xián tōng gēng yín suì, lú lóng jūn jié dù shǐ jiǎn xiào shàng shū zuǒ pú shè zhāng zhí fāng kàng biǎo, qǐng xiū rù jìn zhī lǐ. yōu zhào yǔn yān. xiān shì, zhāng shì shì lì yàn tǔ, mín yì shì fú qí ēn. lǐ zhāo tái zhī jiā bīn, fǔ yì shuǐ zhī zhuàng shì dì wò bīng shù, cháo tíng měi gū xī zhī, jì zhí fāng zhī sì shì yě, chū qǐ wán zhī zhōng, jù fāng yuè zhī shàng, wèi cháng yǐ mín jiān xiū qī wèi yì ér hān jiǔ yú shì, yín shòu yú yuán, jù shǎng xiá yú pí guān, hòu chǒng xí yú lǜ zé, mù nián ér sān jūn dà yuàn. zhí fāng shāo bù zì ān. zuǒ yòu yǒu wèi qí jì zhě, nǎi jǐn shì xī shàng zhì jīng. yì zōng shòu zhī zuǒ wǔ wèi dà jiāng jūn. ér zhí fāng fēi cāng zǒu huáng, mò qīn jiǎo dào zhī zhí, wǎng wǎng shè fú jū yú tōng dào, zé quǎn zhì wú yí. zāng huò yǒu bù rú yì zhě, lì shā zhī. huò yuē: niǎn gǔ zhī xià, bù kě zhuān lù.
咸通庚寅歲，盧龍軍節度使、檢校尚書、左僕射張直方抗表，請修入覲之禮。優詔允焉。先是，張氏世蒞燕土，民亦世服其恩。禮昭台之嘉賓，撫易水之壯士；地沃兵庶，朝廷每姑息之，洎直方之嗣事也，出綺紈之中，據方岳之上，未嘗以民間休戚為意；而酣酒於室，淫獸於原，巨賞狎於皮冠，厚寵襲於綠幘，暮年而三軍大怨。直方稍不自安。左右有為其計者，乃盡室西上至京。懿宗授之左武衛大將軍。而直方飛蒼走黃，莫親徼道之職，往往設罘罝於通道，則犬彘無遺。臧獲有不如意者，立殺之。或曰：「輦轂之下，不可專戮。」

qí mǔ yuē: shàng yǒu zūn yú wǒ zi zhě hū?
其母曰：「尚有尊於我子者乎？」

zé jiàn yì kě zhī yě. yú shì jiàn guān liè zhuàng shàng, qǐng shōu fù tíng wèi, tiān zǐ bù rěn zhì yú fǎ, nǎi jiàng wèi zhāo wáng fǔ sī mǎ, bǐ fēn wù luò shī yān. zhí fāng zhì dōng jīng, jì bù zì xīn, ér màn yóu yù jí. luò yáng sì páng zhù zhě zǒu zhě, jiàn jiē shí zhī, bì qún zào zhǎng háo ér qù.
則僭軼可知也。於是諫官列狀上，請收付廷尉，天子不忍置於法，乃降為昭王府司馬，俾分務洛師焉。直方至東京，既不自新，而慢游愈亟。洛陽四旁翥者走者，見皆識之，必群噪長嗥而去。

yǒu wáng zhī gǔ zhě, dōng zhū hóu zhī gòng shì yě. suī báo shè rú shù, ér shù qí bù zhōng chūn guān xuǎn, nǎi tuì chù yú sān chuān zhī shàng, yǐ jī jū fēi shāng wèi shì, áo yóu yú nán lín běi lǐ jiān. zhì shì yǒu wén yú zhí fāng zhě. zhí fāng yán zhī. dǔ qí lì huì zhān cí, bù jué qián xí zì shì rì xiāng xiá. wáng chén suì, dōng shí yī yuè, zhī gǔ cháng chén xìng, jiù shě wú yān, chóu yún sāi wàng, qiǎo rán fú yí. nǎi tú bù zào zhí fāng dì zhì zé zhí fāng jí qū, jiāng chū tián yě. wèi zhī gǔ yuē: néng xiāng cóng hū?
有王知古者，東諸侯之貢士也。雖薄涉儒術，而數奇不中春官選，乃退處於三川之上，以擊鞠飛觴為事，遨遊於南鄰北裡間。至是有聞於直方者。直方延之。睹其利喙瞻辭，不覺前席；自是日相狎。王辰歲，冬十一月，知古嘗晨興，僦舍無煙，愁雲塞望，悄然弗怡。乃徒步造直方第；至則直方急趨，將出田也。謂知古曰：「能相從乎？」

