guǐ wèi èr yuè
癸未二月
qiū yè yuè xiǎo dàn qiàn zhuāng bàn bǎo jì lǐ zhēn lì shàng shēn huà méi, bù bǎ hóng lóu bì zhǎng bǎn qiáo tóu chuí yáng xì, sī sī qiān rě yóu rén qí. jiāng zhēng xián jǐn xì, bǎ shēng náng qiǎo zhì.
【秋夜月】(小旦倩妆扮鸨妓李贞丽上)深画眉,不把红楼闭;长板桥头垂杨细,丝丝牵惹游人骑。将筝弦紧系,把笙囊巧制。
lí huā sì xuě cǎo rú yān, chūn zài qín huái liǎng àn biān
梨花似雪草如烟,春在秦淮两岸边;
yí dài zhuāng lóu lín shuǐ gài, jiā jiā fēn yǐng zhào chán juān.
一带妆楼临水盖,家家分影照婵娟。
qiè shēn xìng lǐ, biǎo zì zhēn lì, yān huā miào bù, fēng yuè míng bān shēng zhǎng jiù yuàn zhī zhōng, yíng sòng cháng qiáo zhī shàng, qiān huá wèi xiè, fēng yùn yóu cún. yǎng chéng yí gè jiǎ nǚ, wēn róu xiān xiǎo, cái péi dài mào zhī yán wǎn zhuǎn jiāo xiū, wèi rù fú róng zhī zhàng. zhè lǐ yǒu wèi bà zhí xiàn lìng, jiào zuò yáng lóng yǒu, nǎi fèng yáng dū fǔ mǎ shì yīng de mèi fū, yuán zuò guāng lù ruǎn dà chéng de méng dì, cháng dào yuàn zhōng kuā ǎn hái ér, yào tì tā zhāo kè shū lóng. jīn rì chūn guāng míng mèi, gǎn dài hǎo lái yě.
妾身姓李,表字贞丽,烟花妙部,风月名班;生长旧院之中,迎送长桥之上,铅华未谢,丰韵犹存。养成一个假女,温柔纤小,才陪玳瑁之筵;宛转娇羞,未入芙蓉之帐。这里有位罢职县令,叫做杨龙友,乃凤阳督抚马士英的妹夫,原做光禄阮大铖的盟弟,常到院中夸俺孩儿,要替他招客梳栊。今日春光明媚,敢待好来也。
jiào jiè huán, juàn lián sǎo dì, cì hou kè lái.
(叫介)ㄚ鬟,卷帘扫地,伺候客来。
nèi yìng jiè xiǎo de!
(内应介)晓得!
mò bàn yáng wén cōng shàng sān shān jǐng sè gōng tú huà, liù dài fēng liú rù pǐn tí. xià guān yáng wén cōng, biǎo zì lóng yǒu, yǐ bǎng xiàn lìng, bà zhí xián jū. zhè qín huái míng jì lǐ zhēn lì, shì ǎn jiù hǎo, chèn cǐ chūn guāng, fǎng tā xián huà. lái cǐ yǐ shì, bù miǎn jìng rù.
(末扮杨文骢上)三山景色供图画,六代风流入品题。——下官杨文骢,表字龙友,乙榜县令,罢职闲居。这秦淮名妓李贞丽,是俺旧好,趁此春光,访他闲话。来此已是,不免竟入。
rù jiè zhēn niáng nà lǐ? jiàn jiè hǎo ya! nǐ kàn méi qián yǐ luò, liǔ xiàn cái huáng, ruǎn ruǎn nóng nóng, yī yuàn chūn sè, jiào ǎn rú hé xiāo qiǎn yě.
(入介)贞娘那里?(见介)好呀!你看梅钱已落,柳线才黄,软软浓浓,一院春色,叫俺如何消遣也。
xiǎo dàn zhèng shì. qǐng dào xiǎo lóu fén xiāng zhǔ míng, shǎng jiàn shī piān bà.
(小旦)正是。请到小楼焚香煮茗,赏鉴诗篇罢。
mò jí miào le. dēng lóu jiè lián wén lóng jià niǎo, huā yǐng hù pén yú. kàn jiè zhè shì lìng ài zhuāng lóu, tā wǎng nà lǐ qù le?
(末)极妙了。(登楼介)帘纹笼架鸟,花影护盆鱼。(看介)这是令爱妆楼,他往那里去了?
xiǎo dàn xiǎo zhuāng wèi jìng, shàng zài wò fáng.
(小旦)晓妆未竟,尚在卧房。
mò qǐng tā chū lái.
(末)请他出来。
xiǎo dàn huàn jiè hái ér chū lái, yáng lǎo yé zài cǐ.
