rú hé cháo yǔ yóu, tiān zǐ bù dé chén." suì shì zhì, hái shān zhōng bié yè. cháng yuē:" héng mén zhī xià, kě yǐ qī chí. yǒu bó tián yuán, ér jià nǚ zhī, yǎn yǎng jīn gǔ, zì zú cǐ shēng. shuí néng zuò xiǎo lì, zǒu fēng chén xià hū" gāo shì fù hái shān yín zèng xíng yuē:" hái shān yín, tiān gāo rì mù hán shān shēn. sòng jūn hái shān shí jūn xīn, rén shēng lǎo dà xū zì yì. kàn jūn jiě zuò yī shēng shì, shān jiān yǎn yǎng wú bù zhì. shí quán cóng cóng ruò fēng yǔ, guì huā sōng zǐ cháng mǎn dì. mài yào náng zhōng yīng yǒu qián, hái shān fú yào yòu zhǎng nián. bái yún quàn jǐn bēi zhōng wù, míng yuè xiàng suí hé chù mián. mián shí yì tóng xǐng shí yì, mèng hún kě yǐ xiāng zhōu xuán." sù zōng yì bèi lǐ zhēng zhì, huì zú ér bà. yǒu shī chuán shì.
千運,吳興人。工舊體詩,氣格高古,當時士流,皆敬慕之,號為"沈四山人"。天寶中,數應舉不第,時年齒已邁,遨遊襄、鄧間,干謁名公。來濮上,感懷賦詩曰:"聖朝優賢良,草澤無遺族。人生各有命,在余胡不淑。一生但區區,五十無寸祿。衰落當捐棄,貧賤招謗讟。"其時多艱,自知屯蹇,遂浩然有歸歟之志,賦詩曰:"棲隱無別事,所願離風塵,不來城邑游,禮樂拘束人。"又曰:"如何巢與由,天子不得臣。"遂釋志,還山中別業。嘗曰:"衡門之下,可以棲遲。有薄田園,兒稼女織,偃仰今古,自足此生。誰能作小吏,走風塵下乎"高適賦《還山吟》贈行曰:"還山吟,天高日暮寒山深。送君還山識君心,人生老大須恣意。看君解作一生事,山間偃仰無不至。石泉淙淙若風雨,桂花松子常滿地。賣藥囊中應有錢,還山服藥又長年。白雲勸盡杯中物,明月相隨何處眠。眠時憶同醒時意,夢魂可以相周旋。"肅宗議備禮征致,會卒而罷。有詩傳世。
strong mèng yún qīng strong
孟雲卿
yún qīng, guān xī rén. tiān bǎo jiān bù dì, qì pō nán píng, zhì yì gāo shàng, huái jiā dùn zhī jié. yǔ xuē jù xiāng yǒu shàn. cháng liú yù jīng zhōu, dù gōng bù duō yǒu yǔ yún qīng zèng dá zhī zuò, shén ài zhòng zhī. gōng shī, qí tǐ zǔ shù shěn qiān yùn, yú liè chén shí yí, cí qì shāng yuàn, suī rán mó xiào cái dé shēng táng, yóu wèi rù shì, rán dāng shí gǔ diào, wú chū qí yòu, yī shí zhī yīng yě. rú" hǔ bào bù xiāng shí, āi zāi rén shí rén" yòu" cháo yì cháng kǔ jī, mù yì cháng kǔ jī. piāo piāo wàn lǐ yú, pín jiàn duō shì fēi. shào nián mò yuǎn yóu, yuǎn yóu duō bù guī" jiē wèi dāng dài tuī fú. wéi yīng wù guò guǎng líng yù mèng jiǔ zèng shī yún:" gāo wén jī tuí bō, sì hǎi mí bù chuán. xī shī qiě yī xiào, zhòng nǚ ān dé yán." qí cái míng yú cǐ kě jiàn yǐ. shì zhōng xiào shū láng. jí jīn chuán. yún qīng bǐng tōng jì zhī cái, lún tūn shì zhī sú, qī qī nán běi, kǔ wú suǒ yù, hé shēng zhī bù chén yě. shēn chù jiāng hú, xīn cún wèi què, yóu qǐ guó zhī rén yōu tiān zhuì, xiāng shuài ér táo zhě, pǐ fū zhī zhì, yì kě niàn yǐ.
雲卿,關西人。天寶間不第,氣頗難平,志亦高尚,懷嘉遯之節。與薛據相友善。嘗流寓荊州,杜工部多有與雲卿贈答之作,甚愛重之。工詩,其體祖述沈千運,漁獵陳拾遺,詞氣傷怨,雖然模效才得升堂,猶未入室,然當時古調,無出其右,一時之英也。如"虎豹不相食,哀哉人食人";又"朝亦常苦飢,暮亦常苦飢。飄飄萬里余,貧賤多是非。少年莫遠遊,遠遊多不歸";皆為當代推服。韋應物《過廣陵遇孟九贈詩》云:"高文激頹波,四海靡不傳。西施且一笑,眾女安得妍。"其才名於此可見矣。仕終校書郎。集今傳。雲卿稟通濟之才,淪吞噬之俗,棲棲南北,苦無所遇,何生之不辰也。身處江湖,心存魏闕,猶杞國之人憂天墜,相率而逃者,匹夫之志,亦可念矣。