ér zhī gǔ yǐ qí hán yǒu nán sè. zhí fāng gù wèi tóng yuē: qǔ duǎn zào páo lái.
而知古以祁寒有難色。直方顧謂僮曰：「取短皂袍來。」

qǐng zhī gǔ yī zhī. zhī gǔ nǎi shàng jiā má yī yān, suì lián pèi ér qù. chū zhǎng xià mén, zé níng sǎn shǐ líng, yóu què sāi ér mì xuě rú wǎng. nǎi dù yī shuǐ ér dōng, nán jiàn wàn ān shān zhī yīn lù, ér gōu yì zhī huò shén huǒ. qīng yǔ shāng, shāo tù jiān, shū bù jué yǒu yán dōng yì. jí hū sǎn kāi xuě jì, rì jiāng xī yān, hū yǒu fēng hú tū qǐ yú zhī gǔ mǎ shǒu, chéng jiǔ chí sān shù lǐ, bù néng jí, yòu yǔ liè tú xiāng shī. xū yú, què zào yān míng, mò zhī suǒ rú yǐn yǐn wén luò chéng mù zhōng, dàn fǎng huáng yú qiáo jìng gǔ mò zhī shàng. é ér, shān chuān àn rán, ruò yī gǔ jiāng bàn, shì zhǎng wàng, yǒu jù huǒ shén míng, nǎi yī jī xuě guāng ér fù zhī.
請知古衣之。知古乃上加麻衣焉，遂聯轡而去。出長夏門，則凝霰始零，由闕塞而密雪如往。乃渡伊水而東，南踐萬安山之陰麓，而鞲弋之獲甚伙。傾羽觴，燒兔肩，殊不覺有嚴冬意。及乎霰開雪霽，日將夕焉，忽有封狐突起於知古馬首，乘酒馳三數里，不能及，又與獵徒相失。須臾，雀噪煙暝，莫知所如；隱隱聞洛城暮鍾，但仿惶於樵徑古陌之上。俄而，山川黯然，若一鼓將半，試長望，有炬火甚明，乃依積雪光而赴之。

fù ruò shí yú lǐ, zhì zé qiáo mù jiāo kē, ér zhū mén zhōng kāi, hào bì héng gèn, zhēn běi què zhī jiǎ dì yě. zhī gǔ jí mén, xià mǎ, jiāng xǐ yǐ yǐ dá dàn. wú hé, xiǎo sì dùn pèi, hūn zhě jué zhī, gé bì ér wèn ā shuí. zhī gǔ yīng yuē: chéng zhōu gòng shì tài yuán wáng zhī gǔ yě. jīn dàn yǒu yǒu rén jiāng guī yú kōng tóng jiù yǐn zhě, pū jiàn zhī yī shuǐ bīn, bù shèng lí shāng, jì càn mèi, mǎ yì, fù bù néng zhǐ, shī dào zhì cǐ ěr. chí míng jiāng qù, xìng wú jiàn ràng.
復若十餘里，至則喬木交柯，而朱門中開，皓壁橫亘，真北闕之甲第也。知古及門，下馬，將徙倚以達旦。無何，小駟頓轡，閽者覺之，隔壁而問阿誰。知古應曰：「成周貢士太原王知古也。今旦有友人將歸於崆峒舊隱者，仆餞之伊水濱，不勝離觴，既摻袂，馬逸，復不能止，失道至此耳。遲明將去，幸無見讓。」

hūn yuē: cǐ nǎi nán hǎi fù shǐ cuī zhōng chéng zhī zhuāng yě. zhǔ fù jìn chéng tiān shū fù què, láng jūn fù suí jì lì xī zhēng, cǐ wéi guī wéi zhōng rén ěr, qǐ kě yān jiǔ hū. mǒu bù gǎn qù liú, qǐng wén yú nèi.
閽曰：「此乃南海副使崔中丞之莊也。主父近承天書赴闕，郎君復隨計吏西征，此惟閨闈中人耳，豈可淹久乎。某不敢去留，請聞於內。」

