qián yuán chū, huì jī mín yǒu yáng sǒu zhě, jiā yǐ zī chǎn fēng shàn, wén yú jùn zhōng. yī rì, sǒu jiāng sǐ, wò ér shēn yín, qiě jǐn shù yuè. shǐ yǒu zǐ yuē zōng sù, yǐ xiào xíng chēng yú lǐ rén. dài qí fù bìng, qìng qí chǎn yǐ qiú yī shù. hòu dé chén shēng zhě, jiū qí mài yuē: shì wēng zhī bìng, xīn yě. gài yǐ cái chǎn jì duō, qí xīn wèi lì suǒ yùn, gù xīn shén yǐ lí qù qí shēn, fēi shí shēng rén xīn, bù kě yǐ bǔ zhī. ér tiān xià shēng rén zhī xīn, yān kě zhì yé? rú shì zé fēi wú zhī suǒ zhī yě.
乾元初，會稽民有楊叟者，家以資產豐贍，聞於郡中。一日，叟將死，臥而呻吟，且僅數月。史有子曰宗素，以孝行稱於里人。迨其父病，罄其產以求醫術。後得陳生者，究其脈曰：「是翁之病，心也。蓋以財產既多，其心為利所運，故心神已離去其身，非食生人心，不可以補之。而天下生人之心，焉可致耶？如是則非吾之所知也。」

zōng sù jì wén zhī, yǐ wèi shēng xīn gù mò kě dé zhī, dú xiū fú tú shì fǎ yú, shù kě yǐ jiān qí jí. jí zhào sēng zhuǎn jīng, mìng gōng tú zhù qí xiàng. yǐ ér, zì jī shí, yì jùn zhōng fó sì fàn sēng.
宗素既聞之，以為生心故莫可得之，獨修浮圖氏法妤，庶可以間其疾。即召僧轉經，命工圖鑄其像。已而，自齎食，詣郡中佛寺飯僧。

yī rì, yīn qiè shí qù, wù rù yī shān jìng zhōng, jiàn shān xià yǒu shí kān, kān yǒu hú sēng, mào shén lǎo, ér kū jí, yī hè máo lǚ chéng jiā shā, jù yú pán shí shàng. zōng sù yǐ wèi yì rén, jí lǐ ér wèn yuē: shī hé rén yě, dú chù qióng gǔ, yǐ rén jī bú dào zhī dì wèi jiā, yòu wú shì zhě, bù jù shān yě zhī shòu yǒu hài yú shī hū? bù rán, shì de shì shì zhī shù zhě yé?
一日，因挈食去，誤入一山逕中，見山下有石龕，龕有胡僧，貌甚老，而枯瘠，衣褐毛縷成袈裟，踞於磐石上。宗素以為異人，即禮而問曰：「師何人也，獨處窮谷，以人跡不到之地為家，又無侍者，不懼山野之獸有害於師乎？不然，是得釋氏之術者耶？」

sēng yuē: wú běn shì yuán shì, zǔ shì jū bā shān, qí hòu zi sūn, huò zài yì yáng, sàn yóu zhū shān gǔ zhōng, jǐn néng shào xiū zǔ yè, wèi lín quán yì shì, jí dé yín xiào zhī qù. rén yǒu hǎo wèi shī zhě, duō chēng qí shàn yín xiào, yú shì shāo wén yú tiān xià. yǒu sūn shì, yì zú yě, zé duō yóu háo guì zhī mén, yì yǐ shàn tán xuè, gù yòu yǐ zhī yóu yú shì sì jiān, měi yī xì, néng shǐ rén huò qí lì yān. dú wú hǎo fú tú shì, tuō chén sú, qī xīn yán gǔ zhōng bù dòng, ér zài cǐ qiě yǒu nián yǐ. cháng mù yù lì wáng gē jié tǐ shēn, jí wěi shēn tóu yá yǐ sì è hǔ, gù wú dàn xiàng lì, yǐn liú quán, hèn wèi yǒu hǔ láng shì wú, wú yì gān shòu zhī.
僧曰：「吾本是袁氏，祖世居巴山，其後子孫，或在弋陽，散游諸山谷中，盡能紹修祖業，為林泉逸士，極得吟嘯之趣。人有好為詩者，多稱其善吟嘯，於是稍聞於天下。有孫氏，亦族也，則多游豪貴之門，亦以善談謔，故又以之游於市肆間，每一戲，能使人獲其利焉。獨吾好浮圖氏，脫塵俗，棲心岩谷中不動，而在此且有年矣。常慕育利王割截體身，及委身投崖以飼餓虎，故吾啖橡栗，飲流泉，恨未有虎狼噬吾，吾亦甘受之。」