(小旦唤介)孩儿出来,杨老爷在此。
mò kàn sì bì shàng shī piān jiè dōu shì xiē míng gōng tí zèng, què yě nán de. bèi shǒu yín é jiè
(末看四壁上诗篇介)都是些名公题赠,却也难得。(背手吟哦介)
qián qiāng dàn yàn zhuāng shàng xiāng mèng huí, cái tuì hóng yuān bèi. zhòng diǎn tán chún yān zhī nì, cōng cōng wǎn gè pāo jiā jì. zhè chūn chóu zěn tì, nà xīn cí qiě jì.
【前腔】(旦艳妆上)香梦回,才褪红鸳被。重点檀唇胭脂腻,匆匆挽个抛家髻。这春愁怎替,那新词且记。
jiàn jiè lǎo yé wàn fú!
(见介)老爷万福!
mò jǐ rì bú jiàn, yì fā biāo zhì le. zhèi xiē shī piān zàn de bù chà. yòu kàn jīng jiè yā yā! zhāng tiān rú xià yí zhòng zhè bān dà míng gōng, dōu yǒu tí zèng, xià guān yě shǎo bù de hé yùn yī shǒu.
(末)几日不见,益发标致了。这些诗篇赞的不差。(又看惊介)呀呀!张天如、夏彝仲这班大名公,都有题赠,下官也少不的和韵一首。
xiǎo dàn sòng bǐ yàn jiè
(小旦送笔砚介)
mò bǎ bǐ jiǔ yín jiè zuò tā bù guò, suǒ xìng cáng zhuō, liáo xiě mò lán shù bǐ, diǎn zhuì sù bì bà.
(末把笔久吟介)做他不过,索性藏拙,聊写墨兰数笔,点缀素壁罢。
xiǎo dàn gèng miào.
(小旦)更妙。
mò kàn bì jiè zhè shì lán tián shū huà de quán shí. ya! jiù xiě lán yú shí páng, jiè tā de chèn tiē yě hǎo. huà jiè
(末看壁介)这是蓝田叔画的拳石。呀!就写兰于石旁,借他的衬贴也好。(画介)
wú tóng shù líng wén sù bì huī, xiě chū sāo rén zhì. nèn yè xiāng bāo, yǔ kùn yān hén zuì. yī quán xuān shí mò huā suì, jǐ diǎn cāng tái luàn rǎn qì. yuǎn kàn jiè yě hái jiāng jiù dé qù zěn bǐ yuán rén xiāo sǎ mò lán yì, míng jī qià hǎo xiāng lán pèi.
【梧桐树】绫纹素壁辉,写出骚人致。嫩叶香苞,雨困烟痕醉。一拳宣石墨花碎,几点苍苔乱染砌。(远看介)也还将就得去;怎比元人潇洒墨兰意,名姬恰好湘兰佩。
xiǎo dàn zhēn zhēn míng bǐ, tì ǎn zhuāng lóu shēng sè duō yǐ.
(小旦)真真名笔,替俺妆楼生色多矣。
mò jiàn xiào.
(末)见笑。
xiàng dàn jiè qǐng jiào zūn hào, jiù cǐ luò kuǎn.
(向旦介)请教尊号,就此落款。
dàn nián yòu wú hào.
(旦)年幼无号。
xiǎo dàn jiù qiú lǎo yé shǎng tā èr zì bà.
(小旦)就求老爷赏他二字罢。
mò sī jiè zuǒ zhuàn yún:" lán yǒu guó xiāng, rén fú mèi zhī", jiù jiào tā xiāng jūn hé rú.
(末思介)《左传》云:“兰有国香,人服媚之”,就叫他香君何如。
xiǎo dàn shén miào! xiāng jūn guò lái xiè le.
(小旦)甚妙!香君过来谢了。
dàn bài jiè duō xiè lǎo yé.
(旦拜介)多谢老爷。
mò xiào jiè lián lóu míng dōu yǒu le.
(末笑介)连楼名都有了。
luò kuǎn jiè chóng zhēn guǐ wèi zhòng chūn, ǒu xiě mò lán yú mèi xiāng lóu, bó xiāng jūn yī xiào. guì zhù yáng wén cōng.
(落款介)崇祯癸未仲春,偶写墨兰于媚香楼,博香君一笑。——贵筑杨文骢。
xiǎo dàn xiě huà jù jiā, kě chēng shuāng jué. duō xiè le!
(小旦)写画俱佳,可称双绝。多谢了!
jù zuò jiè
(俱坐介)
mò wǒ kàn xiāng jūn guó sè dì yī, zhǐ bù zhī jì yì ruò hé?