zhī gǔ suī chù tì bù níng, zì dù zhōng xiāo yǐ, qù jiāng ān shì? nǎi gǒng lì yǐ hòu.
知古雖怵惕不寧，自度中宵矣，去將安適？乃拱立以候。

shǎo qǐng, yǒu bǐng mì jù zì nèi zhì zhě, zhèn yào guǎn pì fēi, yǐn bǎo mǔ chū. zhī gǔ qián bài, réng shù jué yóu. mǔ yuē: fū rén chuán yǔ: zhǔ yǔ xiǎo zi, jiē bù zài jiā, yú lǐ wú yán kè zhī dào. rán pì jū yǔ shān sǒu jiē zhěn, chái láng suǒ háo, ruò gù xiàng jù, shì jiàn nì bù jiù yě. qǐng shě wài tīng, yì rì kě qù.
少頃，有秉蜜炬自內至者，振鑰管辟扉，引保母出。知古前拜，仍述厥由。母曰：「夫人傳語：主與小子，皆不在家，於禮無延客之道。然僻居與山藪接畛，豺狼所嗥，若固相拒，是見溺不救也。請舍外廳，翌日可去。」

zhī gǔ cí xiè. nǎi cóng bǎo mǔ ér rù. guò zhòng mén, mén cè tīng shì, yì lú hóng chǎng, wéi mù xiān huá, zhāng yín dēng, shè qǐ xí, mìng zhī gǔ zuò yān. jiǔ sān xíng, chén fāng zhàng zhī zhuàn, bào tāi fáng yú, qióng shuǐ lù zhī měi. bǎo mǔ yì shí lái xiāng miǎn.
知古辭謝。乃從保母而入。過重門，門側廳事，奕櫨宏敞，帷幕鮮華，張銀燈，設綺席，命知古坐焉。酒三行，陳方丈之饌，豹胎魴腴，窮水陸之美。保母亦時來相勉。

shí bì, bǎo mǔ fù wèn zhī gǔ shì sì guān zú jí nèi wài yīn dǎng, zhī gǔ jù yán zhī.
食畢，保母復問知古世嗣官族及內外姻黨，知古具言之。

nǎi yuē: xiù cái xuān shang lìng zhòu, jīn yù qí biāo, jì fù chūn qiū, yòu jié cāo lǚ, sī shí shū yuàn zhī xián fū yě. xiǎo jūn yǐ zhōng ài zhì nǚ, jiāng jí jī nián, cháng tuō méi de, wèi qiú xié duì jiǔ yǐ. jīn xī hé xī, huò gòu liáng rén. pān yáng zhī mù kě zūn, fèng huáng zhī zhào sī zài. wèi zhī yǎ bào hé rú ěr?
乃曰：「秀才軒裳令胄，金玉奇標，既富春秋，又潔操履，斯實淑媛之賢夫也。小君以鍾愛稚女，將及笄年，嘗托媒的，為求諧對久矣。今夕何夕，獲遘良人。潘、楊之睦可遵，鳳凰之兆斯在。未知雅抱何如耳？」

zhī gǔ liǎn róng yuē: pū wén kuì jīn shēng, cái fēi yù rùn qǐ jiā shì wèi wàng, wéi ní tú shì yōu. bù wèi chǒng jí mí jīn, qìng féng zǐ yè. líng hǎo yīn yú lǔ guǎn, bī jiā qì yú qín tái. èr kè yóu shén, fāng zī mò jí sān xīng wěi zhào, wéi kǒng bù yáng. tǎng huò tuō bǐ qiáng zōng, juàn yǐ jiā ǒu, zé shēng píng suǒ zhì, bì zài sī hū.
知古斂容曰：「仆文愧金聲，才非玉潤；豈家室為望，惟泥塗是憂。不謂寵及迷津，慶逢子夜。聆好音於魯館，逼佳氣於秦台。二客游神，方茲莫及；三星委照，唯恐不揚。倘獲托彼強宗，眷以佳偶，則生平所志，畢在斯乎。」