zōng sù yīn gào yuē: shī zhēn zhì rén, néng shě qí shēn ér bù gù, jiāng yǐ sì shān shòu, kě wèi rén yǒng jù jí yǐ. suī rán, dì zǐ fù yǒu jí yǐ shù yuè, jìn ér bù chōu, mǒu sù yè yōu pò, jì wú suǒ chū. yǒu yī zhě yún, shì xīn zhī bìng yě, fēi shí shēng rén zhī xīn, gù bù kě dé ér yù yǐ. jīn shī néng qì shēn yú chái hǔ, yǐ jiù qí něi, qǐ ruò shě mìng yú rén, yǐ huì qí shēng hū? yuàn shī xiáng zhī.
宗素因告曰：「師真至人，能舍其身而不顧，將以飼山獸，可謂仁勇俱極矣。雖然，弟子父有疾已數月，進而不瘳，某夙夜憂迫，計無所出。有醫者雲，是心之病也，非食生人之心，固不可得而愈矣。今師能棄身於豺虎，以救其餒，豈若捨命於人，以惠其生乎？願師詳之。」

sēng yuē: chéng rú shì, guǒ wú zhī zhì yě. tán yuè wèi fù ér qiú wú. wú qǐ yǒu bù kě zhī yì. qiě wú yǐ shēn wěi yú yě shòu, hé ruò huì rù zhī shēng hū? rán jīn rì shàng wèi shí, yuàn zhì yī bǎo ér hòu sǐ yě.
僧曰：「誠如是，果吾之志也。檀越為父而求吾。吾豈有不可之意。且吾以身委於野獸，曷若惠入之生乎？然今日尚未食，願致一飽而後死也。」

zōng sù qiě xǐ qiě xiè, jí yǐ suǒ qiè shí zhì yú qián. sēng shí zhī lì jǐn, ér yòu yuē: wú jì shí yǐ, dāng lǐ sì fāng zhī shèng, rán hòu fèng jiào yě.
宗素且喜且謝，即以所挈食致於前。僧食之立盡，而又曰：「吾既食矣，當禮四方之聖，然後奉教也。」

yú shì zhěng qí yī, chū kān ér lǐ, lǐ dōng fāng yǐ bì, hū yuè ér téng shàng yī gāo shù. zōng sù yǐ wèi shén tōng biàn huà, dài bù kě cè. é zhào zōng sù, lì shēng ér wèn yuē: tán yuè xiàng zhě suǒ qiú hé yě?
於是整其衣，出龕而禮，禮東方已畢，忽躍而騰上一高樹。宗素以為神通變化，殆不可測。俄召宗素，厲聲而問曰：「檀越向者所求何也？」

zōng sù yuē: yuàn dé shēng rén xīn, yǐ liáo fù jí.
宗素曰：「願得生人心，以療父疾。」

sēng yuē: tán yuè suǒ yuàn zhě, wú yǐ xǔ yān, jīn yù xiān shuō jīn gāng jīng zhī ào yì, qiě yù wén hū?
僧曰：「檀越所願者，吾已許焉，今欲先說《金剛經》之奧義，且欲聞乎？」

zōng sù yuē: mǒu sù shàng fú tú shì, jīn rì huò yù wú shī, ān gǎn bù tīng hū?
宗素曰：「某素尚浮圖氏，今日獲遇吾師，安敢不聽乎？」

sēng yuē: jīn gāng jīng yún: guò qù xīn bù kě dé, xiàn zài xīn bù kě dé, wèi lái xīn bù kě dé. tán yuè ruò yào qǔ wú xīn, yì bù kě dé yǐ!
僧曰：「《金剛經》云：過去心不可得，現在心不可得，未來心不可得。檀越若要取吾心，亦不可得矣！」

yán yǐ, hū tiào yuè dà hū, huà wèi yī yuán ér qù. zōng sù jīng yì, huáng hài ér guī.
言已，忽跳躍大呼，化為一猿而去。宗素驚異，惶駭而歸。