(末)我看香君国色第一,只不知技艺若何?
xiǎo dàn yī xiàng jiāo yǎng guàn le, bù céng xué xí. qián rì cái qǐng yī wèi qīng kè, chuán tā cí qǔ.
(小旦)一向娇养惯了,不曾学习。前日才请一位清客,传他词曲。
mò shì nà gè?
(末)是那个?
xiǎo dàn jiù jiào shèn me sū kūn shēng.
(小旦)就叫甚么苏昆生。
mò sū kūn shēng, běn xìng zhōu, shì hé nán rén, jì jū wú xī. yī xiàng xiāng shú de, guǒ rán shì gè míng shǒu.
(末)苏昆生,本姓周,是河南人,寄居无锡。一向相熟的,果然是个名手。
wèn jiè chuán de nà tào cí qǔ?
(问介)传的那套词曲?
xiǎo dàn jiù shì yù míng táng sì mèng.
(小旦)就是《玉茗堂四梦》。
mò xué huì duō shǎo le?
(末)学会多少了?
xiǎo dàn cái jiāng mǔ dan tíng xué le bàn běn.
(小旦)才将《牡丹亭》学了半本。
huàn jiè hái ér, yáng lǎo yé bú shì wài rén, qǔ chū qū běn kuài kuài wēn xí. dài nǐ shī fù duì guò, hǎo shàng xīn qiāng.
(唤介)孩儿,杨老爷不是外人,取出曲本快快温习。待你师父对过,好上新腔。
dàn zhòu méi jiè yǒu kè zài zuò, zhǐ shì xué gē zěn de.
(旦皱眉介)有客在坐,只是学歌怎的。
xiǎo dàn hǎo shǎ huà, wǒ men mén hù rén jiā, wǔ xiù gē qún, chī fàn zhuāng tún. nǐ bù kěn xué gē, xián zhe zuò shén.
(小旦)好傻话,我们门户人家,舞袖歌裙,吃饭庄屯。你不肯学歌,闲着做甚。
dàn kàn qū běn jiè
(旦看曲本介)
qián qiāng xiǎo dàn shēng lái fěn dài wéi, tiào rù yīng huā duì, yī chuàn gē hóu, shì ǎn jīn qián dì. mò jiāng hóng dòu qīng pāo qì, xué jiù xiǎo fēng cán yuè zhuì huǎn pāi hóng yá, duó le yí chūn cuì, mén qián xì zhù wáng sūn pèi.
【前腔】(小旦)生来粉黛围,跳入莺花队,一串歌喉,是俺金钱地。莫将红豆轻抛弃,学就晓风残月坠;缓拍红牙,夺了宜春翠,门前系住王孙辔。
jìng biǎn jīn zhě zǐ, bàn sū kūn shēng shàng xián lái cuì guǎn diào yīng wǔ, lǎn qù zhū mén kàn mǔ dān. zài xià gù shǐ sū kūn shēng shì yě, zì chū ruǎn yá, biàn tóu jì yuàn, zuò zhè měi rén de jiào xí, bù qiáng sì zuò nà yì zǐ de bāng xián me.
(净扁巾、褶子,扮苏昆生上)闲来翠馆调鹦鹉,懒去朱门看牡丹。——在下固始苏昆生是也,自出阮衙,便投妓院,做这美人的教习,不强似做那义子的帮闲么。
jìng rù jiàn jiè yáng lǎo yé zài cǐ, jiǔ wéi le.
(竟入见介)杨老爷在此,久违了。
mò kūn lǎo gōng xǐ, shōu le yí gè jué dài de mén shēng.
(末)昆老恭喜,收了一个绝代的门生。
xiǎo dàn sū shī fù lái le, hái ér jiàn lǐ.
(小旦)苏师父来了,孩儿见礼。
dàn bài jiè
(旦拜介)
jìng miǎn láo bà. wèn jiè zuó rì xué de qǔ zi, kě céng jì shú le?
(净)免劳罢。(问介)昨日学的曲子,可曾记熟了?
dàn jì shú le.
(旦)记熟了。
jìng chèn zhe yáng lǎo yé zài zuò, suí wǒ duì lái, hǎo qiú zhǐ shì.
(净)趁着杨老爷在坐,随我对来,好求指示。
mò zhèng yào lǐng jiào.
(末)正要领教。
jìng dàn duì zuò chàng jiè
(净、旦对坐唱介)
zào luó páo yuán lái chà zǐ yān hóng kāi biàn, shì zhè bān dōu fù yǔ duàn jǐng tuí yuán. liáng chén měi jǐng nài hé tiān, jìng cuò le cuò le, měi zì yī bǎn, nài zì yī bǎn, bù kě lián xià qù. lìng lái lìng lái! liáng chén měi jǐng nài hé tiān, shǎng xīn lè shì shuí jiā yuàn. cháo fēi mù juǎn, yún xiá cuì xuān yǔ sī fēng piàn, jìng yòu bú shì le, sī zì shì wù tóu, yào zài sǎng zi nèi chàng. yǔ sī fēng piàn, yān bō huà chuán, jǐn píng rén tè kàn de zhè sháo guāng jiàn.