bǎo mǔ xǐ, xuè làng ér rù bái. fù chū, zhì xiǎo jūn zhī mìng, yuē: ér zì yí tiān cuī mén, shí bǐng yì fàn fèng píng fán zhī jìng, rú qín sè zhī hé. wéi yǐ zhì nǚ shì huái, sī pèi jūn zǐ. jì rǔ gāo yì, nǎi yè sù xīn.
保母喜，謔浪而入白。復出，致小君之命，曰：「兒自移天崔門，實秉懿範；奉蘋蘩之敬，如琴瑟之和。惟以稚女是懷，思配君子。既辱高義，乃葉夙心。

shàng jīng fēi shū, lù qiě bù yuǎn bǎi liǎng chén lǐ, shì yì fēi shē. xīn wèi kǒng duō, qīng zhǔ ér yǐ.
上京飛書，路且不遠；百兩陳禮，事亦非奢。忻慰孔多，傾矚而已。」

zhī gǔ qìng zhé ér dá yuē: mǒu chóng shā wēi lèi, fēn jí yān lún ér zhōng dǐng gāo mén, hū méng cǎi shí. yǒu rú bái shuǐ, yǐ fèng qīng chén, hè qǐ fú qū, wéi dài xiū zhǐ.
知古磬折而答曰：「某蟲沙微類，分及湮淪；而鐘鼎高門，忽蒙採拾。有如白水，以奉清塵，鶴企鳧趨，惟待休旨。」

zhī gǔ fù bài. bǎo mǔ xì yuē: tā rì jǐn zhì zhī yī yù jiě, qīng luán zhī xiá quán kāi mào rú yuè huá, shì ruò yún suì. cǐ jì pō xiāng niàn fǒu?
知古復拜。保母戲曰：「他日錦雉之衣欲解，青鸞之匣全開；貌如月華，室若雲邃。此際頗相念否？」

zhī gǔ xiè yuē: yǐ fán jìn xiān, zì dì dēng hàn, bù yǒu suǒ jǔ, shú néng zì méi. jǐn dāng shì bǐ jīn líng, zhì zhī shēn dài qī yú méi chǐ, pèi yǐ zhōu xuán.
知古謝曰：「以凡近仙，自地登漢，不有所舉，孰能自媒。謹當誓彼襟靈，志之紳帶；期於沒齒，佩以周旋。」

fù bài.
復拜。

shǎo shí, zé liáo shěn dāng tíng, liáng yè jiāng ài. bǎo mǔ qǐng zhī gǔ tuō fú yǐ xiū. jì jiě má yī, ér zào páo jiàn. bǎo mǔ qiào yuē: qǐ yǒu féng yē zhī shì, ér fú cóng yì yuán yī yé?
少時，則燎沈當庭，良夜將艾。保母請知古脫服以休。既解麻衣，而皂袍見。保母誚曰：「豈有逢掖之士，而服從役元衣耶？」

zhī gǔ xiè yuē: cǐ nǎi jiǎ zhī yǔ suǒ yóu shú zhě, gù fēi yǐ yǒu.
知古謝曰：「此乃假之與所游熟者，固非已有。」

yòu wèn suǒ cóng. dá yuē: nǎi lú lóng zhāng zhí fāng pú shè suǒ jiè ěr.
又問所從。答曰：「乃盧龍張直方僕射所借耳。」

bǎo mǔ hū jīng jiào pū dì, sè rú sǐ huī. jì qǐ, bù gù ér zǒu rù zhái, yáo wén dà chì yuē: fū rén chāi shì sù kè, nǎi zhāng zhí fāng zhī tú yě!
保母忽驚叫仆地，色如死灰。既起，不顧而走入宅，遙聞大叱曰：「夫人差事宿客，乃張直方之徒也！」

fù wén fū rén zhě jiào yuē: huǒ jí chì qù, wú qǐ kòu chóu!
復聞夫人者叫曰：「火急斥去，無啟寇讎！」

yú shì bì zǐ xiǎo shù bèi, qún chū bǐng měng jù, yè bái bàng ér dēng jiē. zhī gǔ ráng, bì yú tíng zhōng, sì gù xùn xiè. mà yán xiá zhì, jǐn dé chū mén. jì chū, yǐ héng guān hé fēi, yóu wén xuān huá wèi yǐ. zhī gǔ è lì dào zuǒ, qiě dá jiǔ zhī. jiāng yǐn tuí yuán, nǎi dé mǎ yú qí xià, suì chí zǒu. yáo wàng dà huǒ ruò liáo yuán zhě, nǎi zòng pèi fù zhī. zhì zé shū zū chē fāng fàn niú fù huǒ ěr. xún qí suǒ, zé yī shuǐ dōng cǎo diàn zhī nán yě. xià zhěn pèi jiǎ mèi. shí qǐng, ér zhèn fāng dòng rán, xīn sī shāo ān, nǎi yáng biān yú dà dào.
於是婢子小豎輩，群出秉猛炬，曳白棓而登階。知古儴，避於庭中，四顧遜謝。罵言狎至，僅得出門。既出，已橫關闔扉，猶聞喧譁未已。知古愕立道左，且怛久之。將隱頹垣，乃得馬於其下，遂馳走。遙望大火若燎原者，乃縱轡赴之。至則輸租車方飯牛附火耳。詢其所，則伊水東草店之南也。夏枕轡假寐。食頃，而震方洞然，心思稍安，乃揚鞭於大道。

bǐ jí dōu mén, yǐ yǒu zhāng zhí fāng qí shù bèi lái jī yǐ. yáo zhì qí dì. jì ér jiàn zhí fāng, ér zhī gǔ fèn mèn bù néng yán. zhí fāng wèi zhī. zuò dìng, zhī gǔ nǎi shù xiāo zhōng guài shì. zhí fāng qǐ ér fǔ bì yuē: shān chī mù mèi, yì zhī rén jiān yǒu zhāng zhí fāng yé? qiě zhǐ zhī gǔ. fù yì qí tú shù shí rén, jiē shè pí yǐn zhòu zhě, xiǎng yǐ zhī jiǔ tún jiān. yǔ zhī gǔ fù nán chū jì zhì wàn ān zhī běi, zhī gǔ qián dǎo, xuě zhōng mǎ jī wǎn rán. zhí yì bó lín xià, zé bēi bǎn fèi yú huāng kǎn. qiáo sū cán yú mào lín. zhōng liè dà zhǒng shí yú, jiē hú tù zhī kū zhái, qí xià chéng qī. yú shì, zhí fāng mìng sì zhōu zhāng luó gòu gōng yǐ dài. nèi zé bǐng yùn hé chā, qiě jué qiě xūn. shǎo yān, yǒu qún hú tū chū, jiāo tóu làn é zhě, jū luó juàn guà zhě, yīng xián yǐn yǔ zhě, fán huò hú dà xiǎo bǎi yú tóu yǐ guī.
比及都門，已有張直方騎數輩來跡矣。遙至其第。既而見直方，而知古憤懣不能言。直方慰之。坐定，知古乃述宵中怪事。直方起而撫髀曰：「山魑木魅，亦知人間有張直方耶？且止知古。復益其徒數十人，皆射皮飲胄者，享以卮酒豚肩。與知古復南出；既至萬安之北，知古前導，雪中馬跡宛然。直詣柏林下，則碑板廢於荒坎。樵蘇殘於茂林。中列大冢十餘，皆狐兔之窟宅，其下成蹊。於是，直方命四周張羅彀弓以待。內則秉蘊荷鍤，且掘且熏。少焉，有群狐突出，焦頭爛額者，罝羅罥掛者，應弦飲羽者，凡獲狐大小百餘頭以歸。

sān shuǐ rén yuē: jiē hū wáng shēng, shēng shì bù xié, ér wèi hú háo suǒ wǔ, kuàng qí dà zhě hū. xiàng ruò wú zhāng gōng zhī zào páo, zé qiáng sǐ yú huì shòu zhī xué yě. yú shí zài luò dūn huà lǐ dì, yú yàn jí zhōng, bó shì bó hǎi xú gōng dǎng wèi yú yán zhī. qǐ yuē yǔ guài, yì yǐ zhí shí, gù chuán zhī yān.
三水人曰：「嗟乎王生，生世不諧，而為狐貉所侮，況其大者乎。向若無張公之皂袍，則強死於穢獸之穴也。余時在洛敦化里第，於宴集中，博士渤海徐公讜為余言之。豈曰語怪，亦以摭實，故傳之焉。」