〔皂罗袍〕原来奼紫嫣红开遍,似这般都付与断井颓垣。良辰美景奈何天,(净)错了错了,美字一板,奈字一板,不可连下去。另来另来!良辰美景奈何天,赏心乐事谁家院。朝飞暮卷,云霞翠轩;雨丝风片,(净)又不是了,丝字是务头,要在嗓子内唱。雨丝风片,烟波画船,锦屏人忒看得这韶光贱。
jìng miào miào! shì de hěn le, wǎng xià lái.
(净)妙妙!是的狠了,往下来。
hǎo jiě jie biàn qīng shān tí hóng le dù juān, tú mí wài yān sī zuì ruǎn. mǔ dān suī hǎo, tā chūn guī zěn zhàn dé xiān. jìng zhè jù lüè shēng xiē, zài lái yī biàn. mǔ dān suī hǎo, tā chūn guī zěn zhàn dé xiān. xián níng pàn, shēng shēng yàn yǔ míng rú jiǎn, lì lì yīng shēng liū de yuán.
〔好姐姐〕遍青山啼红了杜鹃,荼縻外烟丝醉软。牡丹虽好,他春归怎占得先。(净)这句略生些,再来一遍。牡丹虽好,他春归怎占得先。闲凝盼,生生燕语明如翦,呖呖莺声溜的圆。
jìng hǎo hǎo! yòu wán yī zhé le.
(净)好好!又完一折了。
mò duì xiǎo dàn jiè kě xǐ lìng ài cōng míng de jǐn, bù chóu bú shì yí gè míng jì lī.
(末对小旦介)可喜令爱聪明的紧,不愁不是一个名妓哩。
xiàng jìng jiè zuó rì huì zhe hóu sī tú de gōng zǐ hóu cháo zōng, kè náng pō fù, yòu yǒu cái míng, zhèng zài zhè lǐ wù sè míng shū. kūn lǎo zhī dào me?
(向净介)昨日会着侯司徒的公子侯朝宗,客囊颇富,又有才名,正在这里物色名姝。昆老知道么?
jìng tā shì bì xiāng shì jiā, guǒ rán dà cái.
(净)他是敝乡世家,果然大才。
mò zhè duàn yīn yuán, bù kě cuò guò de.
(末)这段姻缘,不可错过的。
suǒ chuāng hán pò guā bì yù jiā qī, chàng jiāo gē, xì mǎ qí. chán tóu zhì jǐn, xié shǒu qīng bēi cuī zhuāng yàn jù, yíng hūn yóu bì. pèi tā gōng zǐ qiān jīn tǐ, nián nián bù fàng ruǎn láng guī, mǎi zhái táo yè chūn shuǐ.
【琐窗寒】破瓜碧玉佳期,唱娇歌,细马骑。缠头掷锦,携手倾杯;催妆艳句,迎婚油壁。配他公子千金体,年年不放阮郎归,买宅桃叶春水。
xiǎo dàn zhè yàng gōng zǐ kěn lái shū lóng, hǎo de jǐn le. zhǐ qiú yáng lǎo yé jí lì bāng chèn, chéng cǐ hǎo shì.
(小旦)这样公子肯来梳栊,好的紧了。只求杨老爷极力帮衬,成此好事。
mò zì rán zài xīn de.
(末)自然在心的。
wěi shēng xiǎo dàn zhǎng zhōng nǚ hǎo zhū nán bǐ, xué dé xīn yīng qià qià tí, chūn suǒ zhòng mén rén wèi zhī. rú cǐ chūn guāng, bù kě xū dù, wǒ men lóu xià xiǎo zhuó bà. mò yǒu qù. tóng háng jiè
【尾声】(小旦)掌中女好珠难比,学得新莺恰恰啼,春锁重门人未知。如此春光,不可虚度,我们楼下小酌罢。(末)有趣。(同行介)
mò sū xiǎo lián qián huā mǎn qí, xiǎo dàn yīng hān yàn lǎn gé chūn dī
(末)苏小帘前花满畦,(小旦)莺酣燕嬾隔春隄;
dàn hóng xiāo guǒ xià yīng táo kē, jìng hǎo dài pān chē guò xiàng xī.
(旦)红绡裹下樱桃颗,(净)好待潘车过巷西。